Sudut-sudut berelasi adalah sudut-sudut yang memiliki hubungan satu sama lain
seperti jumlah atau selisih. Suatu sudut a o dikatakan berelasi dengan sudut-sudut
yang besarnya (90o + ao), (180o + ao), (270o + ao), (360o - ao), atau sudut (-ao).
Dengan adanya pola khusus pada sudut-sudut yang berelasi, kita dapat
menentukan nilai perbandingan trigonometri suatu sudut dari sudut relasinya
ataupun sebaliknya. Kita juga dapat menyatakan perbandingan trigonometri
suatu sudut dalam bentuk perbandingan trigonometri sudut komplemennya.
Untuk memahami pola khusus pada sudut-sudut berelasi, kita harus memahami
konsep nilai trigonometri pada tiap-tiap kuadran sudut.
Perbandingan Trigonometri sudut (90 o - o) dan (90o + o)
1. Nyatakan perbandingan trigonometri berikut ini dalam perbandingan
trigonometri sudut komplemennya.
a. sin 36o
b. sin 62o
c. cos 18o
d. cos 12o
e. sec 12o
Pembahasan
a. sin 36o = sin (90o - 54o)
sin 36o = cos 54o
Jadi, sin 36o = cos 54o.
b. sin 62o = sin (90o - 28o)
sin 62o = cos 28o
Jadi, sin 62o = cos 28o.
d. cosec 240o
e. cot 210o
Pembahasan
a. sin 210o = sin (270o - 60o)
sin 210o = -cos 60o
sin 210o = -
b. cos 240o = cos (270o - 30o)
cos 240o = -sin 30o
cos 240o = -
c. tan 225o = tan (270o - 45o)
tan 225o = cot 45o
tan 225o = 1
d. cosec 240o = cosec (270o - 30o)
cosec 240o = -sec 30o
cosec 240o = -2/3.3
e. cot 210o = cot (270o - 60o)
cot 210o = tan 60o
cot 210o = 3
e. cot 300o
Pembahasan
a. sin 330o = sin (270o + 60o)
sin 330o = -cos 60o
sin 330o = -
b. cos 315o = cos (270o + 45o)
cos 315o = sin 45o
cos 315o = 2
c. tan 300o = tan (270o + 30o)
tan 300o = -cot 30o
tan 300o = -3
d. cosec 330o = cosec (270o + 60o)
cosec 330o = -sec 60o
cosec 330o = -2
e. cot 300o = cot (270o + 30o)
cot 300o = -tan 30o
cot 300o = -1/3.3
Perbandingan Trigonometri sudut (n.360o - o) dan (n.360o + o)
sin (n.360o - o) = -sin o
cos (n.360o - o) = cos o
tan (n.360o - o) = -tan o
cosec (n.360o - o) = -cosec o
10