. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Masalah Sistem Pernafasan, Kardiovaskuler,
.
.
.
.
.
.
.
.
. . .
. . .
. . . .
. . . .
. . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Dan Hematologi
. . .
. . .
. . . .
. . . .
. . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
. . . . .Dosen
. . Pengampu
. . . . :. Linda
. . . Widiatusti,
. . . . . S.Kep,Ns,M.Kep
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
. . . . .
. . . . .
.
.
.
. Our Team
Our
.
. Team
. . . . . .
. . . . . .
.
.
.
.
.
.
. . . . . .
. . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

12
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . Yang
. . Ramadhita
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . 142011032
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . Usni
. . Adetia
. . . . . . . . . . . . . . . Yeni
. . .Afriani
. . . . . . . .
. . . 132011031
. . . . . . . . . . . . . . . . . . 142011033
. . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Sub Materi
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . A.
. Permasalahan
. . . . . . Pada
. . .Sistem
. . . Pernapasan
. . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . B.. Permasalahan
. . . . . . Pada
. . .Sistem
. . . Kardiovaskuler
. . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . C.
. Permasalahan
. . . . . . Pada
. . .Sistem
. . . Hematologi
. . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . s i. s .t e .m . . . . . . . . . . . . . . . . .
l a h p a d a
. . . .M .a s. a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
A an
. . . . . p .e r. n .a p. a .s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. 1. . Sistem
. . . Pernapasan
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. Sistem
. . pernapasan
. . . atau . .sistem
. respirasi
. . . adalah
. . sistem
. . organ
. .yang . digunakan
. . . untuk
. . pertukaran
. . . gas” . . . .
(Wikipedia, 2016). Rab (2010:29) menyatakan bahwa fungsi pernapasan dapat . . dibagi
. . menjadi
. . 2, . . . .
yaitu pertukaran gas dan pengaturan keseimbangan asam basa.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fungsi pernapasan adalah untuk mengambil oksigen (O 2) dari atmosfer ke dalam sel-sel tubuh
. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .
dan untuk mentranspor karbon dioksida (CO 2) yang dihasilkan sel-sel tubuh kembali ke atmosfer.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Organ-organ respiratorik juga berfungsi dalam produksi wicara dan berperan dalam keseimbangan
. asam
. .basa,
. pertahanan
. . . tubuh. . melawan
. . benda
. . asing,
. . dan. pengaturan
. . . hormonal
. . . tekanan
. . darah.
. . . . . . .
. Macam
. . pernapasan
. . . . menurut. . Putri
. . (2009)
. . dibagi
. . menjadi
. . . 2 .jenis,
. yaitu
. . pernapasan
. . . dada . . dan . . . .
. pernapasan
. . . perut.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. • . Pernapasan
. . . Dada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Pernapasan dada adalah pernapasan yang melibatkan otot antartulang rusuk.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Pernapasan Perut
. Pernapasan
. . . perut. .adalah
. .pernapasan
. . . yang . melibatkan
. . . otot . .diafragma.
. . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Gangguan Sistem Pernapasan Manusia B
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. Penyakit/gangguan
. . . . . pernapasan
. . . manusia
. . . bermacam-macam.
. . . . . Manurung,. . . Suratun,
. . . Krisanty,
. . dan. . . . . .
. Ekarini
. . (2009:71 — 83)
. . . . .menyebutkan,
. . . . penyakit
. . infeksi
. . .pada. saluran
. . pernapasan
. . . .atas. yaitu. . . . . .
. faringitis,
. . laringitis,
. . . sinusitis,
. . . rhinitis,
. . dan. tonsilitis.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Faringitis . . . . . . . . . .
. Faringitis
. . .adalah. peradangan
. . . . yang . terjadi
. . pada. . faring.
. . “Faringitis
. . . (bahasa
. . Latin:
. .  pharyngitis),
. . . . . . . .
. adalah
. . suatu. .  penyakit
. . . peradangan
. . . yang . .. menyerang
. . . tenggorok
. . . .atau hulu . .kerongkongan
. . . . . . . .
( pharynx). Kadang juga disebut sebagai radang tenggorok” (Wikipedia, 2016). Menurut
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wikipedia, terdapat dua jenis radang tenggorokan, yaitu akut dan kronis
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Laringitis
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Laringitis adalah peradangan membran
. mukosa
. . yang. . melapisi
. . . laring
. . dan
. disertai
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. edema
. . . pita. . . suara. . . . “Laringitis
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. adalah inflamasi laring. Hal
. . . . . . . . . . tersebut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. merupakan
. . . suatu
. .kondisi
. . medis
. .yang
. ditandai
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. dengan
. . peradangan pada
. . . . . laring . . (pita
. .suara),
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
yang menyebabkan suara
. . . . . . . . . . . . . . sesak dan hilagnya . . . . . . . . . . . . . . . . .
suara” (Wikipedia, 2016).
. . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .• Sinusitis
. . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .Sinusitis
. . adalah
. . peradangan
. . . . pada . .membran
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .mukosa
. . sinus.
. . “Sinusitis
. . . adalah
. . peradangan,
. . . . . . . . . . . .
atau pembengkakan, dari jaringan yang
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
melapisi sinus. Biasanya sinus berisi udara,
. . . . . . . . . .tetapi
. ketika
. . sinus
. .tersumbat
. . dan
. .berisi
. cairan,
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . kuman
. . . (bakteri,
. . .virus,
. .dan. jamur)
. . .dapat
. . . . . . . . . .
. . . . . . . . . berkembang
. . . . dan . . menyebabkan
. . . . . infeksi” 
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . (Wikipedia,
. . . . 2016). . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Rhinitis
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rhinitis adalah suatu inflamasi yang timbul
. pada
. .membran
. . .mukosa . . hidung.
. . . “Rhinitis
. . . . . . . . . .. . . . . . . . . .
. adalah
. . peradangan
. . . dan . iritasi
. . yang. . terjadi
. . di . . . . . . . .. . . . . . . . . .
. membran
. . . mukosa . . . di. .dalam . . hidung”
. . . . . . . . . .. . . . . . . . . .
. (Alodokter,
. . . 2016). . . Menurut
. . .alodokter,
. . rhinitis
. . . . . . . . . .. . . . . . . . . .
. secara
. . garis
. besar
. . dapat
. . dibagi
. . menjadi
. . dua,. . . . . . . . .. . . . . . . . . .
yaitu rhinitis alergi dan
. . . . . . . . . . . . . . rhinitis nonalergi . . . . . . .. . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Tonsilitis dan abses peritonsilar
. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tonsilitas adalah peradangan pada tonsil dan kriptanya. “Radang
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
amandel (bahasa Inggris: tonsillitis) adalah infeksi pada amandel
. . . . . . . . . .yang. kadang
. . . mengakibatkan
. . . . .sakit. tenggorokan
. . . . dan . . demam”
. . . . .
. . . . . . . . . .(Wikipedia,
. . . 2016).
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . Abses
. . peritonsilar
. . . . adalah
. . infeksi
. . yang
. . terjadi
. . di. .atas. tonsil
. . . . .
dalam jaringan pilar anterior dan palatum mole. “Abses
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Peritonsiler adalah  penimbunan nanah di daerah sekitar tonsil
. . . . . . . . . . . . Abses
(amandel). . . peritonsiler
. . . .merupakan
. . . komplikasi
. . . dari. tonsilitis”
. . . . . .
. . . . . . . . . . . . . 2016).
(Doktersehat, . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. 3.Gangguan
. . . . . . Sistem . . . Pernapasan
. . . . . .Manusia . . . . Bagian. . . Bawah . . . . . . . .
. • . Pneumonia,
. . . pneumonia
. . . .adalah . .proses
. peradangan
. . . . pada . parenkim
. . . paru-paru,
. . . yang . biasanya
. . . . . . .
dihubungkan dengan meningkatnya cairan pada alveoli. “Radang paru-paru . .atau. pneumonia
. . . . . . .
adalah kondisi inflamasi  pada  paru, utamanya memengaruhi kantung-kantung udara
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
mikroskopik yang dikenal sebagai alveolus”  (Wikipedia, 2016).
. • . Tuberkulosis
. . . . Paru . (TBC),
. . .Tuberkulosis
. . .. (TBC)
. . paru. . adalah
. . suatu
. . . infeksi
penyakit . . yang. . . . . .
. . menyerang
. . . paru-paru.
. . . Menurut
. . . alodokter,
. . . Tuberkulosis
. . . . (TB) . yang
. . juga
. .dikenal
. . dengan
. . . . . .
. . singkatan
. . . TBC . merupakan
. . . penyakit
. . . menular
. . yang. .menyebabkan
. . . .masalah . . kesehatan
. . .terbesar
. . . . . .
. . kedua. . di dunia.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. • . Bronkitis,
. . . bronkitis
. . .adalah
. .suatu
. peradangan
. . . .yang. terjadi
. . pada. .bronkus.
. . “Bronkitis
. . . adalah. . . . . .
suatu peradangan pada cabang tenggorok (bronkus) (saluran udara di dalam paru-paru)”
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(Wikipedia, 2016).
. • . Abses
. . paru,
. abses
. . paru
. adalah
. . suatu
. . lesi
. nekrotik
. . .setempat
. . pada. .parenkim
. . paru. .yang . berisi
. . . . . .
. . pus. (nanah).
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . 4.Faktor
. . . . . penyebab . . . . . terjadinya . . . . . . Gangguan . . . . . . Sistem . . . . . . .
. Pernapasan
. . . . . Manusia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. - . Faringitis
. . . disebabkan
. . . oleh streptokokus
. . . . . hemolitik,  stafilokokus,
. . . . . . bakteri, . . dan . .virus.. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. - Laringitis
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Etiologi laringitis antara lain : virus, bakteri, perluasan infeksi rhinitis. Selain itu, laringitis
. . . . . . . . . .
dapat juga disebabkan oleh:
. Suhu
. .udara. yang
. .dingin,
. . Perubahan
. . . temperatur
. . . tiba-tiba.,
. . Pemajanan
. . . .terhadap . . debu.,
. . Bahan. . . . . . .
. kimia,
. . Asap/uap,
. . . Penggunaan
. . . pita . suara
. . berlebihan,
.. . . Merokok
. . .berlebihan
. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. - Sinusitis
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. Etiologi
. . sinusitis
. . . antara. .lain.: streptokokus
. . . .pneumoniae,
. . . stapilokokus
. . . . aureus, . . haemofilus
. . . . . . . . .
influenza, infeksi gigi, dan komplikasi rhinitis.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- Rinitis . . . .
. . . rinitis
Etiologi . . :Infeksi
. . saluran
. . pernapasan
. . . atas,. . Penggunaan
. . . dekongestan
. . . . secara. .terus. menerus,
. . . . . . .
. oral
. kontrasepso,
. . . .kokain,. . dan. anti
. hipertensi,
. . . Benda. . asing
. .yang
. masuk
. . ke. dalam
. hidung,
. . . . . . . . .
. Deformitas
. . . struktural,
. . . Neoplasma
. . . dan . massa.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. Lanjutan.
. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.   . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. - Tonsilitis
. . . dan . Abses
. . Peritonsilar
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Etiologi tonsilitis : tonsilitis disebabkan oleh streptokokus grup A. Etiologi abses peritonsilar :
. . . setelah
terjadi . . infeksi
. . tonsilitis.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- Pneumonia
. . . . pneumonia
Penyebab . . . adalah . . bakteri,
. . .virus,
. mikroplasma,
. . . . jamur, . . dan protozoa.
. . . .  . . . . . . . .
- Tuberkulosis Paru (TBC) . . . . . . . . . .
. TB. Paru
. . disebabkan
. . . oleh . . mycobacterium
. . . . . tuberculosis, 
. . . .sejenis . . kuman berbentuk
. . . . . batang. . . . . . .
. Kuman
. . terdiri
. . dari. asam
. . lemak,
. . sehingga
. . kuman
.. . lebih
. . tahan
. asam
. . dan
. tahan .terhadap
. . gangguan
. . . . . . .
kimia dan fisis.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
- Bronkitis
. . . .3 faktor
Terdapat . . utama . . yang. .mempengaruhi
. . . . timbulnya
. . . bronkitis,
. . . yaitu:
. rokok,
. . infeksi,
. . . dan. . . . .
. . . Selain
polusi. . . itu. terdapat
. . pula. hubungannya
. . . . dengan
. . faktor
. . keturunan
. . . dan. status
. .sosial.
. . . . . . . .
. - Abses
. . Paru. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. Timbulnya
. . . abses. . paru . sering
. . disebabkan
. . . oleh. .radang
. . paru-paru
. . .akibat. nekrosi
. . .bakteri,
. . seperti
. . . . . .
. kuman
. .  stapilokokus
. . . .aureus  . . dan. klebsiela
. . .oneumoniae.
. . . Bakteri
. . juga
. .dapat
. timbul sebagai hasil
. . . . . . . . . .
pembususkan emboli.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Virus Sistem Pernapasan
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. Pada
. . Manusia
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. Efisema
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Emfisema disebabkan hilangnya elastisitas
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
alveolus.Asap rokok dan kekurangan enzim alfa-1- Influenza
. antitripsin
. . adalah
. . penyebab
. . .kehilangan
. . elastisitas
. . . . . . . . . . . . . . . . .
Influenza disebabkan oleh virus influenza.Gejala
. . . .
. pada
. paru-paru
. . .ini. .Gejala
. yang
. .ditimbulkan:
. . .Nafsu . . . . ditimbulkan
yang . . . antara. lain
. pilek,
. . hidung. . . . . . . .
. makan
. .yang. menurun
. . dan. berat
. .badan
. yang. menurun
. . . tersumbat,
. . . bersin-bersin,
. . . dan . tenggorokan
. . . terasa . . . . . . .
juga biasa dialami penderita emfisema, Sesak napas gatal. Influenza merupakan suatu
dalam waktu lama dan tidak dapat disembuhkan . penyakit
. . .infeksi. . . . . .
akut saluran pernafasan terutama ditandai oleh
. dengan
. . obat . pelega
. . yang
. biasa
. digunakan
. . . penderita
. . . . . gigil,
demam, . . sakit
. otot,
. sakit
. .kepala. dan. sering
. . . . . . .
. sesak
. napas.
. . . . . . . . . . .. . disertai
. . pilek,
. . sakit
. tenggorok
. .dan .batuk
. yang
. tidak
. . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . berdahak.
. . . . . . . . . . . . . . . . .
Pneumonia
. . . . . Logensteking
Pneumoniaatau . . . yaitu . penyakit
. . .radang . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. pari-paru
. . yang . .disebabkan
. . oleh . .diplococcus
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
pneumoniae.
. . . . . . . . . . . . . .
Penyakit ini menyebabkan radang paru-paru yang
. . . . . . . . . . . . . . . . .
. disebabkan
. . .oleh bakteri
. . .Diplococcus
. . .pneumonia.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. Akibat
. .peradangan
. . alveolus
. . .dipenuhi . . oleh. nanah
. .dan . . . . . . . . . . . . . . . . . .
lender sehingga oksigen sulit berdifusi mencapai
. darah.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
B. Masalah Pada Sistem Kardiovaskuler
Kardiovaskuler terdiri dari 2 kata yaitu kardio (jantung) dan vaskuler (pembuluh darah). Jadi
penyakit kardiovaskuler adalah penyakit yang mengganggu sistem kardiovaskuler, dalam hal ini adalah
jantung dan pembuluh darah. Jenis-jenis penyakit jantung itu sendiri bervariasi, seperti : jantung
koroner, tekanan darah tinggi, serangan jantung, stroke, sakit di dada (angina) dan penyakit jantung
rematik.
Penyakit kardiovaskuler biasanya terjadi akibat gaya hidup, pola makan, dan aktivitas sehari- hari yang
dijalani si pelaku yang tidak memperhatikan kesehatan.
Organ Utama Penyusun Sistem Kardiovaskuler
Organ-Organ Penyusun Kardiovaskuler antara lain :
• Cor (Jantung)
• Pembuluh darah, yang mencakup aorta beserta cabang-cabangnya, arteri pulmonalis dari truncus
pulmonalis beserta cabang-cabangnya, vena cava superior dan inferior
• Darah.
Lanjutan...
Anatomi Jantung
Jantung adalah sebuah organ berotot dengan 4 (empat)
ruang yaitu atrium kiri dan kanan serta ventrikel kiri dan kanan.
Atrium terletak diatas ventrikel, keduanya dipisahkan oleh
katup/kelep (valve) satu arah, Sisi kiri dan kanan jantung
Gambar Aneurisma
dipisahkan sebuah dinding jaringan yang disebut septum. Pada
keadaan normal tidak terjadi percampuran darah antara kedua
atrium, maupun pada kedua ventrikel.
Hal-hal yang menyebabkan Patofisiologis.
Keadaan patofisiologi sistem kardiovaskuler bisa terjadi karena
hal-hal berikut : aneurisma, pirau jantung (cardiac shunts),
embolus, pelepasan enzim-enzim atau protein jantung, stenosis,
trombus dan inkompetensi katup jantung
1. Aneurisma
Adalah keadaan dilatasi dinding arteri, akibat kongenital atau
perkembangan yang lemah pada dinding pembuluh tersebut
Lanjutan...
Cardiac shunts (pirau jantung)
Adalah hubungan antara sistem sistem vaskuler paru dan
sistem vaskuler sistemik. Selama masa janin, pirau (lubang pada
sekat pembatas) antara jantung kanan dan kiri serta antara arteri Gambar Trombus
pulmonalis dan aorta adalah normal. Setelah lahir, maka setiap
pirau (shunts) di jantung atau antara sirkulasi paru dan sirkulasi
sistemik adalah suatu bentuk gejala abnormal.(lihat di Peny.
Jantung Bawaan )
Embolus
Adalah massa yang mengalir di pembuluh dari suatu
tempat primer ke tempat sekunder, terperangkap di pembuluh
tempat sekunder tersebut dan menyebabkan obstruksi/sumbatan
aliran darah.

Trombus.
Adalah bekuan darah yang dapat terbentuk di bagian sistem
vaskuler mana saja, yang menyebabkan penyempitan pembuluh
darah, dapat mengakibatkan aliran darah terhambat (berkurang
atau terbendung total).
 Keadaan Penyakit Atau Kelainan
Sistem Kardiovaskuler
• Penyakit Jantung Koroner
Aterosklerosis.
• Infark Miokard Akut
• Kardiomiopati
• Arrytmia
• Gagal Jantung Kongestif.
• Inflamasi Jantung
• Kelainan Katup Jantung
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C. Masalah Pada Sistem

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.

Hematologi
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.
. . Anemia
. . . .: Anemia. . .merupakan
. . . keadaan
. . di . mana
. . masa. .eritrosit
. . dan. atau. masa
. . hemoglobin
. . . .yang. .
. . beredar
. . tidak
. . memenuhi
. . . fungsinya
. . . untuk . .menyediakan
. . . oksigen
. . . bagi . jaringan
. . .tubuh . (Handayani
. . . . dan. .
. . Haribowo,
. . . 2008) . .Anemia
. . dapat
. .didefinisikan
. . . sebagai. . nilai
. . hemoglobin,
. . . hematokrit,
. . . atau . . jumlah
. . eritrosit
. . .
. . per. milimeter
. . . kubik. lebih
. . rendah
. . dari . normal.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-Tanda-
. . . . tanda . . Anemia
. . . . Menurut. . Anie. . Kurniawan,
. . . dkk . (1998),
. . tanda-tanda
. . . .Anemia . . meliputi:
. . . . .
•. Lesu,
. . Lemah,
. . Letih,
. . Lelah,
. . Lalai
. (5L)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
•. Sering
. . mengeluh
. . . pusing
. . dan. mata
. .berkunang-kunang
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
•. Gejala
. . lebih
. . lanjut
. adalah
. . kelopak
. . .mata, . bibir,
. . lidah,
. .kulit,
. dan
. telapak
. . tangan
. . menjadi
. . .pucat. . . . . . .
.-Gejala
. . . Umum . . . Anemia
. . . Gejala
. . umum. . anemia
. . atau. .sindrom
. . anemia
. . adalah
. . gejala
. .yang . timbul
. . . .
pada
. . semua
. . jenis
. Anemia
. . pada
. . kadar
. .hemoglobin
. . . yang . sudah
. . menurun
. . .sedemikian
. . . rupa . di. bawah
. . titik. . . .
.tertentu.
. . Gejala
. . ini.timbul
. .karena
. .anoksia
. . organ
. target
. . dan . mekanisme
. . . kompensasi
. . . .tubuh . terhadap
. . . penurunan
. . . .
hemoglobin. Gejala-gejala tersebut apabila diklasifikasikan menurut organ yang terkena adalah contohnya:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Sistem Kardiovaskuler: lesu, cepat lelah, palpitasi, takikardi, sesak napas saat beraktivitas, angina pektoris,
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
dan gagal jantung.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-Gejala
. . . . Khas . . Anemia
. . . .Gejala . .khas. yang
. menjadi
. . . ciri. dari. masing-masing
. . . . jenis . .anemia
. .adalah
. . . .
sebagai
. . .berikut:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
•. Anemia
. . .defisiensi
. . besi:
. . disfagia,
. . atrofi
. . papil
. lidah,
. . stomatitis
. . . angularis.
. . . . . . . . . . . . .
•. Anemia
. . .defisisensi
. . .asam . folat:
. .lidah. merah
. . (buffy
. . tongue)
. . . . . . . . . . . . . . . .
•. Anemia
. . .hemolitik:
. . .ikterus
. .dan .hepatosplenomegali.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Anemia aplastik: perdarahan kulit atau mukosa dan tandatanda infeksi.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
-. Dampak
. . . . Anemia . . . Menurut
. . .Reksodiputro
. . . (2004)
. . yang. . dikutip
. . oleh. Tarwoto,
. . .dkk. (2010),
. . komplikasi
. . . .
dari
. . anemia
. . yaitu:
. Gagal
. . jantung
. . kongesif;
. . . Parestesia;
. . . Konfusi
. . kanker;
. . .Penyakit
. . ginjal;
. . Gondok;
. . Gangguan
. . . . .
.pembentukan
. . . heme;. . Penyakit
. . .infeksi . .kuman;
. . Thalasemia;
. . . Kelainan
. . . jantung;
. . Rematoid;
. . . Meningitis;
. . . . . . .
Gangguan sistem imun.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.-Upaya
. . . Mencegah
. . . . Anemia . . . .Makan . .makanan
. . yang. .mengandung
. . . zat . besi
. dari
. .bahan
. hewani
. . . . .
(daging, ikan, ayam, hati, dan telur); dan dari bahan nabati (sayuran yang berwarna hijau tua, kacang-
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
kacangan, dan tempe). Banyak makan makanan sumber vitamin c yang bermanfaat untuk meningkatkan
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
penyerapan zat besi, misalnya: jambu, jeruk, tomat, dan nanas.
. . .1 tablet
Minum . .penambah
. . .darah . setiap
. . hari,
. khususnya
. . . saat. .mengalami
. . .haid. . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Klasifikasi Anemia Anemia terbagi dalam beberapa jenis yaitu
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
•. Ketidakadekuatan
. . . . . pembentukan
. . . sel. darah . merah
. . (Eritropoiesis)
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
•. Penghancuran
. . . . sel .darah . merah
. .yang. berlebihan
. . .(hemolisi)
. . atau. terlalu
. . cepat. . . . . . . . . . . . .
•. Kehilangan
. . . darah(. . penyebab
. . yang . .paling. umum
. . ) seperti
. . perdarahan
. . .atau. menstruasi
. . yang
. . berkepanjangan
. . . . . . . .
• Kurangfnya nutrisi yaiyu defisiensi vitamin B12 atau vitamin C atau zat besi
•. Faktor
. . heriditer
. . (brunner
. . dan. suddarth,
. . .2000) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Etiologi Anemia Anemia terjadi sebagai akibat gangguan atau rusaknya mekanisme produksi sel darah merah
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
sehingga menurunnya produksi sel darah merah sebagai akibat kegagalan dari sumsum tulang, meningkatnya penghancuran
. . darah
sel-sel . .merah,
. perdarahan,
. . . dan . rendahnya
. . . kadar . ertropoetin,
. . . misalnya
. . .pada. gagal. ginjal
. .kronik.
. . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Manifestasi
.adalah
. untuk
Klinis
. . metabolisme,
. . . dengan
Fungsi sel darah merah adalah sebagai pengangkut oksigen, sedangkan fungsi oksigen
. . adanya
. . penurunan
. . jumlah
. . oksigen
. . maka. . metabolisme
. . . ikut. turun
. juga,
. .maka . gejala
. .yang
. .
.akan. timbul
. . adalah
. .kelelahan,
. . berat. .badan . menurun,
. . . letargi,
. . dan. membran
. . mukosa. . menjadi
. . .pucat.. Apabila
. . timbulnya
. . . .
.anemia. perlahan
. . .(kronis)
. .seperti
. menstruasi
. . . berkepanjangan,
. . . . mungkin. . hanya. . timbul. .sedikit
. gejala
. . hal.ini disebabkan
. . . karena. . .
pasien telah beradaptasi dengan kondisi kekurangan oksigen, sedangkan pada anemia akut yang terjadi adalah sebaliknya.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Patofisiologi Anmeia Anemia salah satu adanya kegagalan sumsum tulang atau kehilangan sel darah merah
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . atau
berlebihan . keduanya.
. . . Pada . dasarnya
. . gejala
. . anemia
. . timbul
. karena
. . dua
. hal
. berikut
. . . . . . . . . . . .
Anoksia
. . .organ . target
. .karena
. berkurangnya
. . . .jumlah . oksigen
. . yang . . dapat
. dibawa
. . oleh. darah
. .ke jaringan
. . dan . . . . . . .
Mekanisme
. . . kompensasi
. . . terhadap
. . anemia.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Penatalaksanaan
. . . . . . . .Anemia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Terapi spesifik sebaiknya diberikan setelah diagnosis ditegakkan.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Terapi diberikan atas indikasi yang jelas, rasional, dan efesien.
•. Jenis-jenis
. . . terapi . yang
. . dapat
. diberikan
. . .adalah . : .Pada. kasus
. anemia
. . dengan
. . payah
. .jantung
. atau
. .ancaman
. . payah
. jantung,
. . . .
. maka
. . harus
. segera
. . diberikan
. . terapi
. . darurat
. .dengan. transfuse
. . .sel darah
. . merah
. .yang. dimampatkan
. . . (PRC) . . untuk
. mencegah
. . . .
. perburukan
. . . payah . . jantung
. .tersebut.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Thank You
You
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Thank
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .