PEMERINTAH DAERAH PROVINSI JAWA BARAT

DINAS PENDIDIKAN
CABANG DINAS PENDIDIKAN WILAYAH IV
SEKOLAH MENENGAH ATAS NEGERI 1 KALIJATI
SUBANG
Jalan Tanggulun Barat No. 1 (0260) 4641022
http://www.sman1kalijati.sch.id email : info@sman1kalijati.go.id
SUBANG 41271

NASKAH SOAL ULANGAN AKHIR SEMESTER GANJIL

TAHUN PELAJARAN 2019/2020

Mata Pelajaran : Bahasa Sunda

Kelas/Peminatan :X
Hari/Tanggal : Senin, 02 Desember 2019
Alokasi waktu : 90 menit
Pembuat Soal : Adad Mulyadi, S.Pd.
Petunjuk Umum
1. Berdo’alah terlebih dahulu sebelum Anda mulai mengerjakan soal!
2. Tulislah lebih dahulu nama, kelas, dan nomor peserta Anda pada lembar jawaban yang telah disediakan!
3. Periksa dan bacalah soal-soal sebelum Anda menjawabnya!
4. Segera lapor kepada pengawas ruangan jika soal yang Anda terima dalam keadaan rusak atau tidak lengkap atau
tidak jelas!
5. Kerjakan soal-soal yang Anda anggap mudah terlebih dahulu!
6. Periksalah pekerjaan Anda sebelum diserahkan kepada pengawas UAS!

Baca dongéng ieu di handap sing taliti!

Paménta Tilu Rupa
Jaman baheula aya hiji jalma anu hirupna malarat rosa. Carékna dahar isuk henteu soré téh lain bobohongan.
Ari pagawéanana sok buburuh ngangon domba batur. Sanajan digawéna kacida getolna, tapi hasilna teu kungsi mahi,
jajauheun kana cukup. Da puguh ukur buburuh. Ari buruhanana dina sataun téh paré 50 geugeus, ditambah ku bekel
dahareun mun rék ngangon.
Sakali mangsa éta tukang ngaon téh gering nepi ka teu bisa ngangon. Tapi, ku dununganana téh teu diurus.
Barang geus cageur sarta keur mamayu, ngan can kaduga ngangon, ka dununganana ménta kadaharan. Tapi batan méré
mah dununganana kalah nyarékan. Majar téh, “Can digawé geus hayang ménta dahar!”
Antukna éta tukang ngangon téh musapir. Manéhna prihatin liwat saking sarta ngenes di jero haténa. Beurang
peuting manéhna neneda hayang bisa cara deungeun-deungeun, teu kurang hakaneun teu kurang pakéeun. Ku tina nyeri
haté, manéhna tuluy miceun manéh ka leuweung, teu dahar teu nginum.
Barang geus meunang sababaraha poé manéhna kasaréan ti beurang, handapeun tangkal kai. Ari hudang bet
manggih batu tilu siki. Kawas muncang, baruleud, sarta laleucir. Teu kira-kira manéhna kagéteunana. “Na saha anu
neundeun ieu batu téh, da tadi mah euweuh?” pokna.
Sabot kitu kadéngé aya sora euweuh rupa, “Ujang, ku sabab manéh sakitu prihatinna, ayeuna paménta manéh
dikabulkeun. Manéh meunang ménta tilu rupa. Pék rék ménta naon baé ogé. Dina sakali ménta éta batu kudu
dialungkeun hiji!”
Tukang ngangon liwat saking atoheunana. “Nuhun Gusti, nuhun!” pokna bari nyembah-nyembah.
Ti dinya tukang angon tuluy balik ka lemburna. Sajajalan teu weléh imut sura-seuri sorangan bari mikiran rék
ménta naon. Ceuk gerentes haténa, “Kahiji aing rék ménta beunghar. Kadua rék ménta jadi raja. Lantaran beunghar ogé
ari teu agung mah tara dihargaan. Katiluna aing rék ménta loba anak, sangkan bisa nuluykeun raja jeung
kabeungharanana.”
Sadatangna ka imahna, manéhna rék nyoba ménta beunghar. Tapi tuluy kapikir rék ménta duit baé. Da mun téa
mah tuluy dibéré kuda, sapi, atawa ingon-ingon, kacipta réncédna da kudu dijual heula. Ari boga duit mah apan hayang
naon baé gé bisa. Tapi manéhna kacalétot ngomong. Maksudna hayang loba duit, ari pok bet hayang loba ceuli. Barang
keleweng téh batu dialungkeun, ngan breng baé awakna pinuh ku ceuli. Mani kawas tunggul anu pinuh ku lémbér.
Tukang angon gogoléran ceurik, awahing ku gila nénjo awak sorangan. Handeueuleun deuih, pédah paméntana
anu kahiji geus mubadir. Barang geus leler, manéhna mikir deui. Ceuk gerentesna, “Ah keun baé henteu tulus jadi raja
ogé, henteu boga anak loba ogé, asal jadi beunghar wé. Tapi ceuli nu matak pikagilaeun téh kudu leungit heula!”

UAS Ganjil TP. 2019/2020@sman1kalijati.sch.id Page 1

 Keleweng manéhna ngalungkeun deui batu anu kadua, sarta ménta sangkan ceuli anu rimbil dina awakna
leungit kabéh. Les baé ceuli téh leungit tanpa lebih ilang tanpa karana. Tukang angon kacida bungaheunana sarta niatna
rék ati-ati pisan dina nepikeun paménta anu katilu.
Tapi ras manéhna inget kana ceulina anu dua. Ari dicabak, bet milu leungit. Puguh baé kagéteunana tukang
angon. Atuh ngan hing deui baé manéhna ceurik. Leuwih nyeri batan anu tadi, sabab paméntana ngan kari hiji deui.
“Kumaha ayeuna aing? Lamun ménta beunghar meureun aing jadi jalma tanpa daksa, teu boga ceuli. Lamun
ménta didatangkeun deui ceuli, aing meureun angger malarat.”
Sanggeus bingung mikiran nasib, bet datang ilham tina pikirna anu beresih. “Leuwih hadé aing ménta
didatangkeun deui dua ceuli anu asal, da ceuk kolot ogé apan awak anu walagri, sehat bari jagjag waringkas, leuwih
utama batan kakayaan. Sarta saéstuna jalma anu beunghar téh nyaéta jalma anu narima kana kulak canggeum bagja.
Narima kana takdirna. Kawas aing, da geus milikna jadi jalma malarat, euweuh sisit beunghar, nya rék ditarimakeun
baé. Hanas éta teu boga dahareun, pakéeun, nya rék ihtiar baé, da awak lengkep kénéh, tanaga gedé. Mending néangan
baé dunungan anu bageur!” pokna.
I. Berilah tanda silang (X) pada huruf a, b, c, d, atau 9. Dumasar kana eusina, dongéng anu disebut
e untuk jawaban yang benar! sasakala téh nyaéta….
a. Dongéng anu eusina nyaritakeun paripolah
1. Mun ditilik tina palaku jeung eusina, dongéng di
jalma biasa, anu sakapeung mah sok
luhur kaasup kana dongéng….
mahiwal, pikaseurieun, tapi lenyepaneun.
a. Sasakala d. Parabel
b. Dongéng anu eusina nyaritakeun kajadian
b. Pabel e. Mitos
atawa asal-muasal hiji hal, tempat, barang,
c. Sage
sasatoan, atawa tutuwuhan.
2. Naon paménta ka dua tukang angon téh?
c. Dongéng anu raket patalina jeung
a. Ménta loba anak d. Ménta jadi pajabat
kapercayaan masyarakat kana bangsa
b. Ménta boga ceuli e. Ména loba duit
lelembut atawa perkara-perkara anu goib.
c. Ménta jadi raja
d. Dongéng anu eusina nyaritakeun hiji kajadian
3. Kacalétot nyebut naon tukang angon téh basa
atawa hiji jalma, anu aya patalina jeung
ngajukeun paménta anu ka hiji?
sajarah.
a. Ceuli d. Duit
e. Dongéng anu eusina nyaritakeun perjuangan
b. Kuli e. Leungit
atawa carita kapahlawanan dina médan
c. Kawali
peperangan.
4. Kumaha ari watek tukang angon téh?
10. Dongéng anu eusina nyaritakeun paripolah jalma
a. Sok babarian ambek d. Sarakah
biasa, anu sakapeung mah sok mahiwal,
b. Teu ngarasa cukup e. Sabar
pikaseurieun, tapi lenyepaneun nyaéta?
c. Wijaksana
a. Pabel d. Mitos
5. Naon anu kapanggih ku tukang angon basa
b. Parabel e. Babad
hudang tina kasaréanana?
c. Sasakala
a. Duit anu loba d. Batu tilu siki
b. Ceulina jadi loba e. Domba jalu tilu
Seumpalan Wawancara
c. Anak-anakna
Doni : Punten Bapa, badé ngaganggu
6. Amanat naon anu kapanggih tina éta dongéng?
waktosna, manawi keur nyalsé, abdi rék
a. Jadi jalma kudu narima kana takdirna
ngawawancara Bapa sakedap.
b. Jadi jalma kudu ihtiar ngangon
Pa Nandang : Ngawawancara Bapa? Duh, Cép. Badé
c. Jadi jalma kudu jadi tukang angon
naros naon kitu?
d. Jadi jalma kudu bisa ngabantuan ka batur
Doni : Anu mawi abdi téh kénging tugas ti
e. Jadi jalma kudu beunghar
sakola, kedah ngawawancara patani.
7. Ieu di handap nu kaasup kana conto judul carita
Utamina mah hoyong terang ngeunaan
babad téh nyaéta ...
pamadegan Bapa kana lahan sawah anu
a. Tangkuban Parahu d. Sangkuriang
beuki ngurangan.
b. Kéan Santang e. Budak Pahatu
Pa Nandang : Mangga, asal ulah naros anu sesah-
c. Si Jalak Hrupat
sesah wéh nya, bilih teu tiasa ngawaler.
8. Salah sahiji ciri karangan dongéng téh nyaéta ….
Doni : Hatur nuhun sateuacanna , anu
a. Palakuna jin jeung siluman
ngawitan mah abdi badé naros, dupi saha
b. Témana ngeunaan kahirupan raja
........ Bapa, sareng tos sabaraha lami
c. Loba ditulis dina buku atawa majalah
janten patani?
d. Dina eusi caritana loba nu pamohalan
...........
e. Eusina mangrupa nonfiksi

UAS Ganjil TP. 2019/2020@sman1kalijati.sch.id Page 2

11. Kalimah pamuka wawancara di luhur kurang 19. Naon nu ngabédakeun kawih pop jeung kawih
merenah, kuduna ... klasik?
a. Hapunten Bapa, badé ngaganggu waktosna, a. Waditrana
manawi nuju nyalsé, abdi hoyong b. Laguna
ngawawancara Bapa sakedap. c. Nu mirigna
b. Hapunten Bapa, badé ngawagel waktosna, d. Juru kawihna
manawi nuju nyalsé. e. Waktuna
c. Hapunten Bapa, ayeuna abdi badé 20. Kaulinan barudak di jero imah, di buruan, jsb. Bari
ngawawancara bapa sakedap. kakawihan. Carana, nu saurang namprakkeun
d. Hapunten Bapa, mangga siap-siap ayeuna leungeun ari nu séjénna (tiluan atawa opatan)
abdi badé ngawawancara Bapa sakedap. ngasupkeun curuk kana dampal leungeun nu
e. Hapunten Bapa, badé ngawagel waktuna, ditamprakkeun eta mangrupa kaulinan. . . . .
manawi nuju nyalsé, abdi palay a. Ayang-ayang gung
ngawawancara Bapa sakedap. b. Cingciripit
12. dupi saha ........ Bapa, sareng tos sabaraha lami c. Oray-orayan
janten patani? d. Ambil-ambilan
Kecap anu merenah pikeun ngalengkepan e. Ucang-ucang Anggé
kalimah di luhur nyaéta ... 21. Ki Mahmud: “Ari incu Aki geus bébéja rék
a. nami d. wasta nyimpang ka dieu?”
b. ngaran e. nénéhna a. Indra: “heueuh enggeus Ki!”
c. jenengan b. Indra: “enya, enggeus Ki!”
13. Masalah naon anu ditanyakeun ku Doni ka Pa c. Indra: “sumuhun, enggeus Ki!”
Nandang téh ngeunaan ...... d. Indra: “sumuhun, parantos Ki!”
a. lahan sawah anu beuki ngurangan e. Indra: “sumuhun, atos Ki!”
b. lamina Pa Nandang jadi patani 22. Aki Mahmud :“Tah Ceu…, ceuk béja mah
c. tugas ti sakola lebah Kanor Pos ayeuna pisan Moh. Ramdhan
d. ngawawancara patani kasambutna téh.”
e. kulawarga Pa Nandang Ragam hormat pikeun kecap nu ditulis déngdék
14. Kecap pananya nu gunana keur nanyakeun waktu dina sempalan obrolan di luhur nya éta…
nyaéta ... a. Saur wartos mah lebah…
a. naon d. iraha b. Numutkeun wartos mah leresan…
b. saha e. sabaraha c. Saur wartos mah palih…
c. di mana d. Numutkeun wartos mah palih…
15. Kecap pananya nu gunana keur nanyakeun jalma e. ceuk béja mah lebah....
nyaéta ... 23. Disebut ceuk béja, sabab Aki henteu nungkulan.
a. naon d. iraha Sasauran kecap nungkulan dina sempalan bacaan
b. saha e. sabaraha di luhur nya éta…
c. di mana a. Nyaksian d. Ningali
16. Aki Mahmud : “Pa Oto gé Pahlawan, Cu! Baheula b. Lalajo e. Tungkul
mah katelahna téh Si Jalak Harupat. Anjeunna c. Nempo
mah urang Bojongsoang.” 24. Indra: “Hawatos nya Ki. Dugi ka toh pati toh raga
Kecap katelah dina sempalan bacaan di luhur para pajuang ngabéla lemah cai téh. Urang mah
sarua hartina jeung … kiwari kari raosna.”
a. Kasohorna d. kapuji Sasaruaan kecap lemah cai dina sempalan
b. Kajojo e. kajaba obrolan di luhur nya éta…
c. Kadeugdeuk a. Nagara d. Tanah kalahiran
17. Lagu nu rumpakana maké patokan pupuh nyaéta? b. Bangsa e. Lembur singkur
a. Kawih d. Mantra c. Cai taneuh
b. Tembang e. Sisindiran 25. Aki Mahmud : “Enya Cu, urang mah ayeuna
c. Kakawihan kari ngeunahna. Matak gé rugi kacida mun
18. Sakur lagu nu rumpakana maké basa Sunda ayeuna hirup urang sahayuna.”
disebut? Ragam hormat tina omongan anu ditulis déngdék
a. Kawih d. Mantra diluhur, nya éta…
b. Tembang e. Sisindiran a. Urang mah ayeuna kantun raosna.
c. Kakawihan b. Urang mah ayeuna kari ngeunahna.
UAS Ganjil TP. 2019/2020@sman1kalijati.sch.id Page 3
 c. Urang mah ayeuna kantun ngunahna. b. Pangajak e. Panggeuri
d. Urang mah ayeuna tinggal ngeunahna. c. Panyaram
e. Urang mah ayeuna kari raosna. 33. Wah jalma gurat batu mah dipapatahan kumaha
26. 1) sangkan jadi jalma nu berguna. waé gé moal nurut. Kecap gurat batu
2) waktu dimonyah-monyah teu puguh. hartina……….
3) kawajiban urang ayeuna mah diajar sing getol, a. Babari ambek
4) hontal cita-cita, b. mawa karep sorangan
Susunan kalimah anu bener nya éta: c. sombong
a. 1,2,3,4 d. 1,2,4,3 d. ngomong kasar
b. 1,3,4,2 e. 2,3,1,4 e. heuras uratna
c. 2,3,4,1 34. Baca sempalan paguneman ieu di handap
27. Sageuy mun urang teu … kana jasa aranjeunna.” Ahmad : “Wan, urang lalajo PERSIB di imah
Kecap anu merenah pikeun ngalengkepan urang, yu ….!
kalimah di luhur nya éta, kajaba… Irwan :“Hayu, ajak atuh nu séjén, urang
a. Ngajénan lalajo bareng.”
b. Ngahormat Ahmad : “Kumaha mun ngajak Si Jujun jeung
c. Ngahargaan Si Nanang ?”
d. Merhatikeun Irwan : “Enya atuh, di-sms wé.”
28. Aki Mahmud : “Pa Oto gé Pahlawan, Cu! Sempalan paguneman di luhur teh ngagunakeun basa
Baheula mah katelahna téh Si Jalak Harupat. …….
Anjeunna mah urang Bojongsoang.” a. kasar d. loma
Kecap katelah dina sempalan bacaan di luhur b. hormat e. deungeun
sarua hartina jeung … c. lemes keur batur
a. Kasohorna d. kapuja 35. Cing ayeuna terjemahkeun kecap ingin makan
b. Kajojo e. kadeugdeuk apa ? kana basa Sunda anu merenah!
c. kapuji a. Hoyong tuang naon ?
29. Cing ayeuna terjemahkeun kecap ingin minum b. palay nginum naon ?
apa ? kana basa Sunda anu merenah! c. Hoyong nginum naon ?
a. Hoyong tuang naon ? d. Palay tuang naon ?
b. palay ngaleueut naon ? e. Hayang dahar naon?
c. Hoyong ngaleueut naon ?
d. Palay tuang naon ? 36. Pék caritakeun deui carita babad anu ku
e. Hayang nginum naon? hidep apal kana basa tinulis kalawan
30. Indra : “Meuni gagah nya Ki, abdi mah reueus merenah!
ka pamuda sapertos anjeunna téh. Kacipta wé 37. Tataan léngkah-léngkah wawancara
reueuseunana Ibu Ramana kagungan putra jadi kalawan tartib!
kusuma bangsa.” 38. Jéntrékeun naon bédana kawih Sunda
Kecap kusuma bangsa hartina sarua jeung… klasik jeung kawih Sunda pop!
a. Pahlawan d. Karyawati 39. Tulis rumpaka kawih Sunda klasik jeung
b. Nagarawan e. Sukarélawan pop nu ku hidep apal!
c. Karyawan 40. Pék tarjamahkeun rumpaka kawih “Sapu
31. Indra :“Abdi mah meuni sedih Ki. Nyéré Pegat Simpay” kana basa Indonésia
Perjuangan téh geuning teu gampil. Naha kalawan merenah!
kiwari masih kénéh aya jalma nu teuneung
sapertos Moh. Ramdan kitu?”
kecap teuneung dina regepan di luhur, hartina
sarua jeung…
a. Wanian d. horéaman
b. Daékkan e. mélaan
c. Antepan

32. Hayu urang indit ayeuna bisi kaburu hujan!”

Kalimah di luhur kaasup kalimah...

a. Panitah d. Pangwawadi

UAS Ganjil TP. 2019/2020@sman1kalijati.sch.id Page 4