MINGGU

5
WAJIB-WAJIB HAJI :
NIAT DI MIQAT, LARANGAN DALAM IHRAM,
DAM & MABIT DI MUZDALIFAH
Hadirku sebagai Dhuyufurrahman
Kembaliku dengan kemabruran
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

TALBIAH
LAFAZ & MAKNA

Hamba-Mu datang menyahut panggilan-Mu ya Allah.

Hamba-Mu datang menyahut panggilan-Mu.
Hamba-Mu datang menyahut panggilan-Mu.
Tuhan yang tiada sekutu bagi-Mu.
Hamba-Mu datang menyahut panggilanMu.
Sesungguhnya segala puji dan nikmat dan kerajaan
adalah kepunyaanMu, tiada sekutu bagiMu.
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

OBJEKTIF
1 MENGETAHUI PENGERTIAN
WAJIB HAJI

2 MEMAHAMI PENGERTIAN
MIQAT MAKANI DAN
ZAMANI
3 MENGETAHUI 13 PERKARA
LARANGAN DALAM IHRAM

4 MENGETAHUI PENGERTIAN
DAM DAN JENIS-JENISNYA

5 MEMAHAMI MAKSUD
BERMALAM DI MUZDALIFAH
(MASA & TEMPAT)
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

KANDUNGAN

Pengertian Wajib Haji

Wajib Haji 1: Niat berihram

Pengertian dan Bahagian Miqat

Wajib Haji 2: Larangan Ihram

13 Larangan Ihram
Pengertian Dam dan Jenis-jenisnya
Dam

Wajib Haji 3: Bermalam (Mabit) di Muzdalifah

MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

PELAKSANAAN RUKUN
DAN WAJIB HAJI
RUKUN HAJI WAJIB HAJI
1 Niat Ihram Haji 2 Niat ihram
Haji di miqat

4 Wuquf di Arafah 3 Larangan Ihram

Bermalam (Mabit)
10 Tawaf 5 di Muzdalifah
TAHALUL
THANI

Sa’ie Melontar Jamrah

11 6 Kubra pada 10 Zulhijjah
TAHALUL
Bergunting/ Bermalam (Mabit) di
AWAL
7 Bercukur 8 Mina 11,12 &13 Zulhijjah NAFAR AWAL
atau
NAFAR THANI
Tertib pada Melontar ketiga-tiga
12 kebanyakan rukun 9 Jamrah pada 11,12 &13 Zulhijjah
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

PENGERTIAN WAJIB
HAJI
Wajib haji ialah pekerjaan yang wajib dilakukan ketika
mengerjakan haji.

Jika tidak mengerjakan salah satu daripadanya haji

tersebut tetap sah tetapi dikenakan dam menurut
syarat-syaratnya dan menanggung dosa jika
meninggalkan perkara tersebut dengan sengaja.
JAMRATUL
KUBRA

JAMRATUL
WUSTA

JAMRATUL
SUGHRA
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI
1
6 2
WAJIB HAJI Niat di
Miqat
Melontar
ketiga-tiga
Larangan
Jamrah
Ihram
pada 11,12 &
13 Zulhijjah
WAJIB
5 Bermalam 3
HAJI
(Mabit) di Bermalam
Mina 11,12 &13 (Mabit) di
Zulhijjah Muzdalifah
Melontar
Jamrah
Kubra pada
10 Zulhijjah
Qabil qurban gandum
Habil qurban kibasy
4
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

SUNAT IHRAM

AMALAN SUNAT SEBELUM AMALAN SUNAT SEMASA

NIAT IHRAM NIAT IHRAM
Mengerat kuku Mengadap ke arah kiblat
Merapikan misai dan rambut Berada dalam keadaan
Menanggalkan bulu ketiak, wuduk
ari-ari dan sebagainya
Mandi sunat ihram AMALAN SUNAT SELEPAS
Mengambil wuduk BERNIAT IHRAM
Memakai wangian pada Bertalbiah, berdoa, bacaan Al
badan Quran & zikir
Memakai minyak rambut Elak dari berbual kosong
Memakai kain ihram berwarna (lagha)
putih
Solat sunat ihram
03 04
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

CARA PEMAKAIAN
IHRAM

3
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

WAJIB HAJI 1 NIAT IHRAM DI MIQAT

MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

NIAT IHRAM
DI MIQAT

PENGERTIAN MIQAT ZULHIJJAH

Ketentuan tempat atau masa 09
untuk berniat ihram
Bahagian Miqat
Zamani (Sempadan Masa)
Makani (Sempadan Tempat)

Jika berniat ihram setelah melintasi Miqat: Dikenakan Dam

Tertib & Taqdir
MINGGU 5 Bir Ali Zartun
WAJIB-WAJIB HAJI Iraqi

NIAT IHRAM Ji’ranah

DI MIQAT
Tana’im (22km)
Hudaibiyyah (5km) Qarnul
(29km) Manazil
Al-Juhfah (Shumaishi)
Arafah
Miqat Makani (22km)

(Sempadan Tempat)
Adhaat Libin
(16km)
Diriwayatkan daripada Ibnu Abbas RA,
bahawa Nabi S.A.W. telah menetapkan
Bir Ali Zulhulaifah sebagai Miqat penduduk
Madinah, Al-Juhfah untuk penduduk Syam,
Qarnul Manazil untuk penduduk Najd dan Yalamlam
Yalamlam untuk penduduk Yaman. Demikian
Miqat yang telah ditetapkan untuk mereka
dan untuk orang-orang yang hendak
melakukan haji dan umrah. Adapun selain itu
maka miqatnya dari tempat ia memulai,
bahkan penduduk Makkah miqatnya dari
Makkah.
Bukhari dan Muslim
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

NIAT IHRAM
SA’IE
DI MIQAT
Miqat Zamani bagi haji ialah bermula :
1 Syawal hingga seketika sebelum terbit fajar hari yang
ke 10 zulhijjah, inilah yang dinamakan bulan-bulan haji.

Tidak sah ihram haji jika dilakukan di luar masa tersebut

%'"(
bahkan jadilah ihram umrah

Sebelum
Terbit Fajar
10 Zulhijjah
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

NIAT IHRAM Miqat Makani Luar Makkah

DI MIQAT

1 BIR ALI (dari Mdinah ke

Makkah)

2 (dalam pesawat
dari Malaysia ke
Jeddah)
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

NIAT IHRAM
SA’IE
DI MIQAT
Bagi jemaah haji yang sudah
berada di Makkah, Miqat Makani
(Haji) dilakukan di hotel-hotel dan
maktab-maktab di Tanah Haram

Bagi jemaah haji boleh bermiqat

(Haji) di mana-mana kawasan di
Tanah Haram

Haji Tamatu’/Haji Qiran - Dikena Dam Tertib & Taqdir

MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

01
13 PERKARA
YANG DILARANG
DALAM MASA
IHRAM
02
Peringatan : Perkara & perbuatan yang tidak03
boleh dilakukan selama berada di dalam
04
ihram bermula dari Niat Ihram sehingga Tahallul
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

LARANGAN
IHRAM
1
PENGERTIAN
Larangan ihram adalah perkara dan perbuatan yang
dilarang dilakukan selama dalam keadaan berihram dari
mula berniat ihram sehingga Tahallul.

Seandainya dilakukan oleh orang yang sudah berniat

ihram haji atau umrah, maka haji dan umrahnya tetap sah
tetapi pelakunya dikenakan dam yang telah ditetapkan.
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

LARANGAN
IHRAM 13 LARANGAN IHRAM
JENIS TARAFFUH (Bersuka/Berseronok/Berhias)
1. Menutup kepala (lelaki)
2. Pakaian bersarung (lelaki)
3. Menutup muka (perempuan)
4. Sarung tangan
5. Bau-bauan
6. Minyak di kepala & janggut
7. Muqadimah jima’
8. Bersetubuh
9. Nikah kahwin
Sengaja: Dikena dam.
Tidak sengaja/Jahil: Tidak berdosa & Tidak dikenakan dam.
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

LARANGAN
IHRAM
13 LARANGAN IHRAM
JENIS ITLAF (Menggugur/Menghilang/
Merosak/Membinasa)
10. Rambut atau bulu di badan
11. Kuku
12. Memburu & membunuh binatang buruan
13. Menebang, mencabut pokok atau
tumbuh-tumbuhan

Sengaja/Tidak Sengaja/Jahil : Dikenakan dam

∙ Berdosa jika berlaku dengan sengaja dan tahu hukum haramnya
∙ Tidak berdosa jika berlaku dengan tidak sengaja, jahil atau lupa
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

13 LARANGAN
LARANGAN IHRAM
IHRAM

JENIS TARAFFUH JENIS ITLAF

(Menggugur/Menghilang/
(Bersuka/Berseronok/Berhias) Merosak/Membinasa)

1. Menutup kepala (lelaki) Dam 10. Rambut atau bulu di badan

2. Pakaian bersarung (lelaki) Takhyir 11. Kuku
& Taqdir
3. Menutup muka (perempuan)
4. Sarung tangan 12. Memburu & membunuh
Dam
5. Bau-bauan Takhyir binatang buruan
6. Minyak di kepala & janggut & Ta’dil 13. Menebang, mencabut pokok
7. Muqadimah jima’ atau tumbuh-tumbuhan
Dam
8. Bersetubuh Tertib
& Ta’dil
Sengaja: Berdosa & dikenakan
9. Nikah kahwin Tiada Dam dam.
Nikah Tidak sengaja/Jahil: Tidak
tidak sah berdosa tetapi dikenakan dam.
Sengaja:
∙ Berdosa & dikena dam.
Tidak sengaja/Jahil:
∙ Tidak berdosa
∙ Tidak dikenakan dam.
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

LARANGAN
IHRAM DAM
PENGERTIAN
Bahasa - Darah
Syara’ - Ibadat gantian yang merupakan binatang Al-An’am
yang disembelih seperti unta, lembu, kambing/kibasy atau
gantinya daripada makanan di Tanah Haram atau puasa
yang dikenakan ke atas mereka yang menunaikan haji atau
umrah di atas sebab-sebab tertentu

* Kadar secupak = SR5.00 (mula digunakan pada Musim Haji 1432H)

MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

LARANGAN
IHRAM
Sebab Diwajibkan Dam

Melakukan
Meninggalkan wajib perkara-perkara yang
haji dan umrah. dilarang dalam masa
beriham (larangan dalam
Ihram).
Berlaku ihsar bagi orang yang
telah berniat ihram (terhalang
daripada menyempurnakan Membuat Haji Tamattu’
wuquf di Arafah, Tawaf atau atau Qiran (menurut
Sa’ie dengan sebab ketakutan syarat-syarat yang wajib
daripada musuh, penyakit dan dibayar dam).
sebagainya).

Melanggar nazar semasa Luput wakaf di Arafah setelah

mengerjakan haji. berniat ihram dan meninggalkan
Tawaf Wada’ tanpa uzur Syari’e
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

JENIS-JENIS
DAM

DAM TERTIB DAN TAQDIR DAM TAKHYIR DAN TAQDIR

Maksud Tertib ialah Maksud Takhyir ialah boleh
mengerjakan satu demi satu memilih antara jenis-jenis
mengikut tertib, bermakna dam yang diwajibkan. Taqdir
tidak boleh dipilih atau pula merujuk kepada kadar
diganti dengan yang lain dam tersebut yang telah
kecuali tidak berkemampuan ditetapkan oleh syarak.
mengerjakanya. Taqdir pula
merujuk kepada kadar dam
tersebut yang telah
ditetapkan oleh syarak.
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

JENIS-JENIS
DAM

DAM TERTIB DAN TA’DIL DAM TAKHYIR DAN TA’DIL

Maksud Tertib ialah Maksud Takhyir ialah boleh
mengerjakan satu demi satu memilih antara jenis-jenis
mengikut tertib, bermakna dam yang diwajibkan. Ta’dil
tidak boleh dipilih atau pula menukar kepada
diganti dengan yang lain membayar dam dengan
kecuali tidak berkemampuan cara berpuasa jika tidak
mengerjakanya Ta’dil pula mampu.
menukar kepada membayar
dam dengan cara berpuasa
jika tidak mampu.
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

LARANGAN
IHRAM DAM TERTIB DAN TAQDIR

Sebab dikenakan dam Menyembelih seekor kibasy /

Ihram Tamattu’ (dengan kambing/1 daripada 7 bahagian
01 syaratnya) lembu/unta di Tanah Haram
Ihram Qiran (dengan
02 syaratnya) Jika tidak mampu
03 Tidak berihram di miqat Berpuasa 10 hari : 3 hari semasa
Luput wuquf di Arafah
berihram dan 7 hari apabila balik
04
ke tempatnya
05 Tidak melontar jamrah
Jika tidak mampu
Tidak mabit di Mina (dengan
06 syaratnya) Hendaklah dikeluarkan 10 cupak
07
Tidak mabit di Muzdalifah makanan asasi
(dengan syaratnya)
Jika tidak mampu
08 Meninggalkan Tawaf Wada’
Melanggar nazar dalam
Tertanggunglah di atas zimmahnya
09 mengerjakan haji
 MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

LARANGAN
IHRAM DAM TERTIB DAN TA’DIL
Sebab dikenakan dam
Persetubuhan yang
merosakkan haji, iaitu
persetubuhan yang
dilakukan sebelum Tahallul
Awal atau sebelum selesai
kerja-kerja umrah.
Haji perlu diqada’ tahun
berikutnya begitu juga qada’
umrah.
*Suami sahaja yang dikenakan dam
Menyembelih seekor unta
Jika tidak mampu: menyembelih seekor
lembu
Jika tidak mampu: digantikan
dengan 7 ekor kambing
Jika tidak mampu: hendaklah membeli
makanan dengan nilai seekor unta dan
dibahagikan kepada fakir miskin di tanah
haram
Jika tidak mampu: hendaklah berpuasa
sejumlah hari mengikut bilangan cupak
makanan yang dapat dibeli dengan nilai
seekor unta
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI
LARANGAN
IHRAM DAM TAKHYIR DAN TA’DIL
Sebab dikenakan dam
1. Memburu binatang yang halal di
makan atau membinasakannya
di Tanah Haram/Halal semasa
dalam ihram
2. Memburu binatang yang halal di
makan atau membinasakannya
di Tanah Haram Makkah semasa
tidak berihram
(Belalang adalah binatang buruan)
Atau
Memotong, menebang atau
mencabut pokok di Tanah Haram
Makkah (kecuali pokok mati)
Menyembelih binatang yang sesuai
mengikut bandingan binatang yang
diburu / pokok yang ditebang
Atau
Membeli makanan dengan nilai
harga binatang yang diburu / pokok
yang ditebang dan dibahagikan
kepada fakir dan miskin di Makkah
Atau
Berpuasa sejumlah hari mengikut
bilangan cupak makanan yang
dapat dibeli dengan harga binatang
yang diburu atau pokok yang
ditebang, nilainya iaitu satu cupak
satu hari
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

LARANGAN DAM TAKHYIR DAN TAQDIR

IHRAM
Sebab dikenakan dam
Menyembelih seekor
Membuang/mencabut/mengunting 3 helai dan lebih rambut/ kibas / kambing di
bulu dari mana-mana anggota badan
tanah haram
Memakai pakaian bersarung/berjahit (lelaki)

Memotong/menanggalkan/membinasakan kuku
Atau
Memakai wangi-wangian sama ada di badan, pakaian, Bersedekah kepada 6
makanan dan minuman atau menghisapnya ke dalam hidung orang fakir miskin
Menutup muka atau sebahagian daripadanya (wanita) sebanyak 2 cupak
Memakai sarung tangan makanan tiap-tiap
Memakai minyak di kepala/janggut/semua bulu di muka selain seorang
daripada bulu yang tumbuh di pipi dan dahi
Melakukan perkara permulaan persetubuhan (dam lelaki sahaja) Atau
Melakukan persetubuhan selepas selesai Tahallul Awal tetapi
belum selesai Tahallul Thani (dam lelaki sahaja)
Berpuasa 3 hari
Melakukan persetubuhan selepas persetubuhan yang
merosakkan haji (dam lelaki sahaja)
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

LARANGAN DAM IHSAR

IHRAM Tertahan / Ditahan oleh musuh dalam perjalanan atau
terkepung / berpenyakit. Terhalang dan tidak dapat
memasuki Makkah, sedangkan ia sudah berihram.

Sebab dikenakan dam

Menyembelih seekor kambing
Dam Ihsar juga boleh di guna pakai untuk & bercukur/bergunting
menyelesaikan masalah wanita yang datang
haid dan tidak dapat melakukan Tawaf Jika tidak berkuasa
Haji/Umrah kerana terpaksa balik segera ke
Tanah Air. Begitu juga pesakit yang
Hendaklah membeli
berpenyakit berat yang terpaksa dihantar
balik ke Malaysia untuk rawatan lanjut
makanan dengan nilai seekor
(kedua-dua golongan ini, Haji/Umrahnya belum
kambing dan dibahagikan
selesai). kepada fakir miskin di tempat
tahallul itu
Apabila wanita ini telah suci dan mandi
hadas besar, begitu juga pesakit telah Jika tidak berkuasa
sembuh, hendaklah pergi lagi ke Tanah Suci Hendaklah berpuasa beberapa
Makkah menyelesaikan Haji/Umrah yang hari sebanyak bilangan cupak
belum selesai makanan yang dapat dibeli
(HAJI BAGI HAJI DAN UMRAH WAJIB - PERTAMA KALI)
dengan nilai seekor kambing
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

WAJIB HAJI 3
BERMABIT DI MUZDALIFAH
Pengertian Mabit di Muzdalifah
Berada di bumi Muzdalifah walaupun seketika di antara
separuh malam 10 Zulhijjah dan sebelum terbit fajar hari
tersebut.
WAKTU MABIT
Mulai separuh
malam 10
Zulhijjah
sehingga
sebelum terbit
fajar
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

BERMABIT DI
MUZDALIFAH
AMALAN SUNAT PENGECUALIAN MABIT JIKA UZUR

Talbiah Takut terancam keselamatan diri

Berdoa atau harta
Berzikir Menjaga atau menemani orang sakit
Solat Sunat Mencari pekerja atau keluarga yang
hilang
Mengutip
Berpenyakit dan sukar bermalam
anak-anak batu
Terpaksa seperti ditinggalkan
kenderaan
Jika meninggalkan Mabit di Muzdalifah tanpa uzur syari’e adalah berdosa dan
diwajibkan Dam Tertib & Taqdir.
MINGGU 5
WAJIB-WAJIB HAJI

KESIMPULAN

Niat ihram perlu dilakukan pada masa dan tempat tertentu

13 larangan dalam ihram terbahagi kepada Taraffuh dan Itlaf

Dam adalah ibadat gantian berbentuk sembelihan binatang

al-An'am atau makanan atau berpuasa atas sebab tertentu

Bermalam di Muzdalifah ialah pada separuh malam 10

Zulhijjah walaupun seketika
Hadirku sebagai Dhuyufurrahman
Kembaliku dengan Kemabruran
Semoga Semua Bakal Jemaah Haji Yang Dikasihi
Diberikan Oleh Allah S.W.T
Kesabaran & Ketenangan
Serta Didoakan Mendapat Sebaik-baik
Ganjaran

Haji & Umrah Yang Mabrur