Bab 1 : Indeks
1.1 Tatatanda Indeks
an
Indeks
Asas
contoh:
Tatatanda indeks Pendaraban berulang
34 3 ×3 ×3 × 3
(−7 )2 (−7 ) × (−7 )
2 3 2 2 2
()
3 ()()()
3
×
3
×
3
Latihan :
Buku teks m/s 3
Soalan 2 a,b,c,d
Soalan 3 a,b,c,h
Contoh :
Tuliskan setiap nombor berikut dalam bentuk
indeks dengan menggunakan asas yang
dinyatakan dalam kurungan
-4 -16384
a) 81 [asas 3]
-4 4096
b) -16384 =(−4 ) [asas (-4)]
7
-4 -1024
1 −1
c) 16 [asas( 4 )] -4 256
-4 -64
Latihan : -4 16
Buku teks m/s 5 -4 -4
Soalan 1 b,c,d 1
Contoh :
Hitung nilai bagi setiap nombor dalam bentuk
indeks di bawah
a) 9 =9 × 9 ×9 × 9=6541
4
c) ( 38 ) = 32768
243
Latihan :
Buku teks m/s 6
Soalan 1 c,d,f,g,h
1. a m × an=am +n
Contoh :
Permudahkan setiap yang berikut.
a) 7 ×7 ×7
2 5
2 4 2 3
2
b) ( ) ( ) ( )
3
×
3
×
3
2 1 2 4 2 3 2 1+4 +3
¿() () () ()
3
×
3
×
3
=
3
8
2
¿()
3
4 5
c)n × 25 n × 4 n × n
6 2 3
4 2 5 3
¿ 1 n6 × n × n ×1 n1
25 4
4 5
(
¿ 1× × ×1 n 6+2+3 +1
25 4 )
1
¿ n12
5
¿ m 3+2 ×n5 +1
¿ m5 n6
1 1 2 4
b) 5 3
12 x × y × x × y
2 3
1 2
(
¿ 12×1 × × x 5+1 y 3+4
2 3 )
6 7
¿4 x y
Latihan :
Buku teks m/s 7
Soalan 1 a, b, c, e, g
2. a m ÷ a n=am −n
Contoh :
Permudahkan setiap yang berikut.
a) 2 ÷2 ÷ 2 =2 =2
8 3 2 8−3−2 3
p7 q5
b) 2 4
p q
7−2 5−4
=p q =p q
5 1
81 x 8 y 7 81 8 −3 7−4
c) 9x y3 4
= x y =9 x y
9
5 3
Latihan :
Buku teks m/s 10
Soalan 1 b, d, e, f
3. n
( a m ) =amn
Contoh :
1. Permudahkan setiap yang berikut.
a) ( 12 ) =12 =12
5 2 5×2 10
b) ((−c ) ) =(−c )
7 3 7 ×3
=(−c )
21
24 × 5=22 ×10
220 =220
Jawapan : Benar
b) ( 3 ) =( 27 )
3 7 2 4
33 × 7=272 × 4
321=27 8
8
321=( 3 3 )
321=324
Jawapan : Palsu
Latihan :
Buku teks m/s 12
Soalan 1 b,c,d,e,f,g
4. q
( a m bn ) =amq bnq
q
am amq
( )
bn
=
bnq
Contoh :
1. Ringkaskan setiap yang berikut.
a) ( 2 ×3 ) 4 2
2
¿ ( 21 ×34 )
¿ ( 21 ×2 ×3 4 ×2 )
¿ 22 × 38
b) ( 13 ÷ 7 )3 6 2
¿ ( 133 × 2 ÷ 76 ×2 )
¿ 136 ÷7 12
c) ( 2 w x )
1 2 3 4
¿ 21 ×4 w2 ×4 x 3 ×4
¿ 24 w 8 x 12
¿ 16 w 8 x 12
3
21 a5
d)( 31 b4 )
21 ×3 a5 ×3
¿ 1× 3 4 × 3
3 b
23 a 15
¿ 3 12
3b
8 a15
¿
27 b12
x2 y 6 × x 3
b) x1 y2
x 2 +3 y 6
¿ 1 2
x y
x5 y6
¿ 1 2
x y
¿ x 5−1 y 6−2
¿ x4 y4
a) ( 2 m n12) m× ( 3n m n )
1 7 12
23 m 6 n12 × 32 m 2 n8
¿
121 m 7 n12
8 m6 n12 ×9 m 2 n 8
¿
12m 7 n12
¿ ( 8 ×9 ÷ 12 ) m6 +2−7 n12+8−12
¿ 6 m1 n 8
Latihan :
Buku teks m/s 13
Soalan 1 b,d,e,g
Soalan 2 b,f,g
Soalan 3 b
5. a 0=1 ; a ≠0
Contoh :
a) 8 =1
0
b) k =1
0
1
6. a−n=
an
; a≠ 0
Contoh :
1. Nyatakan setiap sebutan berikut dalam
bentuk indeks positif.
4−2 1
a) −2
4 = =
1 42
1
b) q
−15
=
q15
1 12 7
c) 12−7
=
1
=12
7
2
d) 2 p−8=
p8
4 −3 4
e) 5
f = 3
5f
−11 11
3 7
f) ( ) ( )
7
=
3
1
256 =
b) 25−6
c 9 d −9
c) ( ) ( )
d
=
c
3
( 23 ×32 )
a) ( 21 × 34 )
5
9 6
2 ×3
¿
25 ×3 20
¿ 29−5 ×36−20
¿ 24 ×3−14
24
¿ 14
3
Latihan :
Buku teks m/s 16
Soalan 1 a, c, e, g, i, k, n
Soalan 2 b, d, f, h, j
Soalan 3 a, d
1
6. n
√ a=a n ; a ≠ 0
Contoh :
1. Tukarkan setiap sebutan berikut kepada
1
bentuk a n
1
a) √ 125=125
3 3
1
b) √ q=q
5 5
1
a) 36 = √36 2 2
1
b) k =√ k5 5
¿ 8
Latihan :
Buku teks m/s 18
Soalan 1 b, d
Soalan 2 c, d
Soalan 3 a
1 2
m 1 1 m
7. ( )
a n =( a m ) n = a n
m
n
a
kuasa
punca kuasa
3 4
m
n m
a n =√ am =( √n a )
Contoh :
1. Lengkapkan jadual di bawah.
m 5 3 3 2 3 2
16 h
an 729 6 121 2 w7 x5 ( )
81
4
()
k
3
1 1 1
(am )n ( 7295 ) 6 ( 1213 ) 2
1 m 1 5 1 3
(a )n
(729 ) 6
(121 ) 2
√n am √6 7295 √2 1213
m 5 3
( √n a ) ( √6 729 ) ( √2 121 )
2. Hitung nilai setiap yang berikut.
kuasa2
a) 27 3
punca kuasa
Kaedah 1 :
31
¿ √ 272
¿ √3 729
9
¿
Kaedah 2 :
3 2
¿ ( √ 27 )
2
¿ (3)
9
¿
2
b) 2197 3
Kaedah 1 :
3
¿ √ 21972
¿ √3 4826809
169
¿
Kaedah 2 :
3 2
¿ ( √ 2197 )
2
¿ ( 13 )
¿ 169
Latihan :
Buku teks m/s 20
Soalan 1 b, c, d, e
Contoh :
Permudahkan setiap yang berikut.
1 2
√3 c2 d 3 e1 ×c 3 d 2 e 3
a) ( c−3 d 2 e 1 )
2
1 1 2
(c d e ) × c3 d2 e3
2 3 1 3
¿ 2
¿ ( c−3 d 2 e 1 )
2 1 1 2
c 3 d 1 e 3 ×c 3 d 2 e 3
¿ −6 4 2
c d e
2 1 1 2
+ − ( −6) + −2
¿c3 3
d 1+2−4 e 3 3
¿ c 7 d−1 e−1
c7
¿
d1 e1
a) √49×
−4
7 ×11
121
1
−4 4 2
( 7 × 11 )
¿
7 2 ×11 2
7−2 ×112
¿
7 2 ×11 2
1
( 5−3 ×36 ) 3 × 4√16
b) −1
3
( 125× 729× 64 )
1
5−1 × 32 × 16 4
¿ −1
3
(125 × 729× 64 )
1
5−1 × 32 × ( 4 2 ) 4
¿ −1
3 6 3 3
(5 × 3 × 4 )
1
5−1 ×32 × 4 2
¿ −1 −2 −1
5 × 3 ×4
1
−( −1)
2− ( −2 ) 2
¿5 −1− ( −1)
×3 ×4
3
¿ 50 ×3 4 × 4 2
3
¿1×3 ( 2 )
4× 2 2
¿1×3 ×2 4 3
¿ 1× 81 ×8
¿ 648
Latihan :
Buku teks m/s 21
Soalan 1 c
Soalan 2 c
Menyelesaikan masalah yang melibatkan
hukum indeks.
Contoh :
Hitung nilai x bagi setiap persamaan berikut.
a) 2 ÷2 =8
6 x
b) a a =1
x 8
22 × ( 23 )
x+1
=22 x *samakan asas
22 × 23 x+3 =22 x
Latihan :
Buku teks m/s 25
Soalan 3 b, e, f
Contoh :
Hitung nilai-nilai x yang mungkin bagi setiap
persamaan berikut.
a) a
2
x
÷ a5 x =a6
2
a x −5 x =a 6
x 2−5 x=6 6 ×1
3 ×2
x 2−5 x−6=0
x −6 −6 x
x +1 +1 x
( x−6 )( x +1 )=0
x−6=0 x +1=0
x=+6 x=−1
Latihan :
Buku teks m/s 26
Soalan 3 b
Contoh :
Selesaikan persamaan serentak berikut.
a) 81 ( x+1 )
× 9x =3 5 dan 82 x × 4 ( 22 y )=128
1 2
( x+1) x
(34) × ( 3 2) =35 dan 2x
( 23 ) ×22 ( 22 y )=27
3 4 x+ 4 × 32 x =3 5 26 x ×22 +2 y =27
2 y=4
4
y=
2
y=2 #
b) 4 ( 4 ) =8 x y+ 2
dan 9 x × 27 y =1
1 2
x y+2 x y
22 ( ( 22 ) )=( 23 ) ( 32 ) × ( 33 ) =3 0
1
2 x−3 y=6−2
2 x−3 y=4
+¿ 2 x+3 y =0 2 ( 1 )+ 3 y =0
4
x= 3 y=−2
4
−2
x=1 # y=
3 #
Latihan :
5 ( 25 x )=125 y dan 81 ( 9 x )=81 y