BAB IV
b. Lantai 2 : 5,00 m
c. Lantai 3 : 9,00 m
d. Lantai 4 : 13,00 m
e. Lantai 5 : 17,00 m
f. Lantai 6 : 21,00 m
g. Lantai 7 : 25,00 m
h. Atap : 31,50 m
1 1 1 2
kolom atau tumpuan yaitu = 10
. 15 dan = 2
3 , dengan
hmax = . L = . 800 = 80 cm
bmin = . h = . 70 = 35 cm
bmax = . h = . 70 = 46,667 cm
hmin = . L = . 600 = 40 cm
bmin = . h = . 50 = 25 cm
bmin = . h = . 80 = 40 cm
bmax = . h = . 90 = 60 cm
hmin = . L = . 600 = 40 cm
bmin = . h = . 50 = 25 cm
hmax = . L = . 400 = 40 cm
bmin = . h = . 40 = 20 cm
bmax = . h = . 40 = 26,667 cm
bmin = . h = . 50 = 25 cm
hmin = . L = . 600 = 40 cm
hmax = . L = . 600 = 60 cm
bmin = . h = . 60 = 30 cm
bmax = . h = . 60 = 40 cm
57
hmin = . L = . 600 = 40 cm
bmin = . h = . 50 = 25 cm
Perencanaan plat lantai dibagi menjadi 9 tipe plat lantai, antara lain :
Direncanakan :
6,00 m
Mutu baja fy : 240 MPa
Lx : 3,33 m
Ketebalan plat minimum untuk > 2,0 tidak boleh kurang dari :
ln 0,8 + 1400
=
36 + 9
dan tidak boleh kurang dari 90 mm. (SNI 2847-2013, pasal 9.5.3.3)
dimana :
balok
= rasio batang bersih dalam arah panjang (ln) terhadap arah pendek
(Sn)
ln = Ly 2( b)
= 600 2( 40 )
= 560 cm
59
Sn = Lx 2( b)
= 333 2( 35 )
= 298 cm
= 1,879
,
h =
( . , )
= 10,219 cm
,
h =
( , )
. ,
120 =
. , ( , )
. ,
120 =
, ( , )
,
120 =
, ,
,
120 =
, ,
60
,
120 + 9,395 =
,
,
= = 4,037 > 2,0
,
qf = 1,2 qd + 1,6 ql
= 753,36 kg/m2
61
6,00
= = 1,8
3,33
Mu = 0,001 . qf . Lx2 . X
dimana :
qf = beban berfaktor
Maka :
a. Data perencanaan :
tulangan = 10 mm
tselimut = 20 mm
b = 1000 mm
, ,
min = = = 0,0058
62
= 95 mm
= 85 mm
b. Perhitungan rasio :
, . .
b =
, . , .
=
= 0,07083
0,5 b = 0,0354
, ,
min (1) = = (SNI 2847-2013 Pasal 10.5.(1))
= 0,00616
, ,
min (2) = = (SNI 2847-2013 Pasal 10.5.(1))
= 0,00583
Dimana min tidak boleh kurang dari min (1) dan tidak lebih kecil dari
Rn =
. .
, .
=
, . .
= 0,654 Mpa
m =
, .
=
, .
= 8,067
. .
= 1 1
. , . ,
= 1 1
,
= 0,00276
Asperlu = min . b . dx
= 0,00616 . 1000 . 95
= 585,200 mm2
Asada = . . . tulangan2
= . . 3,14 . 102
= 0,80
Rn =
. .
, .
=
, . .
= 0,185 Mpa
m =
, .
=
, .
= 8,067
. .
= 1 1
. , . ,
= 1 1
,
= 0,00077
Asperlu = min . b . dy
= 0,00616 . 1000 . 85
= 523,600 mm2
Asada = . . . tulangan2
= . . 3,14 . 102
= 0,80
Rn =
. .
, .
=
, . .
= 0,999 Mpa
m =
, .
=
, .
= 8,067
. .
= 1 1
. , . ,
= 1 1
,
= 0,00424
Asperlu = min . b . dx
= 0,00616 . 1000 . 95
= 585,200 mm2
Asada = . . . tulangan2
= . . 3,14 . 102
= 0,80
Rn =
. .
, .
=
, . .
= 0,666 Mpa
m =
, .
=
, .
= 8,067
. .
= 1 1
67
. , . ,
= 1 1
,
= 0,00281
Asperlu = min . b . dx
= 0,00616 . 1000 . 85
= 523,600 mm2
Asada = . . . tulangan2
= . . 3,14 . 102
dan susut.
Assusut = 0,0014 . b . h
Asada = . . . tulangan2
= . . 3,14 . 82
83,25
166,5
333
83,25
150 300 150
600
1. Plat tipe S1
Ly = 6,00 m
Lx = 3,33 m
6,00
m
Ly/Lx = 1,8
Mlx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 53 = 442,758 Kgm = 4,42758 kNm
Mly = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 15 = 125,309 Kgm = 1,25309 kNm
Mtx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 81 = 676,669 Kgm = 6,76669 kNm
Mty = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 54 = 451,112 Kgm = 4,51112 kNm 3,33
m
2. Plat tipe S2
Ly = 6,00 m
Lx = 2,667 m
6,00
m
Ly/Lx = 2,2
Mlx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 60,4 = 323,657 Kgm = 3,23657 kNm
Mly = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 14,4 = 77,163 Kgm = 0,77163 kNm
Mtx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 82,6 = 442,618 Kgm = 4,42618 kNm
Mty = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 51,8 = 277,574 Kgm = 2,77574 kNm 2,667
m
3. Plat tipe S3
Ly = 4,00 m
Lx = 3,33 m
4,00
m
Ly/Lx = 1,2
Mlx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 34 = 280,034 Kgm = 2,80034 kNm
Mly = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 22 = 183,787 Kgm = 1,83787 kNm
Mtx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 63 = 526,928 Kgm = 5,26928 kNm
Mty = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 54 = 451,112 Kgm = 4,51112 kNm 3,33
m
4. Plat tipe S4
Ly = 4,00 m
Lx = 2,667 m
4,00
m
Ly/Lx = 1,5
Mlx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 45,5 = 243,815 Kgm = 2,43815 kNm
Mly = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 16,5 = 88,416 Kgm = 0,88416 kNm
Mtx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 75 = 401,829 Kgm = 4,01829 kNm
Mty = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 54 = 292,042 Kgm = 2,92042 kNm 2,667
m
5. Plat tipe S5
Ly = 3,00 m
Lx = 2,00 m
3,00
Ly/Lx = 1,5
m
Mlx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 52 = 156,699 Kgm = 1,56699 kNm
Mly = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 21,5 = 64,789 Kgm = 0,64789 kNm
Mtx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 94 = 283,263 Kgm = 2,83263 kNm
Mty = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 75 = 226,008 Kgm = 2,26008 kNm 2,00m
6. Plat tipe S6
Ly = 4,00 m
Lx = 2,00 m
4,00
Ly/Lx = 2,0
m
Mlx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 70 = 210,941 Kgm = 2,10941 kNm
Mly = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 17 = 51,228 Kgm = 0,51228 kNm
Mtx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 114 = 343,532 Kgm = 3,43532 kNm
Mty = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 76 = 229,021 Kgm = 2,29021 kNm 2,00m
7. Plat tipe S7
Ly = 2,39 m
Lx = 2,00 m
2,39
Ly/Lx = 1,2
m
Mlx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 36 = 108,484 Kgm = 1,08484 kNm
Mly = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 27 = 81,363 Kgm = 0,81363 kNm
Mtx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 72 = 216,968 Kgm = 2,16968 kNm
Mty = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 69 = 207,927 Kgm = 2,07927 kNm 2,00m
8. Plat tipe S8
Ly = 3,33 m
Lx = 2,00 m
3,33
Ly/Lx = 1,7
m
Mlx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 60,5 = 182,313 Kgm = 1,82313 kNm
Mly = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 19 = 57,255 Kgm = 0,57255 kNm
Mtx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 104 = 313,398 Kgm = 3,13398 kNm
Mty = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 76 = 229,021 Kgm = 2,29021 kNm 2,00m
9. Plat tipe S9
Ly = 2,00 m
Lx = 2,00 m
Ly/Lx = 1,0
= 0,001 x 753,36 x 3,332 x 30
2,00
Mlx = 90,403 Kgm = 0,90403 kNm
m
Mly = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 30 = 90,403 Kgm = 0,90403 kNm
Mtx = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 68 = 201,914 Kgm = 2,01914 kNm
Mty = 0,001 x 753,36 x 3,332 x 68 = 201,914 Kgm = 2,01914 kNm 2,00m
dimana :
fc = mutu beton
Berat total yang dipikul oleh kolom (P) dapat dihitung dengan menggunakan
cara tributary area sehingga didapat dimensi kolom. Kolom yang ditinjau
adalah kolom pada lantai 1 yang menerima beban terbesar karena menahan
a. Balok induk (l = 8 m) = 40 x 70 cm
b. Balok induk (l = 10 m) = 45 x 90 cm
c. Balok induk (l = 6 m) = 35 x 60 cm
d. Balok anak = 25 x 50 cm
e. Balok anak = 30 x 50 cm
Mutu bahan :
Beban mati :
a. Lantai atap
b. Lantai tipikal
P = 1,2 DL + 1,6 LL
= 399451,68 Kg
81
A =
, .
,
=
, .
= 3804,302 cm2
b = diasumsikan 50 cm
,
h =
= 76,086 cm ~ 80 cm
P = 1,2 DL + 1,6 LL
= 225092,16 Kg
A =
, .
225092,16
=
, .
= 2143,735 cm2
b = diasumsikan 40 cm
,
h =
= 53,594 cm ~ 60 cm
berikut :
Tebal 100 mm
*) diambil mana yag lebih pendek
Data :
h = 31,5 m
l = 3,80 m
Perencanaan :
3150
126
380
15,2
t 10
percepatan gempa rencana dan massa total struktur. Dalam analisis struktur
inersia akibat gempa. Massa akibat berat sendiri (self weight) elemen struktur
sudah dihitung secara otomatis oleh program. Jadi hanya perlu input massa
Faktor keutamaan dijelaskan pada Tabel SNI 1726-2012 hal. 15, dimana
sebagai berikut :
Dimana :
= nilai hasil test penetrasi standar rata- rata,
ti = tebal lapisan tanah ke-i,
Ni = hasil test penetrasi standar lapisan tanah ke-i.
84
puskim.pu.go.id/Aplikasi/desain_spektra_indonesia_2011 .
85
Berdasarkan tabel diatas diperoleh SDS = 0,611, SD1 = 0,379 dan kategori
tanah (ground motion) akibat getaran gempa yang pernah terjadi pada
86
suatu lokasi. Hal- hal yang dipertimbangkan adalah zona gempa dan jenis
2013 pasal 7.2.2 hal. 36, dimana R adalah koefisien modifikasi respon, Cd
adalah faktor pembesaran defleksi, dan adalah faktor kuat lebih sistem,
R = 6,5
0 = 2,5
Cd =5
beban untuk beban mati nominal, beban hidup nominal dan beban gempa
nominal, akan tetapi pada kombinasi yang terdapat beban gempa didalam
E = Eh + Ev
Persamaan 15 berikut:
E = Eh - Ev
Keterangan:
EH = . QE
Keterangan :
= faktor redudansi
EV = 0,2 . SDS . D
Keterangan :
pendek
1. 1,4 D
2. 1,2 D + 1,6 L
3. (1,2+0,2 SDS) D + 1,0 L 1,3 Ex 0,39 Ey
4. (1,2+0,2 SDS) D + 1,0 L 1,3 Ey 0,39 Ex
5. (0,9-0,2 SDS) D 1,3 Ex 0,39 Ey
6. (0,9-0,2 SDS) D 1,3 Ey 0,39 Ex
Keterangan :
T : Selisih periode/ waktu getar yang dihitung dengan cara
(T1 - T2) x 100% dan seterusnya.
4.6,terlihat bahwa waktu getar struktur ada yang melebihi 15%, maka
Table 4.7 Jumlah partisipasi massa pada 12 mode (lebih dari 90%)
Mode Period UX UY UZ Sum UX Sum UY Sum UZ
sec
1 1,737 0,009 0,550 0,000 0,920% 55,000% 0,000
2 1,562 0,707 0,007 0,000 71,560% 55,710% 0,000
3 0,968 0,000 0,213 0,000 71,560% 77,020% 0,000
4 0,562 0,001 0,081 0,000 71,640% 85,160% 0,000
5 0,389 0,185 0,001 0,000 90,140% 85,230% 0,000
6 0,308 0,000 0,024 0,000 90,160% 87,670% 0,000
7 0,231 0,000 0,064 0,000 90,170% 94,110% 0,000
8 0,201 0,000 0,014 0,000 90,170% 95,530% 0,000
9 0,176 0,060 0,000 0,000 96,180% 95,540% 0,000
10 0,145 0,000 0,006 0,000 96,180% 96,110% 0,000
11 0,111 0,000 0,002 0,000 96,190% 96,270% 0,000
12 0,108 0,024 0,000 0,000 98,560% 96,310% 0,000
bahwa, apabila respons untuk geser dasar ragam (Vt) lebih kecil dari
85% geser dasar (V) maka, gaya harus dikalikan dengan 0,85 .
nilai tersebut berbeda antara arah x dan arah y bangunan sesuai dengan
struktur dinding geser batu bata atau beton diijinkan untuk ditentukan
dari :
,
Ta =
Cw = . .
,
, ,
= ,
. ,
. ,
,
,
= 0,0162
,
Ta =
,
= 31,5
,
= 1,533 detik
Keterangan:
1,737 detik. Karena Ta pada ETABS lebih besar dari syarat maksimal,
= 0,04
Cshitung =
,
= ,
,
= 0,141
Csmaksimum =
,
= ,
, ,
= 0,057
Keterangan:
V = .
= 0,057 . 3607228,97
= 205612,0513 kg
Keterangan:
berikut :
Fx = .
dan
.
=
.
Keterangan:
T 2,5 maka k = 2
Dimana, nilai k untuk struktur dengan perioda antara 0,5 dan 2,5
Rumus interpolasi :
, ,
k =1+ x (2 - 1)
, ,
= 1,266
dengan persamaan :
Vx = Fi
95
Table 4.10 Distribusi gaya gempa Vertikal (Fx) dan Horisontal (Vx)
Group Hight Fx (100%) Fy (30%) Vx
m kg kg kg
Lantai 2 5 4288,794 1286,638244 5575,432
Lantai 3 9 8360,930 2508,279126 10869,210
Lantai 4 13 13320,353 3996,105831 17316,459
Lantai 5 17 17594,769 5278,430754 22873,200
Lantai 6 21 23040,285 6912,085428 29952,370
Lantai 7 25 28938,699 8681,6097 37620,309
Atap 1 29 22557,447 6767,234172 29324,681
Atap 2 31,5 4564,076 1369,222762 5933,299
Jumlah 122665,353 159464,959
, .
=
Table 4.11 Base shear statik ekivalen dan dinamik respon spektrum
Load Case/Combo VX VY 85% Statik (x) 85% Statik (y)
kgf kgf kgf kgf
Statik (X) 159464,959 47839,488 135545,215 40663,565
Statik (Y) 47839,488 159464,959 40663,565 135545,215
RS-Unisma (X) Max 345922,700 30848,330
RS-Unisma (Y) Max 30848,330 267310,060
Nilai FS pada RSX dan RSY untuk semua arah kurang dari dari
1 hal ini berarti V dari dinamik respon spekrum telah lebih besar dari
0,85V statik ekivalen. Hal ini telah sesuai pada SNI 1726-2012. Maka
96
sistem Ganda (duel system) dengan Kategori Desain Seismik D, maka nilai
7.12.1.1)
berikut :
Arah X :
Cd =5
I = 1,5
hsx = 2500 mm
xeatap2 = 0,00272 mm
Pembesaran defleksi :
.
x =
. ,
=
,
= 0,00905 mm
97
, .
= ,
= 19,231 mm
Arah Y :
hsx = 2500 mm
xeatap2 = 0,00138 mm
Pembesaran defleksi :
.
x =
. ,
=
,
= 0,00461 mm
, .
=
, .
= ,
= 19,231 mm
Table 4.12 Pemeriksaan terhadap syarat simpangan antar lantai dalam arah X
Tinggi tingkat xe x ijin
Tingkat S ijin
mm mm mm mm
Roof 2 2500 0,00272 0,00905 19,231 OK
Roof 1 4000 0,00289 0,00964 30,769 OK
Strory 7 4000 0,00306 0,01019 30,769 OK
Strory 6 4000 0,00312 0,01038 30,769 OK
Strory 5 4000 0,00304 0,01012 30,769 OK
Strory 4 4000 0,00271 0,00904 30,769 OK
Strory 3 4000 0,00227 0,00756 30,769 OK
Strory 2 5000 0,00118 0,00392 38,462 OK
Table 4.13 Pemeriksaan terhadap syarat simpangan antar lantai dalam arah Y
Tinggi tingkat xe x ijin
Tingkat S ijin
mm mm mm mm
Roof 2 2500 0,00138 0,00461 19,231 OK
Roof 1 4000 0,00191 0,00637 30,769 OK
Strory 7 4000 0,00280 0,00932 30,769 OK
Strory 6 4000 0,00345 0,01151 30,769 OK
Strory 5 4000 0,00394 0,01313 30,769 OK
Strory 4 4000 0,00393 0,01309 30,769 OK
Strory 3 4000 0,00405 0,01351 30,769 OK
Strory 2 5000 0,00282 0,00940 38,462 OK
Kuda-kuda = WF 300x150x6,5x9
= WF 250x125x6x9
Juring = WF 300x150x6,5x9
2. Analisa beban
Jumlah = 32260,52 kg
Jumlah = 69 kg/m2
Jumlah = 22356 kg
Jadi jumlah berat atap dan beban mati tambahan untuk atap baja yang
tabel.
Data perencanaan :
fc' = 35 Mpa p = 22 mm
b = 400 mm l = 10000 mm
dimensi kolom K1 :
bk = 500 mm
hk = 800 mm
= 800 40 10 . 22
= 739 mm
= 10000 (2 x 500)
= 9500 mm
output hasil analisis kombinasi beban dari aplikasi ETABS, berikut adalah
1. Pu Ag fc /10
Rn =
. .
, .
= , . .
= 3,693 Mpa
m = , .
=
, .
= 13,445
. .
= 1 1
. , . ,
= ,
1 1
= 0,010
Asperlu = min . b . d
= 2923,222 mm2
n =
.
2923,222
=
.
Asada = . . . tulangan2
= 8 . . 3,14 . 222
= 3039,520 mm2
103
sebagai berikut :
. . . .
Asmin (1) = =
. .
= 1092,996 mm2
, . . , . .
Asmin (2) = =
= 1034,6 mm2
Asmax = 0,025 . b . d
= 7390,00 mm2
Periksa persyaratan As :
Periksa syarat Mn :
. , .
= = = 100,169 mm
, . . , . .
100,169
c = = = 125,211 mm
,
t = . 0,003
125,211
= . 0,003
125,211
sehingga, = 0,9
104
Mn = . ( )
,
= 0,9 . 3039,520 . 400 (739 )
= 754133179,5 Nmm
komponen struktur lentur pada muka kolom tidak boleh lebih kecil
1 3
= 251,378 kNm
As = 0,5 As
= 0,5 . 3039,520
= 1519,760 mm2
Periksa syarat Mn :
. 1899,700 .
= = = 63,855 mm
, . . , . .
63,855
c = = = 79,819 mm
,
t = . 0,003
79,819
= . 0,003
79,819
Mn = . ( )
,
= 0,9 . 1899,7 . 400 (739 )
= 483561226,2 Nmm
disediakan pada muka salah satu joint. Kuat lentur terbesar disediakan
Mn = 754,133 kNm
Rn =
. .
, .
=
, . .
= 2,762 Mpa
m =
, .
=
, .
= 13,445
106
. .
= 1 1
. , . ,
= ,
1 1
= 0,007
Asperlu = min . b . d
= 0,007 . 40 . 739
= 2145,561 mm2
Periksa persyaratan As :
,
n =
.
,
=
.
Asada = . . . tulangan2
= 6 . . 3,14 . 222
= 2279,640 mm2
Periksa syarat Mn :
. , .
= = = 76,627 mm
, . . , . .
,
c = = = 95,783 mm
,
107
,
t = . 0,003
,
,
= . 0,003
,
Mn = . ( )
,
= 0,9 . 2279,640. 400 (739 )
= 575032670,2 Nmm
komponen struktur lentur pada muka kolom tidak boleh lebih kecil
1 3
= 191,678 kNm
As = 0,5 As
= 0,5 . 2279,640
= 1139,82 mm2
n =
.
,
=
.
= 3 ~ 4 batang tulangan
108
Asada = . . . tulangan2
= 4 . . 3,14 . 222
= 1519,76 mm2
Periksa syarat Mn :
. , .
= = = 51,084 mm
, . . , . .
,
c = = = 63,855 mm
,
t = . 0,003
,
= . 0,003
,
sehingga, = 0,9
Mn = . ( )
,
= 0,9 . 1519,76 . 400 (739 )
= 390342574,8 Nmm
d = 739 mm
11.2.1.1 adalah :
Vc = 0,17
= 297294,841 N = 297,295 kN
Vc = 0,75 . 297,295
= 222,971 kN
Vs =
,
, ,
=
,
= 199,854 kN
Vsmax = .
= 35 400 . 739
= 1165862,123 N = 1165,862 kN
Av = 3 . .
,
= 3 . . 10 = 235,5 mm2
. .
s =
, . .
=
= 208,994 mm
110
a. = = 207,25 mm
b. 8 x p = 8 x 22 = 176 mm
c. 24 x Ds = 24 x 10 = 240 mm
d. 300 mm
Avmin = 0,062
= 0,06235
= 61,133 mm2
d = 829 mm
11.2.1.1 adalah :
Vc = 0,17
= 297294,841 N
= 297,295 kN
111
Vc = 0,75 . 297,295
= 222,971 kN
Vs =
,
, ,
=
,
= 165,12 kN
Vsmax = .
= 35 400 .739
= 1165862,123 N = 1165,862 kN
Av = 2 . .
,
= 2 . . 10 = 157 mm2
. .
s =
. .
=
= 168,63 mm
a. = = 207,25 mm
b. 8 x p = 8 x 22 = 176 mm
Avmin = 0,062
= 0,06235
= 91,699 mm2
Catatan :
1. Jika jarak tulangan atas dan tulangan bawah (tulangan pokok) di bagian
10% luas tulangan pokok tarik yang terbesar dengan diameter minimal 8 mm
Bentang Mu Rn As perlu As min (1) As max As ada As' perlu As' ada
Type Kondisi m perlu Tulangan Tulangan Sengkang
(m) (kNm) (Mpa) (mm2) (mm2) (mm2) (mm2) (mm2) (mm2)
B1 Tumpuan 725,991 3,693 13,445 0,010 2923,222 1092,996 7390,000 8 D22 3039,520 1519,760 5 D22 1899,700 310-100
10,00
40/80 Lapangan 542,952 2,762 13,445 0,007 2145,561 1092,996 7390,000 6 D22 2279,640 1139,820 4 D22 1519,760 210-150
Gambar
Dimensi 40/80
Bentang (m) 10,0
Tulangan atas 8 D22 4 D22
Tulangan samping 4 D13 4 D13
Tulangan bawah 5 D22 6 D22
Sengkang 310 - 100 210 - 150
114
Bentang Mu Rn As perlu As min (1) As max As ada As' perlu As' ada
Type Kondisi m perlu Tulangan Tulangan Sengkang
(m) (kNm) (Mpa) (mm2) (mm2) (mm2) (mm2) (mm2) (mm2)
B1 Tumpuan 725,991 3,693 13,445 0,010 2923,222 1092,996 7390,000 8 D22 3039,520 1519,760 5 D22 1899,700 310-100
10,00
40/80 Lapangan 542,952 2,762 13,445 0,007 2145,561 1092,996 7390,000 6 D22 2279,640 1139,820 4 D22 1519,760 210-150
B2 Tumpuan 528,228 3,593 13,445 0,010 2454,732 945,094 6390,000 7 D22 2659,580 1329,790 5 D22 1899,700 310-100
8,00
40/70 Lapangan 243,914 1,241 13,445 0,003 936,793 1092,996 6390,000 5 D22 1899,700 759,880 3 D22 1139,820 210-150
BL Tumpuan 714,267 3,633 13,445 0,010 2872,462 1092,996 7390,000 8 D22 3039,520 1519,760 5 D22 1899,700 310-100
4,00
40/80 Lapangan 668,000 3,398 13,445 0,009 2673,450 1092,996 7390,000 8 D22 3039,520 1519,760 5 D22 1899,700 210-150
Gambar
Gambar
Gambar
Data perencanaan :
fc' = 35 Mpa p = 22 mm
bk = 500 mm bb = 400 mm
hk = 800 mm hb = 800 mm
= 800 50 12 . 22
= 727 mm
= 4700 35
= 27805,575 Mpa
momen output hasil analisis kombinasi beban dari aplikasi ETABS, berikut
rangka momen menengah sesuai SNI 2847-2013 pasal 21.3.5 hal. 181,
sebagai berikut :
Pu > Ag fc /10
kekuatan lebih elemen vertikal sistem penahan gaya gempa, maka batas
Pu > Ag fc /4
.
34 - 22 (M1/M2) 40
faktor kekangan ujung kolom yang ditinjau, yaitu kekangan ujung atas
Ig = . .
= . 500 . 8003
, . .
EI =
, . , . 2,133 x 1010
=
,
Ig = . .
= . 400 . 8003
, . .
EI =
, . , . , x 1010
=
,
Ig = . .
= . 400 . 7003
, . .
EI =
, . , . , x 1010
=
,
Ig = . .
= . 400 . 6003
, . .
EI =
, . , . 7,2 x 109
=
,
Ig = . .
125
= . 350 . 6003
, . .
EI =
, . , . , x 109
=
,
A =
= 1,618
B = 0 (tumpuan jepit)
Dari grafik monogram panjang efektif kolom (k) dengan pengaku pada
SNI 2847 2013 pasal 10.10.7.2 hal. 83, diperoleh faktor k = 1,22
126
.
34 - 22 (M1/M2) 40
, .
34 - 22 (358,8132/747,8256) 40
8. Eksentrisitas
e =
,
=
.
= 0,151 m
= 151,582 mm
Ast tidak boleh < 1% Ag atau > 6% Ag (SNI 2847- pasal 21.6.3 hal.191)
Astmin = 0,01 Ag
= 4000 mm2
Astmax = 0,06 Ag
= 19200 mm2
127
10. As direncanakan
Asada = 20 . .
= 20 . . 22
= 7602,654 mm2
Astmin = 4000 mm2 < Asada = 7602,654 mm2 < Astmax = = 19200 mm2
y =
= 2 x 10-3
s > y fs = fy
fs = 400 Mpa
s
cb = .d
s + y
0,003
= . 727
0,003 + 0,002
= 436,2 mm
ab = 1 . cb
= 0,8 . 436,2
= 348,96 mm
Pnb = 0,85 . fc . ab . bk
= 5190780 N = 5190,780 kN
128
Pnperlu =
4933,472
=
,
. . .
Pn = + . .
, ,
7602,654 . . .
= 151,582 + . . 151,582
, ,
= 9610901,225 N = 9610,901 kN
Pr = . Pn
= 0,65 . 9610,901
sudah lebih besar dari nilai Pu = 4933,472 yang dipikul kolom dengan
Vu = 225,3248 kNm
1. Pengecekan tulangan
Vc = 1+ .
. . .
,
= 1+ .
. . 500 . 727
129
= 359718,472 N
= 359,718 kN
Vc = 0,75 . 359,718
b. h kolom = 800 mm
c. 450 mm = 450 mm
a. 8 . Dp = 8 . 22 = 176 mm
b. 24 . s = 24 . 10 = 240 mm
d. 300 mm = 300 mm
Av = 5 . . s2
,
= 5. . 122
= 565,487 mm2
.
Avmin1 = 0,062 .
.
= 0,062 . 35
130
= 109,375 mm2 OK
Vs =
225,3248
= = 300,433 kN
,
Vc = 1+ .
. . .
,
= 1+ .
. . 500. 728,5
= 359471,751 N
b. 600 mm
1011,50 1011,50
=
,
= 3112,308 kNm
Mn = 752,736 kNm
Mn = 569,013 kNm
Mn = 350,471 kNm
= 1858,022 kNm
(1,2)
Tu < . 0,083 1+
, . .
( . )
25782408 < 0,75 . 0,08335 .( )
1+ , . .
a. Data input :
a. General information
Unit = Metric
b. Material properties
c. Rectangular section
No. of bar = 20
9000
fs=0.5fy fs=0.5fy
5000
1
3
3000
1000
Gambar
Dimensi 50x80
Panjang (m) 5,0
Tulangan utama 20 D22 20 D22
Sengkang 512 75 512 - 200
135
Gambar
fs=0 fs=0
4000
fs=0.5fy fs=0.5fy
1
2000 2
M x ( k N m)
(Pmin) (Pmin)
-2000
2,36 m, tinggi 31,5 dan tebal 30 cm serta dimensi kolom 60x80 cm.
Data perencanaan :
fc = 40 Mpa p = 22 mm
fy = 400 Mpa s1 = 16 mm
Es = 200000 Mpa s2 = 13 mm
Perencanaan gaya aksial, momen dan gaya geser berdasarkan hasil output
Pu = 9846,3922 kN
Mu = 33861,395 kNm
Vu = 3948,3377 kN
139
= 949412,484 N
= 949,412 kN
= 4635366,832 N
= 0,4 x 1 = 0,4 m2
As = 2 . .
= 2 . . 22 = 760,265 mm2
perlukan adalah:
140
= ,
= 1,315 ~ 2 Pasang
s =
= 500 mm
dan tidak boleh melebihi 45 cm, jadi diambil spasi 18,5 cm, maka :
n =
= 12,757 ~ 13 buah
Asada = 13 .
= 13 . 760,265
= 9883,445 mm2
,
t =
yaitu dual layer D22 mm, tapi dengan spasi tulangan 18,5 cm.
Dimana :
,
= ,
= 13,347
141
Vn = ( . . + .
= 4914212,484 N
Data input :
a. General information
Unit = Metric
b. Material properties
c. Section irregular
d. Rainforcement iregular
P ( kN)
(Pmax) (Pmax)
50000
fs=0 fs=0
fs=0.5fy fs=0.5fy
-45000 45000
M x ( k N m)
d. Tidak boleh melebihi 150 mm dan tidak perlu diambil kurang dari
100 mm.
143
kurang dari :
. .
Ash1 = 0,3 . 1
. . .
= 0,3 . 1
= 529,286 mm2
. .
Ash2 = 0,09 .
. .
= 0,09 .
= 427,5 mm2
Dari nilai tersebut diambil nilai yang terbesar yaitu ditetapkan Ash yang
Av = 5 . .
= 5 . . 13
Jadi dipakai pengekang pada kolom dinding geser 5D13 100 mm.
Sketsa penulangan dinding geser terlihat seperti pada Gambar 4.24 dan
Gambar 4.25.
144