Anda di halaman 1dari 11

FUNGSI TURUNAN

Definisi Turunan Pertama Fungsi


Laju perubahan suatu fungsi f(x) di satu titik disebut
turunan fungsi f(x) yang dilambangkan dengan f’(x)
(dibaca: f aksen x) dan didefinisikan :

𝒇′ 𝒙 = 𝐥𝐢𝐦 𝒇 𝒙+𝒉 −𝒇(𝒙)


𝒉
𝒉→𝟎

Jika limitnya ada untuk a < x < b maka dikatakan bahwa


fungsi f(x) mempunyai turunan dalam interval
a < x < b. Proses mencari f’(x) dari f(x) disebut
penurunan atau pendiferensialan.
Notasi lain dari turunan adalah :

𝒅𝒚 𝒅 𝒇(𝒙)
𝒚′ 𝒂𝒕𝒂𝒖 𝒂𝒕𝒂𝒖
𝒅𝒙 𝒅𝒙
Contoh :
tentukan turunan pertama fungsi f(x) = x2 .
Jawab :
2
𝑥+ℎ −𝑥2
f’(x) = lim 𝑓 𝑥+ℎ ℎ−𝑓(𝑥) = lim ℎ
ℎ→0 ℎ→0

𝑥2+2𝑥ℎ+ℎ2 −𝑥2 2𝑥ℎ+ℎ2


= lim ℎ = lim ℎ
ℎ→0 ℎ→0

ℎ(2𝑥+ℎ)
= lim ℎ = lim (2x + h) = 2x
ℎ→0 ℎ→0
RUMUS – RUMUS TURUNAN
1. Jika f(x) = axn maka f’(x) = n. ax n – 1
2. Jika f(x) = ax maka f’(x) = a
3. Jika f(x) = c (c = konstanta) maka f’(x) = 0
ATURAN/DALIL RANTAI
𝑑𝑦 𝑑𝑦 𝑑𝑢
𝑦′ = 𝑑𝑥
= .
𝑑𝑢 𝑑𝑥

ATAU

𝑓 ′ 𝑥 = 𝑛 𝑢(𝑥) 𝑛–1 . u’(x)


RUMUS TURUNAN OPERASI FUNGSI

1. Jika f(x) = u(x) ± v(x) maka f’(x) = u’(x) ± v’(x)

2. Jika f(x) = u(x) . v(x) maka f’(x) = u’(x).v(x) + u(x).v’(x)

𝑢 𝑥 𝑢′ 𝑥 .𝑣 𝑥 −𝑢 𝑥 .𝑣′(𝑥)
3. Jika f(x) = 𝑣(𝑥)
maka f’(x) = 𝑣(𝑥) 2
Contoh :
Tentukan turunan pertama fungsi di bawah ini .
1. f(x) = (x2 – 5)3
2. f(x) = (3x – 4)(2x + 5)
5𝑥 −3
3. f(x) = 3𝑥+2
Jawab :
1. Misal : u(x) = x2 – 5 → u’(x) = 2x
maka f(x) = 3 𝑢(𝑥) 2.u’(x)
= 3(x2 – 5)2 . 2x
= 6x(x2 – 5)2
2. Misal : u(x) = 3x – 4 maka u’(x) = 3
v(x) = 2x + 5 maka v’(x) = 2
Jadi f’(x) = u’(x).v(x) + u(x).v’(x)
= 3.(2x + 5) + (3x – 4).2
= 6x + 15 + 6x – 8
= 12x + 7
3. Misal : u(x) = 5x – 3 maka u’(x) = 5
v(x) = 3x + 2 maka v’(x) = 3
𝑢′ 𝑥 .𝑣 𝑥 −𝑢 𝑥 .𝑣′(𝑥)
Jadi f’(x) = 𝑣(𝑥) 2

= 5. 3𝑥+23𝑥+2
− 5𝑥−3 .3
2 = 15𝑥+10−15𝑥+9
3𝑥+2
2 = 19
3𝑥+2
2
Latihan
Tentukan turunan pertama fungsi berikut ini.
1. f(x) = (3x2 + 2)(2x – 5)
2. f(x) = (5 – 2x – x2)(3x – 2x3)
3. f(x) = (3x2 – 7)3
4. f(x) = 4𝑥 + 7
1
5. f(x) = 3 2
2𝑥2+3
5𝑥 + 3
6. f(x) = 3𝑥 − 4
2
7. f(x) = 4𝑥 −3 3

2𝑥2 −5
8. f(x) = 3𝑥2+2
TURUNAN FUNGSI TRIGONOMETRI

RUMUS –RUMUS TURUNAN


1. Jika y = sin x maka y’ = 𝑑𝑦
𝑑𝑥
= cos x
2. Jika y = cos x maka y’ = 𝑑𝑦
𝑑𝑥
= – sin x
3. Jika y = tan x maka y’ = 𝑑𝑦
𝑑𝑥
= sec 2x

4. Jika y = cot x maka y’ = 𝑑𝑦


𝑑𝑥
= – csc x
5. Jika y = sec x maka y’ = 𝑑𝑦
𝑑𝑥
= sec x . tan x
6. Jika y = csc x maka y’ = 𝑑𝑦
𝑑𝑥
= – csc x . cot x
latihan
Tentukan y’ atau 𝑑𝑦
𝑑𝑥
dari fungsi berikut ini
1. y = sin 5x
2. y = cos (3x – 6)
3. y = 2 sin 3x – 3 cos 5x
4. y = 3 cos (3x – 2) + sin (5x +3)
5. y = sin3 5x
6. y = 4x cos (3x + 5)
sin 3𝑥
7. y = cos 4𝑥
c0s x+sin x
8. y = c0s x −sin x

Anda mungkin juga menyukai