 Analisis frekuensi sinyal waktu diskrit

 Deret Fourier untuk sinyal waktu diskrit

periodik
 Transformasi Fourier untuk sinyal diskrit
aperiodik
 Deret Fourier untuk sinyal diskrit periodik
x(n  N)  x(n) N  perioda dasar
N 1 N 1
x (n )   k
c
k 0
e j2 kn / N
 c s
k 0
k k

j k n 2k
sk  e k     k  
N
k 1 1
fk    fk 
N 2 2

1 N 1
c(k )   x (n )e  j2 kn / N ck  N  ck
N n 0
Contoh Soal 7.3
Tentukan spektrum dari sinyal-sinyal di bawah ini.
n
a ). x (n )  cos b). 1, 1, 0, 0 N4
3
Jawab :
n 1
a ). x (n )  cos  cos 2 n
3 6
1
fo   N6
6
 N 1 5
c(k )   x (
n 0
n ) e  j2 kn / N
  x
n 0
( n ) e  j2 kn / 6

1 1 j2 n / 6 1  j2 n / 6
x (n )  cos 2 n  e  e
6 2 2
N 1 N 1
x (n )   k
c
k 0
e j2 kn / N
  k
c
k 0
e j2 kn / 6

1 1
c1  c 1  c o  c 2  c3  c 4  0
2 2
1
c5  c 1 6  c 1 
2
 1 1
c1  c 1  c o  c 2  c3  c 4  0
2 2
1
c5  c 1 6  c 1 
2
b). 1, 1, 0, 0 N4

1 N 1
c(k )   x (n )e  j2 kn / N
N n 0

1 3
c(k )   x (n )e
4 n 0
 j2 kn / 4 1

 1  e  jk / 2
4

1 1 1
co  c1  (1  j) c2  0 c3  (1  j)
2 4 4
 1 1 1
co  c1  (1  j) c2  0 c3  (1  j)
2 4 4
 Contoh Soal 7.4
Tentukan spektrum dari sinyal di bawah ini.
2 2
x (n )  cos n  sin n
3 5
Jawab :
2 2 5 3
x (n )  cos n  sin n  cos 2 n  sin 2 n
3 5 15 15
j2  ( 5 / 15) n  j2  ( 5 / 15) n j2  ( 3 / 15) n  j2  ( 3 / 15) n
e e e e
x (n )  
2 2j
j j2 (3 / 15) n j  j2 (3 / 15) n 1 j2 (5 / 15) n 1  j2 (5 / 15) n
x (n )   e  e  e  e
2 2 2 2
 j j2 (3 / 15) n j  j2 (3 / 15) n 1 j2 (5 / 15) n 1  j2 (5 / 15) n
x (n )   e  e  e  e
2 2 2 2
N 1 14
x (n )  c e
k 0
k
j2 kn / N
 c e
k 0
k
j2 kn / 15

1 j j 1
c5  c3  c3   c5 
2 2 2 2
 ck

1/2

c k

90o

- 90o
  Transformasi Fourier dari sinyal diskrit aperiodik

X()   x
n  
( n ) e  jn
Bentuk Deret Fourier


X(  2k )   x (
n  
n ) e  j(   2 k ) n

 
  x (
n  
n ) e  jn  j2 kn
e   x (
n  
n ) e  jn
 X()


1

jn
x (n )  X()e d
2  
Contoh Soal 7.6
Tentukan sinyal diskrit yang transformasi Fouriernya
adalah :

1,   c
X()  

0, c    
Jawab :

1

jn
x (n )  X()e d
2  
c
1 c
n0  x (0)  
2  c
d 

 c
1 1 1 jn c

jn
n0  x (n )  e d  e
2  c 2 jn  c

j c n  jc n
1 e e sin c n c sin c n
x (n )   
n 2j n  c n
  N
sin c n  jn
X()   x ( n )e
n  
 jn
X N ()  
n N n
e
Contoh Soal 7.8
Tentukan transformasi Fourier dari sinyal diskrit :
A, 0  n  L 1
x (n )  
0, n lainnya

Jawab :  jL
L 1
1  e
X()   Ae jn  A  j
n 0 1  e
 j(  / 2 )( L 1) sin(L / 2)
 Ae
sin( / 2)
  j(  / 2 )( L 1) sin(L / 2)
X()  Ae  X() e j( )
sin( / 2)

sin(L / 2)
X ( )  A Respon
sin( / 2) magnitude

 Respon fasa
( )  X ( )   ( L  1)
2
A=1
L=5

Spektrum
magnituda

Spektrum fasa
 Hubungan transformasi Z dengan transformasi Fourier

Transformasi Fourier :
  
X( z )   x (
n  
n ) e z
  x (
n  
n )( re j  n
)   [ x
n  
( n ) r n
]e  jn

j
z  re r z   z


z 1 r 1  X( z )   x (
n  
n ) e  jn
 X()

Transformasi Fourier pada lingkaran satu = Transformasi Z

Contoh Soal 7.9
Tentukan transformasi Fourier dari : x(n)  (1)u(n)

Jawab :
1 z
X( z )  1

1 z z 1
1 z re j
X()  1
  j
1 z z  1 re  1
(e j / 2 )(e j / 2 )
 j / 2 j / 2  j / 2
(e )(e e )
j / 2
e
   2(k  1 / 2)
2 cos( / 2)
 Klasifikasi sinyal dalam domain frekuensi

Sinyal frekuensi rendah

(Low Pass):
Sinyal frekuensi tinggi (High
Pass) :

Sinyal frekuensi menengah (bandpass signal) :

 Daerah frekuensi pada beberapa sinyal asli
Sinyal-sinyal biologi :

Tipe sinyal Daerah frekuensi (Hz)

Electroretinogram 0 - 20
Electronystagmogram 0 - 20
Pneumogram 0 - 40
Electrocardiogram (ECG) 0 - 100
Electroencephalogram (EEG) 0 - 100
Electromyogram 10 - 200
Aphygmomanogram 0 - 200
Speech 100 - 4000
Sinyal-sinyal seismik :

Tipe sinyal Daerah frekuensi (Hz)

Wind noise 100 - 1000
Seismic exploration signals 10 - 100
Earthquake and nuclear 0.01 - 10
explosion signsld
Seismic noise 0,1 - 1
Sinyal-sinyal elektromagnetik :

Tipe sinyal Daerah frekuensi (Hz)

Radio broadcast 3x104 – 3x106
Shortwave radio signals 3x106 – 3x1010
Radar, sattellite comunications 3x108 – 3x1010
Infrared 3x1011 – 3x1014
Visible light 3,7x1014 – 7,7x1014
Ultraviolet 3x1015 – 3x1016
Gamma rays and x-rays 3x1017 – 3x1018
  Sifat-sifat transformasi Fourier

 Linieritas
 Pergeseran waktu
 Pembalikan waktu
 Teorema konvolusi
 Pergeseran frekuensi
 Diferensiasi frekuensi
 Linieritas
F{x1 (n )}  X1 () F{x 2 (n )}  X 2 ()
x ( n )  a 1 x1 ( n )  a 2 x 2 ( n )
F{x (n )}  X()  a1X1 ()  a 2 X 2 ()

Contoh Soal 7.11

Tentukan transformasi Fourier dari : x(n)  a n
1  a  1
Jawab :
x ( n )  x1 ( n )  x 2 ( n )
a n , n0 a  n , n0
x1 ( n )   x 2 (n )  
0, n0 0, n0
   
X1 ()   1
x (
n  
n ) e  jn
  e 
a n  jn

n 0
 (
n 0
ae  j n
)

1
  j
1  ae
 1 1
X 2 ()   2
x (
n  
n ) e  jn
  e 
a  n  jn

n  
 )
( ae
n  
j  n

 j
ae
  (ae ) 
j k
j
k 1 1  ae
1 ae j
X()  X1 ()  X 2 ()   j

1  ae 1  ae j
1  ae j  ae j  a 2 1  a2
 j  j

1  (ae  ae )  a 2
1  2a cos   a 2
 Pergeseran waktu
F{x1 (n )}  X1 ()
 jk
x ( n )  x1 ( n  k )  F{x (n )}  e X1 ()

 Pembalikan waktu
F{x1 (n )}  X1 ()
x ( n )  x1 (  n )  F{x (n )}  X1 ()
 Teorema konvolusi
F{x1 (n )}  X1 () F{x 2 (n )}  X 2 ()
x ( n )  x1 ( n ) * x1 ( n )  F{x (n )}  X1 ()X 2 ()
Contoh Soal 7.12
Tentukan konvolusi antara x1(n) dan x2(n), dengan :
x1(n) = x2(n) ={1, 1, 1}
Jawab :
 1
X1 ()   1
x (
n  
n ) e  jn
  e  jn

n  1
 j  j
1 e e  1  2 cos 
X1 ()  X 2 ()  1  2 cos 
X()  X1 ()X 2 ()  (1  2 cos ) 2
 1  4 cos   4 cos  2

 1  cos 2 
 1  4 cos   4 
 2 
 3  4 cos   2 cos 2
 3  2(e j  e  j )  (e j2   e  j2 )

X()   x (
n  
n ) e  jn
 e  j2 
 2e  j
 3  2e j
 e j2 

x(n)  {1 2 3 2 1}
 Pergeseran frekuensi
F{x1 (n )}  X1 ()
x (n )  e jo n x1 (n )  F{x (n )}  X1 (  o )
 Diferensiasi frekuensi
F{x1 (n)}  X1 () x(n)  nx1 (n)

X1 ()   1
x (
n  
n ) e  jn

dX1 () d  
d  jn
d
 
d n  
x 1 ( n )e  jn
 
n  
x1 ( n )
d
e

  j  nx1 (n )e  jn
  jF{nx1 (n )}
n  

dX1 ()
F{x (n )}  j
d
  Domain frekuensi sistem LTI

 Fungsi respon frekuensi

 Respon steady-state
 Hubungan antara fungsi sistem dan fungsi
respon frekuensi
 Komputasi dari fungsi respon frekuensi
 Fungsi respon frekuensi
 Eigen function
y( n )   h (k ) x (n  k )
k  

Input kompleks  x (n )  Ae jn

 
y( n )   h(k)Ae
k  
j ( n  k )
 A  [h (k )Ae
k  
 jk
]e jn


H()   h (
k  
k ) e  jk
 y(n )  AH()e jn

Eigen value
Contoh Soal 7.12
Respon impuls dari suatu sistem LTI adalah :
n
1
h (n )    u (n )
2
Tentukan outputnya bila mendapat input : x(n)  Ae jn / 2

Jawab :
 n  n
 1   jn  1  j 
Fh (n )  H()     e   e 
n   2  n   2 
1 1 1
H()   H()  
1  j 1  j / 2 1
1 e 1 e 1 j
2 2 2
 1 2  j26, 6o
H()   e
1 5
1 j
2 Amplituda
Fasa
y(n )  AH()e jn
2  j26,6o jn / 2 2A ( n / 2  26, 6o )
A e e  e
5 5
Frekuensi

jn 1 1 2
x (n )  Ae  H()   
1  j 1 3
1 e 1
2 2
2
y(n )  Ae jn
3
H ( )  H R ( )  jH I ( )
 
 
k  
h(k )e  jk   h(k )(cosk  j sin k )
k  


H R ( )   h(k ) cosk
k  
 H R ( )  H R ( )


H I ( )    h(k ) sink
k  
 H I ( )   H I ( )

H ( )  H R2 ( )  H I2 ( )
1 H I ( )
H ( )  ( )  tg
H I ( )
 x1 (n)  Ae jn  y1 (n)  A H ( ) e j( ) e jn
x2 (n)  Ae jn  y2 (n)  A H ( ) e j(  ) e  jn
 A H ( ) e  j( ) e  jn

1 1
x(n)  [ x1 (n)  x2 (n)]  [ Ae jn  Ae jn ]  A cosn
2 2
1
y (n)  [ y1 (n)  y2 (n)]  A H ( ) cos[n  ( )]
2

1 1
x(n)  [ x1 (n)  x2 (n)]  [ Ae jn  Ae jn ]  A sin n
j2 j2
1
y (n)  [ y1 (n)  y2 (n)]  A H ( ) sin[n  ( )]
j2