Anda di halaman 1dari 17

CONTOH 2 :

max. Z = 8x1 + 4x2


Kendala :

x1 + x 2
5x1 + x2
x1 , x2

10
15
0

JAWAB
Z - 8x1 - 4x2 = 0

~ maksimumkan

kendala :

x1 + x 2 + x 3
= 10
5x1 + x2 + x4 = 15
x1, x2, x3, x4
0
n-m=4-2=2
2 persamaan (m)
4 variabel
(n)
var. = var non basic
var. non basic = x1, x2
var. basic
= x3, x4

Tabel Simplex
Basic

x1

x2

x3

x4

Solusi

-8

-4

x3

0
0

1
5

1
1

1
0

0
1

10
15

x4
Kolom pivot

x1 (-8)

Indekx baris : 10/1 = 10


15/5 = 3
baris pivot
pivot = 5
x1 in ; x4 out
Baris pivot lama :
5
1
p.b.

15

1/5

:5

1/5

Z:

-8

-4

p.b.

1/5

1/5

12/5

8/5

24

(-8)

x3 :

10

1/5

1/5

4/5

-1/5

(1)

Basic

x1

x2

x3

x4

Solusi

-12/5

8/5

24

x3

0
0

0
1

4/5
1/5

1
0

-1/5
1/5

7
3

x1

Evaluasi ~ masih ada nilai (-) pada kolom x2


kolom pivot

7/4/5 = 7 x 5/4 = 35/4


3/1/5 = 3 x 5 = 1
pivot = 4/3 ~ x2 in, x3 out

pivot lama :
0
p.b.

4/5

-1/5

5/4

-1/4

35/4

: 4/5

-12/5

8/5

24

p.b.

5/4

-1/4

35/4

45

x1

1/5

1/5

p.b.

5/4

-1/4

35/4

-1/4

1/4

5/4

(-12/5)

(-1/5)

Basic

x1

x2

x3

x4

Solusi

45

x2

0
0

0
1

1
0

5/4
-1/4

-1/4
1/4

35/4
5/4

X1

Pada fungsi tujuan ~ tidak ada nilai (-)


X1 = 5/4
X2 = 35/4
Z = 45

optimum

Selama ini

metoda simplex ~ var. slack

jika pertidak samaan berbentuk ~ ?


Mis : min. Z = 4x1 + x2
Kendala :
3x1 + x2
4x1 + 3x2
x1 + 2x2
x1 , x 2

=3
6
4
0

min Z = 4x1 + x2
Kendala :
3x1 + x2
4x1 + 3x2 x3
x1 + 2x2
+ x4
x1, x2, x3, x4 0
~ 4 var.
3 pers.

=3
=6
=4

4 3 = 1 ~ hanya 1 var menjadi var non basic


Tidak yakin memilih yang mana

Ingat konsep simplex secara geometri !!!


Trial & error
lama!
Ide

menggunakan var. buatan (artificial var.)

Menambahkan var. non negatif pada persamaan kendala yang tidak


memiliki var. slack
Var. buatan ini akan berperan sebagai var. slack ~ mempersiapkan
solusi awal
AWAS : var. buatan

ditambahkan

tidak boleh merubah persoalan LP

akan valid bila kita memaksakan nilai-nilai var. = 0 jika keadaan


optimum tercapai
ARTINYA : kita menggunakan var. buatan hanya sebagai alat bantu untuk
mendapat solusi awal dan harus menjadi = 0 pada solusi akhir
~ 2 metoda : - Teknik M
- Metoda 2 tahap

TEKNIK M
CONTOH 1 :
min Z = x1 - 2x2
Kendala :
x1 + x2 2
- x1 + x2
x2
x1, x2

1
3
0

min Z = x1 - 2x2
kendala :
x1 + x2 - x3
-x1 + x2
-x4
x2
+ x5

=2
=1
=3

.(1)
.(2)
.(3)

x1, x2, x3, x4, x5 0


Pers. (1) dan (2) tidak mempunyai var. yang berfungsi sebagai var slack
harus (+) var. artificial

x1 + x 2 - x 3
-x1 + x2

+ R1 = 2
-x4

+ R2 = 1

R ini akan dimasukkan dalam fungsi tujuan dengan menambahkan bilangan positif yang besar sekali
min Z = x1 - 2x2 + MR1 + MR2
kendala :
x1 + x2 - x3
+ R1
- x1 + x 2
- x4
+ R2
x2
+ x5
x1, x2, x3, x4, x5, R1, R2 0
3 pers
7 var

7 - 3 = 4 var non basic


diset =
x1, x2, x3, x4 = 0
R1 = 2
R2 = 1
x5 = 3

=2
=1
=3

Fungsi tujuan

minimumkan
akan optimal bila R1 & R2 =

R = f(x)

R1 = 2 - x1 - x2 + x3
R2 = 1 + x1 - x2 + x4
Z = x1 - 2x2 + M R1 + M R2
= x1 - 2x2 + M (2 - x1 - x2 + x3) + M (1 + x1 - x2 + x4)
= x1 - 2x2 + 2M - Mx1 - Mx2 + Mx3 + M + Mx1 - Mx2 + Mx4
= x1 - Mx1 + Mx1 - 2x2 - Mx2 - Mx2 + Mx4 + 2M + M + Mx3
= x1 - (2 + 2M) x2 + Mx3 + Mx4 + 3M
Z - x1 + (2 + 2M) x2 - Mx3 - Mx4 = 3M

buat tabel simplex

Basic

x1

x2

x3

x4

x5

R1

R2

solusi

-1

2 + 2M

-M

-M

3M

R1

-1

R2

-1

-1

x5

1 + 2M

-M

2+M

- 2 2M

-2+M

R1

-1

-1

x2

-1

-1

x5

-1

1/ 2

3/2

(-1/ 2 M)

- 3/2 M

- 5/2

x1

- 1/ 2

1/2

1/ 2

- 1/ 2

1/ 2

x2

- 1/ 2

- 1/ 2

1/ 2

1/ 2

3/2

x5

1/ 2

- 1/ 2

3/2

3/2

-3

-2M

-M

-4

x4

-1

-1

x2

-1

x5

-1

-1

-1

-2

-M

-M

-6

x4

-1

x2

TEKNIK M
min Z = 4x1 + x2
kendala :

3x1 + x2
4x1 + 3x2 - x3
x1 + 2x2 + x4
x1, x2, x3, x4

=3
=6
=4
0

~ Persamaan 1 dan 2 tidak memiliki var. slack


3x1 + x2
+ R1
=3
4x1 + 3x2 - x3 + R2
=6

harus ditambah var buatan

masukkan R1 & R2 dalam fungsi tujuan dengan memberi koefisien


M (M > 0) ~ M bilangan sangat besar
Min Z = 4x1 + x2 + MR1 + MR2
Mengapa (+) ?
kendala :
3x1 + x2
+ R1
4x1 + 3x2 - x3
+ R2
x1 + 2x2
+ x4

=3
=6
=4

x1, x2, x3, x4, R1, R2

6 var
3 persamaan

dipilih

3 var di set = 0

x1, x2 , x3

=0

langsung didapat solusi awal


R1 = 3, R2 = 6, X4 = 4

untuk tabel sampel x ~ dikondisikan sedemikian rupa agar dapat


dimasukkan dengan mudah pada tabel
Z - 4x1 - x2 - MR1 - MR 2 = 0
R2 = 3 - 3x1 - x2
R2 = 6 - 4x1 - 3x2 + x3
Z - 4x1 - x2 - M (3 - 3x1 - x2 ) - M (6 - 4x1 - 3x2 + x3) = 0
Z - 4x1 - x2 - 3M + 3Mx1 + 4Mx2 - 6M + 4Mx1 + 3 Mx2 - Mx3
=0
Z - 4x1 - x2 + 7Mx1 + 4Mx2 - Mx3 - 9M
=0
Z + (- 4 + 7M)x1 + (- 1 + 4M)x2 + (- M) X3
= 9M
Z - (4 - 7M)x1 - (1 - 4M) - Mx3 = 9M

Iterasi

Basic
Z

R1

x2

-4 + 7M 1 + 4M

x3

R1

R2

x4

solusi

-M

9M

x4

3
4
1

1
3
2

0
-1
0

1
0
0

0
1
0

0
0
1

3
6
4

1 + 5M
3

-M

4 7M
3

4 + 2M

x1
x4

1
0
0

1/3
5/3
5/3

0
-1
0

1/3
- 4/3
- 1/3

0
1
0

0
0
1

1
2
3

1/5

8/5 M

- 1/5 M

18/5

x1

1
0
0

0
1
0

1/5
- 3/5
1

3/5
- 4/5
1

- 1/5
3/5
-1

0
0
1

3/5
6/5
1

R2

R2

x1

x2
x4

Iterasi

Basic

x1

x2

x3

R1

R2

x4

solusi

7/5 M

-M

- 1/5

17/5

x1

1
0
0

0
1
0

0
0
1

2/5
- 1/5
1

0
0
-1

- 1/5
3/5
1

2/5
9/5
1

x2
x3

:.

x1

= 2/5

x2

= 9/5

= 17/5

TEKNIK M / METODA BIG M


Misalkan : max Z = 3x1 + 5x2
kendala :

x1
2x2
3x1 + 2x2
x1, x2

4
12
= 18
0

Jawab
Z 3x1 5x2
Kendala :

X 1 + s1
2x1 + s2
3x1 + 2x2
x1, x2, s1, s2

= 0 (maks)
=4
= 12
= 18
0

n m = 4 3 = 1 (?)

~ persamaan 3 memiliki var. slack harus ditambah var. buatan (R)


3x1 + 2x2

+ R1

= 18

masukkan R1 dalam fungsi tujuan dengan memberi koefisien


M (M > 0) M bilangan sangat besar
(Maks) Z 3x1 5x2 0s1 0s2 MR1 = 0

Z 3x1 5x2 0s1 0s2 MR1 = 0


nm

kendala :
x1
+ s1
2x2
3x1 + 2x2

=4
= 12
= 18

+ s2
+ R1

53=2
x1

x2

R1 = 18 3x1 2x2
Z 3x1 5x2 0s1 0s2 M ( 18 3x1 x2 )

=0

Z 3x1 5x2 0s1 0s2 ( 18M 3Mx1 2Mx2 )

=0

Z 3x1 5x2 0s1 0s2 + 18M + 3Mx1 + 2Mx2

=0

Z ( 3 +3M )x1 ( 5 +2M )x2 0s1 0s2

= - 18 M

Basic

x1

x2

s1

s2

R1

solusi

(-3M 3)

(- 2M 5)

- 18 M

s1

s2

12

18

R1

Basic

x1

x2

s1

s2

R1

solusi

(- 2M-5)

( 3M+3 )

- 6M + 12

x1

s2

12

R1

-03

- 9/2

( M + 5/2)

27

x1

s22

-1

x2

- 3/2

1/ 2

3/2

(M+1)

36

x1

- 1/3

1/3

s1

1/3

- 1/3

x2

1/ 2

optimal
Z
= 36
x1
=2
x2
=6

Anda mungkin juga menyukai