Anda di halaman 1dari 98

@dropdown

@
A. ANALISIS DAYA DUKUNG PONDASI TERHADAP BEBAN STRUKTUR

LL

Jarak dari tepi pile cap ke tiang = 0.3 Diameter tiang


Jarak antar tiang pile = 0.5 Diameter tiang

1. KOORDINAT POSISI TIANG PILE


Posisi Arah x (xp) Posisi Arah y (yp)
Nama Pile
m (m)
Pile 1 0.600 0.600
Pile 2 0.000 0.000
Pile 3 0.000 0.000
Pile 4 0.000 0.000

2. DATA PONDASI
2.A. PILE CAP
Lebar pile cap, Lx = 2.40 m
Panjang pile cap, Ly = 2.40 m
Luas pile cap, Acap = Lx * Ly = 5.76 m2
Tebal pile cap, Dcap = 0.20 m
Kedalaman pondasi, Df = 1.00 m
Tinggi tanah diatas pile cap, hsoil = 0.80 m
Berat jenis beton, gconc = 24.00 kN/m3
Berat jenis tanah, gsoil = 16.00 kN/m3
2.B. KOLOM
Lebar kolom, Ix,col = 0.20 m
Panjang kolom, Iy,col = 0.20 m
Koordinat posisi kolom arah x, xc = 0.00 m
Koordinat posisi kolom arah y, yc = 1.20 m
2.C. TIANG PILE
Diameter tiang pile, hpile = 0.30 m
Daya dukung izin aksial tekan tiang pile, PpC,allow = 300 kN
Daya dukung izin aksial tarik tiang pile, PpT,allow = 0.00 kN
Daya dukung izin lateral tiang pile, Vp,allow = 30.0 kN 3
Jumlah tiang, Np = 1.00 bh
Jarak kepala tiang terhadap sisi bawah pile cap, d embed = 0.10 m

3. PEMBEBANAN PONDASI AKIBAT BEBAN SERVICE


Berat pile cap dan tanah diatas nya, Pd,area :
gconc * Lx * Ly * Dcap + hsoil * gsoil * (Lx * Ly - Ix * Iy) = 100.86 kN
Beban aksial kolom struktur atas (beban service), P = 22.46 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah x, Vx = 0.11 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah y, Vy = 0.0016 kN (input dari SAP2000)
Momen kolom arah x (beban service), Mx = 0.0047 kNm (input dari SAP2000)
Momen kolom arah y (beban service), My = 0.2516 kNm (input dari SAP2000)

4. TITIK PUSAT TIANG PILE GROUP


Arah x, xpg,c = (xp1 + xp2 + xp3 + xp4) / Np = 0.600 m
Arah y, ypg,c = (yp1 + yp2 + yp3 + yp4) / Np = 0.600 m

5. JARAK TITIK PUSAT TERHADAP POSISI TIANG PILE


Pile 1 arah x, xp1,c = xp1 - xpg,c = 0.000 m
Pile 1 arah y, yp1,c = yp1 - ypg,c = 0.000 m
Pile 2 arah x, xp2,c = xp2 - xpg,c = -0.600 m
Pile 2 arah y, yp2,c = yp2 - ypg,c = -0.600 m
Pile 3 arah x, xp3,c = xp3 - xpg,c = -0.600 m
Pile 3 arah y, yp3,c = yp3 - ypg,c = -0.600 m
Pile 4 arah x, xp4,c = xp4 - xpg,c = -0.600 m
Pile 4 arah y, yp4,c = yp4 - ypg,c = -0.600 m

6. MOMEN INERSIA TIANG PILE GROUP


Momen inersia arah x, Ixx = yp1,c2 + yp2,c2 + yp3,c2 + yp4,c2 = 1.0800 m2
Momen inersia arah y, Iyy = xp1,c2 + xp2,c2 + xp3,c2 + xp4,c2 = 1.0800 m2

7. EKSENTRISITAS PEMBEBANAN KOLOM TERHADAP TITIK PUSAT TIANG PILE GROUP


Eksentrisitas beban kolom arah x, ex,c = xc - xpg,c = -0.600 m
Eksentrisitas beban kolom arah y, ey,c = yc - ypg,c = 0.600 m

8. BEBAN AKSIAL, GESER DAN MOMEN YANG DITERIMA TIANG PILE AKIBAT BEBAN SERVICE
Momen arah x, Mx,Des = Mx + (-1) * Vy * Dcap = -0.02 kNm
Momen arah y, My,Des = My + Vx * Dcap = 0.25 kNm
Beban geser yang diterima masing-masing tiang pile akibat :
Geser arah x, Vp,x = Vx / Np = 0.11 kN
Geser arah y, Vp,y = Vy / Np = 0.00 kN
Besar beban aksial yang diterima tiang pile :
Tiang pile P1
Pp1 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp1,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp1,c / Ixx = 123.33 kN
Tiang pile P2
Pp2 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp2,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp2,c / Ixx = 123.48 kN
Tiang pile P3
Pp3 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp3,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp3,c / Ixx = 123.48 kN
Tiang pile P4
Pp4 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp4,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp4,c / Ixx = 123.48 kN

9. KONTROL BEBAN AKSIAL DAN GESER YANG DITERIMA TIANG PILE


Beban geser tiang pile arah x, Vp,x = 0.11 kN
Beban geser tiang pile arah y, Vp,y = 0.00 kN
Gaya geser dua arah, Vp,R = √(Vp,x² + Vp,y²) = 0.11 kN
Vp,R < Vp,allow…(OK)

Tiang pile yang menerima beban aksial terbesar, maxpile = (Pp1,Pp2,Pp3,Pp4) = 123.48 kN
maxpile < PpC,allow…(OK)

B. DESAIN PENULANGAN PILE CAP


1. MATERIAL PONDASI
Mutu beton, f’c = 25 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 400 MPa
Selimut bersih bawah pile cap, Cnom,bot = 50 mm
Selimut bersih atas pile cap, Cnom,top = 50 mm
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm
Posisi kolom, as = (dalam = 40, tepi = 30, sudut = 20) = 40

2. PEMBEBANAN PONDASI AKIBAT BEBAN ULTIMATE


Berat pile cap dan tanah diatas nya, PuD,area :
(gconc * Lx * Ly * Dcap + hsoil * gsoil * Lx * Ly)*1.4 = 141.21 kN
Beban aksial kolom struktur atas (beban ultimate), Pu = 439.79 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah x, Vux = 14.13 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah y, Vuy = 18.46 kN (input dari SAP2000)
Momen kolom arah x (beban ultimate), Mux = 6.01 kNm (input dari SAP2000)
Momen kolom arah y (beban ultimate), Muy = 7.47 kNm (input dari SAP2000)

3. BEBAN AKSIAL, GESER DAN MOMEN YANG DITERIMA TIANG PILE AKIBAT BEBAN ULTIMATE
Momen arah x, Mux,Des = Mux + (-1) * Vuy * Dcap = 2.32 kNm
Momen arah y, Muy,Des = Muy + Vux * Dcap = 10.30 kNm
Momen yang diterima masing-masing tiang pile akibat :
Momen arah x, Mup,x = Mux,Des / Np = 2.32 kN
Momen arah y, Mup,y = Muy,Des / Np = 10.30 kN
Momen dua arah, Mup,R = √(Mup,x² + Mup,y²) = 10.56 kNm
Beban geser yang diterima masing-masing tiang pile akibat :
Geser arah x, Vup,x = Vux / Np = 14.13 kN
Geser arah y, Vup,y = Vuy / Np = 18.46 kN
Gaya geser dua arah, Vup,R = √(Vup,x² + Vup,y²) = 23.25 kN
Besar beban aksial yang diterima tiang pile :
Tiang pile P1
Pup1 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp1,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp1,c / Ixx = 581.00 kN
Tiang pile P2
Pup2 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp2,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp2,c / Ixx = 576.57 kN
Tiang pile P3
Pup3 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp3,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp3,c / Ixx = 576.57 kN
Tiang pile P4
Pup4 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp4,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp4,c / Ixx = 576.57 kN

Tiang pile yang menerima beban aksial terbesar, maxpile = (Pp1,Pp2,Pp3,Pp4) = 58.06 kN

4. DESAIN PENULANGAN LENTUR ARAH X


Diameter tulangan rencana D 13.00 mm
su = jarak tiang ke tepi = 0.600 m
cx = (Lx - Ix) / 2 = 1.1 m
ex = cx - su = 0.500 m
Ws = Cx * Ly * hsoil * gsoil * 1.4 = 47.309 kN
Wc = Cx * Ly * Dcap * gconc * 1.4 = 17.741 kN
Momen yang terjadi pada pile cap akibat reaksi tiang,
Mux = 2 * maxpile * ex - Ws * cx / 2 - Wc * cx / 2 = 22.28 kNm
Tinggi efektif plat, d = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 30.50 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, f = 0.9
Rn = Mux / f * Ly * d2 = 11.0896
Rasio tulangan perlu, r = 0.85 * fc’ / fy * [ 1 - √ {1 – 2 * Rn / ( 0.85 * fc’ ) } ] = = Err:502
As perlu, r * Ly * d = Err:502 mm²
As min, 0.0018 * Ly * Dcap = 864 mm²
Luas tulangan yang dipakai, As.tul. = max(As perlu,Asmin) = Err:502 mm²
Digunakan tulangan = 14 D 13 mm
Luas tulangan, Asx = 1858 mm²
Kontrol luas tulangan = Err:502
Jarak tulangan rencana = 200 mm
Jarak tulangan maximum, smax = min(2 * Dcap, 457 mm) = 400 mm
Kontrol jarak tulangan = S < Smax…(OK)
Tinggi efektif blok kompressi, a = Asx * fy / (0.85 * f'c * Ly) = 14.57 mm
Faktor bentuk distribusi tegangan beton, β1 = 0.85
Kapasitas momen nominal, Mn = Asx * fy * (d - a / 2) = 17.254 kNm
Desain kapasitas momen, fMn = f * Mn = 15.529 kNm
Kontrol kapasitas momen lentur arah x = ФMn < Mux…(NG)

5. DESAIN PENULANGAN LENTUR ARAH Y


Diameter tulangan rencana D 16.00 mm
su = jarak tiang ke tepi = 0.600 m
cy = (Ly - Iy) / 2 = 1.1 m
ey = cy - su = 0.500 m
Ws = Cy * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 47.309 kN
Wc = Cy * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 17.741 kN
Momen yang terjadi pada pile cap akibat reaksi tiang,
Mux = 2 * maxpile * ey- Ws * cy / 2 - Wc * cy / 2 = 22.28 kNm
Tinggi efektif plat, d = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot / 2 = 42 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, f = 0.9
Rn = Mux / f * Lx * d2 = 5.848
Rasio tulangan perlu, r = 0.85 * fc’ / fy * [ 1 - √ {1 – 2 * Rn / ( 0.85 * fc’ ) } ] = = 0.0175
As perlu, r * Lx * d = 1764 mm²
As min, 0.0018 * Lx * Dcap = 864 mm²
Luas tulangan yang dipakai, As.tul. = max(As perlu,Asmin) = 1764 mm²
Digunakan tulangan = 12 D 16 mm
Luas tulangan, Asy = 2413 mm²
Kontrol luas tulangan = Asx > As.tul…(OK)
Jarak tulangan rencana = 200 mm
Jarak tulangan maximum, smax = min(2 * Dcap, 457 mm) = 400 mm
Kontrol jarak tulangan = S < Smax…(OK)
Tinggi efektif blok kompressi, a = Asy * fy / (0.85 * f'c * Lx) = 18.92 mm
Faktor bentuk distribusi tegangan beton, β1 = 0.85
Kapasitas momen nominal, Mn = Asy * fy * (d - a / 2) = 31.403 kNm
Desain kapasitas momen, fMn = f * Mn = 28.262 kNm
Kontrol kapasitas momen lentur arah y = ФMn > Mux…(OK)

6. KONTROL GESER PILE CAP 1 ARAH (ARAH X)


Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fy.bot - fx.bot / 2 = 30.50 mm 0.0305 m
cx = (Lx - Ix - dv) / 2 = 1.0848 m
Ws = Cx * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 46.653 kN
Wc = Cx * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 17.495 kN
Gaya geser ultimate pada muka kolom, Vu = (2*maxpile) - Ws - Wc = 51.97 kN
Momen ultimate pada muka kolom, Mu = 22.28 kNm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WL = 1700 mm 1.7 m
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm 0.077 m
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Kapasitas geser nominal,Vn = min((dv / (wL + etolerance)) * (3.5 - 2.5 * min(1.0,Mu / (Vu * dv)))
* (1.9 * l * √(f'c * 1 psi) + 0.1 * l * √(f'c * 1 psi) * max(1.0,Vu * dv / Mu)),10 * l * √(f'c * 1 psi))
* Ly * dv = 1.04 kN
Kapasitas geser desain, fVn = fv * Vn = 0.78 kN
ФVn < Vu…(NG)
7. KONTROL GESER PILE CAP 1 ARAH (ARAH Y)
Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fy.bot / 2 = 42 mm 0.042 m
cy = (Ly - Iy - dv) / 2 = 1.079 m
Ws = Cy * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 46.406 kN
Wc = Cy * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 17.402 kN
Gaya geser ultimate pada muka kolom, Vu = (2*maxpile) - Ws - Wc = 52.31 kN
Momen ultimate pada muka kolom, Mu = 22.28 kNm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WL = 1700 mm 1.7 m
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm 0.077 m
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Kapasitas geser nominal,Vn = min((dv / (wL + etolerance)) * (3.5 - 2.5 * min(1.0,Mu / (Vu * dv)))
* (1.9 * l * √(f'c * 1 psi) + 0.1 * l * √(f'c * 1 psi) * max(1.0,Vu * dv / Mu)),10 * l * √(f'c * 1 psi))
* Lx * dv = 1.98 kN
Kapasitas geser desain, fVn = fv * Vn = 1.48 kN
ФVn < Vu…(NG)
8. KONTROL TEGANGAN GESER PILE CAP 2 ARAH, PADA KELILING MUKA KOLOM
Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 26 mm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WX = -700 mm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WY = -700 mm
Lebar kolom, Ix,col = 200 mm
Panjang kolom, Iy,col = 200 mm
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Keliling geser, bs = 2 * (lx,col) + 2 * (ly,col) = 800 mm
Luas area geser, Ageser = Ix,col * Iy,col = 40000 mm²
Gaya geser ultimate, Vu = abs(Sum(Pup1,Pup2,Pup3,Pup4) - 1.4
* (gconc * Dcap + gsoil * hsoil) * (Acap - Ageser)) = 2169.77 kN
Tegangan geser ultimate akibat beban vertikal, vumod = max(Vu / (bs * dv),0 MPa) = 104.316 MPa
Faktor geometri kolom, β = ly,col / lx,col = 1.00
Faktor lokasi kolom, as = 40
Persamaan kuat geser beton :
vcpa = 0.17 * (1 + 2 / β) * l * √(f'c * 1 MPa) = 2.550 MPa
vcpb = 0.083 * (as * dv / bs + 2) * l * √(f'c * 1 MPa) = 1.370 MPa
vcpc = 0.33 * l * √(f'c * 1 MPa) = 1.650 MPa
maka diambil nilai terkecil, vcp = min(vcpa,vcpb,vcpc) = 1.370 MPa
Kuat geser beton modified,
vcp.mod = min((dv / (2 *(average(wx,wy) + etolerance))) * (bs / bs) * vcp, 32 * √(f'c * 1 MPa)) = -0.029 MPa
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Kapasitas tegangan geser nominal, vn = vcp.col.mod = -0.057 MPa
Kapasitas tegangan geser desain, fvn = fv * vn = -0.043 MPa
Kontrol kuat geser 2 arah, arah = Фvn < vumod…(NG)
9. KONTROL TEGANGAN GESER PILE CAP 2 ARAH, PADA AREA TIANG PILE YANG MENERIMA BEBAN TERBESAR
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 26 mm
Panjang keliling geser, lx,perim = 2 * xp1 = 1200 mm
Lebar keliling geser, ly,perim = 2 * xp1 = 1200 mm
Keliling geser, bo = lx,perim + ly,perim = 2400 mm
Beban geser ultimate, Vu = abs(maxpile) = 58 kN
Tegangan geser ultimate akibat beban vertikal, vumod = max(Vu / (bo * dv2),0 MPa) = 0.930 MPa
Faktor geometri tiang, β = ly,pile / lx,pile = 1.00
Faktor lokasi tiang, as = 30
Persamaan kuat geser beton :
vcpa = 0.17 * (1 + 2 / β) * l * √(f'c * 1 MPa) = 2.550 MPa
vcpb = 0.083 * (as * dv / bo + 2) * l * √(f'c * 1 MPa) = 0.965 MPa
vcpc = 0.33 * l * √(f'c * 1 MPa) = 1.650 MPa
maka diambil nilai terkecil, vcp = min(vcpa,vcpb,vcpc) = 0.965 MPa
Kuat geser beton modified,
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Kapasitas tegangan geser nominal, vn = vcp = 0.965 MPa
Kapasitas tegangan geser desain, fvn = fv * vn = 0.724 MPa
Kontrol kuat geser 2 arah, arah = Фvn < vumod…(NG)

10. TULANGAN SUSUT PILE CAP


Rasio tulangan susut minimum, rsmin = 0.0014
Luas tulangan susut arah x, Asx = rsmin* d * Ly = 102.48 mm2
Luas tulangan susut arah y, Asy = rsmin* d * Lx = 141.12 mm2
Diameter tulangan yang digunakan, D = 16 mm
Jarak tulangan susut arah x, Sx = p / 4 * ز * Ly / Asx = 4709 mm
Jarak tulangan susut maksimum arah x, Sx,max = 250 mm
Jarak tulangan susut arah x yang digunakan, Sx = 250 mm
Jarak tulangan susut arah y, Sy = p / 4 * ز * Lx / Asy = 3419 mm
Jarak tulangan susut maksimum arah y, Sx,max = 250 mm
Jarak tulangan susut arah y yang digunakan, Sy = 250 mm
Digunakan tulangan susut arah x, D = 16 - 200 mm
Digunakan tulangan susut arah y, D = 16 - 200 mm

11. KESIMPULAN PENULANGAN PILE CAP

D 16 - 200 mm
D 16 - 200 mm

D 16 - 200 mm

D 13 - 200 mm

C. DESAIN PENULANGAN TIANG BORED PILE


C1. TULANGAN UTAMA
Mutu beton, f’c = 25 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 420 MPa
Beban aksial maksimum tiang, Pmax = 912.00 kN
Momen maksimum tiang, Mmax = 5036.00 kNm
Diameter luar tiang, D = 600 mm
Selimut ke pusat tu = 50 mm
Luas penampang tiang, Ag = 282743.339 mm²
As min = 0.01 * Ag = 2827.433 mm²
As max = 0.06 * Ag = 16964.600 mm²
Digunakan tulangan = 12 D 19 mm
Luas tulangan terpasang, As = 3402 mm²
Kontrol luas tulangan, min = 1% dan max = 6% = 1.20% ….OK

C2. TULANGAN GESER / SENGKANG


Panjang tiang pile, L = 2300 mm
Diameter luar tiang, D = 600 mm
Luas tulangan utama tiang, As = 3402.34 mm²
Mutu beton, f’c = 25 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 420 MPa
Beban aksial maksimum tiang, Pumax = maxpile = 912.0 kN 912000 N
Momen maksimum tiang, Mmax = Mup,R = 5036.00 kNm ### Nmm
Gaya geser tiang, Vu = Vup,R = 156.00 kN 156000 N
Gaya geser ultimate akibat momen Mmax, Vu1 = Mmax / L = 2189565 N
Gaya geser ultimate akibat gaya lateral, Vu2 = Vu = 156000 N
Diambil gaya geser ultimate terbesar, Vumax = 2189565 N
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Selimut ke pusat tulangan utama, d' = 50 mm
Luas penampang tiang, Ag = 282743 mm²
Tebal ekivalen penampang, h=√Ag = 532 mm
Tebal efektif, d=h-d' = 482 mm
Vcmax = 0.2 * f'c * D * d = 1445208 N
Kapasitas geser ultimate, f * Vcmax = 1083906 N
Ф*Vcmax > Vu…(OK)
β1 = 1.4 - d/2000 = 1.16 >1
Maka diambil nilai β1 = 1
β2 = 1 + Pumax / ( 14 * fc' * Ag ) = 1.01
β3 = 1 = 1.00
Vuc = β1 * β2 * β3 * D * d * √ [ As * fc' / ( D * d ) ] = 158243 N
Vc = Vuc + 0.6 * D * d = 331668 N
Gaya geser yang di tahan oleh beton = f * Vc = 248751 N
Ф*Vc > Vu…hanya perlu tulangan geser
Note : Jika ɸ * Vc > Vu maka dipakai Vs1 = Vumax
Jika ɸ * Vc < Vu maka dipakai Vs2
Gaya geser yang ditahan oleh tulangan geser
Vs1 = Vumax = 156000 N
ɸ * Vs = Vu - ɸ * Vc = 1940814 N
Vs2 = ɸ * Vs / ɸ 2587753 N

Nilai Vs yang dipakai = 2587753


Digunakan tulangan sengkang = 1 Ø 13 mm
Luas tulangan sengkang terpasang, Asv = 133 mm²
Jarak tulangan yang diperlukan, S = Asv * fy * d / Vs = 10 mm²
Digunakan tulangan sengkang 1 Ø 13 - -310

11. KESIMPULAN PENULANGAN TIANG PILE

12 D 19 mm

1 Ø 13 - -310 mm
@dropdown
@
A. ANALISIS DAYA DUKUNG PONDASI TERHADAP BEBAN STRUKTUR

LL

Jarak dari tepi pile cap ke tiang = 0.3 Diameter tiang


Jarak antar tiang pile = 0.5 Diameter tiang

1. KOORDINAT POSISI TIANG PILE


Posisi Arah x (xp) Posisi Arah y (yp)
Nama Pile
m (m)
Pile 1 0.600 0.600
Pile 2 0.000 0.000
Pile 3 0.000 0.000
Pile 4 0.000 0.000

2. DATA PONDASI
2.A. PILE CAP
Lebar pile cap, Lx = 2.40 m
Panjang pile cap, Ly = 2.40 m
Luas pile cap, Acap = Lx * Ly = 5.76 m2
Tebal pile cap, Dcap = 0.20 m
Kedalaman pondasi, Df = 1.00 m
Tinggi tanah diatas pile cap, hsoil = 0.80 m
Berat jenis beton, gconc = 24.00 kN/m3
Berat jenis tanah, gsoil = 16.00 kN/m3
2.B. KOLOM
Lebar kolom, Ix,col = 0.20 m
Panjang kolom, Iy,col = 0.20 m
Koordinat posisi kolom arah x, xc = 0.00 m
Koordinat posisi kolom arah y, yc = 1.20 m
2.C. TIANG PILE
Diameter tiang pile, hpile = 0.30 m
Daya dukung izin aksial tekan tiang pile, PpC,allow = 300 kN
Daya dukung izin aksial tarik tiang pile, PpT,allow = 0.00 kN
Daya dukung izin lateral tiang pile, Vp,allow = 30.0 kN 3
Jumlah tiang, Np = 1.00 bh
Jarak kepala tiang terhadap sisi bawah pile cap, d embed = 0.10 m

3. PEMBEBANAN PONDASI AKIBAT BEBAN SERVICE


Berat pile cap dan tanah diatas nya, Pd,area :
gconc * Lx * Ly * Dcap + hsoil * gsoil * (Lx * Ly - Ix * Iy) = 100.86 kN
Beban aksial kolom struktur atas (beban service), P = 22.46 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah x, Vx = 0.11 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah y, Vy = 0.0016 kN (input dari SAP2000)
Momen kolom arah x (beban service), Mx = 0.0047 kNm (input dari SAP2000)
Momen kolom arah y (beban service), My = 0.2516 kNm (input dari SAP2000)

4. TITIK PUSAT TIANG PILE GROUP


Arah x, xpg,c = (xp1 + xp2 + xp3 + xp4) / Np = 0.600 m
Arah y, ypg,c = (yp1 + yp2 + yp3 + yp4) / Np = 0.600 m

5. JARAK TITIK PUSAT TERHADAP POSISI TIANG PILE


Pile 1 arah x, xp1,c = xp1 - xpg,c = 0.000 m
Pile 1 arah y, yp1,c = yp1 - ypg,c = 0.000 m
Pile 2 arah x, xp2,c = xp2 - xpg,c = -0.600 m
Pile 2 arah y, yp2,c = yp2 - ypg,c = -0.600 m
Pile 3 arah x, xp3,c = xp3 - xpg,c = -0.600 m
Pile 3 arah y, yp3,c = yp3 - ypg,c = -0.600 m
Pile 4 arah x, xp4,c = xp4 - xpg,c = -0.600 m
Pile 4 arah y, yp4,c = yp4 - ypg,c = -0.600 m

6. MOMEN INERSIA TIANG PILE GROUP


Momen inersia arah x, Ixx = yp1,c2 + yp2,c2 + yp3,c2 + yp4,c2 = 1.0800 m2
Momen inersia arah y, Iyy = xp1,c + xp2,c + xp3,c + xp4,c
2 2 2 2
= 1.0800 m2
7. EKSENTRISITAS PEMBEBANAN KOLOM TERHADAP TITIK PUSAT TIANG PILE GROUP
Eksentrisitas beban kolom arah x, ex,c = xc - xpg,c = -0.600 m
Eksentrisitas beban kolom arah y, ey,c = yc - ypg,c = 0.600 m

8. BEBAN AKSIAL, GESER DAN MOMEN YANG DITERIMA TIANG PILE AKIBAT BEBAN SERVICE
Momen arah x, Mx,Des = Mx + (-1) * Vy * Dcap = -0.02 kNm
Momen arah y, My,Des = My + Vx * Dcap = 0.25 kNm
Beban geser yang diterima masing-masing tiang pile akibat :
Geser arah x, Vp,x = Vx / Np = 0.11 kN
Geser arah y, Vp,y = Vy / Np = 0.00 kN
Besar beban aksial yang diterima tiang pile :
Tiang pile P1
Pp1 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp1,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp1,c / Ixx = 123.33 kN
Tiang pile P2
Pp2 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp2,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp2,c / Ixx = 123.48 kN
Tiang pile P3
Pp3 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp3,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp3,c / Ixx = 123.48 kN
Tiang pile P4
Pp4 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp4,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp4,c / Ixx = 123.48 kN

9. KONTROL BEBAN AKSIAL DAN GESER YANG DITERIMA TIANG PILE


Beban geser tiang pile arah x, Vp,x = 0.11 kN
Beban geser tiang pile arah y, Vp,y = 0.00 kN
Gaya geser dua arah, Vp,R = √(Vp,x² + Vp,y²) = 0.11 kN
Vp,R < Vp,allow…(OK)

Tiang pile yang menerima beban aksial terbesar, maxpile = (Pp1,Pp2,Pp3,Pp4) = 123.48 kN
maxpile < PpC,allow…(OK)

B. DESAIN PENULANGAN PILE CAP


1. MATERIAL PONDASI
Mutu beton, f’c = 25 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 400 MPa
Selimut bersih bawah pile cap, Cnom,bot = 50 mm
Selimut bersih atas pile cap, Cnom,top = 50 mm
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm
Posisi kolom, as = (dalam = 40, tepi = 30, sudut = 20) = 40
2. PEMBEBANAN PONDASI AKIBAT BEBAN ULTIMATE
Berat pile cap dan tanah diatas nya, PuD,area :
(gconc * Lx * Ly * Dcap + hsoil * gsoil * Lx * Ly)*1.4 = 141.21 kN
Beban aksial kolom struktur atas (beban ultimate), Pu = 439.79 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah x, Vux = 14.13 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah y, Vuy = 18.46 kN (input dari SAP2000)
Momen kolom arah x (beban ultimate), Mux = 6.01 kNm (input dari SAP2000)
Momen kolom arah y (beban ultimate), Muy = 7.47 kNm (input dari SAP2000)

3. BEBAN AKSIAL, GESER DAN MOMEN YANG DITERIMA TIANG PILE AKIBAT BEBAN ULTIMATE
Momen arah x, Mux,Des = Mux + (-1) * Vuy * Dcap = 2.32 kNm
Momen arah y, Muy,Des = Muy + Vux * Dcap = 10.30 kNm
Momen yang diterima masing-masing tiang pile akibat :
Momen arah x, Mup,x = Mux,Des / Np = 2.32 kN
Momen arah y, Mup,y = Muy,Des / Np = 10.30 kN
Momen dua arah, Mup,R = √(Mup,x² + Mup,y²) = 10.56 kNm

Beban geser yang diterima masing-masing tiang pile akibat :


Geser arah x, Vup,x = Vux / Np = 14.13 kN
Geser arah y, Vup,y = Vuy / Np = 18.46 kN
Gaya geser dua arah, Vup,R = √(Vup,x² + Vup,y²) = 23.25 kN
Besar beban aksial yang diterima tiang pile :
Tiang pile P1
Pup1 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp1,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp1,c / Ixx = 581.00 kN
Tiang pile P2
Pup2 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp2,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp2,c / Ixx = 576.57 kN
Tiang pile P3
Pup3 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp3,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp3,c / Ixx = 576.57 kN
Tiang pile P4
Pup4 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp4,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp4,c / Ixx = 576.57 kN

Tiang pile yang menerima beban aksial terbesar, maxpile = (Pp1,Pp2,Pp3,Pp4) = 58.06 kN
4. DESAIN PENULANGAN LENTUR ARAH X
Diameter tulangan rencana D 13.00 mm
su = jarak tiang ke tepi = 0.600 m
cx = (Lx - Ix) / 2 = 1.1 m
ex = cx - su = 0.500 m
Ws = Cx * Ly * hsoil * gsoil * 1.4 = 47.309 kN
Wc = Cx * Ly * Dcap * gconc * 1.4 = 17.741 kN
Momen yang terjadi pada pile cap akibat reaksi tiang,
Mux = 2 * maxpile * ex - Ws * cx / 2 - Wc * cx / 2 = 22.28 kNm
Tinggi efektif plat, d = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 30.50 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, f = 0.9
Rn = Mux / f * Ly * d2 = 11.0896
Rasio tulangan perlu, r = 0.85 * fc’ / fy * [ 1 - √ {1 – 2 * Rn / ( 0.85 * fc’ ) } ] = = Err:502
As perlu, r * Ly * d = Err:502 mm²
As min, 0.0018 * Ly * Dcap = 864 mm²
Luas tulangan yang dipakai, As.tul. = max(As perlu,Asmin) = Err:502 mm²
Digunakan tulangan = 14 D 13 mm
Luas tulangan, Asx = 1858 mm²
Kontrol luas tulangan = Err:502
Jarak tulangan rencana = 200 mm
Jarak tulangan maximum, smax = min(2 * Dcap, 457 mm) = 400 mm
Kontrol jarak tulangan = S < Smax…(OK)
Tinggi efektif blok kompressi, a = Asx * fy / (0.85 * f'c * Ly) = 14.57 mm
Faktor bentuk distribusi tegangan beton, β1 = 0.85
Kapasitas momen nominal, Mn = Asx * fy * (d - a / 2) = 17.254 kNm
Desain kapasitas momen, fMn = f * Mn = 15.529 kNm
Kontrol kapasitas momen lentur arah x = ФMn < Mux…(NG)
5. DESAIN PENULANGAN LENTUR ARAH Y
Diameter tulangan rencana D 16.00 mm
su = jarak tiang ke tepi = 0.600 m
cy = (Ly - Iy) / 2 = 1.1 m
ey = cy - su = 0.500 m
Ws = Cy * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 47.309 kN
Wc = Cy * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 17.741 kN
Momen yang terjadi pada pile cap akibat reaksi tiang,
Mux = 2 * maxpile * ey- Ws * cy / 2 - Wc * cy / 2 = 22.28 kNm
Tinggi efektif plat, d = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot / 2 = 42 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, f = 0.9
Rn = Mux / f * Lx * d2 = 5.848
Rasio tulangan perlu, r = 0.85 * fc’ / fy * [ 1 - √ {1 – 2 * Rn / ( 0.85 * fc’ ) } ] = = 0.0175
As perlu, r * Lx * d = 1764 mm²
As min, 0.0018 * Lx * Dcap = 864 mm²
Luas tulangan yang dipakai, As.tul. = max(As perlu,Asmin) = 1764 mm²
Digunakan tulangan = 12 D 16 mm
Luas tulangan, Asy = 2413 mm²
Kontrol luas tulangan = Asx > As.tul…(OK)
Jarak tulangan rencana = 200 mm
Jarak tulangan maximum, smax = min(2 * Dcap, 457 mm) = 400 mm
Kontrol jarak tulangan = S < Smax…(OK)
Tinggi efektif blok kompressi, a = Asy * fy / (0.85 * f'c * Lx) = 18.92 mm
Faktor bentuk distribusi tegangan beton, β1 = 0.85
Kapasitas momen nominal, Mn = Asy * fy * (d - a / 2) = 31.403 kNm
Desain kapasitas momen, fMn = f * Mn = 28.262 kNm
Kontrol kapasitas momen lentur arah y = ФMn > Mux…(OK)
6. KONTROL GESER PILE CAP 1 ARAH (ARAH X)
Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fy.bot - fx.bot / 2 = 30.50 mm 0.0305 m
cx = (Lx - Ix - dv) / 2 = 1.0848 m
Ws = Cx * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 46.653 kN
Wc = Cx * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 17.495 kN
Gaya geser ultimate pada muka kolom, Vu = (2*maxpile) - Ws - Wc = 51.97 kN
Momen ultimate pada muka kolom, Mu = 22.28 kNm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WL = 1700 mm 1.7 m
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm 0.077 m
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Kapasitas geser nominal,Vn = min((dv / (wL + etolerance)) * (3.5 - 2.5 * min(1.0,Mu / (Vu * dv)))
* (1.9 * l * √(f'c * 1 psi) + 0.1 * l * √(f'c * 1 psi) * max(1.0,Vu * dv / Mu)),10 * l * √(f'c * 1 psi))
* Ly * dv = 1.04 kN
Kapasitas geser desain, fVn = fv * Vn = 0.78 kN
ФVn < Vu…(NG)
7. KONTROL GESER PILE CAP 1 ARAH (ARAH Y)
Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fy.bot / 2 = 42 mm 0.042 m
cy = (Ly - Iy - dv) / 2 = 1.079 m
Ws = Cy * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 46.406 kN
Wc = Cy * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 17.402 kN
Gaya geser ultimate pada muka kolom, Vu = (2*maxpile) - Ws - Wc = 52.31 kN
Momen ultimate pada muka kolom, Mu = 22.28 kNm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WL = 1700 mm 1.7 m
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm 0.077 m
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Kapasitas geser nominal,Vn = min((dv / (wL + etolerance)) * (3.5 - 2.5 * min(1.0,Mu / (Vu * dv)))
* (1.9 * l * √(f'c * 1 psi) + 0.1 * l * √(f'c * 1 psi) * max(1.0,Vu * dv / Mu)),10 * l * √(f'c * 1 psi))
* Lx * dv = 1.98 kN
Kapasitas geser desain, fVn = fv * Vn = 1.48 kN
ФVn < Vu…(NG)
8. KONTROL TEGANGAN GESER PILE CAP 2 ARAH, PADA KELILING MUKA KOLOM
Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 26 mm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WX = -700 mm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WY = -700 mm
Lebar kolom, Ix,col = 200 mm
Panjang kolom, Iy,col = 200 mm
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Keliling geser, bs = 2 * (lx,col) + 2 * (ly,col) = 800 mm
Luas area geser, Ageser = Ix,col * Iy,col = 40000 mm²
Gaya geser ultimate, Vu = abs(Sum(Pup1,Pup2,Pup3,Pup4) - 1.4
* (gconc * Dcap + gsoil * hsoil) * (Acap - Ageser)) = 2169.77 kN
Tegangan geser ultimate akibat beban vertikal, vumod = max(Vu / (bs * dv),0 MPa) = 104.316 MPa
Faktor geometri kolom, β = ly,col / lx,col = 1.00
Faktor lokasi kolom, as = 40
Persamaan kuat geser beton :
vcpa = 0.17 * (1 + 2 / β) * l * √(f'c * 1 MPa) = 2.550 MPa
vcpb = 0.083 * (as * dv / bs + 2) * l * √(f'c * 1 MPa) = 1.370 MPa
vcpc = 0.33 * l * √(f'c * 1 MPa) = 1.650 MPa
maka diambil nilai terkecil, vcp = min(vcpa,vcpb,vcpc) = 1.370 MPa
Kuat geser beton modified,
vcp.mod = min((dv / (2 *(average(wx,wy) + etolerance))) * (bs / bs) * vcp, 32 * √(f'c * 1 MPa)) = -0.029 MPa
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Kapasitas tegangan geser nominal, vn = vcp.col.mod = -0.057 MPa
Kapasitas tegangan geser desain, fvn = fv * vn = -0.043 MPa
Kontrol kuat geser 2 arah, arah = Фvn < vumod…(NG)
9. KONTROL TEGANGAN GESER PILE CAP 2 ARAH, PADA AREA TIANG PILE YANG MENERIMA BEBAN TERBESAR
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 26 mm
Panjang keliling geser, lx,perim = 2 * xp1 = 1200 mm
Lebar keliling geser, ly,perim = 2 * xp1 = 1200 mm
Keliling geser, bo = lx,perim + ly,perim = 2400 mm
Beban geser ultimate, Vu = abs(maxpile) = 58 kN
Tegangan geser ultimate akibat beban vertikal, vumod = max(Vu / (bo * dv2),0 MPa) = 0.930 MPa
Faktor geometri tiang, β = ly,pile / lx,pile = 1.00
Faktor lokasi tiang, as = 30
Persamaan kuat geser beton :
vcpa = 0.17 * (1 + 2 / β) * l * √(f'c * 1 MPa) = 2.550 MPa
vcpb = 0.083 * (as * dv / bo + 2) * l * √(f'c * 1 MPa) = 0.965 MPa
vcpc = 0.33 * l * √(f'c * 1 MPa) = 1.650 MPa
maka diambil nilai terkecil, vcp = min(vcpa,vcpb,vcpc) = 0.965 MPa
Kuat geser beton modified,
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Kapasitas tegangan geser nominal, vn = vcp = 0.965 MPa
Kapasitas tegangan geser desain, fvn = fv * vn = 0.724 MPa
Kontrol kuat geser 2 arah, arah = Фvn < vumod…(NG)

10. TULANGAN SUSUT PILE CAP


Rasio tulangan susut minimum, rsmin = 0.0014
Luas tulangan susut arah x, Asx = rsmin* d * Ly = 102.48 mm2
Luas tulangan susut arah y, Asy = rsmin* d * Lx = 141.12 mm2
Diameter tulangan yang digunakan, D = 16 mm
Jarak tulangan susut arah x, Sx = p / 4 * ز * Ly / Asx = 4709 mm
Jarak tulangan susut maksimum arah x, Sx,max = 250 mm
Jarak tulangan susut arah x yang digunakan, Sx = 250 mm
Jarak tulangan susut arah y, Sy = p / 4 * ز * Lx / Asy = 3419 mm
Jarak tulangan susut maksimum arah y, Sx,max = 250 mm
Jarak tulangan susut arah y yang digunakan, Sy = 250 mm
Digunakan tulangan susut arah x, D = 16 - 200 mm
Digunakan tulangan susut arah y, D = 16 - 200 mm
11. KESIMPULAN PENULANGAN PILE CAP

D 16 - 200 mm

D 16 - 200 mm

D 16 - 200 mm

D 13 - 200 mm

C. DESAIN PENULANGAN TIANG BORED PILE


C1. TULANGAN UTAMA
Mutu beton, f’c = 25 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 420 MPa
Beban aksial maksimum tiang, Pmax = 912.00 kN
Momen maksimum tiang, Mmax = 5036.00 kNm
Diameter luar tiang, D = 600 mm
Selimut ke pusat tu = 50 mm
Luas penampang tiang, Ag = 282743.339 mm²
As min = 0.01 * Ag = 2827.433 mm²
As max = 0.06 * Ag = 16964.600 mm²
Digunakan tulangan = 12 D 19 mm
Luas tulangan terpasang, As = 3402 mm²
Kontrol luas tulangan, min = 1% dan max = 6% = 1.20% ….OK

C2. TULANGAN GESER / SENGKANG


Panjang tiang pile, L = 2300 mm
Diameter luar tiang, D = 600 mm
Luas tulangan utama tiang, As = 3402.34 mm²
Mutu beton, f’c = 25 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 420 MPa
Beban aksial maksimum tiang, Pumax = maxpile = 912.0 kN 912000 N
Momen maksimum tiang, Mmax = Mup,R = 5036.00 kNm ### Nmm
Gaya geser tiang, Vu = Vup,R = 156.00 kN 156000 N
Gaya geser ultimate akibat momen Mmax, Vu1 = Mmax / L = 2189565 N
Gaya geser ultimate akibat gaya lateral, Vu2 = Vu = 156000 N
Diambil gaya geser ultimate terbesar, Vumax = 2189565 N
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Selimut ke pusat tulangan utama, d' = 50 mm
Luas penampang tiang, Ag = 282743 mm²
Tebal ekivalen penampang, h=√Ag = 532 mm
Tebal efektif, d=h-d' = 482 mm
Vcmax = 0.2 * f'c * D * d = 1445208 N
Kapasitas geser ultimate, f * Vcmax = 1083906 N
Ф*Vcmax > Vu…(OK)
β1 = 1.4 - d/2000 = 1.16 >1
Maka diambil nilai β1 = 1
β2 = 1 + Pumax / ( 14 * fc' * Ag ) = 1.01
β3 = 1 = 1.00
Vuc = β1 * β2 * β3 * D * d * √ [ As * fc' / ( D * d ) ] = 158243 N
Vc = Vuc + 0.6 * D * d = 331668 N
Gaya geser yang di tahan oleh beton = f * Vc = 248751 N
Ф*Vc > Vu…hanya perlu tulangan geser
Note : Jika ɸ * Vc > Vu maka dipakai Vs1 = Vumax
Jika ɸ * Vc < Vu maka dipakai Vs2
Gaya geser yang ditahan oleh tulangan geser
Vs1 = Vumax = 156000 N
ɸ * Vs = Vu - ɸ * Vc = 1940814 N
Vs2 = ɸ * Vs / ɸ 2587753 N

Nilai Vs yang dipakai = 2587753


Digunakan tulangan sengkang = 1 Ø 13 mm
Luas tulangan sengkang terpasang, Asv = 133 mm²
Jarak tulangan yang diperlukan, S = Asv * fy * d / Vs = 10 mm²
Digunakan tulangan sengkang 1 Ø 13 - -310

11. KESIMPULAN PENULANGAN TIANG PILE


12 D 19 mm

1 Ø 13 - -310 mm
@dropdown
@
A. ANALISIS DAYA DUKUNG PONDASI TERHADAP BEBAN STRUKTUR

Jarak dari tepi pile cap ke tiang = 0.3 Diameter tiang


Jarak antar tiang pile = 0.5 Diameter tiang

1. KOORDINAT POSISI TIANG PILE


Posisi Arah x (xp) Posisi Arah y (yp)
Nama Pile
m (m)
Pile 1 0.600 0.600
Pile 2 0.000 0.000
Pile 3 0.000 0.000
Pile 4 0.000 0.000

2. DATA PONDASI
2.A. PILE CAP
Lebar pile cap, Lx = 2.40 m
Panjang pile cap, Ly = 2.40 m
Luas pile cap, Acap = Lx * Ly = 5.76 m2
Tebal pile cap, Dcap = 0.20 m
Kedalaman pondasi, Df = 1.00 m
Tinggi tanah diatas pile cap, hsoil = 0.80 m
Berat jenis beton, gconc = 24.00 kN/m3
Berat jenis tanah, gsoil = 16.00 kN/m3
2.B. KOLOM
Lebar kolom, Ix,col = 0.20 m
Panjang kolom, Iy,col = 0.30 m
Koordinat posisi kolom arah x, xc = 1.20 m
Koordinat posisi kolom arah y, yc = 1.20 m
2.C. TIANG PILE
Diameter tiang pile, hpile = 0.30 m
Daya dukung izin aksial tekan tiang pile, PpC,allow = 300 kN
Daya dukung izin aksial tarik tiang pile, PpT,allow = 0.00 kN
Daya dukung izin lateral tiang pile, Vp,allow = 30.0 kN 3
Jumlah tiang, Np = 1.00 bh
Jarak kepala tiang terhadap sisi bawah pile cap, d embed = 0.10 m
3. PEMBEBANAN PONDASI AKIBAT BEBAN SERVICE
Berat pile cap dan tanah diatas nya, Pd,area :
gconc * Lx * Ly * Dcap + hsoil * gsoil * (Lx * Ly - Ix * Iy) = 100.61 kN
Beban aksial kolom struktur atas (beban service), P = 22.46 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah x, Vx = 0.11 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah y, Vy = 0.0016 kN (input dari SAP2000)
Momen kolom arah x (beban service), Mx = 0.0047 kNm (input dari SAP2000)
Momen kolom arah y (beban service), My = 0.2516 kNm (input dari SAP2000)

4. TITIK PUSAT TIANG PILE GROUP


Arah x, xpg,c = (xp1 + xp2 + xp3 + xp4) / Np = 0.600 m
Arah y, ypg,c = (yp1 + yp2 + yp3 + yp4) / Np = 0.600 m

5. JARAK TITIK PUSAT TERHADAP POSISI TIANG PILE


Pile 1 arah x, xp1,c = xp1 - xpg,c = 0.000 m
Pile 1 arah y, yp1,c = yp1 - ypg,c = 0.000 m
Pile 2 arah x, xp2,c = xp2 - xpg,c = -0.600 m
Pile 2 arah y, yp2,c = yp2 - ypg,c = -0.600 m
Pile 3 arah x, xp3,c = xp3 - xpg,c = -0.600 m
Pile 3 arah y, yp3,c = yp3 - ypg,c = -0.600 m
Pile 4 arah x, xp4,c = xp4 - xpg,c = -0.600 m
Pile 4 arah y, yp4,c = yp4 - ypg,c = -0.600 m
6. MOMEN INERSIA TIANG PILE GROUP
Momen inersia arah x, Ixx = yp1,c2 + yp2,c2 + yp3,c2 + yp4,c2 = 1.0800 m2
Momen inersia arah y, Iyy = xp1,c2 + xp2,c2 + xp3,c2 + xp4,c2 = 1.0800 m2

7. EKSENTRISITAS PEMBEBANAN KOLOM TERHADAP TITIK PUSAT TIANG PILE GROUP


Eksentrisitas beban kolom arah x, ex,c = xc - xpg,c = 0.600 m
Eksentrisitas beban kolom arah y, ey,c = yc - ypg,c = 0.600 m

8. BEBAN AKSIAL, GESER DAN MOMEN YANG DITERIMA TIANG PILE AKIBAT BEBAN SERVICE
Momen arah x, Mx,Des = Mx + (-1) * Vy * Dcap = -0.02 kNm
Momen arah y, My,Des = My + Vx * Dcap = 0.25 kNm
Beban geser yang diterima masing-masing tiang pile akibat :
Geser arah x, Vp,x = Vx / Np = 0.11 kN
Geser arah y, Vp,y = Vy / Np = 0.00 kN
Besar beban aksial yang diterima tiang pile :
Tiang pile P1
Pp1 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp1,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp1,c / Ixx = 123.07 kN
Tiang pile P2
Pp2 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp2,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp2,c / Ixx = 123.22 kN
Tiang pile P3
Pp3 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp3,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp3,c / Ixx = 123.22 kN
Tiang pile P4
Pp4 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp4,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp4,c / Ixx = 123.22 kN
9. KONTROL BEBAN AKSIAL DAN GESER YANG DITERIMA TIANG PILE
Beban geser tiang pile arah x, Vp,x = 0.11 kN
Beban geser tiang pile arah y, Vp,y = 0.00 kN
Gaya geser dua arah, Vp,R = √(Vp,x² + Vp,y²) = 0.11 kN
Vp,R < Vp,allow…(OK)

Tiang pile yang menerima beban aksial terbesar, maxpile = (Pp1,Pp2,Pp3,Pp4) = 123.22 kN
maxpile < PpC,allow…(OK)

B. DESAIN PENULANGAN PILE CAP


1. MATERIAL PONDASI
Mutu beton, f’c = 25 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 400 MPa
Selimut bersih bawah pile cap, Cnom,bot = 50 mm
Selimut bersih atas pile cap, Cnom,top = 50 mm
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm
Posisi kolom, as = (dalam = 40, tepi = 30, sudut = 20) = 40

2. PEMBEBANAN PONDASI AKIBAT BEBAN ULTIMATE


Berat pile cap dan tanah diatas nya, PuD,area :
(gconc * Lx * Ly * Dcap + hsoil * gsoil * Lx * Ly)*1.4 = 140.85 kN
Beban aksial kolom struktur atas (beban ultimate), Pu = 439.79 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah x, Vux = 14.13 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah y, Vuy = 18.46 kN (input dari SAP2000)
Momen kolom arah x (beban ultimate), Mux = 6.01 kNm (input dari SAP2000)
Momen kolom arah y (beban ultimate), Muy = 7.47 kNm (input dari SAP2000)

3. BEBAN AKSIAL, GESER DAN MOMEN YANG DITERIMA TIANG PILE AKIBAT BEBAN ULTIMATE
Momen arah x, Mux,Des = Mux + (-1) * Vuy * Dcap = 2.32 kNm
Momen arah y, Muy,Des = Muy + Vux * Dcap = 10.30 kNm
Momen yang diterima masing-masing tiang pile akibat :
Momen arah x, Mup,x = Mux,Des / Np = 2.32 kN
Momen arah y, Mup,y = Muy,Des / Np = 10.30 kN
Momen dua arah, Mup,R = √(Mup,x² + Mup,y²) = 10.56 kNm

Beban geser yang diterima masing-masing tiang pile akibat :


Geser arah x, Vup,x = Vux / Np = 14.13 kN
Geser arah y, Vup,y = Vuy / Np = 18.46 kN
Gaya geser dua arah, Vup,R = √(Vup,x² + Vup,y²) = 23.25 kN
Besar beban aksial yang diterima tiang pile :
Tiang pile P1
Pup1 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp1,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp1,c / Ixx = 580.64 kN
Tiang pile P2
Pup2 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp2,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp2,c / Ixx = 576.21 kN
Tiang pile P3
Pup3 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp3,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp3,c / Ixx = 576.21 kN
Tiang pile P4
Pup4 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp4,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp4,c / Ixx = 576.21 kN
Tiang pile yang menerima beban aksial terbesar, maxpile = (Pp1,Pp2,Pp3,Pp4) = 58.06 kN

4. DESAIN PENULANGAN LENTUR ARAH X


Diameter tulangan rencana D 13.00 mm
su = jarak tiang ke tepi = 0.600 m
cx = (Lx - Ix) / 2 = 1.1 m
ex = cx - su = 0.500 m
Ws = Cx * Ly * hsoil * gsoil * 1.4 = 47.309 kN
Wc = Cx * Ly * Dcap * gconc * 1.4 = 17.741 kN
Momen yang terjadi pada pile cap akibat reaksi tiang,
Mux = 2 * maxpile * ex - Ws * cx / 2 - Wc * cx / 2 = 22.28 kNm
Tinggi efektif plat, d = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 30.50 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, f = 0.9
Rn = Mux / f * Ly * d2 = 11.0896
Rasio tulangan perlu, r = 0.85 * fc’ / fy * [ 1 - √ {1 – 2 * Rn / ( 0.85 * fc’ ) } ] = = Err:502
As perlu, r * Ly * d = Err:502 mm²
As min, 0.0018 * Ly * Dcap = 864 mm²
Luas tulangan yang dipakai, As.tul. = max(As perlu,Asmin) = Err:502 mm²
Digunakan tulangan = 14 D 13 mm
Luas tulangan, Asx = 1858 mm²
Kontrol luas tulangan = Err:502
Jarak tulangan rencana = 200 mm
Jarak tulangan maximum, smax = min(2 * Dcap, 457 mm) = 400 mm
Kontrol jarak tulangan = S < Smax…(OK)
Tinggi efektif blok kompressi, a = Asx * fy / (0.85 * f'c * Ly) = 14.57 mm
Faktor bentuk distribusi tegangan beton, β1 = 0.85
Kapasitas momen nominal, Mn = Asx * fy * (d - a / 2) = 17.254 kNm
Desain kapasitas momen, fMn = f * Mn = 15.529 kNm
Kontrol kapasitas momen lentur arah x = ФMn < Mux…(NG)
5. DESAIN PENULANGAN LENTUR ARAH Y
Diameter tulangan rencana D 16.00 mm
su = jarak tiang ke tepi = 0.600 m
cy = (Ly - Iy) / 2 = 1.05 m
ey = cy - su = 0.450 m
Ws = Cy * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 45.158 kN
Wc = Cy * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 16.934 kN
Momen yang terjadi pada pile cap akibat reaksi tiang,
Mux = 2 * maxpile * ey- Ws * cy / 2 - Wc * cy / 2 = 19.66 kNm
Tinggi efektif plat, d = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot / 2 = 42 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, f = 0.9
Rn = Mux / f * Lx * d 2
= 5.159
Rasio tulangan perlu, r = 0.85 * fc’ / fy * [ 1 - √ {1 – 2 * Rn / ( 0.85 * fc’ ) } ] = = 0.0150
As perlu, r * Lx * d = 1514 mm²
As min, 0.0018 * Lx * Dcap = 864 mm²
Luas tulangan yang dipakai, As.tul. = max(As perlu,Asmin) = 1514 mm²
Digunakan tulangan = 12 D 16 mm
Luas tulangan, Asy = 2413 mm²
Kontrol luas tulangan = Asx > As.tul…(OK)
Jarak tulangan rencana = 200 mm
Jarak tulangan maximum, smax = min(2 * Dcap, 457 mm) = 400 mm
Kontrol jarak tulangan = S < Smax…(OK)
Tinggi efektif blok kompressi, a = Asy * fy / (0.85 * f'c * Lx) = 18.92 mm
Faktor bentuk distribusi tegangan beton, β1 = 0.85
Kapasitas momen nominal, Mn = Asy * fy * (d - a / 2) = 31.403 kNm
Desain kapasitas momen, fMn = f * Mn = 28.262 kNm
Kontrol kapasitas momen lentur arah y = ФMn > Mux…(OK)
6. KONTROL GESER PILE CAP 1 ARAH (ARAH X)
Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fy.bot - fx.bot / 2 = 30.50 mm 0.0305 m
cx = (Lx - Ix - dv) / 2 = 1.0848 m
Ws = Cx * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 46.653 kN
Wc = Cx * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 17.495 kN
Gaya geser ultimate pada muka kolom, Vu = (2*maxpile) - Ws - Wc = 51.97 kN
Momen ultimate pada muka kolom, Mu = 22.28 kNm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WL = 1700 mm 1.7 m
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm 0.077 m
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Kapasitas geser nominal,Vn = min((dv / (wL + etolerance)) * (3.5 - 2.5 * min(1.0,Mu / (Vu * dv)))
* (1.9 * l * √(f'c * 1 psi) + 0.1 * l * √(f'c * 1 psi) * max(1.0,Vu * dv / Mu)),10 * l * √(f'c * 1 psi))
* Ly * dv = 1.04 kN
Kapasitas geser desain, fVn = fv * Vn = 0.78 kN
ФVn < Vu…(NG)
7. KONTROL GESER PILE CAP 1 ARAH (ARAH Y)
Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fy.bot / 2 = 42 mm 0.042 m
cy = (Ly - Iy - dv) / 2 = 1.079 m
Ws = Cy * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 46.406 kN
Wc = Cy * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 17.402 kN
Gaya geser ultimate pada muka kolom, Vu = (2*maxpile) - Ws - Wc = 52.31 kN
Momen ultimate pada muka kolom, Mu = 22.28 kNm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WL = 1700 mm 1.7 m
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm 0.077 m
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Kapasitas geser nominal,Vn = min((dv / (wL + etolerance)) * (3.5 - 2.5 * min(1.0,Mu / (Vu * dv)))
* (1.9 * l * √(f'c * 1 psi) + 0.1 * l * √(f'c * 1 psi) * max(1.0,Vu * dv / Mu)),10 * l * √(f'c * 1 psi))
* Lx * dv = 1.98 kN
Kapasitas geser desain, fVn = fv * Vn = 1.48 kN
ФVn < Vu…(NG)
8. KONTROL TEGANGAN GESER PILE CAP 2 ARAH, PADA KELILING MUKA KOLOM
Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 26 mm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WX = 500 mm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WY = 500 mm
Lebar kolom, Ix,col = 200 mm
Panjang kolom, Iy,col = 300 mm
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Keliling geser, bs = 2 * (lx,col) + 2 * (ly,col) = 1000 mm
Luas area geser, Ageser = Ix,col * Iy,col = 60000 mm²
Gaya geser ultimate, Vu = abs(Sum(Pup1,Pup2,Pup3,Pup4) - 1.4
* (gconc * Dcap + gsoil * hsoil) * (Acap - Ageser)) = 2168.82 kN
Tegangan geser ultimate akibat beban vertikal, vumod = max(Vu / (bs * dv),0 MPa) = 83.416 MPa
Faktor geometri kolom, β = ly,col / lx,col = 1.50
Faktor lokasi kolom, as = 40
Persamaan kuat geser beton :
vcpa = 0.17 * (1 + 2 / β) * l * √(f'c * 1 MPa) = 1.983 MPa
vcpb = 0.083 * (as * dv / bs + 2) * l * √(f'c * 1 MPa) = 1.262 MPa
vcpc = 0.33 * l * √(f'c * 1 MPa) = 1.650 MPa
maka diambil nilai terkecil, vcp = min(vcpa,vcpb,vcpc) = 1.262 MPa
Kuat geser beton modified,
vcp.mod = min((dv / (2 *(average(wx,wy) + etolerance))) * (bs / bs) * vcp, 32 * √(f'c * 1 MPa)) = 0.028 MPa
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Kapasitas tegangan geser nominal, vn = vcp.col.mod = 0.057 MPa
Kapasitas tegangan geser desain, fvn = fv * vn = 0.043 MPa
Kontrol kuat geser 2 arah, arah = Фvn < vumod…(NG)

9. KONTROL TEGANGAN GESER PILE CAP 2 ARAH, PADA AREA TIANG PILE YANG MENERIMA BEBAN TERBESAR
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 26 mm
Panjang keliling geser, lx,perim = 2 * xp1 = 1200 mm
Lebar keliling geser, ly,perim = 2 * xp1 = 1200 mm
Keliling geser, bo = lx,perim + ly,perim = 2400 mm
Beban geser ultimate, Vu = abs(maxpile) = 58 kN
Tegangan geser ultimate akibat beban vertikal, vumod = max(Vu / (bo * dv2),0 MPa) = 0.930 MPa
Faktor geometri tiang, β = ly,pile / lx,pile = 1.00
Faktor lokasi tiang, as = 30
Persamaan kuat geser beton :
vcpa = 0.17 * (1 + 2 / β) * l * √(f'c * 1 MPa) = 2.550 MPa
vcpb = 0.083 * (as * dv / bo + 2) * l * √(f'c * 1 MPa) = 0.965 MPa
vcpc = 0.33 * l * √(f'c * 1 MPa) = 1.650 MPa
maka diambil nilai terkecil, vcp = min(vcpa,vcpb,vcpc) = 0.965 MPa
Kuat geser beton modified,
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Kapasitas tegangan geser nominal, vn = vcp = 0.965 MPa
Kapasitas tegangan geser desain, fvn = fv * vn = 0.724 MPa
Kontrol kuat geser 2 arah, arah = Фvn < vumod…(NG)

10. TULANGAN SUSUT PILE CAP


Rasio tulangan susut minimum, rsmin = 0.0014
Luas tulangan susut arah x, Asx = rsmin* d * Ly = 102.48 mm2
Luas tulangan susut arah y, Asy = rsmin* d * Lx = 141.12 mm2
Diameter tulangan yang digunakan, D = 16 mm
Jarak tulangan susut arah x, Sx = p / 4 * ز * Ly / Asx = 4709 mm
Jarak tulangan susut maksimum arah x, Sx,max = 250 mm
Jarak tulangan susut arah x yang digunakan, Sx = 250 mm
Jarak tulangan susut arah y, Sy = p / 4 * ز * Lx / Asy = 3419 mm
Jarak tulangan susut maksimum arah y, Sx,max = 250 mm
Jarak tulangan susut arah y yang digunakan, Sy = 250 mm
Digunakan tulangan susut arah x, D = 16 - 200 mm
Digunakan tulangan susut arah y, D = 16 - 200 mm
11. KESIMPULAN PENULANGAN PILE CAP

D 16 - 200 mm

D 16 - 200 mm

D 16 - 200 mm

D 13 - 200 mm

C. DESAIN PENULANGAN TIANG BORED PILE


C1. TULANGAN UTAMA
Mutu beton, f’c = 20.75 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 420 MPa
Beban aksial maksimum tiang, Pmax = 40.00 kN
Momen maksimum tiang, Mmax = 2.00 kNm
Diameter luar tiang, D = 300 mm
Selimut ke pusat tu = 40 mm
Luas penampang tiang, Ag = 70685.835 mm²
As min = 0.01 * Ag = 706.858 mm²
As max = 0.06 * Ag = 4241.150 mm²
Digunakan tulangan = 6 D 13 mm
Luas tulangan terpasang, As = 796 mm²
Kontrol luas tulangan, min = 1% dan max = 6% = 1.13% ….OK

C2. TULANGAN GESER / SENGKANG


Panjang tiang pile, L = 3000 mm
Diameter luar tiang, D = 300 mm
Luas tulangan utama tiang, As = 796.39 mm²
Mutu beton, f’c = 20.75 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 420 MPa
Beban aksial maksimum tiang, Pumax = maxpile = 58.1 kN 58060 N
Momen maksimum tiang, Mmax = Mup,R = 2.00 kNm 2000000 Nmm
Gaya geser tiang, Vu = Vup,R = 23.25 kN 23247 N
Gaya geser ultimate akibat momen Mmax, Vu1 = Mmax / L = 667 N
Gaya geser ultimate akibat gaya lateral, Vu2 = Vu = 23247 N
Diambil gaya geser ultimate terbesar, Vumax = 23247 N
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Selimut ke pusat tulangan utama, d' = 40 mm
Luas penampang tiang, Ag = 70686 mm²
Tebal ekivalen penampang, h=√Ag = 266 mm
Tebal efektif, d=h-d' = 226 mm
Vcmax = 0.2 * f'c * D * d = 281206 N
Kapasitas geser ultimate, f * Vcmax = 210904 N
Ф*Vcmax > Vu…(OK)
β1 = 1.4 - d/2000 = 1.29 >1
Maka diambil nilai β1 = 1
β2 = 1 + Pumax / ( 14 * fc' * Ag ) = 1.00
β3 = 1 = 1.00
Vuc = β1 * β2 * β3 * D * d * √ [ As * fc' / ( D * d ) ] = 33557 N
Vc = Vuc + 0.6 * D * d = 74214 N
Gaya geser yang di tahan oleh beton = f * Vc = 55660 N
Ф*Vc > Vu…hanya perlu tulangan geser
Note : Jika ɸ * Vc > Vu maka dipakai Vs1 = Vumax
Jika ɸ * Vc < Vu maka dipakai Vs2
Gaya geser yang ditahan oleh tulangan geser
Vs1 = Vumax = 23247 N
ɸ * Vs = Vu - ɸ * Vc = -32413 N
Vs2 = ɸ * Vs / ɸ -43217 N

Nilai Vs yang dipakai = 23247


Digunakan tulangan sengkang = 2 Ø 10 mm
Luas tulangan sengkang terpasang, Asv = 157 mm²
Jarak tulangan yang diperlukan, S = Asv * fy * d / Vs = 641 mm²
Digunakan tulangan sengkang 2 Ø 10 - 320
11. KESIMPULAN PENULANGAN TIANG PILE

6 D 13 mm

2 Ø 10 - 320 mm
@dropdown
@
A. ANALISIS DAYA DUKUNG PONDASI TERHADAP BEBAN STRUKTUR

Jarak dari tepi pile cap ke tiang = 0.3 Diameter tiang


Jarak antar tiang pile = 0 Diameter tiang

1. KOORDINAT POSISI TIANG PILE


Posisi Arah x (xp) Posisi Arah y (yp)
Nama Pile
m (m)
Pile 1 0.600 0.600
Pile 2 0.000 0.000
Pile 3 0.000 0.000
Pile 4 0.000 0.000

2. DATA PONDASI
2.A. PILE CAP
Lebar pile cap, Lx = 5.00 m
Panjang pile cap, Ly = 5.00 m
Luas pile cap, Acap = Lx * Ly = 25.00 m2
Tebal pile cap, Dcap = 1.40 m
Kedalaman pondasi, Df = 3.00 m
Tinggi tanah diatas pile cap, hsoil = 1.60 m
Berat jenis beton, gconc = 24.00 kN/m3
Berat jenis tanah, gsoil = 18.00 kN/m3
2.B. KOLOM
Lebar kolom, Ix,col = 2.00 m
Panjang kolom, Iy,col = 1.30 m
Koordinat posisi kolom arah x, xc = 2.50 m
Koordinat posisi kolom arah y, yc = 2.50 m
2.C. TIANG PILE
Diameter tiang pile, hpile = 0.80 m
Daya dukung izin aksial tekan tiang pile, PpC,allow = 500 kN
Daya dukung izin aksial tarik tiang pile, PpT,allow = 10.00 kN
Daya dukung izin lateral tiang pile, Vp,allow = 30.0 kN 3
Jumlah tiang, Np = 4.00 bh
Jarak kepala tiang terhadap sisi bawah pile cap, d embed = 0.10 m
3. PEMBEBANAN PONDASI AKIBAT BEBAN SERVICE
Berat pile cap dan tanah diatas nya, Pd,area :
gconc * Lx * Ly * Dcap + hsoil * gsoil * (Lx * Ly - Ix * Iy) = 1485.12 kN
Beban aksial kolom struktur atas (beban service), P = 1205.84 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah x, Vx = 7.22 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah y, Vy = 7.22 kN (input dari SAP2000)
Momen kolom arah x (beban service), Mx = 29.49 kNm (input dari SAP2000)
Momen kolom arah y (beban service), My = 1.05 kNm (input dari SAP2000)

4. TITIK PUSAT TIANG PILE GROUP


Arah x, xpg,c = (xp1 + xp2 + xp3 + xp4) / Np = 0.150 m
Arah y, ypg,c = (yp1 + yp2 + yp3 + yp4) / Np = 0.150 m

5. JARAK TITIK PUSAT TERHADAP POSISI TIANG PILE


Pile 1 arah x, xp1,c = xp1 - xpg,c = 0.450 m
Pile 1 arah y, yp1,c = yp1 - ypg,c = 0.450 m
Pile 2 arah x, xp2,c = xp2 - xpg,c = -0.150 m
Pile 2 arah y, yp2,c = yp2 - ypg,c = -0.150 m
Pile 3 arah x, xp3,c = xp3 - xpg,c = -0.150 m
Pile 3 arah y, yp3,c = yp3 - ypg,c = -0.150 m
Pile 4 arah x, xp4,c = xp4 - xpg,c = -0.150 m
Pile 4 arah y, yp4,c = yp4 - ypg,c = -0.150 m
6. MOMEN INERSIA TIANG PILE GROUP
Momen inersia arah x, Ixx = yp1,c2 + yp2,c2 + yp3,c2 + yp4,c2 = 0.2700 m2
Momen inersia arah y, Iyy = xp1,c2 + xp2,c2 + xp3,c2 + xp4,c2 = 0.2700 m2

7. EKSENTRISITAS PEMBEBANAN KOLOM TERHADAP TITIK PUSAT TIANG PILE GROUP


Eksentrisitas beban kolom arah x, ex,c = xc - xpg,c = 2.350 m
Eksentrisitas beban kolom arah y, ey,c = yc - ypg,c = 2.350 m

8. BEBAN AKSIAL, GESER DAN MOMEN YANG DITERIMA TIANG PILE AKIBAT BEBAN SERVICE
Momen arah x, Mx,Des = Mx + (-1) * Vy * Dcap = 19.38 kNm
Momen arah y, My,Des = My + Vx * Dcap = -9.06 kNm
Beban geser yang diterima masing-masing tiang pile akibat :
Geser arah x, Vp,x = Vx / Np = 1.81 kN
Geser arah y, Vp,y = Vy / Np = 1.81 kN
Besar beban aksial yang diterima tiang pile :
Tiang pile P1
Pp1 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp1,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp1,c / Ixx = 720.14 kN
Tiang pile P2
Pp2 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp2,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp2,c / Ixx = 656.94 kN
Tiang pile P3
Pp3 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp3,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp3,c / Ixx = 656.94 kN
Tiang pile P4
Pp4 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp4,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp4,c / Ixx = 656.94 kN
9. KONTROL BEBAN AKSIAL DAN GESER YANG DITERIMA TIANG PILE
Beban geser tiang pile arah x, Vp,x = 1.81 kN
Beban geser tiang pile arah y, Vp,y = 1.81 kN
Gaya geser dua arah, Vp,R = √(Vp,x² + Vp,y²) = 2.55 kN
Vp,R < Vp,allow…(OK)

Tiang pile yang menerima beban aksial terbesar, maxpile = (Pp1,Pp2,Pp3,Pp4) = 720.14 kN
maxpile > PpC,allow…(NG)

B. DESAIN PENULANGAN PILE CAP


1. MATERIAL PONDASI
Mutu beton, f’c = 25 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 400 MPa
Selimut bersih bawah pile cap, Cnom,bot = 50 mm
Selimut bersih atas pile cap, Cnom,top = 50 mm
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm
Posisi kolom, as = (dalam = 40, tepi = 30, sudut = 20) = 30

2. PEMBEBANAN PONDASI AKIBAT BEBAN ULTIMATE


Berat pile cap dan tanah diatas nya, PuD,area :
(gconc * Lx * Ly * Dcap + hsoil * gsoil * Lx * Ly)*1.4 = 2079.17 kN
Beban aksial kolom struktur atas (beban ultimate), Pu = 439.79 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah x, Vux = 14.13 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah y, Vuy = 18.46 kN (input dari SAP2000)
Momen kolom arah x (beban ultimate), Mux = 6.01 kNm (input dari SAP2000)
Momen kolom arah y (beban ultimate), Muy = 7.47 kNm (input dari SAP2000)

3. BEBAN AKSIAL, GESER DAN MOMEN YANG DITERIMA TIANG PILE AKIBAT BEBAN ULTIMATE
Momen arah x, Mux,Des = Mux + (-1) * Vuy * Dcap = -19.83 kNm
Momen arah y, Muy,Des = Muy + Vux * Dcap = 27.25 kNm
Momen yang diterima masing-masing tiang pile akibat :
Momen arah x, Mup,x = Mux,Des / Np = -4.96 kN
Momen arah y, Mup,y = Muy,Des / Np = 6.81 kN
Momen dua arah, Mup,R = √(Mup,x² + Mup,y²) = 8.43 kNm

Beban geser yang diterima masing-masing tiang pile akibat :


Geser arah x, Vup,x = Vux / Np = 3.53 kN
Geser arah y, Vup,y = Vuy / Np = 4.62 kN
Gaya geser dua arah, Vup,R = √(Vup,x² + Vup,y²) = 5.81 kN
Besar beban aksial yang diterima tiang pile :
Tiang pile P1
Pup1 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp1,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp1,c / Ixx = 708.22 kN
Tiang pile P2
Pup2 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp2,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp2,c / Ixx = 603.58 kN
Tiang pile P3
Pup3 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp3,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp3,c / Ixx = 603.58 kN
Tiang pile P4
Pup4 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp4,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp4,c / Ixx = 603.58 kN
Tiang pile yang menerima beban aksial terbesar, maxpile = (Pp1,Pp2,Pp3,Pp4) = 708.22 kN

4. DESAIN PENULANGAN LENTUR ARAH X


Diameter tulangan rencana D 13.00 mm
su = jarak tiang ke tepi = 0.600 m
cx = (Lx - Ix) / 2 = 1.5 m
ex = cx - su = 0.900 m
Ws = Cx * Ly * hsoil * gsoil * 1.4 = 302.400 kN
Wc = Cx * Ly * Dcap * gconc * 1.4 = 352.800 kN
Momen yang terjadi pada pile cap akibat reaksi tiang,
Mux = 2 * maxpile * ex - Ws * cx / 2 - Wc * cx / 2 = 783.40 kNm
Tinggi efektif plat, d = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 1230.50 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, f = 0.9
Rn = Mux / f * Ly * d2 = 0.1150
Rasio tulangan perlu, r = 0.85 * fc’ / fy * [ 1 - √ {1 – 2 * Rn / ( 0.85 * fc’ ) } ] = = 0.0003
As perlu, r * Ly * d = 1773 mm²
As min, 0.0018 * Ly * Dcap = 12600 mm²
Luas tulangan yang dipakai, As.tul. = max(As perlu,Asmin) = 12600 mm²
Digunakan tulangan = 14 D 13 mm
Luas tulangan, Asx = 1858 mm²
Kontrol luas tulangan = Asx < As.tul…(NG)
Jarak tulangan rencana = 200 mm
Jarak tulangan maximum, smax = min(2 * Dcap, 457 mm) = 457 mm
Kontrol jarak tulangan = S < Smax…(OK)
Tinggi efektif blok kompressi, a = Asx * fy / (0.85 * f'c * Ly) = 7.00 mm
Faktor bentuk distribusi tegangan beton, β1 = 0.85
Kapasitas momen nominal, Mn = Asx * fy * (d - a / 2) = 912.032 kNm
Desain kapasitas momen, fMn = f * Mn = 820.829 kNm
Kontrol kapasitas momen lentur arah x = ФMn > Mux…(OK)
5. DESAIN PENULANGAN LENTUR ARAH Y
Diameter tulangan rencana D 16.00 mm
su = jarak tiang ke tepi = 0.600 m
cy = (Ly - Iy) / 2 = 1.85 m
ey = cy - su = 1.250 m
Ws = Cy * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 372.960 kN
Wc = Cy * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 435.120 kN
Momen yang terjadi pada pile cap akibat reaksi tiang,
Mux = 2 * maxpile * ey- Ws * cy / 2 - Wc * cy / 2 = 1023.08 kNm
Tinggi efektif plat, d = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot / 2 = 1242 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, f = 0.9
Rn = Mux / f * Lx * d 2
= 0.147
Rasio tulangan perlu, r = 0.85 * fc’ / fy * [ 1 - √ {1 – 2 * Rn / ( 0.85 * fc’ ) } ] = = 0.0004
As perlu, r * Lx * d = 2296 mm²
As min, 0.0018 * Lx * Dcap = 12600 mm²
Luas tulangan yang dipakai, As.tul. = max(As perlu,Asmin) = 12600 mm²
Digunakan tulangan = 12 D 16 mm
Luas tulangan, Asy = 2413 mm²
Kontrol luas tulangan = Asx < As.tul…(NG)
Jarak tulangan rencana = 200 mm
Jarak tulangan maximum, smax = min(2 * Dcap, 457 mm) = 457 mm
Kontrol jarak tulangan = S < Smax…(OK)
Tinggi efektif blok kompressi, a = Asy * fy / (0.85 * f'c * Lx) = 9.08 mm
Faktor bentuk distribusi tegangan beton, β1 = 0.85
Kapasitas momen nominal, Mn = Asy * fy * (d - a / 2) = 1194.268 kNm
Desain kapasitas momen, fMn = f * Mn = 1074.841 kNm
Kontrol kapasitas momen lentur arah y = ФMn > Mux…(OK)
6. KONTROL GESER PILE CAP 1 ARAH (ARAH X)
Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fy.bot - fx.bot / 2 = 1230.50 mm 1.2305 m
cx = (Lx - Ix - dv) / 2 = 0.8848 m
Ws = Cx * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 178.366 kN
Wc = Cx * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 208.093 kN
Gaya geser ultimate pada muka kolom, Vu = (2*maxpile) - Ws - Wc = 1029.98 kN
Momen ultimate pada muka kolom, Mu = 783.40 kNm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WL = 1650 mm 1.65 m
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm 0.077 m
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Kapasitas geser nominal,Vn = min((dv / (wL + etolerance)) * (3.5 - 2.5 * min(1.0,Mu / (Vu * dv)))
* (1.9 * l * √(f'c * 1 psi) + 0.1 * l * √(f'c * 1 psi) * max(1.0,Vu * dv / Mu)),10 * l * √(f'c * 1 psi))
* Ly * dv = 7334.91 kN
Kapasitas geser desain, fVn = fv * Vn = 5501.19 kN
ФVn > Vu…(OK)
7. KONTROL GESER PILE CAP 1 ARAH (ARAH Y)
Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fy.bot / 2 = 1242 mm 1.242 m
cy = (Ly - Iy - dv) / 2 = 0.879 m
Ws = Cy * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 177.206 kN
Wc = Cy * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 206.741 kN
Gaya geser ultimate pada muka kolom, Vu = (2*maxpile) - Ws - Wc = 1032.49 kN
Momen ultimate pada muka kolom, Mu = 783.40 kNm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WL = 1650 mm 1.65 m
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm 0.077 m
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Kapasitas geser nominal,Vn = min((dv / (wL + etolerance)) * (3.5 - 2.5 * min(1.0,Mu / (Vu * dv)))
* (1.9 * l * √(f'c * 1 psi) + 0.1 * l * √(f'c * 1 psi) * max(1.0,Vu * dv / Mu)),10 * l * √(f'c * 1 psi))
* Lx * dv = 7548.58 kN
Kapasitas geser desain, fVn = fv * Vn = 5661.43 kN
ФVn > Vu…(OK)
8. KONTROL TEGANGAN GESER PILE CAP 2 ARAH, PADA KELILING MUKA KOLOM
Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 1226 mm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WX = 900 mm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WY = 900 mm
Lebar kolom, Ix,col = 2000 mm
Panjang kolom, Iy,col = 1300 mm
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Keliling geser, bs = 2 * (lx,col) + 2 * (ly,col) = 6600 mm
Luas area geser, Ageser = Ix,col * Iy,col = 2600000 mm²
Gaya geser ultimate, Vu = abs(Sum(Pup1,Pup2,Pup3,Pup4) - 1.4
* (gconc * Dcap + gsoil * hsoil) * (Acap - Ageser)) = 562.10 kN
Tegangan geser ultimate akibat beban vertikal, vumod = max(Vu / (bs * dv),0 MPa) = 0.069 MPa
Faktor geometri kolom, β = ly,col / lx,col = 0.65
Faktor lokasi kolom, as = 30
Persamaan kuat geser beton :
vcpa = 0.17 * (1 + 2 / β) * l * √(f'c * 1 MPa) = 3.465 MPa
vcpb = 0.083 * (as * dv / bs + 2) * l * √(f'c * 1 MPa) = 3.143 MPa
vcpc = 0.33 * l * √(f'c * 1 MPa) = 1.650 MPa
maka diambil nilai terkecil, vcp = min(vcpa,vcpb,vcpc) = 1.650 MPa
Kuat geser beton modified,
vcp.mod = min((dv / (2 *(average(wx,wy) + etolerance))) * (bs / bs) * vcp, 32 * √(f'c * 1 MPa)) = 1.035 MPa
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Kapasitas tegangan geser nominal, vn = vcp.col.mod = 2.071 MPa
Kapasitas tegangan geser desain, fvn = fv * vn = 1.553 MPa
Kontrol kuat geser 2 arah, arah = Фvn > vumod…(OK)

9. KONTROL TEGANGAN GESER PILE CAP 2 ARAH, PADA AREA TIANG PILE YANG MENERIMA BEBAN TERBESAR
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 1226 mm
Panjang keliling geser, lx,perim = 2 * xp1 = 1200 mm
Lebar keliling geser, ly,perim = 2 * xp1 = 1200 mm
Keliling geser, bo = lx,perim + ly,perim = 2400 mm
Beban geser ultimate, Vu = abs(maxpile) = 708 kN
Tegangan geser ultimate akibat beban vertikal, vumod = max(Vu / (bo * dv2),0 MPa) = 0.241 MPa
Faktor geometri tiang, β = ly,pile / lx,pile = 1.00
Faktor lokasi tiang, as = 30
Persamaan kuat geser beton :
vcpa = 0.17 * (1 + 2 / β) * l * √(f'c * 1 MPa) = 2.550 MPa
vcpb = 0.083 * (as * dv / bo + 2) * l * √(f'c * 1 MPa) = 7.190 MPa
vcpc = 0.33 * l * √(f'c * 1 MPa) = 1.650 MPa
maka diambil nilai terkecil, vcp = min(vcpa,vcpb,vcpc) = 1.650 MPa
Kuat geser beton modified,
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Kapasitas tegangan geser nominal, vn = vcp = 1.650 MPa
Kapasitas tegangan geser desain, fvn = fv * vn = 1.238 MPa
Kontrol kuat geser 2 arah, arah = Фvn > vumod…(OK)

10. TULANGAN SUSUT PILE CAP


Rasio tulangan susut minimum, rsmin = 0.0014
Luas tulangan susut arah x, Asx = rsmin* d * Ly = 8613.5 mm2
Luas tulangan susut arah y, Asy = rsmin* d * Lx = 8694 mm2
Diameter tulangan yang digunakan, D = 16 mm
Jarak tulangan susut arah x, Sx = p / 4 * ز * Ly / Asx = 117 mm
Jarak tulangan susut maksimum arah x, Sx,max = 250 mm
Jarak tulangan susut arah x yang digunakan, Sx = 117 mm
Jarak tulangan susut arah y, Sy = p / 4 * ز * Lx / Asy = 116 mm
Jarak tulangan susut maksimum arah y, Sx,max = 250 mm
Jarak tulangan susut arah y yang digunakan, Sy = 116 mm
Digunakan tulangan susut arah x, D = 16 - 60 mm
Digunakan tulangan susut arah y, D = 16 - 60 mm
11. KESIMPULAN PENULANGAN PILE CAP

D 16 - 60 mm

D 16 - 60 mm

D 16 - 200 mm

D 13 - 200 mm

C. DESAIN PENULANGAN TIANG BORED PILE


C1. TULANGAN UTAMA
Mutu beton, f’c = 30 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 410 MPa
Beban aksial maksimum tiang, Pmax = 439.79 kN
Momen maksimum tiang, Mmax = 8.43 kNm
Diameter luar tiang, D = 600 mm
Selimut ke pusat tu = 75 mm
Luas penampang tiang, Ag = 282743.339 mm²
As min = 0.01 * Ag = 2827.433 mm²
As max = 0.06 * Ag = 16964.600 mm²
Digunakan tulangan = 8 D 16 mm
Luas tulangan terpasang, As = 1608 mm²
Kontrol luas tulangan, min = 1% dan max = 6% = 0.57% ….NOT OK

C2. TULANGAN GESER / SENGKANG


Panjang tiang pile, L = 12000 mm
Diameter luar tiang, D = 600 mm
Luas tulangan utama tiang, As = 1608.50 mm²
Mutu beton, f’c = 30 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 410 MPa
Beban aksial maksimum tiang, Pumax = maxpile = 708.2 kN 708220 N
Momen maksimum tiang, Mmax = Mup,R = 8.43 kNm 8426782 Nmm
Gaya geser tiang, Vu = Vup,R = 5.81 kN 5812 N
Gaya geser ultimate akibat momen Mmax, Vu1 = Mmax / L = 702 N
Gaya geser ultimate akibat gaya lateral, Vu2 = Vu = 5812 N
Diambil gaya geser ultimate terbesar, Vumax = 5812 N
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Selimut ke pusat tulangan utama, d' = 75 mm
Luas penampang tiang, Ag = 282743 mm²
Tebal ekivalen penampang, h=√Ag = 532 mm
Tebal efektif, d=h-d' = 457 mm
Vcmax = 0.2 * f'c * D * d = 1644250 N
Kapasitas geser ultimate, f * Vcmax = 1233188 N
Ф*Vcmax > Vu…(OK)
β1 = 1.4 - d/2000 = 1.17 >1
Maka diambil nilai β1 = 1
β2 = 1 + Pumax / ( 14 * fc' * Ag ) = 1.01
β3 = 1 = 1.00
Vuc = β1 * β2 * β3 * D * d * √ [ As * fc' / ( D * d ) ] = 115681 N
Vc = Vuc + 0.6 * D * d = 280106 N
Gaya geser yang di tahan oleh beton = f * Vc = 210079 N
Ф*Vc > Vu…hanya perlu tulangan geser
Note : Jika ɸ * Vc > Vu maka dipakai Vs1 = Vumax
Jika ɸ * Vc < Vu maka dipakai Vs2
Gaya geser yang ditahan oleh tulangan geser
Vs1 = Vumax = 5812 N
ɸ * Vs = Vu - ɸ * Vc = -204268 N
Vs2 = ɸ * Vs / ɸ -272357 N

Nilai Vs yang dipakai = 5812


Digunakan tulangan sengkang = 2 Ø 10 mm
Luas tulangan sengkang terpasang, Asv = 157 mm²
Jarak tulangan yang diperlukan, S = Asv * fy * d / Vs = 5061 mm²
Digunakan tulangan sengkang 2 Ø 10 - 4740
11. KESIMPULAN PENULANGAN TIANG PILE

8 D 16 mm

2 Ø 10 - 4740 mm

a
@dropdown
@
A. ANALISIS DAYA DUKUNG PONDASI TERHADAP BEBAN STRUKTUR

Jarak dari tepi pile cap ke tiang = 0.5 Diameter tiang


Jarak antar tiang pile = 0 Diameter tiang

1. KOORDINAT POSISI TIANG PILE


Posisi Arah x (xp) Posisi Arah y (yp)
Nama Pile
m (m)
Pile 1 0.150 0.150
Pile 2 0.000 0.000
Pile 3 0.000 0.000
Pile 4 0.000 0.000

2. DATA PONDASI
2.A. PILE CAP
Lebar pile cap, Lx = 1.50 m
Panjang pile cap, Ly = 1.50 m
Luas pile cap, Acap = Lx * Ly = 2.25 m2
Tebal pile cap, Dcap = 0.30 m
Kedalaman pondasi, Df = 1.50 m
Tinggi tanah diatas pile cap, hsoil = 1.20 m
Berat jenis beton, gconc = 24.00 kN/m3
Berat jenis tanah, gsoil = 16.00 kN/m3
2.B. KOLOM
Lebar kolom, Ix,col = 0.40 m
Panjang kolom, Iy,col = 0.15 m
Koordinat posisi kolom arah x, xc = 0.75 m
Koordinat posisi kolom arah y, yc = 0.75 m
2.C. TIANG PILE
Diameter tiang pile, hpile = 0.30 m
Daya dukung izin aksial tekan tiang pile, PpC,allow = 300 kN
Daya dukung izin aksial tarik tiang pile, PpT,allow = 0.00 kN
Daya dukung izin lateral tiang pile, Vp,allow = 30.0 kN 3
Jumlah tiang, Np = 1.00 bh
Jarak kepala tiang terhadap sisi bawah pile cap, d embed = 0.10 m
3. PEMBEBANAN PONDASI AKIBAT BEBAN SERVICE
Berat pile cap dan tanah diatas nya, Pd,area :
gconc * Lx * Ly * Dcap + hsoil * gsoil * (Lx * Ly - Ix * Iy) = 58.25 kN
Beban aksial kolom struktur atas (beban service), P = 24.86 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah x, Vx = 0.21 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah y, Vy = 1.59 kN (input dari SAP2000)
Momen kolom arah x (beban service), Mx = 4.26 kNm (input dari SAP2000)
Momen kolom arah y (beban service), My = 4.91 kNm (input dari SAP2000)

4. TITIK PUSAT TIANG PILE GROUP


Arah x, xpg,c = (xp1 + xp2 + xp3 + xp4) / Np = 0.150 m
Arah y, ypg,c = (yp1 + yp2 + yp3 + yp4) / Np = 0.150 m

5. JARAK TITIK PUSAT TERHADAP POSISI TIANG PILE


Pile 1 arah x, xp1,c = xp1 - xpg,c = 0.000 m
Pile 1 arah y, yp1,c = yp1 - ypg,c = 0.000 m
Pile 2 arah x, xp2,c = xp2 - xpg,c = -0.150 m
Pile 2 arah y, yp2,c = yp2 - ypg,c = -0.150 m
Pile 3 arah x, xp3,c = xp3 - xpg,c = -0.150 m
Pile 3 arah y, yp3,c = yp3 - ypg,c = -0.150 m
Pile 4 arah x, xp4,c = xp4 - xpg,c = -0.150 m
Pile 4 arah y, yp4,c = yp4 - ypg,c = -0.150 m
6. MOMEN INERSIA TIANG PILE GROUP
Momen inersia arah x, Ixx = yp1,c2 + yp2,c2 + yp3,c2 + yp4,c2 = 0.0675 m2
Momen inersia arah y, Iyy = xp1,c2 + xp2,c2 + xp3,c2 + xp4,c2 = 0.0675 m2

7. EKSENTRISITAS PEMBEBANAN KOLOM TERHADAP TITIK PUSAT TIANG PILE GROUP


Eksentrisitas beban kolom arah x, ex,c = xc - xpg,c = 0.600 m
Eksentrisitas beban kolom arah y, ey,c = yc - ypg,c = 0.600 m

8. BEBAN AKSIAL, GESER DAN MOMEN YANG DITERIMA TIANG PILE AKIBAT BEBAN SERVICE
Momen arah x, Mx,Des = Mx + (-1) * Vy * Dcap = 3.78 kNm
Momen arah y, My,Des = My + Vx * Dcap = 4.97 kNm
Beban geser yang diterima masing-masing tiang pile akibat :
Geser arah x, Vp,x = Vx / Np = 0.21 kN
Geser arah y, Vp,y = Vy / Np = 1.59 kN
Besar beban aksial yang diterima tiang pile :
Tiang pile P1
Pp1 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp1,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp1,c / Ixx = 83.11 kN
Tiang pile P2
Pp2 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp2,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp2,c / Ixx = 80.46 kN
Tiang pile P3
Pp3 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp3,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp3,c / Ixx = 80.46 kN
Tiang pile P4
Pp4 = (PD + PD,area) / Np + My,Des * xp4,c / Iyy + Mx,Des * (-1) * yp4,c / Ixx = 80.46 kN
9. KONTROL BEBAN AKSIAL DAN GESER YANG DITERIMA TIANG PILE
Beban geser tiang pile arah x, Vp,x = 0.21 kN
Beban geser tiang pile arah y, Vp,y = 1.59 kN
Gaya geser dua arah, Vp,R = √(Vp,x² + Vp,y²) = 1.60 kN
Vp,R < Vp,allow…(OK)

Tiang pile yang menerima beban aksial terbesar, maxpile = (Pp1,Pp2,Pp3,Pp4) = 83.11 kN
maxpile < PpC,allow…(OK)

B. DESAIN PENULANGAN PILE CAP


1. MATERIAL PONDASI
Mutu beton, f’c = 25 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 400 MPa
Selimut bersih bawah pile cap, Cnom,bot = 50 mm
Selimut bersih atas pile cap, Cnom,top = 50 mm
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm
Posisi kolom, as = (dalam = 40, tepi = 30, sudut = 20) = 30

2. PEMBEBANAN PONDASI AKIBAT BEBAN ULTIMATE


Berat pile cap dan tanah diatas nya, PuD,area :
(gconc * Lx * Ly * Dcap + hsoil * gsoil * Lx * Ly)*1.4 = 81.55 kN
Beban aksial kolom struktur atas (beban ultimate), Pu = 439.79 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah x, Vux = 14.13 kN (input dari SAP2000)
Beban lateral kolom arah y, Vuy = 18.46 kN (input dari SAP2000)
Momen kolom arah x (beban ultimate), Mux = 6.01 kNm (input dari SAP2000)
Momen kolom arah y (beban ultimate), Muy = 7.47 kNm (input dari SAP2000)

3. BEBAN AKSIAL, GESER DAN MOMEN YANG DITERIMA TIANG PILE AKIBAT BEBAN ULTIMATE
Momen arah x, Mux,Des = Mux + (-1) * Vuy * Dcap = 0.47 kNm
Momen arah y, Muy,Des = Muy + Vux * Dcap = 11.71 kNm
Momen yang diterima masing-masing tiang pile akibat :
Momen arah x, Mup,x = Mux,Des / Np = 0.47 kN
Momen arah y, Mup,y = Muy,Des / Np = 11.71 kN
Momen dua arah, Mup,R = √(Mup,x² + Mup,y²) = 11.72 kNm

Beban geser yang diterima masing-masing tiang pile akibat :


Geser arah x, Vup,x = Vux / Np = 14.13 kN
Geser arah y, Vup,y = Vuy / Np = 18.46 kN
Gaya geser dua arah, Vup,R = √(Vup,x² + Vup,y²) = 23.25 kN
Besar beban aksial yang diterima tiang pile :
Tiang pile P1
Pup1 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp1,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp1,c / Ixx = 521.34 kN
Tiang pile P2
Pup2 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp2,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp2,c / Ixx = 496.36 kN
Tiang pile P3
Pup3 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp3,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp3,c / Ixx = 496.36 kN
Tiang pile P4
Pup4 = (PuD + PuD,area) / Np + MuyD,Des * xp4,c / Iyy + MuxD,Des * (-1) * yp4,c / Ixx = 496.36 kN
Tiang pile yang menerima beban aksial terbesar, maxpile = (Pp1,Pp2,Pp3,Pp4) = 521.34 kN

4. DESAIN PENULANGAN LENTUR ARAH X


Diameter tulangan rencana D 13.00 mm
su = jarak tiang ke tepi = 0.150 m
cx = (Lx - Ix) / 2 = 0.55 m
ex = cx - su = 0.400 m
Ws = Cx * Ly * hsoil * gsoil * 1.4 = 22.176 kN
Wc = Cx * Ly * Dcap * gconc * 1.4 = 8.316 kN
Momen yang terjadi pada pile cap akibat reaksi tiang,
Mux = 2 * maxpile * ex - Ws * cx / 2 - Wc * cx / 2 = 408.69 kNm
Tinggi efektif plat, d = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 130.50 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, f = 0.9
Rn = Mux / f * Ly * d2 = 17.7760
Rasio tulangan perlu, r = 0.85 * fc’ / fy * [ 1 - √ {1 – 2 * Rn / ( 0.85 * fc’ ) } ] = = Err:502
As perlu, r * Ly * d = Err:502 mm²
As min, 0.0018 * Ly * Dcap = 810 mm²
Luas tulangan yang dipakai, As.tul. = max(As perlu,Asmin) = Err:502 mm²
Digunakan tulangan = 14 D 13 mm
Luas tulangan, Asx = 1858 mm²
Kontrol luas tulangan = Err:502
Jarak tulangan rencana = 200 mm
Jarak tulangan maximum, smax = min(2 * Dcap, 457 mm) = 457 mm
Kontrol jarak tulangan = S < Smax…(OK)
Tinggi efektif blok kompressi, a = Asx * fy / (0.85 * f'c * Ly) = 23.32 mm
Faktor bentuk distribusi tegangan beton, β1 = 0.85
Kapasitas momen nominal, Mn = Asx * fy * (d - a / 2) = 88.334 kNm
Desain kapasitas momen, fMn = f * Mn = 79.501 kNm
Kontrol kapasitas momen lentur arah x = ФMn < Mux…(NG)
5. DESAIN PENULANGAN LENTUR ARAH Y
Diameter tulangan rencana D 16.00 mm
su = jarak tiang ke tepi = 0.150 m
cy = (Ly - Iy) / 2 = 0.675 m
ey = cy - su = 0.525 m
Ws = Cy * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 27.216 kN
Wc = Cy * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 10.206 kN
Momen yang terjadi pada pile cap akibat reaksi tiang,
Mux = 2 * maxpile * ey- Ws * cy / 2 - Wc * cy / 2 = 534.78 kNm
Tinggi efektif plat, d = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot / 2 = 142 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, f = 0.9
Rn = Mux / f * Lx * d 2
= 19.645
Rasio tulangan perlu, r = 0.85 * fc’ / fy * [ 1 - √ {1 – 2 * Rn / ( 0.85 * fc’ ) } ] = = Err:502
As perlu, r * Lx * d = Err:502 mm²
As min, 0.0018 * Lx * Dcap = 810 mm²
Luas tulangan yang dipakai, As.tul. = max(As perlu,Asmin) = Err:502 mm²
Digunakan tulangan = 12 D 16 mm
Luas tulangan, Asy = 2413 mm²
Kontrol luas tulangan = Err:502
Jarak tulangan rencana = 200 mm
Jarak tulangan maximum, smax = min(2 * Dcap, 457 mm) = 457 mm
Kontrol jarak tulangan = S < Smax…(OK)
Tinggi efektif blok kompressi, a = Asy * fy / (0.85 * f'c * Lx) = 30.28 mm
Faktor bentuk distribusi tegangan beton, β1 = 0.85
Kapasitas momen nominal, Mn = Asy * fy * (d - a / 2) = 122.433 kNm
Desain kapasitas momen, fMn = f * Mn = 110.190 kNm
Kontrol kapasitas momen lentur arah y = ФMn < Mux…(NG)
6. KONTROL GESER PILE CAP 1 ARAH (ARAH X)
Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fy.bot - fx.bot / 2 = 130.50 mm 0.1305 m
cx = (Lx - Ix - dv) / 2 = 0.4848 m
Ws = Cx * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 19.545 kN
Wc = Cx * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 7.329 kN
Gaya geser ultimate pada muka kolom, Vu = (2*maxpile) - Ws - Wc = 1015.80 kN
Momen ultimate pada muka kolom, Mu = 408.69 kNm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WL = 700 mm 0.7 m
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm 0.077 m
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Kapasitas geser nominal,Vn = min((dv / (wL + etolerance)) * (3.5 - 2.5 * min(1.0,Mu / (Vu * dv)))
* (1.9 * l * √(f'c * 1 psi) + 0.1 * l * √(f'c * 1 psi) * max(1.0,Vu * dv / Mu)),10 * l * √(f'c * 1 psi))
* Ly * dv = 27.30 kN
Kapasitas geser desain, fVn = fv * Vn = 20.47 kN
ФVn < Vu…(NG)
7. KONTROL GESER PILE CAP 1 ARAH (ARAH Y)
Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fy.bot / 2 = 142 mm 0.142 m
cy = (Ly - Iy - dv) / 2 = 0.479 m
Ws = Cy * Lx * hsoil * gsoil * 1.4 = 19.313 kN
Wc = Cy * Lx * Dcap * gconc * 1.4 = 7.242 kN
Gaya geser ultimate pada muka kolom, Vu = (2*maxpile) - Ws - Wc = 1016.12 kN
Momen ultimate pada muka kolom, Mu = 408.69 kNm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WL = 700 mm 0.7 m
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm 0.077 m
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Kapasitas geser nominal,Vn = min((dv / (wL + etolerance)) * (3.5 - 2.5 * min(1.0,Mu / (Vu * dv)))
* (1.9 * l * √(f'c * 1 psi) + 0.1 * l * √(f'c * 1 psi) * max(1.0,Vu * dv / Mu)),10 * l * √(f'c * 1 psi))
* Lx * dv = 32.32 kN
Kapasitas geser desain, fVn = fv * Vn = 24.24 kN
ФVn < Vu…(NG)
8. KONTROL TEGANGAN GESER PILE CAP 2 ARAH, PADA KELILING MUKA KOLOM
Diameter tulangan rencana D 16 mm
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 126 mm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WX = 400 mm
Jarak terdekat muka kolom ke as tiang, WY = 400 mm
Lebar kolom, Ix,col = 400 mm
Panjang kolom, Iy,col = 150 mm
Toleransi penempatan tiang,etolerance = 77 mm
Faktor reduksi kekuatan lentur, fv = 0.75
Keliling geser, bs = 2 * (lx,col) + 2 * (ly,col) = 1100 mm
Luas area geser, Ageser = Ix,col * Iy,col = 60000 mm²
Gaya geser ultimate, Vu = abs(Sum(Pup1,Pup2,Pup3,Pup4) - 1.4
* (gconc * Dcap + gsoil * hsoil) * (Acap - Ageser)) = 1929.49 kN
Tegangan geser ultimate akibat beban vertikal, vumod = max(Vu / (bs * dv),0 MPa) = 13.921 MPa
Faktor geometri kolom, β = ly,col / lx,col = 0.38
Faktor lokasi kolom, as = 30
Persamaan kuat geser beton :
vcpa = 0.17 * (1 + 2 / β) * l * √(f'c * 1 MPa) = 5.383 MPa
vcpb = 0.083 * (as * dv / bs + 2) * l * √(f'c * 1 MPa) = 2.256 MPa
vcpc = 0.33 * l * √(f'c * 1 MPa) = 1.650 MPa
maka diambil nilai terkecil, vcp = min(vcpa,vcpb,vcpc) = 1.650 MPa
Kuat geser beton modified,
vcp.mod = min((dv / (2 *(average(wx,wy) + etolerance))) * (bs / bs) * vcp, 32 * √(f'c * 1 MPa)) = 0.218 MPa
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Kapasitas tegangan geser nominal, vn = vcp.col.mod = 0.436 MPa
Kapasitas tegangan geser desain, fvn = fv * vn = 0.327 MPa
Kontrol kuat geser 2 arah, arah = Фvn < vumod…(NG)

9. KONTROL TEGANGAN GESER PILE CAP 2 ARAH, PADA AREA TIANG PILE YANG MENERIMA BEBAN TERBESAR
Tinggi efektif plat, dv = Dcap - dembed - cnom,bot - fx.bot - fy.bot / 2 = 126 mm
Panjang keliling geser, lx,perim = 2 * xp1 = 300 mm
Lebar keliling geser, ly,perim = 2 * xp1 = 300 mm
Keliling geser, bo = lx,perim + ly,perim = 600 mm
Beban geser ultimate, Vu = abs(maxpile) = 521 kN
Tegangan geser ultimate akibat beban vertikal, vumod = max(Vu / (bo * dv2),0 MPa) = 6.896 MPa
Faktor geometri tiang, β = ly,pile / lx,pile = 1.00
Faktor lokasi tiang, as = 30
Persamaan kuat geser beton :
vcpa = 0.17 * (1 + 2 / β) * l * √(f'c * 1 MPa) = 2.550 MPa
vcpb = 0.083 * (as * dv / bo + 2) * l * √(f'c * 1 MPa) = 3.445 MPa
vcpc = 0.33 * l * √(f'c * 1 MPa) = 1.650 MPa
maka diambil nilai terkecil, vcp = min(vcpa,vcpb,vcpc) = 1.650 MPa
Kuat geser beton modified,
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Kapasitas tegangan geser nominal, vn = vcp = 1.650 MPa
Kapasitas tegangan geser desain, fvn = fv * vn = 1.238 MPa
Kontrol kuat geser 2 arah, arah = Фvn < vumod…(NG)

10. TULANGAN SUSUT PILE CAP


Rasio tulangan susut minimum, rsmin = 0.0014
Luas tulangan susut arah x, Asx = rsmin* d * Ly = 274.05 mm2
Luas tulangan susut arah y, Asy = rsmin* d * Lx = 298.2 mm2
Diameter tulangan yang digunakan, D = 16 mm
Jarak tulangan susut arah x, Sx = p / 4 * ز * Ly / Asx = 1101 mm
Jarak tulangan susut maksimum arah x, Sx,max = 250 mm
Jarak tulangan susut arah x yang digunakan, Sx = 250 mm
Jarak tulangan susut arah y, Sy = p / 4 * ز * Lx / Asy = 1011 mm
Jarak tulangan susut maksimum arah y, Sx,max = 250 mm
Jarak tulangan susut arah y yang digunakan, Sy = 250 mm
Digunakan tulangan susut arah x, D = 16 - 200 mm
Digunakan tulangan susut arah y, D = 16 - 200 mm
11. KESIMPULAN PENULANGAN PILE CAP

D 16 - 200 mm

D 16 - 200 mm

D 16 - 200 mm

D 13 - 200 mm

C. DESAIN PENULANGAN TIANG BORED PILE


C1. TULANGAN UTAMA
Mutu beton, f’c = 18.68 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 400 MPa
Beban aksial maksimum tiang, Pmax = 439.79 kN
Momen maksimum tiang, Mmax = 11.72 kNm
Diameter luar tiang, D = 400 mm
Selimut ke pusat tu = 75 mm
Luas penampang tiang, Ag = 125663.706 mm²
As min = 0.01 * Ag = 1256.637 mm²
As max = 0.06 * Ag = 7539.822 mm²
Digunakan tulangan = 8 D 16 mm
Luas tulangan terpasang, As = 1608 mm²
Kontrol luas tulangan, min = 1% dan max = 6% = 1.28% ….OK

C2. TULANGAN GESER / SENGKANG


Panjang tiang pile, L = 12000 mm
Diameter luar tiang, D = 400 mm
Luas tulangan utama tiang, As = 1608.50 mm²
Mutu beton, f’c = 18.68 MPa
Mutu baja tulangan, fy = 400 MPa
Beban aksial maksimum tiang, Pumax = maxpile = 521.3 kN 521339 N
Momen maksimum tiang, Mmax = Mup,R = 11.72 kNm 11720400 Nmm
Gaya geser tiang, Vu = Vup,R = 23.25 kN 23247 N
Gaya geser ultimate akibat momen Mmax, Vu1 = Mmax / L = 977 N
Gaya geser ultimate akibat gaya lateral, Vu2 = Vu = 23247 N
Diambil gaya geser ultimate terbesar, Vumax = 23247 N
Faktor reduksi geser, fv = 0.75
Selimut ke pusat tulangan utama, d' = 75 mm
Luas penampang tiang, Ag = 125664 mm²
Tebal ekivalen penampang, h=√Ag = 354 mm
Tebal efektif, d=h-d' = 279 mm
Vcmax = 0.2 * f'c * D * d = 417671 N
Kapasitas geser ultimate, f * Vcmax = 313253 N
Ф*Vcmax > Vu…(OK)
β1 = 1.4 - d/2000 = 1.26 >1
Maka diambil nilai β1 = 1
β2 = 1 + Pumax / ( 14 * fc' * Ag ) = 1.02
β3 = 1 = 1.00
Vuc = β1 * β2 * β3 * D * d * √ [ As * fc' / ( D * d ) ] = 58877 N
Vc = Vuc + 0.6 * D * d = 125955 N
Gaya geser yang di tahan oleh beton = f * Vc = 94466 N
Ф*Vc > Vu…hanya perlu tulangan geser
Note : Jika ɸ * Vc > Vu maka dipakai Vs1 = Vumax
Jika ɸ * Vc < Vu maka dipakai Vs2
Gaya geser yang ditahan oleh tulangan geser
Vs1 = Vumax = 23247 N
ɸ * Vs = Vu - ɸ * Vc = -71219 N
Vs2 = ɸ * Vs / ɸ -94959 N

Nilai Vs yang dipakai = 23247


Digunakan tulangan sengkang = 2 Ø 10 mm
Luas tulangan sengkang terpasang, Asv = 157 mm²
Jarak tulangan yang diperlukan, S = Asv * fy * d / Vs = 755 mm²
Digunakan tulangan sengkang 2 Ø 10 - 430
11. KESIMPULAN PENULANGAN TIANG PILE

8 D 16 mm

2 Ø 10 - 430 mm
Input
SDS 0.6074 Kombinasi Pembebanan Dasar
ρ 1.3 Kombinasi Pengaruh Gempa
Ω0 3

KOMBINASI DL SIDL LL Ex Ey
P.1 1 1
P.2 1 1 1
P.3 1 1 0.75
P.4 0.6 0.6
P.5 1.085 1.085 0.2730 0.9100
P.6 1.085 1.085 0.2730 -0.9100
P.7 1.085 1.085 -0.2730 0.9100
P.8 1.085 1.085 -0.2730 -0.9100
P.9 1.085 1.085 0.9100 0.2730
P.10 1.085 1.085 -0.9100 0.2730
P.11 1.085 1.085 0.9100 -0.2730
P.12 1.085 1.085 -0.9100 -0.2730
P.13 1.064 1.064 0.75 0.2048 0.6825 0.45
P.14 1.064 1.064 0.75 0.2048 -0.6825
P.15 1.064 1.064 0.75 -0.2048 0.6825
P.16 1.064 1.064 0.75 -0.2048 -0.6825
P.17 1.064 1.064 0.75 0.6825 0.2048
P.18 1.064 1.064 0.75 -0.6825 0.2048
P.19 1.064 1.064 0.75 0.6825 -0.2048
P.20 1.064 1.064 0.75 -0.6825 -0.2048
P.21 0.515 0.515 0.2730 0.9100
P.22 0.515 0.515 0.2730 -0.9100
P.23 0.515 0.515 -0.2730 0.9100
P.24 0.515 0.515 -0.2730 -0.9100
P.25 0.515 0.515 0.9100 0.2730
P.26 0.515 0.515 -0.9100 0.2730
P.27 0.515 0.515 0.9100 -0.2730
P.28 0.515 0.515 -0.9100 -0.2730

Anda mungkin juga menyukai