SULIT

Jawab semua soalan

1. (a) Rajah 1 menunjukkan beberapa jenis interaksi antara beberapa pasangan organisma.
Namakan jenis-jenis interaksi tersebut.
Organisma

Jenis Interaksi

(i) Sawi dan rumput

(ii) Rafflesia dan pokok
(iii) Harimau dan kuda belang
Rajah1
(3 markah)

(b) Padankan istilah yang berikut dengan definisi yang diberikan dibawah.

Istilah
Pengguna
Pengguna
Primer
Pengeluar

Definisi
Tumbuhan hijau yang
membuat
makanan
sendiri melalui proses
Haiwan
yang memakan
fotosintesis
tumbuhan sahaja iaitu
pengeluar.
Haiwan yang memakan
tumbuhan atau haiwan
lain
Rajah 2
(3 markah)

2. Rajah 3 menunjukkan kawasan rasa pada lidah.

1

SULIT

K
L
M
N
Rajah 3
(a) Namakan struktur pada lidah yang mengandungi reseptor rasa.
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(b) Apakah jenis rangsangan yang diterima oleh lidah.
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(c) Namakan satu deria yang berkait rapat dengan deria rasa.
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(d) Rajah 4 menunjukkan beberapa jenis makanan. Labelkan kawasan rasa pada lidah yang
dapat mengesan makanan-makanan berikut dengan menggunakan label K, L, M atau N.
Jenis makanan

Kawasan rasa pada lidah

Telur masin
Gula-gula
Buah limau
Rajah 4
(3 markah)
3. Rajah 5 menunjukkan beberapa jenis vitamin yang dikelaskan dalam satu kumpulan.
2

SULIT

Vitamin A
Sumber:
__________
_______
Vitamin K
Sumber:
Hati

Vita
min

Vitamin D
Sumber:
__________
_______

Vitamin E
Sumber:
__________
_______
Rajah 5
(a) Dalam rajah 5 diatas, nyatakan SATU sumber bagi setiap vitamin tersebut.
(3 markah)
(b) Vitamin-vitamin ini dikelaskan dalam kumpulan tersebut berdasarkan satu ciri sepunya.
Nyatakan ciri sepunya tersebut.
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(c) Nyatakan fungsi vitamin K
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(d) Amy seringkali mengambil makanan yang kurang mengandungi vitamin C. Nyatakan
penyakit yang bakal di alami oleh Amy jika dia mengamalkan tabiat pemakanan ini secara
berterusan.
___________________________________________________________________________
(1 markah)
3

SULIT
4. (a) Rajah 6 menunjukkan keratan rentas telinga manusia.

C
D

C
E
C
A

C
B
Rajah 6

(i) Pada Rajah 6, tandakan () pada abjad yang menunjukkan bahagian-bahagian yang terlibat
dalam mekanisme pendengaran.
(3 markah)

(ii) Tandakan () pada fungsi bagi bahagian yang berlabel A.

Menukarkan getaran bunyi kepada impuls saraf
Memperkuatkan getaran bunyi
Menyalurkan gelombang bunyi ke gegendang telinga
Menghantar getaran bunyi ke jendela bujur
(2 markah)

SULIT
(b) Seorang penari balet berasa pening apabila dia berpusing sebanyak beberapa pusingan
seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 7 di bawah.

Rajah 7

Terdapat salur yang berisi cecair di dalam telinga anda. Cecair di dalamnya bergerak apabila
anda bergerak, memaklumkan kepada otak tentang kedudukan badan anda. Apabila anda
berpusing, cecair itu turut berpusing. Cecair itu terus berpusing selepas anda berhenti. Otak
anda menyangka anda masih berpusing, jadi anda akan berasa semua benda bergerak dalam
bulatan sehingga cecair itu berhenti bergerak.

Berdasarkan kepada petikan diatas, tandakan () pada struktur yang bertanggungjawab

kepada kejadian ini.
A

E
(1 markah)

5. Rajah 8 menunjukkan carta pengelasan haiwan.

5

SULIT

Haiwan
Vertebr
ata

Amfibia

Burung

Ikan

Mamali
a

Rajah 8
(a) Nyatakan P.
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(b) Nyatakan perbezaan antara P dan vertebrata.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(c) Apakah yang diwakili oleh Q?
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(d) Nyatakan SATU contoh bagi haiwan Q.
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(e) Nyatakan DUA perbezaan di antara amfibia dan mamalia.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(2 markah)

SULIT
6. (a) Rajah 9 menunjukkan eksperimen bagi menyiasat dan mengenal pasti rangsangan yang
dikesan oleh tumbuhan.

Selepas seminggu

Rajah 9
(i) Pada kotak B dalam Rajah 9, lukiskan arah pergerakan pucuk tumbuhan selepas 1 minggu.
(1 markah)
(ii) Namakan jenis tropisme yang ditunjukkan oleh pucuk tumbuhan.
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(iii) Nyatakan SATU kepentingan tropisme di (a)(ii) kepada tumbuhan.
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(b) Lengkapkan jadual yang berikut dengan jenis rangsangan yang betul.
Tropisme
Geotropisme positif

Bahagian tumbuhan yang

terlibat
Akar

Hidrotropisme positif

Akar

Tigmotropisme

Pucuk

Jenis rangsangan

(3 markah)
7

SULIT

7. Rajah 10 di bawah menunjukkan sebuah piramid nombor bagi sesuatu kawasan.

Rajah 10
(a) Baca petikan di bawah.
Aliran tenaga di dalam sesuatu piramid nombor dikatakan semakin berkurangan dari tapak ke
puncak piramid. Hal ini disebabkan oleh tenaga dari satu pengeluar akan dipindahkan ke
pengguna apabila ia dimakan oleh pengguna tersebut. Namun yang demikian, tidak semua
tenaga dari pengeluar akan dipindahkan ke pengguna tersebut. Sebahagian tenaga akan hilang
dalam bentuk haba pada setiap peringkat dalam rantai makanan semasa organisma menjalani
proses hidup.

(i) Nyatakan sumber tenaga utama dalam sesuatu siratan makanan.

___________________________________________________________________________
(1 markah)

SULIT

(ii) Nyatakan DUA proses hidup yang menyebabkan organisma kehilangan tenaga dalam
bentuk haba.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(2 markah)
(b) Ramalkan keadaan yang bakal berlaku kepada populasi yang berikut jika semua populasi
ulat beluncas di dalam kawasan tersebut dibunuh dengan menggunakan pestisid.
(i) Rumput: _________________________________________________________________
(ii) Burung: _________________________________________________________________
(iii) Helang: _________________________________________________________________
(3 markah)

SULIT

8. Rajah 11 menunjukkan proses fotosintesis yang berlaku pada tumbuhan hijau.

B
A
C

Rajah 11
(a) Labelkan A, B dan C dengan menggunakan istilah yang betul.
A: _________________________________________________________________________
B: _________________________________________________________________________
C: _________________________________________________________________________
(3 markah)
(b) Klorofil merupakan salah satu komponen yang diperlukan bagi membolehkan tumbuhan
hijau melakukan proses fotosintesis. Nyatakan SATU fungsi klorofil.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(c) Nyatakan DUA kepentingan fotosintesis.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(2 markah)
10

SULIT

9. (a) Rajah 12 menunjukkan sebahagian daripada sistem pencernaan manusia.

Rajah 12

(i) Namakan satu enzim yang dihasilkan oleh organ M.

___________________________________________________________________________
(1 markah)
(ii) Nyatakan hasil akhir pencernaan bagi enzim yang dinyatakan di (a)(i).
___________________________________________________________________________
(1 markah)

11

SULIT

(b) Peta alir berikut menunjukkan aliran makanan di dalam salur pencernaan manusia.

Mulu
t
Dub
ur

Esof
agus
O

N
Usus
kecil

(i) Namakan organ yang berlabel:

N : ________________________________________________________________________
P : ________________________________________________________________________
(2 markah)
(ii) Nyatakan dan terangkan secara ringkas proses yang berlaku di organ yang berlabel O.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(2 markah)

12

SULIT

10. Baca petikan yang berikut.

Kawalan biologi selalu diamalkan dalam bidang pertanian untuk mengawal populasi serangga
dan haiwan perosak tanpa menggunakan racun serangga. Populasi perosak dapat dikawal
dengan menggunakan musuh semula jadi bagi perosak tersebut. Kawalan biologi seharusnya
menggunakan pemangsa yang sesuai bagi mengelakkan sebarang masalah. Kawalan biologi
mempunyai kebaikan dan keburukannya.

(a) Nyatakan SATU jenis interaksi yang sesuai diaplikasikan dalam kawalan biologi.
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(b) Nyatakan DUA kebaikan kawalan biologi.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(2 markah)
(c) Nyatakan DUA keburukan kawalan biologi.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(2 markah)
(d) Encik Kasim ingin menggunakan kaedah kawalan biologi bagi mengatasi masalah
pertambahan populasi tikus di sawah padi milik keluarganya. Cadangkan SATU pemangsa
yang sesuai digunakan oleh Encik Kasim.
___________________________________________________________________________
(1 markah)

13

SULIT

11. Rajah 13 menunjukkan pengelasan tumbuhan.

Tumbuh
an

Berbung
a
Dikotiled
on

Konifer

Lumut

Paku
pakis

Rajah 13
(a) Apakah yang diwakili oleh Y dan Z?
Y: _________________________________________________________________________
Z: _________________________________________________________________________
(2 markah)
(b) Cadangkan DUA contoh tumbuhan yang tergolong dalam kumpulan Z.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(2 markah)
(c) Nyatakan DUA perbezaan antara Z dengan tumbuhan dikotiledon.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(2 markah)

14

SULIT

(d) Rajah 14 menunjukkan sejenis tumbuhan yang hidup di tempat yang lembap. Tumbuhan
ini tidak menghasilkan bunga yang berfungsi sebagai organ pembiakan bagi tumbuhan.

Rajah 14
Nyatakan cara pembiakan yang dilakukan oleh tumbuhan dalam Rajah 14.
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(d) Pokok keembung mempunyai batang yang lembut dan tidak berkayu. Dalam kumpulan
manakah pokok keembung patut dikelaskan? Nyatakan DUA sebab untuk menyokong
jawapan anda.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(3 markah)

15

SULIT

12. Rajah 15 menunjukkan dua set pencungkil gigi yang digunakan untuk menyiasat kepekaan
bahagian-bahagian yang berlainan pada kulit manusia.

Rajah 15
Seorang pelajar yang matanya ditutup dicucuk dengan ringan pada tapak kaki dengan
menggunakan pencungkil gigi dari set P dan kemudian diikuti oleh set Q. Bilangan
pencungkil gigi yang dirasai dicatatkan dalam jadual di bawah. Penyiasatan diulang dengan
cucukan ringan pada hujung jari pelajar tersebut.

Bahagian badan
Tapak kaki
Hujung jari

Tekaan bilangan pencungkil gigi

Set P
Set Q
1
1
1
2

(a) Berdasarkan jadual di atas, nyatakan inferens bagi eksperimen ini.

___________________________________________________________________________
(1 markah)
(b) Apakah kesimpulan yang dapat dibuat berdasarkan keputusan yang diperolehi dari
eksperimen di atas.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
16

SULIT
(1 markah)

(c) Nyatakan DUA faktor yang mempengaruhi kepekaan kulit.

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(2 markah)
(d) Nyatakan DUA bahagian badan yang kurang peka terhadap sentuhan.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(2 markah)
(e) Nyatakan DUA bahagian badan yang peka terhadap sentuhan.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(2 markah)
(f) Mengapakah doktor biasanya memberikan suntikan pada bahagian atas lengan dan
punggung pesakit?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(2 markah)

17

SULIT

13. Rajah 16 menunjukkan sebuah piramid makanan.

Rajah 16
(a) Piramid makanan merupakan satu panduan kumpulan makanan yang membolehkan kita
mengamalkan gizi yang seimbang.
(i) Nyatakan definisi bagi gizi seimbang.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(ii) Nyatakan DUA faktor yang mempengaruhi keperluan gizi seseorang individu.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(2 markah)

18

SULIT

(b) Berikan DUA contoh makanan yang terkandung dalam kumpulan S dan T.
S: 1: ______________________________________________________________________
2: ______________________________________________________________________
T: 1: ______________________________________________________________________
2: _______________________________________________________________________
(4 markah)
(c) Mengapakah makanan yang membentuk tapak piramid makanan diperlukan dalam kuantiti
yang besar setiap hari?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(d) Makanan yang membentuk puncak piramid makanan kebiasaannya amat digemari oleh
golongan kanak-kanak dan remaja, yang mana dapat mempengaruhi tahap kesihatan mereka.
Terangkan DUA kesan buruk yang bakal dialami oleh golongan ini pada masa hadapan jika
mereka berterusan mengamalkan corak pemakanan tersebut.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(2 markah)

19

SULIT

14. Rajah 17 menunjukkan siratan makanan di dalam sebuah kebun.

Rajah 17
(a) Berapakah bilangan rantai makanan yang boleh didapati dalam siratan makanan yang
ditunjukkan dalam Rajah 17?
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(b) Binakan TIGA rantai makanan yang mana setiap rantai makanan terdiri daripada empat
organisma yang berbeza di dalam habitat tersebut.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(3 markah)
(c) (i) Berdasarkan siratan makanan dalam Rajah 17, kenal pasti organisma yang dipanggil
sebagai pengeluar.
20

SULIT
___________________________________________________________________________
(1 markah)

(ii) Terangkan sebab bagi jawapan anda di (c)(i).

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
(1 markah)
(d) (i) Berdasarkan salah satu rantai makanan di (b), lengkapkan piramid nombor yang
berikut.

(2 markah)
(ii) Nyatakan perbezaan antara organisma yang berada tapak piramid nombor dengan
organisma yang berada di puncak piramid nombor berdasarkan:
- Saiz organisma
___________________________________________________________________________
- Bilangan organisma
___________________________________________________________________________
(2 markah)

21

SULIT

KERTAS SOALAN TAMAT

22