12 02 2022
1
DASAR HUKUM
Terkait Covid-19
1. Undang Undang Nomor 4 Tahun 1984 tentang Wabah Penyakit Menular
2. Undang-Undang Nomor 24 Tahun 2007 tentang Penanggulangan Bencana
3. Keputusan Menteri Kesehatan Nomor HK.01.07/Menkes/4794/2021 tentang Perubahan Kedua atas Keputusan Menteri
Kesehatan Nomor HK.01.07/Menkes/446/2021 tentang Penggunaan Rapid Diagnostic Test Antigen dalam
Pemeriksaan Coronavirus Disease 2019 (COVID-19);
4. Keputusan Menteri Kesehatan Nomor HK.01.07/Menkes/4641/2020 tentang Panduan Pelaksanaan Pemeriksaan,
Pelacakan, Karantina, dan Isolasi dalam Rangka Percepatan Pencegahan dan Pengendalian Coronavirus Disease
2019 (COVID-19);
5. Keputusan Menteri Kesehatan Nomor HK.01.07/Menkes/4642/2021 tentang Penyelenggaraan Laboratorium
Pemeriksaan Coronavirus Disease 2019 (COVID19);
6. Keputusan Menteri Kesehatan Nomor HK.01.07/Menkes/4829/2021 tentang Pedoman Pelayanan Kesehatan Melalui
Telemedicine Pada Masa Pandemi Corona Virus Disease 2019 (COVID-19);
7. Keputusan Menteri Kesehatan Nomor HK.01.07/Menkes/4842/2021 tentang Jejaring Laboratorium Surveilans Genom
Virus SARs-CoV-2;
8. Keputusan Menteri Kesehatan Nomor HK.01.07/Menkes/5671/2021 tentang Manajemen Klinis Tata Laksana Corona
Virus Disease 2019 (COVID-19) di Fasilitas Pelayanan Kesehatan;
9. Keputusan Menteri Kesehatan Nomor HK.01.07/Menkes/5673/2021 tentang Petunjuk Teknis Klaim Penggantian Biaya
Pelayanan Pasien Covid-19
10. Keputusan Menteri Kesehatan Nomor HK.01.07/Menkes/6429/2021 tentang Panduan Penyelenggaraan Karantina
Terpusat dan Isolasi Terpusat Dalam Rangka Penanggulangan Corona Virus Disease 2019 (COVID-19)
11. Surat Edaran Nomor Hk.02.01/Menkes/18/2022 Tentang Pencegahan Dan Pengendalian Kasus Covid-19 Varian
Omicron (B.1.1.529)
2
SITUASI COVID-19 TERKINI
RUMAH SAKIT YANG MEMBERIKAN PELAYANAN COVID-19
ACEH: 38 RS
Jumlah Tempat Tidur
SULAWESI BARAT
RIAU: 51 RS 9 RS RS Seluruh Indonesia 3.114 396.876
KEPULAUAN RIAU: KALIMANTAN BARAT:
33 RS 45 RS GORONTALO:
11 RS
RS Melayani Covid 2.362 88.393
KALIMANTAN UTARA:
10 RS
KEPULAUAN BABEL:
17 RS
SULAWESI TENGAH:
28 RS
Persentase 76 % 22%
SULAWESI UTARA:
46 RS JUMLAH RS YANG SEDANG MERAWAT PASIEN COVID: 1.438
SUMATERA MALUKU UTARA
UTARA :141 RS 12 RS
KALTIM : 43 RS
SUMATERA
SELATAN : 59 RS
SUMATERA BARAT :
KALIMANTAN
49 RS DKI: SELATAN:
147 RS 34 RS
SULAWESI TENGGARA:
JAMBI: 32 RS KALTENG : 23 RS 25 RS
MALUKU:
SULAWESI SELATAN: 23 RS
BENGKULU: 71 RS
19 RS
LAMPUNG:
54 RS
NTB: 30 RS
BANTEN: 102 RS
PAPUA BARAT:
BALI : 65 RS 21 RS
JAWA BARAT:
338 RS NTT: 46 RS
PAPUA : 30 RS
JAWA TENGAH:
294 RS JAWA TIMUR:
347 RS
DI YOGYAKARTA
69 RS
28-Mei
4-Jun
11-Jun
18-Jun
25-Jun
SAMPAI DENGAN 11 FEBRUARI 2022
2-Jul
9-Jul
16-Jul
23-Jul
30-Jul
6-Agu
13-Agu
20-Agu
27-Agu
3-Sep
TT COVID Tersedia
10-Sep
17-Sep
24-Sep
1-Okt
8-Okt
TT COVID Terpakai
15-Okt
22-Okt
29-Okt
5-Nov
BOR COVID
12-Nov
19-Nov
26-Nov
3-Des
10-Des
17-Des
24-Des
31-Des
7-Jan
14-Jan
KETERPAKAIAN TEMPAT TIDUR COVID HARIAN DI INDONESIA
21-Jan
28-Jan
4-Feb
28.54%
86594
11-Feb
0.0%
10.0%
20.0%
30.0%
40.0%
50.0%
60.0%
70.0%
80.0%
90.0%
100.0%
24718
KETERPAKAIAN TEMPAT TIDUR COVID HARIAN DI INDONESIA
SAMPAI DENGAN 11 FEBRUARI 2022
90.0%
101000
80.0%
70.0%
81000 78354
60.0%
61000 50.0%
40.0%
41000
29.5% 30.0%
20.0%
21000 23109
10.0%
1000 0.0%
14-Mei
21-Mei
28-Mei
2-Jul
9-Jul
7-Mei
11-Jun
18-Jun
25-Jun
16-Jul
23-Jul
30-Jul
6-Agu
3-Sep
5-Nov
3-Des
14-Jan
21-Jan
28-Jan
11-Feb
4-Jun
13-Agu
20-Agu
27-Agu
10-Sep
17-Sep
24-Sep
15-Okt
22-Okt
29-Okt
12-Nov
19-Nov
26-Nov
10-Des
17-Des
24-Des
31-Des
7-Jan
4-Feb
30-Apr
1-Okt
8-Okt
TT Isolasi Tersedia TT Isolasi Terpakai %BOR Isolasi COVID
KETERPAKAIAN TEMPAT TIDUR COVID HARIAN DI INDONESIA
SAMPAI DENGAN 11 FEBRUARI 2022
90.0%
10100
80.0%
8240 70.0%
8100
60.0%
6100 50.0%
40.0%
4100
30.0%
19.5% 20.0%
2100
10.0%
1609
100 0.0%
14-Mei
21-Mei
28-Mei
2-Jul
9-Jul
7-Mei
11-Jun
18-Jun
25-Jun
16-Jul
23-Jul
30-Jul
6-Agu
3-Sep
5-Nov
3-Des
14-Jan
21-Jan
28-Jan
11-Feb
4-Jun
13-Agu
20-Agu
27-Agu
10-Sep
17-Sep
24-Sep
15-Okt
22-Okt
29-Okt
12-Nov
19-Nov
26-Nov
10-Des
17-Des
24-Des
31-Des
7-Jan
4-Feb
30-Apr
1-Okt
8-Okt
TT Intensif Tersedia TT Intensif Terpakai %BOR Intensif COVID
PENYELENGGARAAN PELAYANAN TERKAIT COVID-19
12
PEDOMAN TATA LAKSANA COVID -19
BUKU 5 OP
BUKU SAKU
RUANG PERAWATAN
Derajat Sedang:
• Rumah Sakit Darurat
COVID-19.
• Isolasi di Ruang
Perawatan Rumah
Sakit
Derajat Berat-kritis:
• Isolasi di ruang isolasi
Intensive Care Unit
(ICU) atau High Care
Unit (HCU) Rumah
Sakit Rujukan.
15
Strategi perawatan pasien berdasarkan gejala
Terapi Multivitamin (C, D) Multivitamin (C, D) Multivitamin (C, D, B1) Multivitamin (C, D, B1)
Obat gejala (batuk, Obat gejala Obat gejala, Obat gejala,
pilek, dll) Antivirus (Favipiravir, komplikasi, komplikasi, komorbid
Remdesivir, komorbid Antivirus
Molnupiravir, Antivirus Kortikosteroid
Paxlovid) Antikoagulan Oksigenasi
Oksigenasi Anti IL-6
16
Skema Rujukan Turun Perawatan Pasien Omicron
Kriteria selesai isolasi pasien Isoman/Isoter
Positif Negatif
Positif Negatif
Ya Tidak
Ya Tidak
18
KEBIJAKAN KLAIM COVID-19
TARIF INA-CBG
mengacu pada pedoman pencegahan dan pengendalian COVID-19 dan/atau pedoman lain yang terkait
dengan upaya pencegahan dan pengendalian COVID-19 yang berlaku pada saat pasien mulai dirawat
Pembayaran Klaim COVID-19 RS tahun 2020 dan 2021 per Februari 2022
(dalam triliun)
Tahun 2021
1.723.169 Rp 90,20 Rp 3,43 dari posisi 31 Des 21
(Posisi sampai 31 Januari
2022)
1.344.578 Rp 62,68 Sudah dibayar pada tahun 2021
UPAYA MEMINIMALISIR KLAIM DISPUTE DAN STRATEGI RS
23
JKN
Perlu tatakelola
rumah sakit dan
tatakelola klinis
yang baik (good
clinical
governance)
TATAKELOLA RUMAH SAKIT
UU 44/2009 TENTANG RUMAH SAKIT
Setiap Rumah Sakit harus memiliki organisasi yang efektif, efisien, dan akuntabel.
Organisasi Rumah Sakit paling sedikit terdiri atas Kepala Rumah Sakit atau Direktur
Rumah Sakit, unsur pelayanan medis, unsur keperawatan, unsur penunjang medis,
, satuan pemeriksaan internal, serta administrasi umum dan keuangan.
(Pasal 33)
GOOD CLINICAL GOVERNANCE
1. Sarana, alat,
2. Program-2 khusus, a.l.:
material, sistem2,
QA, EBP, Risk Mngmnt,
yg memadai/layak
CLINICAL AUDIT, dll.
27
Peran dan Fungsi Masing-masing Manajemen Rumah Sakit
28
KESIMPULAN DAN HARAPAN