id/
nej. nej. nej. nej.
gilib.u g ilib.u gilib
.u
g ilib.u
://d i ://d i : / / d i ://d i :/ /dig
http http http http http
/ .id/ / .id/
j .a c.id j.ac j . a c.id j.ac
.u ne un e u ne un e
gilib igi lib. gilib
.
igi lib.
: / / d i
p://d : / / di ://d :/ /dig
http htt http http http
/ .id/ .id/ .id/
. a c.id ac j.ac j.ac
. u ne j
.u nej. u n e un e
gilib gilib lib. lib.
: // d i : // d i :// digi :/ / digi ://dig
http http http htt p http
SKRIPSI
oleh
ac .id/ a c.id
/
a c.id
/
a c.id
/
b .u nej. b ne j .
.uJURUSAN SASTRA INDONESIA
b .une
j .
b .une
j .
g i li g i l i g i l i g i l i g
t tp ://di t t p://di FAKULTAS
t t p ://di SASTRA t t p ://di t t p ://di
h h UNIVERSITASh JEMBER h h
d/ d/ 2012 / /
j . a c . i
j . a c. i
j . a c.id j . a c.id
i l i b .une i l i b .une i l i b .une i l ib .une
g g g g g
t t p ://di t t p ://di t t p ://di t tp ://di t tp ://di
h h h h h
ac .id/ c.id
/ .id/ c.id
/
nej. nej . a
n e j.ac ne j . a
ilib.u igi lib.u lib. u
gilib
.u
://d i g
p://d : / /digi : / / d i :/ /dig
http htt ht tp http http
ac .id/ a c.id
/
ac.i
d /
ac .id/
nej. ne j . ne j . nej.
gi lib.u gilib
.u
gilib
. u
g i lib.u
p://d
i : / / d i : // d i ://d i :/ /dig
htt http http http http
ac .id/ c.id
/ .id/ c.id
/
nej. nej . a
n e j.ac ne j . a
ilib.u igi lib.u lib. u
gilib
.u
://d i g
p://d : / /digi : / / d i :/ /dig
http htt ht tp
PERSEMBAHAN http http
ac .id/ a c.id
/
ac.i
d/
ac .id/
nej. ne j . ne j . nej.
gi lib.u ili b.u gilib
. u
i lib.u
p://d
i /digpersembahkan untuk:
Skripsi ini saya
:/ : // d i ://d i g
:/ /dig
htt 1. http http
Ibunda Siti Roibah dan Ayahanda Asbullah yang tercinta; http http
ac .id/ a c.id
/
ac. id/ ac .id/
nej. ne j . nej. nej.
gilib.u gilib
.u
gilib
.u
gilib
.u
p://d
i : // d i : / / d i : / / d i :/ /dig
htt http http http http
ac .id/ c.id
/ .id/ c.id
/
nej. nej . a
n e j.ac ne j . a
ilib.u igi lib.u lib. u
gilib
.u
://d i g
p://d : / /digi : / / d i :/ /dig
http htt tp
ht MOTO http http
ac .id/ a c.id
/
ac.i
d/
ac .id/
nej. ne j . ne j . nej.
gi lib.u gilib
.u
gilib
. u
g i lib.u
p://d
i : / / d i
p tanda sukses di akhir perjalanan : // d i ://d i :/ /dig
htt httsatu
Salah http http Allah di awal
adalah kembali kepada http
perjalanan.
.id / .id / (Ibnu Athaillah)*) .id/ id/
ac ac j.ac ac.
nej. nej. n e nej.
g ilib.u gilib
.u
gilib
.u
gilib
.u
://d i : / / d i :/ / d i : / / d i :/ /dig
http http http yang bersabar akan beruntung.
Man shabara zhafira. Siapa http http
(Alif)**)
/ d/ id/ .id/
.a c.id ac.i ac. ac
ne j nej. nej. nej.
g ilib.u gilib
.u
gi lib.u gilib
.u
://d i : / / d i ://d i : / / d i :/ /dig
http http http http http
ac .id/ a c.id
/
ac. id/ ac .id/
nej. ne j . nej. nej.
gilib.u gilib
.u
gilib
.u
gilib
.u
p://d
i : // d i : / / d i : / / d i :/ /dig
htt http http http http
ac .id/ c.id
/ .id/ c.id
/
nej. nej . a
n e j.ac ne j . a
ilib.u igi lib.u lib. u
gilib
.u
://d i g
p://d : / /digi : / / d i :/ /dig
http htt ht tp
PERNYATAAN http http
ac .id/ a c.id
/
ac.i
d/
ac .id/
nej. ne j . ne j . nej.
gi lib.u gilib
.u
gilib
. u
g i lib.u
p://d
i : / / d i
tp yang bertanda tangan di tp : // d i ://d i :/ /dig
htt htSaya htbawah ini:
http http
nama : Risqi Tias Ramadhania
id/ .id/ .id/ .id/
nej .ac. NIM n: e j.ac
080110201004 n e j.ac n e j.ac
g ilib.u .u
gilib sesungguhnya bahwa lib.u
gikarya
. u
gilib“Kajian
://d i menyatakan
: / / i
dengan
d :/ / d i ilmiah yang berjudul:
: / / d i :/ /dig
http http http http http
Religiusitas dalam novel Bumi Cinta karya Habiburrahman El Shirazy” adalah
.a .id/
cbenar-benar c.id
hasil karyaj.asendiri,
/
kecuali kutipan j.yang a
/
c.id sudah saya sebutkan . a c.id
/
j j
ilib .une sumbernya, belum i l i b ne
.upernah diajukan pada i l i b
institusi.une mana pun, dan bukan i li b ne
.ukarya
g g g g g
t tp ://di t t p ://di tt p ://di t t p ://di t t p ://di
h h Saya bertanggung jawabh atas keabsahan dan kebenaran
jiplakan. h isinya sesuai h
ac .id/ c.id
/ . id/ . id/
nej. ne j .a
n j.ac 10 September 2012 nej.ac
Jember,
e
gilib.u gilib
.u u
ilib. Yang menyatakan, digilib.
u
p://d
i : // d i :/ /dig / :/ :/ /dig
htt http http http http
ac .id/ c.id
/ .id/ c.id
/
nej. nej . a
n e j.ac ne j . a
ilib.u igi lib.u lib. u
gilib
.u
://d i g
p://d : / /digi : / / d i :/ /dig
http htt http
PENGESAHAN http http
/ / / /
j . a c.id j .a c.id j . ac.id j . a c.id
i l i b .une Skripsi berjudul i“Kajian l i b .une Religius dalam noveliliBumi
b .uneCinta karya Habiburrahman i l ib .uneEl
g g g g g
t t p ://di Shirazy”t t p ://di diuji dan disahkan pada:
telah tt p ://di t t p ://di t t p ://di
h h h h h
hari, tanggal : 10 September 2012
id/ .id/ .id/ id/
nej .ac.
tempat .ac Universitas Jembernej.ac
nejSastra
: Fakultas nej.
ac.
g ilib.u gilib
.u
g ilib.u gilib
.u
://d i : / / d i ://d i : / / d i :/ /dig
http http http http http
Tim Penguji
/ d/ id/ .id/
.a c.id ac.i Ketua, ac. ac
ne j nej. nej. nej.
g ilib.u gilib
.u
gi lib.u gilib
.u
://d i : / / d i ://d i : / / d i :/ /dig
http http http http http
ac .id/ /
c d Titik Maslikatin, M.Hum
Dra..iHj.
a ac.id
/
a c.id
/
nej. .une
j . NIP. 196403041988022001
.une
j .
.une
j .
i gi lib.u g i l i b gi l i b g i l i b g
://d ://di ://di ://di ://di
http h t t p h tt p h t t p h t t p
ac .id/ Anggota I,
ac.id/ ac
d/
.iAnggota II,
ac .id/
.u nej. .u nej. . u nej. .u nej.
/ / d i gilib / / d i gilib / / d i gilib / / d i gilib /dig
: : : : :/
http http http http http
Drs.
c .i d/ Heru Setya PS, M.Humc.id/ Dra. Hj. /Sri Mariati, M.A
.id
c195408251982032001 c.id
/
j . a NIP. 196805121993031002 j .a .
NIP.
j a j .a
il ib .une i l i b .une i li b .une i l i b .une
g g g g g
t t p ://di t tp ://di t t p ://di t t p ://di t t p ://di
h h h h h
Novel Bumi Cinta merupakan salah satu karya dari penulis terkenal, yaitu
Habiburrahman El Shirazy. Novel Bumi Cinta ini masih merupakan novel dengan
kisah romansa religius yang tetap mengusung predikat sebagai novel pembangun
jiwa. Karya yang mengusung sebagai novel pembangun jiwa ini berkaitan dengan
aspek religiusitas. Selama ini tingkat religiusitas yang dimiliki oleh seseorang mulai
menipis dengan adanya pergaulan bebas yang semakin mewabah di bumi Indonesia.
Bahkan Indonesia masih kalah dengan Rusia yang menuhankan kebebasan dan free
sex.
Tujuan dari penelitian adalah: (1) mendeskripsikan unsur instrinsik yang
terkandung dalam novel Bumi Cinta; (2) mendeskripsikan nilai-nilai religiusitas yang
terdapat dalam novel Bumi Cinta karya Habiburrahman El Shirazy. Hasil penelitian
diharapkan dapat dimanfaatkan sebagai tambahan wawasan dalam meningkatkan
kereligiusitas seseorang dalam menghadapi godaan-godaan hawa nafsu yang dapat
meruntuhkan keimanan seseorang.
Penelitian ini menggunakan metode deskriptif kualitatif, yakni pendekatan
struktural dan pragmatik. Pendekatan struktural digunakan sebagai bentuk analisis
awal sebuah novel Bumi Cinta. Pendekatan pragmatik digunakan untuk mengungkap
pemaknaan terhadap aspek religiusitas.
Dari analisis struktural novel Bumi Cinta dapat diketahui bahwa tema mayor
dalam novel Bumi Cinta adalah keberhasilan seorang santri salaf yang berjuang
untuk mempertahankan keimanannya dari godaan hawa nafsu yang dapat dilihat dari
tokoh Ayyas sedangkan tema minor dalam novel Bumi Cinta adalah seseorang yang
vi
tidak percaya akan adanya Tuhan membuat hidupnya tidak tenang yang dapat dilihat
dalam tokoh Yelena, seseorang dapat melakukan tindakan kejahatan untuk
kesejahteraan anggota kelompoknya yang dapat dilihat dalam tokoh Linor, dan jatuh
cinta dapat mengubah kepribadian seseorang yang dapat dilihat dalam tokoh
Anastasia. Watak dalam tokoh novel Bumi Cinta ada yang berwatak datar ada pula
yang berwatak bulat. Tokoh Ayyas dan Anastasia memiliki watak datar sedangkan
Yelena dan Linor berwatak bulat. Peristiwa yang terjadi di dalam novel Bumi Cinta
ini terjadi di Rusia pada tahun 2006-an ketika peristiwa gempa Yogyakarta.
Dengan pembahasan religiusitas, dapat dipaparkan bahwa novel Bumi Cinta
tersebut mengarah pada ukuran tingkat kereligiusan seseorang. Ukuran tingkat
kereligiusan seseorang, dalam hal ini tokoh cerita, dapat dibagi menjadi lima
tingkatan, yaitu keterlibatan ritual (ritual involvement), keterlibatan ideologikal
(ideological involvement), keterlibatan intelektual (intelectual involvement),
keterlibatan eksperiental (experiental involvement), dan keterlibatan konsekuensial
(consequential involvement). Keterlibatan ritual (ritual involvement) diwujudkan
oleh tokoh-tokoh dalam novel Bumi Cinta dengan perilaku melaksanakan shalat
wajib dan shalat sunnah secara sendiri maupun berjamaah, berpuasa untuk menjaga
keimanannya, menikah, mengucapkan kalimat syahadat, serta berdoa kepada Allah.
Keterlibatan ideologikal (ideological involvement)) diwujudkan dengan keyakinan
tentang adanya Allah, keyakinan tentang adanya malaikat, keyakinan tentang adanya
kematian, dan keyakinan tentang adanya surga dan neraka. Keterlibatan intelektual
(intelectual involvement) diwujudkan dengan adanya aktivitas menambah
pengetahuan dan pemahaman tentang ajaran agama, baik melalui pendidikan maupun
dari membaca Al-Quran dan buku-buku Islam. Keterlibatan eksperiental (experiental
involvement) diwujudkan dengan adanya kekuasaan Allah dan mukjizat Allah ketika
para tokoh mendapatkan musibah. Keterlibatan konsekuensial (consequential
involvement) pada tokoh Ayyas diwujudkan dengan perilaku dan sikap tolong
menolong sesama manusia, menjenguk orang sakit, dan menasihati orang lain.
vii
ac .id/ c.id
/ .id/ c.id
/
nej. nej . a
n e j.ac ne j . a
ilib.u igi lib.u lib. u
gilib
.u
://d i g
p://d : / /digi : / / d i :/ /dig
http htt t tp
hPRAKATA http http
ac .id/ a c.id
/
ac.id
/
a c.id
/
nej. .une
j . j .
.uneAllah SWT atas segala une
j .
lib.u
Penulis mengucapkan b puji syukur ke hadirat
b b .rahmat
gi g i l i gi l i i l i
p://d
i
p ://di
dan karunia-Nya, ://di menyelesaikan skripsi
sehingga penulisttpdapat p dig berjudul
://yang p ://di
g
htt h t t h h t t h t t
“Kajian Religiusitas Novel Bumi Cinta Karya Habiburrahman El Shirazy”. Skripsi
. a .id/
cini .a id/
c.salah .a
/
c.id pendidikan strata satu . a c.id
/
j disusun untuk j
memenuhi satu syarat j
menyelesaikan j
il ib .une il i b .une il ib .une i l i b .une
g g g g g
t t p ://di t t ://di Sastra Indonesia Fakultas
(S1) pada Jurusan
p tt p ://di Sastra Universitas Jember.
t t p ://di t t p ://di
h h h h h
Penyusunan skripsi ini tidak lepas dari bantuan berbagai pihak. Oleh karena
ac .id/ c.id
/ .id/ c.id
/
nej. nej . a
n e j.ac ne j . a
ilib.u igi lib.u lib. u
gilib
.u
://d i g
p://d : / /digi : / / d i :/ /dig
http t member chocolate, Andy
11.htMy tpttp kebersamaan,
ht Juniantoro (Kebo), cinta hkasih, http
keceriaan, dan doamu memberikan semangat untuk menyelesaikan skripsi ini;
ac .id/ id/ a c. id/ ac. a c.id
/
nej. 12. sekelompok ne j .
.uperempuan „cerewet‟, Lailatus
j .
.uneSakdiyah (Cut Endel), ne j
.uHasni
.
i gi lib.u g i l i b gi l i b ig i l ib g
p://d p ://di (Pesek), Nurani Martania
Megawati p ://di (Ndud). Terimakasihttatas
p ://dkebersamaan p ://di
htt h t t h tt h h t t
dan persahabatan kalian selama ini. (Jaga kekompakkan dan tetap semangat
id/ .id/ .id/ id/
nej .ac. ya!); nej.
ac
n ej.ac nej.
ac.
g ilib.u g ilib.u g ilib g i lib.u.u
://d i i
://d Enddi (Ndud) yang rela
13. Dimas ://d i
meminjamkan i
//d skripsi ini
buku-bukunya :demi :/ /dig
http http http http http
dan menjadi teman diskusi yang sangat baik;
/ / / /
j .a c.id 14. teman-teman Jurusan j . a c.id Sastra Indonesia Angkatan j. a c.id 2008 yang telah j . a c.id
ilib .une memberikan i l i b ne
.udukungan dan semangat, i l i b .une Gita Kartika, Zulfa,ilibMemey,
terutama .une
g g g g g
t tp ://di t t p ://di tt p ://di t t p ://di t t p ://di
h hNiza Puspita, Febria Ratnasari, h Wahyu Hidayati, Fardatus, h Eka Olivia, Ani, h
ac .id/ .id/
Rulining, Yulidasari, Bebetho .id/ Dian Pramana;
Frederick, Raihan Hilman,
ac ac a c.id
/
nej. nej. j .
uneper satu. .une
j .
gi lib.u 15. semua pihak
g i l i b .uyang tidak dapat disebutkan i l i b .satu i l i b
://d i ://di juga menerima segala /dig
:/kritik
g
://dipihak demi ://di
g
http h t t p
Penulis h tt p dan saran dari h t t
semuap h t t p
kesempurnaan skripsi ini. Akhirnya penulis berharap, semoga skripsi ini dapat
c .i d/ c .i d/ c . i d/ c.id
/
j .a j . a j . a j .a
i li b .une bermanfaat. i l i b .une i l i b .une i l i b .une
g g g g g
t tp ://di t t p ://di t t p://di t t p ://di t t p ://di
h h h h h
ac .id/ a c.id
/
ac. id/ ac .id/
nej. ne j . nej. nej.
gilib.u ili b.u gilib
.u i lib.u
p://d
i /dig 2012
Jember, September
:/ : / / d i ://d i gPenulis
:/ /dig
htt http http http http
ac .id/ c.id
/ .id/ c.id
/
nej. nej . a
n e j.ac ne j . a
ilib.u igi lib.u lib. u
gilib
.u
://d i g
p://d : / /digi : / / d i :/ /dig
http htt ttp
hDAFTAR ISI http http
ac .id/ a c.id
/
ac.i
d/
ac .id/
nej. ne j . ne j . nej.
gi lib.u igil ib.u gil ib.u gil ib.u
p://d
i ://dJUDUL
HALAMAN ://di ://di
............................................................................................. i :/ /dig
htt http http http http
HALAMAN PERSEMBAHAN ........................................................................... ii
. a .id/
cHALAMAN c.id
/
c.id
/
MOTO .............................................................................................
.a .a iii .ac.id/
ne j ne j ne j nej
lib .u li b .u lib . u b .
li iv u
digi digi digi digi
HALAMAN PERNYATAAN .............................................................................. g
t t p : / /
t t p : / /
tt p :/ /
t t p : / /
t t p ://di
h h
HALAMAN h h
PENGESAHAN ................................................................................ v h
ac .id/
RINGKASAN .id/ .id/
.......................................................................................................vi
ac ac ac .id/
nej. nej. nej. nej.
ilib.u lib.u lib.u lib.u
PRAKATA .......................................................................................................... viii
://d ig
: / / digi : // digi : / / digi :/ /dig
http p p p
htt ISI ...........................................................................................................
DAFTAR htt htt x http
BAB
/ 1. PENDAHULUAN ....................................................................................
/ / 1 /
d c.id c.id c.id
e j .ac.i j . a j . a j . a
i lib.u
n 1.1 Latar Belakang
i l i b .une Masalah ....................................................................
i l i b .une i l i b .un1e
i g //dig g g g
://d 1.2 :Perumusan ://di ://di
Masalah ............................................................................. 3 ://di
http h t t p h tt p h t t p h t t p
1.3 Tujuan Pembahasan ............................................................................4
/ d/ d/ d/
j .a c.id 1.4 Tinjauan Pustaka j . ac.i.................................................................................
j . ac.i 5 j.ac.i
.u ne .une .un e .une
/ / d i gilib /dig
i
1.5 Landasanl i b
/dig
i l i b
/dig
i l i b
Teori ..................................................................................... 7 /dig
: :/ :/ :/ :/
http http http http
1.5.1 Teori Struktural ..........................................................................7 http
ac .id/ c.id
/
c.id
/
a. Tema ........................................................................................
a a
7
ac .id/
nej. nej. nej. nej.
gilib.u gilib
u
b. .Tokoh ilib.
u
g ilib. 8
u
dan Perwatakan ............................................................
g
p://d
i : // d i ://di ://di :/ /dig
htt http http http
c. Latar ......................................................................................... 9 http
d. Konflik ..................................................................................... 9
ac .id/ a
d/
c.i a c.i d/
a c.id
/
.u nej. 1.5.2 Konsep j . j .
.une Religiusitas .................................................................
.une ne
.u10
j .
i gilib g i l i b i l i b
//dig Involvement) ..............................g i l i b g
: / / d ://di a. Keterlibatan Ritual :(Ritual ://di 11 ://di
http h t t p h t t p h t t p h t t p
b. Keterlibatan Ideologikal (Ideological Involvement) .............12
d/ .id/ .id/ .id/
ac.i ac Intelektual (Intelectual
ac ac
nej. nej.
c. Keterlibatan nej. Involvement) ................12
nej.
g ilib.u g i b.u
lid. g i ib.u
l(Experiental g i lib.u12
://d i ://d i Keterlibatan ://d i
Eksperiental ://d
Involvement). i .......... :/ /dig
http http http http http
e. Keterlibatan Konsekuensial (Consequential Involvement). ..12
/ .id/ .id/ .id/
.a c.id ac ac ac
ne j nej. nej. nej.
g i lib.u g i lib.u gilib
.u
gilib
.u
://d i ://d i : / / d
x i
tp: / /d i ://dig
http http http ht http
ac .id/ c.id
/ .id/ c.id
/
nej. nej . a
n e j.ac ne j . a
ilib.u igi lib.u lib. u
gilib
.u
://d i g
p://d : / /digi : / / d i :/ /dig
http p http
t Metode Penelitian ...............................................................................
ht1.6 ht t 13 http
/ 1.7 Sistematika Pembahasan / ...................................................................
/ 13 /
j . a c.id j .a c.id j . ac.id j . a c.id
i l i b .une BAB 2. AGAMA i l i .uneKEHIDUPAN MASYARAKAT
DAN
b i l i b .une RUSIA ....................
i l ib ne
.u15
g //dig Agama Islam .........................................................................
g g g
t t p ://di 2.1
t t p :Sejarah tt p ://di t t p ://di 15 t t p ://di
h h h h h
2.2 Aliran Islam di Indonesia ..................................................................18
id/ .id/ .id/ .id/
nej .ac. 2.3 Kehidupanne j.ac
Masyarakat nej.
ac
Rusia .......................................................... nej.
28 ac
g ilib.u g ilib.u g ilib.u g i lib.u
://d i //d i
2.4:Agama ://d i ://d i
Kristen Ortodoks................................................................... 30 :/ /dig
http http http http http
2.5 Agama Yahudi ....................................................................................32
/ / / /
j .a c.id j . ac.i
d
j. ac.i
d
2.6 Atheis ................................................................................................... 35 j.ac.id
ne n e .un e ne
g ilib.u BAB 3. ANALISIS
ig i l i b .uSTRUKTURAL i l i b i li b .u37
...................................................................
ig ig
://d i //d ://d ://d :/ /dig
http ttp:Tema
h3.1 http http
.................................................................................................... 37 http
ac .id/ d/
ac .id/
3.1.1 Tema Mayor.i...............................................................................
ac 37
a c.id
/
nej. nej. .une
j . ne j .
gi lib.u 3.1.2ilTema
i b .u Minor ...............................................................................
i l i b i l i b .u40
://d i //dig dan Perwatakan ......................................................................
:Tokoh ://di
g
://di
g
://di
g
http h t
3.2t p h tt p h t t p 44 h t t p
/ 3.2.1 Tokoh Utama ..............................................................................
/ / 44 /
d c.id c.id c.id
e j .ac.i j . a j . a j .a
.u n 3.2.2 Tokoh .uneBawahan..........................................................................
.une ne
.u48
i gilib i l i b i l i b i l i b
//dig ....................................................................................................
g g g
: / / d 3.3 :Latar ://di ://di 54 ://di
http h t t p h t t p h t t p h t t p
3.3.1 Latar Tempat ..............................................................................54
id/ id/ id/ id/
nej .ac. c. c.
ej.a ................................................................................
3.3.2 Latar Waktu ej.a 60ej.ac.
gilib.u ili b.un ili b.un ili 63 b.un
p://d
i :/ /dig Latar Sosial .................................................................................
3.3.3 /dig:/ /dig
:/ :/ /dig
htt http http http
3.4 Konflik .................................................................................................67 http
ac .id/ / /
c.id manusia dan manusia .........................................
3.4.1 Konflik antara c.id 67 .id/
nej. nej.
a
nej.
a
n e j.ac
.u ib.u
ilib.
u . u
/ / d i gilib /
3.4.2
/ d i gilKonflik antara manusia dangmasyarakat
/ / d i / / d gilib 69
....................................
i /dig
: : : : :/
http http 3.4.3 Konflik antara manusia http dan alam ...............................................
http 70 http
ac .id/ c.id
/ .id/ c.id
/
nej. nej . a
n e j.ac ne j . a
ilib.u igi lib.u lib. u
gilib
.u
://d i g
p://d : / /digi : / / d i :/ /dig
http p http
htt 4.1.1 Keterlibatan Ritualht(Ritual Involvemen)t ...................................
t 78 http
4.1.2 Keterlibatan iIdeologikal (Ideological Involvement) ..................93
ac .id/ d/
a c. id/ ac. a c.id
/
nej. .une
j . j .
.uneInvolvement)..................... ne j .
lib.u .u98
4.1.3 Keterlibatan
b Intelektual (Intelectualb b
gi i l i i l i i l i
p://d
i
p /dig Keterlibatan Eksperiental
:/4.1.4 p
ig
://d(Experiental Involvement) p /dig 103
:/.............. p ://di
g
htt h t t h tt h t t h t t
4.1.5 Keterlibatan Konsekuensial (Consequential Involvement) ......105
id/ .id/ .id/ .id/
nej .ac. nej.
ac Tokoh Yelena .................................................
4.2 Tingkat Religiusitas nej.
ac
nej.
109 ac
g ilib.u g ilib.u g ilib.u g i lib.u
://d i i
/d Keterlibatan Ritual (Ritual
:/4.2.1 i i
://d Involvement) .................................
://d 109 :/ /dig
http http http http http
4.2.2 Keterlibatan Ideologikal (Ideological Involvement) ................112
/ / / /
j .a c.id 4.2.3 Keterlibatan j .
d
ac.iEksperiental (Experiental j. c.id
aInvolvement) ..............114 j.ac.id
ne .un e .un e une
g ilib.u 4.2.4
ig i l i b
Keterlibatan Konsekuensialigi l i b
(Consequential Involvement) ig i li b
...... .117
://d i //d ://d ://d :/ /dig
http ttp:Tingkat
h4.3 http Linor ...................................................
Religiusitas Tokoh http 120 http
ac.id/
LAMPIRAN c.id
/
c.id
/
........................................................................................................ 142 .id/
nej. nej.
a
nej.
a
n e j.ac
.u .u . u . u
/ / d i gilib BIOGRAFI PENGARANG
/ / d i gilib / / d gilib / / d gilib 142
...............................................................................
i i /dig
: : : : :/
http http ...........................................................................................................
SINOPSIS http http 143 http