Dosen Pengampu:
Anisa Sholikhati, S. Pd., M.T.
Grafik Kelembaban
(Psychometric Chart)
Tabel A-31
Dalam tangki diperoleh temperatur bola
kering (Tdb) 30oC dan temperatur bola
Ditanya:
a. φ = ?
b. ω = ?
c. u atau v = ?
d. h = ?
e. Tdp = ?
Psychrometric Chart
Jawab
Hasil memplottingkan Tdb dan Twb dalam Tabel A-31 (Psychrometric Chart),
diperoleh:
a. φ = 67%
b. ω = 18 gr/ kg dry air = 0,018 kg/ kg dry air
c. u (v) = 0,883 m3/ kg dry air
d. h = 76 kJ/ kg dry air
e. Tdp = 23,1oC
Pemanasan dengan Pelembaban
(Heating with Humidification)
p= 100 kPa
Ditanya:
a. 𝑄ሶ = ?
b. 𝑚ሶ 𝑤 , ℎ =?
Psychrometric Chart
Jawab
a. 𝑸ሶ = ? 𝑄ሶ = 𝑚ሶ 𝑎(ℎ2 − ℎ1)
0,622𝑝𝑣,1
𝜔1 = 𝜔2 = 𝑝𝑣,1 = φ𝑝𝑔,1 = φ𝑝𝑠𝑎𝑡@10𝑜 𝐶 = 0,3 × 1,2281 = 0,368 𝑘𝑃𝑎
𝑝1 − 𝑝𝑣,1
0,622 × 0,368
𝜔1 = 𝜔2 = = 0,0023 𝑘𝑔 𝑤𝑎𝑡𝑒𝑟/ 𝑘𝑔 𝑑𝑟𝑦 𝑎𝑖𝑟
100 − 0,368
Jawab
𝑇 − 𝑇1 𝐶𝑝 − 𝐶𝑝1
=
𝑇2 − 𝑇1 𝐶𝑝2 − 𝐶𝑝1
45 𝑚3/𝑚𝑖𝑛
𝑚ሶ 𝑎 = 3
= 55,2 𝑘𝑔/𝑚𝑖𝑛
0,815 𝑚 /𝑘𝑔
0,622𝑝𝑣,3
𝜔3 = 𝑝𝑣,3 = φ𝑝𝑔,3 = φ𝑝𝑠𝑎𝑡@25𝑜 𝐶 = 0,6 × 3,1698 = 1,9019 𝑘𝑃𝑎
𝑝3 − 𝑝𝑣,3
0,622 × 1,9019
𝜔3 = = 0,01206 𝑘𝑔 𝑤𝑎𝑡𝑒𝑟/ 𝑘𝑔 𝑑𝑟𝑦 𝑎𝑖𝑟
100 − 1,9019
SOAL 4
Udara pada 1 atm, 30oC, 80% kelembaban
relatif dan laju 10 m3/ min dikondisikan
sampai 14oC. Kandungan air yang
terdapat dalam udara dibuang pada 14oC.
Tentukan laju kalor (pendinginan) dan laju
uap air yang dihilangkan dari udara (laju
kondensasi)!
Solusi
Proses cooling sampai mulai pembuangan (1-3) dimana (ω3 < ω1)
Ditanya:
𝑄ሶ dan 𝑚ሶ 𝑤 = ?
Psychrometric Chart
Jawab
𝑉1ሶ
Laju kondensasi : 𝑚ሶ 𝑤 = 𝑚ሶ 𝑎 (𝜔1 − 𝜔3) 𝑚ሶ 𝑎 =
𝑣1
14 − 10 ℎ𝑤 − 42,022
= ℎ𝑤 = 58,79 𝑘𝐽/𝑘𝑔
15 − 10 62,982 − 42,022
𝑉1ሶ 10
𝑚ሶ 𝑎 = = = 11,26 𝑘𝑔/𝑚𝑖𝑛
𝑣1 0,888