Dimana:
aij = koefisien konstanta; xj = ‘unknown’;
bj = konstanta; n = banyaknya persamaan
Kolom - j
Operasi Matrik
a11 a12 ... a1n
a a22 ... a2 n • Penjumlahan / Pengurangan
baris-i 21 • Perkalian
... ... aij ... • Transpose
• Invers Matrik
am1 am 2 ... amn
• Determinan
mxn
Jenis-jenis Matrik
x2 -½ x1 + x2 = 1 x2 -½ x1 + x2 = 1
-½ x1 + x2 = ½ -1 x1 + 2x2 = 2
1 1 x 1 1 1 x1 1
2 * 1 1 2 *
1 2 1 x2 2 1 2 x2 2
x1 x1
Forward Elimination
Back Substitution
x3 b3'' / a33
''
E’3 = E3 – m31*E1
a11 a12 a13 x1 b1 .......E1
2. Eliminasikan x2 dari E’3 0 ' '
Hitung: m32 = a’32/a’22
'
a22 a23 * x 2 b2 .......E '
2
j i 1
xi i 1
a ii
2. x2 = (b’2 – a’23*x3) / a’22
Untuk i = n-1, n-2, … , 1
Algoritma Eliminasi Gauss
Pivoting:
i_pivot = k
Forward Elimination: big = |a(k,k)|
for k=1…n-1 for ii = k+1…n
for i=k+1…n dumy = |a(ii,k)|
pivot = A(i,k)/A(k,k) if ( dumy>big )
for j=k…n big = dumy
A(i,j) = A(i,j) - pivot * A(k,j) i_pivot = ii
end end if
B(i) = B(i) - pivot * B(k) end
end
end if (i_pivot ~= k)
for jj = k…n
Back Substitution: dummy = A(pivot,jj)
X(n) = B(n)/A(n,n); bnn 1 A(i_pivot,jj)=A(k,jj)
for i=n-1…1 step-1 xn n 1 A(k,jj)=dummy;
sum = 0 ann end
for j=i+1…n dummy = C(i_pivot)
sum = sum + A(I,j)*X(j) n
C(i_pivot) = C(k)
end b i
i 1
ij x j
a i 1
j i 1
C(k) = dummy
X(i) = (B(i)-sum) / A(i,i) xi i 1
End if
end a ii
Contoh-1
Penyelesaian:
x1 = 3, x2 = -2.5, x3 = 7.00003
Chek hasil:
3 * (3) – 0.1 * (-2.5) – 0.2 * (7.00003) = 7.84999
0.1 * (3) + 7 * (-2.5) – 0.3 * (7.00003) = -19.300
0.3 * (3) – 0.2 * (-2.5) + 10 * (7.00003) = 71.4003
Masalah dalam Metode Eliminasi
x1 + 2x2 = 10 x1 = 4
1.1 x1 + 2x2 = 10.4 x2 = 3
Contoh-2.
0.0003 x1 + 3.0000 x2 = 2.0001 1.0000 x1 + 1.0000 x2 = 1.0000
1.0000 x1 + 1.0000 x2 = 1.0000 0.0003 x1 + 3.0000 x2 = 2.0001
x2 = 2/3 x2 = 2/3
x1 = 2.0001 – 3*(2/3) x1 = 1 – (2/3)
0.0003 1
Angka Sig. X2 X1 Angka Sig. X2 X1
3 0.667 -3.33 3 0.667 0.333
4 0.6667 0.0000 4 0.6667 0.3333
5 0.66667 0.30000 5 0.66667 0.33333
6 0.666667 0.330000 6 0.666667 0.333333
7 0.6666667 0.3300000 7 0.6666667 0.3333333
3. Penskalaan
Koefisien Maksimun dalam setiap baris adalah 1
(dilakukan jika ada persamaan yang mempunyai koefisien
terlalu besar relatif terhadap persamaan lainya)
2 x1 + 100000 x2 = 100000 x1 + x2 = 2
-49999 x2 = -49998 0.99998x2 = 0,99996
x2 = 1,00 x2 = 1,00
x1 = 0,00 x1 = 1,00
Eliminasi Gauss-Jordan Invers Matrik
[I] [A]-1
x1 b1*
x2 b2* A*x=b
x3 b3* x = A-1 * b
Algorithma Gauss-Jordan Algorithma Invers-Matrik
( dengan Gauss-Jordan )
Forward Elimination: Forward Elimination:
A * x = b L*U*x=b
L * U * x = b
Proses Subs. Mundur
U*x=z Untuk memperoleh x
Dekomposisi LU : Naif
Diturunkan dari proses Eliminasi Gauss, dimana
L : Elemen Pengali mij dalam proses eliminasi
U : Matrik Segitiga Atas hasil dari proses eliminasi
A * x = b
for k=1…n
for i=1…k-1
sum = 0
for j=1…i-1 i 1
sum = sum + a(I,j)*a(k,j) aki lij lkj
end j 1
a(k,i) = (a(k,i)-sum)/a(i,i) lki
end
lii
untuk i=1,2,…,k-1
sum = 0
for j=1…k-1
sum = sum + (a(k,j))2
end k 1