MINGGU 05

WAJIB-WAJIB HAJI:
NIAT DI MIQAT, LARANGAN DALAM
IHRAM, DAM & MABIT DI MUZDALIFAH

Hadirku sebagai Dhuyufurrahman

Kembaliku dengan kemabruran

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 TALBIAH: LAFAZ & MAKNA

HambaMu datang menyahut panggilanMu ya Allah.

HambaMu datang menyahut panggilanMu.
HambaMu datang menyahut panggilanMu.
Tuhan yang tiada sekutu bagiMu.
HambaMu datang menyahut panggilanMu.
Sesungguhnya segala puji dan nikmat dan kerajaan
adalah kepunyaanMu, tiada sekutu bagiMu.

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 OBJEKTIF
MENGETAHUI PENGERTIAN
1 WAJIB HAJI

2
MEMAHAMI PENGERTIAN MIQAT
MAKANI DAN ZAMANI

OBJEKTIF
MENGETAHUI 13 PERKARA
3 LARANGAN DALAM IHRAM

MENGETAHUI PENGERTIAN
4 DAM DAN JENIS-JENISNYA

MEMAHAMI MAKSUD BERMALAM

5 DI MUZDALIFAH (MASA & TEMPAT)

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 KANDUNGAN
Pengertian Wajib Haji

Wajib Haji 1: Niat berihram

Pengertian dan Bahagian Miqat

Wajib Haji 2: Larangan Ihram

13 Larangan Ihram
Pengertian Dam dan Jenis-jenisnya
Dam

Wajib Haji 3: Bermalam (Mabit) di Muzdalifah

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 PELAKSANAAN RUKUN & WAJIB HAJI

Larangan
Ihram

Niat Ihram Haji Niat di Miqat Wuquf di Mabit di Melontar

‘Arafah Muzdalifah Jamrah Kubra
pada 10 Zulhijjah
Nafar Awwal/
Nafar Thani
Tahallul
Awwal

Tertib pada Sa’ie Tawaf Melontar Mabit di Mina Bergunting/

Kebanyakan Ketiga-tiga 11, 12 dan 13 Bercukur
Rukun Tahallul Jamrah pada Zulhijjah
Thani 11,12 & 13 Zulhijjah

RUKUN HAJI WAJIB HAJI

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 PENGERTIAN WAJIB HAJI

Wajib haji ialah pekerjaan yang wajib dilakukan ketika

mengerjakan haji.

Jika tidak mengerjakan salah satu daripadanya haji tersebut

tetap sah tetapi dikenakan dam menurut syarat-syaratnya
dan menanggung dosa jika meninggalkan perkara tersebut
dengan sengaja.

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 WAJIB HAJI

Melontar ketiga-tiga
Jamrah pada 11,12 Niat di Miqat
dan 13 Zulhijjah
6 1
Bermalam (mabit) 6
di Mina 11,12 dan 5 WAJIB 2 Larangan Ihram
13 Zulhijjah HAJI

Melontar Jamrah 4 3
Kubra pada 10 Bermalam (mabit)
Zulhijjah di Muzdalifah

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 SUNAT IHRAM
AMALAN SUNAT SEBELUM AMALAN SUNAT SEMASA
NIAT IHRAM NIAT IHRAM
Mengerat kuku Mengadap ke arah kiblat
Merapikan misai dan rambut Berada dalam keadaan
Menanggalkan bulu ketiak, wuduk
ari-ari dan sebagainya
Mandi sunat ihram
Mengambil wuduk AMALAN SUNAT SELEPAS
BERNIAT IHRAM
Memakai minyak rambut
Memakai kain ihram Bertalbiah, berdoa, bacaan
berwarna putih al-Quran, zikir
Solat sunat ihram Elak dari berbual kosong
(lagha)
03 04
Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919
MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 CARA PEMAKAIAN IHRAM

1 2 3 4 5 6

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

WAJIB HAJI 1: NIAT IHRAM DI MIQAT

MADINAH
ZULHULAIFAH/BIR ALI
1 (425KM)

MAKKAH
2

QARNUL MANAZIL
(94KM)

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 NIAT IHRAM DI MIQAT

Miqat ialah ketentuan tempat atau

masa untuk berniat ihram.

Zamani Bahagian Makani

(Sempadan Masa) Miqat (Sempadan Tempat)

Jika berniat ihram setelah melintasi Miqat: Dikenakan

NOTA
Dam Tertib dan Taqdir

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI Bir Ali Zartun

05
Iraqi

NIAT IHRAM DI MIQAT Ji’ranah

Tana’im (22km)
Hudaibiyyah (5km) Qarnul

Miqat Makani
(29km) Manazil
Al-Juhfah (Shumaishi)
Arafah
(22km)

(Sempadan Tempat)
Adhaat Libin
(16km)

Yalamlam

Diriwayatkan daripada Ibnu Abbas RA, bahawa Nabi S.A.W. telah menetapkan
Bir Ali Zulhulaifah sebagai Miqat penduduk Madinah, al-Juhfah untuk penduduk
Syam, Qarnul Manazil untuk penduduk Najd dan Yalamlam untuk penduduk
Yaman. Demikian Miqat yang telah ditetapkan untuk mereka dan untuk
orang-orang yang hendak melakukan haji dan umrah. Adapun selain itu maka
miqatnya dari tempat ia memulai, bahkan penduduk Makkah miqatnya dari
Makkah.
Bukhari dan Muslim

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 NIAT IHRAM DI MIQAT

Miqat Zamani bagi haji ialah bermula:
1 Syawal hingga seketika sebelum terbit fajar hari yang
ke 10 zulhijjah, inilah yang dinamakan bulan-bulan haji.

Tidak sah ihram haji jika dilakukan di luar masa tersebut

%'"(
bahkan jadilah ihram umrah.

Sebelum
Terbit Fajar
10 Zulhijjah

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

WAJIB HAJI 1: NIAT IHRAM DI MIQAT
Miqat Makani Luar Makkah

MADINAH
ZULHULAIFAH/BIR ALI (425KM)
1 (dari Madinah ke Makkah)

MAKKAH
2

QARNUL MANAZIL (94KM)

(dalam pesawat dari
Malaysia ke Jeddah)

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 NIAT IHRAM DI MIQAT

Bagi jemaah haji yang sudah

berada di Makkah, Miqat Makani
(Haji) dilakukan di hotel-hotel dan
maktab-maktab di Tanah Haram

Bagi jemaah haji boleh bermiqat

(Haji) di mana-mana kawasan di
Tanah Haram

NOTA Haji Tamatu’/Haji Qiran - Dikena Dam Tertib dan Taqdir

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

13 PERKARA YANG DILARANG
DALAM MASA IHRAM

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 WAJIB HAJI 2: LARANGAN IHRAM

PENGERTIAN LARANGAN IHRAM

Larangan ihram adalah perkara dan perbuatan yang dilarang

dilakukan selama dalam keadaan berihram dari mula berniat
ihram sehingga Tahallul.

Seandainya dilakukan oleh orang yang sudah berniat ihram

haji atau umrah, maka haji dan umrahnya tetap sah tetapi
pelakunya dikenakan dam yang telah ditetapkan.

Perkara dan perbuatan yang tidak boleh dilakukan selama

NOTA berada di dalam ihram bermula dari niat ihram sehingga tahallul.

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 13 LARANGAN IHRAM
JENIS TARAFFUH (BERSUKA/BERSERONOK/BERHIAS)
Memakai pakaian bersarung/ Memakai bau-bauan sama ada di
berjahit & bercantum (Lelaki) badan, pakaian, makanan atau
menghidunya ke dalam hidung
Menutup kepala/sebahagian
daripadanya (Lelaki) Melakukan pendahuluan
persetubuhan
Menutup muka (Wanita)

Memakai Sarung tangan Melakukan persetubuhan

Minyak di kepala/janggut
dan selain daripada yang Berkahwin/Mengahwinkan
tumbuh di pipi dan dahi /Menerima Wakil Kahwin

Sengaja: Berdosa & dikenakan dam.

Tidak sengaja/Jahil: Tidak berdosa & tidak dikenakan dam.

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 13 LARANGAN IHRAM
JENIS ITLAF (MENGGUGUR/MENGHILANG/ MEROSAK/MEMBINASA)

Menanggalkan Menebang, mencabut

rambut atau bulu pokok/tumbuh-tumbuhan
di Tanah Haram

Mengerat atau Memburu dan membunuh

memotong kuku binatang buruan

Sengaja: Berdosa & dikenakan dam.

Tidak sengaja/Jahil: Tidak berdosa tetapi dikenakan dam.

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 13 LARANGAN IHRAM

JENIS TARAFFUH JENIS ITLAF

(Bersuka/Berseronok/Berhias) (Menggugur/Menghilang/
Merosak/Membinasa)
1. Menutup kepala (lelaki) Dam
Takhyir 10. Rambut/bulu di badan
2. Pakaian bersarung (lelaki) & Taqdir
3. Menutup muka (perempuan) 11. Kuku
4. Sarung tangan Dam
5. Bau-bauan Takhyir 12. Memburu & membunuh
6. Minyak di kepala & janggut & Ta’dil binatang buruan
7. Muqadimah jima’ 13. Menebang, mencabut
Dam pokok/tumbuh-tumbuhan
Tertib
8. Bersetubuh & Ta’dil
Sengaja:
NOTA ∙ Berdosa & dikena dam.
9. Nikah kahwin Tiada Dam
Nikah Tidak sengaja/Jahil:
Sengaja: tidak sah ∙ Tidak berdosa tetapi
NOTA ∙ Berdosa & dikena dam. dikenakan dam.
Tidak sengaja/Jahil:
∙ Tidak berdosa
∙ Tidak dikenakan dam.

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 LARANGAN IHRAM: DAM

PENGERTIAN DAM
BAHASA Darah

SYARA’ Ibadat gantian yang merupakan binatang al-An’am

yang disembelih seperti unta, lembu, kambing atau
kibasy atau gantinya daripada makanan di Tanah
Haram atau puasa yang dikenakan ke atas mereka
yang menunaikan haji/umrah di atas sebab-sebab
tertentu.
* Kadar secupak = SR5.00
(mula digunakan pada Musim Haji 1432H)

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 LARANGAN IHRAM: DAM

Sebab Diwajibkan Dam

Meninggalkan wajib Melakukan perkara-perkara

haji dan umrah. yang dilarang dalam masa
beriham (larangan dalam
Berlaku ihsar bagi orang yang Ihram).
telah berniat ihram (terhalang
daripada menyempurnakan
wuquf di ‘Arafah, tawaf atau Membuat Haji Tamattu’ atau
sa’ie dengan sebab ketakutan Qiran (menurut syarat-syarat
daripada musuh, penyakit dan yang wajib dibayar dam).
sebagainya).
Luput wuquf di ‘Arafah setelah
Melanggar nazar semasa
berniat ihram dan meninggalkan
mengerjakan haji.
tawaf wada’ tanpa uzur syari’e.

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI
05 JENIS-JENIS DAM
DAM TERTIB DAN TAQDIR
Maksud tertib ialah mengerjakan
satu demi satu mengikut tertib,
bermakna tidak boleh dipilih
atau diganti dengan yang lain
kecuali tidak berkemampuan
mengerjakanya. Taqdir pula
merujuk kepada kadar dam
tersebut yang telah ditetapkan
oleh syarak.
DAM TAKHYIR DAN TAQDIR
Maksud takhyir ialah boleh
memilih antara jenis-jenis dam
yang diwajibkan. Taqdir pula
merujuk kepada kadar dam
tersebut yang telah ditetapkan
oleh syarak.
Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919
MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI
05 JENIS-JENIS DAM
DAM TERTIB DAN TA’DIL
Maksud tertib ialah mengerjakan
satu demi satu mengikut tertib,
bermakna tidak boleh dipilih
atau diganti dengan yang lain
kecuali tidak berkemampuan
mengerjakanya Ta’dil pula
menukar kepada membayar
dam dengan cara berpuasa
jika tidak mampu.
DAM TAKHYIR DAN TA’DIL
Maksud takhyir ialah boleh
memilih antara jenis-jenis dam
yang diwajibkan. Ta’dil pula
menukar kepada membayar
dam dengan cara berpuasa
jika tidak mampu.
Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919
MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 DAM TERTIB DAN TAQDIR

SEBAB DIKENAKAN DAM
Ihram Tamattu’ (dengan
Menyembelih seekor kibasy atau
01 syaratnya) kambing atau 1 daripada 7 bahagian
Ihram Qiran (dengan lembu atau unta di Tanah Haram
02 syaratnya)
Tidak berihram di miqat
Jika tidak mampu
03

04 Luput wuquf di ‘Arafah Berpuasa 10 hari : 3 hari semasa

berihram dan 7 hari apabila
05 Tidak melontar jamrah balik ke tempatnya
Tidak mabit di Mina (dengan
06 syaratnya) Jika tidak mampu
Tidak mabit di Muzdalifah
07 (dengan syaratnya) Hendaklah dikeluarkan 10 cupak
makanan asasi
08 Meninggalkan tawaf wada’
Melanggar nazar dalam Jika tidak mampu
09 mengerjakan haji
Tertanggunglah di atas zimmahnya

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI
05 DAM TERTIB DAN TA’DIL
SEBAB DIKENAKAN DAM
Persetubuhan yang
merosakkan haji, iaitu
persetubuhan yang dilakukan
sebelum Tahallul Awwal atau
sebelum selesai kerja-kerja
umrah.
Haji perlu diqada’ tahun
berikutnya begitu juga qada’
umrah.
Suami sahaja yang
NOTA
dikenakan dam
Menyembelih seekor unta
Jika tidak mampu: menyembelih
seekor lembu
Jika tidak mampu: digantikan
dengan 7 ekor kambing
Jika tidak mampu: hendaklah membeli
makanan dengan nilai seekor unta dan
dibahagikan kepada fakir miskin di
tanah haram
Jika tidak mampu: hendaklah
berpuasa sejumlah hari mengikut
bilangan cupak makanan yang dapat
dibeli dengan nilai seekor unta
Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919
MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI
05 DAM TAKHYIR DAN TA’DIL
SEBAB DIKENAKAN DAM
1. Memburu binatang yang halal di
makan atau membinasakannya
di Tanah Haram/Halal semasa
dalam ihram
2. Memburu binatang yang halal di
makan atau membinasakannya
di Tanah Haram Makkah semasa
tidak berihram
(Belalang adalah binatang buruan)
Atau
Memotong, menebang atau
mencabut pokok di Tanah Haram
Makkah (kecuali pokok mati)
Menyembelih binatang ternakan
al-An'am mengikut bandingan
binatang atau pokok
Atau
Membeli makanan mengikut nilai
harga binatang ternakan al-An'am
dan disedekahkan kepada fakir
miskin di Tanah Haram
Atau
Berpuasa beberapa hari sebanyak
bilangan cupak makanan yang dapat
dibeli mengikut nilai binatang
ternakan al-An'am (1 cupak
bersamaan 1 hari)
Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919
MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 DAM TAKHYIR DAN TAQDIR

SEBAB DIKENAKAN DAM
Membuang/mencabut/mengunting 3 helai dan lebih rambut/ Menyembelih seekor
bulu dari mana-mana anggota badan
kibas / kambing di
Memakai pakaian bersarung/berjahit (lelaki)
tanah haram
Memotong/menanggalkan/membinasakan kuku
Memakai wangi-wangian sama ada di badan, pakaian,
Atau
makanan dan minuman atau menghisapnya ke dalam hidung
Menutup muka atau sebahagian daripadanya (wanita) Bersedekah kepada
Memakai sarung tangan
6 orang fakir miskin
sebanyak 2 cupak
Memakai minyak di kepala/janggut/semua bulu di muka selain
daripada bulu yang tumbuh di pipi dan dahi makanan tiap-tiap
Melakukan perkara permulaan persetubuhan (dam lelaki sahaja) seorang
Melakukan persetubuhan selepas selesai Tahallul Awwal
tetapi belum selesai Tahallul Thani (dam lelaki sahaja) Atau
Melakukan persetubuhan selepas persetubuhan yang
merosakkan haji (dam lelaki sahaja) Berpuasa 3 hari

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 DAM IHSAR
Tertahan atau ditahan oleh musuh dalam perjalanan atau terkepung atau
berpenyakit. Terhalang dan tidak dapat memasuki Makkah, sedangkan ia
sudah berihram.

SEBAB DIKENAKAN DAM Menyembelih seekor kambing

dan bercukur/bergunting
Dam Ihsar juga boleh di guna pakai untuk
menyelesaikan masalah wanita yang datang
haid dan tidak dapat melakukan Tawaf Jika tidak berkuasa
Haji/Umrah kerana terpaksa balik segera ke
Tanah Air. Begitu juga pesakit yang berpenyakit Hendaklah membeli makanan
berat yang terpaksa dihantar balik ke Malaysia dengan nilai seekor kambing
untuk rawatan lanjut (kedua-dua golongan ini, dan dibahagikan kepada fakir
Haji/Umrahnya belum selesai). miskin di tempat tahallul itu

Apabila wanita ini telah suci dan mandi hadas Jika tidak berkuasa
besar, begitu juga pesakit telah sembuh,
hendaklah pergi lagi ke Tanah Suci Makkah Hendaklah berpuasa beberapa
menyelesaikan Haji/Umrah yang belum selesai hari sebanyak bilangan cupak
(HAJI BAGI HAJI DAN UMRAH WAJIB - PERTAMA KALI) makanan yang dapat dibeli
dengan nilai seekor kambing

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 WAJIB HAJI 3: BERMABIT DI MUZDALIFAH

Mabit di Muzdalifah bererti berada di bumi Muzdalifah walaupun
seketika di antara separuh malam 10 Zulhijjah dan sebelum
terbit fajar hari tersebut.

WAKTU MABIT
Mulai separuh
malam 10 Zulhijjah
sehingga sebelum
terbit fajar

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 WAJIB HAJI 3: BERMABIT DI MUZDALIFAH

AMALAN SUNAT
Talbiah PENGECUALIAN MABIT JIKA UZUR
Berdoa
Berzikir Takut terancam keselamatan diri/harta
Solat Sunat Menjaga atau menemani orang sakit
Mengutip anak-anak Mencari pekerja/keluarga yang hilang
batu Berpenyakit dan sukar bermalam
Terpaksa seperti ditinggalkan kenderaan

Jika meninggalkan Mabit di Muzdalifah tanpa

NOTA uzur syari’e adalah berdosa dan diwajibkan
dam tertib dan taqdir.

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

MINGGU WAJIB-WAJIB HAJI

05 KESIMPULAN

Niat ihram perlu dilakukan pada masa dan tempat tertentu

13 larangan dalam ihram terbahagi kepada Taraffuh dan Itlaf

Dam adalah ibadat gantian berbentuk sembelihan binatang

al-An'am atau makanan atau berpuasa atas sebab tertentu

Bermalam di Muzdalifah ialah pada separuh malam

10 Zulhijjah walaupun seketika

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

Belajar Haji
kini lebih mudah secara dalam talian!
Muat turun aplikasi e-Bimbingan Haji melalui:

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

Belajar Haji
kini lebih mudah secara dalam talian!
e-Bimbingan Haji
01 02 03
Pilih No Pendaftaran Haji/PEKTA
Klik
Login kali pertama? Butang Hantar
No. Kad Pengenalan
Log masuk kali pertama?

04 05
Email atau No Pendaftaran Haji/PEKTA
Klik
Butang Kemaskini
Kata Laluan

Muat turun aplikasi e-Bimbingan Haji melalui:

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919

Hadirku sebagai Dhuyufurrahman
Kembaliku dengan Kemabruran
Semoga Semua Bakal Jemaah Haji Yang Dikasihi
Diberikan Oleh Allah S.W.T
Kesabaran & Ketenangan
Serta Didoakan Mendapat Sebaik-baik
Ganjaran

Haji & Umrah Yang Mabrur

Tabung Haji www.tabunghaji.gov.my +603-6207 1919