HUKUM TAJWID
TINGKATAN 4
MAD SILAH
ۡ َۡ َٓ ْ َ َ َ
ف َمن َكن يَ ۡر ُجوا ل ِقا َء َرب ِهِۦ فل َي ۡع َمل َ َ َ َ ۡ ُۡ ََ
Contoh
َۢ َ َ
١١٠ ۡشك بِعِبادة ِ رب ِهِۦٓ أحدا
َ َ ا ِ وَل ي
ع َمٗل صَٰل اِحا
ً َ َ َ ْ َ ْ َ َٰ َ
إَِل قو ِمهِ غضبان أسِفا Mad Silah Qasirah
ُ َ ٓ ْْ ََ ْ َ َ ْ
ْنف َس ُهم بِئسما ٱشَتوا ب ِهِۦ أ Mad Silah Tawilah
129
HUKUM TAJWID
NOTA BESTARI PENDIDIKAN ISLAM SPM KSSM 2022 JPN JOHOR
T4 DAN T5
MAD LAZIM
▪ Mad lazim ialah huruf Mad ( ي-و-أ ) bertemu dengan huruf yang bertanda sukun
▪ Huruf Mad ( ي -و-)أ bertemu dengan huruf bertanda sukun (mati) dalam
satu kalimah
▪ Huruf mad ( ي -و-)أ yang terdapat pada FAWATIH SUWAR bertemu huruf
yang bertanda sukun yang ejaannya menjadi hukum mad asli.
▪ Huruf Mad bertemu dengan huruf ▪ Huruf Mad bertemu dengan huruf
bertanda sukun. bertanda sukun.
▪ Tidak bersyaddah (sabdu). ▪ Bersyaddah (sabdu).
▪ Dalam satu kalimah. ▪ Dalam satu kalimah.
▪ Tidak dibaca secara Idgham. ▪ Dibaca secara Idgham.
Contoh Contoh
َ َءٓالَٰۡٔـ َن َو َق ۡد َع َص ۡي
ت َ َو ََل ٱلضٓال
ِي
130
HUKUM TAJWID
NOTA BESTARI PENDIDIKAN ISLAM SPM KSSM 2022 JPN JOHOR
T4 DAN T5
▪ Huruf mad yang terdapat pada ▪ Huruf mad yang terdapat pada
Fawatih Suwar. Fawatih Suwar.
▪ Bertemu huruf bertanda sukun ▪ Bertemu huruf bertanda sukun
▪ Tidak dibaca secara Idgham ▪ Dibaca secara Idgham
Contoh Contoh
ٓ
٢ ٓع ٓس ٓق ١ ال ٓم
َ ُ َْ َْ
جلون عت س ت ِۦ ه ب م نت َ ْۚ َءآل
ُ َٰٔـن َو َق ْد ُك
i) ِ ِ Mad Lazim Kalimi Mukhaffaf
ٓ
i) ١ ال ٓم Mad Lazim Harfi Musaqqal
131
HUKUM TAJWID
NOTA BESTARI PENDIDIKAN ISLAM SPM KSSM 2022 JPN JOHOR
T4 DAN T5
QALQALAH
I- QALQALAH SUGRA :
▪ Huruf Qalqalah yang berbaris sukun pada pertengahan kalimah atau pada
hujung kalimah ketika bacaan secara wasal.
ََٓۡ َ ۡ َ ََ
menyebut huruf Qalqalah yang berbaris
وتصدق علينا Sukun.
▪ Huruf Qalqalah yang berbaris sukun atau sukun yang mendatang berada pada
hujung kalimah ketika bacaan secara wakaf.
َ َ َٰ َ َ َ ُ َۡ َ
أن تأجر ِِن ثم ِِن حِجج
Bunyi lantunan kuat ketika menyebut
َ َ
٣ َول ۡم يُو َۡل
huruf Qalqalah ketika Wakaf.
▪ Huruf Qalqalah yang berbaris syaddah (sabdu) ada pada hujung kalimah
ketika bacaan wakaf.
َ ۡ ج َد َال ِِف
ٱل ِج ِ وَل
ََ
Bunyi lantunan lebih kuat ketika
132
HUKUM TAJWID
NOTA BESTARI PENDIDIKAN ISLAM SPM KSSM 2022 JPN JOHOR
T4 DAN T5
ََْٓ َ ْ َ ََ َْ َ ْ ََ ََْ
i) ۖفأو ِف َلا ٱلكيل وتصدق علينا Qalqalah Sugra
َ َ ۡ َ َۡ
ii) ٣ ِل َول ۡم يُو َۡل
ِ لم ي Qalqalah Kubra
ْ َ
iii) ِۖج َۢجَ ِن ح َ ِ َٰ أن تَأ ُج َر ِِن ثَ َم Qalqalah Kubra
133
HUKUM TAJWID
NOTA BESTARI PENDIDIKAN ISLAM SPM KSSM 2022 JPN JOHOR
T4 DAN T5
TINGKATAN 5
HUKUM BACAAN RA ( ) ر
RA’ TAFKHIM
II- Ra Sakinah (mati) asli dan huruf sebelumnya berbaris fathah atau dhommah.
َۚ َۡ َ ۡ
➢ ْر+ ِإَوذ يَ ۡرف ُع إِبۡ َرَٰهِـ ُم ٱلق َواع َِد
ُۚ ُ ُ َ ا َۡ
➢ ْر+ َي َعل لك ۡم ف ۡرقانا
َ ُ
ك ف ِۡرقة م ِۡن ُه ۡم
➢ َۚ + ْر ِۚ
ِ مِن
ُِف ق ِۡر َطاس فَلَ َم ُسوه
+
Huruf ِ
Isti’la’
134
HUKUM TAJWID
NOTA BESTARI PENDIDIKAN ISLAM SPM KSSM 2022 JPN JOHOR
T4 DAN T5
IV- Ra Sakinah terletak di awal kalimah dan huruf sebelumnya hamzah wasal :
ۡيكمُ َ ٰٓ َ ْ ٓ ُ ۡ
ِ جعوا إَِل أب ِ ٱر
➢ ْر+ ( ٱHamzah wasal) َ ٱر َك ُبوا ْ ف
ۡ ۞وقَ َال
َ
ِيها
V- Ra’ Sakinah dan huruf sebelumnya berbaris kasrah asli atau kasrah ‘aridah
(mendatang).
َ ُر- ر
ر-
VI- Ra berbaris ( ِ ( dibaca wakaf, apabila :
• Huruf sebelumnya berbaris fathah atau dhommah atau sukun (selain huruf )ي.
• Huruf sebelumnya alif sakinah atau wau sakinah.
• Huruf sebelumnya sakinah yang di dahului huruf berbaris fathah atau dhommah.
ُۚ َۚ َ َ ۡ َ ۡ َ َٰ َ ۡ َ ۡ َ ٓ
ْر + / ١ إِنا أعطينك ٱلكوثر
َ ُ ََ
َ خَٰرج
ر + و / ا ١٦٧ ِي م َِن ٱَلار ِ ِ ِ وما هم ب
135
HUKUM TAJWID
NOTA BESTARI PENDIDIKAN ISLAM SPM KSSM 2022 JPN JOHOR
T4 DAN T5
RA’ TARQIQ
II- Ra berbarisۖkasrahۖ‘aridahۖ(mendatang)ۖdalamۖduaۖkalimahۖyangۖdibacaۖsecaraۖ
wasal :
َ ۡ ٱذ ُكر
ٱس َم َربِك
ۡ َ
ِ و
ٱ+ ( ْرKasrah mendatang)
َٰ َوب َ ِۡش
َ ٱلصِب
➢
ينِِ ِ
III- Ra sakinah dan huruf sebelumnya berbaris kasrah dalam satu kalimah dan
selepasnya tidak terdapat huruf Isti’la’.
ُ َ ََ
ُك ِف م ِۡر َية م ِۡنه
ِ فٗل ت
➢ ْر+ ِۚ َ ۡ َ ۡ َ َ ََٓۡ ۡ ََ
وأغرقنا ءال ف ِرعون
136
HUKUM TAJWID
NOTA BESTARI PENDIDIKAN ISLAM SPM KSSM 2022 JPN JOHOR
T4 DAN T5
َ ُر- ر
ر-
VI- Ra berbaris ( ِ ( dibaca wakaf, apabila :
َ ۡ ُ َٰ َ
➢ ر+ ِۚ ٢ َّت ُز ۡرت ُم ٱل َمقاب ِ َرح
ٞ َ ۡ َ ُ َٰ َ َ ُ َ
➢ ر+ي ٤٠ ك َشء ق ِدير
ِ وٱَّلل لَع
ۡ وَس َما ج ۡئ ُتم بهِ ٱلس
ُِحر َ فَلَما ٓ َألۡ َق ۡوا ْ قَ َال ُم
➢ ر+ ْۚ + ِۚ ِ ِ َٰ
V- Ra yang dibaca secara Imalah (hanya terdapat satu tempat sahaja di dalam
al-Quran)
ر ٓ َ َٰ َ ۡ ُ َ َ َٰ ۡ َ َ ْ َُ ۡ َ ََ
➢
رىها ومرسىهاٜ۞وقال ٱركبوا فِيها ِمۡسِب ٱَّللِ َم
●
IBTIDA’
Memulakan bacaan pada kalimah yang Memulakan bacaan pada kalimah yang
dapat difahami maknanya serta tidak tidak menyampaikan maksud yang
bersalahan dengan maksud yang sebenar atau boleh mengubah makna
dikehendaki Allah SWT. yang dikehendaki Allah SWT.
137
HUKUM TAJWID
NOTA BESTARI PENDIDIKAN ISLAM SPM KSSM 2022 JPN JOHOR
T4 DAN T5
WAKAF
ٌ ٱَّلل َعل
ٞ ِيم َحك ُ َۡ َ َ ََُ
ُ ك ۡم َو
٢٦ ِيم ويتوب علي
ۚ
Wakaf Lebih Utama
ۡ َۡ َ َ َ ۡ ُ ۡ
ِ َٰ َوٱغضض مِن َص ۡوت ِك إِن أنك َر ٱۡلص َو
ت
ۚ
Harus Wakaf Atau
َۡ ت ُ ل َ َص ۡو
Wasal
١٩ ْي
ِ م
ِ ٱل
َۡ َ َ َ
ُۡرض َو ُه َو ٱلۡ َعزيز ِ َٰ َسب َح َِّللِ َما ِِف ٱلسمَٰو
ِ ت وٱۡل
ِ
ۚ
Wasal Lebih Utama
١ ِيم ُ ٱلك َۡ
َ َۡ َ ُ َ ۡ َ َ
َ ب فِيهِ ُه ادى ل ِلۡ ُمت ِق
٢ي ِۛ ۛ ذَٰل ِك ٱلكِتَٰب َل ري
ۛ ۛۚ
Harus Wakaf Pada
Salah Satu Tempat.
138
HUKUM TAJWID
NOTA BESTARI PENDIDIKAN ISLAM SPM KSSM 2022 JPN JOHOR
T4 DAN T5
I- WAKAF TAM :
Wakaf pada ayat yang telah sempurna maknanya dan tidak mempunyai kaitan
dengan ayat selepasnya dari sudut lafaz dan makna.
Contoh :
Cara Bacaan :
َ ۡ ۡ
Wakaf pada kalimah ٥ ٱل ُمفل ُِحونdan memulakan bacaan pada kalimah yang
ْ ََُ َ إن ٱَّل
berikutnya كفروا ِين ِ
Wakaf pada ayat yang telah sempurna maknanya tetapi mempunyai kaitan
dengan ayat selepasnya dari sudut makna bukan lafaz.
Contoh :
ََ ُ َََ
َٰلَع َ ُ ُۡ َ ۡ ُ ۡ ُ َۡ َۡ ۡ ُ َ ۡ َ ََ ۡ َۡ َ ٌَٓ َ ْ ُ َ َ َ
ختم ٱَّلل٦ إِن ٱَّلِين كفروا سواء علي ِهم ءأنذرتهم أم لم تنذِرهم َل يؤمِنون
ٞ َ ٌ َ َ ۡ ُ َ َ ٞ َ َٰ َ ۡ َٰ َ ۡ َ ٰٓ َ َ َ ۡ ۡ َ َٰ َ َ َ ۡ ُ ُ
٧ قلوب ِ ِهم ولَع سمعِ ِهم ولَع أبص ِرهِم غِشوة ولهم عذاب ع ِظيم
Cara Bacaan :
َ ۡ َ
Wakaf pada kalimah ٦ َل يُؤم ُِنونdan memulakan bacaan dengan kalimah
ۡ ُ ُ َٰ َ َ ٱَّلل
berikutnya لَع قلوب ِ ِهم
ُ َخ َت َم
139
HUKUM TAJWID
NOTA BESTARI PENDIDIKAN ISLAM SPM KSSM 2022 JPN JOHOR
T4 DAN T5
Wakaf pada ayat yang telah sempurna maknanya tetapi mempunyai kaitan
dengan ayat selepasnya dari sudut lafaz dan makna.
Contoh :
٢ ي ِ َۡ
َ ٱل ۡم ُد َِّللِ َرب ٱلۡ َعَٰلَم
ِ
Cara Bacaan :
Wakaf pada kalimah ِ َِّللdan tidak memulakan bacaan pada kalimah berikutnya
Wakaf pada ayat yang mengubah makna sebenar atau yang tidak sempurna
makna, kerana mempunyai kaitan dengan kalimah selepasnya dari sudut lafaz
dan makna.
Contoh :
َ ُ ۡ ُ َ َ َ َٰ َ ْ َُ َۡ َ ْ َُ َ َ َ ُّ ََ
… يٰٓأيها ٱَّلِين ءامنوا َل تقربوا ٱلصلوة وأنتم سكرى
َٰ َ َٰ
Cara Bacaan :
َ َ
Tidak harus Wakaf pada kalimah ٱلصل َٰوةsecara sengaja.
َ ٞ َ َ َۡ َ َٓ
َٰ
ِۡرض أءِله مع ٱَّللِ م َِن ٱلسماءِ وٱۡل
Wakaf Lebih Utama
ii)
140