1
f1 ( x1 , x 2 , x3 ) = (sin( x1 x 2 ) + 2 cos x3 ) − 1,
2
f 2 ( x1 , x 2 , x3 ) = 3x1 − x 22 + 6 x3 , (3.1.14)
1
f 3 ( x1 , x 2 , x3 ) = e − x1 x2 + 10 x3 − ,
3
dengan
F(x) = F( x1 , x 2 , x3 )
= ( f 1 ( x1 , x 2 , x3 ), f 2 ( x1 , x 2 , x3 ), f 3 ( x1 , x 2 , x3 ) ) t (3.1.15)
1 1
= ( (sin( x1 x 2 ) + 2 cos x3 ) − 1, 3 x1 − x 22 + 6 x3 , e − x1x2 + 10 x3 − ) t
2 3
lebih sering digunakan metode numeris daripada metode analitis. Hal ini
diketahui.
Definisi 3.2.1
f ( x) − f ( x ( i −1) )
f ' ( x (i −1) ) = lim (3.2.1)
( i −1)
x→ x x − x ( i −1)
f ( x ( i − 2 ) ) − f ( x ( i −1) ) f ( x ( i −1) ) − f ( x ( i − 2 ) )
f ' ( x (i −1) ) = = (3.2.2)
x ( i − 2 ) − x ( i −1) x ( i −1) − x ( i − 2)
dengan menggunakan pendekatan f ' ( x ( i −1) ) seperti pada persamaan (3.2.2), maka
Definisi 3.2.2
Matriks Jacobi J (x) adalah matriks yang dibentuk dengan mencari turunan
J ( x ) = F ' ( x) (3.2.5)
∂f j (x)
J ( x) = , (3.2.6)
∂x k
∂f j (x (i ) ) f j (x (i ) ) − f j (x (i −1) )
≈ ( i −1)
, (3.2.7)
∂x k xk
(i )
− xk
adalah:
−1
x (1) = x ( 0) − A 0 F(x ( 0) ) (3.2.8)
32
A 1 z = J (x ( 0 ) ))z (3.2.10)
meskipun (x (1) − x ( 0 ) ) t z = 0
F (x (1) ) − F (x ( 0 ) )
A1 =
x (1) − x ( 0 )
ε = A1 − J (x ( 0) )
F (x (1) ) − F (x ( 0) )
= − J (x ( 0) )
x −x
(1) (0)
berikut:
33
(y i − A i −1s i ) t
A i = A i −1 + si (3.2.15)
|| s i || 22
y i = F ( x ( i ) ) − F ( x ( i −1) )
s i = x ( i ) − x ( i −1)
−1
x (i+1) = x (i ) − A i F(x(i ) ) (3.2.16)
Definisi 3.2.3
|| x (i +1) − x ||
lim =0 (3.2.17)
i →∞ || x ( i ) − x ||
atau definit positif. Sifat ini menjamin bahwa determinan dari matriks A i bernilai
−1
positif sehingga A i akan selalu ada. Sehingga Metode Broyden ini merupakan
salah satu alternatif yang sangat baik untuk menggantikan Metode Newton.
Preposisi 3.2.1
1 + v t A −1u ≠ 0 atau
⎛ ( A −1u) v t ⎞ −1
( A + uv ) = ⎜⎜ I −
t −1
−1 ⎟
⎟A (3.2.24)
⎝ 1+ v A u ⎠
t
Morisson.
35
Bukti:
menghasilkan matriks identitas I . Jika dari persamaan (3.2.24) ruas kiri dan
⎛ ( A −1u) v t ⎞ −1
⎜
( A + uv ) ⎜ I −
t
−1 ⎟
⎟A = I
⎝ 1 + v t
A u ⎠
Perhatikan bahwa
⎛ ( A −1u) v t ⎞ −1 t ⎛ ( A −1u) −1 ⎞
( A + uv t ) ⎜⎜ I − −1 ⎟
⎟ A = ( A + uv ) ⎜
⎜ A −1
− −
v t
A ⎟⎟
⎝ 1+ v A u ⎠ 1+ v A u
t t 1
⎝ ⎠
= ( A + uv t ) ( A −1 − ( A −1u)(1 + v t A −1u) −1 v t A −1 )
= I − u(1 + v t A −1u) −1 v t A −1 + uv t A −1 − uv t A −1u(1 + v t A −1u) −1 v t A −1
= I − u((1 + v t A −1u) −1 − 1 + v t A −1u(1 + v t A −1u) −1 )v t A −1
⎛ 1 v t A −1u ⎞ t −1
= I − u⎜⎜ −1+ ⎟v A
⎝1+ v A u
t −1
1 + v t A −1u ⎟⎠
⎛ 1 + v t A −1u ⎞ t −1
= I − u⎜⎜ −1
− 1⎟⎟ v A
⎝1+ v A u ⎠
t
= I − u(1 − 1) v t A −1
=I
⎛ ( A −1u) v t ⎞ −1
Jadi terbukti bahwa ( A + uv t −1
) = ⎜
⎜ 1 + v t A −1u ⎟⎟ A
I −
⎝ ⎠
Teorema 3.2.4
n x n jika dan hanya jika 1 + y t A −1x adalah matriks nonsingular yang berukuran
A −1 xy t A −1
( A + xy t ) −1 = A −1 −
1 + y t A −1 x
Bukti:
Akan dibuktikan: 1 + y t A −1 x ≠ 0
Analysis:1984].
( A + xy t ) −1 = A −1 − A −1 x(1 + y t A −1 x) −1 y t A −1
A −1 x
= A −1 − −1
y t A −1
1+ y A x
t
A −1 xy t A −1
( A + xy t ) −1 = A −1 − (3.2.20)
1 + y t A −1 x
1 + y t A −1 x ≠ 0
37
1 + y t A −1 x ≠ 0
Bukti :
A −1 x
A −1 − A −1 x(1 + y t A −1 x) −1 y t A −1 = A −1 − −1
y t A −1
1+ y A x
t
A −1 xy t A −1
−1
=A −
1 + y t A −1 x
= ( A + xy t ) −1
−1 −1
Formula A i bisa dihitung langsung dari A i −1 eliminasi membutuhkan
misalkan A = A i −1
38
(y i − A i −1s i )
x= dan y = s i , dengan persamaan (3.2.15) dan
|| s i || 22
(3.2.20) diperoleh
−1 (y i − A i −1s i ) t −1
Ai = ( A i −1 + si )
|| s i || 22
(y i − A i −1s i ) t
−1 −1
A i −1 ( 2
s i ) A i −1
−1 || s i || 2
= A i −1 −
−1 ( y − A i −1s i )
1 + s i A i −1 ( i
t
)
|| s i || 22
−1 −1
( A i −1 y i − s i )s i A i −1
t
−1
= A i −1 − −1
|| s i || 22 +s i A i −1 y i − || s i || 22
t
maka
−1 −1
(s i − A i −1 y i )s i A i −1
t
−1 −1
Ai = A i −1 + t −1
(3.2.21)
s i A i −1 y i
Lemma 3.2.1
−1
( A 0 F, x ( 0) , I) dan
x (i ) = y (i )
untuk semua i (3.2.22)
A i = A 0Ci
39
Bukti:
−1
( {x ( 0 ) }, { A 0 }) dan jika diketahui ( A 0 F, x ( 0) , I) maka terdapat barisan
x (0) = y (0)
A 0 = A 0 I = A 0C0
ii) Diasumsikan bahwa persamaan (3.2.22) berlaku untuk suatu i yang diberikan,
yakni
x (i ) = y (i )
A i = A 0Ci
−1
x ( i +1) = x ( i ) − A i F ( x ( i ) )
(3.2.23)
= x ( i ) − ( A 0Ci ) −1 F ( x ( i ) )
−1
x ( i +1) = y (i ) − A i F (y (i ) )
= y ( i +1)
karena
s i = x (i +1) − x (i )
= y (i +1) − y (i )
F(x (i +1 ) )s i
t
A i +1 = A i +
|| s i || 22
−1
A 0 F(y (i +1 ) )s i
t
= A 0Ci + A 0
|| s i || 22
⎛ −1
A 0 F(y (i +1 ) )s i
t
⎞
⎜
= A 0 ⎜ Ci + ⎟
|| s i || 22 ⎟
⎝ ⎠
= A 0 C i +1
−1
( {x ( i ) }, { A i }) , maka jika diketahui ( A 0 F, x ( 0) , I) terdapat barisan Broyden
( {y ( i ) }, { C i }) .
F (x ( i +1) ) si
ui = dan vi =
|| s i ||2 || s i ||2
A i +1 = A i + u i v ti
Misalkan,
−1
(A i ui )
wi = −1
(1 + v ti A i u i )
−1
Ai = ( A i −1 + u i −1 v ti −1 ) −1
−1
= (I − w i −1 v ti −1 ) A i −1
−1
= (I − w i −1 v ti −1 )(I − w i − 2 v ti − 2 ) A i −2 (3.2.25)
= (I − w i −1 v )(I − w i − 2 v
t
i −1
t
i −2 )..........(I − w 0 v )
t
0
i −1
= ∏ (I − w j v tj )
j =0
−1
si = − A i F(x ( i ) )
i −1 (3.2.26)
= −∏ (I − w j v tj ) F(x( i ) )
j =0
Misalkan
−1
w = − A i −1 F(x (i −1) )
i −2
= ∏ (I − w j v tj ) F (x ( i ) )
j =0
−1
( A i −1 u i −1 )
w i −1 = −1
(1 + v ti −1 A i −1 u i −1 )
−1 1
= ( A i −1 u i −1 ) −1
(1 + v A i −1 u i −1 )
t
i −1
−1
A i −1 u i −1 || s i −1 || 2
= −1
(|| s i −1 || 2 + v ti −1 A i −1 u i −1 || s i −1 || 2 )
−1
A i −1 F(x (i ) )
= −1
(|| s i −1 || 2 + v ti −1 A i −1 F(x (i ) ))
w
=
|| s i −1 || 2 + v ti −1 w
= (|| s i −1 || 2 + v ti −1 w ) −1 w
w i −1 = C w w
di mana C w = (|| s i −1 || 2 + v i −1 w ) −1
t
42
untuk i ≥ 1
s i = −w + w i −1 ( v ti −1 w )
= −w + C w w ( v ti −1 w )
= w (−1 + C w ( v ti −1 w ))
= w (−1 + C w (|| s i −1 || 2 + v ti −1 w − || s i −1 || 2 ))
−1
= w (−1 + C w (C w − || s i −1 || 2 ))
= − w + w − w C w || s i −1 || 2
= − w C w || s i −1 || 2
= − || s i −1 || 2 w i −1
maka untuk i ≥ 1
− s i +1
wi = (3.2.28)
|| s i || 2
−1
A i F(x ( i +1) )
s i +1 = − −1
(3.2.31)
s i A i F(x (i +1) )
t
1+
|| s i || 22
43
−1
s i A i F (x ( i +1) )
t
−1
1+ 2
= 1 + v ti A i u i ≠ 0
|| s i || 2
diasumsikan bahwa A 0 = I , tetapi jika terdapat pilihan yang lebih baik untuk
1 + v t A −1u ≠ 0 .
44
44
45
Langkah 1:
∂f j (x)
a. Bentuk Matriks Jacobi J (x) , di mana J (x) j ,k = untuk j dan k
∂x k
∂f j (x (1) ) f j (x (1) ) − f j (x ( 0) )
≈ ,
∂x k xk
(1)
− xk
(0)
linear F ( x) = 0
−1
d. Hitung invers dari matriks A 0 yaitu A 0
−1
e. Hitung x (1 )
= x (0)
− A 0 F (x (0)
)
Langkah 2:
Langkah 3:
Hitung y i = F ( x ( i ) ) − F ( x ( i −1) )
46
Langkah 4:
−1
Hitung s i − A i −1 y i
t −1
Hitung s i A i −1
Langkah 5:
−1 t −1
−1 −1 (s i − A i −1 y i )s i A i −1
Hitung A i = A i −1 + t −1
s i A i −1 y i
Langkah 6:
−1
Hitung x ( i + 1 ) = x ( i ) − A i F ( x (i) )
Langkah 7:
Contoh 3.2.1
10 − x1 + sin( x1 x 2 ) = 0
8 x 2 − cos 2 ( x3 − x 2 ) − 1 = 0
12 x3 + sin x3 − 1 = 0
⎡0.02⎤
diketahui nilai pendekatan awal x ( 0)
= ⎢⎢0.25⎥⎥ dan ε = 0.005
⎢⎣0.08⎥⎦
47
Penyelesaian:
Langkah 1:
⎡− 1 + x 2 cos( x1 x 2 ) x1 cos( x1 x 2 ) 0 ⎤
⎢
J (x) = ⎢ 0 8 − 2 cos( x3 − x 2 ) sin( x3 − x 2 ) 2 cos( x3 − x 2 ) sin( x3 − x 2 ) ⎥⎥
⎢⎣ 0 0 12 + cos( x3 ) ⎥⎦
⎡8.9250 ⎤
F(x ) = ⎢⎢0.0286⎥⎥
( 0)
⎢⎣0.0399⎥⎦
⎡− 0.75 0.019999 0 ⎤
= ⎢⎢ 0 8.005934 − 0.005934⎥⎥
⎢⎣ 0 0 12.999999⎥⎦
dan
⎡− 1.3333 0.0033 0 ⎤
A −1
0 = ⎢⎢ 0 0.1249 0.0001⎥⎥
⎢⎣ 0 0 0.0769⎥⎦
maka
Langkah 2:
sebagai berikut:
⎡20.9734 ⎤
F (x ) = ⎢⎢- 1.9999 ⎥⎥
(1)
⎢⎣- 1.03601⎥⎦
Langkah 3:
Langkah 4:
t −1
s1 A 0 y1 = − 191.9362
Langkah 5:
−1 t −1
(s1 − A 0 y 1 )s1 A 0
A 1−1 = A 0−1 + t −1
s1 A 0 y 1
⎡ 0.9988 - 0.0070 - 0.0009⎤
= ⎢⎢ 0.0416 0.1247 0.0000 ⎥⎥
⎢⎣ 0.0133 - 0.0001 0.0769 ⎥⎦
Langkah 6:
Maka diperoleh:
49
x ( 2) = x (1) − A 1−1F(x ( 1 ) )
⎡- 11.9734⎤ ⎡0.9988 - 0.0070 - 0.0009⎤ ⎡20.9734 ⎤
= ⎢⎢- 0.0000 ⎥⎥ − ⎢0.0416 0.1247 0.0000 ⎥ ⎢- 1.9999 ⎥
⎢ ⎥⎢ ⎥
⎢⎣- 0.0030 ⎥⎦ ⎢⎣0.0133 - 0.0001 0.0769 ⎥⎦ ⎢⎣- 1.03601⎥⎦
⎡- 31.9357⎤
= ⎢⎢- 0.624 ⎥⎥
⎢⎣- 0.2025 ⎥⎦
Langkah 7:
⎡- 31.9357 ⎤ ⎡- 11.9734 ⎤
Karena || x ( 2) − x (1) || = ⎢⎢- 0.624 ⎥⎥ − ⎢⎢- 0.0000 ⎥⎥ = 19.9730 > 0.005
⎢⎣- 0.2025 ⎥⎦ ⎢⎣- 0.0030 ⎥⎦
Iterasi pertama
Langkah 2:
⎡42.2868⎤
F(x ) = ⎢⎢- 6.9920⎥⎥
( 2)
⎢⎣- 3.4335⎥⎦
Langkah 3:
Langkah 4:
t −1
s 2 A 1 y 2 = − 425.8667
50
Langkah 5:
−1 t −1
(s 2 − A 1 y 2 )s 2 A 1
A −21 = A 1−1 + t −1
s 2 A1 y 2
⎡ - 0.9369 - 0.0010 - 0.0006⎤
= ⎢⎢ - 0.0000 0.1249 0.0000 ⎥⎥
⎢⎣ - 0.0007 - 0.0000 0.0769 ⎥⎦
Langkah 6:
x ( 3) = x ( 2 ) − A −21F(x ( 2 ) )
⎡- 31.9357⎤ ⎡ - 0.9369 - 0.0010 - 0.0006⎤ ⎡42.2868⎤
= ⎢⎢- 0.624 ⎥⎥ − ⎢ - 0.0000 0.1249 0.0000 ⎥
⎢ ⎥
⎢- 6.9920⎥
⎢ ⎥
⎢⎣- 0.2025 ⎥⎦ ⎢⎣ - 0.0007 - 0.0000 0.0769 ⎥⎦ ⎢⎣- 3.4335⎥⎦
⎡7.6740⎤
= ⎢⎢0.2503⎥⎥
⎣⎢0.0916⎦⎥
Langkah 7:
⎡7.6740⎤ ⎡- 31.9357 ⎤
Karena || x ( 3)
−x ( 2)
|| = ⎢⎢0.2503⎥⎥ − ⎢⎢- 0.624 ⎥⎥ = 39.6205 > 0.005 maka
⎢⎣0.0916⎥⎦ ⎢⎣- 0.2025 ⎥⎦
kembali ke langkah 2
Iterasi kedua
Langkah 2:
⎡2.2654 ⎤
F(x (3) ) = ⎢⎢ 0.0274⎥⎥
⎢⎣ 0.1907⎥⎦
51
Langkah 3:
Langkah 4:
t −1
s 3 A 2 y 3 = 1.4857 x 10 -3
Langkah 5:
−1 t −1
(s 3 − A 2 y 3 )s 3 A 2
A 3−1 = A 2−1 + t −1
s3 A 2 y 3
⎡ - 0.9899 - 0.0008 - 0.0006⎤
= ⎢⎢ 0.0001 0.1249 0.0000 ⎥⎥
⎢⎣ - 0.0004 - 0.0000 0.0769 ⎥⎦
Langkah 6:
x ( 4) = x ( 3) − A 3−1F(x ( 3 ) )
⎡7.6740 ⎤ ⎡ - 0.8935 - 0.0010 - 0.0006 ⎤ ⎡2.2654⎤
= ⎢⎢0.2503 ⎥⎥ − ⎢ 0.0004 0.1249 0.0000 ⎥ ⎢0.0274 ⎥
⎢ ⎥ ⎢ ⎥
⎢⎣ 0.0916⎥⎦ ⎢⎣ - 0.0007 - 0.0000 0.0769⎥⎦ ⎢⎣0.1907 ⎥⎦
⎡9.9167⎤
= ⎢⎢0.2468⎥⎥
⎢⎣0.0778⎥⎦
52
Langkah 7:
⎡9.9167 ⎤ ⎡7.6740⎤
Karena || x ( 4)
−x ( 3)
|| = ⎢⎢0.2468⎥⎥ − ⎢⎢0.2503⎥⎥ = 2.2427 > 0.005 maka
⎢⎣0.0778⎥⎦ ⎢⎣0.0916⎥⎦
kembali ke langkah 2
Iterasi ketiga
Langkah 2:
⎡- 0.2769⎤
F(x ) = ⎢⎢0.0026 ⎥⎥
( 4)
⎢⎣0.0111 ⎥⎦
Langkah 3:
Langkah 4:
t −1
s 4 A 3 y 4 = 5.6445
Langkah 5:
−1 t −1
(s 4 − A 3 y 4 )s 4 A 3
A −41 = A 3−1 + t −1
s4 A3 y 4
⎡ - 0.8821 - 0.0007 - 0.0005 ⎤
= ⎢⎢ 0.0002 0.1249 0.0000 ⎥⎥
⎢⎣ - 0.0000 - 0.0000 0.0769⎥⎦
53
Langkah 6:
x ( 5) = x ( 4 ) − A −41F(x ( 4 ) )
⎡9.9167 ⎤ ⎡ - 0.8821 - 0.0007 - 0.0005 ⎤ ⎡- 0.2769⎤
= ⎢⎢ 0.2468⎥⎥ − ⎢ 0.0002 0.1249 0.0000 ⎥
⎢ ⎥
⎢ 0.0026⎥
⎢ ⎥
⎢⎣ 0.0778⎥⎦ ⎢⎣ - 0.0000 - 0.0000 0.0769⎥⎦ ⎢⎣ 0.0111⎥⎦
⎡9.6725 ⎤
= ⎢⎢ 0.2465⎥⎥
⎢⎣ 0.0769⎥⎦
Langkah 7:
⎡9.6725 ⎤ ⎡9.9167 ⎤
Karena || x ( 5) − x ( 4 ) || = ⎢⎢ 0.2465⎥⎥ − ⎢⎢0.2468⎥⎥ = 0.2442 > 0.005 maka
⎢⎣ 0.0769⎥⎦ ⎢⎣0.0778⎥⎦
kembali ke langkah 2
Iterasi keempat
Langkah 2:
⎡0.0144 ⎤
F(x ) = ⎢⎢0.0006 ⎥⎥
( 5)
⎢⎣ - 0.0000⎥⎦
Langkah 3:
Langkah 4:
t −1
s 5 A 4 y 5 = 0.0628
Langkah 5:
−1 t −1
−1 −1 (s 5 − A 4 y 5 )s 5 A 4
A 5 =A + 4 t −1
s5 A 4 y 5
⎡ - 0.8384 - 0.0007 - 0.0005⎤
= ⎢⎢ - 0.0001 0.1249 0.0000 ⎥⎥
⎢⎣ - 0.0000 - 0.0000 0.0769⎥⎦
Langkah 6:
x ( 6) = x (5) − A 5−1F(x ( 5 ) )
⎡9.6725 ⎤ ⎡ - 0.8384 - 0.0007 - 0.0005⎤ ⎡0.0144 ⎤
= ⎢⎢ 0.2465⎥⎥ − ⎢ - 0.0001 0.1249 0.0000 ⎥
⎢ ⎥
⎢0.0006 ⎥
⎢ ⎥
⎢⎣ 0.0769⎥⎦ ⎢⎣ - 0.0000 - 0.0000 0.0769⎥⎦ ⎢⎣ - 0.0000⎥⎦
⎡9.6846 ⎤
= ⎢⎢ 0.2464⎥⎥
⎢⎣ 0.0769⎥⎦
Langkah 7:
⎡9.6846 ⎤ ⎡9.6725 ⎤
Karena || x (6)
−x (5)
|| = ⎢⎢ 0.2464⎥⎥ − ⎢⎢ 0.2465⎥⎥ = 0.0121 > 0.005 maka
⎢⎣ 0.0769⎥⎦ ⎢⎣ 0.0769⎥⎦
kembali ke langkah 2
Iterasi kelima
Langkah 2:
⎡0.6663 x 10 -3 ⎤
⎢ ⎥
F(x ( 6) ) = ⎢- 0.0142 x 10 -3 ⎥
⎢ 0.0003 x 10 -3 ⎥
⎣ ⎦
55
Langkah 3:
Langkah 4:
t −1
s 6 A 5 y 6 =1.3945 x 10 -4
Langkah 5:
−1 t −1
−1 −1 (s 6 − A 5 y 6 )s 6 A 5
A 6 =A + 5 t −1
s6 A5 y 6
⎡ - 0.8791 - 0.0008 - 0.0005⎤
= ⎢⎢ - 0.0002 0.1249 0.0000 ⎥⎥
⎢⎣ 0.0000 - 0.0000 0.0769 ⎥⎦
Langkah 6:
x ( 7 ) = x ( 6) − A 6−1F (x ( 6 ) )
⎡ - 0.8791 - 0.0008 - 0.0005⎤ ⎡0.6663 x 10 ⎤
-3
⎡9.6846 ⎤
= ⎢⎢ 0.2464⎥⎥ − ⎢ - 0.0002 0.1249 0.0000 ⎥ ⎢- 0.0142 x 10 -3 ⎥
⎢ ⎥ ⎢ ⎥
⎢⎣ 0.0769⎥⎦ ⎢⎣ 0.0000 - 0.0000 0.0769 ⎥⎦ ⎢ 0.0003 x 10 -3 ⎥
⎣ ⎦
⎡9.6852 ⎤
= ⎢⎢ 0.2464⎥⎥
⎢⎣ 0.0769⎥⎦
56
Langkah 7:
⎡9.6852 ⎤ ⎡9.6846 ⎤
Karena || x (7)
−x ( 6)
|| = ⎢⎢ 0.2464⎥⎥ − ⎢⎢ 0.2464 ⎥⎥ = 0.005871 > 0.005 maka
⎢⎣ 0.0769⎥⎦ ⎢⎣ 0.0769 ⎥⎦
kembali ke langkah 2
Iterasi keenam
Langkah 2:
⎡- 0.3809 x 10 -4 ⎤
⎢ ⎥
F(x ( 7 ) ) = ⎢ 0.0178 x 10 -4 ⎥
⎢ - 0.0001 x 10 -4 ⎥
⎣ ⎦
Langkah 3:
⎡- 0.3809 x 10 -4 ⎤ ⎡0.6663 x 10 -3 ⎤
⎢ ⎥ ⎢ -3 ⎥
y 7 = F(x ( 7 ) ) − F(x ( 6 ) ) = ⎢ 0.0178 x 10 -4 ⎥ − ⎢ - 0.0142 x 10 ⎥
⎢- 0.0001 x 10 -4 ⎥ ⎢ 0.0003 x 10 -3 ⎥
⎣ ⎦ ⎣ ⎦
⎡ - 0.7044 x 10 ⎤
-3
⎢ ⎥
= ⎢ 0.0160 x 10 -3 ⎥
⎢ - 0.0003 x 10 -3 ⎥
⎣ ⎦
Langkah 4:
⎢ ⎥
s 7 = x ( 7 ) − x ( 6) = ⎢⎢ 0.2464⎥⎥ − ⎢⎢ 0.2464⎥⎥ = ⎢ 0.0019 x 10 -3 ⎥
⎢⎣ 0.0769⎥⎦ ⎢⎣ 0.0769⎥⎦ ⎢- 0.0000 x 10 -3 ⎥
⎣ ⎦
t −1
s 7 A 6 y 7 = 3.6267 x 10 -7
57
Langkah 5:
−1 t −1
(s 7 − A 6 y 7 )s 7 A 6
A 7−1 = A 6−1 + t −1
s7 A6 y 7
⎡ - 0.8315 - 0.0008 - 0.0005 ⎤
= ⎢⎢ 0.0001 0.1249 0.0000 ⎥⎥
⎢⎣ - 0.0000 - 0.0000 0.0769⎥⎦
Langkah 6:
x (8) = x ( 7 ) − A 7−1F(x ( 7 ) )
⎡ - 0.8315 - 0.0008 - 0.0005 ⎤ ⎡- 0.3809 x 10 ⎤
-4
⎡9.6852 ⎤
= ⎢⎢ 0.2464⎥⎥ − ⎢ 0.0001 0.1249 0.0000 ⎥ ⎢ 0.0178 x 10 -4 ⎥
⎢ ⎥ ⎢ ⎥
⎢⎣ 0.0769⎥⎦ ⎢⎣ - 0.0000 - 0.0000 0.0769⎥⎦ ⎢ - 0.0001 x 10 -4 ⎥
⎣ ⎦
⎡9.6851 ⎤
= ⎢⎢ 0.2464⎥⎥
⎢⎣ 0.0769⎥⎦
Langkah 7:
⎡9.6851 ⎤ ⎡9.6852 ⎤
Karena || x (8 )
−x (7)
|| = ⎢⎢ 0.2464⎥⎥ − ⎢⎢ 0.2464⎥⎥ = 0.003167 > 0.0005 maka
⎢⎣ 0.0769⎥⎦ ⎢⎣ 0.0769⎥⎦
kembali ke langkah 2.
Iterasi ketujuh
Langkah 2:
⎡0.8024 x 10-6 ⎤
⎢ ⎥
F (x (8) ) = ⎢ - 0.0366 x 10- 6 ⎥
⎢ 0.0002 x 10- 6 ⎥
⎣ ⎦
58
Langkah 3:
⎡0.8024 x 10 -6 ⎤ ⎡- 0.3809 x 10 -4 ⎤
⎢ ⎥ ⎢ ⎥
y 8 = F(x (8) ) − F(x ( 7 ) ) = ⎢ - 0.0366 x 10 -6 ⎥ − ⎢ 0.0178 x 10 -4 ⎥
⎢ 0.0002 x 10 -6 ⎥ ⎢ - 0.0001 x 10 -4 ⎥
⎣ ⎦ ⎣ ⎦
⎡ 0.3889 x 10 -4 ⎤
⎢ ⎥
= ⎢- 0.0181 x 10 -4 ⎥
⎢ 0.0001 x 10 -4 ⎥
⎣ ⎦
Langkah 4:
⎢ ⎥
s 8 = x (8 ) − x ( 7 ) = ⎢⎢ 0.2464⎥⎥ − ⎢⎢ 0.2464⎥⎥ = ⎢ - 0.0022 x 10 -4 ⎥
⎢⎣ 0.0769⎥⎦ ⎢⎣ 0.0769⎥⎦ ⎢ 0.0000 x 10 -4 ⎥
⎣ ⎦
t −1
s 8 A 7 y 8 =1.0241 x 10 -9
Langkah 5:
−1 t −1
−1 −1 (s 8 − A 7 y 8 )s 8 A 7
A 8 =A + 7 t −1
s8 A 7 y 8
⎡ - 0.8144 - 0.0008 - 0.0005 ⎤
= ⎢⎢ 0.0002 0.1249 0.0000 ⎥⎥
⎢⎣ - 0.0000 - 0.0000 0.0769⎥⎦
Langkah 6:
x ( 9 ) = x (8) − A 8−1F(x ( 8 ) )
⎡9.6851 ⎤ ⎡ - 0.8144 - 0.0008 - 0.0005 ⎤ ⎡0.8024 x 10 -6 ⎤
⎢ -6 ⎥
= ⎢⎢ 0.2464⎥⎥ − ⎢ 0.0002 0.1249 0.0000 ⎥
⎢ ⎥ ⎢ - 0.0366 x 10 ⎥
⎢⎣ 0.0769⎥⎦ ⎢⎣ - 0.0000 - 0.0000 0.0769⎥⎦ ⎢ 0.0002 x 10 -6 ⎥
⎣ ⎦
⎡9.6851 ⎤
= ⎢⎢ 0.2464⎥⎥
⎢⎣ 0.0769⎥⎦
59
Langkah 7:
⎡9.6851 ⎤ ⎡9.6851 ⎤
Karena || x (9)
−x (8 )
|| = ⎢⎢0.2464⎥⎥ − ⎢⎢ 0.2464⎥⎥ = 0.00000065347 < 0.0005
⎢⎣0.0769⎥⎦ ⎢⎣ 0.0769⎥⎦
⎡ 9.6851 ⎤
maka x (9 )
= ⎢⎢ 0.2464 ⎥ adalah penyelesaian sistem persamaan non-linear di
⎥
⎢⎣ 0.0769 ⎥⎦
atas.
Dari hasil perhitungan di atas dapat diperoleh Tabel 3.2.1 sebagai berikut:
I x1
i
x2
i
x3
i