PENDAHULUAN
E
A4 A4'
D F
A3 A3'
V4
C G
A2
5,1 m
D3 D3' A2'
B D2 V3 V3' D2' H
A1 D1 V2 V2' D1' A1'
V1 V1'
α
A B
B1 I B2 J B3 K B4 L B4' M B3' N B2' O B1'
2,1 m
16,8 m
-
Bentang (L) = 16,8 m
-
Jarak titik buhul = 2,1 m
-
Tinggi (H) = 5,1 m
-
Jarak kuda-kuda = 4m
-
Panjang bangunan = 28 m
-
Desakan angin = 59 Kg/m2
-
Mutu baja = Bj 37 σˉ = 1600 Kg/Cm2
-
Jenis atap = Genteng
-
Alat sambungan = Baut
1
1.2. PERHITUNGAN PANJANG BATANG
a. Kemiringan Kuda-Kuda
y 5,1
tgα = x 8,4 = 0,60
α = 30,96°
Atot = 9,82 m
Atot 9,82
A= = = 2,45 m
4 4
c. Batang Horizontal
B1 = B2 = B3 = B4= B4’ = B3’ = B2’ = B1’
8,4
B= 2,1 m
4
d. Batang Vertikal
V1 = V1’ = tgα x 2,1 = tg 30,96° x 2,1 = 1,25 m
V2 = V2’ = tgα x 2,1 x 2 = tg 30,96° x 2,1 x 2 = 2,50 m
V3 = V3’ = tgα x 2,1 x 3 = tg 30,96° x 2,1 x 3 = 3,75 m
V4 = V4’ = tgα x 2,1 x 4 = tg 30,96° x 2,1 x 4 = 5,10 m
e. Batang Diagonal
D = B2 V 2
D1 = D1’ = 2,12 1,25 2 2,44 m
2
Panjang Panjang Panjang Panjang
Batang Batang Batang Batang Batang Batang Batang Batang
(m) (m) (m) (m)
A1 2,45 B1 2,1 V1 1,25 D1 2,44
A2 2,45 B2 2,1 V2 2,50 D2 3,26
A3 2,45 B3 2,1 V3 3,75 D3 4,29
A3 2,45 B4 2,1 V4 5,10 D3’ 4,29
A4’ 2,45 B4’ 2,1 V3’ 3,75 D2’ 3,26
A3’ 2,45 B3’ 2,1 V2’ 2,50 D1’ 2,44
A2’ 2,45 B2’ 2,1 V1’ 1,25
A1’ 2,45 B1’
BAB II
3
PERENCANAAN GORDING
x
b = 65 mm = 6,5 cm
h
d = 7,5 mm = 0,75 cm
h = 160 mm = 16 cm
r r : t = 10,5 mm = 1,05 cm
r
x = 18,4 mm = 1,84 cm
t
y = 80 mm = 8 cm
h/2
4
kg
- berat sendiri CNP 16 = 18,800 /m
kg
- berat atap kasau reng 50 x 2,45 = 122,500 /m
kg
Jumlah = 141,300 /m
y
x
α
qx = q cos α
qy
qx
qy = q sin α
q
α 30.96°
kg
qx = q cos α = 141,300 x cos 30,96° = 121,168 /m
kg
qy = q sin α = 141,300 x sin 30,96° = 72,690 /m
1 1
Mx = q x . L2 = x 121,168 x 42 = 242,336 kg m
8 8
1 1
My = q y . L2 = x 72,690 x 42 = 145,380 kg m
8 8
1 1
Dx = q x . L = x 121,168 x 4 = 242,336 kg
2 2
1 1
Dy = qy.L = x 72,690 x 4 = 145,380 kg
2 2
y Px = p cos α
x
α
Py = p sin α
py
px
α 30.96° p
5
py = p sin α = 100 x sin 30,96° = 51,443 kg
1 1
Mx = p x .L = x 85,752 x 4 = 85,752 kg
4 4
1 1
My = p y .L = x 51,443 x 4 = 51,443 kg
4 4
1 1
Dx = px = x 85,752 = 42,876 kg
2 2
1 1
Dy = py = x 51,443 = 25,721 kg
2 2
= 40 - 0,8 x 30,96°
= 15,232 kg/m 2
kg
qx = q cos α = 37,318 x cos 30,96° = 132,001 /m
kg
qy = q sin α = 37,318 x sin 30,96° = 19,197 /m
1 1
Mx = q x . L2 = x 132,001 x 42 =
8 8
264,002 kg m
1 1
My = q y . L2 = x 19,197 x 42 =
8 8
38,394 kg m
1 1
Dx = qx.L = x 132,001 x 4 = 264,002 kg
2 2
1 1
Dy = qy. L = x 19,197 x 4 = 38,394 kg
2 2
6
2.1.3 Muatan Angin
kg
Muatan angin yang bekerja 59 /m tegak lurus terhadap bidang atap
sehingga komponen beban angin hanya terhadap sumbu x menurut
( PPI 1983 ) bila α 65° maka koefesien angin tekan ;
= 0,020 x α - 0,4
= 0,020 x 30,96°-0,4
= 0,219
koefesien angin hisap = - 0,4
a. Angin Tekan
kg
qx = 0,219 x 2,45 x 59 = 31,656 /m
qy = 0 ( arah angin tegak lurus bidang atap, sehingga tidak punya nilai)
1 1
Mx = q x . L2 = x 31,656 x 42 = 63,312 Kg m
8 8
My = 0
1 1
Dx = qx. L = x 31,656 x 4 = 63,312 Kg
2 2
Dy = 0
b. Angin Hisap
kg
qx = - 0,4 x 2,45 x 59 = - 57,820 /m
qy = 0 ( arah angin tegak lurus bidang atap,sehingga tidak punya nilai )
1 1
Mx = q x . L2 = x -57,820 x 42 = - 115,640 Kg m
8 8
My = 0
1 1
Dx = qx.L = x -57,820 x 4 = - 115,640 Kg
2 2
Dy = 0
7
Tabel 2.1. Kombinasi Pembebanan
MUATAN HIDUP MUATAN ANGIN KOMBINASI
MUATAN
Muatan Muatan
MD MATI tekan hisap primer sekunder
terpusat air hujan
1 2 3 4 5 6=1+2 7=1+2+4
Mx (kg.m) 242,336 85,752 264,002 63,312 -115,640 328,088 391,400
My (kg.m) 145,380 51,443 38,394 - - 196,823 196,823
Dx (kg) 242,336 42,876 264,002 63,312 -115,640 285,212 348,524
Dy (kg) 145,380 25,721 38,394 - - 171,101 171,101
Mx = 328,088 kgm
My = 196,823 kgm
Wx = 116 cm3
Wy = 18,3 cm3
M x M y 32808,8 19682,3
σ ytb 1358,369 kg cm 2
Wx Wy 116 18,3
M x M y 39140 19682,3
σ ytb 1412,948 kg
cm 2
Wx Wy 116 18,3
ytb = 1412,948 kg
/cm <ˉσ = 1,3 x 1600 = 2080 kg/cm
2 2
Aman
2.3 KONTROL TERHADAP LENDUTAN
8
Lendutan Akibat Muatan Mati
5 qx L4 5 1,211 .4004
Fx1
384 E Ix 384 2,1.106 .925
=
0,207 cm
5 qy L4 5 0,726.4004
Fy1 = 1,348 cm
384 E Iy 384 2,1.106 .85,3
1 Px L3 1 0,857.4003
Fx 2
48 E Ix 48 2,1.106 .925 = 0,0005 cm
1 Py L
3
1 0,514.4003
Fy 2 = 0,0036 cm
48 E Iy 48 2,1.106 .85,3
5 q x L4 5 0,316.4004
Fx 3
384 E Ix 384 2,1.106 .925
= 0,054 cm
Fy3 = 0
9
Dari Tabel Baja Profil CNP 16
y
0,75 Ix = 925 cm 4 .
1,05 Iy = 85,3 cm4
b = 65 mm = 6,5 cm
8
d = 7,5 mm = 0,75 cm
16
x h = 160 mm = 16 cm
r : t = 10,5 mm = 1,05 cm
x = 18,4 mm = 1,84 cm
y = 80 mm = 8 cm
1,84
6,5
Terhadap Sumbu x – x
F1 = 6,5 x 1,05 = 6,825 cm2
F2 = (8–1,05) x 0,75 = 5,212 cm2
1,05
Y1 = 6,5 - = 5,975 cm
2
8 1,05
Y2 = = 3,475 cm
2
6,5
0,75
16 2
F1 = 1,84 x 1,05 = 1,932 cm2
1,05 10
1,84
F2 = 16- ( 1,05 x 2 )x 0,75 = 10,425 cm2
F3 = 1,84 x 1,05 = 1,932 cm2
1,84
X1 = =
2
0,920 cm
0,75
X2 = 1,84 - = 1,465 cm
2
1,84
X3 = = 0,920 cm
2
Sy = ( F1 . X1 ) + ( F2. X2 ) + ( F3 .X3 )
= (1,932 x 0,920)+(10,425 x 1,465)+(1,932 x 0,920)
= 18,828 cm³
by = 2 . 1,05 = 2,100 cm
BAB III
11
PEMBEBANAN KUDA-KUDA DAN PERHITUNGAN
GAYA BATANG
3.1 Perhitungan Muatan
Muatan-muatan yang akan dilimpahkan ke tiap titik buhul pada rangka
kuda-kuda adalah muatan hidup,muatan angin, perhitungan muatan tersebut
adalah sebagai berikut:
3.1.1 muatan mati
berat atap genteng + kasau + reng = 50 x 2,45 = 122,500 kg/m2
berat gording CNP 16 = 18,800 kg/m2
berat kuda-kuda hitung berdasarkan rumus pendekatan dari Ir loa wan
kiong q = ( L – 2 ) s/d ( L + 5 ) kg/m2 L = panjang batang kuda-kuda
= ( 16,8 – 2 ) s/d ( 16,8 + 5 ) kg/m2
= 14,8 kg/m2 s/d 21,8 kg/m2
sebagai standard diambil yang maksimum q = 21,8 kg/m2
berat penggantung + plafond = (7 kg/m2 + 11gk/m2) = 18kg/m2
berat breaching ( ikatan angin ) diambil 25% dari berat kuda-kuda
= 0,25 x 21,8 kg/m2 = 5,45 kg /m2
12
A. UNTUK TITIK BUHUL BAGIAN ATAS
Titik buhul A = B
- Berat genteng = ( ½ x 2,45 ) x 4 x 50 = 245 kg
- Berat gording = (4 x 50) + (1/2 x 4 x 18,8) = 237,6 kg
- Berat kuda – kuda = 1/16 ( 16 x 4 x 21,8 ) = 87,2 kg
- Berat plafond + penggantung = ½ ( 2 ) x 4 x 18 = 72,0 kg
- Berat braching = 1/16 ( 16 x 4 x 5,45) = 21,8 kg
- Berat hidup air hujan = (1/2 x 2,45) x 4 x 15,232 = 74,63 kg
P = 738,23 kg
Titik buhul C = D = E = G = H = I
- Berat genteng = 1/2 ( 2,45 + 2,45 ) x 4 x 50 = 490 kg
- Berat gording = (4 x 18,8) + (1/2 x 4 x 18,8) = 112,8 kg
- Berat kuda – kuda = 1/16 ( 16 x 4 x 21,8 ) = 87,2, kg
- Berat braching = 1/16 ( 16 x 4 x 5,45 ) = 21,8, kg
- Berat hidup air hujan = ½(2,45+2,45) x 4 x 15,232 = 149,27 kg
P = 861,07 kg
Titik buhul F
- Berat genteng = 1/2 ( 2,45+ 2,45 ) x 4 x 50 = 490 kg
- Berat gording = (4 x 18,8) + (1/2 x 4 x 18,8) = 112,8 kg
- Berat kuda – kuda = 1/16 ( 16 x 4 x 21,8 ) = 87,2, kg
- Berat braching = 1/16 ( 16 x 4 x 5,45) = 21,8,7kg
- Berat hidup air hujan = (1/2 x 2,45) x 4 x 15,232 = 74,63 kg
P = 786,43 kg
B. UNTUK TITIK BUHUL BAGIAN BAWAH
Titik Buhul J = K = L = M = N = O = P
- Berat kuda – kuda = 1/16 (16 x 4 x 21,8) = 87,20 kg
- Berat plafond + penggantung = ½ (2 + 2) x 4 x 18 = 144,00 kg
- Berat braching = 1/16 ( 16 x 4 x 5,45 ) = 21,87 kg
- Beban hidup / terpusat = 100 = 100,00 kg
P = 35375 kg
13
- Desakan angin ( w ) = 59 kg / m²
- Kemiringan atap ( α ) = 30,96 °
a. Angin Tekan
- Koefisien angin tekan = 0,02 α - 0.4
= 0,02 x 30,96 – 0.4
= 0,21
Titik Buhul A = B
P = ( 1/2 x 2,45 ) x 0,21 x 4 x 59 = 60,71 kg
Titik Buhul C = D = E = G = H = I
P = 1/2 (2,45 + 2,45) x 0,21 x 4 x 59 = 121,42 kg
Titik Buhul F
P = ( 1/2 x 2,45 ) x 0,21 x 4 x 59 = 60,71 kg
b. Angin Hisap
- Koefisien angin hisap = - 0,4
Titik Buhul A = B
P = ( 1/2 x 2,45 ) x -0,4 x 4 x 59 = - 115,64 kg
Titik Buhul F
= 1/2 (2,45) x -0,4 x 4 x 59 = - 115,64 kg
14
CREMONA ANGIN KIRI
15
CREMONA ANGIN KANAN
16
TABEL 3.1 GAYA BATANG
17
Panjang Gaya Batang (Kg)
Batang
Batang Angin Kombinasi Sekunder Gaya Design
(m) Beban Tetap Angin Kiri
Kanan
18
1 2 3 1+2 1+3
A1 2,460 -8150,630 98,830 536,910 -8051,800 -7613,720
A2 2,460 -6994,610 161,230 417,320 -6833,380 -6577,290
A3 2,460 -5838,400 223,630 299,140 -5614,770 -5539,260
9752,62
A4 2,460 -4682,280 286,020 178,140 -4396,260 -4504,140
A4' 2,460 -4682,280 179,780 284,390 -4502,500 -4397,890
A3' 2,460 -5838,400 300,450 221,990 -5537,950 -5616,410
A2' 2,460 -6994,610 422,210 162,270 -6572,400 -6832,340
A1' 2,460 -8150,630 535,300 97,180 -7615,330 -8053,450
B1 2,100 6967,060 610,930 -221,590 7577,990 6745,470
9107,68
B2 2,100 6967,060 610,930 -221,590 7577,990 6745,470
B3 2,100 5978,820 495,320 -221,590 6474,140 5757,230
B4 2,100 4990,590 379,720 -337,200 5370,310 4653,390
B4' 2,100 4990,590 -338,120 -115,620 4652,470 4874,970
B3' 2,100 5978,820 -223,440 -115,610 5755,380 5863,210
B2' 2,100 6967,060 -216,030 -114,220 6751,030 6852,840
B1' 2,100 6967,060 -216,030 -114,220 6751,030 6852,840
8977,29
V1 1,280 340,000 0,000 0,000 340,000 340,000
V2 2,550 940,000 70,190 134,540 1010,190 940,000
V3 3,830 1540,000 140,380 269,070 1680,380 1540,000
V4 5,100 4080,000 -194,730 -193,020 3885,270 3886,980
V3' 3,830 1052,540 -271,320 140,390 781,220 1192,930
V2' 2,550 940,000 -137,910 70,200 802,090 1010,200
V1' 1,280 349,000 0,000 0,000 349,000 349,000
D1 2,460 -1156,120 -135,260 259,230 -1291,380 -896,890
D2 3,300 -1554,540 -181,850 349,940 -1736,390 -1204,600 3645,22
D3 4,360 -2053,440 -240,220 460,440 -2293,660 -1593,000
D3' 4,360 -2053,440 462,350 -240,230 -1591,090 -2293,670
D2' 3,300 -1554,540 351,490 -181,870 -1203,050 -1736,410
D1' 2,460 -1156,120 256,300 -135,250 -899,820 -1291,370
F
A4 A4'
E G
A3 A3'
D V4
H
A2 A2'
V3 D3 D3' V3'
I C D2 D2' I
V2 V2'
A1 D1 D1' A1'
V1 V1'
A K O B
B1
J B2 B3 L B4 M B4' N B3' B2' P B1'
2,1 2,1
16,8
19
I
Σ MC = 0
RA x 2,1 – (P1 x 2,1) - (B1 x V1) = 0
(4950,15 x 2,1) – (738,23 x 2,1) - (B1.1,28) = 0
10395,31 – 1550,28 - B1.1,28 = 0
8845,03 – B1.1,28 = 0
B1 = 8845,03/ 1,28 = + 6910,17 kg (Tarik)
Hasil dari Metode Cremona B1 = + 6967,06 kg (Tarik)
6967,06 6910,17
Kesalahan = x100% 0,0082% 3%
6967,06
BAB IV
20
PENDEMENSIAN PROFIL KUDA- KUDA
Lx K x
1. max = 140
ix
Li Ki
2. i = 50
in
246 x1
i = 1,26 195,238 50 tidak aman
Jadi agar batang A1 dan A1’ aman, maka batang ini harus diberi pelat koppel
agar batang tidak menekuk, untuk menentukan jumlah pelat Koppel dipakai
rumus pendekatan.
Li Ki
i =
in
21
λi in 50 x1,26
Li = 63,000 cm
ki 1
Jadi banyaknya lapangan :
L 246
3,904 5
Li 63
L 246
sehinga Li = 49,200 cm
5 5
Kontrol
1 49,200
i = 39,047 cm 50 aman
1,26
m
3. iy = 2 y (i ) 2 140
2
M = Jumlah Profil
a a== 0.8
1
Jarak antara dua profil = 1 cm
1 1
e q 1,85 1 2,35 cm
2 2
1 2
Iy = n (Io + F (e + a)
2
n = Jumlah Profil
= 2(33,4+8,7 (1,85+1/2 x 1)2)
e
1
Iy = 192,400 cm4
e+2 a
Iy 192,400
iy = 3,325 cm
nf 2 8,7
y =
K y Iy 1 246
73,984 cm
Ly 3,325
m
iy = y 2 ( i ) 2
2
2
(73,984) 2 (39,047) 2
2
22
4. x 1,2 . i
x = 126,510
1,2 i = 1,2 (39,047) = 46,856
126,510 46,856 aman
5. Aiy 1,2 . i
Aiy = 92,181
1,2 i = 1,2 (39,047) = 46,856
92,181 46,856 aman
wp
6.
nF
1600 Kg / cm 2
w = factor tekuk
Untuk menentukan harga w tergantung pada x dan iy dan yang dipilih adalah
mempunyai harga yang paling besar.
x = 126,510 (yang dipilih)
iy = 92,181
dari daftar konstruksi baja, untuk baja 37 = Fe 360
= 1600 kg/cm2
1 = 126 w = 3,064
2 =65 127 65 w = 3,113
10
x = 126,510 w = 3,111 → didapat dari interpolasi
30
(aman)
D = 2% P = 0,02 (9752,620) = 163,012 Kg
30
50
30 23
Pelat koppel menahan sayap lintang dalam
arah yang berlawanan sehingga timbul
momen koppel sebesar :
M = D . li = 163,012 x 49,200
= 8020,190 kg/cm
Tegangan yang terjadi akibat gaya lintang :
M = T(2e + a)
M 8020,190
T= 1822,770 kg
2e a 2(1,85) 1
x2 =0
x2 = 2 x 2,52 = 12,5
x2 + y2 = 12,5
M1y 7017,664 3
Khm = 437,464 kg
x
2
Σy 2 12,5
24
Kv = Kvb + Kvm = 911,385 + 0 = 911,385 Kg
Kh = Khb + Khm = 0 + 437,464 = 437,464 Kg
K = Kv 2 Kh 2
= (911,385) 2 ( 437,464) 2
K = 960,684 Kg
1
Pgs = n . d2 . 0,6 Pgs = K
4
4 Pgs
d
π 0.6σ
4 960,684
3.14 0.6 1600
d = 1,129 cm
25
M1 In 1 1 1
2
σ σ wn In bh 3 2 b d 3 b d lb h
wn 1 12
h 12 2
2
b
1 1 1
2
30 In 1 11 2 1 1,27 1 1,37 5 94,773 cm 4
3 3
12 12 2
d
94,773
wn 17,231 cm 3
1
x11
2
7017,664
50 = 17,231
= 407,269 < 1600 Kg/cm2 (aman)
3 T1
2 F
= 0,58 . 1600 = 928 Kg/cm2
F = t . h = 1 . 11 = 11 cm2
30
1822,770 3
= x
11 2
= 248,559 Kg/cm2 < 928 Kg/cm2 aman
Kekuatan pelat Koppel
1P I
7. 10 1
a i
1
Ip = n . b h3
12
1
=1. 1 (11)3 = 110,917 cm
12
a = 2e + a = 2 . 1,85 + 1 = 4,7 cm
Ix = 33,40 cm4
Li = 49,20 cm
Ip L
10 1
a Li
110,917 33,4
10
4,7 49,2
26
4.2. BATANG HORIZONTAL ( B1 S/D B1 ’)
- P = 9107,680 Kg (tarik)
- Lx = 2,100 m = 210,000 cm
P 9107,680
Fn = 5,805cm 2
0,75 σ 0,75 1600
1 1
Fn1 = Fn (5,805) 2,902 cm 2
2 2
Fn1 2,902
Fbr = 3,414 cm 2
a 0,85
L x K x 210 1
Imin = 0,875 cm
λ max 240
Dipilih profil 50 . 50 . 6
Dengan F = 5,69 cm2
ix = 1,50 cm
iη = 0,96 cm
2.F > Fbr.2
2 x 5,69 > 3.414 x 2
11,38 > 6,828 cm2
Kontrol Tegangan
9107,680
σPdesain 941,556Kg/cm 2 0,75.σ 1200 Kg/cm 2
(0.85 11,38)
(aman)
Kontrol Kelangsingan :
27
L x K x 210 1
λx 140,000 240 (aman)
ix 1,50
L x K x 210 1
λ1 218,750 240 (aman)
in 0,96
P 340,000
Fn = 0,283 cm 2
0,75 σ 0,75 1600
1 1
Fn1 = Fn (0,283) 0,141cm 2
2 2
Fn1 0,141
Fbr = 0,166cm 2
a 0,85
L x K x 128 1
Imin = 0,533 cm
λ max 240
Dipilih profil 50 . 50 . 6
Dengan F = 5,69 cm2
ix = 1,50 cm
iη = 0,96 cm
2F > 2Fbr
2(5,69) > 2(0,166)
11,380 > 0,333 cm2
Kontrol Tegangan
340,000
σPdesain 35,149Kg/cm 2 0,75.σ 1200 Kg/cm 2
(0.85 11,38)
(aman)
Kontrol Kelangsingan :
28
L x K x 128 1
λx 85,333 240 (aman)
ix 1,50
L x K x 128 1
λ1 133,333 240 (aman)
in 0,96
P 1010,190
Fn = 0,841cm 2
0,75 σ 0,75 1600
1 1
Fn1 = Fn (0,841) 0,420 cm 2
2 2
Fn1 0,420
Fbr = 0,495 cm 2
a 0.85
L x K x 255 1
Imin = 0,883 cm
λ max 240
Kontrol Tegangan
1010,190
σPdesain 123,797Kg/cm 2 0,75.σ 1200 Kg/cm 2
(0,85 x9,600)
(aman)
29
Kontrol Kelangsingan :
L x K x 255 1
λx 168,874 240 (aman)
ix 1,51
L x K x 255 1
λ1 216,326 240 (aman)
in 0,98
P 1680,380
Fn = 1,400 cm 2
0,75 σ 0,75 1600
1 1
Fn1 = Fn (1,400) 0,700 cm 2
2 2
Fn1 0,700
Fbr = 0,823 cm 2
a 0.85
L x K x 380 1
Imin = 1,583 cm
λ max 240
Kontrol Tegangan
1680,380
σPdesain 205,928Kg/cm 2 0,75.σ 1200 Kg/cm 2
(0,85 x9,600)
(aman)
Kontrol Kelangsingan :
30
L x K x 380 1
λx 179,245 240 (aman)
ix 2,12
L x K x 380 1
λ1 237,372 240 (aman)
in 1,37
Batang V4
Batang Gaya Yang Bekerja pada Batang V4
- P = 3885,270 Kg (tarik)
- Lx = 5,100 m = 510 cm
P 3885,270
Fn = 3,237 cm 2
0.75 σ 0,75 1600
1 1
Fn1 = Fn (3,237) 1,618 cm 2
2 2
Fn1 1,618
Fbr = 1,904 cm 2
a 0,85
L x K x 510 1
Imin = 2,125cm
λ max 240
Kontrol Tegangan
3885,270
σPdesain 107,804 Kg/cm 2 0,75.σ 1200 Kg/cm 2
(0,85 x 42,400)
(aman)
Kontrol Kelangsingan :
31
L x K x 510 1
λx 151,785 240 (aman)
ix 3,36
L x K x 423 1
λ1 195,833 240 (aman)
in 2,16
Lx K x
1. max = 140
ix
Li Ki
2. i = 50
in
246 x1
i = 1,26 195,238 50 tidak aman
Jadi agar batang D1 s/d D1’ aman, maka batang ini harus diberi pelat koppel agar
batang tidak menekuk, untuk menentukan jumlah pelat Koppel dipakai rumus
pendekatan.
32
Li Ki
i =
in
λi in 50 x1,26
Li = 63,000 cm
ki 1
Jadi banyaknya lapangan :
L 246
3,904 5
Li 63
L 246
sehinga Li = 49,200 cm
5 5
Kontrol
1 49,200
i = 39,047 cm 50 aman
1,26
m
3. iy = 2 y (i ) 2 140
2
M = Jumlah Profil
a a== 0.8
1
Jarak antara dua profil = 1 cm
1 1
e q 1,85 1 2,35 cm
2 2
1 2
Iy = n (Io + F (e + a)
2
n = Jumlah Profil
= 2(33,4+8,7 (1,85+1/2 x 1)2)
e
1
Iy = 192,400 cm4
e+2 a
Iy 192,400
iy = 3,325 cm
nf 2 8,7
y =
K y Iy 1 246
73,984 cm
Ly 3,325
m
iy = y 2 ( i ) 2
2
2
(73,984) 2 (39,047) 2
2
33
= 92,181 140 aman
8. x 1,2 . i
x = 126,510
1,2 i = 1,2 (39,047) = 46,856
126,510 46,856 aman
9. Aiy 1,2 . i
Aiy = 92,181
1,2 i = 1,2 (39,047) = 46,856
92,181 46,856 aman
wp
10.
nF
1600 Kg / cm 2
w = factor tekuk
Untuk menentukan harga w tergantung pada x dan iy dan yang dipilih adalah
mempunyai harga yang paling besar.
x = 126,510 (yang dipilih)
iy = 92,181
dari daftar konstruksi baja, untuk baja 37 = Fe 360
2
= 651600 kg/cm
65
10
1 = 126 w = 3,064
2 = 127 w = 3,113
30
x = 126,510 w = 3,111 → didapat dari interpolasi
50
30
50
30 34
Pelat koppel menahan sayap lintang dalam
arah yang berlawanan sehingga timbul
momen koppel sebesar :
M = D . li = 25,827 x 49,200
= 1270,717 kg/cm
Tegangan yang terjadi akibat gaya lintang :
M = T(2e + a)
M 1270,717
T= 288,799 kg
2e a 2(1,85) 0.7
x2 =0
x2 = 2 x 2,52 = 12,5
x2 + y2 = 12,5
35
Kv = Kvb + Kvm = 144,399 + 0 = 144,399 Kg
Kh = Khb + Khm = 0 + 266,850 = 266,850 Kg
K = Kv 2 Kh 2
= (144,399 ) 2 (266,850 ) 2
K = 303,413 Kg
1
Pgs = n . d2 . 0,6 Pgs = K
4
4 Pgs
d
π 0.6σ
4 303,413
1 3,14 0,6 1600
d = 0,634cm
1
Pgs = 1. . 3,14 (1,270)2 . 0,6 . 1600
4
= 1215,481 kg
Pgs = 1215,481 Kg > 303,413 Kg → (aman)
Syarat Kontrol pelat Koppel
36
M1 In 1 1 1
2
σ σ wn In bh 3 2 b d 3 b d lb h
wn 1 12 12 2
b h
2
30
1 1 1
2
d 12 12 2
94,773
wn 17,231 cm 3
1
x11
2
50 1111,876
= 17,231 = 64,527 Kg/cm2 < 1600 Kg/cm2 (aman)
3 T1
2 F
30 = 0,58 . 1600 = 928 Kg/cm2
F = t . h = 1 x 11 = 11 cm2
288,799 3
= x
11 2
= 39,3816 Kg/cm2 < 928 Kg/cm2 aman
Kekuatan pelat Koppel
1P I
4. 10 1
a i
1
Ip = n . b h3
12
1
=1. 1 (11)3 = 110,917 cm
12
a = 2e + a = 2 x 1,85 + 1 = 4,7 cm
Ix = 33,400 cm4
Li = 49,200 cm
Ip L
10 1
a Li
110,917 33,4
10
4,7 49,2
37
jadi batang D1 s/d D1’ digunakan profil 65 . 65 . 7 dengan memakai
koppel ( 137 x 110 x 7 )
Lx K x
1. max = 140
ix
Kontrol
330 1
x = 2,42 137,363 140 aman
Li Ki
2. i = 50
in
330 x1
i = 1,55 212,903 50 tidak aman
Jadi agar batang D2 s/d D2’ aman, maka batang ini harus diberi pelat koppel agar
batang tidak menekuk, untuk menentukan jumlah pelat Koppel dipakai rumus
pendekatan.
38
Li Ki
i =
in
λi i 50 x1,55
Li = 77,500cm
ki 1
Jadi banyaknya lapangan :
L 330
4,258 5
Li 77,50
L 330
sehinga Li = 66,000 cm
5 5
Kontrol
1 66,000
i = 42,580 50 aman
1,55
m
3. iy = 2 y (i ) 2 140
2
m = Jumlah Profil
a=
a =10.8
Jarak antara dua profil = 1 cm
1 1
e a 2,26 1 2,76 cm
2 2
1 2
Iy = n (Io + F (e + a)
2
n = Jumlah Profil
= 2 (72,3 + 9,66(2,26 + 1/2x 1)2
Iy = 164,244 cm4
e
Iy 164,244
1 iy = 3,336 cm
e+2 a nf 2 9,66
K y Ly 1 330
y = 87,230
iy 3,336
m
iy = y 2 ( i ) 2
2
2
(87,23) 2 ( 42,580) 2
2
4. x 1,2 i
39
137,363 1,2 x 42,580
137,363 51,096 aman
5. iy 1,2 . i
97,025 1,2 x 42,580
97,025 51,096 aman
wp
6.
nF
1600 Kg / cm 2
w = faktor tekuk
Untuk menentukan harga w tergantung pada x dan iy dan yang dipilih adalah
mempunyai harga yang paling besar.
x = 137,363 (yang dipilih)
iy = 97,025
1 = 137 w = 3,622
2 = 138 w = 3,675
x = 137,363
70 70
w = 3,636 → didapat dari interpolasi
10
20
40
D = 2% P = 0,02 ( 1736,390 ) = 34,727 Kg
20
40
Pelat Koppel menahan sayap lintang dalam
arah yang berlawanan sehingga timbul
momen koppel sebesar :
M = D . Li = 34,727 x 66,000
= 2292,034 kg/cm
Tegangan yang terjadi akibat gaya lintang :
M = T(2e + a)
M 2292,034
T= 507,087kg
2e a 2(2,26) 1
Akibat momen
M1y 2535,435 0
Kvm = 0 kg
Σx Σy 2
2
8
41
M1y 2535,435 3
Khm = 316,929 kg
Σx Σy
2 2
8
K = Kv 2 Kh 2
= (253,543) 2 (316,929) 2
K = 281,123 Kg
1
Pgs = n . d2 . 0,6 Pgs = K
4
4 Pgs
d
π 0.6σ
4 281,123
1 3,14 0,6 1600
d = 0,611 cm
1
Pgs = 1. . 3,14 (1,270)2 . 0,6 . 1600
4
= 1215,481 kg
Pgs = 1215,481 Kg > 281,123 Kg → (aman)
Syarat Kontrol pelat Koppel
42
M1 In 1 1 1
2
σ σ wn In bh 3 2 b d 3 b d lb h
wn 1 12 12 2
b h
2
20
1 1 1
2
d 12 12 2
34,100
wn 8,525 cm 3
1
x8
2
40 2535,435
= 8,525
= 297,411 Kg/cm2 < 1600 Kg/cm2 (aman)
3 T1
2 F
20 = 0,58 . 1600 = 928 Kg/cm2
F = t . h = 1 x 8 = 8 cm2
507,087 3
= x
8 2
= 95,078 Kg/cm2 < 928 Kg/cm2 aman
Kekuatan pelat Koppel
1P I
7. 10 1
a i
1
Ip = n . b h3
12
1
=1. 1 (8)3 = 42,667 cm
12
a = 2e + a = 2 x 2,26 + 1 = 4,52 cm
Ix = 72,300 cm4
Li = 77,500 cm
Ip L
10 1
a Li
42,667 72,3
10
4,52 77,5
43
jadi batang D2 s/d D2’ digunakan profil 80.80.8 dengan memakai
koppel ( 160 x 80 x 8 )
Lx K x
1. max = 140
ix
Kontrol
436 1
x = 129,761 140 aman
3,36
Li Ki
2. i = 50
in
436 x1
i = 2,16 201,851 50 tidak aman
Jadi agar batang D3 s/d D3’ aman, maka batang ini harus diberi pelat koppel agar
batang tidak menekuk, untuk menentukan jumlah pelat Koppel dipakai rumus
pendekatan.
44
Li Ki
i =
in
λi i 50 x 2,16
Li = 108,00 cm
ki 1
Jadi banyaknya lapangan :
L 436
4,037 5
Li 108,00
L 436
sehinga Li = 87,2 cm
5 5
Kontrol
1 87,2
i = 40,370 50 aman
2,16
m
3. iy = 2 y (i ) 2 140
2
m = Jumlah Profil
a= 1
a = 0.8
Jarak antara dua profil = 1 cm
1 1
e a 3,07 1 3,57 cm
2 2
1 2
Iy = n (Io + F (e + a)
2
n = Jumlah Profil
= 2 (239 + 21,2(3,07 + 1/2x 1)2
Iy = 777,260 cm4
e
Iy 777,260
1 iy = 4,499 cm
e+2 a nf 2 21,2
K y Ly 1 436
y = 96,910cm
iy 4,499
m
iy = y 2 ( i ) 2
2
2
(96,910) 2 ( 40,370) 2
2
45
= 91,798 140 aman
4. x 1,2 i
129,761 1,2 x 40,370
129,761 48,444 aman
5. iy 1,2 . i
91,798 1,2 x 40,370
91,798 48,444 aman
wp
6.
nF
1600 Kg / cm 2
w = faktor tekuk
Untuk menentukan harga w tergantung pada x dan iy dan yang dipilih adalah
mempunyai harga yang paling besar.
x = 129,761 (yang dipilih)
iy = 91,798
46
Pelat Koppel menahan sayap lintang dalam
arah yang berlawanan sehingga timbul
momen koppel sebesar :
M = D . Li = 45,873 x 87,2
= 4000,125 kg/cm
Tegangan yang terjadi akibat gaya lintang :
M = T(2e + a)
M 4000,125
T= 651,486 kg
2e a 2(3,07) 1
x2 =0
y2 = 2 x 22 = 8 cm
x2 + y2 = 8 cm
47
Kv = Kvb + Kvm = 325,743 + 0 = 325,743 Kg
Kh = Khb + Khm = 0 + 1221,536 = 1221,536 Kg
K = Kv 2 Kh 2
= (325,743 ) 2 (1221,536 ) 2
K = 1213,222 Kg
1
Pgs = n . d2 . 0,6 Pgs = K
4
4 Pgs
d
π 0.6σ
4 1213,222
1 3,14 0,6 1600
d = 1,285 cm
1
Pgs = 1. . 3,14 (1,270)2 . 0,6 . 1600
4
= 1215,481 kg
Pgs = 1215,481 Kg > 1213,222 Kg → (aman)
48
M1 In 1 1 1
2
σ σ wn In bh 3 2 b d 3 b d lb h
wn 1 12 12 2
b h
2
30
1 1 1
2
d 12 12 2
74,240
wn 14,848 cm3
1
x10
2
40 3257,430
= 14,848 = 219,385 Kg/cm2 < 1600 Kg/cm2 (aman)
3 T1
2 F
30 = 0,58 . 1600 = 928 Kg/cm2
F = t . h = 1 x 10 = 10 cm2
651,486 3
= x
10 2
= 97,722 Kg/cm2 < 928 Kg/cm2 aman
Kekuatan pelat Koppel
1P I
7. 10 1
a i
1
Ip = n . b h3
12
1
=1. 1 (10)3 = 83,333 cm
12
a = 2e + a = 2 x 3,07 + 2 = 8,140 cm
Ix = 239 cm4
Li = 87,2 cm
Ip L
10 1
a Li
83,333 23,9
10
8,140 87,2
49
10,237 cm3 2,740 cm2 aman
jadi batang D3 s/d D3’ digunakan profil 110.110.10 dengan memakai
koppel ( 220 x 100 x 10 )
BAB V
PERHITUNGAN BAUT PADA TITIK BUHUL
50
5.1. Kekuatan Baut
σ = 1600 kg / cm2
τ = 0,6 x 1600 = 960 kg/cm2
σtu = 1,5 x 1600 kg/cm2 = 2400 Kg/cm2
51
dicoba Ø 5/12” = 10,58 mm
1,5 x (10,58) ≤ e2 ≤ 3,5 x (10,58)
15,88 mm ≤ 22 mm ≤ 37.04 mm
52
1.5 (12,7) ≤ e2 ≤ 3.5 (12,7)
19,0500 mm ≤ 27,50 mm ≤ 44,45 mm
53
untuk profil : ╩ 50. 50. 6
tebal profil t1 = 2 x 6 = 12 mm
t2 = 10 mm
t terkecil = 10 mm
54
untuk baut Ø 1/4” = 0,635 cm
1
pgs = n π . d2 . 0,6 . σ
4
1
= 2x x 3,14 x (0,635)2 x 0,6 x 1600 = 607,741 kg
4
Ptu = dlb . t . 1,5 . 1600
= 0,735 x 1,0 x 1,5 x 1600 = 1764 kg
Pgs < Ptu 607,741 kg < 1764 kg
P = 1764 kg
55
A1s/dA1’ 65.65.7 10 1/2 12,70 2430,963 3288 3288
B1s/dB1’ 50.50.6 10 1/2 12,70 2430,963 3288 3288
V1s/dV1’ 50.50.6 10 1/4 6,350 607.741 1764 1764
V2s/dV2’ 50.50.5 10 1/2 12,70 2430,963 3288 3288
V3s/dV3’ 70.70.7 10 1/2 12,70 2430,963 3288 3288
V4’ 110.110.10 10 3/4 19,05 5469,666 4812 4812
D1s/dD1’ 65.65.7 10 1/2 19,05 2430,963 3288 3288
D2s/dD2’ 80.80.8 10 1/2 15,88 2430,963 3288 3288
D3s/dD3’ 110.110.10 10 3/4 19,05 5469,666 4812 4812
F
WT=485,68Kg P4=121,42Kg A4 A4' P4'= -231,28Kg WH=925,12Kg
E G
P3=121,42Kg A3 A3' P3'= -231,28Kg
D V4 H
P2=121,42Kg A2 A2' P2'= -231,28Kg
D3 D3'
V3 V3'
C D2 D2' I
P1=60,71Kg V2 V2' A1' P1'= -115,64Kg
A1 D1 D1'
V1 V1'
H
A O
B1 J B2 K B3 L B4 M B4' N B3' B2' P B1'
B
V V
B1
56
Perencanaan angker
Untuk memilih ukuran dan jarak angker pada pertemuan antara batang
horizontal dengan kaki kuda-kuda didasarkan atas gaya horizontal akibat
pengaruh angin hisap dan angin tekan yang menimbulkan reaksi horizontal
∑MA = 0
- RBv.16,8 – (R2.cosα 12,6) + (R1.cosα 4,2) = 0
- RBv.16,8 – [(9995,769) + (1749,230) ] =0
- RBv.16,8 – 11744,999 = 0
11744,999
RBv = - 16,8
∑MB = 0
RAv .16,8 – (R1 cosα .12,6) + ( R2 cosα 4,2) = 0
Rav.16,8 – (5247,692 + 3331,923) = 0
Rav.16,8 – 8579,615 = 0
8579,615
RAv = 16,8
RAv = 510,691 kg ( ↑ )
∑MK = 0
RAH – (R1.sinα 2,550) - (R2.sinα 2,550) = 0
RAH – (637,125) – (1213,591)
57
RAH = 1850,716 kg
Sebagai penyambung plat buhul dengan plat ╩ pada tumpuan digunakan
Ǿ baut 1/2” (12,70 mm) dengan gaya P = 3288 jumlah baut (n)
RAH 1850,716
n= 0,562 2 buah
P 3288
ukuran angker yang direncana Ø baut 1/2” (1.270 cm) dengan gaya
P = 3288 sambungan tampang satu.
1 1
Pgs = n .π . d2 . 0,6 . σ = 1 x x. 3,14 x (1,270)2 x 0,6 x 1600
4 4
= 1215,481 kg
Ptu = dlb . t . 1,5 . 1600 = 1,370 x 1,0 x 1,5 x 1600 = 3288 kg
Pgs < ptu
p 3288
Jumlah angker (n) = p 1215,481 2,705 4 buah
gs
58
PV1 340,000 kg
Jumlah baut = 0,192 2 buah
P 1764 kg
V2
PV2 = 940,000 Kg
D3
PV3 = 1540,000 Kg
V3
PD3 = 2053,440 Kg
59
PA 3 5838,400 kg
Jumlah baut = 1,775 2 buah
P 3288 kg
60
Untuk batang B1 digunakan Ø baut 1/2 “
PB1 6967,060 kg
Jumlah baut = 2,118 3 buah
P 3288 kg
PB3 = 5978,820 Kg
61
5.2.8. Titik Buhul L
PB3 = 5978,820 Kg
V3
PD2 = 1554,540 Kg
D2
PV3 = 1540,000 Kg
B3 L B4
PB4 = 4990,590 Kg
B4 M B4'
PD3 = 2053,440 Kg
PD3’ = 2053,440 Kg
62
Untuk batang B4’ digunakan Ø baut 1/2 “
PB 4' 4990,590 kg
Jumlah baut = 1,517 2 buah
P 3288 kg
1
Pgs = n . d2
4
1
=1. (3.14) (1,270)2 . 0.6 (1600)
4
= 1215,481 Kg
63
= 1.370 . 1,0 . 1,5 (1400)
= 2877 Kg
Karena Pgs < Ptu, maka Pgs yang menentukan
P1 4876,31
Jumlah baut (n) = 4,011 5 buah
Pgs 1215,481
64
Gaya yang bekerja : P : 9107,680 kg
Tebal pelat penyambung = 1,0 cm
Ø baut 1/2" (12,70 mm)
Ptu = d . t . 1.5
= 1,370 . 1,0 . 1,5 (1600)
= 3288 Kg
Karena Pgs < Ptu , maka Pgs yang menentukan
P1 4553,84
Jumlah baut (n) = 3,746 4 buah
Pgs 1215,481
65
karena Ptu > Pgs, maka Pgs yang menentukan
P1 4553,84
Jumlah baut (n) = 1,873 2 buah
Pgs 2430,963
BAB VI
PERHITUNGAN ZETTING
66
1 1 F
f max s d L A4 A4'
250 360 E G
A3 A3'
dimana :
= Penurunan yang terjadi (cm)
V4 (+) 1 TON
SKALA 1 : 100
Dalam peninjauan ini beban 1 ton zetting tersebut dianggap bekerja pada
bagian bawah dari kuda-kuda, dibagian tengah yaitu pada titik buhul F.
67
Tabel 6.1 Gaya Batang Akibat Beban 1 ton (titik buhul F )
BATANG BERAT (ton)
B1 = B2 = B3 = B4 = B4’ = B3’ = B2’ = B1’ 10,370 = 1,037
A1 = A2 = A3 = A4 = A4’ = A3’ = A2’ = A1’ 11,510 = 1,151
V4 10,000 = 1 Ton
68
Jadi besarnya penurunan yang terjadi adalah
= total < max = 0,860 cm < 4,666 cm (aman)
BAB VII
DAFTAR KONTROL BAHAN
69
L
Batang V1-V1’ 50.50.6 : (1,28 x 2) x 2 x 8 = 10,24 m
L
Batang V2-V2’ 50.50.5 : (2,55 x 2) x 2 x 8 = 81,6 m
L
Batang V3-V3’ 70.70.7 : (3,83 x 2) x 2 x 8 = 122,56 m
L
Batang V4 110.110.10 : (5,1 x 1) x 8 = 40,8 m
L
Batang D1-D1’ 65.65.7 : (2,46 x 2) x 2 x 8 = 78,72 m
L
Batang D2-D2’ 80.80.8 : (3,3 x 2) x 2 x 8 = 105,6 m
L
Batang D3-D3’ 110.110.10 : (4,36 x 2) x 2 x 8 = 139,52 m
L
Batang Ikat Gording 65.65.7 : (1,07 x 5 x 1) x 2 x 8 = 68,48 m
L
Batang Tumpuan 65.65.7 : (0,15 x 2) x 2 x 8 = 4,80 m
Total Keseluruhan :
L
65.65.7 = 314,88 + 78,72 = 393,6 m
L
50.50.6 = 268,8 + 10,24 = 279,04 m
L
50.50.5 = 81,6 = 81,6 m
L
70.70.7 = 122,56 = 122,56 m
L
80.80.8 = 105,6 = 105,6 m
L
65.65.7 = 68,48 + 4,80 = 69,28 m
L
110.110.10 = 40,8 + 139,52 = 180,32 m
Buhul C
Batang A1 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang A2 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
70
Batang V1 : Ø1/4 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang D1 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Buhul D
Batang A2 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang A3 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang V2 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang D2 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Buhul E
Batang A4 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang A3 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang V3 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang D3 : Ø3/4 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Buhul F
Batang A4 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang V4 : Ø3/4 “ = 2x8 = 16 Buah
Buhul J
Batang B1 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang B2 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang V1 : Ø1/4 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Buhul K
Batang B2 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang B3 : Ø1/3 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang D1 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang V2 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Buhul L
Batang B4 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
71
Batang B3 : Ø1/3 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang D2 : Ø5/8 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang V3 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Buhul M
Batang D3 : Ø3/4“ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang B4 : Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Batang V4 : Ø3/4 “ = 2x8 = 16 Buah
Tumpuan Ø1/2 “ = 2x2x8 = 32 Buah
Pengikat Gording Ø1/2 “ = (2 x 5) x 2 x 8 = 160 Buah
Angker Ø5/12 “ = 2 x 2 x 8 = 32 Buah
Total Keseluruhan :
Ø5/8 “ = 32 = 32 Buah
Ø3/4 “ = 32 + 32 + 32 +16 = 112 Buah
Ø1/4 “ = 32 + 32 = 64 Buah
Ø1/2 “ = (21 x 32) = 672 Buah
72
7.5. Kebutuhan Plat Simpul
Buhul A dan B = 0,08 x 2 x 8 = 1,232 m2
Buhul C dan I = 0,08 x 2 x 8 = 1,018 m2
Buhul D dan H = 0,07 x 2 x 8 = 1,186 m2
Buhul E dan G = 0,10 x 2 x 8 = 1,589 m2
Buhul F = 0,07 x 8 = 0,532 m2
Buhul J dan P = 0,04 x 2 x 8 = 0,597 m2
Buhul K dan O = 0,08 x 2 x 8 = 1,232 m2
Buhul L dan N = 0,07 x 2 x 8 = 1,186 m2
Buhul M = 0,14 x 8 = 1,106 m2
Jumlah = 9,648 m2
Total Keseluruhan :
9,648 m2
73
7.9. Kebutuhan Atap Genteng
Luas Atap = {(28 + 2) m x (16 + 2) m} / Cos 30,96 = 630,105 m2
Ukuran Genteng = (0,6 x 0,4) m = 0,24 m2
74
DAFTAR PUSTAKA
75