WABAH DAN
KEJADIAN LUAR BIASA (KLB)
“ SESUNGGUHNYA TIADA SESUATU KARUNIA ALLAH SESUDAH IMAN YANG LEBIH BAIK DARIPADA SEHAT-AFIAT.
MOHONLAH KEPADA ALLAH KESELAMATAN DAN AFIAT. (HR. IBNU MAAJAH)
Alfridsyah
Ahli Gizi & Konsulen Profesi Kesmasy
Sexual Makanan
Langsung Lingkungan
Darah Air
Kontak kulit
Percikan
Lain-lain Udara
Debu
Apakah pengawasan mengurangi
• Transmisi
• Exposure
•
•
•
Infeksi
Sakit
Kematian
?
• Kecacatan
WHO/CSR
Prinsip-prinsip pengawasan
• Mencegah exposure
• Melindungi kelompok rentan dari infeksi
• Mencegah infeksi berlanjut menjadi sakit
• Penanganan kasus
– Mencegah kematian dan kecacatan
– Mencegah transmisi lebih lanjut
• Memotong jalur transmisi
– Lingkungan
– Perilaku sosial
– Legal
Perjalanan Transmisi Penyakit
PATHOGEN
Infeksi
Sakit
Mati Sembuh
Exposure
PEJAMU
L
a V L
Kerentanan : n e i
- Exposure sblmnya g c n
s t
- immunitas u g
- compromi o k
n
-prophylaxis/pencegahan g r
setelah terinfeksi
Infeksi
Sakit
Kesehatan umum
Gizi Infeksi
Immunitas
Virulensi
Immune response
Prophylaxis
Sakit
Infeksi
Sakit
Pengobatan
Mati sembuh WHO/CSR
Pengawasan
WHO/CSR
Titik-titik Utk
Pengawasan
Exposure 7
D V L
i e i
c
1 r
e
6
t
n
g
c o k
t r
Infeksi 4
Sakit 5
3
WHO/CSR
Mati Sembuh
Cacat
Titik-titik Utk
Pengawasan
Exposure
D V E
i e n
r c v
Vaksinasi 1 e t i
c o r
t r
Infeksi
Sakit
WHO/CSR
Mati Sembuh
Cacat
Titik-titik Utk
Pengawasan
Exposure
D V E
i e n
r c v
e t i
c o r
t r
Infeksi
Prophylaxis 2
Sakit
WHO/CSR
Mati Sembuh
Cacat
Titik-titik Utk
Pengawasan
Exposure
D V E
i e n
r c v
e t i
c o r
t r
Infeksi
Pengobatan Sakit
Rehabilitasi 3
WHO/CSR
Mati Sembuh
Cacat
Titik-titik Utk
Pengawasan
Exposure
D V E
i e n
r c v
e t i
c o r
t r
4 Isolasi
Infeksi
Pengobatan
Sakit 5
WHO/CSR
Mati Sembuh
Cacat
Titik-titik Utk
Pengawasan
Exposure
D V E
i e n
6 r c v
e t i
c o r
t r
Infeksi
Sakit
WHO/CSR
Mati Sembuh
Cacat
Titik-titik Utk Repellents
Pengawasan 7 Kelambu
Exposure
D V E
i e n
r c v
e t i
c o r
t r
Infeksi Isolasi
Sakit
WHO/CSR
Mati Sembuh
Cacat
Titik-titik Utk Repellents
Pengawasan 7 Kelambu
Exposure
D V E
i e n
Vaksinasi r c v
1 6 e t i
c o r
t r
Isolasi
Infeksi 4
pengobatan
Prophylaxis
2
Sakit 5
Pengobatan 3 WHO/CSR
Mati Sembuh
Cacat
Pendekatan Untuk Tujuan pengawasan secara
Pengawasan keseluruhan
• Kelayakan
• Pengawasan penyakit endemis,
• Ketersediaan dengan :
• Keefektifan • Mengurangi incidence
• Mengurangi mortalitas
• Ketersediaan dana
• Mencegah dan mengontrol
Tujuan pengawasan harus epidemi
• Eliminasi/ menurunkan kasus
• Realistis
sampai ke titik yang tidak
• Dinyatakan secara kuantitatif (waktu, membahayakan.
tempat, orang) • Eradikasi / memberantas habis
• Dievaluasi secara periodik
• Fleksibel WHO/CSR
Exposure
CONTOH
D V E
KONTROL i e n
r c v
YANG e t i
o
SPESIFIK c
t r
r
Infeksi
Disease
D
r
o
p
l
e
t
Infeksi Micobacterium tb
Sakit
Mati Sembuh
Cacat
TUBERCULOSIS
Exposure
D
r
Vaksinasi ?? o
- BCG p
l
e
t
Infeksi Micobacterium tb
Prophylaxis ??
Isolasi ??
Sakit
Pengobatan
Mati Sembuh
Cacat
Diphtheria
Exposure
D
i
r
e
c
t
Infeksi
Sakit
Mati Sembuh
Cacat
Diphtheria
Exposure
D
Vaccinasi i
- DPT r
e
c
t
Pengobatan
Infeksi
Prophylaxis
Isolasi
Sakit
Pengobatan
Mati Sembuh
Cacat
Dengue
Exposure
V
e
Aedes c
aegypti t
o
r
Infeksi
Sakit
V
e
Aedes c
aegypti t Tempat Perindukan
o Insektisida
r
Infeksi
Sakit
D
i
r Seksual
e
Darah IVDU
c
Iatrogenic
t
HIV +
AIDS
Mati
HIV/AIDS
Exposure
D
i
Vaksin ??? r Seksual
e
Darah IVDU
c
Iatrogenic
t
Perilaku
HIV +
CD4 (anti viral)
Prophylaxis
AIDS
Mati
Campak
Exposure
D
i
r
e
c
t
Sakit
D
i
r
Vaksinasi e
c
t
Vitamin A
Sakit
Tatalaksana Kasus
Mati Sembuh WHO/CSR
Poliomyelitis
Exposure
D L
i i
r n
e g
c k
t
Infeksi
Sakit
D E
Vaksinasi Surveilans i n
Rutin + r v Surveilans
AFP (acute Placid
suplement e i virus Polio
Paradisis)/lemah
c r
Lumpuh akut t
PIN
Infeksi
Sakit
Tatalaksana kasus
Rehabilitasi
Mati Sembuh WHO/CSR