CERITA RAKYAT KEONG MAS

Ing sawijining kerajaan sing jenenge Kerajaan Daha

Manggon ana raja karo putri loro sing nengsemake Jaman biyen ana kerajaan sing jenenge Kerajaan
Daha. Kraton iki dipimpin dening raja sing wicaksana, asmane Prabu Kertamarta. Sang Prabu
kagungan putri kalih ingkang ayu. Anake sing sepisanan jenenge Dewi Galuh, dene adhine jenenge
Candra Kirana. Beda karo Dewi Galuh, Candra Kirana wis duwe tunangan. Tunangan iku putra
mahkota Kahuripan, asmane Inu Kertapatih. Sawijining dina, dheweke ngunjungi Kerajaan Daha.
"Sugeng enjang Prabu Kertamarta!" ujare Inu Kartapatih
"Duh Pangeran Inu, calon mantuku! Mrenea mrene!" ngendikane Prabu Kertamarta
Sawise mlebu kraton, akhire ketemu Candra Kirana.
“Ah, kaya-kaya ana calon garwamu Candra Kirana. Dheweke karo Dewi Galuh,” ujare Prabu
Kertamarta karo nuding Candra Kirana.
"Sugeng enjang Candra Kirana! Sugeng enjang, Dewi Galuh!" Sapa Pangeran Inu?
"Sugeng enjing Pangeran Inu!" wangsulane Candra Kirana.
"Eh, aku mung arep menyang kamar!" Dewi Galuh kandha ing njero kamare.
Amarga peteng ndhedhet, Dewi Galuh nekani penyihir kanggo nyingkirake Candra Kirana.

Bangga lan rasa cemburu Dewi Galuh marang Candra Kirana gawe jengkel dheweke.
"Eh.. Lho? Candra Kirana kok tansah bejo? Aku bakal nyingkirake sampeyan Candra Kirana!"
kandhane Dewi Galuh sinambi nuthuk meja. Dewi Galuh sing mripate peteng, akhire marani penyihir
kanggo nulungi Candra Kirana.
"Apa sing ndadekake putri kerajaan teka ing wayah wengi?" ngandika penyihir.
"Aku duwe panjaluk. Aku pengin sampeyan nulungi aku nyingkirake Candra Kirana. Aku bakal
menehi sampeyan emas sak karepmu!" ujare Dewi Galuh marang penyihir.
“Hahaha” swarane tukang sihir sing ngguyu banter kaya-kaya nyetujui panjaluk njaluk emas.
Esuke Dewi Galuh ketemu Candra Kirana ing taman keraton. Candra Kirana sing ora ngerti apa sing
ditindakake adhine katon anteng lan gumuyu ing taman. Nganti akhire ketemu karo sedulure.
"Heh Candra Kirana!" ujare Dewi Galuh
"Hai Dhik! Delengen kene! Iki kembang sing biasa kita tandur," ujare Candra Kirana.
Penyihir jahat kasebut pungkasane ngowahi Candra Kirana dadi keong emas Ajaib

penyihir jahat muncul ing tengah taman, bebarengan karo Dewi Galuh lan Candra Kirana.
"Ah! Mbah iku sapa ta?" jare Candra Kirana sing wedi.
Penyihir jahat banjur ngipat-ipati putri Candra Kirana dadi siput.
"Aku kutuk kowe dadi keong hahahaha!" kandhane penyihir jahat karo ngacungake tangane marang
Candra Kirana. Ujug-ujug awake Candra Kirana ketutupan kumelun! Bareng kebule wis entek,
Candra Kirana wis malih dadi keong emas.
"Hahahaha kutukan iki bakal rusak yen ketemu tunanganmu! Sakdurunge kedaden, aku bakal
nyingkirake sampeyan dhisik aku bakal ngandhani Papa yen sampeyan wis ilang hahaha!" ujare Dewi
Galuh sinambi nendhang keong emas jelmaan Candra Kirana menyang blumbang kraton.

"Yagene dheweke pancen jahat marang aku? Apa aku tau nglarani dheweke?" pitakone Candra
Kirana sing lagi sedhih ing godhong teratai.

Candra Kirana sing malih dadi keong mas, ditemokake dening mbah putri banjur digawa mulih

Candra Kirana sing malih dadi keong mas, kabawa arus kali sing adoh saka Kerajaan Daha.
"Lan iki nggawa aku menyang ngendi? Sob... sob...!!!" jare Candra Kirana sing lagi nangis.
Ananging amarga awake mas, eyang sing lagi ana ing pinggir kali golek iwak weruh Candra Kirana
banjur dicekel nganggo jala.
Aaaa!” bengoke Candra Kirana sing wedi amarga kejebak jaring.
"Wah, apa iki? Keong iku mas, aku durung tau weruh keong kaya iki!" ngendikane simbah.
Si Mbah banjur ngeterake Keong Mas menyang omahe. Dheweke ngurus Keong Mas ing vas.
Esuke, tanpa disadari eyang keong mas iku malih dadi manungsa nganti awan. Wong tuwa mau
banjur bali menyang kali, nanging apes amarga ora ana iwak siji-sijia sing kecekel ing jala.
“Hah.. Ora percoyo iki wis awan, ning sore iki aku durung nyiapke panganan”
Nalika simbah bali menyang omah, dheweke kaget amarga mejane wis disuguhake macem-macem
panganan sing enak.
"Sapa sing masak kabeh iki? Sapa sing nyiapake kanggo aku?" kandhane mbah sing gumun

Si Mbah akhire ngerti yen keong mas iku Candra Kirana

Esuke, mbah putri bali menyang sendhang kanggo mancing maneh. Banjur nalika dheweke bali,
macem-macem panganan uga wis disuguhake ing meja makan.
Si Mbah sing penasaran arep mulih luwih awal tinimbang biasane, dheweke uga nyolong menyang
pawon.
Keprungu swarane wong masak, banjur mbah putri mlebu kaget ana pawongan sing lagi nengsemake
sing lagi masak ing pawon.
"Hah? Kowe sapa, cah ayu?" ngendikane eyang marang Candra Kirana.
Banjur Candra Kirana nyritakake kabeh marang mbah putri. Dheweke uga ngandhani yen laknat bakal
ilang yen dheweke ketemu karo tunangane, Pangeran Inu.
"Aku ora ngerti kapan kutukan iki bakal rampung," ujare Canra Kirana sedhih.
"Sabar ya Kirana. Terus ndedonga. Mugo-mugo dongamu bisa kawujud," wangsulane mbah putri.
Dene ing Kraton Daha Pangeran Inu kepengin golek tunangane. Dheweke malah nyamar dadi wong
biasa kanggo nggoleki kabeh negara
“Aja kuwatir, Paduka, kula badhe madosi Candra Kirana wonten ing negari, ngantos kula panggihi,”
ature Pangeran Inu marang Prabu Kertamarta.

Dewi Galuh ketemu karo Penyihir kanggo alon Pangeran Inu nggoleki Candra Kirana

Nalika Dewi Galuh krungu yen Pangeran Inu arep nggoleki adhine, banjur matur marang penyihir.
Sanalika penyihir malih dadi gagak ireng. Dheweke mabur nggoleki Pangeran Inu
Nalika arep nggoleki Candra Kirana, Pangeran Inu kaget amarga teka gagak ireng sing bisa ngomong.
“Kiwa...ngiwa Tututi aku” kandhane gagak marang Pangeran Inu.
Gagak kuwi bisa ngomong? Mungkin dheweke bisa nuntun aku golek Candra Kirana, "ujare Pangeran
Inu.
Banjur Pangeran Inu nututi manuk gagak, sing ora diweruhi iku titisan saka penyihir sing sengaja
nyasarake dheweke.
Ing dalan, Pangeran Inu mandheg nalika ndeleng wong tuwa sing nyandhak ing wit. Dheweke weruh
simbah wis pucet raine.
“Sampeyan ora apa-apa? Simbah katon pucet banget” jare Pangeran Inu.
“Wis pirang-pirang dina aku ora mangan, cah enom” wangsulane wong tuwa.
“Lha nggih, mbah saged nedha nedha kula, kula gawan cekap semanten” jare Pangeran Inu sinambi
nyukani dhaharan.
“Ahh, matur nuwun, cah enom” ujare wong tuwa.

Pangeran Inu dibantu dening wong tuwa lan mbongkar penyihir jahat sing wis jelma dadi gagak.

Nalika dhahar, Pangeran Inu nyritakake kabeh marang wong tuwa. Pangeran Inu uga nyebutake yen
dheweke nututi manuk gagak ireng sing bisa ngomong. Ora dinyana-nyana si mbah ngayun-ayunake
teken menyang gagak. Gagak tiba lan dadi penyihir maneh!
Jebule simbah iku uga tukang sulap. Dheweke kandha marang Pangeran Inu yen gagak iku jelmaan
saka penyihir jahat.
Dheweke uga dhawuh marang Pangeran Inu supaya nggoleki Candra Kirana ing Desa Dadapan.
Tekan Desa Dadapan, Pangeran Inu mampir ing sawijining pondhok arep njaluk ngombe. Bareng
njaluk banyu, Pangeran Inu kaget.
Pranyata mampir ing omahe eyange kang ngrumat Candra Kirana.
Candra Kirana pungkasane bali menyang kraton, lan Dewi Galuh lunga amarga wedi kena ukuman

Mbah lan Candra Kirana katon kaget lan seneng ndeleng Pangeran Inu. Nalika ketemu saben liyane
ipat ilang.
Candra Kirana banjur bali menyang Kraton Daha. Dheweke ngandhani kabeh marang bapake.
Amarga wedi kena paukuman, Dewi Galuh mlayu saka Kerajaan Daha lan ora bali maneh.
Pungkasane Candra Kirana lan Pangeran Inu urip seneng bebarengan. Eyang sing ngrumat dheweke
uga manggon ing kraton.
UNSUR – UNSUR INSTRINSIK CERITA RAKYAT KEONG MAS;
• Tema : Kebaikan/ketabahan hati
• Tokoh
Utama : Inu kertapatih,Candra Kirana, Dewi Galuh
Pembantu : Raja, penyihir,kakek,nenek
• Watak
Protagonis : Candra Kirana,Inu Kertapatih, Nenek, kakek, Raja
Antagonis : Dewi Galuh, Penyihir
• Latar
Tempat : Istana Kerajaan, Gubuk Penyihir, Taman Keraton, Sungai,Rumah Nenek, Desa Dadapan
Waktu : Siang hari
Suasana : Menyedihkan,mengharukan,menyenangkan
• Alur : Campuran
• Sudut Pandang : Orang ketika serba tahu