Anda di halaman 1dari 8

BAB VIII

PERENCANAAN PONDASI

8.1. Ketentuan Umum


1. Data teknis tanah
Data teknis tanah diambil dari hasil asumsi pada kedalaman -3 m
σα = σu = 17 kg/cm² = 1700 kN/m²
σtanah = 17 kN/m²
σbeton = 24 kN/m²
2. Data elemen
Mutu beton (fc’) = 29 MPa
Tulangan longitudina (fy) = 380 MPa
Dimensi kolom = 500 x 500
Elevasi dasar pondasi = -3,00 meter
3. Data output SAP 2000
Pu = 5250,8074 kN
Mux = 708,3141 kN
Muy = 683,2479 kN

8.2. Perencanaan Dimensi Fondasi


1. Dimensi fondasi direncanakan dengan bujur sangkar (B=L)
Pu
A =
σtanah
5250,8074
=
1700
= 3,0887 m
B=L = √ 3,0887
= 1,7574 m
Digunakan:
B=L = 3 m = 3000 mm
A = 3² = 9 m²

148
2. Menghitung eksentrisitas arah x dan arah y
Mux 708,3141
ex = = = 0,1348 m
Pu 5250,8074
Muy 683,2479
ey = = = 0,1301 m
Pu 5250,8074
3. Cek kekuatan pondasi

Wx = Wy
1
= x b x h²
6
1
= x 3 x 3²
6
= 4,5 m3
P 6 . ex 6 . ey
σmaks = ×( 1+ + )
A L B

5250,8074 6 . 0,1348 6 . 0,1301


= ×( 1+ + )
9 3 3

= 892,659 < 1700 kN/m²……… Ok


4. Menentukan nilai tebal fondasi

Vu = Pu = 5250,8074 kN
Vu 5250,8074
Vn =
Ø
= 0,8

= 6563,5093 kN
Vc = Vn = 6563,5093 kN
= 6563509,30 N
1
Vc = x √ fc x bo x d
3
Dengan :
bₖ = lₖ ( panjang dan lebar kolom )
bₒ = 2 x { ( b ₖ+ d )+(l ₖ+d )}
= 4 x ( 500 + d )

149
= 2000 + 4d
1
Vc = x √ fc x bo x d
3
1
6563509,30 = x √ 29 x (2000+ 4 d )x d
3
1
x √29 x ( 2000. d+ d )
2
6563509,30 =
3
Didapat :
d₁ = 738,2357 mm
d₂ = -1238,2357 mm
Diambil h = 900 mm
d’ =s+D
= 75 + 25
= 100 mm
untuk h = 900 mm, maka:
d = h – d’
= 900 – 100
= 800 mm > d₁ = 738,2357 mm…… Ok
Dimasukan ke persamaan:
bₒ = 2800 + 4 . d
= 2800 + 4 . 800
= 6000 mm

8.3. Gaya Geser Pondasi


1. Menghitung gaya geser pondasi yang ditahan oleh beton
500
ßc = =1
500
2
Vc1 = 0,17 × ( 1 + ßc ) × λ × √ f ' c × b0 × d
2
= 0,17 × ( 1 + 1 ) × 2 × √ 29 × 6000 × 800

150
= 26365766,896 N
as . d
Vc2 = 0,83 × ( bo ) × λ × √ f ' c × b0 × d
40 . 800
= 0,83 × ( 6000 ) × 2 × √ 29 × 6000 × 800
= 228847963,644 N
Vc3 = 0,33 × λ × √ f ' c × b0 × d
= 0,33 × 2 × √ 29 × 6000 × 800
= 17060202,109 N → Vc yang terpakai
øVc = 0,75 × 17060202,109
= 13648161,69 N > Vu : 5250807 N ......... OKE AMAN

8.4. Perhitungan Momen Ultimit ( Mu)


Lₚ = ½ . L – ½ . bkolom
= ½ . 3 – ½ . 0,8
= 1,1 m
σu = qu
Mu = 0,5 x qu x Lp²
= 0,5 x 1375,2203 . 1,1²
= 832,008265 kNm
= 832008265 Nmm
Gambar tampak rencana pondasi dapat dilihat pada Gambar 8.1

151
Gambar 8.1. Tampak Fondasi Bujur Sangkar

8.5 Perencanaan Tulangan Fondasi


Diameter tulangan (D) = 25 mm
Selimut beton (S) = 75 mm
d' = S+ ½ . Øtulangan = 75 + ½ . 25 mm
= 87,5 mm
Tebal efektif (d) = 900 – d’
= 900 – 87,5
= 812,5 mm = 0,8125 mm
fy = 380 MPa
Mu
Mn = , dipakai Mu = 832,008265 kNm
Ø
832,008265
=
0,8
= 1040,010331 kNm = 1040010331 Nmm
Mn
Rn =
b xd ²
1040010331
=
900 x 812 , 5²
= 0.17504
'
f c 600
ρb = 0.85. β .
fy 600+fy
Untuk mutu beton (fc’) > 28 MPa maka
( f ¿¿ ' c−28)
β = 0,85 – 0,05 x ¿ (SNI 2847 : 2019 : Tabel 22.2.2.4.3)
7
¿
β = 0,85 – 0,05 x 29−28 ¿ 7 = 0.842857

Rasio tulangan pada kondisi balance (ρb)


f 'c 600
ρb = 0,85 . β . . (SNI 2847 : 2019 : Tabel 22.2.2.4.3)
fy 600+fy

152
29 600
ρb = 0,85 . 0.842857 . . = 0.03347
380 600+380
Rasio tulangan maksimum (ρmaks)
ρmaks = 0.75 . ρb
= 0.75 . 0.03347
= 0,025105
1, 4
ρmin =
fy
1, 4
=
380
= 0,003684
Rasio behan (m)
m = fy/(0,85 . f’c)
m = 380/(0.85.29)
m = 15,41582
Rasio tulangan perlu

ρperlu =
1
m [ √
1− 1−
2 x m x Rn
Fy ]
=
1
15,41582 [ √
1− 1−
2 x 15,41582 x 0.17504
380 ]
= 0,004783
Cek Rasio tulangan
ρmin = 0,003684
ρperlu = 0,004783
ρmaks = 0,025105
Syarat ρmin > ρperlu < ρmaks = 0,003684 < 0,004783 < 0,025105
Maka dipakai ρperlu = 0,004783
Asperlu = ρ.b.d
= 0,004783 x 3000 x 812,5
= 11657,9522 mm²

153
Dipakai tulangan D = 25 mm
1
Luas tulangan (A) = . π . D²
4
1
= . π . 25²
4
= 491,07142 mm²
491,07142 x 3000
Jarak tulangan (S) = = 126,369903 mm²
11657,9522
Dipakai jarak tulangan = 125 mm
3000
Jumlah tulangan (n) pada jarak 3000 mm = = 24 buah
125
Kontrol tulangan
1
As = . π . D². 24
4
1
= . π . 25². 24
4
As = 11785,71429 mm² > As perlu = 11657,9522 mm²

Kontrol kapasitas momen


Cc = 0,85 . fc’ . b. α
= 0,85 . 29 . 3000. α
= 73950. α
Ts = As . fy
= 11785,71429 . 380
= 4478571,42857
Syarat Cc = Ts, maka :
4478571,42857
α =
73950
= 60,56215 m
1
Mntotal = Ts . (d- . α)
2
1
= 4478571,42857 . (812,5- . 39,184061)
2

154
= 3503223315 Nmm
= 3503,223315 kNm
Mntotal = 3503,223315 kNm > Mn = 1040,010331 kNm ……….. OK
Kesimpulan :
Jadi untuk fondasi dipasang tulangan D25-125 mm dengan jumlah tulangan 24 buah.

155

Anda mungkin juga menyukai