Anda di halaman 1dari 7

MATRIKS

B. Penjumlahan dan Pengurangan Matriks


Terdapat beberapa operasi aljabar yang dapat dilakukan pada matriks, diantaranya
adalah penjumlahan dan pengurangan. Namun dua matriks dapat dijumlah/dikurang
jika kedua matriks itu ordonya sama.
Misalkan A dan B adalah dua matriks yang ordonya sama serta A + B = C, maka C
adalah matriks hasil yang didapat dengan cara menjumlahkan elemen-elemen yang
seletak pada A dan B.
 2 0 3 4  23 04  5 4 
Contoh :  2 6 +  5 6  =   2  5 6  6  = 3 12 
  
 3 1  3  2 3  (3) 1  (2) 0  1

Matriks nol adalah matriks yang semua elemennya nol (dilambangkan dengan O).
Matriks ini adalah matriks identitas penjumlahan, sehingga A + 0 = 0 + A = A
Contoh
 3 4 0 0 
Diketahui A =   , maka matriks identitas dari A adalah O =   , sehingga
- 5 1  0 0 
 3 4 0 0   3  0 4  0  3 4
A+O=   +   =   =   = A
- 5 1  0 0  - 5  0 1  0  - 5 1 
Jika A suatu matriks, maka matriks lawan dari A adalah matriks –A yakni sebuah
matriks yang unsur-unsurnya merupakan lawan dari unsur-unsur matriks A. Dalam
hal ini berlaku sifat A + (–A) = O.
Contoh
 3 4 - 3 - 4 
Diketahui A =   , maka lawan dari matriks A adalah –A =   , sehingga
- 5 0  5 0
 3 4 - 3 - 4   3  (-3) 4  (-4) 0 0 
A + (–A) =   +  5 0  = - 5  (5) 0  0  = 0 0 = O
- 5 0       
Perkalian suatu bilangan real k dengan matriks A adalah suatu matriks kA yang
didapat dengan cara mengalikan setiap unsur matiriks A dengan k
Contoh
 3 4  3 4  6 8
Diketahui A =   , maka 2A = 2   =  
- 5 0  - 5 0  - 10 0
Misalkan A, B dan C adalah matriks-matriks yang ordonya sama, dan k adalah
bilangan real, maka terdapat sifat-sifat yang berlaku pada penjumlahan dan
pengurangan matriks

Matriks 1
1. A+B=B+A
2. (A + B) + C = A + (B + C)
3. k(A + B) = kA + kB
4. kA + mA = (k + m)A
Untuk pemahaman lebih lanjut akan diberikan beberapa contoh soal serta uraian
jawabannya.
2  5 0 4  3 4 
01. Diketahui matriks A =  , B =  2  6 dan C =  2  2 maka
 3  1    
tentukanlah hasil dari
(a) A + B – C
(b) A – (B + C)
(c) (A – B) – (A – C) + (B + C)
Jawab
2 - 5 0 4  3 4 
(a) A + B – C =   +   –  
 3 - 1 - 2 - 6   2 - 2
2  0  (  3 ) 544 
=  
 3  (2)  2  1  (6)  (2)
 5 - 5
=  
- 1 - 3
2 - 5   0 4   3 4  
(b) A – (B + C) =   –      2 - 2 
 3 - 1   - 2 - 6   
2 - 5 0  (3) 44 
=   –  
 3 - 1   2  2 -6  (2)
2 - 5  3 8 
=   –  
 3 - 1  0  8
2  (3) 58 
= 
 30  1  (8)
5 - 13
=  
3 7 
(c) (A – B) – (A – C) + (B + C) = A – B – A + C + B + C
= 2C
 3 4   6 8 
= 2  =  
 2 - 2  4 - 4

Matriks 2
02. Tentukan hasil dari
 2 1 1  4  2  2 3 
(a) 4   +   – 2 
  3 0 2 0 8   0  1
  5 2  6 1  1  1
(b) 3   –   – 2 
 1 0  2  3 4  3
Jawab

 2 1 1  4 - 2  2 3 
(a) 4   +   – 2 
- 3 0  2 0 8   0 - 1
 8 4 2 - 1  4 6 
=   +   –  
- 12 0 0 4   0 - 2
8  2  (4) 4  (1)  6 
=  
  12  0  0 0  4  (2)
 14 - 3
=  
- 12 6 

- 5 2  - 6 1  1 - 1
(b) 3   –   – 2 
 1 0  2 - 3 4 - 3
- 15 6 - 6 1   2 - 2 
=   –   –  
 3 0  2 - 3 8 - 6
 15  (6)  2 6  1  (2) 
= 
 328 0  (3)  (6)
 11 7
=  
  7 9

03. Tentukanlah matriks X jika :


3  2 1 6 20
(a) 3X – 2   2  12 2 

=
6 1 
3 0  5  4  2 3  4 6 1
(b) 4X + 2   – 3  =   + 2X
 2  4 1  0 1 2   2 3 0
Jawab
3 - 2 1 6 20
(a) 3X – 2   =  
6 1  2 - 12 2 
 6 - 4  3 10
3X –   = - 6 1 
12 2   
 3 10  6 - 4
3X =   +  
- 6 1  12 2 

Matriks 3
9 6
3X =  
6 3
1 9 6
X =  
3 6 3
 3 2
X =  
2 1 

3 0  5  4  2 3  4 6 1
(b) 4X + 2   – 3  =   + 2X
 2  4 1  0 1 2   2 3 0
6 0  10 12  6 9  4 6 1
4X +   –   =   + 2X
 4  8 2   0 3 6   2 3 0
 6 6  19  4 6 1
4X +   =   + 2X
 4  11  4    2 3 0
 4 6 1  6 6  19
4X – 2X =   –  
  2 3 0  4  11  4 
10 0 20
2X =  
 2 14 4 
1 10 0 20
X = 
2  2 14 4 

5 0 10
X =  
1 7 2 

 x 4 1 6 y 10  3  4 x 9 
+   = 
2y
04. Tentukanlah nilai x, y dan z jika  
3x 6 2  4 2z   8
Jawab
 x 4 1 6 y 10  3  4 x 9 
3x 6 + 2  4 2z  =  8 2y
    
 x 4 3y 5 3  4 x 9 
3x 6 +  2 z =  8 2y
    
 x  3y 9  3  4 x 9 
3x  2 6  z  =  8 2y
  
Maka 3x + 2 = 8 x + 3y = 3 + 4x 6 + z = 2y
3x = 6 x – 4x = 3 – 3y 6 + z = 2(3)
x=2 –2x = 3 – 3y 6+z = 6
–2(3) = 3 – 3y z = 6–6
z = 0
–6 = 3 – 3y
3y = 3 + 6
3y = 9 maka y = 3

Matriks 4
SOAL LATIHAN 02
B. Penjumlahan dan Pengurangan Matriks
  3 2 4  1   2  2
2 5  dan C =  3 , maka A – (B – C) = …
3 
01. Diketahui A =  , B=
 1 0   
1 5  4 3 2 1 
A.   B.   C.  
0 1   3 2  3  2
 9 1   3 1 
D.   E.  
 2  2   3 2

 0 5  0 3 
02. Jika A +   =   , maka matriks A adalah ….
1 4 1  4
2 1 0  2  0 0 
A.   B.   C.  
 3 0 0  8  3 2
0 2   2 0
D.   E. 0 1 
3 4  

5  4 3 4
03. Jika   – A =   , maka matriks A adalah …
3  7 0 5 
 0  3  6 5  2  3
A.   B.  C. 
 2 1   3  4 2 1 
 2  8 2  8 
D.   E. 
10 6  3  12

 2 1   z y  x  y 3
04. Nilai x.y.z yang memenuhi persamaan matriks   = 
7
+  
 x y x 5  4
adalah …
A. 24 B. 10 C. 12
D. 16 E. 20

5 3  2 3 5 0 
05. Jika A = 6 2 , B = 1 4 dan C = 3 2 maka hasil dari (A+B) – (A–C) + (C–B)
   
1 1  0 2 0 1 
sama dengan ….
7 0  10 0  6 5 
A. 6 4 B.  6 4 C. 2 4 
     
0 1   0 2 3  2
4 10 2 4

D. 8 3  E. 1 6 
   
6 5  5 8 

Matriks 5
2a 10   c 2d 
06. Jika A =   dan B =   serta memenuhi A = k.B , maka nilai c = …
 a  15 d  3
A. –10 B. –5 C. 2
D. 5 E. 10

2  1 1 / 2 6  1  1 8
07. 3   – 5  =…
2  2 0
+
3 4  3  2
15 12  9 8  25  3
A.   B.  C. 
4 10  7 6  2 5 
12 5   3  29
D.  E. 
13  3  5 22 

2 1 0 6  3 9 
08. Diketahui persamaan matriks 2X + 3   = 0 12 6 – X. Matriks X
 3 2  1  
adalah ….
3 2  1  2 5 3 0  2 3
A.   B.  C. 
4 1 5   3 4 1 3 2 3
2 0  1 0 3 1 
D.   E. 
 0 3 2  2 0  3

6  7 
09. Diketahui persamaan 1  + X = 0  . Matriks X adalah …
  1
3
3 1 
3 6 7
A.   3 B.  1  C.   3
 6  2  6
     
  1 5
D.  7  E.   2 
2 4
   

x 3 4 5   z 8
10. Jika   +   = 6 3 maka nilai dari x + y + z = …
 2 y   z x   
A. 5 B. 7 C. 9
D. 10 E. 12

Matriks 6
5 3  2 3 5 0 
11. Jika diketahui matriks A = 6 2 , B = 1 4 dan C =
  3 2 maka hasil dari
 
1 1  0 2 0 1 
(C – B) + (A + B) – (A – C) + (B – C) sama dengan ….
7 3  2 5  6 3

A. 4 6  B. 1 4 C.  2 2
     
0 3 3 1   0 1
  3 3 1 0 
D.  2 2 E. 5 2
   
 0 1 1 3

1 2  3  4
12. Diketahui P =   dan Q = 0 5  maka matriks hasil dari 2Pt + 5Q = …
3 1  
18 3   15 13 9 8
A.  B.  4 10 C.
12 10 14 12
 16 12 17  14
D.  E.
 10 9   4 23 

1   3  7 
13. Jika  2  + k  2  = 6  maka nilai a = …
 
a   4  9 
1
A. 1 B. 2 C. 3
2
1
D. 5 E. 5
2

Matriks 7

Anda mungkin juga menyukai