BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

(BAHAGIAN A )
JAWAB SEMUA SOALAN

1. Mengapakah masyarakat Kerajaan Alam Melayu mempunyai kepercayaan awal?

A) Panduan

B) Penyembahan

C) Semangat

D) Kekuatan

2. Namakan candi Buddha tinggalan Kerajaan Funan?

A) Go Cay Thi

B) Angkorwat

C) Jabong

D) Bahal

3. Sewaktu zaman apakah Islam mulai tersebar di Kerajaan Champa?

A) Maharaja Derbar

B) Zainal Abidin

C) Malik Al-Salleh

D) Raja Kechil

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 1

BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

4. Siapakah yang dilantik sebagai ketua kaum Cina di Tuban (Kota Pelabuhan
Majapahit)?

A) I-Tsing

B) Mi Son

C) Gan Eng Choi

D) Wu Ping

5. Apakah bukti masyarakat Kerajaan Gangga Nagara menganut Agama Buddha?

A) Gendang Gangsa

B) Rumah ibadat

C) Candi

D) Avalokitesvara

6. Situasi apakah yang tercatat pada dinding Candi Borobudur?

A) Upacara korban

B) Menyembah raja

C) Berdoa

D) Angkat sumpah

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 2

BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

7. Kerajaan apakah yang memartabatkan wanita sebagai pemerintah dalam kerajaan?

A) Funan

B) Champa

C) Angkor

D) Majapahit

8. Apakah fungsi Tasik Tonle Sap di Kemboja sehingga hari ini?

A) Sumber air

B) Sumber makanan

C) Perdagangan

D) Pengangkutan

9. Mengapakah kerajaan luar tertarik untuk menguasai Kerajaan Alam Melayu?

A) Kekuatan pertahanan

B) Kedudukan geografi

C) Kebijaksanaan pemerintah

D) Kegiatan pertanian

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 3

BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

10. Apakah kemahiran masyarakat Kerajaan Alam Melayu dalam kegiatan perdagangan
serantau dan antarabangsa?

i. Pembuatan kapal

ii. Pengedar barang

iii. Pelayaran

iv. Penyelam

A) i dan ii

B) ii dan iii

C) iii dan iv

D) i dan iv

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 4

BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

JAWAPAN BAHAGIAN A

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 5

BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

( BAHAGIAN B )
JAWAB SEMUA SOALAN

1. Masyarakat Alam Melayu mempunyai agama dan kepercayaan sebagai panduan

dalam kehidupan.

(a) Berikan maksud agama dan kepercayaan yang diamalkan.

_____________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________

[ 3 markah]

(b) Siapakah yang memainkan peranan dalam menyebarkan agama Buddha dan Islam
ke alam Melayu?

i. _______________________________________________________________________________

ii. _______________________________________________________________________________

iii. _______________________________________________________________________________

[ 3 markah]

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 6

BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

(c) Berdasarkan kajian anda, perkembangan agama hindhu Buddha dan Islam sangat
mudah diterima. Buktikan

_____________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________

[ 4 markah]

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 7

BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

2. Pelabuhan di kerajaan Alam Melayu telah berkembang dalam tiga peringkat

(a) Nyatakan jenis-jenis pelabuhan tersebut?

i. ___________________________________________________________

ii. ___________________________________________________________

iii. ___________________________________________________________
[ 3 markah]

(b) Apakah kelebihan yang dimiliki oleh masyarakat Melayu melalui kegiatan

perdagangan?

_____________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________

[ 4 markah]

(c) Sistem pengairan dan tanah yang subur memeberi manfaat kepada kegiatan
ekonomi. Buktikan ?

_____________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________

[ 3 markah]

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 8

BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

( BAHAGIAN C )
JAWAB SEMUA SOALAN

1.Raja adalah tongak untuk sesebuah kerajaan.

(a) Jelaskan cara pemilihan Raja tersebut

[ 6 markah]
(b)Bagaimanakah kedudukan sesbuah raja diperkukuh?
[ 6 markah]
(c) kebijakansanaan pemerintah adalah faktor utama kejayaan masyarakat Alam
Melayu. huraikan
[8 markah]

2.Keunikan sosiobudaya amalan beragama masyarakat kerajaam alam Melayu perlu

dicontohi .

(a) Bincangkan sistem tulisan dan bahasa yang diamalkan

[ 4 markah]
(b)Jelaskan keunikan warisan dalam amalan beragama
[ 8 markah]
(c) kepelbagaian agama dan kepervayaan melahirkan masyarakat yang harmoni dan
menghormati. Buktikan
[8 markah ]

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 9

 BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

SKEMA JAWAPAN

BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEGIATAN EKONOMI MASYARAKAT

KERAJAAN ALAM MELAYU

(BAHAGIAN A)

1. A 3. B 5. D 7. D 9. C

2. A 4. C 6. B 8. A 10. C

Soalan Perincian Markah

( BAHAGIAN B )

1(a) Berikan maksud agama dan kepercayaan yang diamalkan. (3m)

M/s 56 F1 Agama merupakan suatu sistem berkaitan anutan, keimanan 1

F2 dan penyembahan terhadap tuhan 1

F3 Kepercayaan merupakan pegangan yang diyakini 1

F4 dapat menjadi panduan dalam kehidupan seharian 1

1 (b) Siapakah yang memainkan peranan dalam menyebarkan (3m)

agama Buddha dan Islam ke alam Melayu?

M/s 57 F1 Mubaligh 1

F2 Pemerintah 1

F3 Perkembangan perdagangan antarabangsa 1

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 10

 BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

1(c) Berdasarkan kajian anda, perkembangan agama hindu Buddha (4m)

dan Islam sangat mudah diterima. Buktikan

F1 Sifat keterbukaan masyarakat 1

F2 Penyesuaian dengan sesuatu keadaan yang baru atau berbeza-beza 1

(adaptasi)

F3 Penyerapan budaya yang berbeza hingga menjadi satu (asimilasi) 1

F4 Tiada paksaan 1

F5 Pengislaman raja atau pemerintah 1

F6 Taat setia rakyat yang tidak berbelah bahagi 1

F7 Aktiviti perdagangan yang menunjukkan sifat-sifat mahmudah 1

(akhlak yang baik) oleh pedagang

Mana-mana jawapan yang munasabah

2(a) Nyatakan jenis-jenis pelabuhan tersebut? (3m)

M/s 62 F1 Pelabuhan pembekal 1

F2 Pelabuhan kerajaan 1

F3 Pelabuhan entrepot 1

2(b) Apakah kelebihan yang dimiliki oleh masyarakat Melayu (4m)

melalui kegiatan perdagangan?
M/s 62 F1 Kegiatan perdagangan membolehkan berlaku interaksi antara 1
kerajaan serantau dengan kerajaan antarabangsa

F2 Masyarakat kerajaan Alam Melayu memiliki kemahiran yang tinggi 1

dalam ilmu pelayaran

F3 Mahir selok-belok laluan laut dan sungai 1

F4 Serta boleh menyelam dalam tempoh yang lama 1

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 11

 BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

2(c) Sistem pengairan dan tanah yang subur memberi manfaat (3m)
kepada kegiatan ekonomi. Buktikan?
M/s 62 F1 Masyarakat kerajaaan Alam Melayu memiliki kemahiran mencipta 1
sistem pengairan seperti baray dan sistem saliran

F2 Untuk memastikan bekalan air mencukupi di kawasan pertanian 1

F3 Tanaman utama seperti padi dan rempah-ratus serta tanaman 1

sampingan dapat diusahakan sepanjang tahun

( BAHAGIAN C )

1(a) Jelaskan cara pemilihan Raja tersebut. (6m)

M/s 60 F1 Pemilihan raja berasaskan keturunan 1

F2 dan pembesar mengesahkannya 1

F3 Keturunan diraja dianggap suci dan berdaulat 1

F4 Raja juga boleh dipilih daripada golongan tentera 1

C4 seperti dalam kerajaan Funan dan Champa 1

F5 Wanita keturunan diraja boleh dilantik sebagai pemerintah 1

C5 seperti dalam kerajaan Majapahit 1

1(b) Bagaimanakah kedudukan seseorang raja diperkukuh? (6m)

M/s 60 F1 Semasa pengaruh Hindu dan Buddha berkembang, raja dianggap 1
sebagai titisan dewa

H1a dan mesti dihormati 1

F2 Kedatangan Islam memperkenalkan konsep Khalifah 1

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 12

 BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

F3 Raja-raja sentiasa ditaati 1

H3a Mengingkari raja dianggap mengingkari tuhan 1

H3b dan perbuatan tersebut adalah menderhaka 1

1(c) Kebijaksanaan pemerintah adalah faktor utama kejayaan (8m)

masyarakat Alam Melayu. Huraikan.

M/s 61 i. Faktor memilih dan membangunkan pusat pemerintahan 1

F1 Pemerintah memilih lokasi yang strategik sebagai pusat 1

pemerintahan, petempatan dan pelabuhan

H1a Iaitu di persisiran pantai atau lembah sungai 1

F2 Memperkembangkan kegiatan pertanian di kawasan subur seperti 1

lembah sungai

C2 Contohnya di Angkor dan Majapahit 1

H2a Sungai juga berfungsi sebagai laluan pengangkutan utama 1

F3 Memilih tempat yang menjadi laluan antarabangsa, timur dan barat 1

C3 Seperti pelabuhan Oc Eo di Funan dan Palembang di Srivijaya 1

F4 Mengambil kira petunjuk arah yang memudahkan pedagang singgah 1

di pelabuhan

H4a Seperti bukit atau gunung dan teluk 1

C4 Contohnya, Gunung Jerai yang menjadi mercu tanda kerajaan Kedah 1

H4b Bukit dan Teluk juga membantu dalam aspek pertahanan 1

ii. Faktor menjalinkan hubungan diplomatik 1

F5 Pemerintah menjalinkan hubungan diplomatik yang berterusan bagi 1

menjamin kemakmuran kerajaan

F6 Hubungan persahabatan 1

H6a Kerajaan Srivijaya mengirimkan utusan persahabatan ke China pada 1

abad ketujuh

C6 Kerajaan Majapahit menjalinkan persahabatan dengan China pada 1

abad ke-14

F7 Bantuan ketenteraan atau senjata 1

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 13

 BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

C7 Maharaja Chola dari India menghantar bantuan tentera ke Srivijaya 1

untuk membantu menyelesaikan pemberontakan pada abad ke-11

F8 Perkahwinan 1

C8 Perkahwinan pemerintah Majapahit, Raden Wijaya dengan puteri 1

kerajaan Singhasari pada abad ke-13

2(a) Bincangkan sistem tulisan dan bahasa yang diamalkan (4m)

M/s 63 F1 Tulisan Palava dan Kawi yang berasal dari India digunakan dengan 1
meluas

H1a sebagai medium tulisan bahasa tempatan dan Sanskrit 1

F2 Huruf-huruf Arab disesuaikan sehingga terbentuknya tulisan Jawi 1

H2a yang menjadi warisan sistem tulisan masyarakat Melayu hingga kini 1

C2 Hikayat Amir Hamzah, karya persuratan dalam bahasa Melayu dan 1

ditulis dengan tulisan Jawi

2(b) Jelaskan keunikan warisan dalam amalan beragama (8m)

M/s 64 F1 Masyarakat kerajaan Alam Melayu mengamalkan sifat terbuka 1
dalam amalan beragama

H1a Kepercayaan awal disesuaikan dengan penyebaran agama Hindu 1

dan Buddha

H1b Islam tersebar secara aman 1

H1c Keunikan warisan masyarakat kerajaan Alam Melayu tergambar 1

melalui anutan pelbagai agama

C1 Contohnya, sebahagian masyarakat kerajaan Champa dan Angkor 1

menganut agama Hindu dan sebahagian yang lain menganut agama
Buddha pada masa yang sama

F2 Sifat toleransi juga merupakan keunikan dalam amalan beragama 1

masyarakat kerajaan Alam Melayu

H2a Penganut agama Hindu membina Candi Prambanan berdekatan 1

dengan Candi Borobudur tempat ibadat penganut agama Buddha di
Jawa Tengah

F3 Agama menjadi simbol penyatuan raja dan rakyat 1

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 14

 BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

H3a Raja memerlukan golongan agama untuk mengukuhkan 1

kedudukannya di atas takhta kerajaan

C3 Misalnya, golongan Brahmin mempunyai peranan yang besar 1

semasa pertabalan raja

H3b Pengasas kerajaan Angkor, Jayavarman II diisytiharkan kedudukan 1

baginda sebagai Dewaraja oleh seorang Brahmin bernama
Hiranyadama

F4 Golongan agamajuga diberi tempat dan status yang istimewa dalam 1

kerajaan

H4a Mereka dilantik sebagai pentadbir dan penasihat pemerintah, 1

C4 Misalnya dalam kerajaan Funan, Srivijaya dan Angkor 1

H4b Warisan ini diteruskan oleh kerajaan lain di Alam Melayu 1

F5 Candi besar dibina sebagai lambang keagungan sesebuah kerajaan 1

dan dikagumi hingga hari ini
C5 Buktinya dengan binaan Candi Borobudur, Angkor Wat, Candi 1
Prambanan dan Candi Muara Jambi

H5a Candi ini menjadi institusi agama yang berperanan sebagai pusat 1
ibadat, tempat pemujaan roh nenek moyang dan pusat
perhimpunan para pendeta

F6 Apabila agama Islam tersebar, masjid pula dibina sebagai pusat 1

ibadat, pendidikan dan kebajikan

H6a Keunikan sistem pendidikan Islam melalui institusi pondok atau 1

madrasah merupakan warisan yang diteruskan hingga hari ini

F7 Kepelbagaian agama dan kepercayaan melahirkan masyarakat yang 1

harmoni dan saling menghormati

2(c) Kepelbagaian agama dan kepercayaan melahirkan masyarakat (8m)

yang harmoni dan menghormati. Buktikan

F1 Kebebasan beragama 1

H1a Masyarakat beragama Islam dan bukan Islam bebas mengamalkan 1

agama dan adat masing-masing

F2 Mematuhi undang-undang 1

H2a Sentiasa mengikut peraturan yang telah dikuatkuasakan atau 1

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 15

BAB 4 : AGAMA, KEPERCAYAAN DAN KEUNIKAN TAHUN 2020

WARISAN MASYARAKAT KERAJAAN ALAM MELAYU

diwartakan

F3 Perpaduan 1

H3a Sentiasa berfikiran terbuka dan bersatu-padu 1

C3 Meraikan sambutan perayaan atau majlis yang berlainan bangsa 1

dan agama

F4 Berjiwa patriotisme 1

H4a Taat setia kepada agama, bangsa dan negara berdasarkan rukun 1
negara

H4b Mengamalkan nilai-nilai murni demi menjaga kedaulatan negara 1

Mana-mana jawapan yang munasabah

CIKGU NURANIZA OSMAN MRSM TRANSKRIAN Page 16