Anda di halaman 1dari 26

ILHAM REZA FITRIANSYAH (202110340311025)

MAGHFIROH DWI RIZKAYANTI (202110340311028)

BAB 6
PERENCANAAN
KOLOM

Tugas Besar Beton Bertulang | 197


PERENANAAN KOLOM 60 X 60

Diagram Axial Arah Melintang (Arah x)

Diagram Momen Arah Melintang (Arah x)


ILHAM REZA FITRIANSYAH (202110340311025)
MAGHFIROH DWI RIZKAYANTI (202110340311028)

Diagram Axial Arah Memanjang (Arah y)

Diagram Momen Arah Memanjang (Arah y)

Tugas Besar Beton Bertulang | 197


✔ Nilai Pux Lantai 1

✔ Nilai Mux Lantai 1

✔ Nilai Puy Lantai 1

✔ Nilai Muy Lantai 1

❖ Perhitungan kolom lantai 1


● Data perencanaan arah x ( Melintang )
Pux = 408,28 kN (Max)

Mux = 66,290 kNm (Max)

● Data perencanaan arah y ( Memanjang )


Puy = 330,49 kN (Max)

Muy = 33,975 kNm (Max)


❖ Data perencanaan umum ( perhitungan )
Pu = Pux + Puy

= 408,28 + 330,49

= 738,77 kN ( max )

Mux = 66,290 kNm (Max)


Muy = 33,975 kNm (Max)
❖ Perhitungan penulangan kolom
Muy = 33,975 kNm
Puy = 738,77 kNm
fc’ = 35 Mpa
fy = 400 Mpa

● Ec = 4700 𝑥 √𝑓𝑐 ′
= 4700 𝑥 √35

= 27805,57 Mpa
ILHAM REZA FITRIANSYAH (202110340311025)
MAGHFIROH DWI RIZKAYANTI (202110340311028)
1
● Ik = 12 𝑥 𝑏 𝑥 ℎ3
1
= 12 𝑥 550 𝑥 5503

= 7,63 x109 mm4

Lkolom = 4500 = 4500 mm

𝐸𝐼 27805,57 𝑥 7,63𝑥 109


⮚ =
𝐿𝑘 4500

= 4,715 x1010

1
● Ib (x) = 12 𝑥 𝑏 𝑥 ℎ3
1
= 12 𝑥 350 𝑥 6003

= 6,3 x 109 mm4


Lbeam(x) = 6000 mm
𝐸𝐼 27805,57 𝑥 6,3 x 109
⮚ =
𝐿𝑘 6000

= 2,919 x 1010
1
● Ib (y) = 12 𝑥 𝑏 𝑥 ℎ3
1
= 12 𝑥 250 𝑥 5003

= 2,604 x109 mm4


Lbeam(y) = 4250 mm
𝐸𝐼 27805,57 𝑥 2,604 𝑥 109
⮚ =
𝐿𝑘 4250

= 1,704 x1010

𝛴 (𝐸𝐼/𝐿𝑘)
❖ ΨA = 𝛴 ( 𝐸𝐼/𝐿𝑏)

2 𝑥 4,715 𝑥1010
= (2,919 +1,704)𝑥1010

= 2,04

𝛴 (𝐸𝐼/𝐿𝑐)
❖ΨB = 𝛴 ( 𝐸𝐼/𝐿𝑏)

= 0 → (jepit)

Tugas Besar Beton Bertulang | 199


K = 0,66

Dari Nomogram, didapat panjang efektif nilai K = 0,63

1
𝐼 𝑥 550 𝑥 5503
r = √
𝐴
= √12 550 𝑥 550
= 158,771 mm
550
𝑘 𝑥 𝐿𝑢 0,66 𝑥 (4500 − )
2
● = = = 17,563
𝑟 158,771

𝑚𝑎𝑘𝑎 17,563 < 22


(kolom pendek)
ILHAM REZA FITRIANSYAH (202110340311025)
MAGHFIROH DWI RIZKAYANTI (202110340311028)

❖ Perencanaan kolom pendek


𝑀𝑢 33,975
● e = = = 0,046 = 46 mm
𝑃𝑢 738,77
● Ag =pxl
= 550 x 550
= 302500 mm2
Penulangan kolom dipakai 1% Ac < As < 4% Ac

Dicoba ρg = 1,2 %

Ast = 0,012 x 302500

= 3630 mm2 (dipakai tulangan 12𝐷22 (Ast = 4562 mm²)

Pemeriksaan kekuatan penampang x

● Dpakai = 550 – 40 – 10 – 1/2 D22


= 550 – 40 -10- 11
= 489 mm
𝐴𝑠 𝑥 𝑓𝑦
● a = 0,85 𝑥 𝑓𝑐 ′ 𝑥 𝑏
4562 𝑥 400
= 0,85 𝑥 35 𝑥 550

= 111,523 mm
● d’ = 40 + 10 + ½ D22
= 61 mm
● As’ = 2D22 = 760 mm2

Tugas Besar Beton Bertulang | 201


𝑎
● Mn = As’ x fy (d - 2 )
111,523
= 760 x 400 ( 489 – ) x 10-6
2

= 131,704 kNm

● MR = Ø Mn
= 0,9 x 131,704
= 118,534 kNm
Maka didapatkan
MR > Mux
118,534 kNm > 66,290 kNm

Pemeriksaan kekuatan penampang y

● Dpakai = 550– 40 – 10 – 1/2 D22


= 550 – 40 -10- 11
= 489 mm
𝐴𝑠 𝑥 𝑓𝑦
● a = 0,85 𝑥 𝑓𝑐 ′ 𝑥 𝑏
4562 𝑥 400
= 0,85 𝑥 35 𝑥 550

= 111,523 mm
● d’ = 40 + 10 + ½ D22
= 61 mm
● As’ = 4D22 = 1521 mm2
𝑎
● Mn = As’ x fy (d - 2 )
111,523
= 1521 x 400 ( 489 – ) x 10-6
2

= 263,582 kNm

● Mr = Ø Mn
= 0,9 x 263,582
= 237,224 kNm

Maka didapatkan
Mr > Muy
237,224 kNm > 33,975 kNm
ILHAM REZA FITRIANSYAH (202110340311025)
MAGHFIROH DWI RIZKAYANTI (202110340311028)

❖ Kondisi balance
● dpakai = 550 – 40 – 10 – 1/2 D22
= 550 – 40 -10- 11
= 489 mm
600
● Cb = 489 x ( 600+400)

= 293,4 mm
● ab = ß₁ x Cb
= 0,79 x 293,4
= 231,786 mm
● d’ = 40 + 10 + ½ D22
= 61 mm
● As’ = 2D22 = 760 mm2
● fs’ = Es’ x Ԑs
293,4−61
= 2 x 105 x ( ) x 0,003
293,4

= 475,256 Mpa
475,256 Mpa > fy = 400 Mpa

Pemeriksaan regangan pada masing-masing tulangan :


𝐶𝑏−𝑑′ 293,4−61
a. Ԑs1’ = 𝑥 0,003 = 𝑥 0,003 = 0,0023
𝐶𝑏 293,4

fs1’ = Es’ x Ԑs1’


= 2 x 105 x (0,0023)
= 460 MPa > fy = 400
= 400 MPa ( dipakai )
As1’ = ( ¼ π d2 ) x 4
= ( ¼ x π x 222 ) x 4 = 1519,76 mm2
𝐶𝑏−𝑑′ 293,4−61
b. Ԑs2’ = 𝑥 0,003 = 𝑥 0,003 = 0,0023
𝐶𝑏 61

fs2’ = Es’ x Ԑs1’


= 2 x 105 x ( 0,0023)
= 460 MPa < fy = 400
= 400 MPa ( dipakai )
As2’ = ( ¼ π d2 ) x 2
= ( ¼ x π x 222 ) x 2 = 759,88 mm2

Tugas Besar Beton Bertulang | 203


Pada daerah tarik
𝑑−𝑐𝑏
c. Ԑs2 = 𝐶𝑏 𝑥 0,003
489− 293,4
= 𝑥 0,003
293,4

= 0,002
fs2 = Es’ x Ԑs1’
= 2 x 105 x ( 0,002)
= 400 MPa < fy = 400
= 400 MPa ( dipakai )
As2 = ( ¼ π d2 ) x 2
= ( ¼ x π x 222 ) x 2 = 759,88 mm2
𝑑−𝑐𝑏
d. Ԑs1 = 𝑥 0,003
𝐶𝑏
489 − 293,4
= 𝑥 0,003
293,4

= 0,002
fs1 = Es’ x Ԑs1’
= 2 x 105 x ( 0,002)
= 400 MPa > fy = 400
= 400 MPa ( dipakai )
As1 = ( ¼ π d2 ) x 4
= ( ¼ x π x 222 ) x 4 = 1519,76 mm2
ILHAM REZA FITRIANSYAH (202110340311025)
MAGHFIROH DWI RIZKAYANTI (202110340311028)

Rekapitulasi perhitungan disajikan dalam betuk tabel :

Tabel 1. Perhitungan regangan pada daerah tekan

Cs1 Cs2
As' ( mm2 ) 1519,76 759,88
fs' / fy (Mpa ) 400 400
As' x ( fs' / fy ) ( N ) 607904 303952
∑ Cs1 + Cs2 ( N ) 911856

Tabel 2. Perhitungan regangan pada daerah tarik

T1 T2
As' ( mm2 ) 1519,76 759,88
fs' / fy (Mpa ) 400 400
As' x ( fs' / fy ) ( N ) 607904 303952
∑ T1 + T2 ( N ) 911856

Pnb = Cc + ∑ Cs- ∑ T
= ( 0,85 x fc’ x ab x b ) + ∑ Cs- ∑ T
= ( 0,85 x 35 x 231,786 x 550 ) + 911856 – 911856
= 3792598,425 N x 10-3
= 3792,598 kN > 1136,56 kN ( keruntuhan tarik )
Ø Pnb = 0,65 x 3792,598
= 2465,189 kN
Maka Ø Pnbx > Pu
2465,189 kN > 738,77 Kn (Keruntuhan tarik)

Tugas Besar Beton Bertulang | 205


❖ Kapasitas penampang pada keruntuhan tarik
𝑓𝑦 400
● m = 0,85 𝑓′ 𝑐 = 0,85 𝑥 35 = 13,44
𝐴𝑆 4562
● p = 𝑏𝑑 = 550 𝑥 489 = 0,017
ℎ−2𝑒 550−2 𝑥 46
● = = 0,468
2𝑑 2 𝑥 489
𝑑′ 61
● (1 − 𝑑 ) = (1 − 489) = 0,875

ℎ−2𝑒 ℎ−2𝑒 2 𝑑′
● 𝑃𝑛 = 0,85 𝑥 𝑓𝑐 ′𝑥 𝑏 𝑥 𝑑 [ + √( ) + 2𝑚𝜌 (1 − 𝑑 ) ] x 10-3
2𝑑 2𝑑

= 0,85 x 35 x 550 x 489 (0,468+ √(0,4682 + 2 𝑥 13,445 𝑥 0,017 𝑥 0,875) x 10-3

= 9997,793
● Ø Pn = 0,65 x 9997,793
= 6498,565 kN
Maka Ø Pn > Pu
6498,565 kN > 738,77 kN (Aman)

❖ Perencanaan sengkang kolom lantai 1


● Persyaratan menurut SNI 2847 : 2013

Ukuran sengkang yang digunakan adalah Ø10 karena tulangan memanjang


kurang dari D32

Jarak spasi sengkang tidak boleh lebih besar dari :

✔ 16 kali diameter tulangan memanjang = 16 x 22 = 352 mm


✔ 48 kali dimater sengkang / sengkang ikat = 48 x 10 = 480 mm
✔ Dimensi terkecil dari penampang kolom = 550 mm
Maka dari itu sengkang yang digunakan adalah Ø10-350
ILHAM REZA FITRIANSYAH (202110340311025)
MAGHFIROH DWI RIZKAYANTI (202110340311028)

Tugas Besar Beton Bertulang | 207


✔ Nilai Pux Lantai 2

✔ Nilai Mux Lantai 2

✔ Nilai Puy Lantai 2

✔ Nilai Muy Lantai 2


ILHAM REZA FITRIANSYAH (202110340311025)
MAGHFIROH DWI RIZKAYANTI (202110340311028)

❖ Perhitungan kolom lantai 2


● Data perencanaan arah x ( Melintang )

Pux = 139,35 kN (Max)

Mux = 91,926 kNm (Max)

● Data perencanaan arah y ( Memanjang )

Puy = 84,18 kN (Max)

Muy = 41,39 kNm (Max)

❖ Data perencanaan umum ( perhitungan )

Pu = Pux + Puy

= 139,35 + 84,18

= 223,53 kN ( max )
Mux = 91,926 kNm (Max)
Muy = 41,39 kNm (Max)
❖ Perhitungan penulangan kolom
Muy = 41,39 kNm
Puy = 84,18 kNm
fc’ = 35 Mpa
fy = 400 Mpa

● Ec = 4700 𝑥 √𝑓𝑐 ′
= 4700 𝑥 √35

= 27805,57 Mpa
1
● Ik = 12 𝑥 𝑏 𝑥 ℎ3
1
= 𝑥 550 𝑥 5503
12

= 7,63 x109 mm4

Lkolom = 4500 = 4500 mm


𝐸𝐼 27805,57 𝑥 7,63 𝑥 1010
⮚ =
𝐿𝑘 4500

= 4,715 x1010

Tugas Besar Beton Bertulang | 209


1
● Ib (x) = 12 𝑥 𝑏 𝑥 ℎ3
1
= 12 𝑥 350 𝑥 6003

= 6,3 x 109 mm4


Lbeam(x) = 6000 mm
𝐸𝐼 27805,57 𝑥 6,3 x 109
⮚ =
𝐿𝑘 6000

= 2,919 x 1010
1
● Ib (y) = 12 𝑥 𝑏 𝑥 ℎ3
1
= 12 𝑥 250 𝑥 5003

= 2,604 x109 mm4


Lbeam(y) = 4250 mm
𝐸𝐼 27805,57 𝑥 2,604 𝑥 109
⮚ =
𝐿𝑘 4250

= 1,704 x1010

𝛴 (𝐸𝐼/𝐿𝑘)
❖ ΨA =
𝛴 ( 𝐸𝐼/𝐿𝑏)

2 𝑥 4,715 𝑥1010
= (2,919 +1,704)𝑥1010

= 2,04

𝛴 (𝐸𝐼/𝐿𝑘)
❖ ΨB = 𝛴 ( 𝐸𝐼/𝐿𝑏)

2 𝑥 4,715 𝑥1010
= (2,919 +1,704)𝑥1010

= 2,04
ILHAM REZA FITRIANSYAH (202110340311025)
MAGHFIROH DWI RIZKAYANTI (202110340311028)

0,85

Dari Nomogram, didapat panjang efektif nilai K = 0,82

1
𝐼 𝑥 550 𝑥 5503
r = √𝐴 = √12 550 𝑥 550 = 158,771 mm
𝑘 𝑥 𝐿𝑢 0,85 𝑥 (4500 −550)
● = = = 21,147
𝑟 158,771

𝑚𝑎𝑘𝑎 21,147 < 22


(kolom pendek)

Tugas Besar Beton Bertulang | 211


❖ Perencanaan kolom pendek
𝑀𝑢 41,39
● e = = = 0,492 = 492 mm
𝑃𝑢 84,18

● Ag =pxl
= 550 x 550
= 302500 mm2
Penulangan kolom dipakai 1% Ac < As < 4% Ac

Dicoba ρg = 1,2 %

Ast = 0,012 x 302500

= 3630 mm2 (dipakai tulangan 12𝐷22 (Ast = 4562 mm²)

Pemeriksaan kekuatan penampang x


● Dpakai = 550 – 40 – 10 – 1/2 D22
= 550 – 40 -10- 11
= 489 mm
𝐴𝑠 𝑥 𝑓𝑦
● a = 0,85 𝑥 𝑓𝑐 ′ 𝑥 𝑏
4562 𝑥 400
= 0,85 𝑥 35 𝑥 550

= 111,523 mm
● d’ = 40 + 10 + ½ D22
= 61 mm
● As’ = 2D22 = 760 mm2
ILHAM REZA FITRIANSYAH (202110340311025)
MAGHFIROH DWI RIZKAYANTI (202110340311028)
𝑎
● Mn = As’ x fy (d - 2 )
111,523
= 760 x 400 ( 489 – ) x 10-6
2

= 131,704 kNm

● MR = Ø Mn
= 0,9 x 131,704
= 118,534 kNm
Maka didapatkan
MR > Mux
118,534 kNm > 91,926 kNm

Pemeriksaan kekuatan penampang y


● Dpakai = 550– 40 – 10 – 1/2 D22
= 550 – 40 -10- 11
= 489 mm
𝐴𝑠 𝑥 𝑓𝑦
● a = 0,85 𝑥 𝑓𝑐 ′ 𝑥 𝑏
4562 𝑥 400
= 0,85 𝑥 35 𝑥 550

= 111,523 mm
● d’ = 40 + 10 + ½ D22
= 61 mm
● As’ = 4D22 = 1521 mm2
𝑎
● Mn = As’ x fy (d - 2 )
111,523
= 1521 x 400 ( 489 – ) x 10-6
2

= 183,695 kNm

● Mr = Ø Mn
= 0,9 x 263,582
= 237,224 kNm

Maka didapatkan
Mr > Muy
237,224 kNm > 41,39 kNm

Tugas Besar Beton Bertulang | 213


❖ Kondisi balance
● dpakai = 550 – 40 – 10 – 1/2 D22
= 550 – 40 -10- 11
= 489 mm
600
● Cb = 489 x ( 600+400)

= 293,4 mm
● ab = ß₁ x Cb
= 0,79 x 293,4
= 231,786 mm
● d’ = 40 + 10 + ½ D22
= 61 mm
● As’ = 2D22 = 760 mm2
● fs’ = Es’ x Ԑs
293,4−61
= 2 x 105 x ( 293,4
) x 0,003

= 475,256 Mpa
475,256 Mpa > fy = 400 Mpa

Pemeriksaan regangan pada masing-masing tulangan :


𝐶𝑏−𝑑′ 293,4−61
e. Ԑs1’ = 𝑥 0,003 = 𝑥 0,003 = 0,0023
𝐶𝑏 293,4

fs1’ = Es’ x Ԑs1’


= 2 x 105 x ( 0,0023)
= 460 MPa > fy = 400
= 400 MPa ( dipakai )
As1’ = ( ¼ π d2 ) x 4
= ( ¼ x π x 222 ) x 4 = 1519,76 mm2
𝐶𝑏−220,3 293,4−220,3
f. Ԑs2’ = 𝑥 0,003 = 𝑥 0,003
𝐶𝑏 293,4

= 7,47 x 10-4
fs2’ = Es’ x Ԑs1’
= 2 x 105 x ( 7,47 x 10-4)
= 149,4 MPa < fy = 400
= 149,4 MPa ( dipakai )
As2’ = ( ¼ π d2 ) x 2
= ( ¼ x π x 222 ) x 2 = 759,88 mm2
ILHAM REZA FITRIANSYAH (202110340311025)
MAGHFIROH DWI RIZKAYANTI (202110340311028)

Pada daerah tarik


379,6−𝑐𝑏
g. Ԑs2 = 𝐶𝑏 𝑥 0,003
379,6− 293,4
= 𝑥 0,003
293,4

= 8,81 x 10-4
fs2 = Es’ x Ԑs1’
= 2 x 105 x ( 8,81 x 10-4)
= 176,2 MPa < fy = 400
= 176,2 MPa ( dipakai )
As2 = ( ¼ π d2 ) x 2
= ( ¼ x π x 222 ) x 2 = 759,88 mm2
𝑑−𝑐𝑏
h. Ԑs1 = 𝑥 0,003
𝐶𝑏
489 − 293,4
= 𝑥 0,003
293,4

= 0,002
fs1 = Es’ x Ԑs1’
= 2 x 105 x ( 0,002)
= 400 MPa = fy = 400
= 400 MPa ( dipakai )
As1 = ( ¼ π d2 ) x 4
= ( ¼ x π x 222 ) x 4 = 1519,76 mm2

Tugas Besar Beton Bertulang | 215


Rekapitulasi perhitungan disajikan dalam betuk tabel :

Tabel 1. Perhitungan regangan pada daerah tekan

Cs1 Cs2
As' ( mm2 ) 1519,76 759,88
fs' / fy (Mpa ) 400 400
As' x ( fs' / fy ) ( N ) 607904 303952
∑ Cs1 + Cs2 ( N ) 911856

Tabel 2. Perhitungan regangan pada daerah tarik

T1 T2
As' ( mm2 ) 1519,76 759,88
fs' / fy (Mpa ) 400 176,2
As' x ( fs' / fy ) ( N ) 607904 133890,856
∑ T1 + T2 ( N ) 741796,856

Pnb = Cc + ∑ Cs- ∑ T
= ( 0,85 x fc’ x ab x b ) + ∑ Cs- ∑ T
= ( 0,85 x 35 x 231,786 x 550 ) + 911856– 741796,856
= 3962657 N x 10-3
= 3962,657 kN > 129,508 kN ( keruntuhan tarik )
Ø Pnb = 0,65 x 3962,657
= 2575,727 Kn

Maka Ø Pnbx > Pu


2575,727 kN > 84,18 Kn (Keruntuhan tarik)
ILHAM REZA FITRIANSYAH (202110340311025)
MAGHFIROH DWI RIZKAYANTI (202110340311028)

❖ Kapasitas penampang pada keruntuhan tarik


𝑓𝑦 400
● m = 0,85 𝑓′ 𝑐 = 0,85 𝑥 35 = 13,445
𝐴𝑆 4562
● p = 𝑏𝑑 = 550 𝑥 489 = 0,017
ℎ−2𝑒 550−2 𝑥 492
● = = -0,444
2𝑑 2 𝑥 489
𝑑′ 61
● (1 − 𝑑 ) = (1 − 489) = 0,875

ℎ−2𝑒 ℎ−2𝑒 2 𝑑′
● 𝑃𝑛 = 0,85 𝑥 𝑓𝑐 ′𝑥 𝑏 𝑥 𝑑 [ + √( ) + 2𝑚𝜌 (1 − 𝑑 ) ] x 10-3
2𝑑 2𝑑

= 0,85 x 35 x 550 x 489 (-0,444+ √(−0,4442 + 2 𝑥 13,445 𝑥 0,017 𝑥 0,857) x 10-3


= 2587,575
● Ø Pn = 0,65 x 2587,575
= 1681,923 kN

Maka Ø Pn > Pu
1681,923 kN > 84,18 kN (Aman)

Tugas Besar Beton Bertulang | 217


❖ Perencanaan sengkang kolom lantai 2
● Persyaratan menurut SNI 2847 : 2013

Ukuran sengkang yang digunakan adalah Ø10 karena tulangan memanjang


kurang dari D32
Jarak spasi sengkang tidak boleh lebih besar dari :
✔ 16 kali diameter tulangan memanjang = 16 x 22 = 352 mm
✔ 48 kali dimater sengkang / sengkang ikat = 48 x 10 = 480 mm
✔ Dimensi terkecil dari penampang kolom = 600 mm
Maka dari itu sengkang yang digunakan adalah Ø10-350
ILHAM REZA FITRIANSYAH (202110340311025)
MAGHFIROH DWI RIZKAYANTI (202110340311028)

Tugas Besar Beton Bertulang | 219


Tabel Perencana Kolom

Kolom Arah Pu (kN) Mu (kNm) Dimensi Tulangan Tulangan


kolom pokok sengkang
Lantai 1 Arah x 408,28 66,29 55 x 55 12Ø22 Ø10-350
Arah y 330,49 33,975 55 x 55 12Ø22 Ø10-350

Kolom Arah Pu (kN) Mu (kNm) Dimensi Tulangan Tulangan


kolom pokok sengkang
Lantai 2 Arah x 139,35 91,926 55 x 55 12Ø22 Ø10-350
Arah y 84,18 41,39 55 x 55 12Ø22 Ø10-350

Anda mungkin juga menyukai