PENGETAHUAN
Mata Pelajaran : Bahasa Jawa
Kelas : VI (enam)
Hari, Tanggal :
Ukara syawalan asale saka syawal sing tegese salah siji jeneng sasi sing ana
ing kalender Islam. Sasi syawal yaiku sasi sakbubare sasi Romadhan. Ana ing
sasi syawal iku, wong Islam ing Jawa Tengah nganakake padatan turun
temurun sing wis dilakoni wong tuwa utawa leluhur jaman biyen. Padatan iki
sing kasebut tradisi syawalan. Umume tradisine yaiku padha silaturahmi banjur
padha jaluk ngapura siji lan sijine ana ing dina riyaya Idul Fitri. Nanging
syawalan ing Jawa Tengah ora mung salam-salaman jaluk ngapura, saben
daerah duwe tradisi dhewe-dhewe pinuju bada kupat utawa Syawalan sing tiba
ing 8 Syawal.
Para warga sing manggon ing Kaliwungu, Kendal, Jawa Tengah, rame-rame
gawe sumedya kupat ing omahe dhewe-dhewe. Para warga miwiti acara bada
kupat utawa Syawalan kanti ziarah anamakame almarhum ulama utawa kyai
sing diajeni lan diurmati para warga. Kaya makame Kiai Guru, sing ngedekake
Masjid Agung Kaliwungu sing uga dikenal asma Kiai Asy’ari.
Yen para warga Desa Krapyak, Pekalongan Lor, Kutha Pekalongan, Jawa
Tengah mengeti Syawalan kanthi gawe lopis raksasaa sing dhuwure udakara
rong meter sing diametere 150 cm. Beda maneh ana ing Jepara, para wargane
neybut Syawalan nganggo tembung Lomban. Acara diwiwiti saka dhaerah
pelelangan ikan, Ujung Batu, Jepara. Ing kono nyediani sajen arupa sirah kebo
lan werna-werna panganan uga sayuran. Sakwise dongan kabeh
sajediwenehke ana dhuwur kapal banjur dilarung ning segara.
a. Ayem tentrem
b. Kuru aking
c. Gedhe bagus
d. Gagah prakosa
26. Masak
Ukara = .............................................................................................
27. Maos
Ukara = .............................................................................................
28. Tumbas
Ukara = .............................................................................................
29. Mirsani
ukara = .............................................................................................
30. Ngendika
Ukara = ............................................................................................