‫ وأش هُد أن ال‬، ‫ وخَّص ها بمزيِد اإلجالِل واإلكراِم‬، ‫الحمُد ِهلل اّلذي فّض َل األشهَر الحراَم على سائِر

شهوِر العاِم‬
‫ وأش هُد أّن محّم دًا‬، ‫ وأس ماِئه الُح س نى وص فاِته الِعظ اِم‬،‫ وألوهّيِت ه‬،‫إل َه إال اُهلل وح َد ه ال ش ريَك ل ُه في ربوبّيِت ه‬
،‫ واقتراِف اآلث اِم ؛ صّلى اهلل عليه وسّلم‬،‫ وح َّذ َر ها من الظلِم فيها‬،‫عب ُد ه ورسوُله؛ أباَن ألّم ِت ه األشهَر الحراَم‬
. ‫ وصحِبه البررِة الكراِم‬،‫وعلى آِله‬

: ‫أّم ا بعُد‬

-Taqwa

Ma’asyiral Muslimin rahakumullah

Sak sampunipun nglampahi amaliyah-amaliyah ubudiyah wonten wulan Romadhaon lan
Syawal, kito sedoyo sak meniko mlebet wonten salah setunggalipun asyhurun hurum,
wulan ingkang minulyo tumrap umat Islam, inggih puniko wulan Dzul Qa’dah.
Mengenai hal puniko, Allah SWT dawuh

ۚ ‫ِإَّن ِعَّد َة الُّش ُه وِر ِعْنَد الَّلِه اْثَنا َعَش َر َش ْه ًر ا يِف ِكَتاِب الَّلِه َيْو َم َخ َلَق الَّس َم اَو اِت َو اَأْلْر َض ِم ْنَه ا َأْر َبَعٌة ُح ُر ٌم‬
“Ingkang maknanipun, Allah SWT sampun andadosaken wulan ingkang cacahipun kaleh
welas, lan setengah saking kaleh welas wulan puniko wonten wulan-wulan ingkang
anggadahi gelar asyhurun hurum, wulan-wulan ingkang minulyo”
Ugi kanjeng Nabi Muhammad SAW dawuh:
‫ِحْل ِة‬ ‫ِة‬ ‫ِل‬ ‫ِم‬
‫الَّسَنُة اْثَن ا َعَش َر َش ْه ًر ا ْنَه ا َأْر َبَع ٌة ُح ُر ٌم َثاَل ٌث ُمَتَو ا َي اٌت ُذو اْلَق ْع َد َو ُذو ا َّج َو اْلُم َح َّر ُم َو َرَج ُب ُمَض َر‬
‫اَّلِذي َبَنْي َمُجاَدى َو َش ْع َباَن‬
“Ingkang maknanipun, setahun wonten kaleh welas wulan, lan setengah saking kaleh
welas wulan puniko wonten wonten wulan-wulan ingkang anggadahi gelar asyhurun
hurum, inggih puniko dzul qa’dah, dul hijjah, muharam lan rajab.”

Ma’asyiral Muslimin rahakumullah

Wangsul dateng kajian bahasa, ngutip dawuhpun poro ahli bahasa, bilih wulan Dzul
qa’dah puniko wonten istilah Jawi dipun sebat kalian Selo ingkang dipun pendet saking
“Silo” utawi lenggah silo. Miturut poro ulama’, makna puniko sesuai kalian penamaan
wulan Dzul Qo’dah. Lafad silo puniko miturut poro ahli minongko maknanipun lafzad al-
qo’dah ingkang akar katanipun qo’ad-yaq’udu (lengah).

Lajeng miturut poro ulama’, hikmah pemilihan lafadz “selo”/silo puniko keranten silo
angadahi makna khusus. Dipun ngendikaaken bilih silo puniko minongko jenisipun
lenggah ingkang identik kalian ta’abbud/ibadah kados dene maos al-qur’an, wiridan,
dzikir, majelis ta’lim lan linti-lintunipun. Ugi dipun ngendikaaken bileh hal puniko
ngisyarataken bilih wulan selo utawi dzul qa’dah puniko minongko wulan ingkang
minulyo ingkang kedah dipun makmuraken kelawan amal-amal ibadah, keranten
wonten sak lebetipun wulan Dzul qo’dah, kados dene kateranganipun Imam at-Thabari
wonten tafsiripun, bilih sedoyo amal ibadah badhe dipun gandaaken ganjaranipun.

Mengenai hal pniko, ugi wonten kateranan wontek sak lebetipun kitab Al-mausu’ah al-
fiqhiyah
–‫ان لألشهر الُح رم منزلٌة عظيمٌة عند هللا –تعالى‬
Bilih asyhurun hurum termasuk dzul qo’dah, anggadahi kedudukan ingkang agung
mungguhipun Allah SWT
،‫ويدّل على تلك المنزلة أّن هللا جعل الّذ نوب والمعاصي فيها أشّد إثمًا‬
Lan perkawis ingkang nedahaken agungipun kedudukan asyhurun hurum puniko, bilih
Alah SWT sampun andadosaken sedoyo tumindak maksiyat langkung ageng dosanipun
،‫ً عّم ا سواها من الّش هور‬،‫بينما جعل الطاعات والعمل الصالح أعظم ثوابًا وأجرًا‬
Kados dene Allah SWT nikelaken ganjaranipun sedoyo ibadah lan amal shaleh
،‫الح‬1‫ل الص‬1‫ادة والعم‬1‫ريفها بالعب‬1‫ وتش‬،‫ا‬1‫ولذلك كان لتلك الّش هور حٌّق على المسلم بوجوب تعظيمه‬
،‫ بالتعظيم والتحريم‬-‫كما شّر فها رب العّز ة –سبحانه‬

Keranten hal punikolah, sanget dipun anjuraken tumrap tiyang Islam ngegungaken lan
mulyaaken wulan-wulan puniko termasuk dzul qo’dah kelawan ngathah ngatahaken
ibadah lan amal shaleh. (al-Mausu’ah al-fiqhiyyah)

Mugi-mugi kitho sedoyo kalian gusti Allah dipun sagetaken ngisi wulan dzul qa’dah/selo
puniko kelawan istiqomah anggenipun nindaaken ibadah-ibadah fardhu khususipun lan
ibadah-ibadah sunnah umumipun, ingkang akhiripun dados sababiyahpun kitho sedoyo
nampi kabejan anggenipun gesang wonten dunyo lan akhirat, amiiin.
- Ayat
- Barakallah li wa lakum bil qur’anil adzim….
 ‫‪KUTBAH II‬‬

‫َاَحْلْم ُد ِهلل َعلَى ِإْح َس اِنِه َو الُّش ْك ُر َل ُه َعلَى َتْو ِفْيِق ِه َو ِاْم ِتَناِنِه‪َ .‬و َأْش َه ُد َأْن َال ِاَل َه ِإَّال اُهلل َو اُهلل َو ْح َد ُه َال‬
‫َش ِر ْيَك َل ُه َو َأْش َه ُد أَّن َس ِّيَدَنا َحُمَّم ًد ا َعْب ُد ُه َو َرُس ْو ُلُه ال َّداِعى إَىل ِر ْض َو اِنِه‪ .‬اللُه َّم َص ِّل َعَلى َس ِّيِدَنا‬
‫َحُمَّم ٍد ِو َعَلى َاِلِه َو َأْص َح اِبِه َو َس ِّلْم َتْس ِلْيًم ا ِكثْيًر ا‬

‫َأَّم ا ُد َفيَا َاُّي ا الَّنا ِاَّتُق وا ا ِف ا َأ ا ا َّم ا ى اْع َل ا َأَّن ا َأ ُك ِبَأ ٍر َد َأ ِف ِه‬
‫َهلل َم َر ْم ْم َب ْي‬ ‫َهلل ْيَم َم َر َو ْنَتُه ْو َع َنَه َو ُم ْو‬ ‫َه ُس‬ ‫َبْع‬
‫ِبَنْف ِس ِه َو َثـىَن َمِبآل ِئَك ِتِه ِبُقْد ِس ِه َو َقاَل َتعَاىَل ِإَّن اَهلل َو َم آلِئَك َت ُه ُيَص ُّلْو َن َعلَى الَّنىِب يآ َاُّيَه ا اَّلِذْيَن آَم ُنْو ا‬
‫َص ُّلْو ا َعَلْي ِه َو َس ِّلُمْو ا َتْس ِلْيًم ا‪ .‬اللُه َّم َص ِّل َعَلى َس ِّيِدَنا َحُمَّم ٍد َص َّلى اُهلل َعَلْي ِه َو َس ِّلْم َو َعَلى آِل َس ِّيِدنَا‬
‫َحُمَّم ٍد َو َعَلى َاْنِبيآِئَك َو ُرُس ِلَك َو َم آلِئَك ِة ْا َقَّر ِبَنْي َو اْر َض الّلُه َّم َعِن ْاُخلَلَف اِء الَّر اِش ِدْيَن َأىِب َبْك ٍر َو ُعَم ر‬
‫ِم‬ ‫ِا‬ ‫ٍن‬ ‫ِا‬ ‫ِع‬ ‫ِع‬ ‫ِع‬‫ِة ُمل‬ ‫ِق ِة‬ ‫ِل‬
‫َو ُعْثَم ان َو َع ى َو َعْن َب َّي الَّص َح اَب َو الَّتاِب َنْي َو َت ا ي الَّتا َنْي ُهَلْم ْح َس ا ىَل َيْو الِّد ْي َو اْر َض‬
‫ِن‬ ‫ِب‬ ‫ِب‬ ‫ِب‬
‫ِمِح‬ ‫ِت‬
‫َعَّنا َمَعُه ْم ِبَر َمْح َك َيا َأْر َح َم الَّر ا َنْي‬

‫َاللُه َّم اْغ ِف ْر ِلْلُم ْؤ ِمِنَنْي َو ْا ْؤ ِم َن اِت َو ْا ْس ِلِم َنْي َو ْا ْس ِلَم اِت َاَالْح يآُء ِم ْنُه ْم َو ْاَالْم َو اِت اللُه َّم َأِع َّز‬
‫ِد‬ ‫ِع‬ ‫ُمل ِك ُمل‬ ‫ِلِم ِذ ُمل‬
‫ِر‬ ‫َّل‬
‫ْاِإل ْس َالَم َو ْاُملْس َنْي َو َأ الِّش ْر َك َو ْاُملْش َنْي َو اْنُص ْر َب اَدَك ْاُملَو ِّح َّي َة َو اْنُص ْر َمْن َنَص َر ال ِّد ْيَن‬
‫َو اْخ ُذ ْل َمْن َخ َذَل ْا ْس ِلِم َنْي َو َدِّم ْر َأْع َد اَء الِّد ْيِن َو اْع ِل َك ِلَم اِت َك ِإىَل َيْو َم الِّد ْيِن ‪ .‬اللُه َّم اْد َف ْع َعَّنا‬
‫ُمل‬
‫ْالَبَالَء َو ْالَو َباَء َو ال َّز َالِز َل َو ْاِملَح َن َو ُسْو َء ْالِف ْتَن ِة َو ْاِملَح َن َم ا َظَه َر ِم ْنَه ا َو َم ا َبَطَن َعْن َبَل ِدَنا ِاْنُد وِنْيِس َّيا‬
‫خآَّص ًة َس اِئِر ْالُبْل َد اِن ْا ِلِم َنْي عآَّم ًة َي ا َّب ْالَع اَلِم َنْي ‪َّ .‬بَن ا آِتنَا ىِف ال ّدُْنَيا َح َنًة ىِف ْاآلِخ ِة‬
‫َر‬ ‫َس َو‬ ‫َر‬ ‫َر‬ ‫ُملْس‬ ‫َو‬
‫َح َس َنًة َو ِقَنا َعَذ اَب الَّناِر ‪.‬‬