Anda di halaman 1dari 3

MAKNA KONOTATIF,

DENOTATIF LAN KIASAN

BAHAN AJAR BAHASA


JAWA

ASE
C
F
MAKNA KONOTATIF, DENOTATIF
LAN KIASAN

PENGERTIAN

a. Konotatif
Ing teks sastra makna konotatif ugo disebut makna kiasan utawi makna ingkang
mboten asli. Makna Iki kewalikanipun saking makna denotatif.
b. Denotasi
yaiku setunggal tembung ingkang memiliki artos ingkang saleresipun uga menapa
wontenipun kados ingkang sadinten-dinten kita sedaya ginakaken.
c. Kiasan
Tembung kiasan mujudake wujud pasemon utawa dudu teges sejatine. Tembung
kiasan inggih menika tembung nonformal, fungsinipun kangge nyerat utawi
ngandharaken perkawis ingkang gayut kaliyan pagesangan padintenan.

CIRI-CIRI

a. Konotatif
1. Makna ora sebenere
2. Makna tambahan diwenehi makna konseptual.
3. Makna tambahan awujud nilai rasa.
b. Denotatif
1. Makna tembung padha apa anane.
2. Tegese tembung miturut asil observasi.
3. Makna kang nuduhake langsung ing referensi utawa makna dhasar.
c. Kiasan
1. Terisat
2. Luwih sopan
3. ora nganggo basa kasar
CONTOH

a. Konotatif
1. Ririn bocah sing entheng lan apikan. ‘Anteng’ tegese bocah sing sregep/tulung-
tinulung.
2. Mutia minangka anak emas ing kulawargane. ‘Anak emas’ tegese bocah sing paling
ditresnani.
3. Pejabat kasebut nggoleki kambing hitam kanggo mbela jabatane. ‘Kambing hitam’
tegese wong sing kudu disalahake.
4. Amarga sirahe gedhe, Reno disingkiri kanca-kancane. ‘Gedhe sirah’ tegese
sombong.
5. Saben masalah kudu ditanggulangi kanthi ati sing adhem. ‘Ati adhem’ tegese
sabar.

b. Denotatif
1. Marina ngangkat tangan nalika diceluk dening guru. ‘Angkat tangan; sejatine
tegese,yaiku angkat tangan.
2. Panci ibu dadi panas sawise telung menit dilebokake ing kompor. ‘Pemanasan’
sejatine tegese, yaiku wiwit dadi panas.
3. Adhiku lungguh ing kursi alus sing digawe saka busa. ‘Lungguh’ tegese bener,
yaiku nyelehake awak utawa sisa awak ing bokong.
4. Wedhus Pak Arif wis didol ing pasar kewan. ‘Wedhus ireng’ secara harfiah
tegese wedhus ireng.
5. Aku ngrewangi ibuku nggulung tikar sawise kumpul keluarga rampung. ‘Nggulung
tikar’ sejatine tegese nggulung tikar.

c. Kiasan
1. Siti minangka kembang desa kang diperjuangake para mudha desa Rambutan.
2. Gilang saiki mundhak sawise menang juara 1 ing acara pencarian bakat.
3. Weruh pacare karo wong liya, Didik dadi jenggot.
4. Erni kudu banting tulang kanggo keluargane sawise ditinggal bapake.
5. Ojo dadi wong sing sabar, mengko kancamu nyingkiri.

Anda mungkin juga menyukai