NIM : 043655154
Prodi : S1 Statisitika
UPBJJ : Samarinda
Deskripsi Silakan setiap peserta membuat matriks tipe (2x2), (3x3) dan (4x4),
selanjutnya hitung nilai determinan dengan metode sarrus,
transformasi elementer dan ekspansi kofaktor
Jawab :
[ ] [ ]
3 3 0 5
−2 3 7
A=
[ ]
3 4
7 8
, A= 6 5 4 , dan A=
2 1 −4
2 2 0 −2
4 1 −3 0
2 10 3 2
2. Perhitungan nilai determinan matriks :
o Metode Saruss
a. Matriks (2x2)
A=
[ 57 48 ]
det ( A)=¿|
c d|
a b
=ad−bc=( 5 x 8 )−( 4 x 7 )=40−28=12 ¿
b. Matriks (3x3)
[ ]
2 4 8
A= 4 6 2
2 4 2
| | | |
a b c ab 2 4 8 24
det ( A)=¿ d e f d e = 4 6 2 4 6 ¿
g h i gh 2 4 2 2 4
¿ aei+bfg +cdh−bdi−afh−ceg
¿ ( 2 x 6 x 2 )+ ( 4 x 2 x 2 ) + ( 8 x 4 x 4 ) −( 4 x 4 x 2 )−( 2 x 2 x 4 ) −( 8 x 6 x 2 )
¿ 24+ 16+128−32−16−96
¿ 24
c. Matriks (4x4)
[ ]
3 3 0 5
A= 2 2 0 −2
4 1 −3 0
2 10 3 2
| | | |
abc d a bcd 3 3 0 5 33 0 5
A 1= e f g h e f g h = 2 2 0 −2 2 2 0 −2
-
i jk l i j k l 4 1 −3 0 4 1 −3 0
mno p m n o p 2 10 3 2 2 10 3 2
A1=afkp−bglm+ chin−dejo−ahkn+belo−cfip+dgjm
¿(3 x 2 x (−3 ) x 2)−(3 x 0 x 0 x 2)+(0 x (−2 ) x 4 x 10)−(5 x 2 x 1 x 3)−(3 x (−2 ) x (−3 ) x 10)+(3 x
¿−36−0−0−30−180+0−0+0=−246
| | | |
c d a bcd a bc d ab 0 5 3 3 0 5 3 3 0 5 3 3
- A2= g h e f g h e f g h e f = 0 −2 2 2 0 −2 2 2 0 −2 2 2
k l i j k l i j k l i j −3 0 4 1 −3 0 4 1 −3 0 4 1
o p m n o p m n o p m n 3 2 2 10 3 2 2 10 3 2 2 10
A2=−aflo+bgip−chjm+dekn+ ahjo−bekp +cflm−dgin
| | | |
d a bc d a bc d a 5 33 0 5 33 0 5 3
A3 = h e f gh e f g h e =−2 2 2 0 −2 2 2 0 −2 2
-
l i jk l i jk l i 0 4 1 −3 0 4 1 −3 0 4
p mn o p mno pm 2 2 10 3 2 2 10 3 2 2
- Jika matriks B berasal dari matriks A dengan satu kali pertukaran baris, maka
det ( B )=−det ( A ). Jadi :
B=
[ 75 84] → det ( B ) =¿|75 84|=28−40=−12=−det ( A ) ¿
-
b. Matriks (3x3)
[ ]
2 4 8
A= 4 6 2
2 4 2
| |
2 4 8
det ( A )=¿ 4 6 2¿
2 4 2
| |
1 2 4
¿2 4 6 2 → faktor bersama sebesar 2dari B1 pada matriks
2 4 2
| |
1 2 4
¿ 2 0 2 12 → 4 B1−B2 ↔ B2
2 4 2
| |
1 2 4
¿ 2 0 2 12 →2 B1−B3 ↔ B3
2 4 6
¿ 2 x 1 x 2 x 4 → hasil perkalian unsur diagonalnya
¿ 24
c. Matriks (4x4)
[ ]
3 3 0 5
A= 2 2 0 −2
4 1 −3 0
2 10 3 2
| |
33 0 5
det ( A )=¿ 2 2 0 −2 ¿
4 1 −3 0
2 10 3 2
| |
2 2 0 −2
¿− 3 3 0 5 → pertukaran baris ke−1 dan ke−2 , perubahan tanda ¿
4 1 −3 0
2 10 3 2
| |
1 1 0 −1
¿−2 3 3 0 5 → faktor bersama sebesar 2 dari baris ke−1 matriks
4 1 −3 0
2 10 3 2
| |
1 1 0 −1
¿−2 0 0 0 8 → B2 −3 B1
4 1 −3 0
2 10 3 2
| |
1 1 0 −1
¿−2 0 0 0 8 → B3−4 B 1
0 −3 −3 4
2 10 3 2
| |
1 1 0 −1
¿−2 0 0 0 8 → B4 −2 B1
0 −3 −3 4
0 8 3 4
| |
1 1 0 −1
¿ 2 0 8 3 4 → pertukaran baris ke−2 dan ke−4 , perubahan tanda ¿
0 −3 −3 4
0 0 0 8
| |
1 1 0 −1
1 08 3 4
¿ 2 x( ) → 8 B 3+ 3 B2
8 0 0 −15 44
00 0 8
[ ]
2 4 8
A= 4 6 2
2 4 2
M 11= | |
6 2
4 2
i+ j 1 +1
=( 6 x 2 ) −( 2 x 4 )=12−8=4 →C ij =(−1 ) M ij →C 11= (−1 ) x ( 4 )=4
M 12= | |
4 2
2 2
i+j 1+2
=( 4 x 2 ) −( 2 x 2 )=8−4=4 →C ij =(−1 ) M ij →C 12=(−1 ) x 4=−4
M 13= | |
4 6
2 4
i+ j 1 +3
=( 4 x 4 ) −( 6 x 2 ) =16−12=4 → Cij = (−1 ) M ij → C13=(−1 ) x 4=4
[ ]
3 3 0 5
A= 2 2 0 −2
4 1 −3 0
2 10 3 2
| |
33 0 5
det ( A )=¿ 2 2 0 −2 ¿
4 1 −3 0
2 10 3 2
| || || || |
2 0 −2 3 0 5 3 0 5 3 0 5
¿ 3 1 −3 0 −2 1 −3 0 +4 2 0 −2 −2 2 0 −2
10 3 2 10 3 2 10 3 2 1 −3 0
¿3 2
|| | | | |
−3 0
3 2
−1
0 −2
3 2
+ 10
0 −2
−3 0
−2 3
−3 0
3 2
−1
0 5
3 2| ||
+10 | | | |
0 5
−3 0
+4 3
0 −2
3 2 | ||
−2
0
3 | |
¿3¿
¿ 3|2(0+ 6)−1(0+ 6)+10 (+6)|−2|3 (−6−0)−1(0−15)+ 10(0+15)|+ 4|3(0−6)−2(0−15)+10(0
¿ 3|12−6−60|−2|−18+15+150|+4|−18+30+0|−2|−18+30+ 0|
¿ ( 36−18−180 )−(−36+30+ 300 ) + (−72+120+0 )−(−36+60+ 0 )
¿−162−294 +48−24
¿−432
Sumber : BMP Aljabar Linear Terapan (SATS 4122) Modul 2