PETUNJUK KHUSUS
I. Untuk soal nomor 1 sampai dengan 30 pilih salah satu jawaban yang paling tepat
dengan memberi tanda silang ( X ) pada huruf A, B, C, D atau E pada lembar
jawaban yang disediakan !
Mingkar-mingkuring angkara
Akarana karenan mardi siwi
Sinawung resmining kidung
Sinuba sinukarta
Mrih kretarta pakartaning ngelmu luhung
Kang tumrap ing tanah Jawa
Agama ageming aji
Sekang tembang Pangkur neng dhuwur amanat sing bisa dipendhet yakuwe ....
A. Urip neng alam dunya kudu nggatekaken wong liya
B. Sajroning ndidik anak kudu sabar lan waspada
C. Agama kuwe dadi pedoman urip sing utama neng alam dunya
D. Neng sajroning tembang akeh pitutur sing becik
E. Kanggo nggayuh kasuksesan kudu tlaten lan ora gampang putus asa
Satekane ing omah, Hamid mung bisa ngelus dhada ndeleng adhi-adhine padha
dene udur-uduran sapa sing arep ngopeni lan njagani bapake sebanjure. Kabeh rumangsa
duwe jejibahan dhewe-dhewe kang ora bisa ditinggalake.
Ngrasa dadi anak mbarep, dilambari kreteg ngrumati wong tuwa, Hamid sidane
mutusna metu sekang pegaweyane minangka manajer biro iklan ing Jakarta.
(Angin Mangsa Ketiga - Jefrianto)
Nilai sing bisa dejiyot sekang cupikan cerkak neng ndhuwur, yakuwe....
A. nilai moral
B. nilai sosial
C. nilai budaya
D. nilai agama
E. nilai tradisi
Sondremo lan Suliyem lagi bingung lan susah atine amerga anak sing nomer siji utawa Parjini
wis cukup umur ning urung duwe bojo. Ing sawijining dina Sondremo duwe ide, mengko dina
Setu legi arep ana bocah lanang sing jenenge Tarman sing arep ndeleng rupane Parjini, idene
Sondremo yakuwe pas Tarman ndeleng utawa ngendhong sing ngladheni wedang Sutini sing
ayu rupane, lah mengko sing depengantena Parjini.
Sekitar 20 wedhus dhuwene peternak neng telu desa Kecamatan Kedungbanteng, Banyumas
mati sakcara misterius ana tatu neng gulu lan dhadhane. Kasus mau kedadeyan neng
pungkasaning Maret nganti april 2012. Nganti siki, wedhus-wedhus sing mati kasebar neng
Desa Beji (15 wedhus), Desa Karangnangka (2 wedhus) lan neng Desa Keniten (3 wedhus).
Sekang pawarta neng dhuwur unsur-unsur pawarta sing ora bisa ditemokaken yakuwe ....
A. apa
B. sapa
C. kapan
D. neng ngendi
E. kena ngapa
Ngancik wulan siam/pasa, cacah ewon bebrayan ing sakiwa tengening kutha Tegal nganakake
tradisi Padusan. Tradisi iki turun temurun ditindakake dening warga ingsakupenge gunung
Slamet, ing sisih lor kulon. Kepara malah padusan Guci dadi objek wisata kang misuwur ing
kecamatan Bumijawa, Kabupaten Tegal. Tradisi padusan kuwi duwe maksud kanggo reresik
awak minangka reresik jiwa kanggo ngadhepi wulan siam.
Pendhapa dadi bageyan paling ngarep sekang Joglo. Pendhapa kiye gunane kanggo nampa
dhayoh. Ningen, dhayohe mengko lemprakan. Kuwe pendhapa jaman kuna. Jaman sekiye
pendhapa wis desogi kursi lan meja.
Tembang macapat nang nduwur nduweni guru lagu lan guru wilangan antarane ...
A. 8i, 8a, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a
B. 8a, 8i, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a
C. 8a, 8i, 8i, 8a, 7i, 8u,7a, 8i, 12a
D. 8a, 8i, 8a, 8i, 8u, 7i, 8i, 8a, 12a
E. 8i, 8a, 8i, 8a, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a
..............“Kanjeng Eyang, kadi pundi nasibipun Kakang Bungkus, sampun sawetawis warsa
mboten wonten suraos ingkang sae, bab menika Eyaang, andadosaken duhkitaning
Kanjeng Ibu Kunti…”
Tartamtu Sang Winasis kang pancen luber ing pambudi sampun pirsa apa kang
dadi lakon.
“Putuku nggeeer, Permadi, mangertiya jer kakangmu nembe nglakoni karmane, ing tembe
kakangmu Si Bungkus bakal dadi satriya utama, lan bakal oleh apa kang sinebut wahyu
jati…”
Anane Si Bungkus ndadekake gegering suralaya. Bumi gonjang ganjing kadya
binelah, samodra asat.
Ing Suralaya, Batara Guru nimbali Gajahsena, putra sang batara kang awujud
gajah, kinen mecah si bungkus saengga dadi sejatining manungsa. Sang Guru ugi angutus
Dewi Umayi kinen nggladhi kawruh babagan kautaman marang si bungkus.
Saka petikan cerita wayang ing dhuwur. Pitutur kang bisa kapundhut....
A. Dadi manungsa kudu sabar
B. Guru dadi panutan
C. Kabeh manut karepe dewe
D. Kudu cepet supayane bisa ndang klakon
E. Jaluk pitulung marang sapa bae sing penting dadi
Sumangga, sami memuji sukur dhateng Ngarsanipun Gusti Allah ingkang sampun parin
kathah kanikmatan.
10.
A. tema
B. alur
C. watak
D. Amanan
E. Latar
12. Unsur kang awujud amanat sajroning cerita iku kalebu baku banget. Amanat yaiku…
A. Piweling saka pangripta kang ana sajroning cerita katujoake marang para pamiyarsa
utawa marang para pamaca cerita.
B. Tanda-tanda utawa sipat sing nduweni dening saben paraga sajroning cerita
C. Urut-urutane kedadeyan sajroning cerita kasebut wiwitan nganti pungkasan
D. Kabar sing kudu ditutugake marang wong kang katuju
E. Tandang tanduk sing ora prayoga
13. Ing ngisor iki sing ora kelebu unsur instrinsik cerita yaiku…
A. Tema
B. Amanat
C. alur
D. latar
E. pemirsa
14. Paraga wayang kang aran Bima iku putrane Prabudewanata kalawan...
A. Dewi Sinta
B. Dewi Madrim
C. Dewi Kunthi Talibrata
D. Dewi Maerah
E. Dewi Sukesi
15. Manut crita Bima laire ora kaya bayi salumraeh jalaran awujud…
A. Bungkus
B. Ari – ari
C. Kawah
D. Geni
E. Banyu
A.Adi manggala
B.Adiguna
C.Ajiwisma
D.aji mantra
E.Aji mumpung
19. Darmaning satria,mungguh hambenging satriya iku, kang baku amung tansah…
A.Puntadewa
B.Kresna
C.Baladewa
D.Panda Dewanata
E.Dewa Ruci
22. Bratasena nduweni dasanama bayusuta, teges sing ora matuk yaiku…
23. Ing ngisor iki sing ora kelebu itilahe pambiwara , yaiku…
A. Pranatacara
B.Pranata adicara
C.Pambyawara
D.Pariwara
E.pratokol
A.Wicara lugu
B.Ariwarti
C.Kalawarti
D.layang kabar
E.majalah
25. Supaya rancag anggone nglantarake lakune adicara ing sajroning tatacara mula pbasa
ambiwara kudu makarya bebarengan karo....
A.Pamong praja
B.Hamong tamu
C. Pangarsaning pamong pahargyan
D.Punggawaning desa
E.Seniman pametri budaya
26.Pambiwara anggone migunakake basa kaudiya nganggo basa kang leres. Basa kang leres
tegese...
A.lakune
B.polatane
C.jangkahe
D.lambeyane
E.tandange
29.Panemune wong wong iku werna werna lan beda beda. Ingisor iki iki ora matuk karo panemune
wong sing ora seneng marang panganan tradisional, yaiku panganan tradisionil iku..
30. Jenang sing digawe nduweni pangajab nyuwun kunjuk Gusti Alloh Kang Maha Kuwasa supaya
enggal nglairake kanti slamet, yaiku...
A. Jenang abang putih
B. Jenang pelok
C. Jenang procot
D. Jenang sungsum
E. Jenang grendul
II. Wangsulana pitakon pitakon ing ngisor iki kanti pratitis !
33.Apa unen-unen “yen ora edan ora keduman” apa maksude unen – unen kasebut ?
35. Laire bima diceritakake wujud bungkus. Apa maknane wujud bungkus ing tata lair lan
bati?
PILIHAN GANDA
Isayy
31. Nganggo patokan guru gatra, guru wilangan lan guru lagu dhong dhing
32. Guru gatra yaiiku cacahing larikan saben sepada tembang, guru lagu yaiku tibaning swara saben
pungkasane tembang, guru wilangan yaikucacahing wanda saben larikan tembang.
33.Tumindak nalisir saka kautaman supaya entuk kabagyan pada karo wong wong sing tumindak
nalisir kautaman.
34.kuku tegese kukuh piwulang luhur minangka gegambaraning watak kang kukuh kanggo
nindakake paugerane minangka dasaring urip
35.ing tata lair bungkus iku tegese prihatin kanggo madhani barang. Batin iku nduweni mapanake
bima ana sawijining papan panggulawentah supaya nduweni ilmu lan kwruh kang mumpuni
37.aji aran bandung bondowoso, blabag pangantol-antol,lan wungkal bener, gegamanae kang
kondang yaiku gada rujak polo lan kuku pancanak
38.Pranatacara
39.bahasa kang jumbuh utowo trep karo paugeraning paramasastra utawa tatabasa
40.Raden gatotkaca
Supinah
KTSP 2013
Satuan Pendidikan : Sekolah Menengah Kejuruan
: Bahasa
Mata Pelajaran Jawa
Kelas/Semester : X /2
kesukaran
Prosentase Jenjang
20% 40%
Kognitif/Tingkat kesukaran
Keterangan :