EDU 3063

BUDAYA DAN PEMBELAJARAN

Implikasi Kepelbagaian
Sosio-budaya
Dari Aspek
Guru, murid, Sekolah Dan
Kurikulum Tersirat
Pensyarah Pembimbing: Puan Fadhilah Bt. Aspar. Hjh
Pembentang: How Sin Yan
Loh Sau Yue
Tan Boon Yin
Yap Shi Zhee

Implikasi Kepelbagaian
Sosiobudaya kepada
MURID
Budaya merupakan faktor pengaruh yang
paling berkesan ke atas perkembangan
individu.
Menurut Marcelle, DuPraw dan Axner,
terdapat enam corak asas budaya :
1
2
3
4
5
6

Gaya Komunikasi
Sikap terhadap konflik
Pendekatan dalam menyelesaikan tugasan
Gaya menyelesaikan masalah
Sikap terhadap pendedahan pandangan
Pendekatan untuk mengetahui / belajar

Kemahiran dan Penguasaan

Bahasa

Pelajar yang hanya menguasai dislek

atau bahasa ibunda akan menghadapi
masalah dalam pembelajaran, kurang
faham terhadap penerangan guru dan
seterusnya ketinggalan dalam pelajaran
Sebalik itu, pelajar yang menguasai
dua / lebih bahasa akan lebih mudah
menguasai pembelajaran memandang
sinapsis telah terbentuk dalam otaknya.

Kaum Etnik
Pelajar yang tinggal dan belajar dalam
lingkungan satu etnik sendiri akan
menghadapi kesukaran untuk
menyesuaikan diri dengan kaum / etnik
yang lain kerana mereka kurang mendapat
pendedahan akan budaya kaum lain.
Pelajar yang belajar di kawasan pelbagai
kaum akan belajar bahasa etnik lain dan
belajar menghormati serta menerima satu
sama lain.

Kelas Sosial
Pelajar dari golongan miskin akan
menghadapi maslah berkaitan
dengan pembiayaan, kemudahan
belajar, kurang kelengkapan untuk
belajar.
Pelajar dari golongan sederhana dan
kaya dapat menghadiri tuisyen,
mendapat bimbingan dan dorongan
yang khusus daripada keluarganya.

Petempatan
Bandar / pinggir bandar lebih terdedah
kepada kepelbagaian budaya etnik yang
berbeza.
Luar bandar / pendalaman selalu
mengamalkan budaya yang sama , etnik
yang sama. Tindakan dan pandangan
mereka terhadap pendidikan yang
ditunjukkan kurang mencabar berbanding
dengan mereka di bandar besar.

Gaya Berfikir dan Gaya

Belajar
Gaya Belajar

Auditori = mudah belajar melalui proses

mendengar
Visual = cepat belajar melalui proses
mendengar dan melihat
Kinestatik = Belajar melalui proses
membuat, hands on

 Gaya Berfikir
Bergantung latar = Perlu bantuan latar
persekitaran untuk memahami dan
menanggapi pembelajaran
Bebas latar = Tidak memerlukan
bantuan latar persekitaran untuk
memahami pembelajaran
Impulsif = Bertindak tanpa berfikir
panjang. Cepat bertindak
Reflektif = Bertindak selepas berfikir
secara mendalam. Teliti dan lambat
respons.

Gender
Perempuan lebih tekun, mematuhi peraturan
sekolah.
Perempuan lebih kemas dan teratur
Perempuan menunjukkan prestasi baik di
peringkat rendah manakala Lelaki
menunjukkan prestasi baik di peringkat
menengah.
Lelaki biasanya mendapat perhatian guru
dalam P & P.
Lelaki lebih baik dalam subjek pengiraan dan
lemah dalam bahasa.

Implikasi Kepelbagaian
Sosiobudaya kepada GURU
Tugas guru adalah untuk membimbing pelajar
mencapai potensi diri dalam pencapaian
akademik, sosial dan vokasional.
Guru perlu mengkaji dan memahami budaya
setiap kaum etnik pelajar di dalam kelasnya
untuk menyediakan pengajaran dan
pembelajaran yang dapat memanfaatkan
semua pelajar.
Tidak seharusnya menggunakan cara yang
sama untuk melayani pelajar.

Penerimaan dan Layanan

Adil

Guru tidak seharusnya melayani

pelajar sebagai satu kelompok
individu, kelompok kelas sosial atau
kelompok mengikut kaum etnik
tetapi sebagai individu yang
mempunyai keunikan sendiri.
Guru perlu memberikan layanan
yang adil mengikut keperluan
individu pelajar.

 Dengan memahami latar belakang

pelajar, dapatlah guru merancang
pembelajaran yang sesuai dan
memberikan layanan yang adil
terhadap pelajar daripada kelompok.

Strategi Pembelajaran
Koperatif

Kesaksamaan pendidikan lebih bergantung

pada persekitaran tempat tinggal pelajar,
faktor status sosioekonomi keluarga dan gaya
pembelajaran.
Melalui pembelajaran koperatif, pelajar dalam
kumpulan heterogenous dapat berkongsi
pengetahuan dan pengalaman, belajar
bersama-sama, saling membantu dan
berinteraksi untuk memastikan pencapaian
kumpulan.

Pengurusan Bilik Darjah dan

Pengurusan Hubungan
Dengan menggunakan kajian sosiometri, guru dapat
melihat hubungan antara pelajar di dalam bilik darjah.
Pelajar yang menjadi plihan ramai ialah bintang.
Pelajar yang saling memilih ialah pasangan saling.
Pelajar yang saling memilih dalam lingkungan bertiga
atau berempat ialah klik.
Pelajar A memilih pelajar B. Pelajar B memilih pelajar C
ialah rantaian.
Pelajar yang dipilih sebagai tidak disukai ialah
singkiran.
Pelajar yang tidak dipilih langsung ialah pengasing.

Jangkaan Guru
Aspirasi guru merujuk kepada
harapan yang diletakkan oleh guru
ke atas pelajar untuk mencapai
prestasi tertentu.
Guru dan pelajar bergerak untuk
mencapai matlamat tersebut.
Jangkaan guru merujuk kepada
matlamat yang dijangka akan dicapai
pelajar dibuat pada awal tahun.

Pemilihan Bahan Sumber

Pembelajaran yang berkesan akan mudah
berlaku sekiranya bahan sumber
pembelajaran sesuai dengan pengetahuan
dan budaya pelajar.
Sumber pembelajaran yang
memanfaatkan kepelbagaian sosiobudaya
ialah bahan yang biasa kepada pelajar
yang dapat meningkatkan pemahaman
aspek yang dipelajari misalnya Matematik
dan Sains.

 Menghormati adat resam,

kepercayaan dan amalan ritual
pelbagai etnik di Malaysia adalah
satu tuntutan yang perlu diberi
perhatian oleh semua guru dalam
melayani kepelbagaian di dalam bilik
darjah.

Implikasi Kepelbagaian
Sosiobudaya kepada SEKOLAH
Jenis Jenis sekolah
Peringkat Rendah , Peringkat Menengah
Setiap jenis sekolah mempunyai fokus dan
budaya yang berlainan.

Lokaliti Sekolah
Bandar mempunyai latar belakang
sosiobudaya : kelas sosial dan entik.
Luar bandar / pedalaman biasanya
merangkumi 1 / 2 kaum etnik yang
mempunyai taraf sosioekonomi rendah.

 Kepemimpinan Sekolah
Pengurus yang baik mewujudkan iklim
sekolah yang mesra , motivati dan
bekerjasama sebagai satu pasukan

KURIKULUM TERSIRAT
Kurikulum tersirat merujuk kepada cara
budaya disalurkan dan sikap dibentuk
melalui proses pengajaran pembelajaran
dan pengurusan organisasi sekolah.
Kurikulum tersirat merupakan nilai implisit
atau yang tidak dirancang pencapaiannya
tetapi terlaksana hasil daripada amalan di
dalam bilik darjah sebagai kesan proses
pelaksanaan kurikulum formal.

Kurikulum Terancang
Kurikulum formal: didokumentasikan
pada setiap peringkat persekolahan.
(KBSR, KBSM dan sukatan pelajaran)
Kurikulum pengajaran: proses
pelaksanaan kurikulum formal
didalam bilik darjah. Amaln guru
dalam melaksanakan kurikulum atau
sukatan pelajaran.

RUMUSAN
IMPLIKASI KEPELBAGAIAN SOSIO BUDAYA
GURU

Penerimaan dan
layanan adil kepada
semua murid.
Strategi
pembelajaran
kooperatif
Pengurusan bilik
darjah dan
hubungan
Pemilihan bahan
sumber P & P

MURID

Budaya

mempengaruhi
cara individu untuk
berfikir, bertindak,
memberi
pandangan dan
sebagainya.

Kemahiran dan
penguasaan bahasa
Kepelbagaian kelas
social / etnik
Petempatan rumah
Kepelbagaian gaya
berfikir dan belajar
Layanan dan
perlakuan ikut
jantina

SEKOLAH

KURIKULUM
TERSIRAT

Kewujudan

pelbagaian jenis
sekolah : SK, SMK,
SJK ( C ), SJK ( T ),
SMKA, SBP, SMS,

dan SMT.
Lokasi sekolah
dipenuhi dengan
pelbagai latar
belakang sosio
budaya
Kepimpinan sekolah

Pelajar belajar
melalui : struktur
organisasi sekolah
dan budaya sekolah
Pelajar dapat mesej
hasil tindakan &
amalan guru,
pemilihna isi
pelajaran, teks,
bahasa, layanan
individu serta
tindakan balas
guru & pelajar.

Rujukan
Noriati A. Rashid. (2014). Budaya dan
Pembelajaran (Sir Pendidikan Guru).
Shah Alam: Oxford Fajar Sdn. Bhd.