Tanean lanjhang iye areya sala settong kabhudaja’an tradisional e Madhura aropa’aghi
kobungko se sataretan otabe sabhala’an e dalam kaluarga. Salaen ka’ dinto nandha’aghi jha’
pangestona reng Madhura da’ taretan otaba bhala ce’ tengghina. Kennenganna semmak
kalaban somber otabe songay. Compo’ se settong sareng compo’ selaenna e batasse taneman
odi’ otabe tana se epatengghi se esebbut galengan otabe e sebbut kiya tabun, se agebey tana
paneka bisa aesse duwa’ sampek sapolo compo’, otabe bisa e kennengnge sapolo keluarga iye
areya keluarga batih se akadhi reng tua, ana’, kompoy, peyo’, ban saterossa.
Compo’ tradisonal Madhura aropa’ aghi compo’ otama se esebbut tongghuh. Tongghuh
iye areya bungko kona otabe bungko da’ada’ e dalem kaluarga. Manabi e dalam kaluarga andi’
ana’ se a keluarga, otamana ana’ bini’, daddhi reng toa kodhu agabayaghi compo’gebey potre
epon. Kennenganna compo’ gabay ana’ bini’ bada e temor se e sebbut pamengkang. Manabi
katoronanna ampon ngennengi bungko tasebbut bisa daddhi koren kantos tanean lanjang.
Tanean lanjhang bada polana compo’ se ajejer sareng bungko otama se bada e
ngatengnga. Biasana bungko utama e tandhai kalaban hiasan duwa’ jenggerra ajem e attassa
compo’ ngadhep padana bato nisan neng e makam. Compo’ otama ekennengnge kalaban oreng
se paleng seppo e kaluarga kasebbut. Oreng seppo riya se esebbut kepala somah. Kepala somah
iya areya se ngatoae otabe se agabay atoran e dalam keluarga, otamana parkara kabin.
Compo’ reng Madhura ka’ dhinto namong bada settong labang e baghiyan adha’ sareng
okeran sokkla madhura, kalaban barna bhiru (hijau) tor merah se ghadhuwan maksod tor
tojjhuwan nyopre bisa ngaghali otabe oneng da’ ondhur datangnga taretan otabe bhala. Sabab
manabi bhala otabe taretan entar ajhalanan, manababi ta’ dhagha rabu, taretan se bada e compo’
ka’ dinto ta’ buambu kerpekkeran, tako’ taretan otaba bhala se ajalanan tako’ arapa-rapa.
Okeran kembhang ngease neng e ada’na compo’. Se ghaduwan maksod rassa cinta
otaba akorra settong kaluarga.
Ebagiyan dalam compo’ bada empa’ pelar se kowat otaba soghe’. Pelar-pelar se saleng
a sambung settong ban laenna. Deddi aropa aghi massaghi empa’. Pelar-pelar paneka se
esebbut kalaban pelar pasarean.
Bada kiya tombak tradisional Madhura se gi’ epeyara. Tombak anika engghi ka’ dhinto
senjata tradisional Madhura, kaghabay ngalindungi kaluarga. E sabban compo’ paste bada
langgar. Langgar se ekaghabay kennenganna a shalat, jughan kennengngan kepala somah
ghabay ngabes oreng-oreng se kalowar masok taneyan.
Langgar e Madhura iye areya sangat parlo kabadaanna e Madhura polana kowaddhe
oreng se nganot agama neng e Madhura. Daddhi langgar aropaaghi simbol taatdhe masyarakat
Madhura dalam agama. Salenna egunaaghi kagabay tempat alaksanaaghi ibadah, langgar
aghuna kaghabay ajaga terna’ otaba ajaga hasel bume.