PENTAKSIRAN

PERWAKILAN DATA

MATEMATIK

LEMBARAN KERJA

PERWAKILAN DATA

LEMBARAN KERJA MURID

1)

Dalam satu kumpulan 30 orang murid, 12 orang menyatakan bahawa Matematik adalah
mata pelajaran kegemaran mereka. Sekiranya data ini diwakilkan dengan carta pai,
sudut sektor bagi 12 orang murid itu ialah
A.
B.

2)

12
30

C.
D.

40
42

Piktograf berikut menunjukkan populasi di beberapa daerah di negeri Pahang.

Kuantan
Temerloh
Bentong
Raub
Cameron Highland
Antara berikut yang manakah mungkin benar?
A. Populasi di Kuantan ialah 90 000
B. Populasi di Kuantan adalah lebih kurang dua kali ganda populasi di Temerloh.
C. Populasi di Bentong semakin meningkat
D. Raub mempunyai populasi yang paling sedikit.
Berikut adalah data tentang jisim badan dan jisim otak bagi beberapa jenis haiwan dan
juga manusia.
Hidupan
Lembu
Kambing
Kucing
Manusia
Gorila

Jisim badan (kg)

465
27
3.3
62
207

Jisim otak (g)

423
115
25.6
1320
406

Pada pandangan anda, perwakilan yang manakah sesuai digunakan untuk mewakilkan
data di atas? Berikan justikasi anda terhadap pemilihan perwakilan tersebut.

PERWAKILAN DATA

3)

01

LEMBARAN KERJA

PERWAKILAN DATA

4)

Berikut adalah maklumat tentang peratus murid perempuan Melayu daripada jumlah
murid yang mendaftar di SK Pantai bagi tahun 2009 hingga 2012.
39%

35%

2009

2010

41%

2011

40%

2012

Bolehkah maklumat ini diwakilkan dengan carta pai? Terangkan jawapan anda.

Malaysia mempunyai taman-taman laut yang sangat

indah. Setiap tahun terdapat ribuan pelawat dari dalam
dan luar negara melawat taman-taman laut contohnya
seperti di Langkawi, Kedah. Berikut adalah data tentang
jumlah pelawat taman laut dari tahun 2000 hingga 2009
di Kedah.

2001
2002
2003
127 541 133 775 114 684

2004
135 272

2005
94 272

2006
2007
112 648 110 629

2008
2009
96 071 102 866

a) Adakah carta pai sesuai digunakan untuk mewakilkan data di atas?

Terangkan jawapan anda.

b) Apakah perwakilan data yang paling sesuai digunakan untuk mewakili data di atas?
Mengapa?

PERWAKILAN DATA

5)

02

LEMBARAN KERJA

PERWAKILAN DATA

Pencemaran udara mengakibatkan pelbagai

masalah kesihatan dan seharusnya dipandang
serius oleh kita semua. Berikut adalah data
tentang pencemaran udara di Malaysia mengikut
punca bagi tahun 2009 seperti yang dilaporkan
oleh Jabatan Alam Sekitar.
Punca
Punca bergerak
Punca tetap
Lain-lain

Peratus
68.2
29.5
2.3

a)

Apakah perwakilan data yang paling sesuai digunakan untuk mewakilkan data
tentang pencemaran udara ini? Terangkan.

b)

Apakah kesimpulan yang boleh anda buat berdasarkan data tersebut? Cadangkan
kaedah bagi mengurangkan pencemaran udara.

PERWAKILAN DATA

6)

03

PERWAKILAN DATA

Cikgu Zaki mengumpul data tentang masa

murid-muridnya mengulang kaji pelajaran untuk
menghadapi peperiksaan akhir tahun. Dia
kemudiannya melukis plot serak bagi melihat
hubungan antara masa mengulang kaji dengan
keputusan peperiksaan yang diperoleh.

a)

Pada pandangan anda bagaimanakah bentuk plot

serak berkenaan?

b)

Mengapakah plot serak adalah perwakilan yang paling sesuai digunakan untuk
data ini?

PERWAKILAN DATA

7)

LEMBARAN KERJA

04

LEMBARAN KERJA

PERWAKILAN DATA

Soal selidik dijalankan oleh murid-murid di SMK Aman Puri bagi menentukan persatuan
kegemaran murid perempuan Tingkatan 2 di sekolah tersebut. Persatuan yang terlibat
ialah Pengakap, Pandu Puteri, Puteri Islam dan Kadet Remaja Sekolah. Dapatan soal
selidik dalam bentuk carta palang diletakkan di papan kenyataan sekolah seperti berikut.

PERSATUAN KEGEMARAN MURID PEREMPUAN

Bilangan murid
perempuan

90
80
70
60
50
40
30
20
10
0

Pengakap

Pandu Puteri

Puteri Islam

KRS

Persatuan

a)

Apakah pandangan anda tentang perwakilan data di atas?

b)

Berikan sebab mengapa perwakilan yang diberikan di atas mengelirukan.

PERWAKILAN DATA

8)

05

LEMBARAN KERJA

PERWAKILAN DATA

Graf garis berikut menunjukkan kenaikan harga sekilogram cili padi.

Harga (RM)

HARGA SEKILOGRAM CILI MENGIKUT TAHUN

Tahun

GRAF 1

HARGA SEKILOGRAM CILI MENGIKUT TAHUN

Harga (RM)

Tahun

GRAF 2

a)

Apakah yang anda boleh anda katakan mengenai

kedua-dua graf garis di atas?

b)

Andaikan anda adalah Pengerusi Persatuan Pengguna.

Graf yang manakah akan anda gunakan untuk
menunjukkan bahawa harga cili harus diturunkan?
Terangkan jawapan anda.

c)

Graf yang manakah akan digunakan oleh peniaga bagi menunjukkan bahawa
walaupun harga meningkat, peningkatan tersebut tidak begitu ketara?
Terangkan jawapan anda.

PERWAKILAN DATA

9)

06

PERWAKILAN DATA

1)

LATIHAN INTENSIF

Air merupakan unsur yang paling penting kepada tubuh

manusia. Dapatkan maklumat daripada internet tentang
kandungan air dalam bahagian-bahagian badan manusia
seperti darah, otak, tulang dan sebagainya.
Andaikan anda seorang doktor. Anda perlu membentangkan
fakta tentang data ini. Selain daripada bentuk jadual, apakah
perwakilan yang akan anda gunakan untuk mewakilkan data
ini? Bincangkan dan berikan justikasi anda.

2)

Bagi mengekalkan kesihatan yang baik, adalah penting bagi kita

untuk makan makanan yang sihat. Oleh itu, makanan yang
dimakan harus mengandungi kadar kalori, lemak, gula dan
garam yang rendah. Kebanyakan makanan segera adalah tidak
menyihatkan.
Anda dan rakan anda diberi tanggungjawab untuk mengadakan
kempen Jauhi Makanan yang Tidak Sihat. Gunakan internet
untuk membuat penyelidikan tentang nutrisi makanan segera
yang terdapat di restoran makanan segera seperti burger, ayam
goreng dan sebagainya.
Anda juga boleh merujuk kepada maklumat yang terdapat
dalam pembalut makanan seperti kacang panggang, bijirin dan
sebagainya. Sediakan laporan ringkas dengan menggunakan
perwakilan data yang sesuai bagi membandingkan nutrisi
makanan-makanan tersebut untuk dibentangkan dalam kempen
berkenaan.

Merokok ialah aktiviti negatif yang membawa kesan yang amat buruk
kepada kesihatan bukan sahaja kepada perokok tetapi juga kepada
orang di sekeliling mereka.
Anda ingin melaksanakan kempen anti merokok di sekolah. Jalankan
kajian melalui internet tentang bahaya merokok serta statistik perokok
di Malaysia. Gunakan perwakilan data yang sesuai untuk menyediakan
poster bagi kempen anda.

PERWAKILAN DATA

3)

07

SOALAN KBAT

PERWAKILAN DATA
Soalan 1

Obes merupakan masalah kesihatan yang semakin meningkat dalam kalangan murid di Malaysia.
Mengikut kajian yang dijalankan oleh Kementerian Kesihatan, lebih kurang 13% daripada murid-murid
tergolong dalam kalangan obes.
Jadual menunjukkan bilangan murid obes Tingkatan 2 dan 3 di sebuah sekolah.
Tingkatan
2

Bilangan Murid
32

30

Lengkapkan ruang Tingkatan 3 dalam piktograf di bawah untuk mewakilkan bilangan murid dalam
setiap tingkatan.
Tingkatan 2
Tingkatan 3
satu

mewakili 4 orang murid

Soalan 2
Jadual menunjukkan bilangan rumah di sepanjang dua jalan, iaitu Jalan Chengal dan Jalan Melati.

SOALAN 2

Jalan

Bilangan rumah

Jalan Chengal

60

Jalan Melati

39

Piktograf di bawah mewakili bilangan rumah di sepanjang setiap jalan tersebut.

Jalan Chengal
Jalan Melati
?

PERWAKILAN DATA

Berapakah bilangan rumah yang diwakili oleh

08

SOALAN KBAT

PERWAKILAN DATA
Soalan 3

Empat orang murid menjalankan soal selidik tentang buah-buahan kegemaran murid-murid Tingkatan
2. Jadual di bawah menunjukkan hasil kaji selidik mereka.

Jenis buah

Bilangan

Epal

40

Jambu

20

Anggur

10

Oren

30

Setiap murid tersebut merekodkan hasil kaji selidik mereka dalam bentuk perwakilan. Antara
berikut,perwakilan data yang manakah menunjukkan keputusan yang betul?

50
40

Epal

30

Jambu

20

Anggur

10
0

Oren
Epal

Jambu Anggur Oren

50
40

Jambu

30
Anggur

20

Oren

10
0

Epal

Epal

Jambu Anggur Oren

PERWAKILAN DATA

09

SOALAN KBAT

PERWAKILAN DATA
Soalan 4

Carta pai berikut menunjukkan keputusan kaji selidik terhadap 200 orang murid tentang penyanyi yang
mereka minati.

Populariti penyanyi

Guy
Sebastian

28%
Justin
Timberlake

Justin
Bieber

48%

24%

Bina carta palang yang menunjukkan bilangan murid dalam setiap kategori.

120
100
80
60
40
20
0

Justin Timberlake

Guy Sebastian

PERWAKILAN DATA

Justin Bieber

10

SOALAN KBAT

PERWAKILAN DATA
Soalan 5
Jadual menunjukkan suhu di sebuah tempat bagi masa tertentu.
Bilangan Murid
1200
1500

Masa
Suhu ( o C )

24

26

1800

2100

2400

25

27

25

Graf yang manakah dapat menggambarkan maklumat yang diberikan dalam jadual di atas?

a)

b)

1200

1400

1600

1800

2000

1400

1600

1800

2000

1400

1600

1800

2000

d)

1200

1400

1600

1800

2000

1200

PERWAKILAN DATA

c)

1200

11

12

PERWAKILAN DATA

JAWAPAN LEMBARAN KERJA

1. C
2. B
3. Carta palang berkembar sesuai digunakan untuk menunjukkan perbandingan antara
beberapa kategori.
4. Carta pai tidak sesuai digunakan kerana carta pai menunjukkan perbandingan
antara kategori yang berlainan. Carta palang atau graf garis lebih sesuai digunakan.
Graf garis digunakan bagi memaparkan trend suatu data dalam tempoh masa
tertentu.
5. a) Carta pai tidak sesuai digunakan kerana perbezaan antara data yang sangat
sedikit.
b) Perwakilan data yang sesuai digunakan ialah graf garis kerana trend bilangan
pelancong yang melawat taman laut dapat diperhatikan.
6. a) Carta pai sesuai digunakan bagi mewakilkan data sebagai sebahagian kepada
keseluruhan dan memaparkan perbezaan antara kategori.
b) Punca bergerak merupakan faktor yang paling banyak menyumbang kepada
pencemaran udara. Faktor bergerak yang dimaksudkan adalah seperti kereta,
motosikal, lori, bas dan sebagainya. Bagi mengurangkan pencemaran udara kita
harus mengurangkan bilangan punca bergerak. Penggunaan kenderaan awam
perlu digalakkan. Begitu juga dengan tabiat berkongsi kenderaan apabila ke
tempat kerja dan sebagainya.
7. a) Bentuk plot serak menunjukkan bahawa apabila masa semakin meningkat,
keputusan peperiksaan juga meningkat.
b) Plot serak dapat menunjukkan perkaitan antara dua set data, iaitu masa murid
mengulang kaji pelajaran dengan keputusan peperiksaan yang diperoleh.
8. a) Graf menunjukkan seolah-olah persatuan Kelab Remaja Sekolah lebih digemari
berbanding kelab yang lain.
b) Kekeliruan ini disebabkan skala pada paksi mencancang tidak dimulakan dengan
nilai 0.

b) Graf 1 kerana graf tersebut menunjukkan peningkatan yang mendadak.

Seterusnya, ia dapat meyakinkan pihak yang berkenaan bahawa harga cili perlu
diturunkan.
c) Graf 2 kerana graf tersebut menunjukkan hanya terdapat sedikit peningkatan
harga cili setiap tahun.

PERWAKILAN DATA

9. a) Graf mewakilkan data yang sama. Walaubagaimanapun, penggunaan skala yang

berbeza memberi gambaran yang berbeza. Graf 1 menunjukkan seolah-olah
peningkatan harga cili padi yang mendadak manakala Graf 2 menunjukkan
seolah-olah peningkatan harga cili padi adalah tidak begitu ketara.

13

JAWAPAN LEMBARAN INTENSIF

PERWAKILAN DATA

1.

Terima sebarang fakta dan perwakilan data yang sesuai.

Perwakilan yang mungkin digunakan ialah graf palang kerana perbandingan antara
kandungan air dalam bahagian-bahagian badan manusia boleh dibuat. Murid juga
boleh membentangkan dalam bentuk visual infograk. Justikasinya kerana ianya lebih
menarik perhatian dan berkesan.
contoh:

75%

25%

83%

Rujukan: http://www.lenntech.com/water-trivia-facts.htm#ixzz2isTUB380
2.

Terima sebarang fakta dan penggunaan perwakilan data yang sesuai seperti jadual, carta
palang atau carta pai.
Terima sebarang fakta dan penggunaan perwakilan data yang sesuai seperti jadual, carta
palang atau graf garis.

PERWAKILAN DATA

3.

14