SURATMAN,SH.MPd
PS
UUD 1945
RoL
I. PRA REVOLUSI KEMERDEKAAN
KESADARAN KEBANGSAAN
RA KARTINI SILA II
BUDI UTOMO SILA II & III
SERIKAT DAGANG ISLAM SILA I, III & V
KESADARAN POLITIS
INDISCHE PARTAI SILA III & V
JONG YAVA SUMATRA SILA III
PNI SILA III & IV
KESADARAN IDEOLOGI
KONGGRES PEMUDA SILA II, III, IV
II ZAMAN REVOLUSI
SIDANG BPU PKI 28 S/d 1 JUNI 1945
1. MUH YAMIN 29 MEI 1945
PERI KEBANGSAAN
PERI KEMANUSIAN
PERI KE-TUHANAN
PERI KERAKYATAN
KESEJAHTERAAN RAKYAT
ORDE BARU
SEBAGAI SATU-SATUNYA AZAS TUNGGAL
UU NO 3 TAHUN 1985
ALAT LEGITIMASI KEKUASAAN
REFORMASI
TERGANTUNG BANGSA INDONESIA DLM
MENGHADAPI ERA GLOBALISASI
IDEOLOGI TERBUKA ?
IDEOLOGI NEGARA DOKTRIN
FALSAFAH NEGARA
DASAR NEGARA
ALINEA PERTAMA
ANTI PENJAJAHAN
BERPERI KEMANUSIAAN
CINTA KEMERDEKAAN
BERBUAT ADIL & BERADAB
ALINEA KEDUA
BERJIWA BERJUANG
SENASIB & SEPENANGGUNGAN
BERSATU
ALINEA KETIGA
TUJUAN NEGARA
NEGARA HUKUM
BERKEDAULATAN RAKYAT
NEGARA PANCASILA
FILSAFAH
PHILOS CESILA/TEMAN
SHOPIA KEBIJAKSANAAN /
ILMU PENGETAHUAN
PERHATIAN UTAMA
ALAM SEMESTA
MANUSIA & KEHIDUPAN
NILAI & NORMA
MONODUALISTIK
MONOPLURALISTIK
KESELARASAN, KESERASIAN &
KESEIMBANGAN
INTEGRALISTIK
KEBERSAMAAN
SILA I KETUHANAN YG MAHA ESA
PERSATUAN BANGSA
PENGAKUAN TERHADAP BHINEKA
TUNGGAL IKA”
NILAI III DILIPUTI DAN
DIJIWAI SILA I & II, MELIPUTI
& MENJIWAI SILA IV & V
SILA IV KERAKYATAN YANG DIPIMPIN OLEH
HIKMAT KEBIJAKSANAAN DALAM
PERMUSYAWARATAN / PERWAKILAN
- KEDAULATAN RAKYAT
- DEMOKRASI
- MUSYAWARAH MUFAKAT
- DILIPUT & DIJIWAI SILA I,II, III
SERTA MELIPUTI MENJIWAI SILA V
SILA V. KEADILAN SOSIAL BAGI SELURUH
RAKYAT INDONESIA
MENGUTAMAKAN KEADILAN
KESEJAHTERAAN LAHIR & BATIN
KESELARASAN-KESEIMBANGAN-
KESERASIAN
HAK & KEWAJIBAN
DILIPUTI & DIJIWAI OLEH SILA I,
II, III & IV
KONSTITUSI …?... UUD
KONSTITUSI ~ DASAR NEGARA
[ gagasan dasar, cita-cita, tujuan negara ]
KONSTITUSI
Sifat : fleksibel
&
Fungsi : membatasi kekuasaan
UUD memuat:
Organisasi negara, HAM,
Prosedur & Larangan mengubah
KONSTITUSI : UUD 1945
Ditetapkan di JKT
Pada tgl 5 Juli 1959
Atas Nama Rakyat Indonesia : Presiden Republik
Indonesia Panglima Tertinggi Angkatan Perang
Soekarno
15 Desember 1955 Pemilu dlm rangka Pengisian
Konstituante.
10 Novermber 1956 Konstituante Dilantik.
Februari 1959 Butir-butir Konstitusi belum tersusun mjd
Materi UUD Negara.
22 April 1959 “Respublica sekali lagi Respublica”.
2 Juni 1959 Sdng trhir-reses-lbih sprh takmau
lagi.sdng
5 Juli 1959 Dekrit :
* Konstituante Bubar.
* UUD 1945 berlaku lagi.
* Bentuk MPRS.
UUD 1945 berlaku lagi di seluruh wilayah Indonesia s.d. sekarang.
A. Makna bagi Perjuangan Bangsa
* Sumber Motivasi.
* Sumber Aspirasi.
* Tekad untuk mencapai Tujuan Nasional.
* Sumber Cita/Hukum & Moral spt tercermin dalam pokok-
pokok pikiran dari Pembukaan.
* Mengandung nilai-nilai yang Universal.
* Lestari (mampu menampung dinamika masyarakat).
* Sbg landasan perjuangan Bangsa Indonesia dan negara
(selama Bangsa Indonesia).
B. Makna Alinea Pertama
menentukan.
* Bahwa momentum yang telah dicapai tersebut harus dimanfaatkan untuk
menyatakan kemerdekaan.
* Bahwa kemerdekaan bukan tujuan akhir, melainkan masih harus diisi dng
Psl. 2 (2) MPR terdiri dr anggta MPR terdiri dari DPR, DPD yang
DPR, utusan Daerah dan dipilih.
Golongan
Psl. 3 MPR tetapkan UUD & GBHN (1) Ubah& tetapkan UUD
(2) Melantik Pres & Wakil
Presiden
(3) Dpt hentikan Pres/Wapres
dalam masa jabatannya.
Psl. (Nil) Pres & Wapres dpt diberhentikan dlm masa jabatannya oleh
MPR atas usul DPR bila terbukti melakukan pelanggaran
7A hukum berupa penghianatan thd negara, korupsi, penyuapan
dan tindak pidana …. Dst.
Psl. (Nil) (1) Usul pemberhentian oleh DPR telebih dahulu Mahkamah
Konstitusi (MK) memeriksa, menyelidiki dan memutuskan
7B bahwa Pres/Wapres telah melakukan pelanggaran ……
dst.
(6) MPR wajib bersidang utk putuskan usul DPR tsb paling
lambat 30 hari sejak usul itu diterima.
7c
SEBELUM SETELAH
IV
Psl. (1) Susunan DPA Pres membentuk suatu dewan yg bertugas
….. Dst. memberikan nasehat dan pertimbangan kpd Pres yg
16 selanjutnya diatur UU.
Psl.
18
Psl.
19
Psl (1) Tiap UU (1) DPR memegang kekuasaan membentuk UU.
menghendaki (2) Setiap Rancangan UU dibahas DPK bersama
20 persetujuan DPR Pres utk mendapat persetujuan bersama.
(3) Jika …. Dst.
(4) Pres mengesahkan rancangan UU yg tdk
disetujui bersama.
(5) Rancangan … disetujui bersama dlm 3 hari
tdk bisahkan Rancangan sah menjadi UU.
SEBELUM SETELAH
Psl. (1) Fungsi DPR loyalisasi anggaran dan
pengawasan
20 A (2) Selain hak yg diatur dlm psl –psl lain juga
punya hak interpelasi, … dan menyatakan
pendapat.
(3) Setiap anggota Dewan punya hak
- Menyampaikan pertanyaan.
- Menyampaikan usul dan pendapat
imunitas.
Psl.
22 C
Psl.
22 D
SEBELUM SETELAH
Psl. (1) Anggaran (1) ….. Dilaksanakan secara terbuka dan
Pendapatan dan bertanggung jawab utk sebesar-besarnya utk
23 Belanja Negara …. kemakmuran rakyat.
(2) Rancangan diajukan oleh Pres dibahas
bersama DPR.
(3) Bila tdk disetujui DPR, maka Pemerintah
jalankan APBN tahun lalu.
(4) Hal keuangan diatur UU.
(5) BPK sbg pemeriksa tg jwb diatur UU.
Psl. Pajak/pungutan diatur dng UU.
23 A
Psl. Macam harga mata uang diatur dng UU.
23 B
Psl. Hak-hak lain mengenai Keuangan negara diatur dng
23 C UU.
SEBELUM SETELAH
Psl. Negara memiliki bank Sentral yg sesuai ….. Dst
diatur dng UU.
23D
Bab VII (1) ……………… (1) BPK dibentuk sbg pemeriksa Ku.
BPK (2) ……………… Hasil pemeriksaan diserahkan kpd :
Psl 23 E
- DPR
s.d. 23 G - DPD
- DPRD, sesuai dng kewenangannya.
Psl. 29 Agama -
Psl. 30 Hanneg (1) & (2) (1) s.d. (5) perolehan/Adendum (+)
Psl. 31 Pendidikan (1) & (1) s.d. (5) perubahan/ Adendum (+)
(2)
Psl 32 (1) (1) s.d. (2) Adendum (+)
Psl 33 Ekonomi berdasar Ekonomi berdasar Azas demokrasi Ekonomi
Azas
Kekeluargaan
Psl. 36 Bahasa -
Aturan (1) Stlh akhir perang (1) MPR ditugasi utk lakukan peninjauan
Tambahan Asia Timur Raya, thdp materi dan status hukum. TAP MPRS
Presiden mengatur dan TAP MPR utk diambil putusan pada
dan menye- Sidang MPR 2003.
lenggarakan
segala hal yg
ditetapkan dlm
UUD ini.
Aturan (2) Dalam enam bulan (2) Dengan ditetapkannya perubahan UUD
Tambahan sesudah MPR ini, UUD negara RI terdiri dari Pembukaan
dibentuk MPR itu dan Pasal-Pasal.
bersidang utk
menetapkan UUD