1. VALIDITAS
Mengacu kepada kecocokan alat ukur dengan sasaran ukur yang hendak diukur
2. RELIABILITAS
Mengacu kepada kekonsistenan/keajegan hasil ukur alat ukur
SASARAN UKUR
VALIDASI
PERBAIKAN ALAT UKUR
ALAT UKUR OLEH PAKAR
HASIL
BELUM
BAIK VALIDASI
BAIK
Format Validasi Pakar: Rating
1.
2.
3.
…
N.
CONTOH TERAPAN RATING
Rumus Lawshe:
Mp - M / 2
CVR = __________ = 2 Mp / M - 1
M/2
Butir No.1
8-5
CVR= ______ = 0,6
5
Butir No. 2
1-9
CVR = ________ = - 0,8
9
LIMA PAKAR MEMVALIDASI ALAT UKUR DENGAN FORMAT
DIKOTOMI
Pakar 1
Tidak Penting A B
Penting C D
D
VALIDITAS ISI = ____________
A+B+C+D
Makin besar D makin besar makin besar validitas alat ukur
Contoh:
PAKAR PENILAI 1 PAKAR PENILAI 2
TP P
TP 7,9 6
( 2) (1)
P
5 1, 2, 3,4, 8,10
(1) (6)
VALIDITAS ISI
6
= = 0,6
2 +1+1+6
Mengukur Validitas item
dengan teknik korelasi
VALIDASI BUTIR DENGAN TEKNIK KORELASI
XP - Xx ∑ xy - ∑x∑y/n
rb = √ p /q , rxy =
sx √ [∑ x2 – (∑x)2 /n][ ∑y2 –(∑y)2/n]
NO 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 jmlh
1 1 1 0 1 1 1 0 0 1 0 1 0 0 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 17
2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25
3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25
4 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25
5 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25
6 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25
7 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 22
8 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 0 1 1 1 22
9 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 21
10 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 23
11 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 1 19
12 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25
13 0 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 18
14 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 24
15 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 22
16 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0 0 18
17 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 24
18 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2
19 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 22
20 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 23
21 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25
22 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 22
23 1 1 0 1 0 0 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 16
24 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 20
r-butir 0.7 0.7 0.44 0.62 0.62 0.6 0.59 0.69 0.7 0.75 0.15 0.62 0.54 0.14 0.53 0.7 0.6 0.45 0.41 0.69 0.67 0.53 0.64 0.7 0.7 21
r-tab 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4
statusvalid valid valid valid valid valid valid valid valid valid drop valid valid drop valid valid valid valid valid valid valid valid valid valid valid
Mbt 22.3 22.3 23.2 22.4 22.4 22.7 22.3 22.5 22.3 22.6 21.5 22.4 22.8 21.4 22.6 22.3 22.6 22.9 22 22.5 22.2 22.4 22.7 22.3 22.3
Mttl 21.25 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3 21.3
st 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96 4.96
pi 0.92 0.92 0.54 0.88 0.88 0.79 0.88 0.88 0.92 0.88 0.88 0.88 0.75 0.96 0.79 0.92 0.83 0.63 0.88 0.88 0.92 0.83 0.83 0.92 0.92
qi 0.08 0.08 0.46 0.13 0.13 0.21 0.13 0.13 0.08 0.13 0.13 0.13 0.25 0.04 0.21 0.08 0.17 0.38 0.13 0.13 0.08 0.17 0.17 0.08 0.08
r-btr 0.70 0.70 0.43 0.61 0.61 0.57 0.56 0.67 0.70 0.72 0.13 0.61 0.54 0.15 0.53 0.70 0.61 0.43 0.40 0.67 0.64 0.52 0.65 0.70 0.70
DROP DROP
11 14
Rsp 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 SKT
1 2 2 2 3 2 2 3 2 3 2 23
2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 30
3 2 3 2 3 2 2 3 2 3 2 24
4 2 3 2 3 2 3 2 3 2 3 25
5 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 30
6 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 30
7 4 5 4 4 5 4 5 4 5 4 44
8 2 3 2 3 2 3 2 2 3 2 24
9 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 30
10 4 5 4 4 4 5 4 5 4 4 43
11 3 4 3 3 4 3 4 3 4 3 34
12 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 40
13 3 4 3 4 3 4 3 4 3 4 35
14 3 3 4 3 4 3 4 4 3 4 35
15 3 3 3 5 3 5 3 3 4 3 35
r 0.95 0.862 0.93 0.66 0.92 0.79 0.83 0.89 0.8 0.88
rtab 0.52 0.521 0.52 0.52 0.52 0.52 0.52 0.52 0.52 0.52
v v v v v v v v v v
RELIABEL
KOEFISIEN POSITIF,
KORELASI SIGNIFIKAN
KORELASI KOEFISIEN
korelasi
TINGKAT RELIABILITAS (Spearman-Brown)
2rb
r11= ______
1+rb
R11 = Reliabilitas internal seluruh item
rb = koefisien korelasi antara belahan
Contoh
Instrumen I Instrumen II
Responden
Skor Skor
Instrumen I Instrumen II
Korelasi
Koefisien Korelasi
RELIABILITAS
Kuder Richadson 20
k pq
r11 = ______ . 1- _______
k–1 2
1 1 1 0 1 1 0 1 0 1 1 0 1 8
2 1 1 1 0 1 1 1 0 1 1 1 0 9
3 1 0 0 0 1 0 1 1 0 0 0 1 5
4 1 0 0 0 1 0 0 0 1 1 0 0 4
5 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 3
6 1 1 0 0 1 0 1 1 0 1 0 1 7
7 0 1 0 0 1 1 0 1 0 1 0 1 6
8 1 1 0 1 0 0 0 1 0 1 0 1 6
9 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 2
10 1 1 0 1 0 1 0 0 0 0 1 0 5
P 0.8 0.8 0.1 0.4 0.6 0.3 0.4 0.4 0.3 0.6 0.2 0.6 0.458
q 0.2 0.2 0.9 0.6 0.4 0.7 0.6 0.6 0.7 0.4 0.8 0.4
0.542
p.q 0.16 0.16 0.09 0.24 0.24 0.21 0.24 0.24 0.21 0.24 0.16 0.24 2.43