PERMINTAAN,
PENAWARAN
DAN
KESEIMBANGAN
PASAR
PERMINTAAN
FUNGSI Q=a-
PERMIN
bP
TAAN
P
KURVA
PERMIN
TAAN Kurva Permintaan (Qd)
Ket :
a = suatu angka tetap
b = Kecondongan kurva permintaan
Q
0
PERMINTAAN
Demand
Price Quantity
(Px) (Qx) P
0 51 17
2 45
4 39
B
6 33
8 27 10 A
10 21
13 12
14 9
15 6 0 21 51 X
16 3
17 0
Bergeser ke atas akibat penambahan
P jumlah yang diminta
D4
D3
D1
D2
Qd
Pergeseran Kurva permintaan
Bina Nusantara
PENAWARAN
PENAWARAN
FUNGSI Q = -a +
PENAW
ARAN
bP
P
KURVA
PENAW
ARAN
Kurva Penawaran (Qs)
Ket :
a = suatu angka tetap
b = kecondongan Kurva Penawaran
Q
0
PENAWARAN
Supply
Price Quantity
(Px) (Qx) P
0 0 17
S
2 4
4 7
6 9
8 12 10
10 21
13 25
14 30
15 35
0 21 51 X
16 40
17 50
Pergerakan dalam kurva penawaran
P
S
Bina Nusantara Qs
P S2
S1
S3
Pergeseran kurva
penawaran
•Harga barang dan jumlah barang yang diperjual belikan ditentukan oleh
kekuatan permintaan dan penawaran.
•Keadaan pasar dikatakan ada dalam keadaan seimbang (ekuilibrium) bila
jumlah barang yang ditawarkan penjual pada suatu tingkat harga tertentu sama
dengan jumlah barang yang diminta konsumen atau barang di pasar habis
terjual (di - clear).
Jumlah Jumlah
Harga Sifat Interaksi
permintaan Penawaran
500 200 900 Kelebihan penawaran
400 400 800 Kelebihan penawaran
300 600 600 Ekuilibrium
200 900 375 Kelebihan permintaan
100 1300 100 Kelebihan permintaan
KESEIMBANGAN PASAR
KESEIMB
ANGAN
PASAR
Qd = Qs
P
Qs
E
Pe
Qd
Q
0 Qe
Contoh Soal
MISALKAN :
FUNGSI PERMINTAAN -> Qd = 1000 – 20 P
FUNGSI PENAWARAN -> Qs = -500 + 30 P
1.PERMINTAAN BERTAMBAH
(KURVA PERMINTAAN BERGESER KE KANAN).
2. PERMINTAAN BERKURANG
(KURVA PERMINTAAN BERGESER KE KIRI)
3. PENAWARAN BERTAMBAH
(KURVA PENAWARAN BERGESER KE KANAN)
4. PENAWARAN BERKURANG
(KURVA PENAWARAN BERGESER KE KIRI)
Latihan Soal 1
Qd = 240 – 5P
Qs = -6 + 15P
Qd = 50 – 10P
Qs = -40 + 5P
Hitung :