YAYASAN PEMBINA LEMBAGA PENDIDIKAN DASAR DAN MENENGAH

PERSATUAN GURU REPUBLIK INDONESIA JAWA TIMUR

CABANG KOTA KEDIRI
SMK PGRI - 4 KEDIRI
Alamat : Jalan KH. Achmad Dahlan/ Mojoroto Gg. I No. 6 Telp. 775660 Kediri 64112
Web Site : www.smkpgri4kediri.sch.id E-mail : smkpgri4_kdr@yahoo.co.id

SOAL UJIAN AKHIR SEMESTER GENAP

TAHUN PELAJARAN 2020-2021
Satuan Pendidikan : SMK PGRI 4 KEDIRI
Kompetensi Keahlian : X / SEMUA KOMLI
Mata Pelajaran : BAHASA JAWA
Tanggal : 2 Juni 2021
Alokasi Waktu : 120 menit
Jenis Soal : CBT
Jumlah Soal : 40 Pilihan ganda dan 5 uraian

I. Pilih wangsulan kang paling bener!

1. Kathahing pamanggih sekar macapat menika wonten 11 kasebat. Nanging sejatosipun
wonten 15 sekar macapat. Rehning R. Ng. Ranggawarsita ing anggitanipun ugi
ngginakaken utawi nglebetaken sekar.....
a.Jamuran, Tembang Kangen, Tatu, Caping Gunung
b.Srampat, Kemudo
c.Wirangrong, Balabak, Jurudemung, Girisa
d.Gerong, Ketawang, Pelog
e.Slendro, Manyura, Srepeg
Kunci : c

2. Tembang macapat iki sawijine karangan sing mawa

paugeran…………………………………………………………………………….... .a.G
uru lagu, guru wilangan ,guru wanda.
b.Guru swara ,guru gatra,guru lagu .
c.Guru wilangan, guru gatra , guru lagu . KUNCI : C
d.Guru gatra ,guru wilangan ,swara .
e.Guru swara , guru lagu,guru wilangan
3. Cacahing wanda saben sagatra jroning tembang macapat diarani ………………
a.Guru lagu
b. Guru wilangan
c. Guru gatra KUNCI : B
d. Guru sastra
e.Guru wanda
4. Cacahing gatra saben sapada jroning tembang macapat di arani
……..................................
a.Guru lagu
b.Guru wanda
c.Guru wilangan KUNCI : D
d.Guru gatra
 e.Guru swara
5. Dhong-dhinge swara ing pangarsane jroning tembang macapat di arani
………………………..
a.Guru lagu
b.Guru wilangan
c.Guru wanda KUNCI : A
d.Guru gatra
e.Guru swara
6. Murid iku kewajibane bekti lan mituhu
Pituturing dwija
Sabarangreh ngati-ngati
Tata krama empan papan katindakna
Tegese tembung Tata Krama ……………………………..
a.Slamet
b.sejati
c.unggah-ungguh KUNCI : C
d.Tansah
e.sedya
7. Panokohan semar, gareng, petruk, bagong uga bisa diarani.......
a.Pandawa
b.Kurawa
c.Satriya sabrang
d.Punakawan
e.Cakil
Kunci : D
8. Pak Guru mau ngongkon nggarap tugas.
Pratelan ing ndhuwur miturut unggah-ungguhing basa kang trep yaiku ….
a.Pak Guru kala wau ngengken nggarap tugas.
b.Pak Guru mau ndhawuhi nggarap tugas.
c.Pak Guru kala wau ngutus nggarap tugas.
d.Pak Guru mau ngutus nggarap tugas.
e.Pak Guru maungongko nggarap tugas.
Kunci : C
9. Bebasan ing ngisor iki kang duwe teges gawe rusuh ing papan tentrem, yaiku ....
a.nututi layangan pedhot
b.nabok nyilih tangan
c.ngubak-ubak banyu bening
d.adol lenga kari busike
e.murid kudu sinau
Kunci : C
10. Tari Dolalak
Tari Dolalak kalebu dolanan bocah kang bisa tinemu ing Kabupaten Purworejo.
Dolalak saka tembung do lan la, ing jaman kuno diprgakake wong lanang kanthi sragam
ireng lan clana cekak. Saiki tarian iki kairing alat musik moderen, kayata keyboard, lan
lagu-lagune luwih rena-rena.
Saiki sing joged ora mung wong lanang wae, uga ana remaja estri kanthi
sragam kang variasi. Para penari isa ndadi (kesurupan) kanthi tingkah kang aneh2. Tarian
dolalak kalebu tarian pergaulan remaja, kang due karep mupuk rasa solidaritas lan
paseduluran. Mula ana ing Purworeja kesenian kasebut kudu diuri-uri, ora ilang kasirep
reja-rejaning jaman.
Tari Dolalak iku kesenian asli saka............
a.Tegal
b.Banyumas
c.Kediri
d.Malang
e.Purworejo
Kunci : E
11. Apa kang bisa kapetik saka kesenian Dolalak.......
a.Nuwuhake rasa duka
b.Nuwuhake rasa egois lan kedaerahan
c.Nuwuhake rasa pengen menang dewe
d.Bisa mupuk semangat paseduluran lan solidaritas
e.Ndadekake pasulayan ing sajroning urip
Kunci : D
12. Wujud Kabudayan kang kebak filosofi ora mung gaman keris utawa ricikan gamelan.
Kabudayan Jawa iku uga bisa saka wewangunan - wewangunan omah, gapura, lawang, liya -
liane. Salah sawijine tuladha yaiku omah joglo.
Saka ngendi asale omah joglo iku.........
a.Jawa
b.Sumatra
c.Papua
d.Bali
e.Kalimantan
Kunci : A
13. Isine pawarta mujudake kedadean aktual . Sing dimaksud kedadean aktual
yaiku………………….
a.Kedadean sing diwartakake lumantar radio
b.Kedadean sing gawe gegere kulawarga
c.Kedadeyan kang lagi nedheng-nedhenge dirembug masyarakat
d.Kedadeyan kang gawe seneng
e.Kedadean saka impen. KUNCI : C
14. Kang ora kalebu ciri-cirining pawarta yaiku…………….
a.Adhedhasar fakta lan data
b.Ora mujudake khayalan utawa panemu pribadi
c.Nganggo basa rinengga
d.Diwujudi kanthi apa anane
e.Ora nggunakake teges kang asipat ganda
KUNCI : C
15.
Aksaran latine.......

a. Harya panangsang
b. Salebeting pawiyatan
c. Salebeting pasamuan
d. Salebeting raga
e. Salebeting sasana
Kunci : B
16. Aku digawa mabur, dilebokake ing kawah Candradimuka, digodhog bareng karo gamane
para dewa. Aku nangis nanging arep kepriye maneh. Urip iku saderma nglakoni. Kabeh
wis ana sing mranata. Kita mung kudu njaga kautaman lan tumindak becik. Aku pinaringan
klambi wujud kotang Antrakusuma lan ajian Suryakantha. Aku bisa mabur tanpa swiwi.
Crita wayang ing dhuwur nyritakake paraga wayang kang asmane....
a.Sembadra
b.Prabu Baladewa
c.Gatotkaca
d.Semar
e.Bathara Guru
Kunci : C
17. Nduweni watak adil lan legawa , ora nduwe watak menange dhewe ,nduweni watak
kerukunan marang sakabehing makhluk .Sifat banyu senajan dipisahake bisa pulih
maneh, uga nduweni sifat menehi panguripan,keselamatan,katentreman,lan bisa nyucekake
barang kang reged, iku sifate……..
a.Bumi b.langit c.samodra
d.Angin e.lintang
KUNCI : C
18. Ide pokok utawa masalah kang utama kang ndasari lakuning crita, yaiku pangertening....
a.Tema
b.Plot
c.Setting
d.Latar
e.Konflik
Kunci : A
19. Bab kang surasane njlentrehake wangsulan kang jumbuh karo tema diarani…………
a.Kapustakan
b.Dudutan
c.Latar belakang
d.Pembahasan
e.Permasalahan KUNCI : D
20. Wartawan iku aja gelem nampa amplop . Tembung amplop ing ukara iku tegese ………
a.Kertas b.dhuwit c.buku
d.Kwitansi e.amplop
KUNCI : E
21. Aja kekancan karo bocah kuwi ,sebab dheweke kuwi dawa tangane .Tembung dawa
tangane tegese……………
a.Ati-ati b.seneng c.nyolongan
d.Nulungi e.bagi-bagi
KUNCI : C
22. Ahmad mesake dheweke kudu nyambut gawe kanggo panguripane sebab bapa ibune wis
seda . Ahmad awake kuru aking .Tembung kuru aking tegese …………….
a.Lemu ginuk-ginuk b cilik kuru
c.Lemu d.gedhe e.dhuwur
KUNCI : B
23. Cerita “Jaka Tarub”, “Nyi Roro Kidul”, lan sapiturute iku crita kang sinebut.....
a.Legenda
b.Biografi
c.Dongeng
d.Mite
e.Sandiwara
Kunci : a

24. THIWUL
Wektu iki dikenal minangka jajanan pasar kang merakyat. Panganan iki gampang
ditemokake ing sawenehe papan. Yen diturut saka sejarahe, tiwul iku mula bukane
minangka panganan pokok masarakat ing jaman biyen nalika penjajahan Jepang lan
udakara ing taun 1960-an. Thiwul digawe saka pohung (singkong) didadekake panganan
pokok kanggo ngganti beras nalika regane larang lan ora bisa ketuku. Ing jaman biyen
thiwul dipangan kaya dene sega, kanthi lawuh lan jangan/sayur.
Thiwul digawe saka pohung kang dipeme nganti garing, utawa kulina diarani
gaplek. Gaplek banjur didheplok nganti alus, banjur didang nganti mateng. Asil dang-
dangan iki kang diarani thiwul. Yen dipangan minangka paganan pokok, thiwul bisa
dipangan nganggo lawuh jangan lombok ijo, tempe gembus goreng, lan sambel. Sega
thiwul kulina digathukake karo kamelaratan, nanging kabeh mau ora bener satus persen,
sebab ing tlatah liya thiwul iku dadi panganan favorit. Tuladhane ing Madiun. Saliyane
 dadi panganan kang disenengi, thiwul uga menyehatkan, mligine kanggo kang duwe lara
diabetes, darah tinggi, lan sapiturute. Thiwul uga pinercaya bisa nyegah lara maag. Siji
maneh panganan kang kawentar lan minangka sawijining peranagan kang baku tumrap
perjuwangane para pahlawan kamardikan. Saliyane iku perjuwangan biyen iku ora mikir
apa kang dipangan nanging kepiye bisane Indonesia iku mardhika.

(kapethik saka: Prigel Basa Jawa kanggo SMA/SMK/MA jilid 1)

Apa isine saka paragraf no 1 ing ndhuwur...........
a.Thiwul lan asal-usule thiwul
b.Panganan saka beras
c.DaharAne para Dewa
d.Jajan kang digawe pabrik
e.Panganan kang gawene dicampur ragi
Kunci : A
25. Miturut wacan ing duwur, kapan thiwul mulai digunankake kanggo panganan pokok.......
a.Wiwit jaman aku isih bayi
b.Jaman pewayangan
c.Jaman penjajahan kerjaan Majapahit
d.Wiwit jaman penjajahan jepang lan taun 1960-an
e.Jaman nalikane penjajahan Eropa
Kunci : D

26.

Gambar kasebut kalebu dedaharan kang asale saka beras di bungkus janur. Apa arane
dhaharan kasebut........
a. Kuphat
b. Tepho
c. Lontong
d. Lopis
e. Donat
Kunci : A
27. Apa wae kang kalebu jajan pasar.......
a. Mie, soto, baksao
b. Capcay, siomay
c. Seblak, jasuke
d. Sate, gule
e. Cenil, samplok, gathot.
Kunci : E

28. Ana pira cacahing aksara jawa..........

a.18 aksara
b.20 aksara
c.25 aksara
d.30 aksara Kunci : B
e.35 aksara

29. sandhangan iku digawe ana ing aksara jawa. Apa arane......
a. Layar
b. Pepet
c. Taling
d. Wulu
e. Wignyan
Kunci : A
30.
sandhangan iku digawe ana ing aksara jawa. Apa arane......
a. Layar
b. Pepet
c. Taling
d. Suku
e. Wignyang
Kunci : E
31. Ambon, byar, ijo, kepok, klutuk, raja yaiku jenise tetandura............
a. Jeruk
b. Pari
c. Pelem
d. Pring
e. Gedhang
Kunci : E
32. Apa wae tetanduran kang kalebu golongane Pala Gumantung.......
a. Pelem, tela d. Tela, uwi
b. Semangka, timun e. Kates, gedhang
c. Jagung, dhele
Kunci : E
 33. Cerita “Jaka Tarub”, “Nyi Roro Kidul”, lan sapiturute iku crita kang sinebut.....
a.Legenda
b.Biografi
c.Dongeng
d.Mite
e.Sandiwara
Kunci : a
34. Kang dikarepake gugur gunung yaiku..........
a.Kadingaren
b.Gotong royong
c.Sayuk
d.Sepi Kunci : b
e.Sintru
35. Tembung kowe kang diucapake dewa ana ing pewayangan yaiku....
a. Ingsun
b. Ulun
c. Dalem KUNCI : D
d. Kita
e. Sira
36. Dene reroncening kedadeyan kang direngko, mernani lakuning crita, uga diarani.........
a. Alur
b. Konflik
c. Latar KUNCI : A
d. Tema
e. Puisi
37. ulate pait madu, tegese ulate .....
a. Manis
b. Galak
c. Kanapson KUNCI : A
d. Wengis
e. Ngapurancang
38. Wukir, Ardi, Giri, Ancala iku dasa namane.......
a. Alas
b. gunung
c. segara Kunci : b
d. lemah
e. banyu
39. jalanidhi, jaladri, tasik, saganten iku dasanamane ......
a. Alas
b. gunung
c. segara Kunci : C
 d. lemah
e. banyu
40. we, lanu, arjuna, tirta iku dasanamane..........
a. Alas
b. gunung
c. segara Kunci : e
d. lemah
e. banyu
II. Wangsulana pitakon ing ngisor iki kanti bener!
1. Gawea parikan kang gambarake pendidikan !
2. Seraten tata carane gawe Tahu Kuning!
3.

Tulisen nganggo aksara latin !

4. Apa wae kang di karepake pawarta iku, jlentrehno!
5. Wenehana tuladha Saloka lan Bebasan!