MEKANIKA REKAYASA
1 DAN 2
P = 8 kN
q = 4 kN/m
P = 5 kN
A C D
B S
8m 2m 6m 4m
-33,32 kN
-7,99 kN
-
-0,02 kNm
BMD
A B S C D
+
2,64 kNm
33,32 kNm
16,33kN 2,677 kN
0,33 kN 5,33 kN
SFD
-13,327 kN - 8 kN
JAWABAN :
Rav.10+Rbv.2-4(8)(6)-4(2)(1) = 0
Rav.10+Rbv.2-192-8 = 0
Rav.10+Rbv.2 = 200……………………….(1)
Ms Kanan
-8(10)+Rcv.6 = 0
80= Rcv.6
Rcv = 13.333 kN
∑H = 0
Rah-5 =0
Rah = 5
∑V = 0
Rav+Rbv+Rcv-4(10)-8 = 0
Rav+Rbv+13,33-40-8 =0
Rav+Rbv = 34,67 kN………………..(2)
8.Rav = 130.66
Rav = 16.333 kN
Menentukan Rbv
B–S 1 1 dMx
Mx = Rav.x – qx2 + Rbv.(x-8) – q(x-8)2 = Dx =
2 2 dx
8 - 10
1 1 = -8x + 66.673
= 16.333 x - (4) x2 + 18.34(x-8) - (4) (x-8)2
2 2
x=8 D8 = 2,673 kNm
2 2
= 16.333x - 2x + 18.34(x-8) – 2(x-8)
x = 10 D10 = -13.327 kNm
2 2
= 16.333x- 2x + 18.34x – 146,72 – 2(X - 16x +64)
P=5 KN
C D
A 3m
RAH
B
RAV 1m
3m RBV
PENYELESAIAN :
a.Menghitung Reaksi Perletakan:
∑ H =0→ P− R AH =0 → R AH =5 KN (← )
29
RBV = kN
3
11
R AV = kN (↓)
3
∑ V =0→ R AV + R BV =( Q . 3 )
11 29
R AV =− + =6 KN
3 3
15
P=5
5 5
20 29/3
11/3
11/3 29/3 20 5
0
FBD
11/3
29/3
8
5
15 A
C
SFD
D B
15
A
BMD
B
C D
2
8
A
NFD
B
Q1 = 5 t/m P = 10 t
C D E F
Q2 = 2t/m
3m
RBH B
1m
A
RBV
2m 2m 2m
RAV
PENYELESAIAN
∑H=0
RBH – 2.3 = 0
RBH = 6 t (→)
∑ MB = 0
RAV.6 – 5.2.5 -10.2 – 2.3.1,5 = 0
RAV.6 – 50 – 20 – 9 = 0
RAV = 79/6 = 13,11 t
∑ MA = 0
RBV.6 - RBH.1 + 2.3.2,5 + 10.4 – 5.2.1 = 0
RBV.6 – 6.1 – 15 – 40 – 10 = 0
RBV = 41/6 = 6,8 t
Q1 = 5 t/m P = 10 t
9
0 0
C D E F
6,8
13,11
13,11 6,8
3m
6 B
1m
A
6,8
13,11
C-D 1 1
V X =13. 11− (5)(2 )x N C−D =0
M X =13 . 11 x− qx 2 2
0–2 2
X =0→V C =−13 .11
X =0→ M C =0
X =2→V D =3. 11
1
X =2→M D=13 . 11(2)− (5 )(2 )2
2
D–E V X =13. 11−10
Mx = 13.11(x+2)-10(x+1) N D-E = 0
0-2
X =0→ M D =(13 .11)2−10(2 )=16 .34 VC-D = 3.17
X =2→M E=(13. 11)(4 )−10(3 )=22 . 68
F–E V X =−6.83
Mx = 6.83 x + 9 N F-E = -0
0-2
X =0→ M F =9 V F – E = -6.83
X =2→M E=22 . 68
C D E F
Kumpulan Soal Mekanika Rekayasa 1 dan 2 Page 14
B
C D E F
C D E F
Kumpulan Soal Mekanika Rekayasa 1 dan 2 Page 15
B
Gambar 5.4 Diagram gaya-gaya dalam portal sendi-rol akibat beban merata dan beban lateral
terpusat
P = 5kN
Q1 = 5 kN/m
E C S D
Q2 = 3 kN/m
4m
2m
2m 2m 4m
Struktur portal tiga sendi dengan ukuran dan pembebanan seperti Gambar di bawah, hitunglah :
1. Reaksi Perletakan
2. Persamaan Gaya-Gaya Dalam dan Diagram Benda Bebas (FBD)
3. Diagram Gaya-Gaya Dalam (Momen, Geser, dan Normal)
P = 5 kN R1 = 10 kN R2 = 20 kN
C S D
2m
R3 = 12 kN
2m B
Rbh
2m
Rbv
Rah A
Rav
2m 1m 1m 2m 2m
∑MA = 0
∑MB = 0
∑Ms kiri = 0
RBV = 8 kN
16 RAH = 154
RAH = 4 kN
R1 = 30 kN
P = 5 kN
10 q1 = 5 kN/m
C 27 4
E
C S D
5 4 34 22
24 C
q2 = 3 kN/m
Rbh = 8
B
Rbv = 8
Rah = 4
A
Rav = 27
= –4x VA-C = –4 kN
x = 0, MA = 0 –27 kN
x = 3, MC = – 24 kN m
E–C 0 – 2 Mx = –P . x Vx = – P
= –5x VE-C = – 5 kN
x = 0, ME = 0 0
x = 2, MC = – 10 kN m
= 22x – 2,5x2 – 34 x = 0, VB = 22 kN
x = 0, MA = – 34 kNm x = 5, VD = – 8
kN
x = 2, Ms = 0
x = 6, MD = 8 kN m
Jika Lintang sama
dengan nol maka
Momen Mak.
Mmax = dMx/dx = 0
= 22 – 5x = 0 x = 4,4 m
= 8x – 1,5x2 x = 0, VB = – 8
kN
x = 0, MB = 0
x = 4, VD = 4 kN
x = 4, MD = 8 kN m
Momen Mak.
= –8 + 3x = 0 x = 2,67 m
Mmax = 8x – 1,5x2
= 10,67 kN
22
– 4 27 –
–
B
8 B
A A
34
10
– – 8
E
24 C S D 8
+
–
14
4, 10,67
,4
4
+
2,6
7
B
P=20 kN
P = 10 kN
S 5m
C D
Rbh
15 m
Rah Rbv
25 m 10 m 10 m 10 m 20 m 25 m
Rav
100 m
SOLUSI :
4 h ( x ) (L−x )
Y= 2
L
4 ( 20 )( 100 ) ( L−100)
15 =
L2
15L2 = 8000(L-100)
Reaksi Perletakan
∑MA = 0
-Rbv(100)+Rbh(15)+20(56,665)+10(36,665) = 0
∑MA = 0
Rav(100)+Rah(15) -10(63,335)-20(43,335) = 0
∑Ms kiri = 0
Rav(66,665)+Rah (20)-10(30)-20(10) = 0
200,005Rav = 4500,2
2250+15Rah =1500,05
15 Rah = -749,95
∑V =0 → Rav+Rbv – 10-20 = 0
22,5+Rbv – 30 =0
Rbv = 7,5 kN
49, 997+Rbh =0
4 ( 20 ) x (133,33−x )
Y=
(133,33)2
80 x(133,33−x)
Y=
17776,89
80 x
Y= (133,33−x)
17776,89
Y = 0.5998x – 0.0045x2
X = 35 > Y = 15.48
dy
=0,5998−0,0045 x
dx
dy
X = 35 → =0.4423
dx
sin θ = 0,404
cos θ = 0,91
Vx = Rav – 10 = 22,5 – 10
= 12,5 kN (↓)
Hx = Rah = 49,997 kN
= 49,997 kN (←)
Q1 = 3 kN/m
S
C
5m Q2 = 1,5 kN/m
Rah A
Rav
Y =10 m
B
Rbh
Rbv
30 m 20 m
V = 33,15 kN
H = 107,625 kN
C
Q2 = 1,5 kN/m
86,125 kN
20 m
93,15 kN
∑MB = 0 →
4 h ( x ) (L−x )
Y = 2
L
4 ( 15 ) ( 50 ) ( L−50)
10 =
L2
L2 = 300L + 15000 = 0
L1 = 63,40 m
Rbh = 85,125 kN
4 h ( x ) ( L−x )
Y =
L2
4 ( 15 ) ( x ) (63,40−x )
Y = 2
63,40
Y = 0,95x – 0,01 x2
dy
=0,95−0,02 x
dx
sin θ = 0,48
cos θ = 0,88
= 33,15 kN (↓)
P = 10 kN
P = 5 kN
D S 4m
B
C Rbh
6m
A Rah
Rbv
Rav
5m 5m
8m
15 m
40 m
Pertanyaan : Hitung GGD titik C (8 meter dari A) dan titik D (15 meter dari A)
SOLUSI :
h = 10 m
x = 40 m
Y=6m
4 h ( x ) ( L−x )
Y =
L2
4 ( 10 ) ( 40 ) ( L−x)
6 = 2
L
6 L2 – 1600L + 64000 = 0
¿
L1,2 = 1600 ± √ 1024000 ¿ 12
L2 = 49,0059 m
Reaksi Perletakan
∑MB = 0
∑MS kiri = 0
Rav (L/2) – Rah.10 – 5(L/2-5) – 10(L/2 – 10) = 0
Rav (24,5030) – Rah.10 – 97,515 – 145,03 = 0
24,5030 Rav– 10.Rah – 97,515 – 242,545 = 0 ……………………………(2)
∑H = 0
Rah + Rbh = 0
∑MA = 0
-Rbv.40 + Rbh.6 + 10.10 + 5.5 = 0
-Rbv.40 +(-7,6573)6 + 125 =0
Rbv = 1,9764 kN (↑)
∑V = 0
Rav + Rbv -10 - 5 = 0
13,0236 + 1,9764 – 15 = 0 …..ok!!
GAYA-GAYA DALAM
Untuk h = 10 m , L = 49,0059 m
Persamaan Parabola :
4 h ( x ) (L−x )
Y = 2
L
4 ( 10 ) x (49,0059−x)
Y =
49,00592
40
Y= (49,0059 x−x 2 )
2401,5782
Untuk x = 8 m, maka y =
40
Y= ( 49,0059(8)−(8)2)
2401,5782
Y = 5.4693 m
dy 40
= ( 49,0059−2 x)
dx 2401,5782
dy
X=8 → = 0,54790
dx
tan θ = 28,7976
sin θ = 0,4817
Momen di titik C
Mc = Rav 8 - Rah. 5,4639 – 5.3 = 13,0236. 8 – (7,6573)(5,4639) – 15 = 47,3501 kNm
Titik D
40
Untuk x =15 m, maka Y = ( 49,0059(15)−(15)2 ) =
2401,5782
dy 40
= ( 49,0059−2 x)
dx 2401,5782
dy 40
X=15 m → = ( 49,0059−2 ( 15 ) )=0,3166 m
dx 2401,5782
o Momen di Titik D
S
S
2m D
A Rah C q = 1 t/m’
4m Rav B
Rbh
Rbv
2m 5m
20 m
Pertanyaan : Hitung GGD pada titik C (5 meter dari B) dan titik D (2 meter dari A)
Penyelesaian : Untuk x = 20 m, y = 4 m, h = 6 m
4 h ( x ) (L−x )
Y= 2
L
4 ( 6 )( 20 )( L−20)
4=
L2
¿
L1,2 = 480 ± √ 76800¿ 8
L2 = 25,3590 m
Reaksi Perletakan
∑MA = 0
∑MB = 0
∑Ms kanan = 0
-Rbv. 12,6795 + Rbh.6 +(2)(12,6795)(6,3398) + (1)(6)(3) = 0
-12,6795 Rbv +6 Rbh + 178,7710 = 0………………………………………..……(3)
∑Ms kiri = 0
-Rav.7,3025 – Rah.2 –(2)(7,3205)(3,6603) = 0
7,3205 Rav – 2Rah – 53,5905 = 0…………………………………………………..(4)
34,641 Rav
= 525,81
∑V=0
Rav + Rbv – 40 = 0
15,1607 + 24,8393 – 40 = 0……………….ok!
∑H=0
Rah – Rbh – 6 = 0
28,6965 – 22,6965 – 6 = 0………………….ok!
24
Untuk titik c, x = 5 m dari B → y ¿ ( 25,3590(5)−(5)2 )=3,7990 m
643,0789
{ dydx }= 643,0789
24
(25,3590−2 x)
{ dydx }= 643,0789
24
( 25,3590−2 ( 2 ) ) =0,2657
TITIK D (2 ; 0,5812)
Vx = Rav – q.x = 15,1607 – 2(2) = 11,1607 t (↓)
Hx = Rah = 28,6965 t (←)
TITIK A (0,0)
Vx = Rav = 15,1607 t (↓)
Hx = Rah = 28,6965 t (←)
SOAL 5
Pertanyaan : Tentukan Reaksi perletakan soal berikut ini :
q = 2 kN/m
P1 = 5kN
P2 = 4 kN
10 m C
A B
20 m 10 m 10 m
4 h ( x ) (L−x )
Persamaan dasar parabola yang digunakan adalah : 2
L
Dimana :
SOLUSI :
∑MA = 0
(-Rbv.40)-(4.7,5) + (5.30) + (q.20.10) =0
-40 Rbv – 30 +150 + 400 =0
-40 Rbv = -520
Rbv = 13 kNm
∑MB = 0
(-Rav.40) – (q.20.30) – (P1.10) – (P2.7,5) =0
(-Rav.40) – 1200 – 50 – 30 =0
40 Rav = 1280
Rav = 32 kN
∑Ms kanan = 0
(-Rbv.20) + (Rbh.10) + (4.2,5) + (5.10) =0
(-20.13) + (10 Rbh) + 10 + 50 =0
-260 + 10 Rbh + 60 =0
Rbh = 20 kN
∑Ms kiri = 0
(-Rav.20) - (Rah.10) - (q.20.10) =0
(-20.32) - (10 Rah) – 400 =0
-10 Rah =0
Rah = 24 kN
∑V = 0
Rav + Rbv = 40 +5
32 + 13 = 45 ………..ok!
∑H = 0
Rah - Rbh = 4
24 – 20 = 4 …………..ok!
5 kN 5 kN
F9 6
5 1 kN
F7
F6 F8 4m
F5 4
3 1 kN
F2 F3 F4 4m
2
1 1 kN
Rah F1
Rbh
Rav Rbv
3m
Pertanyaan : Hitung gaya gaya batang yang terjadi pada struktur rangka batang tegrambar di bawah ini
menggunakan metode kesetimbanan titik :
m = 2j – r M= jumlah batang
1. REAKSI PERLETAKAN
∑MB = 0
(-Rav.3) + (-5.3) + (-1.8) +(-1.4) =0
Rav =9
∑V = 0
Rav + Rbv = 0
5 + 5 = 0…………………………...ok!
∑H = 0
Rah = 1+1+1
Rah = 3…………………………...ok!
BUHUL 1
F2 ∑V = 0 ∑H = 0
4m Rav + F2 = 0 Rah + F1 = 0
9 + F2 = 0 3 + F1 = 0
α F2 = -9 kN F1 = -3 kN
Rah F1
3m
Rav
BUHUL 2
F3 F3y F4 3
F3x 3 m
F3x = F3 sin α = F3
F3y 5
F3x 5m 4m 4
α F3y = F3 cos α = F3
5
F1
Rbv + F4 + F3y = 0
4
1 + F4 + 3,33 =0
5
F4 + 3,66 = 0 → F4 = - 3,66
∑H=0
F1 + F3x + 1 = 0
-3 + F3x + 1 = 0
F3 = 3,333
BUHUL 3
F6
F5 3
F3x = F3 cos α = F3
5
F3x
4
F3y = F3 sin α = F3
5
F3
F2 F3y
∑V=0
F2 + F3y – F6 = 0
4
-9 + 3,33 = 0 → F6 = - 6,33
5
∑H=0
F3x + F5 = 0 → F5 = - 1,99
BUHUL 5
5 kN
F9 3
F7x = F7 cos α = F7 .
5
F7x 4
F7y = F7 sin α = F7.
5
F6 F7y F7
Kumpulan Soal Mekanika Rekayasa 1 dan 2 Page 54
o ∑V=0
F6 + F7y + 5 = 0
4
-6,33 + F7 . + 5= 0 → F7 = 1,66
5
o ∑H=0
F7x + F9 = 0 → F9 = - 0,99
BUHUL 6
5 kN
1 kN
F9
F
o ∑ V = 08
F8 + 5 = 0
F8 = -5
BUHUL 4 (kontrol)
3
F7x = F7 cos α = 1,66 . =0,99
F8 5
F7y
F7
4
F7y = F7 sin α = F7. = 1,33
5
F7x
o ∑V=0
F5
F6 + F7y - F4 = 0
-5 +1,33 – (-3,36) = 0 → ok
o ∑H=0
F4
F5 + 1 + F7x = 0 → ok
Kumpulan Soal Mekanika Rekayasa 1 dan 2 Page 55
SOAL 2