Disusun oleh :
XII IPS 1 / 15
Al,amdului,h dcngan 1n::ma1tj:11kan puji dan syulaw kepada Allah SWT. kan:na ams
sci;ihl mlun.u. nik1n:1t, dun karunia-Nya sehing�.1 Makab1h i1i dapa1 disclcsoiktln tcpat padn
waktmyn.
Dalam kcscrrvatnn ili ju� pcnulis n-c111:,.iucapkon tcrinn kasa1 kcpada scnl.13 piluk
diimtamnyn ;
I. All1h S\VT, t1tas kurunii dun l"Klha-Nyu yang m:ni>cnKan kdmcamn scl::um
pcnu!isan Makalah iii
2. Kcpnda kcdua orang too d11n kcluargn yang sc11.1ntiasa n"X:1ri>crirnn doa don
dukW18"nnyu baik dari scgi moril rroupun matcnl.
Scnog:.1 Mokalah ini dapat mcnDcrikan wnwasan yang k:bi1 Uls kcpnda pcnDoco.
\Valauplm Makabh ili m:miliki kclcbihan dnn kckunm�n Pcnywmn nDhon wuuk saran
dun kritilmy;,. Tcrima kasil,
Sukoharjo. Oktober2023
Penulis
II
DAfT AR ISi
A. Latnr Bcbknng........................................................................... I
B. Rtm1U.san Mnsalalt. .......................................................... 2
C. Tujuan Penulis:art ............................................................. 3
D. Sistc1mtika Pcnulisan .......................................................... 3
BAB IV PENUTUP
Ill
BAIi i
PENDAHIJLUAN
A. Latur Belukang
ln1)Crium Uni Sovi:t n rupn.k1.m iITl)Cril m kuat y.ing nxmiiliki luas wilayah tc
rbcn1ang dari bngian tirur Eropu dan bngian umra Asia y•ng m:liputi 0.42 dari Illas
kcdua bcmn i tt lrrc,cri.UTI Uni So\/£t n-c11C1Tl)uti 1/22 dari schs.u b luns dunia dnn
sekitar 1/6 duri scluruh darntannyn. 1 Lw s wibyah te-rsebUI 1nuYad ikan Uni
Sovi:t scbagai Negara odidayu yang bcsar yung ITTlJl1lU 111:m ndi1gi kek,mtan Negara
odidnyu An-.:ri<a Sc rikut pada llllsa iu. Mcbkii kcbijak:m ko,nmisn-.: intcmasi>ooh1yn
(koni uom), Uni Soviet bcrusoh.-.i 1tt 1I1)CoW3nt hi sctb p Negara yang adn di dunia
ini ogsr ircngjkuti jcjn.kll)'3 nl!ncrapknn sistcm korru:risn-c l!.ninisrredi ncgaranyu.
Usoha Uni So t dabm rrcn cngaruhi Negara ns ing n-.:rrbcrimn dan-.,uk y.mg sang:it
bcsar. Cim dun bcbcrapo Negara di Aliika
nx:ncrupkan sistcm ko1n misnc @11YU Uni Sovi:L Gcnll konu1imx: nx:niJaRlm scbnn
70 talna, scjak tahun 1922 hingga 1991. Sclon'D kurun waktu i uloh kcbijaknn
korrrnismc illl'l' m.:nt>crikon dnn-.,nk ocgatil-,: kcpndu rnkyatnyu sc ndiri.
Sclnin scba J,?i Ncg!,lrn dengan kills wilnynh tc rbcsur. Uni Sovi:t J•'!Y'
,nzrupnkan Negara nJJlticulis. Tklak kurang dari 15 ctnis yang bergabw,g dcngan
Uni Sovi.?L Kebcmgaimn emis y,mg dimilid Uni So t tKlak tel'rpas dnri peran
kckaisamn Rusb p:ida jannn dahulu. Ancksasi scrtn intcl"i\c11Si2 yang dilakukan ok!h
kekaisar.mRusia tcrhadap wi:layah-wilayah di Asia Tcngah d:m wilayah Asia dan
Eropo Tim loinnyo yang m.:ll)'Obobkan Uni Sovi:t mmjodi Negara y.111g songat
W.S. Kcbcragannn ctnis rrcnycbabkan Uni Soviet juga rrc1 ad i Nc m dcn n
kcbcrngannn bahosa.
1 Fnllrurodji. A. Rusin Baru fonuju ix m.,J.T.i.,;.i Jn.b n 11: Y3yaso.n Ohor lndonc.,;i:hi,im 103.
1 Zo11,f:idli. 0.---rnkiu, Elno11n.silm:::i1is Oubo.mytt lnticriun, Uni Sovi.:-t. Jaknmc Pu.sud,:.S, innr b11mpan.him 61.
1
Akan 1empi 1>ada lDl'lan l)'ll n-erckn O'Cl1gb'l.11'13kan s tuu bahasa n..-:-smi yang s:um,
ynilu bnhosa R ia.Sis1em ko1r1111t;n-c ya ng diamd U i Soviet rrenip:tkan booni:rang bagj
ne ranya. Disa1u sisi iTt)nn koni rnisn(! n'W!llf.."'t(.'nni p c rsann on hak da11 j t pcn
rmaun yang, rc , ad i seimngat raky,unya dt1b111 n-cnu11uhkan k ck I:11n dims1i
Ro1m nov. Kcberhasilan rakym Uni Soviet yang pnda ,msa il:u n'C!Sil) n'K!ng,gin--
.kan sistem keakaisamn nnn1>u 1ne11gg\,1fingkan pcn¥:rin11;h:ln Tsar
Nikot,i II padn 1al, m 1917. Perh"n,kknn katnn llo heviek di baw;1h pin1>in::m
Vh,d imir Ujyich Lenin 11Jl 11l) u nt: •1.il.iogkan sis1cm keukai<ar'M Tsa r
Oat1m nukalah ini pi.:nulis ilgi1 n-.:nili: bcmtk;in puda pcni>11has 1.1n m.:nt,ien1.1i
sejarnh runudmyn Uni Sov-,1 p:,d• U1h1a, 199 1. Adttpw1 yang i,gin dilal••s y,1101;
·'Fa k1or- 61k1or apa sajnkah y•ng nd 11ar bclakangi run1ulvl)'l1 Uni Sovie1 pad;,
tahun
1991?"
2
C. Tujuan Pcnulisnn
Adapun 1uju lll dori pcrll$an makalah ini adalah wimk n11jehskan lak1ot
fuklor apasajo yang dop;,11 n)::lat..'lr bebkangi nantuhnya Uni Sovic1.
3
BAB II
A. Uni Soviet
Uni Soviet oum Uni Rcpublik Sos,11il Soviet. d ingk3l URSS ad11lah ncg;1ru
sos, ,lis yang pcmah oda tahun 1922-1991di llurns,,.
Uni Sovi!t n-cnganut system politik sa:tu pa rt:li yang dipcgang olch Panai
Kon•lnis lli\_egn 1990. W:ibupun Uni Soviet scbcn11myn ndabh suatu kcsatuan
politik dori bcbcrapu republic Soviet dengnn b u kom di Moakw
,a nyatanya Uni
Sovie t 11E1je bm n"Cnjadi Ncg:m1 yang pen"Crimal:n1v1y.1 sang;1. terpusm dan
111:ncmpkan syste
m ckonomi tcrcncum.
Pasca-kenn tii\n pcmin1)in Sov iet yan 1:>enan n , Vladimir Lenin. pada
tnhun 1924 . Jo sef Smlin ,n::njadi pe u11inyn sctcbh rrenaogkan pcrcbumn
4
Uni Soviet dan ne ra-negarn smcli nya di &opa li nur 1erfib.al d.abm Pcrnng
Di,gi,s yaau perebu,an penga,nd ideologi dan 1,o laik global y.mg berkcpanjangan
n"K:lawan An'l!rika Scr iko1 dan sckulu-sekuumyn di Blok Ban11. Padn akhimya, Uni
Soviet nl!n bmti kckalahan dalam k 1I ckonorni sena pol1
i t dabm <hU1 bar ne icri.
Pada akhlr ml..,,1980-:m, pcinn1'1)irl So v,ie ynng 1cmkhir. Mikhail Gorl» chcv,
n ncoba rn:::n'.S1n.ik1urisasi negan1 ll'Cblui
kebijakang/a.•mosr danperes111,ika, tem111 JUStn.i nl! micu J>efJlCCahan di Uni Sovk!t
y,mg ,ikhrnya sccarn resnv bubar pnda 1anggnl 26 Dcscnilcr 1991 sc1clah gagab1ya
pcrcobann kudera pada bu n Agastus sc bebt11ya. Hok dan kcwnjtan ne ra ini
ken'lidian dilanjutkan oleh Fcderosi Rusia.
8. Uipolesis
s
BAB Ill
PEMBAHASAN
Txlak ada yang pcmah akan n-cny,1ng)<o bahwa Nikob i fl nkan rrenjadi tsar
dilasli Ronnoov ym 1cmkhi-. Scla 11 rrosa k..:pc,nin ilannya, RusC pads
scdnng. m:.:ngh:1da pi pcncl'fl}unm bcsur dcngan Jcpang. Pcmng icrscbut dibkukan
untuk n"£ncari pcngn.nlh dikuwasun Asia.3 Pcm ng tmtn.rn Rusit dcnw,n
Jcpang 1crsebu1 d.,icu olch s ikap SIJT>-if Rusio d i Tin.- Jouh.' Di
snn ilg rt, Rusia i"lP' lc ngnh bcl]X:rang m:law:m o uornan Twi<l
1 Fnltrurodji. Ibid.
4
7..w./h/d.hlrn. 74.
6
Pcmng K rin,ea ini n'k:libatkan banyak Nc m yang dan d i.1lg_gap sebn i perang
y.utg lahir ak ib:it kesatll >ahannrt 5 Pera,1g tCl'SCbut mcni>awu d:llnl)a k besnr bagi
Rusi3. Rus(1 11-c1 1b mi b inyak kcn n dalam pcrnng 1crsebu1, Scb1D1 nnca,mn
dari luar ju te-rdapat ancaman dari dnbm )'aim bcrasl1I dnri
knum Bolshcvick.
7
pcni>croni.akan yang dit:ikukrm olch knum BoSheviek pada 1917.
Pcn'beronia,k,o ymlg dinan11kan l\!\'Ok.lSi Ok 1ober 1917 ini 1t n.ipakan pl Ok
pcn lan m kckuinna
. 1cn11onn koum Bothevick. n klwan kckuu10
lSllrisnl! RtL<; y.rng pada saai itu sednng dnt1m kondisi pcrang dw1i.11 I .
Pcinicu dari 1:,crgerakkn,1 Iersebut adaiah karena kc iku1scnaanRu.si::i daktm
penmg <hulia I dan adan}'ll perang snudnm di doL'lm wilaynh Rusb. SctcL'lh il.u.
kcluarga N ikolai II rcnmsuk diri1y.i scndiri dibwu1h o-k!h kaum Bol-lhcvl!k
scrcb b diculik. Icr lcbih dahulu sebck.utt .l)'a. Kcnntbo don kc,w ndurno
Nikolai II nl::1tjadi awal kerrundumn Rusb, Kc1rc1ian Nitobi II m;;mbawa
Lcni1 n nuju jatur kepemin1>D1an banL Pask3 revoll';i. Lenin
mubi11 1jahu1kfu1 cnl}nt program uta 1t1:u\yi1. y.tilu: 1re 11 1 khfri pc.·mng
dc,-igan ne!,'OS-iasi d.11m l redis1ribusi wilay.ih, n-e0£WS3i se h1ruh 1:>nb r ik oleh
p lm bun1h don pe1rbcmukan pCn'l!rin1uh So v 1.6 Lenin j n ng)-iapus
kcbcradrmn panai-panai scpcniDcnl'.>krat KonstilusOnal Sos IS
RcvolJ.;;ioner dan Mcnshe\lrk y..rng did n bkuknn kc-giimn kon1ra
revoh.isioner. Pada rnhun 1918 1e1jadi pembcronrnkan anrnm koum
Mc1\Sl1CW!kdan kawn BolslX!\ k. yang bcrakl,at pada kckabth.10 kou111
Mcns.hcvi:k. Pcmng Sfndn m u:rsebut nlthimy.i bcrakbir dcng;m pcn'Ocn1ukun
Uni Republik Sovie, Sosi:ilis (U RSS) a1au Uni So v, ie pada 30 Oescmbcr
19 22.
8
6
lhl tl . him. 79
8
2. E1nonaslom11ismt'
Uni Sov I nl!n kon NCWlm )'llng mcmiliki tOliJI I5 nc:i::;ml bagi;l,
Masinbo..nnsilg Nc m bagrtn n.:.:r >akan nnnilcsu1si dari m.LSing•nllsilg ctnis
tr0)'01'1$as y.u:ig nl!nduduki :;,11.11u wiby.lh, sc pcrti }'lllJJ:: tcrblwt padu tnbel bcrikut:
Etnonaslonal
Sensus1926
1 47.0 28
!(,
Sensus 1979
262.985 "' Sensus 1989
286.717 "'
Rusia 77.791 52. 9 137.397 52.4 145.743 50.8
Ukl'aina 3Ll95 2L2 42.347 16.2 44.186 lS.5
Uzbeksitan 3.989 2. 7 U.347 4.8 16.698 5.8
Beylor'usla 4.739 3.2 9.463 3.6 10.368 3.5
Kazakhstan 3.989 2. 7 6.556 2.5 8.136 2.8
Tat.at 3.331 2.3 6.317 2.4 6.649 2.3
Azerbaijan 1. 713 1. 2 5.•n 2.1 6.77 2.4
Armenia L568 Ll 4.151 1.6 4.623 1.6
Georgia l .821 1. 2 3.751 1.4 3.981 1.4
Moldovla 279 0.2 2.958 l.l 3.352 1.2
Tajlklstan 981 0.7 2. 898 1.1 4.215 1.5
Lithuania 41 0 2.851 1.1 3.067 1.1
Turkmenla 764 0. 5 2.008 0.8 2.729 1,0
Jerman 1.239 0.8 L936 0.7 2.039 0.7
Kfrghizia 763 0. 5 1.906 2.529 0.7 0.9
Yahudi 2.672 1.8 1.811 0.7 1.449 0.5
Chuvalshl 1. 117 0.8 1.7S1 0.7 1.842 0.6
Latvia 151 0.1 1.439 0.5 1.4S9 0.5
8ashkir 714 0.5 1.371 0.5 1.449 0.5
Mordvinia 1.34 0.9 1.192 0.5 1.1S4 0. 4
Polandia 782 o.s 1.151 0.4 1.126 0.4
Estonia 155 0.1 1.02 0.4 1.027
Sumbcr. Paul E. Lyndoph. Cicogmphy of the USSR. SthEd. Wmscosin: M1Sty Valley Pubn$hmg.
1990.'
1
OJ,c,il him S9,
9
l rdasi,rlrnn uibel di au,s, dapat dibl\.'.lt bahwn etnis-cinis di Rusill
1c rsebar di sck.ln1h wilayah yang nl!1tjadi wilayah Nc m bagbn Uni Soviet. sesuai
de n kons1iu i bmu Uni Sov 1 y.mg dikc lu::irk an p1dn 6 Juli 1923. r::1nis Rus-
ia n-e kan ctll.6 1erbcsar yang n\!rjadi cmis pali1g l>crpcngaruh bagi
kebemdaan c11i-i tiimya. Sebin scl)a i em$ tetbesar. Rusn SSR juga n n
aknn Ne \nl p 'l.t y.1ng rrc ngi'itur bcrjobnnyo penl!rinrnhan di scturuh
wibyah Uni Soviet. Di bawah keku.s1oan Kre1nlin. sc1"p Negara ba1:i,•l11n
nr11.1jljki kewajiban uJlluk o-r:ml,cnK.an i i.from:nsi yang dipcrlukon oleh Kremlin.
Hot ini benujuan a r Kremlin dopat n'!n ,omrol jolannya pen-erinmhan se1il p
Negara satelimya. Mengutt) dari Hann r dari buku Etnichcskie Pt01essy V
Sovrcnl!nnom Mire11• aru ri:; bcsor l,la n ncr n ngi:uakan bahwn 1erd.apat
linn kclon >Ok e1no110Sioml y.u1g nl!njadilOr'll.faSi
bugi Uni Sovie•19 y.\iu; pcnam,n kclon k e1.nonask111al st1via 1i111,r yang
tcrdiri da riRusia. Ukraim dnn Oyclorusi'1. . K eb nl)Ok c100, sil>ml ini rnc
kan kck:nf1')ok etr)()nasionnl tcrbesar di Uni Sovr t. Kedua, kekm1)ok
eu10ru1sional bam1 yang terdiri dari L·uvi:t, Esto1tia Lithuanb dan Moldnvit. K-
ctiga. kelotrtX>k c u MSio tl Kristen kaukasia y.111g tcrdii dari bnny.1k
kclon >Ok c1norU1s() nal kcciL Kclon.-.,ok eh'IOl'l!ision11I bcsn,r yar1g 1cnn:1.Suk dubm
• Bromk Yurii.., Cli.n·ich, I.. d:1n Ko.1.lov. V.• (19 87). "Bnichesl(ie Pro1cssy V SSSR... Bnichcskic Protcssy
V Sovrenat1r10" 1M i . Moskwa: 1' ulca.
10
3. Uni Soviet 1922-1985
kcpoda JXlfllCIIIS-<1ri ni llri:IS ll11k m.-n:nµ,ti "i1y.1h di ""'""'" ' Asi1 Tcryd1 ctITT
Sixm. Kcbjak."ln n dlll.,l<an 1111111\1 •ilm1936 ITQ! l 1952. dct1imj111ilh >flR\; l:bh3
11
j.ta or.•1;'• Y.lll: li.'!kcn, kebajkan d<-po,,asi ii Di nns:1 <lcpoltl,;i iwii, txlnyJk kooxin
a-g berjidlhll1 aklxn kd<mayin nnkatnn dan kcktr.lllJlll £0. $cl.ill ht jlgt di n
perrericml'o/<• di, m:bk,1<.111 perrbnhm ntlSII kq,<ldtl "'"II' SQ\i:, tbi kol•i:;111
b<nl, p,t•i: i,u nrmh •"W'- pc-o;utlJ\ """"- rol:r\1' nu;i> dan pc •leta Sci'lak1¥
700.000 ()r.Ul; 11\.'lrfflll llkbm i'Sd,1!e,,;ebtLI I l\.'nillJn I.hi S<)\i:, be,i.'Ull)'J amid,
Kmldev. Si;1en1 kq,cnirpim Y.•'ll dllk1kan o" h Stii, ""' insi Kntld "' 11111<
11t1,1kl:lwn kon:ksi ""1ro,p pern:malnn !!'Y' . Stl il } Knaiev jtyi
rn:ajnd</111 siilt:,n ko,mtdo ,ldnrislnlsi-bi ulonsi )<'ll'!l JXIOO 11ns:1 Slaii k:lbett1I< k1i:t6
ICrfndnp Suin Di• jiy, 1n,rg'a1i<nl1 llCll)l'il l<l•• arl$ kasl6 do!.,,,,l dan ,ra g, lurkll11
tlhunn poik CUI.AO. Sellh lu dh jig, m,-1g,l11!1"111 kcbjak.m pe,\j11pt,..'111 C\JlAC.
lhl)t-lk kclx1.tusi:1n y.u IL"lj.ldi di 111lSl Kn15Ch. 'V, rumn, hh 111uszron1,1 JXnalnl
kc lllt aigmsa. k<'Crlltl<11an t1bu g u1dpbimsi dcrgl,l Newm-1\.'{!V,l di Bqxi dan A.sn.
se na din t perm lig u,, .._,.,, UriSQ\i:, dlu, Ar1m<>, n pm 1i:IAA 1n.n i ,u. db 1
lnsl l'•'!lbal<.Kru,:h:'.V nu tlir daii ku,;i kq,cnirpito1pam !alt n 1%4. Sctold1 l11 Uri
Sovi::t lll.'.l'l)aluri nsi clan tn l n nmp:lkitn :l\\al dari kchmu.ru1 Kru;clt.'V dg
uti <tln o l.,h l.eOli:I Bn,;,n.--v, dcrl'!al ,,.,,l,m ,,,...,.; Ko.)gL Ko.) n...:ooo 9.111U
si;lc,11 kcbjaknn d<o,l)ni dcry, u ujw,1 U1ll< 1n, i tj<111klu1 pe,nniJtlrn ekorr:llri,
,:ru;um d(o,,:,,ri ""°""'"' Ak:l,11'!t,pi kebjl:ka,TI)\I 1Cl1lebu lx:l\tullJ(ik i<Jl)U. Plldu
mlllh)O. kebj,Jc.'lll ekorr:ll1i o.. • 11to1'p.1 ""'itj<.11kll11 pcnu1tltlnn 3% a,1:ua
t u, 1%0-1970, al.."111 h'.tljM sc,c,W iu ICljidi kei1uur.m Y.•'!l Cll<,p sgilk.111 Tc,jodi
u1w i,-.si b®r 'lrilll darilcsn kc kotl S<'1fut;k111 llre',,,';V
. ln.'1tltlU kcbjik:111
12
Tcniw lJri $o\i., ll\.'l"iPUOOID Vomshiw.lmi,:,-v rn:11itpi1 U,j So,i. <lerylll
kcbjak,n, kebjakn,1 do yJJ-g konicnaw. S•• cui;ildan ltlli-luii,y., &1ry,t benlanp ik
bmi< oogi kclorjitbl pe,\(C11U:•Y•• Uri $o\i:I n• ti L Di "'''- \11 1980-an
P,.'ll'i<011:)11i111 Uri $o\i., bcrr ·bcnllll ""''!llbni kcrm:1,rio, }"''G SIil!• syii<a,, NB' Ul'i
So,i.'1 11\!lt n ll <.m Ui1 So\1\.1 nUli kahh dlri i )<lfU Negtr.H'L"glfil
&\liXI dan, \J1\rt. . Se1cl 1 kc,rn " "' !¼C11h.>v. pln.-ik ICIU\P Uri So\1!1 9'1lJllll
dgHioin 9'tx •ik dill kal. >•iu ol,h v,ri At<lmpov (1982-1984)dlln K(lfl;l',ll1il
Ch:n. u i<o (1 1985 Wilk • l'•Y si-.;!<.-w }3'll djJClllf@o bh kcdw o,:.y • tililk
oopo, n..,,liJl\-,1 UoiSo\u kel«chis,agusi d<o,-oori. 1n..."l<jx11 nmlal ,m ni <l """""'
u1ll< pcnui,-ymn ekOl'l!ll l'"Ysuy• blk.
BAB IV
PENUTUP
A. Kes ht)l)Ula n
,a · <1t-1.1l<.m pc,jz\lSM di•• j,g, 11n1ilil Y.•ll 1el 1 »>Y.• 111. 1aa, mil<ll dapot d•ri< kcsill'l•••
ool"a kcnn ,lnn U,i So1u ixTdSal dari tg, flk,or ,t:u,n, i:•il.t kC9>gllU> bii;,n, (liu, diU>J)Clk JJC"•ll
di{li, kC!lli!lbn kd>jakan Gllsro& «ITT P<nSroi<a, 9:11;:, Y,11\: tcnlklir ,ld> d, sq,a,111;.,.., dan
pcni;alm dii NC91r»-•"!!'"' Uni. Ma,'i-s-misil; fil<ior ""'-'0!1 nci, ikorohsi >1•ll saii,:
teriolil3tu Slllm ltia .-+igii nm]JU ncij:d isoo.<1h kcsi11Xt l0 )ll!{l IC!XII dal:un llClj,M lb pc,131
oon nnsallh scpc,,i)"'ll"""iis po<lallobI.
15
-
..,..,w.ttu odot.1.COm/rNlps
SOVIET SOCIALIST
R PU8 LI CS
,
'
I
W'#'lt theodora,CIOm/fN,X:
14