ATA
ATA PENGAN
PEN GANTAR
TAR
T ab
ab e sa la m a t L in g u Na la t a i S a la m S a h u ju t
a r e n de
de m M a l e m p a n g .
Puji Dan Syukur Atas Berkat Rahmat Ranying Hatalla Langit
Tuhan Tambing Kabanteran Bulan Raja Tuntung Matan Andau Jatta
Balawang Bulau Kanaruhan bapager Hintan (Tuhan Yang Maha Esa)
berkat karunianya yang dilimpahkan kepada kita semua, sehingga
upaya saya dapat menyempurnakan kembali Talatah Basarah (Buku
Kandayu). Buku ini Kumpulan Kidung Suci Agama Hindu Kaharingan
yang dilagukan pada Saat Basarah.
Semo
Se moga
ga bu
buku
ku in
inii berg
bergun
unaa bagi
bagi kita
kita semu
semuaa atau
atau seba
sebaga
gaii
penu
pe nunj
njan
angg peng
pengha
haya
yata
tann aj
ajar
aran
an agam
agamaa Hind
Hinduu Kaha
Kaharin
ringa
gann yang
yang
di
disu
susu
sunn sede
sedemi
miki
kian
an rupa
rupa sesu
sesuaiai deng
dengan
an buku
buku kand
kanday
ayuu yang
yang
DAFTAR ISI
Kata Pengantar……………………………………………
Pengantar……………………………………………......................ii
Daftar isi……………………………………………………
isi…………………………………………………….....................iii
Susunan Acara Basarah……………………
Basarah………………………………… …………….....................iv
.......................
Paramun Basarah……………………………………….
Manggaru Basarah…………………… …………………. .......................ivv
Sangku Tambak Raja……………………….
Do’a Tamparan Basarah………………………………......................... vi
Do’a Panutup Basarah…………………………………........................ ix
Do’a Kuman……………………………………………….
Kuman………………………………………………......................xi
Kandayu Manyarah Sangku tambak Raja……………........................1
Kandayu Mantang Kayu Erang……………………
Erang…………………………. ……......................5
Kandayu Parawei…………………………………………
Parawei…………………………………………....................28
Kandayu Akan Penganten............ …………………….. ....................31
Kandayu Akan Uluh Hisek…………………………
Hisek………………………………. …….....................34
Kandayu Pangaten Melai Balai………………………….
Balai…………………………....................35
Nahunan……………………………….....................37
Kandayu Katika Nahunan………………………………..
Kandayu Maluput Hajat…………………………
Hajat………………………………….. ……….....................42
Kandayu Anak Sakula……….............................................
Sakula………........................................................... 44
Kandayu Alem Pendeng Huma………………………….
Huma…………………………....................48
Kandayu Buli Huma Taheta ..…………………………...
..………………………… ......................51
Kandayu Alem Uluh handak Manugal………………….
Manugal…………………..................... 53
Kandayu Akan Uluh Ije Handak Tiwah………………
Tiwah………………… ….................... 57
Kandayu Limbah Tiwah…………………………………..
Tiwah………………………………….....................60
Kandayu Uka ULuh Matei……………………………….....................62
Kandayu Metuh Mangubur……………………………….
Mangubur………………………………....................64
Mangubur……………………………..................... 67
Kandayu Limbah Mangubur……………………………..
Kandayu Melai Uka Pasah Patahu……………………...................... 69
Kandayu Mambuwur Behas Hambaruan………………....................71
ii
I. SUSUN
SUSUNAN
AN ACARA
ACARA BASA BASARA
RAHH
1. Nari
Narinj
njet
et/N
/Nala
alata
taii Behas
Behas Ta
Tawur
wur
2. Mang
Mangga
garuru San
Sangk
gkuu Ta
Tambak
mbak Raj
Rajaa
3. Do’a
Do’a Ta
Tampar
mparanan Bas
Basar
arah
ah
4. Kanday
Kandayuu Manya
Manyarahrah Sangku
Sangku Tambak
mbak Raja
Raja
5. Pemba
Pembacacaan
an Kitab
Kitab Suci
Suci Pana
Panatutura
rann
6. Kand
Kanday
ayuu Mant
Mantanangg Kayu
Kayu Era
Erang
ng
7. Pand
Pandeh
ehen
en/S
/Sir
iram
amanan Roh
Rohan
anii
8. Kan
Kandayu PaParaw
rawei
9. Do’a
Do’a Panu
Panututupp Bas
Basar
arah
ah
10. Menerima
Menerima Berkat
Berkat Ranying
Ranying Hatalla
Hatalla Hajamban
Hajamban
Behas Hambaruan Nyaki malas mantis Undus
Tampung Tawar
II
II.. PARAMU
RAMUN N BAS
BASAR ARAHAH
1. Sang
Sangkuku Iny
Inyua
uang
ng Beh
Behas
as
2. Giling
Giling Pina
Pinang
ng 7 Ruk
Rukuu 7
3. Hamba
Hambaruaruann Ije Ban
Bangku
gkusan
san Timp
Timpun
ungg
4. Duit
Duit Sin
Singa
gahh Hamb
Hambar arua
uann
5. Danda
Dandangng Tin
Tingan
gangg Pendeng
Pendeng Huang
Huang Bentu
Bentukk
Sangku
6. Tanteluh 1, Kasan Undus, Ta
Tampung Ta
Tawar
7. Para
Parape
pen,
n, Garu
Garu/M
/Man
anya
yann
iii
iv
DO’A TAMPARAN
TAMPARAN
BASARAH Ikey
I key Mangaku Tuntang
Tuntang Percaya
Ranying Hatalla Katamparan
Langit Katambuan Ikei
Petak Tapajakan Ikei
Nyalung Kapanduyan Ikei
Kalata Padadukan Ikei
Palus nanjuriku bahing ganan tandak balua bulau pantar tatah
bahanj
bah anjung
unganan rabia
rabia saduri
sadurinn guntum
guntum,, bahi-b
bahi-bahi
ahing
ng pangan
panganakak
anddau balu
an baluaa paru
parungng hai
hai mala
malabebehu
hu bent
benten
engg siru
siru datu
datuhh ije
ije
marantau ruang, ije gantung pahalendang tinggi pahalingei.
Bamba
Bam bahin
hingan
gan panya
panyanda
ndaii bulan
bulan nehus
nehus siru
siru sari
sari pangku
pangku
palus nyalumbu ambun tilap telu puluh manehus enun lime
bala
ba lass hata
hatala
lamp
mpiningg eleh
eleh tapu
tapukk tasi
tasikk kapa
kapanj
njun
unga
gann manj
manjunungg
halawu tumbang lawang langit
Palus ganan tandak buah tasik malambung bulau harende
laut napatah hintan sali padadusan Ranying Hatalla Langit ije
hai kuasae belum datuh japa jimat maharing.
Kangkarungut ganan tandak janjaruman karang lingun ikei
titing
ngan
angg esum
esum pant pantai
ai danu
danum m kalu
kalune
nenn nala
nalata
taii tisu
tisuii lu
luwu
wukk
kampungan bunu bau ambun alem/andau tuh ikei tingang are
haka
ha kapepelen
lengg rent
renten
engg tamb
tambunun rarand
ndan
an hapa
hapamp
mpun
unga
gann ling
lingka
katt
mijen huang parung hai malabehu benteng siru datuh marantau
ruang.
v
vi
vii
taterus tuyang.
Palus buli hayak ganan tandak buli bulau pantar tatah
mule
mu less labat
labatan
an gana
ganann kand
kanday
ayun
ungk
gkuu nyur
nyuruk
uk ra
rabi
biaa sadu
saduri
ring
ng
guntum ruwan junjun helu.
Kuru
Ku rukk hamb
ambarua
ruan ik
ikei
ei buli,
li, buli
buli nyel
nyelem
em bangangkus
kusan
timpung mangat hariten halawu benteng, barintih nduan hila
upun tundue buli hayak kapintar kaharati payalembang untek
panarang atei, parentas rawei, parajang hukum.
H uang A ram T unt ang k uas am I k ei
bal ak u S ahi y
viii
DO’A PANUTUP
PANUTUP BASARAH
BASA RAH
Paluss Inan
Palu Inanju
juri
riku
ku ganan
anan tand
tandak
ak bu
bula
lauu bula
bulauu pant
pantaar tata
tatahh
bahanjung rabia sadurin guntum. Bahi-bahing panganak andau
balua parung hai malabehu benteng siru datuh marantau ruang
ije gantung pahalendang tinggi pahalingei ruwan parung jatta
balawang bulau sirun kanaruhan bapager hintan.
Bambahingan Payandai Bulan palus nyalumbu ambun
tilap telu puluh manangkawet enun lime balas hatalamping.
Palu
Pa luss tapu
tapukk tasi
tasikk kapa
kapanj
njun
unga
gann manj
manjun
ungg hala
halawu
wu tumb
tumban
angg
lawang langit.
Kangkarungut ganan tandak namuei tukang uju lawang
langit
lan git uju nanjun
nanjungg inangk
inangkala
alau.
u. Eleh
Eleh tapuk
tapuk tasik
tasik malam
malambun
bungg
bulau harende laut bapatah hintan palus murik batang danum
mendeng ngatimbung langit nanturung pahalendang balai bulau
napatah hindan sali padadusan Ranying Hatalla langit Tuhan
Tambing Kabanteran Bulan Raja Tuntung Matan Andau ije hai
kuasae belum datuh japa jimat maharing.
Kangkarungut tinai ganan tandak janjaruman karangan
ikei tingang esum pantai danum kalunen nalatai tisui luwuk
kamp
ka mpununga
gann bunu
bunu.. Basa
Basa ndua
nduann hamb
hambek
ekan
an ketu
ketunn ikei
ikei haya
haya--
hayak handak
ikei uka bitim manutup
tau mujanpumpung basarah kaharingan
danum nyalung tuh mahapanbelum
Do’a
natisen guhung panaling aseng akan ikei handiai ije tege huang
ix
ambun alem/andau tuh palus akan kare tundah jalahan ikei ije
melai huang huma tuntang mawi jalanae kejau.
Awi asim tuntang sintam ikei tau i-awat tuntang halajur
ingat kakare auh aim akan galang pambelum ikei intu batang
x
xi
DO’A UMAN
simpan
ka-ab
ka- as,iran
abas, batpanyambungan
bateng
engkan tulangsungkup
kangg tulang kilau tau manjadi
kilau tabali
tabalien akan
en lantan
lantang karigas,
g penyan
penyang,
g,
kapintar harati, sanang mangat sanang salamat belum huang
pantai danum injam tingang tundung nasih napui burung, awi
xii
tagal kahain kuasam jatun bara tikas kuasam, kueh bitim tau
ri
rise
se rawe
raweii palak
alakua
uang
ng awat
awat hama
hamariring
ng bali
balita
tam
m kuas
kuasam
am el
elaa
bassul
ba uleh
eh huang
uang awi bititim
im jadi
adi in
inan
angggare
are InIndu
du Ran
Rangka
gkang
panenkang tulang, Mina Runting Paniring uhat, Indu Lambung
panuju
panu jung
ng Tarung
rung,, Mina
Mina Timpu
impung
ng payu
payunn Rawe
Rawei,i, Putir
Putir Sint
Sintaa
Rant
Ra ntai
aian
an Gana
Ganann Behas
Behas.. Tarase
rasemm Intu
Intu ra
rang
ngka
kann pang
pangininan
an
si
simp
mpan
an iran
iran pany
panyam
ambu
bung
nganan suku
sukup,
p, many
manyuk
ukup
up haga
hagagigian
an
katapas tuntang kakurang Ikei.
Dia panjang riwut rawei hajamban bahing ganan tandak
isen ambun saruhin tisui babalang labatan ganan kandayung
nyuruk rabia sadurin guntum ruwan junjun helu hajamban
kuasan tingang tatu Ranying Hatalla ikei balaku. Kuruk
Hambaruan Ikei Buli x 3
Sahiy
xiii
1. Sa
Sang
ngku
ku ta
tamb
mbak
ak hai
hai pa
paha
hale
lend
ndan
angg
2. Sa
Sang
ngku
ku Tamb
mbak
ak hai
hai Ba
Bagu
guna
na
Inyarah Bentuk Balai Paseban Raja
Taharep Uluh Bakas Tabela
Manumun Peteh ranying Hatalla
3. Sa
Sang
ngku
ku Jitu
Jituhh B
Bas
asua
uang
ng Be
Beha
hass
Pambelum Inyarah Dia Bara Tikas
Dengan Hatalla Ilaku Ka-abas
Hambaruan salamat Bereng Barigas
4. He
Hetu
tuhh It
Itah
ah Ura
rass M
Man
anya
yaks
ksii
Ranying Hatalla te Puna Ati
Biti Bereng Daha dan Isi
Bakas Tabela
Tabela Hatue
H atue Bawi
5. He
Hetu
tuhh IIta
tahh Man
Manya
yara
rahh S
San
angk
gkuu
Panungkup Utus je Raja Bunu
Tutuh Kameluh je Limut Batu
Peteh Hajamban je raja Uju
1
6. Ha
Hata
tallllaa N
Nan
angk
gkililik
ik Ja
Jatt
ttaa Nan
Nangg
gger
eraa
Narui Peteh Sangga Tatamba
Nyalumpuk Sangku je Tambak Raja
Akan Kalunen
Kalunen Sahapus Du
Dunia
nia
7. Sa
Sang
ngku
ku IIny
nyar
arah
ah Tumu
munn P
Pet
eteh
eh
Uka Itah Uras Je Menteng
Ureh Alu Utus je Kueh-Kueh
Bereng Barigas Kahaban Keleh
8. It
Itah
ah M
Man
anya
yara
rahh Di
Diaa Ma
Mala
laya
yann De
Deng
ngan
an
Hatalla Je Katamparan Uka
Manenga Nyalung Kaharingan
Ingkes Intu Behas Hambaruan
9. Sa
Sang
ngku
ku In
Inya
yara
rahh IInntu Baun
Sangku Impunduk Je melai Hunjun
Narai Ilaku Inenga Dinun
Tuah Rajaki Je Uras Atun
10. Sang
Sangkuku Inya
Inyarah
rah Den
Dengan
gan Ba
Bagulu
gulung
ng Beh
Behas
as
Imintih Bangkusan Timpung Panyalumpuk
Entang Penyang Hatampung Sama Belum
Tatau Manyambung
2
11. Sang
Sangku
ku Inyara
Inyarahh Kalutu
Kalutuhh Hel
Heluu
Imapui Manyan Sangku Inggaru
15.. Het
15 Hetuh
uh IItah
tah Ura
Urass Ka
Kataw
tawan
an
Bentuk ungkup Utus Babuhan
Jalan Helu Tege Kalampangan
Janjin Hatalla Tantahian Huran
3
16. Ita
Itahh Kaha
Kaharin
ringan
gan La
Laku
ku Imb
Imberk
erkat
at
Ranying Hatalla je Mampaingat
Hetuh Utus Mamparahan Kabulat
Bereng Batuah Belum Salamat
17. Hajam
Hajamban
ban Jetuh
Jetuh Bul
Bulau
au M
Mandu
andurut
rut
Tatean Riwut Bihing Karungut
Peteh Nyai je Inai Mangut
Parit Balanga je Runjangn Riwut
18. Bala
Balanga
nga Bulau
Bulau je Runj
Runjun
un R
Riwut
iwut
Turus Panatau je Inai mangut
Muhun Pahayak Ambun Hadurut
Eweh je Tawa Tatau Basewut
19. Sara
Sarahh Sa
Sangku
ngku Tik
TikasT
asTuh
uh Bewe
Beweii
Basarah Penyang je Hinje Simpei
Mamparahan Ampin Kabulat Atei
21.. He
21 Hetu
tuhh It
Itah
ah B
Bas
asar
arah
ah B
Bul
ulat
at
Hinje Simpei Tiruk Pampakat
Manintu Hatalla Uka Kahimat
Bereng barigas Itah salamat
1. At
Atei
ei It
Itah
ah Ha
Hala
laju
jurr M
Man
angg
ggen
enan
angg
Maniruk Auh Te Sapanjang-panjang
Auh Lunas Jalan
Jalan Malempan
Malempangg
Panamuei Randung Banama Tingang
2. Bana
Banama
ma MMua
uatt Pa
Para
ramu
munn G
Gaw
awii
Ije Mahin Dia Ati Balihi
Tarantang Garu Due Puluh Ije Biti
Puat Banama te Sampan Jadi
3. Ba
Bana
nam
m Ta
Tang
ngga
garr te Dia
Dia Til
Tilin
ingg
Itah Samandiai Uras Mahining
Palus Inulak Auh Bataling Raja
Ngarangan Je balai Mihing
4. Tulak
lak B
Ban
anam
amaa K
Kititar
ar G
Gan
anta
tauu
Naharep Matan je Andau Tumbu
Panamuei Banama Gulung Pahuru
Umba Kakare Taluh Inggau
5. Au
Auhh Ka
Kannday
ayuu Sa
Sasa
sarr Basik
sikap
Banama Mahalau Ambun Tantilap
Panjungan Manjung Inuju Anca
Ancapp
7. Tamu
muei
ei B
Ban
anam
am Paha
Paham
m Bag
Bagul
ulun
ungg D
Dia
ia
Nyarita Je Luwuk Tanjung Banama
Tingang Paparantung
Papar antung Te
Tende
nde Lewu
Lew u
Bukit Ambun Bagantung
8. Ba
Bana
nam mTTin
inga
gang
ng ppal
alus
us Tend
ndee
Mantir Mantang Rahan Dare
Putir Santang Ewen Hanyahe
Raja Kameluh Bawi Hatue
9. Man
antitirr M
Man
ansa
sana
nann Ampi
pinn JJaalana
lana
Untung Rajaki Inenga akae Lilis
Lamiang Hapan Manduae
Bakam Supu Hapa Nyarangae
10.. Ga
10 Gawi
winn M
Man
antitirr U
Ura
rass JJad
adii
Limbas Balaku Ewen Nanjuri
Lumpat Banama Mengkak Tali
Banama Haguet Dia Balihi
11. Tamue
mueii Ba
Banam
namaa Di
Diaa Ba
Bambi
mbilit
lit
Nanturung Tumbang Je lawang Langit
Raja Tantilap je Utus Rihit
Asun Bulan Manjijit
Manjijit Huit
12.. La
12 Lawan
wangg La
Lang
ngitit H
Hal
alua
uann Ba
Bana
nama
ma
13.. Am
13 Ampi
pinn T
Taamu
muei
ei Bana
Banama
ma Ba
Bagu
gulu
lung
ng
Tende Nyabau
N yabau Ra
Rahan
han Timpung
Uluh Are Rata Hapumpung Ungkup
Babuhan Laut Mangantung
14.. Ha
14 Hand
ndue
ue Ra
Raja
ja Me
Mend
nden
engg Na
Naju
juri
ri
Rahan Timpung Umba Nyai siti
Umur Panjang Tuah Rajaki Banama
Bantulak Rahui Ngamburi
15. Bana
nama
ma Na
Namu
mueei Ha
Hara
rarrahan
ahan
Murik Tumbang Kasebahan
Burung Metu Macam Bakuyan
Lauk Bilis Ranying Manjuhan
16. Pa
Pannam
amue
ueii B
Baanam
amaa D
Dia
ia Pa
Panj
njan
angg
Murik Pantai Danum Sangiang
Raja Tatau Labih Sanang Mina
Bulau Telu Karung Kajang
17.. Tend
17 ndee B
Ban
anam
amaa jjee Kan
Kanjjan
anju
julu
lu
Raja Mantir Mendeng Balaku
Umba Raja Burung Metu
Takar Gantang Inenga Telu
18.. Ba
18 Bana
nama
ma Namu
Namueiei Hai
Hai P
Pah
ahal
alen
ende
deng
ng
Mantir Mandulang Untung Panjang
Murik Pantai Danum Sangiang
Sampai Tumbang Ulang Hagandang
19. Lab
Labehu
ehu Eka Tambun Bapu
Baputiti
Talagan Tuah Talangan Rajaki
Akan Gagenep
Gagenep Uluh je Ati
Bakas Tabela
Tabela H
Hatue
atue Bawi
20. Tamuei Nyad
Nyadar
ar Ra
Randun
ndungg Ba
Banama
nama
Mamua Balai Lambang Palangka
Eleh Hakanderang Jadi Hakaja
Umba Panatau Tingang Rangga
21. Mant
Mantirir Men
Mendeng
deng P
Palus
alus H
Hagat
agatang
ang
Mahining Auh Kanderang Tingang
Harandue Raja Mambuka Lumpung
Sarangan Bulau Untung Aseng Panjang
22. Bana
Banama
ma M
Miar
iar JJala-J
ala-Jalan
alan Murik
Batang Danum Jalayan
Pahalendang Lewu Palus Gitan
Bagare Kaleka Batu Nindan
23. Bana
Banama
ma Sa
Sampa
mpaii Kal
Kaleka
eka LLewu
ewu
Bua are Macam Baribu Genep
Batang Masak Manuru Teras
Sawang Salanja Sanselu
24. Mantir M
Marentah
arentah Tarantang Ga
Garu
ru
Lumpat Maname Huma Ungku
Sampala Namuei Uras Ilaku
Behas jite Ije Paham perlu
25. Bihi
Bihis-bih
s-bihisa
isa Tarant
rantang
ang Garu
Mimbit Tintue Sama Baramu
Babaran Garing Karungan Metu
Manuk Bawui Lakang Buku
26. Baga
Bagantung
ntung B
Bana
anama
ma T
Teende B
Batah
atahan
an
Manunggu Masak Bari Panginan
Teras Sawang Entang Pakanan
Ganan Luyang Bawin Balian
28. Raj
Rajaa Du
Duma
mahh Pua
Puatt Sad
Sadia
ia
Uluh Lewu Kaleka Due Biti Umba
10
29. La
Lasan
sangg Dum
Dumah
ah H
Hai
ai P
Paha
ahalen
lendan
dangg
Mantir Mandui Salumpuk Entang Intu
Talagan Untung Aseng Panjang
Rajaki Tuah Belum Tatau sanang
30.. Ma
30 Mant
ntir
ir D
Dum
umah
ah M
Men
ende
deng
ng NNaj
ajur
urii
Lewu Tamparan Ulun Tuh ati
Raja Kameluh Putir Nyai Raja
Uju Kanaruhan Basaki
31.. Li
31 Limb
mbah
ah Ra
Raja
ja Mend
Menden
engg M
Muj
ujan
an
Salumpuk mandui Nyalung Kaharingan
Teras Sawang Laluh Ngarangan
Jamban Injilit I-halalian
32.. Ba
32 Bana
nama
ma Tulak
lak Amp
mpinin Ja
Jaddi
Batu Nindan Jadi i-ilihi Hayak
Auh Paham karami
karami TaTapuk
Tasik Ngantung sa
santagi
ntagi
33.. Pa
33 Pananamu
muei
ei Bana
Banama
ma Dia
Dia K
Kej
ejau
au Ma
Maha
hala
lauu
Tasik Rampang Mat
Matan
an Andau Are Eka
Ije Ihalau
Sembang Banama Huang Ije Pulau
11
34.. Hi
34 Hini
ning
ng It
Itah
ah Ba
Bara
ra Ba
Bahu
hutt
Kinjap Uluh tau Manyewut
Banama Namuei Dia Maliut
Jete Bagare Pulau karungut
35.. Mur
35 Murik
ik Dan
Danum
um Bar
Barira
iraii Para
Parantu
ntung
ng
Mahalau Lewu Bukit Batengkung
Buntut Nusa Kilat Lambayung
Tarusan
Tarusan Kumpang Tame Bagulung
36.. Ba
36 Bana
nama
ma Tapu
pukk Dan
Danum
um Ja
Jala
laya
yann
Batang Danum Menteng
Bajaman Bukit Sua Tintun Tujuan
Tende Banama Tekap Malayan
37.. Ha
37 Hang
ngka
kalilime
me Ma
Mant
ntir
ir Naju
Najuri
ri Magu
Magunn
Umba Raja Rawing Tampung Telun
Tuntang Kameluh
Kamel uh Tempun
Tempun Tiaawun
Taluh Inggau
In ggau Uras Atun Dinun
38.. Ja
38 Jadi
di Ina
Inanj
njur
urii Ha
Hagu
guet
et B
Ban
anam
amaa
Rawing Tempun Telun Mahin Umba
Murik Nalatai Kare Lewun Raja
Tarusan Pahuru barantai I-huru Kea
12
40. Sam
Sampai
pai B
Bukit
ukit Sinta Kasambuy
Kasambuyan
an
Mantir Lumpat je Rahan Runjan
Panamuei Jalanae Uras Insanan
Sangomang Lentar Rata Katawan
41. Buk
Bukitit Sin
Sinta
ta Ja
Jadi
di I-Ngg
I-Nggawi
awi
Banama Inulak Mujan Kea Jadi
Murik Tarusan Nyalung Nantiri
Manyundau Tanparan
Tanparan Je ItItah
ah Ati
42.. Pa
42 Panam
namue
ueii Bana
Banama
ma Kej
Kejau
au Ing
Inggua
guang
ng
Tapuk Tasik Riak Mihing Sambang
Nyamah Menelak Baner Sangkuang
Simpei Karuhei Kaleka Huang
43.. Mur
43 Murik
ik Da
Danum
num SSimp
impei
ei K
Karu
aruhe
heii
Danum Hasahep Penyang Karuhei
Lasang Timpung Injam Bewei
Hapan Mantir Nangkaje Rawei
13
44. Duma
Dumahh M
Manti
antirr Nya
Nyampa
mpann Ja
Jalan
lanae
ae
Supun untung Lamiang Induae
Entang Tingang Tintun Tujuae
Bakan Batu Eka Nyarangae
45.. Ba
45 Banam
namaa H
Hagu
aguet
et Mu
Murik
rik Laju
Laju Eleh
Eleh
Tapuk Tasik Sangkalemu
Pahalendang Banama Bahalap Tutu
Raja Ngarangan
Ngar angan Je Ewen TeTelu
lu
46. Halu
Haluan
an Ba
Banama
nama Sang
Sangoman
omangg Bah
Bahut
ut
Ie Manelak Rasau Kaput
Hayak Tarusan Ambun Hadurut
Tatau Nyahukan Tasik Basewut
47.. Amp
47 Ampin
in Ban
Banama
ama Ja
Jalan
lanae
ae Ran
Rangka
gkahh
Banama Tapuk Ta
Tasik
sik Manuah
Sangomang Haluan Je-Japan Tatah
Lampang Ije Kabawak Kandarah
48. Pant
Pantar
ar Nya
Nyalung
lung Bukit Batu jadi G
Gitan
itan
Raja Telu Uras Jadi Katawan
Nutung Garu Mapui Manyan
Murik Batang Danum Bapantis Runjan
14
49. Maha
Mahalau
lau Bukit Are Tu
Tutu
tu
50.. Buk
50 Bukitit Uju Ba
Bara
ra Ti
Tingg
nggan
angg
Banama Tende Huang Laut Batang
Mantir Balua Jamban Ingancang
Manarui Jalanae Banama Tingang
51. Janj
Janjulan
ulanan
an B
Banam
anamaa ma
manamu
namuei
ei
Ije Inggau Uras Tege Bewei
Bungai Langit Rajan Manyamei
Tende Bukit Tampung Karuhei
15
54. Raha
Rahann Kam
Kameluh
eluh Indu Nyai IInai
nai
mangut Nyai Mahaga Runjan Riwut
Eweh Sundau Tatau Basewut
Sandik Karuhei Penyang Sambalut
55.. Ba
55 Batu
tula
lakk Ti
Tina
naii Ba
Bana
nama
ma Man
Manuj
ujuu
Tarusan Bulau Sangk
Sangkalemu
alemu
Panamuei banama Paham Laju
Tapuk Tasik MandalanRaja Uju
57. Raja M
Manti
antirr bala
balaku
ku Un
Untung
tung Banama
Banama
Palus Haguet Bagulung Bulau
Namburak Tarusan Nanturung
Tapuk Tasik Gandang Ngarambang Harantung
58. Bana
Banama
ma Dimpah
Dimpah Di
Diaa bbambi
ambilit
lit
Nanturung Danum Hintan Natimbung Langit
Gadung Gasa Balai Masigit
upun Garing Tungket Langit
16
59. Pana
Panamuei
muei Bana
Banamama Je jala-
jala-jala
jalann
Murik Tusan Garing Habusung Rujan
Palus Tapuk Tasik Handaran Hayak
Tende Intu Ije Rahan
60.. Tu
60 Tula
lakk Ba
Bana
nama
ma Ti
Tina
naii B
Baj
ajal
alan
an
Limbah Jadi Maja Rahan
Tame Tinai Ije Tarusan Tapuk
Tasik
Tasik Kaha
Kaharingan
ringan
61.. Telu R
61 Raj
ajaa Tu
Tung
ngga
gall san
sango
goman
mangg
Palus Naturung Ije Pahalendang
Batang Garing Tau Nganderang
Mangkuk Amat Jaya Nyangiang
62.. Ura
62 Urass JJadi
adi Taluh Ila
Ilaku
ku Bantul
Bantulak
ak
Tinai Raja Telu Limbah
Manyundau Tingang Tatu Murik
Danum Nyalung Marakunju
63.. Pan
63 Panamu
amuei
ei Banama
Banama Je paham
paham Pan
Panjan
jangg
Manyarahan Pantai Danum Sangiang
Mandulang Bulau Untung Panjang
Tapuk Tasi Jaleang Tingang
17
64.. Ban
64 Banama
ama Na
Namue
mueii Ja
Jajal
jalan
an Kejau
Kejau
Supun Untung Are Inyundau
Benang entang Kandarah Bulau
Tapuk Tasik Pawah Bulan
65. Pan
Panamu
amuei
ei Ban
Banam
amaa Je Pan
Panjun
jung-
g-
Panjung Telu Haramung Pandulang
67. Hag
Hague
uett Banam
Banamaa Papa
Paparan
rantun
tungg
Tamuei Raja Telu Paham Bagulung
Nyandar Batang Lunuk Bagantung
Tapuk Danum Nyalung Batengkung
68.. Raj
68 Rajaa T
Teelu Ewe
Ewenn Haka
Hakandu
nduang
ang
Banama narusan Salat sawang
Danum Mendeng Nantimbung Langit Ije
Ingguang Tende Bukit Bulau kagantung Gandang
18
69.. Ka
69 Kaga
gant
ntun
ungg Gand
Gandan
angg samp
sampai
ai ja
jadi
di
Raja Telu
Telu Ba
Batatap
tatap Bit
Bitii
Mingat Kasaktian sapire Ije Ati
Ewen Telu Palus Mandai
70. Me
Mend
ndeng
eng Raja
Raja T
Tun
ungg
ggal
al sangom
sangoman
angg
Lumpat Lewu Bukit Kagantung
Gandang Pakaian Sukup Batun
Penyang Duhung Hintan Intu Kahang
72.. Ma
72 Mang
ngke
kepa
pann Tisin
isin Sint
Sintaa Man
Manii
Kayu Erang Palus Indai
Tamparan samandiai Uras Ati
Uka Kare Gawi Uras Tau Manjadi
73.. Me
73 Mend
nden
engg Haya
Hayakk Ra
Raja
ja Te
Telu
Uras Manuju Upun Kayu
Erang Tingang Gambalang Nyahu
Tuntang
Tuntang Kayu Pampang saribu
19
74. Ampi
Ampinn Raj
Rajaa T
Tung
unggal
gal Sango
Sangoman
mangg
Sampai Upun Kayu erang
Hete raja Mendeng Manimang
Tempun
Tempun Gawi Je Ta
Tatau
tau sa
sanang
nang
75.. Tima
75 Timang
ng Er
Eran
angg Sar
Sarab
abaa Jad
Jadii
Janjin Hatalla Lalus I-Awi
Pa-Intih Hatalla Ije Mandai
Tikas Sangomang Ije Biti
76.. Tun
76 ungk
gkin
ingg La
Lang
ngitit Pa
Palu
luss
Mandai Kayu Erang Sulak Ati
Batang erang Kayu Sakti
Edae Bungking je sapan Jadi
77.. He
77 Hete
te Sa
Sang
ngom
omanangg M
Mel
elai
ai Ba
Baja
jand
ndaa
Duhung Inyilak Hapan Mambuka
Buking Ranggan Gitae Huma Eka
Kameluh anak Hatalla
78.. Ka
78 Kame
melu
luhh Bul
Bulan
an Ba
Bawi
winn jjat
atta
ta
Kameluh Anak ranying Hatalla
Supun Untung Ilaku Raja
Nyalung Kaharingan Induae Kia
20
79..
79 Talang
langan
an Tuah La
Lamp
mpekekun
ungg R
Raj
ajak
akii
Uras Imekat Tuntnag Injawi
Kahimat Mangat Ta
Tauu Manjadi
Samandiai Maksud Je Kurik Hai
80. Taluh
luh H
Haandi
diaa U
Urras Din
Dinun Ampin
Raja Handak Muhun Utus Rahit
Tilap Muhun Samandiai
Maksud Je Kurik Hai
83. De
Deng
ngan
an Angkin
gkingg Ewe
Ewen Bal
Balaku
Sapire Bewei Ije Tau
Supun Untung Bulau Sangkalemu
Kare Tangkalasan je BUnu hantu
21
84. Ngan
Ngantung
tung Gan
Gandang
dang Suku
Sukupp Ga
Gawi
wi
Raja Mantir Mendeng Nanjuri
Hakaliling sapire je Ati
Rajan Kameluh Pire-pire biti
85. Kaga
Kagangtu
ngtungng Gan
Gandang
dang Suku
Sukupp
Gawi Ilalus Raja Telu Biti
Mampandui salumpuk Sapire Ati
Mangat Batuah Belu Marajaki
86.. Tu
86 Tulak
lak BBana
anam
m bar
baraa Lew
Lewuu Buk
Bukitit
Jarat I-Engkak palantar Injijit
Supun Untung Uras Imbit
Danum Mendeng nantimbung langit
87. Pa
Panam
namuei
uei B
Bana
anam m dia K
Keja
ejauu
Tapuk Batang Danum Banyahu Bulau
Hetuh Are Taluh
Taluh Inyundau
Kayun Penyang
Pen yang Kar
Karuhei
uhei Ta
Tatau
tau
88. Ayu
Ayunn ba
balai
lai S
Sarin
arin Kambu
Kambungan
ngan Mang
Mangat
at
22
89. Lab
Labehu
ehu Handa
Handalemlem riam
riam ha
hatuntu
tuntung
ng
Banam Tapuk
Tapuk Ta
Tasi
si Sari Gandung Untung
Un tung
Tende Majala
Majal a Lauk Untung
91. Bukit T
Taanjun
njungg samp
sampai
ai Jadi
Tende Ungkup
Ungk up sawang Gawi
Uluh Are Panggil Barami
Banama Bajarat Imeteng tali
92. Hetu
Hetuhh Ba
Banama
nama Ba-Un
Ba-Ungkar
gkar Puat
Lakang Buku Impalumpat Indang
Salangking Apang Salamat
Bagawi Karas Atei Bahimat
93. Rat
Rataa Ja
Jadi
di Gaw
Gawi-g
i-gawi
awian
an
Masak Uras Bari Panginan
Panggil Are Biti Bakuyan
Uras Inyurung Tuntang Nyarungan
23
94. Limb
Limbah
ah Ngan
Ngantiha
tihann H
Hapan
apantar
tar
Pinang Sama Ngantung tulang
Batekang Telu Raja Hakanduang
Ewen Mimbul Batang sawang
96.. Sam
96 Samand
andia
ia jjadi
adi Gaw
Gawin
in Kar
Karamb
ambang
ang
97.. Ga
97 Gawi
wi Ur
Uras
as Ja
Jadi
di Sa
Sadi
diaa
Upun Sawang Jadi Inata
Bakam Nyalung Kaharingan Impalua
Tengan Awi Ranying Hatalla
98. Lim
Limba
bahh Ji
Jite
te Pang
Panggi
gill Bakar
Bakarak
ak B
Bul
ulii
Ekae Tintun Kahandak Kilau
Ampin Ampah Bakarak Banama
Tingang Handak batulak
24
100.
100. Pam
Pambul
bulin
in Banam
Banamaa P
Paha
aham
mBBag
agulu
ulung
ng
Tapuk Tumbang Panjungan
P anjungan Manjung
Ma njung
Palus Masuh Paparantung
Tilap Ambun Lepah Nanjung
101.
101. Pa
Pana
namumuei
ei R
Ran
anda
dahh B
Ban
anam
amaa
Buli Sampai Eka Tempun Gawi
Palatar I-Uluh Injarat Tali
Tatamba Hila Lawin Kamburi
102.
102. Ba
Bana
nama
ma Tinga
ingang
ng Ja
Jadi
di Duma
Dumahh
Mimbit Untung Rajaki Tuah Karuhei
Tatau Penyang Panyampah
Tampalawei Andau Je Durut SSawah
awah
103.
103. Anda
Andauu Saw
Sawah Tara
rang
ng Ba
Bala
lawa
wa
Kare Gawi Tinai Nampara
Rangkan Panginan Uras Impalua
Bara Balai Lambang Palangka
25
104. Ma
Mattan Andau Ja
Jaddi Ga
Ganntun
tung
Raja najuri Supun Untung
Kayun Karuhei Penyang Hatampung
Bara Ngambu
Nga mbu T Taasik Malambung
105.
105. Pa
Pang
ngin
inan
an Ur
Uras
as Jad
Jadii sa
sadi
diaa Pi
Piri
rinng
Saling Akan Impalua Bangkusan
Timpungg Uras Iriksa Bungkar
Timpun
Puat Randung Banama
106.
106. Ba
Baun
ungk
gkar
ar Pu
Puat
at Ba
Bana
nama
ma Tinga
ingang
ng
Behas Timbuk Malabien Gantang
Balua Singah Malabien Timbang
Depen Uei Hanjuju Gawang
107.
107. Ra
Raja
ja Telu H
Hak
akan
andu
duan
angg M
Mam
amen
ente
teng
ng
Manas Nelun Lamiang Jamban Karuhei
Utnung Panjang Panyalembang Untek
Tuntang panarang
108.
108. Bu
Buw
wur BeBeha
hass H
Ham
ambbar
arua
uann R
Rat
ataa
Jadi I-Hantuk Imalas Hayak Inyaki
Hampatung Tuah Dengan rajaki
Kahapus Hakekat Niat Gawi
26
109.
109. Pal
Palemp
empan
angg Ja
Jalan
lan Ti
Tikas
kas Tuh He
Helu
lu
Hajamban Riwut Bihing Kandayu
Insanan Awi Je Raja Uju
Akan Panungkup
Panungkup Raja Bunu
Bunu
110. Ka
Kalulutu
tuhh A
Auh
uh Jala
Jalann Mal
Malem
empa
pang
ng
Nyarita Tamuei Banama Tingang
Ije Ngarange Raja Tunggal Sangomang
Manalih Batang Kayu Erang Tingang
111. Man
Manga
gatt Ita
Itahh Ra
Rata
ta Ka
Kataw
tawan
an Ta
Tamue
mueii
Banama Murik Jalayan Jalanae
Balaku Nyalung Kaharingan Kayun
Penyang Panatau Panuhan
112. Ura
Urass Su
Sukup
kup Taluh IInd
ndinu
inu Awi
Raja Ewen telu Lepah Inajuri
Kalutuh Helu Kayun Penyang
Je sangkalemu
113. Au
Auhh Ma
Male
lemp
mpan
angg Ka
Kalu
lutu
tuhh Bewe
Beweii
Kahanjak Huang Narui Parawei
Kakare Auh Keleh Inyimpei I-
haga I-rima Je Huang Atei
27
114. Ja
Jala
lann Ma
Male
lemp
mpan
angg T
Teend
ndee H
Hel
eluu
Tende Kea Riwut Kandayu
Mahapan kandayu Rawei Balemu
Basarah Akan
Akan Hatalla Ngambu
ANDAYU PA
PARAWEI
RAWEI
1. Ny
Nyaahu H
Haai P
Paaham Ba
Bata
taliling
ng
Marawei Utus Uluh Kalilig Kilau
Pahiau Suling Garinding Nasa
Kaharingan Balai Mihing
2. Ki
Kila
latt P
Pan
anja
jang
ng Ny
Nyau
au Ba
Bate
teng
ngku
kung
ng
Nyahu marawei Utus Baagulung
3. Ba
Bate
tenngk
gkug
ug Hi
Hiau
au Ny
Nyah
ahuu Hai
Hai
Marawei Utus Dia Suali Murik
tarusan nyalung Nantiri
Manyundau Tamparae
Tamparae Je Itah
I tah Ati
28
4. Me
Metu
tuhh K
Kap
aput
ut Je Dia
Dia Git
Gitan
an Ha
Hata
tallllaa
Manyewut Auh Tamparan Hamauh
Manyewut Intan kaharingan Kaput
Hapisah Palus Sabahan
5. La
Lang
ngitit Pe
Peta
takk Jad
Jadii Ba
Bala
lawa
wa
Ulun Kalunen Jadi Inampa
Taluh Handiai Saraba Injapa
Kalute Sulak Gawin Hatalla
6. Pe
Pete
tehh Ma
Mand
ndeh
ehen
en R
Ran
anyi
ying
ng Ha
Hata
tallllaa
Umba Kalunen Ije Inampa Nyuang
Petak Nguntep Dunia Ela
Manggawi Taluh Je Papa
7. Ny
Nyah
ahuu Ha
Haii Ayu
yunn H
Hak
akum
umba
bang
ng Ha
Haya
yakk
Kilat Je Paham panjang Bara Bukit
Kagantung Gandang Balua
Tahanjungan Je Kayu Erang
8. Ny
Nyaahu Ha
Haii K
Kiila
latt B
Baalawa
lawa Auh
Peteh Ranying Hatalla
Kaharingan Tatap Dehen Ihaga
Sampai Petak Langit Inaheta
29
9. Au
Auhh Ny
Nyaahu K
Kiilat
lat Bat
ataant
ntuu
Manyarurui Ta
Tamparan
mparan Talu Helu
Inyaksi Indehen Raja Uju
Kaharingan Marawei Dia Balemu
10. Nya
Nyahu
hu Ha
Haii Ki
Kilat
lat Bal
Balawa
awa Jam
Jamba
bann
Peteh Ranying Hatalla
Maparendeng Itah Ela Laya
Kaharingan Jete Jalan Balawa
11. Kil
Kilat
at Pa
Panja
njang
ng Ny
Nyah
ahuu Haku
Hakumba
mbang
ng
Balua Bukit Nganderang Tinga
Tingang
ng
Raja Uju Ewen Hakanduang
Kaharingan Nyarurui Ela Layang
12. Uja
Ujann LLaba
abatt Ki
Kilat
lat Nya
Nyahu
hu
Kaharingan Jalan Ta Tanduhan
nduhan H
Helu
elu
Peteh Hatalla Dia Balemu
Marawei Utus Je Raja Bunu
13. Kil
Kilat
at Pa
Panja
njang
ng Nya
Nyahu
hu Nga
Ngarun
runtun
tungg
Riwut Marawei Penyang Hatampung
Sama Mananggar Gantang Utung
30
14.. Kal
14 Kalut
utee Kap
Kapaha
aham
m Au
Auhh Par
Parawe
aweii
Balaku Penyang Hinje Simpei
Inyimpei Indehen Huang atei Murik
Tarusan Balawang Kandayu
15.. Auh P
15 Pale
alempa
mpang
ng Ba
Bagun
gunaa Tu
Tutu
tu
Akan Utus Je Raja Bunu Tu
Tutuh
tuh
Kameluh Balimut Batu Peteh
Muhun Je Bara Ngambu
16. Auh P
Paraw
arawei
ei Tikas
Tikas Tu
Tuhh Helu
Helu
Hajamban Riwut Rawei Kandayu
Manyarurui Peteh Hatalla Ngambu
Peteh Muhun Je Bara Ngambu
17.. Amp
17 Ampinin Pa
Pasin
sin Ra
Ranyi
nying
ng Hat
Hatall
allaa Akan
Akan
Itah Sahapus Dunia Balai
Kaharingan Tege Inampa Jamban
manyimpei Peteh Hatalla
31
ANDAY
ANDAYU
U A AN PENGANTEN
1. It
Itah
ah M
Mah
ahin
inin
ingg Ra
Rawe
weii Ka
Kand
nday
ayuu
Balaku Berkat Hatalla Ngambu
Ngandayu Mandurut Raja Uju
Mangawin Utus Je Rasa Bunu
2. Ka
Kand
nday
ayuu Jit
Jituh
uh Ra
Rawe
weii M
Man
anim
iman
angg
Manimang Mandurut Putir Santang
Mandurut Manimang Je Batang Sawang
Panganten Matuh Je Batang Panjang
3. Ra
Raja
ja Uj
Ujuu Me
Mend
nden
engg M
Man
anya
yaki
ki
Ketun Ndue jadi Hajanji
Hanjean Ndue Pahinje Biti
Jatta Nangera Hatalla Masi
4. Ke
Ketu
tunn Nd
Ndue JJad
adii Ha
Hapa
paka
katt
Insaksi Ingawin Je Sukup
Sarat Raja Uju Jadi Baniat
Ranying Hatalla Jadi Mamberkat
5. Ny
Nyak
akii Ma
Mand
ndur
urut
ut Unt
Untun
ungg Pa
Panj
njan
angg
Kahum panyampah garing Narantang
Ndue Ingawin Jadi Inarang
Tumun Pelek Indang sangomang
32
6. Ma
Mamb
mbuwuwur
ur Be
Behahass Me
Mete
teng
ng La
Lami
mian
angg
Sangkum Bulau Untung Panjang
Berkat Hatalla Jadi I-nimang Ketun
Ndue Nyarurui Je Ela Layang
7. Pe
Pete
tehh Hat
Hatal
alla
la Ela
Ela K
Kal
alap
apea
eann JJan
anjijinn
Kangkeret Tantahian Huran Ma-
amal Sinta Jite Pedoman Mangat
sampai Uka Tujuan
8. Hor
Hormat
mat Umba
Umba Je Indan
Indangg A
Apa
pang
ng
Mangat Belum Baumur Panjang
Tundah Kula Uras Inimang Mangat
Belum Batuah Tatau sanang
9. Ka
Kabe
behu
hu Ka
Kasi
sing
ngii Ela
Ela Maha
Mahapa
pann
Kabisit Kakuhu Uras Inganan
Keleh Belum Je Kabajuran
Kalute Peteh Hatalla Huran
10. Bas
Basara
arahh Ngand
Ngandayu
ayu Je R
Raji
ajinn
33
11. Bas
Basara
arahh Ng
Ngan
anday
dayuu Pa
Paha
ham
m
Baguna Amal Belum Huang Dunia
Panaturan Halajur Jete Imbasa
Kutak Kandayu Jete Irima
12. Pam
Pampet
peteh
eh Hat
Hatall
allaa Jadi In
Inara
arang
ng
Ketun Ndue Belum Sapanjang-Panjang
Belum Nyamah Hentang Tulang Sampai
Hinje Je Sandung Mantang
M antang
13. Tika
Tikass T
Tuh
uh H
Helu
elu R
Rawe
aweii Kan
Kanday
dayuu
Ngandayu Mandurut Je Raja Uju
Mangawin Utus Je Raja Bunu
Mamenyang Peteh Hatalla Ngambu
34
ANDAY
ANDAYU
U A AN ULUH MISE
1. Ay
Ayuu Ita
Itahh Sa
Sama
ma Ngan
Ngande
dera
rang
ng Ra
Rany
nyin
ingg
Hatalla Ije Ingguang Balaku Simpei
Je Bambang Penyang Uka Manjadi
Je Itung Huang
2. Ba
Bala
laku
ku KKah
ahan
anda
dakk U
Ura
rass M
Man
anja
jadi
di
Sarurui Hisek Saruhi
Sahur Parapah Nyarurui Biti
Ranying Hatalla Hadurut Masi
3. Ka
Kalu
lute
te Ang
ngat
at Je Ka
Kana
nahu
huan
angg
Alaku Berkat Karuhei
Karuhei Penyang
Tau manjadi Kanahuang
Sarurui Hisek Tuntang Hakumbang
4. Tunt
ntan
angg Tinai
inai IjIjee Ma
Mamb
mbat
atan
angg
Peteh Ranying Hatalla Usang
Uluh Hisek tuntang Hakumbang
Nggau Hinje Je Simpei Penyang
5. Ba
Bawi
wi Ha
Hatu
tuee K
Kaw
awan
an Pa
Pamb
mbuj
ujan
angg
Hakaja Pating ela sambarang I-
atur Bahalap Simpei penyang
Harus Mahaga Tanduhan usang
35
6. Itah
Itah Ra
Rajijinn B
Bas
asar
arah
ah Ng
Ngan
anda
dayu
yu
Rajin
HadatManara Hatalla Ngambu
Dasar Bahalap Tutu
Kalute Bawi Atawae Hatue Je Nggau
7. Tikas
ikas Tuh He
Helu
lu Auh Ka
Kand
nder
eran
angg
Nganderang Laku Karuhei Penyang
Balaku Hatalla Malalus Kanahuang
Tuah Rajaki Je uras Lampang
ANDAYU PANGA
PANGATEN
TEN MELAI BALAI
1. Itah
Itah Ri
Riak
ak Je Tangka
ngkaya
yaha
hann
Garing Tarantang Duhung Jumban
Batanjung Lawang Parantaran
Sama Manuju Balai Paseban
2. Itah
Itah ssam
amaa Je Hanj
Hanjak
ak Ran
Ranta
tang
ng Imp
Impah
ahay
ayak
ak
raja Uju Hakanduang Ringkin Talumbang
Batu Lawang Manggapung Panganten
Garing Tarantang
36
3. Tara
rant
ntan
angg Ita
Itahh Je
Je Han
Hanja
jakk R
Rat
ataa
Nanturung Balai Paseban Raja
Sali Padadusan Ranying Hatalla
Uka Manarima Berkat Je Baguna
4. Ba
Ballaku Asi Je Hai T
Tuutu
Dengan Ranying Hatalla Ngambu
Masi Utus Je Raja Bunu
Tutuh Kameluh Je limut batu
5. Ba
Bata
tanj
njun
ungg La
Lawa
wang
ng JJee Pa
Para
rant
ntar
aran
an
Dahinag Baya I-laku Kabujuran
Pahayak Asin Je Kanaruhan
Jeleng Haseban Balai paseban
6. Ja
Jatt
ttaa N
Nan
ange
gera
ra Ha
Hata
tallllaa Ma
Masi
si
Pahayak Tarantang Kareh Bajanji
Jangga Jangkarang Uras Masi
Panganten Hanjean pahinje Biti
7. Ha
Hadu
duru
rutt U
Ura
rass P
Put
utir
ir sant
santna
nagg
Mangat Nyarurui Bambang Penyang
Nyarurui Jarin raja Hakanduang
Nyaki Hajamban Untung Panjang
37
8. Tantur
nturan
an Ka
Kawi
winn T
Tuumu
munn He
Helu
lu
Tunggul
Tu nggul Garing Limut Batu
Endas Bulau Garing Hatungku
Ingawin Imberkat Awi
Awi Raja Uju
9. Inga
Ingawi
winn IImb
mber
erka
katt Ja
Jatt
ttaa Ha
Hata
tallllaa
Uras Inenga Kia Kuasa Kuasa
Najuri Tandak balua Narinjet
38
ANDAYU
AND AYU AT
ATII A NAHUNAN
NAHU NAN
1. Itah
tah Ni
Niri
ring
ng Ra
Rawe
weii K
Kaanda
dayyu
Balaku Berkat Hatalla Ngambu
Nahunan Utus Raja Bunu
Nyarurui Pelek tingang Bue Tatu
2. Bi
Bida
dann P
Parung Pal
alus
us Ngga
Nggata
marantau tang
ng Me
ruangMeta
tang
ng Ba
Masuk Balu
luaa
Hejen
Nyingkap Pakang Sangkum Kayun Je
Bambang Penyang
3. Ka
Karu
rung
ngut
ut Auh Je Buru
Burung
ng Li
Linnggu
Melai Tahanjungan Je Pinang Lewu
Kabajuran Bitim Tingang Esu
Hapanduyan Danum Kalang Labehu
5 Bidan N
Naatilang Nyalung JJaatta
Awang Basial
Basial Dia Baguna
39
6. Pa
Palu
luss Tara
rant
ntan
angg Pand
Pandui
ui Pase
Pasewu
wutt
Mandui Panduyan hatalla
Ngambu Uei Sawang Ranying
Bunu Mantis Penyang Je
Sangkalemu
7. Ma
Manndui N
Nya
yalu
lunng Pa
Pannduy
uyan
an Ja
Jatt
ttaa
Napupuk Guhung Ranying Hatalla
Sangkum Pantis Panyangka Tatamba
Mangat Tarantang Belum Baguna
8. Sa
Sammbil
bil Ma
Manndui P
Pan
andduya
uyan Jat
Jatta
Bidan Hamauh Hayak Bajapa
Saumur Belum Huang Dunia
Tarantang Mandinu Berkat Hatalla
10.. Bi
10 Bida
dann Sam
Sampapaii T
Tiw
iwin
ingg Pa
Panj
njan
angg Pe
Pete
tekk
Sintel palus Manambang Tapajakan
Kameluh bara Tumbang Tapajakan
raja Tunggal sangumang
40
11. Bid
Bidan
an M
Miar
iar H
Hama
amauh
uh K
Kia
ia
Balaku Berkat Ranying Hatalla
Kabajuran Uras Dahiang Baya
Palus Nyelem Labehun Huma
12.. Taran
12 rantan
tangg Ny
Nyawa
awauu La
Labeh
behun
un H
Huma
uma
Gawin Bidan Huang Kuasa
Hajamban Behas Tambak Raja
Nyingkap sawang nangkenya Hatalla
13.. Taran
13 rantan
tangg Na
Nahu
hunan
nan jadi
jadi Ina
Inaran
rangg
Nabasan Raja Hakanduang
Mendeng Nokiu Indang Apang
Nyikap bapahan Je Kayun Penyang
14. Bid
Bidan
an Har
Harui
ui T
Teera
raii Mimb
Mimbing
ing T
Taaranta
rantang
ng
Bablai Bidang Talamping Lumpang
Toso Palus I-Imbing Anak Nangkenya
Auh Bataling
15.. Hu
15 Huan
angg He
Hete
te K
Kal
alun
unen
en R
Rat
ataa Bawi
Bawi
Hatue Bakas Tabela Malalus Peteh
Ranying Hatalla Manyaki
Tarantang Mahapan Daha
D aha
41
16.. Tara
16 rant
ntan
angg Iny
Inyak
akii Mah
Mahap
apan
an Da
Daha
ha
Hayak Imeteh Auh Baguna
Tarantang Belum Huang Dunia
Bingat Peteh Ranying Hatalla
17. Pete
Petehh RRanyi
anying
ng hatal
hatalla
la H
Huran
uran
Akan Kalunen
Kalunen jadi Insana
Insanann
Huang Kitab Je Panaturan
Jite Kilau Petunjuk jalan
18. Baba
Babalai
lai Gar
Garing
ing T
Tuka
ukang
ng T
Tuya
uyang
ng
Menyang Karungut Indang Apang
Karungut Ngandayu Kilau Manimang
20. Tik
Tikas
as T
Tuh
uh H
Helu
elu R
Rawei
awei Kan
Kandayu
dayu
Nahunan Ungkup Je Raja Bunu
Manumun Pelek Je Bue Tatu
Mamenyang Peteh Hatalla Ngambu
42
21. Auh Kandayu
Kandayu Paha
PahammBBagu
aguna
na
Jite I-Nyimpei tuntang Irima
Amun Ta Tarantang Bakas JeJeha
ha
Ela Nalingau Peteh Hatalla
22. Pete
Petehh Hatal
Hatalla
la Jadi Insan
Insanan
an
Huang Kadayu tuntang Panaturan
Jite bujur Je Kabajuran
Inetei tarantang Andau Harian
23.. Ita
23 Itahh Kal
Kalun
unee Jad
Jadii Nah
Nahuna
unann
Nyarurui Pelek Tanduhan Huran
Ela Nalingau Je Kharingan Harus
Imbina Saumur Jaman
ANDAY
ANDAYU
U MALUPUT HAJAT
1. Ayu IIta
tahh Ba
Baka
kass Ta
Tabel
elaa
Basarah Ngandayu Sama-sama
Basarah Manara Ranying Hatalla
Awi Berkat Jadi
Jadi Inenga
2. Itah
Itah Ba
Basa
sara
rahh M
Maalupu
luputt H
Haj
ajat
at,,
Dengan Parapah je Sahur Sambat
Ranying Hatalla Dumah Mamberkat
Manenga Sampai Kare Hajat Niat
43
3. Tabe Sa
Sala
lama
matt LLin
ingu
gu Na
Nala
lata
taii Ayu
Basarah Itah Handiai Umba
Kaharingan Ela Barangai Hajat
5. Aw
Awii te Aka
kann B
Bak
akas
as Tabela
bela
Ungkup Kaharingan tuh Ela
Laya Berkat je Dinun Jete Ihaga
Mangat Lampang Halajur Sewut Sarita
6. Tuntan
ntangg T
Tin
inai
ai Ela Ka
Kala
lape
pean
an
Palampang Tarung je Kaharingan
Mangkar manyiwuh Penyang Pasihan
Basarah Marawei Kula Jalahan
7. Be
Belu
lum
mBBah
ahal
alap
ap Ba
Ba-a-ate
teii Buj
Bujur
ur
Mangejau Taluh
Taluh Ije
I je Mandaur
Angui Malengai
Malengai Ela Haku
Hakumpul
mpul
Jite Pangingat Sahapus Umur
44
8. Tunta
tanng T
Tiina
naii Ela
Ela Lay
ayaa
Keleh Umba Peteh Ranying Hatalla
Awi Tikas
Tikas iye Palin
Palingg Kuasa
Eweh je Laya Ie Hayang Mananya
9. Aw
Awii Ka
Kalu
lune
nenn HHua
uang
ng Du
Duni
niaa A
Alu
luhh
je Menteng Hayak
Hayak Balinga
Jatun Ati Ije Kuasa
Ije Nyambalut Kalunen Tikas Kuasa
10. Awi T
Taagal te aka
akann ulun Kal
Kalune
unenn
Aluh Kalingae
Kalingae Je Kilen-Kile
Kilen-Kilenn
Kekuatan Berenge Dia Tara Reken
Uras Nibau Malihi Kalunen
11. Ita
Itahh Jad
Jadii Kat
Katawa
awann Rata P
Pamb
ambelu
elum
m
Kalunen Huang Dunia Uras Eka
Minjam tuh sementara Akan Je
Layau Hayang Mananya
45
13. Tik
Tikas
as T
Tuh
uh He
Helu
lu A
Auh
uh Ka
Kanday
ndayuu
Kandayu Manara Hatalla
Ngambu Berkat Hatalla Jadi Dinu
Katika Basarah Tarung Batantu
ANDAYU ANA SA U
ULA
LA
1. Ayu It
Itah
ah Sa
Sama
ma Ba
Baha
haja
jatt Ma
Mand
ndur
urut
ut
Kayun Sapa-Ingat Mangat
tarantang Sakula Tamat Balaku
Hatalla Umba Mamberkat
2. Ka
Kalu
lute
te an
anga
gatt jjee K
Kaanahu
nahuan
angg
Hajamban Raja Uju Hakanduang
Sapaingat Tandak Panyalemembang
Balaku akan Garing Tarantang
3. Tara
rant
ntan
angg ssak
akul
ulaa JJee Kab
Kabaj
ajur
uran
an
Ela Nangkenya Je Sumping
Bulan Palin Sapa-Ingat ije Ihapan
Bele Sakula Batal Dia Karuan
46
4. Tina
Tinaii A
Amu
munn JJad
adii Sa
Saku
kula
la Ajar
jar G
Gur
uruu
Jete Ingguna Balaku I-Misit
Ongkos Balanja Akan Ketun
Handiai Awang Tabela
5. Bawi hat
atuue JJee Um
Umbba Gu
Gurru
Ela Mahapan Kutak Tanjaru
Ela Ketun Mikeh Balaku
Tingak Ajar Kakare Ilmu
6. Tara
rant
ntan
angg Sak
Sakul
ulaa G
Gia
iatt B
Bal
alaj
ajar
ar
Mangat Tarantang Harati Pintar
Mandurut Uras Je Pikir Akal
Huang Sakula te Ela Nakal
7. Ka
Kand
nday
ayuu Jit
Jituh
uh Auh Ma
Mamemete
tehh
Mangat Tarantang tutu Mayeneh
Aluh Narusan Sakula
Sakula Je Kueh
Balajar te Ela Je Baka Ureh
47
8. Hambaruan
Ba
Baha
haja
jatt B
Bam
amia
iatt JJee Ela
Behas EManyangen
la Ku
Kura
ranng Tingang
Manyampai Raja Uju hakanduang Mijen
Lewu kagantung Gandang
9. Ra
Rajijinn Ba
Basa
sara
rahh Tuntan
ntangg Ng
Ngan
anda
dayu
yu
Hajamban Basarah Itah Balaku
Umba Ranying Hatalla Ngambu
Mangat Masi Utus Raja Bunu
10. Gan
Ganan
an tand
tandak
ak Halajur
Halajur Maja
Malinggar Langit Raja Kuasa
Manyampai Balai Ranying Hatalla
Napatah Bulau Paseban Raja
11. Bala
Balaku
ku Ke
Ketun
tun Ela Ngal
Ngalapea
apeann Ran
Ranying
ying
Hatalla Je Katamparan Ie Nantisan
Nyalung Kaharingan Hayak
Mandehen Bulau Hambaruan
48
13. Bal
Balaku
aku Ke
Ketu
tunn ela Ma
Mamb
mbuka
uka
Jalan Angui Tame N Nyaranta
yaranta
Keleh Rajin Badeder Ngandayu Mansana
Mandehen Peteh Ranying Hatalla
14. Ngan
Ngandayu
dayu Mansana
Mansana E
Ela
la Ha
Halisa
lisang
ng
Mansanan Kahalap Pantai Sangiang
Peteh Mandehen Jete Mambatang
Mangat Pambelum Te Tatau Sanang
15. Kalu
Kalute
te Ki
Kiaa Umb
Umbaa Pa
Pander
nder sarit
saritaa
Dengan Jalahan, ie Tundah Kula
Kutak Pander I-atur Rata
Ingat Halajur Ranying Hatalla
16.. Aka
16 Akann Ung
Ungkup
kup It
Itah
ah Ka
Kahar
haring
ingan
an
Auh Gawi Jadi In-Sanan
In-Sanan Mangat
Kalunen Rata Katawan Ampin
Kabujur Tanduhan Huran
17. Atun Ti
Tinai
nai Ije Mambatan
Mambatangg
Aluh Manajung
Manajung Pahewa
Pahewann A
Antang
ntang
Ela Sampai Hambaruan Layang
Mangat Tarung Lampang Hagatang
49
18.. Alu
18 Aluhh Nyel
Nyelem
em KaKala
lang
ng La
Labeh
behuu
Dia Baka Tau Je Giring Bulu
Ela MIkeh Itah Balaku
Itah Manetei
Manet ei Ta
Tanduhan
nduhan H
Helu
elu
19.. Alu
19 Aluhh Kan
Kankue
kuehh Namu
Namuei
ei Ha
Halis
lisan
an
Ela Marusak Je Itung Huang
21.. Tikas
21 Tikas T
Tuh
uh H
Helu
elu JJee Haja
Hajatt Niat
Mandurut Kayung Je Sapaingat
Bahajat Tarantang sakula Tamat
Ranying hatalla Dumah Mamberkat
M amberkat
50
ANDAY
ANDAYU
U ALEM PENDENG HUMA
1. Ny
Nyah
ahuu H
Hai
ai Ayun
yun Hak
Hakumumba
bang
ng
Mandurut Untung Raja Hakanduang
Ranying Hatalla Ije Ingguang
Nuntung Itung Nyambung Kanahuang
2. He
Hetu
tuhh IIta
tahh Rat
Rataa M
Man
anim
iman
angg M
Man
andu
duru
rutt
Panatau Laku Kasanang Nampa
Pendeng Parung Mahawang,
Sambalun Penyang Tingang Sangiang
3. Pe
Pend
nden
engg P
Par
arun
ungg M
Mah
ahaw
awaang
Parung Tabasan
Tabasan Tingang Sangiang
Mangat Hai Je Pahalendang
Eka Tarung
Tarung Lamp
Lampang
ang Hagatang
4. Ra
Rany
nyin
ingg Ha
Hata
tallllaa T
Taant
ntah
ahia
iann Hu
Hura
rann
Masi Tunggul Garing Janjahunan
Bisak Bendang Jadi Injekan
Parung Hai Ampie te Kajadian
5. Limu
Limutt B
Bat
atuu Han
Hanja
jakk Ra
Rant
ntan
angg P
Par
arun
ungg H
Hai
ai
51
6. Limb
Limbah
ah Te Tinai
inai IIta
tahh Ba
Bala
laku
ku
Umba Ranying Hatalla Ngambu
Masi Utus Je Raja Bunu Tutuh
Kameluh Je Limut Batu
7. Itah
Itah P
Pen
enddeng
eng Pa
Paru
rung
ng Ma
Maha
hawa
wang
ng
Inyalupu Karuhei Je Bambang Penyang
Eka Tarung
Tarung Lamp
Lampang
ang Hagatang
Sangkum Panyampah Garing Narantang
8. Ka
Kalu
lute
te IIta
tahh Ja
Jadi
di B
Baajapa
japa Ba
Bala
laku
ku
Berkat Ranying Hatalla Hetuh
Itah mampendeng Huma Uka
Salamat Belum Baguna
9. Ha
Hata
tallllaa Na
Nang
ngki
kililikk Ja
Jatt
ttaa Na
Nang
nger
eraa Ka
Karu
ruhe
heii
Sambalut Je Huang Huma Nyalupu
Kayu Sangga Tatamba Penyang
Sangakemu Je Ngambu Ngiwa
10.. Ita
10 Itahh Basar
Basarah
ah JJee El
Elaa Pe
Peda
da
Balaku Berkat Ranying Hatalla
Kitab Panaturan Rajin Imbasa
Hayak Ngandau Sambil Barima
52
11. Hag
Haguet
uet Ba
Basar
sarah
ah El
Elaa Mah
Mahame
amenn
Balaku Petunjuk Ela Langkamen
Badoa Pahayak Kula Je Beken
Berkat Muhun Behas Hariten
12. Sahu
Sahurr Pa
Parapa
rapahh In
Inarin
arinjet
jet Kea
Balaku Berkat Tuh Ewen Umba
Bangkusan Timpung Inenga Tanda
Jamban Mandinu Berkat Hatalla
13. Tik
Tikas
as T
Tuh
uh He
Helu
lu Rawei
Rawei Kan
Kandayu
dayu
Basarah Umba Hatalla Ngambu
Mangat Ie Masi Ela Bagetu
53
1. He
Hetu
tuhh T
Tin
inai
ai It
Itah
ah Ma
Mani
nima
mang
ng
Ranying Hatalla Ije Inggenang
Itah Rata Je Hanjak Rantang
Taheta Narima Parung Mahawang
2. Itah
Itah Na
Nari
rima
ma Pa
Paru
rung
ng Ma
Maha
hawa
wanng
Parung Tabasan Tuh Jarin Tingang
Bahalap Hayak Hai Pahalendeng
Kilau Parung Jatta Balawang
3. Itah
Itah S
Sam
aman
andi
diai
ai Je Han
Hanja
jakk R
Rat
ataa
Huma Hai Hayak Baguna
Mampahayak
Mampahay ak Berkat Ranying
Hatalla Masi Itah Mandinu Huma
4. Het
etuuh IIta
tahh JJee Ura
Urass M
Mititee
Pasin Hatalla Je Tutu Te Tegege
Intu Bentuk Kalunen Are
Behas I-Intih Harinten Pire
5. Sa
Sara
ratt Ita
Itahh JJee B
Bul
ulii H
Hum
umaa M
Maang
ngat
at
Rajaki Halajur Manyupa Ela
Mawi Kalahi Kajama Kutak
Pander Keleh Bajenta
54
6. Ar
Aree Sara
Saratt It
Itah
ah Ma
Maha
hapa
pann Ma-a
Ma-ama
mall
Sinta Jite Pedoman Peteh Hatalla
Atun Insanan
Insanan Inyurat Huang Buku
Buku
Je Panaturan
7. Ar
Aree Sara
Saratt IjIjee Bagu
Baguna
na It
Itah
ah
Melai Huma
Hu ma T Taaheta Kum
Kumii
tatawe Parahan Kajenta Rajin
Nyarungan Tamuei Maja
8. Ka
Kalu
lute
te Huma
Huma Je Kaba
Kabaju
jura
rann
Sukup Tipeng Je Bahalap Ukuran
Putir Bakurung Jite Ihapan
Bahan Taraju Jite Ihapan
9. Tina
Tinaii Ang
ngat
at Je Kana
Kanahu
huan
angg Ita
Itahh
Melai Parung Mahawang Balaku
Belum Je Tatau Sanang Hatalla
Manenga Umur Panjang
10.. Sa
10 Sarat
rat Ain
Ain Ita
Itahh Je Buli Hu
Huma
ma Nya
Nyaki
ki
Jihi Bakas,Jihi Tabela Mandai
Kangambu te Bara Ngiwa Naga
Hai Epat Je Hapanyila
55
11. Sa
Salat
latin
in Par
Parun
ungg Nyak
Nyakii Ingg
Ingguan
uangg
Nyaki Tingang Epat Hatalumbang
12. Tik
Tikas
as T
Tuh
uh H
Helu
elu R
Rawei
awei Kan
Kandayu
dayu
Balaku Asin Hatalla Ngambu Masi
Utus Je Raja Bunu Sahapus
Kalunen Kampungan Bunu
13.. Sam
13 Sampai
pai He
Hetuh
tuh JJee riwut
riwut Raw
Rawei
ei
Hajamban Pumpung Basarah Bewei
Basarah Penyang Je Hinje Simpei
Balaku Hatalla Pahayak Ikei
ANDAY
ANDAYU
U ALEM ULUH HANDA MANUGAL
1. Ay
Ayuu Ita
Itahh S
Sam
amaa N
Nga
gand
nder
eran
angg R
Ran
anyi
ying
ng
Hatalla Ije Ingguang Ngandayu
mandurut Raja Hakanduang Ngaragan
Bukit Kagantung Gandang
2. Tamp
mpar
aran
an Pa
Pare
reii Man
Manya
yang
ngen
en T
Tin
inga
gang
ng
Tuntang Pulut Lumpung Penyang
Gaduhan Putir
Puti r Selung Tamanang
Nangkaluma Awi Raja Angking Penyang
56
3. An
Anda
dauu T
Tee Ki
Kiaa H
Hat
atue
uenn JJat
atta
ta
Babalang Bulau Lampang Babala
Ie Dumah Palus Umba Ngajadian
Parei Tumun Sarita
4. Limb
Limbah
ah T
Tee Ewen
Ewen K
Kap
apel
elen
engg Re
Rent
nten
engg
Nyapenda Garing Kapandereh Renteng
Intu Bukit Rundung Kereng
Saluruh Raja Uras Hakampeleng
5. Palus
lus Ra
Raja
ja Du
Duma
mahh Ma
Mani
nima
mang
ng
Nyarantang Panuhan Uka Kanahuang
Paharin Awi Selung Tamanang
Basaluh manjadi Parei Manyangen Tingang
6. Ew
Eweh
eh KKal
alun
unen
en D
Dia
ia M
Man
angg
ggan
anaang
Behas Parei Manyangen Tingang
Ie Dia Baumur Panjang
Rajaki Tapas
Tapas Be
Belum
lum Kurang
7. Ka
Kalu
lute
te T
Taant
ntur
uran
an Tumun
umun S
Sar
arta
ta IIee
Hadurut Hayak Kuasa Panjajuri
Hayak Paseban Raja Handurut
Hayak Lambang Palangka
57
8. Ie Ha
Hadu
duru
rutt Akan
kan Dun
Dunia
ia Due
Due
Pampeteh Ie Mahaga
Nyalamat Kalunen Buli Hatalla
Intu Lewu Lewun Kuasa
9. Ikau
Ikau Tuh P
Par
arei
ei Many
Manyanange
genn Tin
Tinga
gang
ng
Andau Tuh
Tuh T
Tinai
inai Bitim Halisang
Halisang
Naga Hai Mahi Ingguang
Tuah Rajaki Uras Ingguang
11. Putir B
Baupa
aupakk AAmas
mas Mi
Misik
sik Ha
Hagata
gatang
ng
Mamuat Bulau Intan Je Lenda-Lendang
Tarung Bitim
B itim Ayum Hak
Hakumbang
umbang
Pampeteh Hatalla Katika Usang
12. Tarung Bit
Bitim
im Saha
Sahapus
pus Duni
Duniaa Najiri
Bulau Je Pungkal Raja Tingang
Kampeleng Tambun Hasupa Ngatah
Bitim Hadurut Maja
58
13. Pali
Palinn Pa
Parei
rei Je Ma
Manyan
nyangen
gen Tingan
Tingangg
Supak Dare Ela Nantuwang
Sarangan Behas Je Ela Buang
Danum Kayu Je Ela Kurang
14. Tin
Tinai
ai B
Belum
elum Ela P
Panya
anyapapa E
Ela
la
Mangutuk Je Tunda Kula
Kabisit Kakuhu Inganan Rata
Kajenta Kajurah Jita Ihapa
15. Kaku
Kakulas
las Katehu
Katehu Ela Iha
Ihapa
pa
Mangat Rajaki Je Rajin
Maja Itah Ela Kalahi Kajama
Kahiri Ngana Je Paut Ela
16. Tu
Tuntan
ntangg Tinai
Tinai Je El
Elaa Laya Ka
Kahala
halapp
Karasih Uras Ihaga Rasih Uras
Taluh Je Papa Jamban Mamarit
Sangumang Maja
59
19.. Hor
19 Hormat
mat Um
Umbaba Je IInd
ndang
ang Apa
pang
ng
Mangat Batuah Baumur Panjang
Tundah
Tundah Kula Uras Inyayang
Nyarurui Pelek Indang Sangomang
20. Basa
Basarah
rah N
Ngand
gandayu
ayu Paha
Paham
m Ba
Baguna
guna
Amal Belum Huang
Huang Dunia
Kitab Panaturan Rajin Imbasa
Auh Kandayu
Kandayu Uras Irima
21. Tik
Tikas
as T
Tuh
uh He
Helu
lu A
Auh
uh Ka
Kanday
ndayuu
Hajamban Basarah
Dengan Ranying Tuh Itah
Hatalla Balaku
Ngambu
Uka Basarah
Ba sarah Tuh Ta
Tatau
tau Baramu
22. Haja
Hajamban
mban KKanda
andayuyu T
Tuh
uh Itah Ngan
Nganderan
derangg
Balaku Tarung Itah Hagatang Hajamban
Kandayu Tuntung Kanderang Balaku
Hatalla Manenga Kasanang
60
ANDAY
ANDAYU
U A AN ULUH IJE HANDA TIWAH
1. Ay
Ayuu Ita
Itahh Sam
Samaa N
Nga
gand
nder
eran
angg M
Man
anya
yamp
mpai
ai
Hatalla Patut Ingganang Hajamban
Basarah Tuntang Nganderang Itah
Mansanan Handak Tiwah Tingang
2. Ha
Haja
jamb
mban
an B
Bas
asar
arah
ah Tunta
untang
ng Nga
Ngand
nday
ayuu
Itah MansanaN Salabih Helu
Intu Luwuk Kapungan Bunu
Itah Handak Ngentang Tiwah Bunu
3. Itah
Itah Ba
Bala
laku
ku Sahu
Sahurr Par
Parap
apah
ah
Uras handurut Pahayak itah
Uka Mahaga Katika Tiwah
Tuntang Hatalla Tau Masi Itah
4. Ba
Bala
laku
ku De
Deng
ngan
an Ja
Jatt
ttaa S
San
angi
gian
angg IIjijinn
Pampahilep Patahu Antang Saluruh
Parapah Uras Ingganang Uka
Mahaga Metuh Tiwah Tingang
5. Ga
Gawi
winn ttiw
iwaah P
Paaham B
Baaguna
Berkat Hatalla Gitan Babala Ulih
Mantehau Kalunen Maja
Palampang Tarung Sewut Sarita
61
6. Ka
Katitika
ka Tiwa
wahh IIta
tahh Mam
Mamal
alii E
Ela
la
Kaboho Ela Kalahi Pakat
Bulat Hatue Bawi Mangat
Ranying Hatalla Masi
7. Tiwah Manul
ulaak Je Ruta
utas Pa
Palili
8. Gaw
awin
in Tiwah E
Ela
la Ihi
hitu
tunng M
Maangat
Itah Hagatang
Haga tang Ta
Tarung
rung Lewun
Lew un
Hatalla Ije Nanturung Ranying
Hatalla Mamberkat Itung
9. Am
Amppin Asin Ra
Rany
nyin
ingg H
Hat
ataallllaa
Halalian Kalunen Bara Dunia
Bele Kalunen Hayang Mananya
Tiwah Tingang Tatap IIhaga
haga
10.. Tina
10 Tinaii Ka
Karu
rugi
gi E
Ela
la IIng
ngga
gana
nang
ng
Mangat Tarung Tau Hagatang
Lewu Tatau
Tatau Ije IIngguang
ngguang
Eka Pambelum Sapanja-panjang
62
11. Ga
Gawi
winn T
Tiw
iwah
ah Di
Diaa B
Bab
abeh
ehat
at
Amun Kalunen Katawan
Katawan Hakekat
Amun Kalunen Katawan
Katawan Hakekat
Hajamban Tiwah Hatalla Mamberkat
Majar Kalunen Uka Tau Pakat
12.. Gaw
12 Gawin
in T
Tiw
iwah
ah T
Tee Ka
Kareh
reh Gitan
Gitan
Palampang Tarung Haring Kaharingan
Malalus Peteh Hatalla Huran
Akan Suntu And
Andauau Harian
13.. He
13 Hete
te IIta
tahh Ka
Kare
rehh Ma
Many
nyak
aksi
si
Hatalla Parahan Kuasa Hai
Pesta Tiwah Te Ampie Rami
Patut Ingumang Gagenep Biti
14.. Ar
14 Aree P
Pes
esta
ta H
Hua
uang
ng Du
Duni
niaa
Pesta Tiwah Jatun Manyama
Ampi Rami Dia Lalangena
Lalangena
Tau Mantehau Kalunen Maja
63
16.. Aw
16 Awii Kal
Kalune
unenn Hua
Huang
ng Dunia
Dunia
Aluh Je Menteng
Menteng tuntang
Balinga Jatun Ati Ije Kuasa
Nyalamat Kalunen Tikas Hatalla
17. Tikas
Tikas TU
TUhh H
Helu
elu Auh Kan
Kande
deran
rangg
Masanan handak Je Tiwah Tingang
Balaku Tarung Itah Hagatang Tuah
Rajaki Je Uras Lampang
ANDAY
ANDAYU
U LIMBAH TIWAH
1. Itah
Itah Ni
Niri
ring
ng Bu
Bula
lauu Madu
Maduru
rutt
Jamban Kandayu Bahing Karungut
Peteh Nyai Je Inai Mangut
Parit Balanga Je Runjan Riwut
2. Itah
Itah Pa
Palu
luss Bah
Bahing
ing Tim
iman
angg
Namuei Bukit Kangantung Gandang
Raja Ngambu Ije Ingguang Mahaga
Panatau Je Kayu Erang
64
3. He
Hete
te Uka
Uka K
Kal
alun
unen
en Ba
Bala
laku
ku Raja
Raja
Kameluh Je Intu Ngambu Basarah
Limbah Je Ngentang Nyahu Mangat
Basuang Je Gantang Uju
4. Gaw
awii H
Haai P
Paaha
ham
m Bag
Bagun
unaa
Mumpung Tingang Je Ngaju Ngawa
Kalunen Panggil Tambun Hasupa
Nangkenya Nalatai Lunuk Mamua
5. Gaw
awii H
Haai JJee Jadi
adi Gitan
itan
Akan Kakare Ungkup
Ungkup Babuhan
6. Gaw
awii Ha
Haii Dia Ihi
hittung
Akan Kaharingan
Kaharingan Palamp
Palampang
ang T
Taarung
Lewu Tatau Ije Nanturung
Raja Ngambu Manyambung Untung
7. Aw
Awii Pa
Pasi
sinn Rany
Ranyin
ingg Hata
Hatallllaa
Halalian Itah Bara Dunia
Bele Kalunen Hayang Mananya
Tiwah Tingang Tatap
Tatap Ihaga
65
8. Tin
inai
ai Karu
Karugi
gi El
Elaa IIng
nggganan
anan
Kaharingan Belum Tarung Lampang
Lewu Tatau
Tatau Ije IIngguang
ngguang
Uka Pambelum Sapanja-panjang
9. Gaw
awii Ha
Haii Je Jadi
adi Gitan
itan
Palampang Tarung Itah Kaharingan
Malalus Peteh Hatalla Huran Akan
Suntu Andau Harian
12. Sam
Sampai
pai T
Tuh
uh H
Helu
elu Au
Auhh Kand
Kandayu
ayu
Basarah Limbah Je Ngentang
Nyahu Dengan Hatalla Itah Balaku
Akan Kaharingan
Kaharingan TTaatau Baramu
66
1. He
Hetu
tuhh IIttah S
Saama Ma
Mannara
ranng
Janjin Ranying Hatalla Usang
Ela Mikeh Ela Kia Bimbang
Jalahan Itah Je Jadi Layang
2. Am
Amppin KKaalune
lunenn Si
Sia-
a-Si
Siaa
Biti Bereng Hayang Manaya
Sial Hai jadi Manyupa Akan
4. Ka
Kalu
lune
nenn B
Bap
apik
ikir
ir Tuh E
Ela
la Sa
Sala
la
Janjin Itah Sampai Katika
Kalunen Dumah Awi Kuasa
Haluli Tinai Buli Hatalla
5. Ita
tahh Ela
Ela Geger Man
anaahan
Pampatei Jite Nah Kilau Jamban
Ranying Hatalla Jadi Manduan
Lawu Tatau Eka Tujuan
67
6. He
Hetu
tuhh IIta
tahh T
Tin
inai
ai Mana
Manara
rang
ng Ja
Janj
njin
in
7. Le
Lewu
wu Tatatauu T
Tee Lewu
Lewu Hai
Hai E
Eka
ka
Hatalla Jadi In-Janji Eka
Bakumpul Barami-Rami
Lewun Pambelum Ije Katatahi
8. Itah
Itah Ur
Uras
as Ja
Jadi
di Kata
Katawa
wann Asi
sinn
Hatalla Katika Huran Genep
Ie Jadi Mansanan Akan
Kalunen Rata Katawan
9. Itah
Itah Ma
Many
nyar
arah
ah El
Elaa Bimb
Bimban
angg
Ranying Hatalla Ije Ingguang Itah
Susah Balaku Sanang Tarantang
Nule Tarung
Tarung Hagatang
10. Tik
Tikas
as He
Hetuh
tuh R
Riwut
iwut Rawei
Rawei Bas
Basarah
arah
Penyang Je Hinje Simpei Inyimpei
Indehen Je Huang Atei Janjin
Hatalla Jadi Penyang Karuhei
68
11. Kalu
Kalute
te Au
Auhh Raw
Rawei
ei Ka
Kanda
ndayu
yu
Mansanan Janjin Hatalla Ngambu
Hatalla Mameteh Katika Helu
Tarantang Nule Ela Manyalu
ANDAY
ANDAYU
U METUH MENGUBUR
1. Ay
Ayuu It
Itah
ah Sa
Sama
ma Mana
Manara
rang
ng Ja
Janj
njin
in
Ranying Hatalla Usang Liau
Kaharingan Kanesek Layang Raja
Entai Nyuhu Tege Manambang
2. Pa
Pasa
saha
hann R
Rau
aung
ng Ja
Jadi
di In
Ingg
ggua
uang
ng
Eka Tarung Tau Lampang
Mentai Raja
Ra ja Duhung Mama T
Taandang
Imbit Talawang Jambu Bahandang
69
3. Am
Amunun Taru
rung
ng Ja
Jadi
di Lamp
Lampan
angg Mis
Misik
ik
Bitim Bara Tiruh Tingang Nalian
Lanting Eka Ije I-ngguang
Inggaduh Awi Balu Indu Rangkang
4. Ba
Balu
lu Indu
Indu Ra
Rang
ngka
kang
ng Ba
Baka
kass LLew
ewuu
Jamban Liau je Naliung Liu
Napatah Bulau Je Sangkalemu
Nyengkuk Liang Ije Kajanjulu
5. Lewu Tata
tauu Le
Lewu Ha
Hai
Hai Pahalendang te Hayak Rami
Tokiu Lahap Kueh Puji Suni
Kanjan Tari Baganti-ganti
6. Ka
Kallute Kar
aram
amin
in Lewu
wunn
Hatalla Akan Kalunen Jadi
Sadia Aluh Jipen Atawa Raja
Buli Hatalla Te Sama Rata
7. Ka
Kalu
lute
te IIta
tahh Ja
Jadi
di IIns
nsum
uman
an R
Ran
anyi
ying
ng
Hatalla Jadi Mansanan Lewun
Hatalla Tatau Nyahukan Nyaring
Panyaraya Dia Katawan
70
8. Int
ntuu He
Hette U
Urras LLiiau Ha
Hannja
jakk
Pambelum Taheta Eka Kahandak
Lewu Tatau Jadi I-Andak
Peteh Hatala Dia Balekak
9. Awa
wang
ng Su
Susa
sahh IInt
ntuu H
Het
etee S
San
anan
angg
Lewu Tatau Akan Ingguang Hete
10. Tik
Tikas
as H
Hetuh
etuh Rawei
Rawei M
Manar
anarang
ang
Manarang Janjin Hatalla Usang
Balaku Tarung Nule te Lampang
Batuah Belum Je Tatau Sanang
11. Taranta
rantang
ng Nul
Nulee Bala
Balaku
ku A
Asi
si
Terai Bakanduang Rutas Kapali
Kalunen Handiai Hatue Bawi
Balaku Inenga Tuah Rajaki
12. Ike
Ikeii La
Laku
ku T
Tua
uahh Ra
Rajak
jakii
Jatta Nanggera Hatalla Masi
Bakas Tabela Hatue Bawi Bereng
Barigas Hambaruan Buli
71
ANDAY
ANDAYU
U LIMBAH MANGUBUR
1. Ita
tahh B
Baala
lakku U
Umb
mbaa H
Haata
tallla G
Gan
anan
an
Tandak Palus Balua Nyarurui
Lingun Je Penyang Raja Tandak
Nyawau Labehun Huma