JURUSAN TEKNIK SIPIL

FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS BRAWIJAYA
2011
 MATRIKS KEKAKUAN ELEMEN….

Sumbu X-Y adalah koordinat global struktur

Sumbu x-y adalah koordinat lokal struktur
Setiap elemen mempunyai 2 nodal ujung (i dan j).Pusat sumbu lokal elemen
adalah nodal i dan arah positif sumbu x lokal selalu dibuat dari nodal i ke j.
Sumbu global dan sumbu lokal dipisahkan oleh sudut α. Sudut ini diukur
dari sudut X ke sudut x dengan poros sumbu z positif.
x-y = sistem koordinat lokal (elemen)
ui = perpindahan aksial titik nodal i
vi = perpindahan tegak lurus sumbu
batang pada nodal i
fi = gaya aksial pada titik nodal i
gi = perpindahan tegak lurus sumbu
batang pada nodal i

AE AE
fi  ui  0.vi  u j  0.v j
L L
g i  0.ui  0.vi  0.u j  0.v j
AE AE
fj   ui  0.vi  u j  0.v j
L L
g j  0.ui  0.vi  0.u j  0.v j
Dalam bentuk matriks:

 f i   u 
AE AE
0  0 i
g   L L  
 i
 0 0 0 0  vi 
   AE AE  
f
 j   0 0 u j 
 g j   L L  v j 
 0 0 0 0  
1 0  1 0
0 0 0 0
k 
(e)

AE 
L  1 0 1 0
 
0 0 0 0
 TRANSFORMASI KOORDINAT
(2 derajat kebebasan kinematis)

ui  U i Cos  Vi Sin
vi  U i Sin  Vi Cos
u j  U j Cos  V j Sin
v j  U j Sin  V j Cos

Apabila nodal i mengalami perpindahan ke i’ dalam bidang x-y,

maka vektor perpindahan (yg menghubungkan i ke i’) dapat
diuraikan menjadi komponen dalam arah sumbu x-y lokal yg diberi
notasi ui dan vi. Vektor perpindahan juga dapat diuraikan dalam
arah X-Y global yang diberi notasi Ui dan Vi.
Dalam bentuk matriks:

 ui   Cos Sin 0 0  Ui 

v    V 
 i   Sin Cos 0 0  i 
   
u j   0 0 Cos Sin  U j 
v j   0 0  Sin
 
Cos   Vj 

Vektor perpindahan Matriks Vektor perpindahan

pada koordinat lokal transformasi pada koordinat global

u  T U 
(e) (e) (e)
Untuk vektor gaya, juga berlaku hubungan transformasi yang sama:

 f i   Cos Sin 0 0   Fi 
g    G 
 i   Sin Cos 0 0  i 
   
 fj  0 0 Cos Sin   Fj 
 g j   0 0  Sin
 
Cos  G j 

Vektor gaya pada Matriks Vektor gaya pada

koordinat lokal transformasi koordinat global

f  T F 
(e) (e) (e)

Matriks kekakuan elemen dalam koordinat global:

K   T  k T 
g
(e) (e) T (e) (e)
 Struktur Rangka Batang Bidang
Contoh Soal….

E = 2100 t/cm2
A = 35 cm2

Tentukan :

a. Matriks kekakuan global

b. Perpindahan di node 2

c. Reaksi pada tumpuan (node 1 dan 3)

d. Gaya-gaya setiap batang

a). Penentuan Matriks Kekakuan Global

Matriks Kekakuan Batang 1 (node 1 – 2)

1 0  1 0 1 0  1 0
 0 0 0 AE  0 0 0 0
k   
l
1

AE 0
L 1

0  1 0 200  1 0 1 0
   
0 0 0 0 0 0 0 0
 3 2 12 0 0 
 
T  (1)

1 2
 0
3 2 0 0 
   300
0 3 2 12 
 
 0 0 1 2 3 2
 3 3  3  3
 
k     T  .k   .T 
g
1 (1) T
l
1 (1)

EA  3 1
800   3  3
 3 1 
3 3 
 
 3  1 3 1 
Matriks Kekakuan Batang 2 (node 2 – 3)

1 0  1 0 1 0  1 0
 0 0 0 AE  0 0 0 0
k   
l
2

AE  0
L  1

0 1 0 200  1 0 1 0
   
0 0 0 0 0 0 0 0
 3 2 1 2 0 0 
 
T  ( 2)


12 3 2 0 0 
   3300
0 0 3 2 1 2 
 
 0 0 12 3 2
 3  3 3 3 
 
k   T  .k   .T 
g
2  ( 2) T
l
2 ( 2)

EA  3
800   3
1
3 3
3 1 
 3
 
 3 1  3 1 
Matriks Kekakuan Batang 3 (node 1 – 3)

1 0  1 0 1 0  1 0
 0 0 0  0 0 0
k   
l
3

AE  0
L  1

AE  0
0 1 0 200 3  1 0 1 0
   
0 0 0 0 0 0 0 0
1 0 0 0 
0 1 0 0 
T  ( 3)

0 0 1 0 
    00
 
0 0 0 1 
1 0  1 0
0 0 0 0
k        
g
3 T 3 
 T ( 3) . k l . T ( 3) 
EA 
200 3  1 0 1 0
 
0 0 0 0
 Matriks Kekakuan Struktur

 F1 


3  4 3  3 3  3 4 3 0  U1 
  
G 
 1  3 1  3 1 0 0   V1 
 F2  EA   3  3 33 3 3 3 3  U 2 
   . 
G
 2 800   3 1 3 3 11 3  1  V2 
 F3 
 
 4 3

0 3 3 
3 4 3   3  U 3 
  
G3   0 0 3 1  3 1   V3 
 F1 


3  4 3  3 3  3 4 3 0  0
   sendi
G 
 1  3 1  3 1 0 0  0
 5  EA   3  3 33 3 3 3 3  U 2 

#  0  800   3 1 3 3 11
. 
 1  V2 
   3
0
 
 4 3

0 3 3 
3 4 3   3  U 3 
  
G3  1  3 1   0  rol
 0 0 3

# beban
# Penyusunan Kembali
5  6 0 3 3  3 3  U 2 
0    
   0 2 3  3 1  1  V2 
 0  EA   3
  
3 3 4 3   4 3 0  3  U 3 
. 
 F1  800   3  3 4 3 
3 4 3  3 0  0
G1   3  1 0 3 1 0  0
     
G3   3 1  3 0 0 1   0 

b). Perpindahan di node 2

5 6 0  3  U 2 
  EA   
0   0 2 3  . V2 
0 800  3
    
3 3  4 3  U 3 
U 2   1.496 x10  cm
2

   2 
V2    1.020 x10  cm
U   1.178 x10  2  cm
 3  
c). Reaksi pada Tumpuan ( node 1 & 3)

 F1    3  3  4 3   1.496 x10 2 
  EA    2 
 1
G    3  1 0  
.  1.020 x10 
G  800  3   1.178 x10  2 
 3   1  3   
 F1   5.000 t
   
G1     1.443  t
G   1.443  t
 3  
d). Gaya-gaya Batang
 f e   T  F 
 f e   T . k g .U 

Elemen 1 (node 1 – 2)

 f1   3 2 1 2 0 0   3 3  3  3  0 
g      
 1   1 2 3 2 0 0  EA  3 1  3 1   0 
    . .  2 
f  800     1 .496 x10
 2  0 0 3 2 1 2
 
3 3 3 3
 
 g 2   0        1.020 x10  2 
 0 1 2 3 2   3 1 3 1 
 f1   2.887
g   
 1  0 
   -2,887 t Beam 1 (tarik) 2,887 t
 f 2   2.887 
 g 2   0 
Elemen 2 (node 2 – 3)

 f2   3 2 1 2 0 0   3  3 3 3   1.496 x10 2   2.887 

g        
 2  12 3 2 0 0  EA  3 1 3  1   1.020 x10 2   0 
  
.
 
.  
 f3   0 0 3 2 1 2 800 3 3 3  3  0    2.887 
  
 g 3   3 2  3 1  3 1     0 
 0 0 12 0

2,887 t Beam 2 (tekan) - 2,887 t

Elemen 3 (node 2 – 3)

 f1  1 0 0 0 1 0  1 0  0   2.5
g  
 1  0 1 0 0 EA  0 0 0 0  0   0 
  
  . . 
  
 f 3  0 0 1 0 200 3  1 0 1 0 1,178 102   2.5 
 g 3  0 0 0 1
 
0

0 0 0  0   0 

2,50 t Beam 3 (tarik) 2,50 t

Hasil Akhir
Main menu