3.

3
ARUHAN
ELEKTROMAGNET
 ARUHAN ELEKTROMAGNET
Satu proses menghasilkan arus elektrik dengan
mengubah medan magnet.
Arus elektrik yang terhasil dikenali sebagai arus aruhan

Pesongan jarum galvanometer menunjukkan

adanya arus yang mengalir dalam gegelung
CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET

Jika konduktor digerakan dalam medan magnet.

Arus elektrik akan terhasil dalam konduktor.

S U
CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET
Atau magnet digerakan
bagi menghasilkan arus elektrik dalam konduktor

S U
CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET

Jika konduktor digerakan dalam medan magnet.

Arus elektrik akan terhasil dalam konduktor.

S U
Kehadiran arus
0
aruhan boleh
diperhatikan menggunakan
galvanometer
CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET

Konsep penjanaan arus aruhan berdasarkan

pemotongan fluks magnet.
Lebih banyak fluks magnet dipotong,
lebih besar magnitud arus aruhan terhasil.

S U
Kehadiran arus
0
aruhan boleh
diperhatikan menggunakan
galvanometer
CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET

MAGNET DAN KONDUKTOR PEGUN

❑ Tiada pesongan jarum galvanometer.

➢ Tiada arus aruhan terhasil.
▪ Ini kerana tiada pemotongan fluks magnet.

S U
0

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET

KONDUKTOR DIGERAKAN KE ATAS

❑ Jarum galvanometer terposong ke kiri.

➢ Arus aruhan terhasil.
▪ Ini kerana terdapat pemotongan fluks magnet.

S U
0

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET

KONDUKTOR DIGERAKAN KE BAWAH

❑ Jarum galvanometer terpesong ke kanan.

➢ Arus aruhan terhasil.
▪ Ini kerana terdapat pemotongan fluks magnet.

S U
0

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET

KONDUKTOR DIGERAKAN KELUAR DAN MASUK

❑ Tiada pesongan jarum galvanometer.

➢ Tiada arus aruhan terhasil.
▪ Ini kerana tiada pemotongan fluks magnet.

S U
0

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET

KONDUKTOR DIGERAKKAN KE ATAS DAN BAWAH DENGAN LAJU

❑ Lebih besar pesongan jarum galvanometer.

➢ Lebih besar magnitud arus aruhan yang terhasil.
▪ Ini kerana lebih banyak pemotongan fluks magnet.

S U
0

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET

KESIMPULAN

0 Tiada arus dihasilkan

S U
0
S U Arus dihasilkan

0 Magnitud
S U arus lebih besar
dihasilkan
laju HUKUM FARADAY
Magnitud d.g.e teraruh
berkadar terus dengan
kadar perubahan fluks magnet
CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET

Faktor yang mempengaruhi magnitud d.g.e teraruh

1. Kekuatan medan magnet

Arus teraruh ibertambah apabila
kekuatan medan magnet bertambah

Keluar Keluar

U S U S
U S

Magnitud Magnitud
arus kecil arus besar

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET

Faktor yang mempengaruhi magnitud d.g.e teraruh

2. Halaju relatif
Semakin laju pergerakan konduktor atau pergerakan magnet,
semakin besar kadar pemotongan fluks magnet.
Semakin besar kadar pemotongan fluks magnet,semakin
besar magnitud arus teraruh
Masuk Masuk

U S U S

Perlahan – magnitud Laju – magnitud

arus kecil arus besar
CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET

Faktor yang mempengaruhi magnitud d.g.e teraruh

3. Bilangan lilitan gegelung

Lebih besar bilangan lilitan gegelung,lebih besar
pemotongan fluks magnet.Lebih besar pemotongan fluks
magnet,lebih besar magnitud magnitude arus aruhan.

Keluar Keluar

U S U S

Bilangan lilitan gegelung Bilangan lilitan gegelung

kecil besar
- Magnitud arus kecil - Magnitud arus besar
CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET

LATIHAN

Keluar Keluar

N S N S

Rajah P Rajah Q
Bandingkan rajah P dan Q
1. Bilangan lilitan solenoid dalam rajah Q lebih besar daripada P
2. Pesongan jarum galvanometer dalam rajah P lebih kecil daripada Q
3. Kekuatan medan magnet dalam kedua-dua rajah adalah sama
Nyatakan hubungan antara bilangan lilitan solenoid dan magnitud arus
aruhan
Bilangan lilitan solenoid berkadar terus dengan magnitud arus aruhan
CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET
LATIHAN

U
0

Nyatakan apakah yang berlaku pada jarum galvanometer apabila

konduktor dalam keadaan pegun.
Terangkan mengapa.
Tiada pesongan kerana tiada pemotongan fluks magnet.
Oleh itu,tiada arus aruhan yang terhasil.
CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARUHAN ELEKTROMAGNET
LATIHAN

Keluar Keluar

U S U S

Rajah R Rajah S

Terangkan mengapa pesongan jarum galvanometer dalam rajah S

lebih besar.
Bilangan lilitan solenoid dalam rajah S lebih besar.
Kadar pemotongan fluks magnet dalam rajah S lebih besar.
Maka,magnitud arus aruhan yang terhasil dalam rajah S lebih besar.

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARAH ARUS ARUHAN

Arah arus aruhan yang terhasil boleh dijelaskan oleh

Hukum Lenz

HUKUM LENZ

Menyatakan bahawa arah arus teraruh adalah sentiasa

bertentangan dengan
arah perubahan yang menghasilkannya

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARAH ARUS ARUHAN

HUKUM LENZ
Kutub selatan wujud bagi
menentang kutub magnet
Masuk

Kutub utara
U S

Gunakan
petua genggaman tangan kanan
bagi menentukan
arah arus yang terhasil
Jarum galvanometer
terpesong ke kiri

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARAH ARUS ARUHAN

HUKUM LENZ
Kutub utara wujud bagi
menentang kutub magnet
Keluar

Kutub selatan
U S

Gunakan
petua genggaman tangan kanan
bagi menentukan
arah arus yang terhasil
Jarum galvanometer
terpesong ke kanan

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARAH ARUS ARUHAN

LATIHAN

Keluar

S U
S U

Tentukan arah
pesongan jarum galvanometer

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARAH ARUS ARUHAN

LATIHAN

Masuk

S U U

Tentukan arah
pesongan jarum galvanometer

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARAH ARUS ARUHAN

LATIHAN

Masuk Masuk

S U S U
S U

Tentukan arah pesongan jarum galvanometer

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARAH ARUS ARUHAN

LATIHAN

Keluar Keluar

U S U S
U S

Tentukan arah pesongan jarum galvanometer

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARAH ARUS ARUHAN

LATIHAN

Keluar Keluar

U S U S

Tentukan arah pesongan jarum galvanometer

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARAH ARUS ARUHAN

LATIHAN

U S U S

Tentukan arah pesongan jarum galvanometer

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 ARAH ARUS ARUHAN

LATIHAN

S S U

Tentukan kutub magnet.

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET

Prinsip aruhan elektromagnet diaplikasikan dalam :

Penjana arus elektrik

Terdapat 2 jenis penjana :

1. Penjana arus terus (A.T)

2. Penjana arus ulang alik (A.U)

Petua yang digunakan ialah :

Peraturan tangan kanan Fleming

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET
PERATURAN TANGAN KANAN FLEMING

Arah gerakan

Arah medan magnet

Arah arus

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET

S U S U

PENJANA A.T PENJANA A.U

Contoh : Dinamo Contoh : Penjana elektrik

Sambungan dalam bulatan adalah berbeza!!!!!!

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET

Janakuasa A.U

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET
Prinsip kerja janakuasa arus terus (dinamo)

❑ Tiada pemotongan fluks

magnet.
Tiada arus aruhan terhasil

U S

P Q

KEDUDUKAN GEGELUNG

O.S.K CIKGU SUHANA

Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET
Prinsip kerja janakuasa arus terus (dinamo)

❑ Pemotongan fluks magnet

maksima.
Arus aruhan maksima
terhasil
U S
❑ Arus mengalir dari Q ke P.

P Q

KEDUDUKAN GEGELUNG

O.S.K CIKGU SUHANA

Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET
Prinsip kerja janakuasa arus terus (dinamo)

❑ Tiada pemotongan fluks

magnet.
Tiada arus aruhan terhasil

U S

P Q

KEDUDUKAN GEGELUNG

O.S.K CIKGU SUHANA

Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET
Prinsip kerja janakuasa arus terus (dinamo)

❑ Pemotongan fluks magnet

maksima.
Arus aruhan maksima
terhasil
U S
❑ Arus mengalir dari Q ke P.

❑ Kitaran berulang.
P Q
❑ Arus terus terhasil.

KEDUDUKAN GEGELUNG
Bentuk 4
gelombang
O.S.K arus terus CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET
Prinsip kerja janakuasa arus ulang alik

❑ Tiada pemotongan fluks

magnet.
Tiada arus aruhan terhasil.
U S
P

KEDUDUKAN GEGELUNG

O.S.K CIKGU SUHANA

Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET

Prinsip kerja janakuasa arus ulang alik

❑ Pemotongan fluks magnet

maksima.
U S Arus aruhan maksima
terhasil.

P ❑ Arus mengalir dari P ke Q.

KEDUDUKAN GEGELUNG

O.S.K CIKGU SUHANA

Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET
Prinsip kerja janakuasa arus ulang alik

❑ Tiada pemotongan fluks

magnet.
Tiada arus aruhan terhasil
U S
P

KEDUDUKAN GEGELUNG

O.S.K CIKGU SUHANA

Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET

Prinsip kerja janakuasa arus ulang alik

❑ Pemotongan fluks magnet

maksima.
Arus aruhan maksima
U S terhasil

❑ Arus mengalir dari Q ke P.

P ❑ Kitaran berulang.

Q ❑ Arus ulang alik terhasil.

COIL POSITION
4
Bentuk
O.S.K gelombang
arus ulang alik
CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET

LATIHAN

U S U S

Janakuasa P Janakuasa Q

Nyatakan jenis arus yang terhasil dari janakuasa P dan Q

P : Arus ulang alik Q : Arus terus
CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET

LATIHAN

S U U S

Janakuasa P Janakuasa Q

Lukiskan arah arus yang mengalir dalam janakuasa P dan Q

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET

LATIHAN

S U

O.S.K

Lukiskan bentuk gelombang yang boleh dilihat pada skrin OSK

apabila gegelung berputar pada kelajuan malar

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 APLIKASI ARUHAN ELEKTROMAGNET
LATIHAN

U S U S

R S
Bandingkan kadar pemotongan fluks magnet dan magnitud
arus aruhan dalam R dan S.

Kadar pemotongan fluks magnet dalam S lebih besar

daripada R.

Magnitud arus aruhan dalam S lebih besar daripada R.

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
SOALAN TAHUN LEPAS

Manakah antara berikut tidak

akan meningkatkan
pesongan jarum galvanometer ?
A. Menukar kutub magnet

B. Meningkatkan bilangan
lilitan solenoid

C. Mengurangkan diameter
solenoid

D. Meningkatkan halaju
ayunan magnet

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 SOALAN TAHUN LEPAS

❑ Ia adalah janakuasa arus terus

❑ Output tidak licin kerana
tidak menggunakan
kapasitor

Manakah surihan yang betul apabila output disambungkan ke OSK ?

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 SOALAN TAHUN LEPAS

Manakah tindakan yang akan meningkatkan pesongan jarum

galvanometer ?
A. Menukar kutub magnet

B. Meningkatkan bilangan lilitan gegelung

C. Gegelung diperbuat daripada dawai bertebat

D. Magnet dimasukan secara perlahan-lahan

ke dalam gegelung

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 SOALAN TAHUN LEPAS
Rajah manakah menunjukkan arah arus aruhan yang betul ?

A. C.

B. D.

Gunakan Petua genggaman tangan kanan

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
 SOALAN TAHUN LEPAS

Pergerakan rod kuprum manakah akan menghasilkan arus aruhan

yang maksima ?

CIKGU SUHANA
Author : Khairi
CIKGU SUHANA
Author : Khairi