NAMA : DIANDRA

NIM : 2012-16-132
TRANSLETE JURNAL PROSTO
RETENSI TAMBAHAN MELALUI MODIFIKASI MAHKOTA/PREPARASI: STUDI IN
VITRO
Pernyataan masala! Perawatan terbaik untuk mak!ta "an# $!n##ar teta%i memi$iki ke&ekatan
te%i "an# 'e'uai (an bentukn"a ti(ak benar)
T"#"an! Stu(i ini (ibuat untuk menentukan a%aka reten'i (ari mak!ta 'e%erti itu (a%at
(itin#katkan tan%a membuat kemba$i mak!ta atau (en#an mem!(i*ika'i %re%ara'i #i#i (en#an
$ua')
$aan %an met&%e! Sembi$an %u$u $!#am &!r mak!ta %enu+ (iba#i ke (a$am , ke$!m%!k
tia% ke$!m%!k "an# ter(iri (ari -.+ (ibuat 'e(ikit $!n##ar (a$am a(a%ta'i interna$ tera(a%
&etakan $!#am (en#an %re%ara'i #i#i !%tima$) Groove !ri/!nta$ (ibuat (i 'eke$i$in# %ermukaan
mak!ta interna$ (an %ermukaan ek'terna$ &etakan $!#am+ k!ntr!$ %a(a mak!ta (an &!r "an#
ti(ak (iuba) Mak!ta (i'ementa'i (en#an 'emen i!n!mer ka&a "an# (im!(i*ika'i (en#an re'in
(an kemu(ian (ikenakan #a"a te#an# 'am%ai beruba $etak) Data (i!$a (en#an 2-way ANOVA
untuk menentukan 'i#ni*ikan'i %erbe(aan antara mak!ta (an &etakan $!#am+ (an 0 u1i t
kemu(ian (i#unakan untuk 'etia% k!mbina'i mak!ta/$!#am %a(a ke$!m%!k k!ntr!$ 234 ).56)
'as(l! Rata7rata reten'i 'e&ara 'i#ni*ikan $ebi tin##i ketika groove !ri/!nta$ (i$etakkan (i
(a$am mak!ta 2P8)..-6 (an bakan $ebi tin##i ketika 0 groove (i$etakkan (i (a$am mak!ta
2P8)..-6) Menem%atkan - atau 0 groove %a(a &etakan $!#am atau %a(a mak!ta (an $!#am
'e&ara ti(ak 'i#ni*ikan $ebi retenti* (ari%a(a me$etakkan groove an"a %a(a mak!ta)
)es(m*"lan! Me$etakkan - atau 0 groove !ri/!nta$ "an# men#e$i$in#i %ermukaan interna$
menin#katkan reten'i mak!ta %enu $!#am "an# (ibuat untuk %re%ara'i #i#i !%tima$) Groove
"an# (i$etakkan %a(a mak!ta 'ee*ekti* 'e%erti atau $ebi $ebi e*ekti* (ari%a(a groove "an#
(i$etakkan %a(a #i#i/ &etakan $!#am)
Heint/e memban(in#kan kekuatan a(e'i* bebera%a 1eni' 'emen (enta$ (an -0 %arameter
$ain mak!ta $!#am %enu "an# (i'ementa'i (en#an men##unakan u1i %e$e%a'an) Ia
men"im%u$kan bawa *akt!r %a$in# %entin# "an# mem%en#arui reten'i mak!ta in vitro a(a$a
'u(ut k!n9er#en (an (aera %ermukaan %re%ara'i) Ia 1u#a menun1ukkan bawa 'emen (enta$
(a%at mem%en#arui reten'i mak!ta teta%i (a%at bera#am %a(a kekuatan tekanan (ari :0 MPa
'am%ai -5; MPa+ (an bawa kekuatan te#an#an bera#am (ari 5)5 MPa 'am%ai <5)- MPa)
Si$$in#bur# (kk) men"atakan bawa ti(ak a(a 'emen bi!k!m%atibe$ "an# (a%at meme$iara
re't!ra'i %a(a tem%atn"a (en#an a(e'i 'a1a) Bentuk %re%ara'i aru' menem%atkkan 'emen %a(a
tekanan untuk memberikan reten'i (an re'i'ten'i "an# (i%er$ukan) =in# (an >i$'!n
menun1ukkan bawa men#uba %ermukaan %re%ara'i #i#i (en#an menambakan groove 9ertika$
menin#katkan (aera %ermukaan (an %embentukan re'i'ten'i) Penu$i' menun1ukkan bawa 0
groove 9ertika$ "an# (i$etakkan (i (a$am %re%ara'i #i#i 'e&ara 'i#ni*ikan menin#katkan re'i'ten'i
tera(a% %er#erakan r!ta'i!na$) Penu$i' $ain menun1ukkan bawa menambakan %re%ara'i #i#i
(en#an k!n9er#enita' 0. (era1at (en#an menambakan grove+ boxes+ (an i'tmu' !k$u'a$ 'e(ikit
menin#katkan re'i'ten'i tera(a% %er#e'eran ketika (i$etakkan (i (a$am #i#i (en#an an#u$a'i
'ama 0. (era1at 'eba#ai (in(in# ak'ia$) Namun+ membentuk k!ntur kemba$i (in(in# ak'ia$ (an
men#uran#i k!n9er#enita' 'er9ika$ menin#katkan re'i'ten'i tera(a% %er#erakan r!ta'i!na$) Ini
1u#a te$a (itun1ukkan !$e Eame' (kk bawa '%e'imen a&ak "an# (iambi$ (ari $ab!rat!rium
k!mer'ia$ memi$iki rata7rata k!n9er#enita' !k$u'a$ 0. (era1at) A"a( (kk) menun1ukkan bawa
bentuk merun&in# (an 1eni' 'emen memebantu (a$am 'ementa'i kemba$i mak!ta $!#am %enu
(an bawa menin#katkan 'u(ut k!n9e#enita' !k$u'a$ (a%at men#uran#i reten'i) =an (kk)
menemukan %a(a 'tu(i in vitro bawa me$etakkan kun&i 'emen+ groove "an# 'a$in# bera(a%an
%a(a mak!ta (an #i#i+ (a%at menin#katkan re'i'ten'i (ari mak!ta "an# (i'ementa'i %a(a
%re%ara'i #i#i "an# (iek'trak'i merun&in# ;. (era1at) Lebi 'e&ara 'i#ni*ikan+ groove tun##a$
(i$etakkan %a(a (aera interna$ (a$am bentuk wax+ (ibuat %a(a %re%ara'i #i#i "an# ti(ak (ibuat
groove (en#an k!n9er#enita' ? (era1at+ menin#katkan re'i'ten'i tera(a% %e$e%a'an 'ete$a
casting (an 'ementa'i) Ini 'e&ara umum (i%aami+ !$e 'ebab itu+ bawa (aera %ermukaan+
%an1an# (in(in# "an# bera(a%an+ k!n9er#enita' !k$u'a$+ (an bentuk re'i'ten'i ber'ama (en#an
kua$ita' a(e'i9e (ari 'emen memberikan re'i'ten'i tera(a% %er#e'eran mak!ta "an#
(i$etakkan 'e&ara intra!ra$) Terka(an#+ mak!ta (en#an te%i "an# (a%at (iterima 'e&ara k$ini'+
(e'ain %re%ara'i+ (an !k$u'i men1a(i $!n##ar) Providers 'erin# mem%er(ebatkan a%aka mak!ta
(a%at (en#an bera'i$ (i'ementa'i (en#an (era1at "an# ti(ak akan ber#erak %a(a *un#'i
ma'tika'i n!rma$) Pen"ebab tra(i'i!na$ %er#erakan mak!ta %rematur me$i%uti kei$an#an
'truktur inti+ ke#a#a$an a(e'i9e (an k!e'i* (ari baan %e$a%i'+ %re%ara'i mak!ta k$ini' "an#
ti(ak a(ekuat+ ke#a#a$an men#ikuti %etun1uk %abrik untuk men##unakan baan %e$a%i'+ (an
k!ntamina'i baan %e$a%i' (an/atau interface %re%ara'i #i#i) Da$am 'tu(i ini+ mak!ta %enu
$!#am (en#an groove !ri/!nta$ (i 'eke$i$in# a'%ek interna$ 'e&ara 9ertika$ ber#erak (ari a'i$
&etakan $!#am+ (en#an (an tan%a groove+ (ia'i$kan kemba$i (ari shouder i(ea$ (en#an be9e$
ivorine ty!odont %re%ara'i #i#i) Tu1uan 'tu(i in vitro ini a(a$a untuk menentukan a%aka
menem%atkan groove !ri/!nta$ %a(a %ermukaan interna$ mak!ta (an/atau %re%ara'i #i#i akan
mem%erbaiki reten'i mak!ta %enu $!#am) Hi%!te'i' nu$$ "an# menem%atkan groove !ri/!nta$
(i (a$am mak!ta (an/atau %a(a %ermukaan &etakan $!#am ti(ak akan menin#katkan reten'i
mak!ta)
BAHAN DAN METODE
Sembi$an %u$u mak!ta %enu $!#am "an# 'ama (ia'i$kan (ari $ab!rat!rium (enta$
k!mer'ia$ 2O$'!n Denta$ Lab!rat!r"+ =$int!n T!wn'i%+ Mi&6) Untuk men'tan(ari'a'ikan
mak!ta+ $ab!rat!rium men##unakan %emin(ai 2Denta$ >in#' 5 'erie' ;7D '&anner@ Denta$
>in#'+ M!ntrea$+ =ana(a6 (an k!m%!nen %en&etak 2En9i'i!nte& Per*a&t!r" Di#ita$ Denta$
%rinter@ En9i'i!nte& In&+ A$a(be&k+ Aerman"6+ "an# mana men##unakan %erkemban#an
tekn!$!#i %r!"ek'i &aa"a (i#ita$ 2TeBa' In'trument' In&+ Da$$a'+ TeBa'6+ untuk menirukan 'emua
bentuk mak!ta) Mak!ta (i&etak untuk men(a%atkan kete%atan %re%ara'i mak!ta %enu $!#am
"an# (ibuat %a(a m!$ar %ertama kanan man(ibu$a ivorine !astic ty!odont 2=!$umbia Dent!*!rm
=!r%+ L!n# I'$an( =it"+ NC66 2Ab)-6) %re%ara'i mak!ta 'u(ut k!n9er#enita' buka$ $in#ua$ -0
(era1at+ 'e%erti "an# (iukur (en#an 'u(ut antara kerun&in#an in'trumen %!t!n# memutar
dia"ond berbentuk k!baran a%i 'e(an# 2D:E:0@ Bra''e$er USA+ Sa9anna+ Aa6+ (an ak'i'
%an1an# (ari #i#i+ 'erta shouder -). mm buka$ (en#an beve) Permukaan $in#ua$+ me'ia$+ (an
(i'ta$ emmi$iki #ari' %en"e$e'aian cha"fer "an# (buat (en#an in'trumen %!t!n# memutar
dia"ond "an# 'ama+ (an %ermukaan !k$u'a$ (ikuran#i -). mm (i ata' %ermukaan n!n*un#'i!na$
(an -)5 mm (i ata' %ermukaan *un#'i!na$ 'e%erti "an# (iukur (en#an 1arak inter!k$u'a$ (ari #i#i
anta#!ni'n"a %a(a %!'i'i interku'%a$ (ari ty!odont) Ai#i ivorine (i(u%$ika'ikan (en#an
men##unakan &etakan 'i$ik!n 2Rema Si$@ Dentaurum+ I'%rin#en+ Aerman"6 (an men#i'in"a
(en#an green inay wax $e$e 2Ma9e' =!+ =$e9e$an(+ Oi!6) Se%u$u &etakan $!#am k!ba$t7
kr!mium 2Ori!n@ In(en&! Denta$ Pr!(u&t In&+ =!r!na+ =a$i*6+ (ibuat (en#an tenik %en#i$an#an
wax %a(a $ab!rat!rium (enta$ k!mer'ia$ 2O$'!n Denta$ Lab!rat!r"6 2Ab) 06) Pr!'e' %en&etakan
$!#am men&i%takan &etakan "an# ti(ak 'e'uai (en#an mak!ta %enu be#itu 1u#a m!(e$ ivorine
a'$i) Te%in"a tertutu% teta%i 'e(kit %er#erakan (a%at (i$iat 'ebe$um 'ementa'i) A$a'an
%embuatan &etakan $!#am (ua ka$i: &etakan $!#am (i(e'ain ti(ak untuk abra'i (en#an %er&!baan
beru$an#+ (an &etakan ivorine ti(ak &uku% kuat untuk menaan *raktur 'e$ama %en#u1ian
kete#an#an)
,. mak!ta (iba#i ke (a$am , ke$!m%!k k!mbina'i "an# memun#kinkan (ari mak!ta
F=G (an &etakan FDG baik tan%a %erubaan atau (en#an - atau 0 groove) K!ntr!$ a(a$a
k!mbina'i mak!ta "an# ti(ak (iuba "an# ('ementa'i %a(a &etakan "an# ti(ak (iuba)
Mak!ta "an# memi$iki - groove !ri/!nta$ 'irkum*eren'ia$ 2=-6 (i%re%ara'i %a(a 'i'i interna$
(en#an te%i bur karbit D;? inverted cone ke&e%atan tin##i 2S"br!n Denta$ S%e&ia$tie'+ Oran#e+
=a$i*6 kira7kira ; mm (ari te%i 2Ab) ;6) Ke(a$aman groove kira7kira .)5 mm) Mak!ta "an#
memi$iki 0 groove 'irkum*eren'ia$ 2=06 memi$iki groove "an# 'a$in# %ara$e$ (an ter%i'a
bebera%a mi$$imeter) =etakan (i%re%ara'i (en#an &ara "an# am%ir 'ama) =etakan "an# ti(ak
(iuba (ibuat 'e%erti D) Groove %a(a &etakan (i%!t!n# (en#an disc %emi'a karburan(um %i%i
2E= M!!re =! In&+ Dearb!rn+ Mi&6+ kira7kira ke(a$aman - mm) =etakan memi$iki - groove
!ri/!nta$ 2D-6 atau 0 groove !ri/!nta$ 2D06)
Groove %a(a mak!ta (an &etakan (i$etakkan kira7kira (en#an %!'i'i "an#a 'ama (en#an
anta#!ni'n"a 'ete$a 'ementa'i) Ini bukan meru%akan tenik "an# te%at teta%i bertu1uan untuk
men'imu$a'ikan a%a "an# (a%at (i$akukan (!kter #i#i (en#an mu(a) Se%u$u '%e'imen 2ukuran
'am%e$ "an# 'e'uai6 (iu1i (en#an , k!mbina'i (ari &etakan (an mak!ta (en#an me'in
%en#u1iuni9er'a$ 2In'tr!n =!r%+ N!rw!!(+ Ma''6) Sebe$um 'ementa'i+ 'emua mak!ta (an
&etakan (ikenakan abra'i %artike$ airborne (en#an %artike$ 'i$ik!n (!k'i(a 5. Hm 2Em&! In&+
Burbank+ =a$i*6) Mak!ta (i'ementa'i %a(a &etakan (en#an 'emen i!n!mer ka&a "an#
(im!(i*ika'i (en#an re'in 2Fu1i P$u'@ A= Ameri&a In&+ A$'i%+ III6+ men#ikuti %etun1uk %abrik (an
(en#an men##unakan tekanan 1ari 'e$ama :. (etik untuk mema'an# mak!ta) Semen akan set
(a$am kea(aan $in#kun#an "an# kerin# 'e$ama -. menit+ (an kemu(ian k!mbina'i
mak!ta/&etakan ($etakkan (i (a$am air 'e$ama 'eti(akn"a 0< 1am) S%e'imen k!ntr!$ ter(iri (ari
mak!ta "an# (iabra'i (en#an %artike$ airborne "an# ti(ak (iuba 'erta (i'ementa'ikan %a(a
&etakan "an# (iabra'i (en#an %artike$ airborne "an# ti(ak (iuba)
Mak!ta ($e%a' (ari &etakan (en#an a$at $!#am k!ba$t7kr!mium 2Ori!n@ In(en&! Denta$
Pr!(u&t In&6 2Ab)<6 (i(e'ain untuk membentuk #a"a te#an# %a(a #unction 'emen) A$at (i(e'ain
%a(a wax untuk men"e'uaikan (i 'eke$i$in# mak!ta 'ein##a (i bawa tin##i (ari k!ntur (an
kemu(ian (i&etak men##unakan tenik %en#i$an#an wax) Kabe$ ba1a "an# (iu$ir 'e%an1an# :);5
mm (iubun#kan ke u1un# a$at 'ein##a ter1a(i %en"e'uaian (an tarikan "an# 'ama be'ar) Kabe$
a$at (itaan (en#an kuat !$e 1e%itan raan# bawa (ari me'in %en#u1i kete#an#an+ 'emnetara
&etakan (an mak!ta+ (ma'ukkan ke (a$am a$at+ (i$ekatkan %a(a $aat %en&en#keram (ari me'in)
Aa"a kete#an#an 2N6 "an# (ibutukan untuk me$e%a' mak!ta (iitun# (en#an me'in %en#u1i
uni9er'a$ 2In'tr!n 55:5@ In'tr!n =!r%+ N!rw!!(+ Ma''6 (itarik %a(a an#ka .)5 mm/menit)
Peran#kat $unak 2Mer$in 5).;@ In'tr!n =!r%!rati!n6 (i#unakan untuk men#ana$i'i' (ata) Rata7
rata (an 'tan(ar (e9ia'i (iitun#) Data (i!$a (en#an 2-way ANOVA untuk menentukan
%erbe(aan 'i#ni*ikan antara mak!ta (an &etakan+ (an u1i t kemu(ian (i#unakan untuk
memban(n#kan 'etia% k!mbina'i mak!ta/&etakan (en#an ke$!m%!k k!ntr!$ 234).56) Ti(ak a(a
%en"e'uaian "an# (ibuat untuk %erban(in#an mu$ti%e$ karena %erbe(aann"a 'e&ara 'tati'tik
'i#ni*ikan 'ebe$um %erbaikan (ab %erbaikan ti(ak memi$iki %en#aru) Semua k!m%uta'i
(i$akukan (en#an %eran#kat $unak 'tati'tik 290)?)0@ R F!un(ati!n *!r Stati'ti&a$ =!m%utin#+
Iienna+ Au'tria6)
HASIL
Tabe$ I menun1ukkan rata7rata (an 'tan(ar (e9ia'i tekanan untuk (a%at membuat ,
k!mbina'i mak!ta/&etakan *raktur) Tabe$ II menun1ukkan ke'im%u$an ANOIA "aitu %erbe(aan
'i#ni*ikan !$e karena m!(i*ika'i mak!ta (an &etakan 'erta interak'in"a) Si#ni*ikan'i (ari
interak'in"a (a$am Tabe$ II mem!ti9a'i %erban(in#an k!mbina'i '%e'i*ik) S%e'imen k!ntr!$
membutukan rata7rata #a"a -..: N untuk men##erakkan mak!ta) Rata7rata #a"a -:0: N
(i%er$ukan untuk men##erakkan mak!ta "an# memi$iki - groove !ri/!nta$ interna$ "an#
(i'emneta'i %a(a &etakan "an# ti(ak (iuba+ atau :0J $ebi ban"ak reten'i) Rata7rata #a"a 0.;,
N (ibutukan untuk me$e%a'kan mak!ta (en#an 0 groove (ari &etakan "an# ti(ak (iuba+ $ebi
(ari (ua ka$i $ebi ban"ak (ari k!ntr!$) Rata7rata #a"a (ibutukan untuk men##erakkan mak!ta
"an# ti(ak (iuba (ari &etakan (en#an groove tun##a$ a(a$a --5: N+ "an# mana ti(ak berbe(a
'e&ara 'i#ni*ikan (ari k!ntr!$ 2P4);E6) Tan(a (en#an 0 groove (i$etakkan (i (a$am &etakan tan%a
a(a (i (a$am mak!ta membutukan rata7rata #a"a -5?- N untuk ber#erak+ "an# mana a(a$a
5:J $ebi tin##i (ari%a(a k!ntr!$+ teta%i ini ti(ak 'eretenti* 'e%erti %a(a groove tun##a$ %a(a
mak!ta) Seba#ai tambaan+ me$etakkan 0 groove %a(a #i#i (a%at 'u$it (i&a%ai 'e&ara k$ini')
Reten'i (i(a%at (en#an me$etakkan groove baik a%(a mak!ta mau%un %a(a &etakan+ untuk
ba#ian "an# %a$in# ban"ak+ a(a$a (a%at (iban(in#kan menem%atkan groove tun##a$ %a(a
mak!ta 'a1a) Pen#e&ua$ian ke&i$ (i%eratikan (en#an k!mbina'i 0 groove %a(a mak!ta (an -
groove %a(a &etakan) K!mbina'i inii membutukan rata7rata #a"a -E-. N untuk men##erakkan
mak!ta+ "an# maa $ebi ke&i$ (ari%a(a ketika ti(ak a(a groove "an# ($etakkan %a(a &etakan) Ini
mem%erkuat i(e bawa groove %a(a mak!ta $ebi %entin# untuk reten'i (ari%a(a groove %a(a
&etakan (a$am 'tu(i ini)
PEMBAHASAN
Per&!baan ini men#u1i #a"a kete#an#an "an# (ibutukan untuk men##erakkan mak!ta
(ari &etakan) Data men(ukun# %en!$akan i%!te'i' nu$$ bawa men#uba mak!ta (an &etakan
ti(ak akan menin#katkan reten'i) Karena 'emua &etakan 'ama+ be#itu 1u#a (en#an mak!ta (an
'emen+ a'i$n"a an"a memban(in#kan tekanan 9ertika$ 'a1a "an# (ibutukan untuk
men##erakkan mak!ta) Ter(a%at 'e(ikit %en#e&i$an &etakan (ari %embuatan (an mak!ta &uku%
'e'uai teta%i ti(ak ter$a$u &ekat) Se(ikit ke$!n##aran (ian##a% menun1ukkan kea(aan k$ini' "an#
%a$in# ban"ak (imana mak!ta te$a ber#erak (ari %re%ara'i i(ea$n"a) Pen#u1ian ini
menun1ukkan ke#a#a$an k!e'i* (ari 'emen karena k!m%!nen 'emen (itemukan %a(a
%ermukaan mak!ta (an %ermukaan %re%ara'i #i#i)
Ma'tika'i bukan meru%akan %r!'e' "an# menem%atkan tekanan 'e$urn"a %a(a %an1an#
ak'i' #i#i "an# (i%re%ara'i) Kika itu a(a$a ka'u'n"a+ 'e&ara mekani'+ interface 'emen (a%at
(i$etakkan teru%a(a %a(a k!m%re'i 'e$ama %r!'e' ma'tika'i) Ini (ketaui bawa ini bukan ka'u'
terutama ketika !k$u'i ti(ak 'tabi$ 'e&ara ;7(imen'i+ teta%i $ebi ke%a(a k!mbina'i (ari k!m%re'i
be#itu 1u#a %en#aru te#an#an/shear) Semen 2Fu1i P$u'6 "an# (i#unakan %a(a %er&!baan ini
memi$iki kekuatan k!m%re'i* 'ebe'ar -5. MPa (an kekuatan te#an#an 'ebe'ar 05 MPa 2(ata (ari
A= Ameri&a In&+ A$'i%+ III6)
Kekuatan ana$i'i' ti(ak (i$akukan untuk 'tu(i ini karena 1um$a "an# %a'ti (ari &etakan
mak!ta ema' ter'e(ia) Ukuran 'am%e$ "aitu -. "an# menun1ukkan %erbe(aan 'tati'tik
'i#ni*ikan (a$am rata7rata kekuatan retenti* (i%i$i) Kum$a ber(a'arkan 'tu(i $ain+ (imana -.
atau $ebi 'e(ikit '%e'imen (iu1i) Ini 1u#a aru' (i%eratikan bawa %re%ara'i #i#i i(ea$ "an#
(i#ambarkan %a(a 'tu(i ini ti(ak %er$u (ite$iti 'e&ara k$ini') Pre%ara'i k$ini' "an# $ebi %en(ek+
(a'ar #i#i "an# buruk+ (an %re%ara'i (en#an 'u(ut k!n9er#en 0. (era1at atau $ebi be'ar+
men##e'er interface 'emen (ari k!m%re'i ke shear+ men#a'i$kan kemun#kinan ke#a#a$an "an#
$ebi be'ar (ari interface 'emen me$a$ui *raktur k!e'i*) Ku#a+ 'e&ara k$ini'+ ban"ak *akt!r $ain
'e%erti bruk'i'em+ 1eni' makanan "an# (ima'tika'i+ 1um$a 'a$i9a (i (a$am mu$ut+ (an 1um$a
#i#i "an# ter'i'a (a%at ter$ibat (a$am men##erakkan mak!ta) Da$am 'tu(i ini+ groove tun##a$
%a(a &etakan ti(ak menin#katkan reten'i 'e&ara 'i#ni*ikan (an %en#u1ian $ebi $an1ut (a%at
men#a'i$kan %en1e$a'an) Ini ti(ak 'am%ai 0 groove (i$etakkan %a(a &etakan untuk men"!&!kkan
groove tun##a$ "an# (i$etakkan %a(a mak!ta) Se%erti "an# (i'ebutkan 'ebe$umn"a+ groove %a(a
mak!ta (an &etakan (i$etakkan kira7kira (a$am %!'i'i "an# 'ama (an 'a$in# bera(a%an ketika
(i'ementa'ikan) Te!ri (iba$ik %r!'e(ur ini a(a$a ke'e1a1aran 0 groove akan men1a(i tem%at
interface 'emen 'aat k!m%re'i) Membentuk groove (ia(a%ann"a (i (a$am mu$ut a(a$a
emmun#kinkan@ namun+ membuat 0 %a'an# groove "an# 'a$in# bera(a%an a(a$a 'u$it)
Pen#a$aman k$ini' te$a menun1ukkan bawa keban"akan mak!ta "an# ber#erak ti(ak memi$iki
(aera %ermukaan #i#i "an# &uku% untuk menem%atkan 0 groove) Pene$itian ini menun1ukkan
bawa groove tun##a$ %a(a mak!ta 'ee*ekti* (a$am menin#katkan reten'i 'e%erti groove
tun##a$ "an# bera(a%an (an bawa memberikan groove %a(a %ermukaan interna$ mak!ta
mun#kin a(a$a met!(e "an# %a$in# e*e'ien untuk men(am%atkann reten'i tambaan 1ika 'emua
%arameter teta% 'ama) Stu(i foow-u! yang men#uba tin##i (in(in# ak'ia$ (an/atau %re%ara'i
k!n9er#enita' !k$u'a$ (a%at mema'tikan keuntun#an (ari menem%atkan groove) Per&!baan ini
ti(ak mem%ertimban#kan ikatan atau men##unakan 'emen "an# $ebi kuat) O$e 'ebab itu+
%enemuan 'tu(i ini ti(ak (a%at (ia%$ika'ikan %a(a mak!ta (en#an (imen'i !k$u'!'er9ika$ "an#
menurun atau %enin#katan k!n9er#enita' !k$u'a$)
KESIMPULAN
Da$am kea(aan in vitro+ (en#an %re%ara'i #i#i "an# i(ea$+ menem%atkan groove %a(a
%ermuaan interna$ &etakan mak!ta %enu $!#am 'e&ara 'i#ni*ikan menin#katkan tekanan "an#
(i%er$ukan untuk men##erakkan mak!ta) Seba$ikn"a+ menem%atkan groove tun##a$ %a(a
&etakan menin#katkan 'e(ikit reten'i (an 'e&ara 'tati'tik ti(ak 'i#ni*ikan 2P4);E6) karena 'emen+
mak!ta+ (an &etakan 'emua a(a$a 'ama (an %r!'e' "an# (i#unakan untuk mema'an# mak!ta
(an men##erakkan mak!ta 'ama+ ini mun#kin bawa menem%atkan groove %a(a mak!ta
(an/atau &etakan membuat %erbe(aan (en#an menin#katkan reten'i)
Ab)-) Ai#i ivorine+ shouder (en#an beve+ %re%ara'i m!$ar %ertama kanan)
Ab)0) =etakan $!#am k!ba$t7krmium (en#an 0 groove)
Ab);) &etakan mak!ta %enu $!#am (en#an groove interna$ tun##a$)
Ab)<) A$at/kabe$ (i'e'uaikan untuk menarik mak!ta)