Anda di halaman 1dari 278

HBTL3203

Kesusasteraan Tamil II

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


HBTL3203
KESUSASTERAAN
TAMIL II
Manimaran Govindasamy

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


Pengarah Projek: Prof Dr Mansor Fadzil
Prof Dr Widad Othman
Open University Malaysia

Penulis Modul: Manimaran Govindasamy


IPGM Kampus Tuanku Bainon

Penyederhana: Vengadamal Rajoo


IPGM Kampus Tuanku Bainon

Dibangunkan Oleh: Pusat Reka Bentuk Pengajaran dan Teknologi


Open University Malaysia

Dicetak Oleh: Meteor Doc. Sdn. Bhd.


Lot 47-48, Jalan SR 1/9, Seksyen 9,
Jalan Serdang Raya, Taman Serdang Raya,
43300 Seri Kembangan, Selangor Darul Ehsan

Cetakan Pertama, Ogos 2009


Cetakan Kedua, Julai 2010
Cetakan Ketiga, Oktober 2010
Cetakan Keempat, Oktober 2011

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM), Oktober 2011, HBTL3203


Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada bahan ini boleh disalin semula dalam mana-mana
cara tanpa kebenaran secara bertulis daripada Presiden Open University Malaysia (OUM).

Versi Oktober 2011

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


e©b¾Ó‘kym
iR i i d ix – xiii

p 1 i , i i ,e n n 1
1.1 i 2
1.2 i i 9
1.3 e n n 17
m 26
R L l L 27

p 2 u i, e R i R , 28
2.1 u i 29
2.2 e R i R 35
2.2.1 μm u m 35
2.2.2 a i N in e ne i L 37
2.3 47
2.3.1 μm u m 47
2.3.2 in L 48
m 53
R L l L 54

p 3 ne i i ie i i k m 55
3.1 ne i 56
3.1.1 μm u m 56
3.1.2 ne ip e N k L 56
3.2 l i 62
3.2.1 μm u m 62
3.2.2 l i in L 63
3.3 i e i i k m 74
3.3.1 μm u m 75
m 80
R L l L 81

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


iv  e k m

p 4 i i i d r l L 82
i r l L
4.1 i i i 83
4.1.1 p R i i i e i 83
e L ?
4.1.2 μm u m 83
4.1.3 i i i il i i l L 83
4.2 d r l L 88
4.2.1 d in p L 89
4.2.2 d in l L 90
4.3 i r l L 96
m 103
R L l L 104

p 5 r i
i p l L 105
5.1 r l L 106
5.1.1 in l m N m 106
5.1.2 i k m 108
5.1.3 in l L 109
5.2 i r l L 1 115
5.2.1 i r en i Re ? 115
5.2.2 e l dχ L 117
5.3 i r l L 2 121
5.3.1 m a m 121
5.3.2 m 122
m 128
R L l L 130

p 6 i r i L 131
6.1 r i 132
6.2 i r i L 1 ( ip l L) 134
6.2.1 u i N m 134
6.2.2 νk u l 135
6.2.3 am k NΝ d 137
6.2.4 138
6.2.5 e n 139
6.3 i r i L 2 ( il d ) 141
6.3.1 i 1- il 141

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


e k m  v

6.3.2 i 2 - i in d 145
6.3.3 i in l 148
6.4 i r i L 3 (e y p l L) 156
6.4.1 l r e y 156
6.4.2 k ik iN p m 158
m 160
R L l L 162

p 7 i n i L 163
7.1 i n 164
7.2 i in i L 1 ( ip l L) 165
7.2.1 ip l 1: m 165
7.2.2 ip l 2 : i u m e y m 167
7.2.3 ip l 3 : e N d 169
7.3 m i k ( i m) 171
7.4 i n i L 3 179
7.4.1 i 1 : a 179
7.4.2 i 2 : i n 182
7.4.3 i 3 : e d μ ! 184
m 186
R L l L 186

p 8 i ii i m iL i L 187
8.1 i i i i m iL 188
8.2 i i i i m iL i L 1 188
8.3 i i i i m iL i L 2 196
8.3.1 il i 196
8.3.2 i 198
8.3.3 i R 200
8.3.4 200
8.3.5 m 204
8.4 i i i i m iL i L 3 205
m 207
R L l L 208

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


vi  e k m

p 9 d k d l r, a . L i p , 209
k l i m iL
9.1 d k d l r 210
9.1.1 zk p in i 210
9.1.2 d d in l L 211
9.2 a . L i p 218
9.2.1 zk p in i 218
9.2.2 a . L i p in l L 221
9.3 k l i i m iL 224
9.3.1 zk p in i 224
9.3.2 k l i i m iL in 227
l L
m 233
R L l L 234

p 10 i k i r in i L 235
10.1 k i r i L 236
10.1.1 i r k i in zk 236
in i
10.1.2 k i r i L 236
10.1.3 i 1 239
10.1.4 i 2 : le d m 242
10.2 i r .u in i L 244
10.2.1 i in in i 244
10.2.2 d p i μ i 245
10.3 i r n i L 254
10.3.1 i r in in ii 254
10.3.2 n i in i i m 254
p in eN ik m
10.3.3 n i in e L 255
10.3.4 i 1 : i m 256
( i r L i i )
10.3.5 i 2 : m ! 258
(a L i L i i )
m 260
R L l L 261

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


©µiR…i ÇÍiybd’

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


vi X TABLE OF CONTENTS

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


iR i i d W ix

Rχ d m
L ip Rχ d m μ l i p k
N m. iv d l ip Rχ n uL k μm a L
ev n m eνm l m uL . m ip Rχ
e R μ i l L e k a m
k p d L .μk p uL m m
L ke L ip Rχ d av p R L
e L m n k m.

a μ m
HBTL3203 iz i k i m II enνm m, Rχ L on
χ p l n l R m e p
l p . ip Rχ 3 d
p k e N , 8 μ l 15 k L
μ k m.

Rχk r L
ip Rχ Sarjana Muda Pengajaran (Bahasa Tamil) d p p
Re L m a r m e N m. iz
i k i m II eνm ip i μ n p
e p il in r L a m r p
e p il r.

L l l, l R m i
r i p l u m k R m R m ,
i k R e R Re L m νm
e N r N m. ip Rχ Re L m μn
ip Rχk L, L R m ip Rχ e l p m
μ m u p k e L l .

R l p y
χ p k n r p o d
p uL R r L 40 m
e k N m.e ,3 d p e N
ip R L 120 m e k N m.πn m
ad 1 o k d μ k d .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


x X iR i i d

ad 1: o k

R l
R l k
L

Rχ uL χ m m 3

χp k R l 60

3μ l5μ rμ k R k l 10

i R l 12
L r 15
op p , , r 20

e m 120

Rχ k L
ip i μ d n R l iR i in i ik L, L:

1. i , i i , e n n μ i
l in a i i p e r.

2. u i, e R i R , μ i l in
a i i p e r.

3. ne i, l i, i e i i k m μ i l in
a i i p e r.

4. i i i, d r l L, i r l L μ i
in e r r.

5. r l L, i i m l in p
e r r.

6. i r i y e L e rp e y p r.

7. i n i y e L e rp e y
p r.

8. i i i i m iL i y e L
e rp e y p r.
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
iR i i d W xi

9. d k d , a . L i p , k l i m iL
i y e L e rp e y p r.

10. k i r i L, . u n, n/ n μ i
i k i r in i y e L e rp
e y p r.

k m
p 1 i p il i , i i , e n n
μ i l il a i i k m i L ,
e ip , , i k enνm in a p il
p d L

p 2 i p il u i, e R i R , μ i
l il a i i k m i L , e ip ,
, i k enνm in a p il
p d L .

p 3 i p il ne i, l i, i e i i k m μ i
l il a i i k m i L , e ip ,
, i k enνm in a p il
p d L .

p 4 i p il i i i, d r l L, i r
l L i R p , e ip , , i k
enνm in a p il y e y p d k in .

p 5 i p il r l L, i i p l L
i R p , e ip , , i k enνm
in a p il y e y p d k in .

p6 i p il i in i L i R p ,
, i k enνm in a p il y
e y p d k in .

p
7 i p il i in i L i R p ,
, i k enνm in a p il y
e y p d k in .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


xii X iR i i d

p 8 i p il i i i i m iL in i L
i R p , , i k enνm in
a p il y e y p d k in .

p 9 i p il d k d , a . L i p , k l
i r μ i r in l L i R p , ,
i k enνm in a p il y
e y p d k in .

p 10 i p il i k i r k i r,
.u n, n/ n μ i r in i L i R p
, , i k enνm in a p il y
e y p d k in .

uL k a p d
i χp n m μn, i l Νm uL k a p
μ a e L n .uL k μ a e L n
m ip Rχ p n k l r R k e L
u m.e ove p m zk Νm μ l
a pe R L .

R l : i l L i l a p m k
m.ove p m R m a l Νm R l
R L N m e m..i n R pπl
L a m d m e m u p k e L m.

e : χp l R l i k
μ . pπl o u p al χ u
p k p π i k m.i l L χ
e d k L d p d k m.e , L
χ χ k e r. L χp l i k
Νm χ dχ e y l N m. e k
av p e y l R p d en e
uN m.al L R e m χ l p
k l en m e m.e ip l
d p m L k l L i χp l m.

k : e k m χp l
i l i me R k m. e l l k L
l k a k m. m , y , N d m
al y Re L m i l a m.
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
iR i i d W xiii

e k p d k R m p m
e N k m i k m. k L e y l L
χp l e R ,e R p μ p rk m.i n
L y l,e y l R m pπ l n u r
χ k e y m k d k e L m.

m: i l i L m. p
μ m p ke L i u . k k
R m u n R l k
e L m. k l u k p i pπn
χp l a e d k N m R χ .

R L L: i l p k m , νL
p m, njχ L, L, n l L μ
d l L e k p d k m. ip d χp l
i l m. d , Rχ d ( R L d l),
pπn i l al χp n i l
e k p d k m. p m a e m l
l L e m L k p d R L l p
p k k p .

μn i
i i r iR ik il i μ n p e p
in i l .

ip μ
pπ m μ m a m μ m R i e i k e L , myVLE-
.

R L l L
ove e i in i i i m Re L l L
i k p d L .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


xiv X iR i i d

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  i ,
i i ,
1 e n
n
R l
ip i ik L L:
a. i m a n e m e i i ik
e N r;
. i i in e m m e i
i k r;
i. e n in e m m e i
i k r; R m
. i , i i , e n n i R in
op id k r.

 a iμ m
l i e l u L a m i n i ip il e
iz e L i m. an L m e N u k e i
k m. l i il e R ie N m enνm d il
L u k i k iR u i i m en il
e k e m ik N . i e i in i L
i , i i R m e n n i R p R i
e i e L L r L. i in i r ene n
p L r en k L r L. izp n
i i i il ene n L r
en m e i e L p i r L. e n n en l
en ? av n e p R ip i n? i R m a i
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
2  p 1 i , i i , e n n

e L yp ik p d k i . m z k
e l ! L.

1.1 i
an r i e i e L μR
μn r a e i p R i m a i e L l a i in .
in i a i e N l a r e l e i
i ik e L m.

i d ? i il e N d . i il i
i id ? n iL l i p d p d k
R i e l m d ? ap e n m il
i m e il ? l il e on
i k i ?en a ? n uR p L. a r il
i p . ap e n l i r e n i i ? m
i r n iz i k i u in ipe m i r.

a i r o ? ? zk Νm m 1.1-
L e i i k m.

m 1.1: N r L

i e i r e r en e i
e N r ?

k i in l e N m enνm e k n,
r m z il N N ip l L i
e i id L r. R p l e p e n n,
k N m ( ), l i e p i L r. i eνm

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 i , i i , e n n  3

i il e m 108 e y L L i k in . i R il μ l 12
e y L L u ir e il e in .

r i ev e i r en u k
e i ? i k p k d e i r.

i r
i i e m .

s• i → ip i k in
i i ν
s• a r → an iR i
s• → i k
s• i i → epe m R i
s• e m → m m

i i i k in i e in an ik iL i
i p μ i m.

108 e y L k e N i p rk m
i i p rk m. in m m 1.2 i i ik in .

108 e y L L

u ir rk m u ire y rk m s s rk m
13 e y L L 18 e y L L 11 e y L L

s s rk m s s rk m s s rk m
11 e y L L 11 e y L L 11 e y L L

s s rk m s s rk m s s rk m
11 e y L L 11 e y L L 11 e y L L

m 1.2: i in rk L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


4  p 1 i , i i , e n n

ip i e y μ k N m.

1. a m e m . 38. e p o . 76. p l.
2. χ m. 39. L μ l. 77. me l.
3. i l l. 40. l. 78. π e l l.
4. k l. 41. e L m l. 79. e l.
5. u m l. 42. d o . 80. z p R
6. k l. 43. k e l z.
7. eN e i l. 44. n r i i . 81. uN.
8. R i z χ. 45. χ m l. 82. e k
9. m id uN. 46. r l. e L.
10. op o . 47. k e l l. 83. a R .
11. o l. 48. m l. 84. i l.
12. m l. 49. e y e y. 85. e L p R
13. aq m k l. 50. m a r. z.
14. Ne n 51. e l. 86. r e l l.
e l l. 52. e R r l. 87. m l.
15. p l . 53. mπ l. 88. R νk i m
16. . 54. k n e . e l.
17. m u . 55. m . 89. e l l.
18. i m e l. 56. k a 90. N m l.
19. i k m a e y. 91. μ μ l l.
i . 57. a R . 92. rk i l.
20. yp N. 58. n R i m 93. e l l L
21. n l. e l. L r.
22. r e y. 59. k e y. 94. n k L e l
23. N uN l. 60. e y m i l. L.
24. i l a 61. od 95. r
e y l. z. a l.
25. a m d l. 62. l e l l. 96. e a e .
26. i m njχl l. 63. e n l. 97. μ .
27. nj m l. 64. R e l. 98. l l.
28. a a 65. n pπ . 99. μR l.
e y l. 66. op e y. 100. m .
29. i l l. 67. l π l. 101. e l.
30. a l. 68. r l. 102. u y i .
31. a l l. 69. N l. 103. n z.
32. . 70. l l. 104. e de p l.
33. p m. 71. e R r e y. 105. N
34. p z. 72. r o . e l.
35. z a R . 73. Ν l. 106. l e .
36. l. 74. e y u l. 107. on l.
37. p π l. 75. yk i m 108. m e l l.
e l.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 i , i i , e n n  5

R N a e R L i . a R L i R k p
e L N m.

a nje i m

s• a m s l z ,
s• e s R ,
s• i m s i p m e L

i k m: l z R e L N m.
z l z m. m en i k u i e y
a r n p k R m.
e , n p r k , e i k k , u l
μR r k m l i n u i e y i l
N m en i e y L m a i m.

i m

s• s a N ,
s• i s m

i k m: i N m. m p n .
epe m a i i m. μm ap n,
e N k i i m. i l i in u l
i m i m ip in . u r i il
e k m μ l e m m e irp r R
a i m R l . e , m
R i m . ap rp z i l
m m a i i N

i l l

s• i l s un l e y μ ,
s• l s e y l k

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


6  p 1 i , i i , e n n

i k m: m l μ k
l e y N m. m i m
i k in e L Re i m il
yp N . n i m il l o r m i m d m
ape o ik l al k l
e N m. a m i k m,
m i k m, e m i k m al
u m i k m. e i m
m e i .

z a R

s• z s i i e l ,
s• a R s k i i

i k m: m i m uL i i e l k i i N m.
i i e l k N e l a
Re k k m i ik m. a l z ik
R i r i il d e L m k i i N m.
e il a r in rk i l μm e d p
R yp p i i k in . e ,
i i m e l L.

k e i il

s• k e i s a m d m i,
s• il s a i

i k m: a k k d p d k N m. k m
en e
l k ene e N . a in
k m en e l r L. o d m
a n d id l, a e m i . n n
k k d p d z l n, d l, e ,
n R L k l i k m. k L
iz i z z r. e , d i e y in
k a i p k in m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 i , i i , e n n  7

r e il i l

s• r e il s N ,
s• i l s i

i k m: N k p k . i r in
in k i iR el m i k p R d
N il r L. ip p d r k
N r i r a i m i p r L. e ,
i i m an e N , i i p e i
d m zk i ik m. i
i R a k N id p l
r , e p u k ik e N l zk
i i m. zk iz i z R n i
N id k e N n p R al .

R νk i m l

s• R νk s νk ,
s• i m e l s yp k e

i k m: R n en l R L; R i n R
d νm R n. m
e N m R n en m. i
R n k k e l e y μR n.
l il e l m n μm id i n.
ap p d i m m e ik i k
N m. a i zk p
μ R ip n. e , a n e N νk m
i m .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


8  p 1 i , i i , e n n

i i r a l

s• i i r s o k il e N L,
s• a l s d R e l

i k m: n en o e N zk
l i e N L i i zk z in r.
e l iR p d , o k e i i m
i r r en m i r en m r L.
i r L N k r R a i k
e N d i ip r L. a l n i r s
ii rs en i r r. i r e l m
N m l r l r. a r m o k m e d r .
e , il zk il d in i i i
r

N i e l

s• N s i m i,
s• i e l s e y

i k m: i k u N m en N . ep p
d r k u N m. k , i l
r k , u l μR r k n k
u i l N m. iv u i e y l k en
n ? iv ik k . e il n
e y m u i N m. i i i
e ir r e y m u i m i e y m
i i k e i u i k d .
, o k u i i m e irp r
e y l .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 i , i i , e n n  9

e i 1.1
a. R Νm i e y L k R e o
i il e ?
. i il p m z i l i i i .

1.2 i i
r ak p i p iνm ek iR m e ,
R , p i k i i in i i R i L r.
ak p r l d m n av i R μ ? ik il
a r k i ik il m il en L i
mμL e n e y i . n il ? e n i k i
en mμn i r iz in i i r.
i m p u ik , ek k m
R p in R k a i i R i L r. a R p i
i en e id L r.

i pR i i k e l N e il i k p
e r r il i μk i r. l L u r
rk iR d m al l k m R in N m en
eN m e N r. a n e i i il p k p
L r. i z e R p il il d , N n
d , nj i m n ip i k . i in i
i e i i ip in m e i il m. a m
e L .

p l i m i k p k d
e i r. m l a p p rp m r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


10  p 1 i , i i , e n n

p s me L z
i i m i i
i k μ e N i n
i e N R l i k i p n
ik L i n
in e p i r
u u r
p i m me L
on ; a i l o i i m;
a i N r al a R i r;
a L z i a z e y m

i → i ik → μ ik
i m i → r i L → k
a i → i i n → a i n
i k → e m in → in
L
μ e N → e N e p → en
i e N
i n → μ n i r → i r
i → i m u → u
e N e N R
R l → l il u r → u l/
a i l
i k → on i →
i p n i p n p il
i m → n i m
me L → i n a R i r → i k i r
on → o a L → av

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 i , i i , e n n  11

a i l → a n z i → R i
o i m → o i m a z → l z /
i i z
a i m → i m ey m → a m
a i → a i
N r → i r
al → n

i k m
i i r i m a i e e N i n
i e N R il on i n n; μ ik
k a i n; k k L n
en p i r u l uL r; il
n νm a n o en i il u r
n p k i l z z z in μ a .

i r i i il 110 e y i R i L r.
a R p in L r ( m 1.3- rk m).

u ir rk m s s rk m s s rk m
s s rk m
14 e y L L 5 e y L L 8 e y L L
11 e y L L

s s rk m s s rk m s s rk m ‘ s rk m
12 e y L L 12 e y L L 10 e y L L 4 e y L L

s s rk m s s rk m s s rk m s s rk m
12 e y L L 11 e y L L 2 e y L L 8 e y L L

m 1.3: i i il 110 e y L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


12  p 1 i , i i , e n n

i i in a e y m ip
r e i e L m.

1. a ir 45. n i
2. N l 46. R e i
3. i i z i 47. e y m e n r
4. i n 48. k le y
5. u i u ie y 49. u r e y
6. N i i m 50. e n k nj l
7. eNΝ r 51. l i iR l
8. l 52. i i m i
9. me i d ie L 53. n
10. oR i m 54. e m i e y
11. y e i 55. i p μ m
12. 56. i l il
13. R e 57. i e l
14. i l 58. i p r
15. i l 59. e R i k i l
16. rk nj l 60. r p
17. ne i ir il 61. p
18. e il e y 62. e m
19. e p r 63. R i l
20. d i il 64. i p e k
21. e il R 65. d il an e y
22. e e ir il 66. i i p R l
23. l k e N z 67. k i e l
24. v i i l 68. i i m
25. i i r i e L 69. i i i l
26. R nj l 70. e i iνm e i L
27. i e nj e L 71. y k nj l
28. r 72. e y i z
29. iνk i i l 73. r e il
30. p R 74. i m i
31. e y i e y 75. m R
32. rk a i l 76. i il a i i l
33. iR e r 77. r e L
34. e l e i e l 78. μ i μ il
35. i i z 79. p iνk i e l
36. e i l 80. e l e i e l
37. i l l i R 81. i R
38. i ie in 82. e ym nje y
39. e iz in 83. m R
40. le y 84. e d k e l
41. n i l 85. r l μ R i e L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 i , i i , e n n  13

42. z l 86. m i z
43. i i e n z 87. e l e y
44. rk nj l 88. i r i e L
89. m il 100. (u) l R r
90. i l 101. e i R
91. i e n r 102. iz N
92. nj e m e y 103. R iR i e L
93. iR ie L 104. i i e i i
94. ir 105. i m e k
95. e i m 106. e p p
96. m e L m 107. m e y
97. m iR ie y 108. e L
98. iv 109. e l k
99. (u) i z

R Νm i i e y L a iR m e L
N R i ip il i m l o i e y k
d m m e L N m. R iR p e L
μ R i i .

e y m e n r

s• e y m s k m L,
s• e n r s en u r y

i k m: uL m e il ν m m en i r i r.
e y e i il N m a r unνL
i k in r en i L R . e e y m, a
e i k i ? e y k i il e id
il e d eN m e e l m
e y l a R ev i νm i k .
e y k i k e n e l e y in
i L a m iR m e y l
R r k n e y l e m N i m i k m
en r L n r. , u k L i k m
e y n L u r e L N m
en i r i r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


14  p 1 i , i i , e n n

u r e y.

s• l s e N,
s• u r e y s R .

i k m: o m p e il e N en L
o νk m, m, ak m,
i m, a m, i m i z i L.
i p e il e N en L k i k
p d u i il k p d L L. m
oR k m r ik m a m L; p
e Re d r d k m d k m
R u k i L. i i p ik e N
m R i N m; a k u i i k
e i N m.

i p e k

s• e k s a i k

i k m: e il ivrk m il en e y
e ip r
i e n L r. in il e
a n z in il en μ
e y r. e L uL e i rk u i
μ m. a n m a n m m a in n.
μL n n p k
i e y R i k μ m. e , m
i l iv zk k N e m
i k e L m. m il l i r i m
il k e i m. a l n a r
in a u r a p e k i N m
en i r. a l i il N m ape n
a i iR m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 i , i i , e n n  15

d il an e y

s• an s m,
s• u i e y i , n e y i

i k m: ve k m e i i i k m.
av iL r L l i n
p il an m l m k L
ne R i m N m. i k i L
l en a m i m ik d p in on .
e , d i m uL r L l il
k k N an m R N m i
i l N m. l aR L
e R L m l μ i . i m
i νm N νm inνm m L d l
e y R i inνm z in r L
en k k μ .

k i e l

s• s n m,
s• i e l s i m e k

i k m: i z il in m n m i N m i i m. i
irk μ i z m. in k N a i m
e p m n k N a i m
p m zk N m. i N m
i p rk m i p d k e L N m.
ape n m m l e e m e y
μ m. n k N N i l a n
ev Re L N m en i i
k il i N m. a n i
m l . a n k a
i m k en i k a i in r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


16  p 1 i , i i , e n n

i i m

s• i s i ,
s• i m s i p e L

i k m: u m L m R R in . R m
en e l i R m R iR
R R k en r r e n k L.
R m a l i m i m i m i
R u o k N m. R m R R
R m N m, a il μm R
R m. ip p i i N i p e l m
i p in i R in . l μm k p
i il i on k N i
k L ne m N m e y m.

m R

s• m s e m,
s• R s p i

i k m: e m i m m en r. r l i ik μ
e L e m. r l i ik μ
e l i k m. i m i il
n r me e i p e m
n k e N m. a R p i e Re l m
il e k e N l i a i m R m.
m il i rp z i il i il
i k m νm, n il i k m
i m e k i p i
rp R i k m. il l m il p m n
inj m. i l n i r e p R N m
en i r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 i , i i , e n n  17

e d k e l

s• e d m s a i ,
s• e l s a i

i k m: i i m a i k N m. in
r ik a i μd k d a m. p
e il a i l n u ir L n
aν ik in en r n r. a i l n
m R p m e i . i n
y p i k in n. e il el ik k m
a i n a p i . i a i p
k i N m. ep p k ? l i in
ke N i i e i il k i i m.
l i i r e N l i i p e k i l
a i m id i i y i m. e ,
mμL i k m a i a ik N m en i r
i r.

e i 1.2
a. i i R i i k i l i
i n i R p d ?
. i i il e N L ep i k
N e n i r?

1.3 e n n
e n e i
r r? m, i k i a
r n. p R i i e y i μn r r m.
ipe m i e y i k N m, r.

o r n r m m z m l il
ip i in r. e , a r L z iR m iR d n i r
z r en a i m. l i p e l i i i
d l r il i r en ip r. u i
o k m, i i m e i m, i i m,

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


18  p 1 i , i i , e n n

p m iR m o l k l i id μ n μ il
u i u k i r o r n en l a i .

e n n en e r e n a p il k p d ?
u il k e i ? e i il e n l
N m. e r L.

se n s en e l o i r e p e L in . i k
e n p nj L i μ . m i n y L d
il p i il p in . i r i e νk
i m u k p in . n en e l o d
m a n, n n, n e p e L m. e ,
se n ns en e n l k il
a i i k m i e k ik in .

o r μ μ R i e i i p
L r. i il e m e N Re (91) k L uL .
se n ns l, i k μR d N in .
m, e l p i u i i r m, p i i m
R k d p d i p i l.

e n in i p e a i r ?

e n n k o r i m e i μ il
i r k L r. l e l, l i , l
, l o k m i R p d iz e i il e
i l L i p iνm i m, e n νm a i
μ n p e in .

in k i z k , k , u r k i l
u m n en o r ip i in r. k
in nj i il ik m , iR il a r
o k r , n r k m. inj il e
i p i iR m.

n, i k k i i
il i m e i e i i k in r m d
o r d .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 i , i i , e n n  19

e n ev i L r?

11 12 13
e y L e y L e y L
k e N k e N k e N
s s s s s s s s s s rk m u ir rk m
s s s s
rk L

r e n ep e i r?

e k i e i m μ il i e
N k e N i e l i k i k m.
a n , e n u k i o r i p
e p R i i i e n
e in r.

μ μ R m ik i k i μ
μ il ip m. r,

se n n e l n a i
en m i e m s

en r in r.

e n s e n p
n s i e νk
e l n s e l iL i i in
a i s i
m s m
en m s epe m
i e m s i m

e n i e in an e l i i k
ep m i il e N a .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


20  p 1 i , i i , e n n

e n n e y L μ m a p k il p m
ad p r , , i e L .

1. an m π m μn e y m. 37. e l k m il .
2. m e m n . 38. R χ e m il .
3. il m al l m an . 39. l m m .
4. r d r e L r. 40. k m y μ m.
5. uN l e N rk a . 41. p e N r l e p .
6. n k n n e m. 42. R m e N r R e m.
7. eNΝm e m N e m. 43. e y m n m m.
8. k L . 44. a k n y μ m.
9. m νm e y e y. 45. m χ m u .
10. o p R o i . 46. e N n u N
11. n n rk o k m. i .
12. m l k R a . 47. m l.
13. aq μm m χke . 48. l k m al l m.
14. Re p e l m . 49. e m k e n m
15. l rk a . il .
16. d n e de . 50. R k R l e l m .
17. r νm u . 51. m e i .
18. R m rk l R m il . 52. N μm eN .
19. r am νm m l. 53. lμ e o .
20. e e y n m. 54. e nj o o nj m
21. d l u d m u . il .
22. p e L n n e ype L 55. n .
l . 56. r e νm e y u l.
23. e R n a l uR i 57. e y r en r e y r r.
u . 58. n en e n n .
24. L e k k R n 59. N l N m e m.
e p . 60. νm m a uN.
25. e e l n ev k m . 61. π n a m e m.
26. k a e y . 62. m m m.
27. n r en n rk a . 63. m e m m r.
28. χ p n R a . 64. rk il o k m.
29. n . 65. e R rk il R μm
30. R R a i l. χ μm.
31. m m e y m. 66. en rk a m.
32. e y m l m m. 67. e n l m m.
33. m νm u . 68. e l en el m r.
34. o i l m id uN. 69. m en n u
35. e k r en r a m e r. uN l.
36. m r en r mπ r. 70. νm uN.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 i , i i , e n n  21

71. al m il . 82. m n m m.
72. nνk el m πnνk . 83. rk e il
73. n il k m . o k m.
74. μR l e y n πR l m. 84. n N m m.
75. r e l r a r m. 85. u r en i i l.
76. e l l k 86. k m u k R a .
a . 87. e L k il L χ .
77. e l m . 88. n n m il .
78. r m n o . 89. l m e y m e .
79. e k n a m. 90. o i e L.
80. m en m . rk il u re m
81. n νm a a o k m.
uN.

R Νm e y L i R k p e L N m.

r d r e L r

:
s• r s i k i i m e nj n,
s• d s e ,
s• r s r e L r L,
s• e L r s e L i r.

i k m: o i r i e L r. l
e l m aν ik l i k m
e k l o i k p R r L.
av r e l en o L
e L r L e L id e n
i r L. i l i m nj m e y i
e L k m n l l r k m e l
e n i . ik i k m l
nj i k k en iv i L k
i in

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


22  p 1 i , i i , e n n

k L

s• s e l e y in ,
s• k L s iL L
s• s ir m n r.

i k m: e R r epe m n k l
e y r. e R r i m
o i l
av i p m iz i m e y i l
N m. N e p μΝμΝ k e N
e y i l . i i y r y i
e l μn a r L μ k ip i a i a r L
i m in e y μ p r. ap
e R in ip i e y m L i p R i
ir iR op r L en i r p d .

l rk a

s• l s n k e L n,
s• rk s e N k
s• a s l N m.

i k m: e N k R N e il o k m l k
k e L m. e N L R
N m e N L. Re k n z R
r i k N m e N L. i r l k
μ ; k m . e N L
k e L m i . e N k i
l a m. m, m, irp
i R μ k i o i l l
il eνm e L e i in r m d .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 i , i i , e n n  23

e R n a i l uR i u i

s• e R n s a n,
s• a i l s e i e L N ,
s• uR i s n k il

i k m: e R n
en l a n al a L n en
e L. a a L m l
r k e L l a i m. e il n k il
k N u i L u k i i m.
i ir k L ik m a L n e il
k i il l e r e N i l
N m. ape k L n p m il
u e n u i e y i k
μ m. e , n k il u i i i a
il a r i p r i m l d e N i l
N m.

ik a i e y

s• i s m ,
s• a s ,
s• i e y s il

i k m: m e i N m en l i L
i i N m.
r e l iL N m en r L.
a R p e R r μ il
ik p i r L. i in νm i m
i i z l en m, Re L l
en m ek k e N m iL p R
k k en m a i in r r.
i i e d k k il i l
am en i r. e , m i
N e il k i m id N
a i i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


24  p 1 i , i i , e n n

o i l m id uN

s• s e L,
s• o i l s e k k a iR i l,
s• m id s i e , uN - uN m.

i k m: el m el k m ep m u i e y i
μ . e p R m i m i il
i k k e i i . l, m i m
i i k l e i r k k N p
i n k e u i l N m. n i m
uN R N e L a k i i l
i k p i id uNΝ l N m. i k k
e m n N i m e in en r
n r en i r r.

e N in u N

s• e s o i a e y ,
s• N in s i k m i ,
s• u N s u uN ,
s• i i s in .

i k m: o in e l k k zp d e y i k m
il e L i uNΝm u
aR m. i i u p il
ir e il e y a il i k m u
uNΝm a n inνm i i
i k m en i r d . in z i il
rrk i i m d e y i
e il e y l e μ k i r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 i , i i , e n n  25

e N in u N

s• e y r s i i r,
s• e y r s e i r

i k m: i r r k a i k d r L. d
i p r L al i m ol i i p r L. L
i r k k k e i m a R
e y l R r k il o i
a i i p r. , R k N m e
k . a r e y m i k e N
a ik N m. o r R il rp R
i i i m a r e y m e i l
R p d p e i i z r.

e y r en r e y r r.

s• m en s u en e l p
s• n u s u p l,
s• uN l s p i

i k m: o n n e l u p e N m. ap
u m i e k e N u p e R
uN N m. a u i u . i r
u p d i e a i i
i il a i a k e N zk
m. u k l i k m il uN
i p l , n u p l n u k e L
N i n u p in i, μ R i in i, i r m
u uN m i m i L z r L.
ip p d r m ik d r L. u p
e L uN u m ik m en i r
d .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


26  p 1 i , i i , e n n

e i 1.3
a. e n il e n m L e L
i k .
. r n e n e N
i k N e n i r?

k 1.1

l i p R i in e y m i in
e y m R e e .

s• r e il l e N i r L uL r. a r L e v
k d il z r L r.

s• r ke i , e n n
i R i R i L r.

s• i L i μ l R N m
p i k N m e i k ip id L r.

s• z i l R k R i i il
i L r i i r.

s• i i il zk k N e i
r l e i i k i L r i r.

s• e n n en e r i n a i i e n p
k e N e k p d m.

s• e n i m z i l L a i L .
a R a m p i l N m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 i , i i , e n n  27

N .(2003). r a i i i k m.
e n : i ip m.

N .(2003). r a i e n n i k m.
e n : i ip m.

N m, . (1993). i l nj i m. e n : i L i m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  u i,
e R i
2 R ,

R l
ip i ik L L:

a. su is il a i L in e
e i p i μ zk e r p i
i ip r;

. se R i R s il a i L in e
e i p i μ zk e r p ip
R l i ip r; R m

i. s s il a i L in e e i
i μ zk e r p i r L.

 a iμ m
N m u ip il uL m e m u a in .
i e i il m u i, e R i R , μ i R il
a i L e i p i e L i k i r L.
a μ zk op id p i k i r L.
i id r ? m enνm p nj R p i i
a m r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 u i, e R i R ,  29

2.1 u i
i p r u n enνm e i r. a r i m
e L n μ k i il an y i r.
ize i l μ k p i m i, ape n u r i
l i su is m. i
i p n R m d m le N μm iz i m
μm z m m u r y u μL m z r L.
e m 13 l n e N L i l. a R L
i l e i k R in !

a. l - (1)

e m i k N m
o m e l e l N m
o m k N m
nj L e y N m
i i N m
id p nje l i i i N m
m L i n
i m e z y e nj .

• l s ( l ) k l
• o m s o e m
• i k N m s ( ) i .
• o m s r o k m
• e l s k m e R
• e l N m s e l .
• s e R
• k N m s .
• nj L s nj ( m) e l
• e y s e y m r n
• i N m s .
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
30  p 2 u i, e R i R ,

• s e l
• i i s i i
• id s (o r) n μn in m in r
• me l i s i i i N m s a .
• s L i
• m s i
• s ( i )
• n s k il u i
• z y s z .

i k
ek i m i i l i R N m. e m
e R l . iνm e l e l
N m. n k m e R e l N m. e R
ek m i R l N m.
e l e y r n d e L l .
i il i il ev m μm . o k
N z ik i il i z l
. r i L i m in i μ k
e nj z .

. d - (4)

R e n m d i i N m
e e y N m
R e m ik N m
R k N m
e R e ir N m
il iR i k N m
R i il L i n
i m e z y e nj .

• R m on m s (o r e y ) R i
• d s e e l i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 u i, e R i R ,  31

• i i N m s a
• e s e m i d m
• e y s e y in - n
• i N m s d e y
• R s ( l k) R
• ik N m s ik
• R u s R e N
• N m s r R i
• e ir s e i in
• e R s a
• s e R
• N m s
• il il s il il
• il s r il
• i k N m s i k
• R s i ie n
• i r il s op e l μ
• e nj s
• z y s z

i k
o ii L R e R l .
R id k p d N m. e
e y νm e y νm r l (a e y l
). l ik R e i i i l ( N m).
R r l i p m l . i r
en m i l i r i l . a n
μn in a νk p l . il il
il i l ( i k il il r e
d e k m).

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


32  p 2 u i, e R i R ,

i. d - e (7)

R L μ k N m
i e km N m
e r m rk iR p N m
e i i e m i k N m
i e N m
e i e i id k e L N m
m k m n
L k y e nj .

• L s (e y k ) i
• l s (e y m u ) eN l
• μ k N m s μ k μ
• a i k k s e yk k
• N m s
• e r s r e y
• rk il s r k m i m
• N m s
• e i il s e i i il
• i k N m s ( ) i
• i m s i i
• N m s k e L
• e i s
• e i id k e L N m s k e L
• s L
• m s i
• m s i p
• k m s
• s L i y i
• n s k il u i
• L s in - i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 u i, e R i R ,  33

• e nj s
• y s z y

i k
e y p m i μ k m i y e y l
N m. o i a l, m n
R e y l en m m. e yk k k l
(e y i e in a a i en
e l p d ). i r r e y m i il k
e l ( p il e L k ). rk
u i e i il i l . i N i
e L l . p l .

. d - (13)

i
p R e
a i l a μ p N
i l u n
uN yp u i
i k R d m
ip i
μR i z p
μL m z r .

• i s i m i
• y s ( l ) i l
• e m s e m d
• a μ s μ k e N μ k
• a m i l s a i iz e i l
• N s i m i
• i s av i n a i i i
• l s i l
• u n - u n enνm e n

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


34  p 2 u i, e R i R ,

• uN y - e ym
• -
• u i - u i enνm i
• i s i m i
• R m s m
• d m s d r m
• L m s ove m
• n s le N m
• ip i s iz i m
• m s a i m
• uR s u pe R
• i z s i z y
• m s m e R
• m s u m
• uL m s ik m i m
• z r s z r L

i k
u n enνm n l i R e L r , in
iz e i l μ k p i m i, ame r
u r i R su is enνm i
i p n R m d m le N μm iz i m
μm z m m u r y u μL m
z r L.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 u i, e R i R ,  35

e i 2.1
su is il a i i k m e k
.

k 2.1

a. s il il il i k s en n
L ?
. i m o m N m. n?

2.2 e R i R

2.2.1 μm u m

a. L z

i e m e n
R r k i

a m
i m e L m e n m aR m r
k a i .

• i m s m enνm e in
• e L m s e i
• e s ik e m
• s m u i in,
• m s i i
• aR m r s a r ,

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


36  p 2 u i, e R i R ,

• k s il,

• a i m s m ip m.

e ip
m enνm e in e i , ik e m
m u i in i p i a
r il m ip m.

i k in i p m.

. k i n e m in e m in νm

e R i R n
e R i n l
R iz e i e n l
R r i

a m
e R i m n e R i l n l iz
e i e n l R m r i .

• e R s enνm ,
• i s a i νm,
• m s N k ,
• n s i m n ν i ,
• e R i s m,
• l s i ,
• n s a i N n,
• l s i R i ,
• l iz s l iz e R l,
• e i s y e ,
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
p 2 u i, e R i R ,  37

• e n l s e enνm i l,
• R m s l m R ,
• r s k r,
• i r s R r r.

e ip
e R enνm a i νm N k k
i m n ν i , m m i
a i i R i l iz e R l y e
e enνm i l l m
R p k r R r r.

a i N n i R i e k R r
R r r.

2.2.2 a i N in e ne i L

a i N in e ne i k zk Νm p in
a p il y e y ne m r.

a.

e i i i m

a m
e a i i n i n m.

• e s l ,
• a i i n s R ke m
• i n s L,
• m s n

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


38  p 2 u i, e R i R ,

e ip
l k R k e m L n.

l ik m L en e l p n.

. a
i p in e ne i ad 2.1-l m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 u i, e R i R ,  39

ad 2.1: e ne i L: a
l ik a m
e i l a e i l l ik a .

• a s R il l
• e i l s l
• l ik s p k
• a s a m

e ip
R il l l p k a m.

R m aR p k a m.

uN k a m
i N l i uN l uN k a .

• i s i i
• uN l s p i l
• uN k s p d k
• a s a m

e ip
i i p i l k a .

i p i l k p e an .

d n a m
e p n e p Ν l d a .
Ν l
• n e s n
• Ν l s R l
• d s l il i e NΝk
• a s a m
e ip
p R l l iR i e NΝk a .

p R i L n R p e N.

a i rk a m
R r l R u r a l a i rk a l.

• R s l p
• u r s e i
• a l s a k i l
• a i rk s a i i k
• a s a m.
e ip
l p e i a k l a i i k a m.

a k a i i k a .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


40  p 2 u i, e R i R ,

i. u N

m in i L e i
ν i me iνm
o rk i k i

a m
in i L m o i n u i me
iνm o rk i k i l .

• in s in
• i L s u N
• m s i ik in
• s m i L
• o i s o e i i
• n u s k id
• i s u r
• m e s e
• iνm s r m
• o rk s o k k
• i k s e i k

• i l s i l e .

e ip
in u N i ik in m i L o e i
i k id u r e r m
o k k e i k i l .

i e i i m a i i uN m in i l
o r R k .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 u i, e R i R ,  41

e L i in i e i
e N rk i n i iνm
N i iνm aN l
a i r i de m e
n rk i k i m

a m
e L i in i o i e L rk i n
i iνm N i iνm, aN l , a i r, i,
Le m e n rk i k i l m.

• e L i s e ip
• in s in
• i s i i i L
• o i s o i
• e L r s e i L
• s il m
• i n i iνm s i i n μd i
• N i iνm s i i i m
• aN l s e i m
• a i r s a i m
• i - i m L s d m
• e m s e i
• n rk s a r k
• i k s R i

• i l m s i m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


42  p 2 u i, e R i R ,

e ip
e ip in i i i L o i e i
L il m i i n μd i i i
i m, e i m, a i m, i m,
d m e i a rk R u i
i m.

o i i i i i uN m e i m l
a r R p i ke k m.

. d

N iν rk r N
rk d i l rke L

• N s m
• iνm s i i m
• rk r s
• N s i
• rk L s N i L
• i l s i p
• rke L s r n .

e ip
m i i m i N i L
i r n .

i m k .

o d iνm e i r N
i i m i k r zk m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 u i, e R i R ,  43

• o L iνm s o L i m e y m
• e i r N s u i m
• i i m s e i i m
• i k s i k m

• r zk m s n m

e ip
o L i m e y m u i m e i i m
i k m n m.

u o L i m a i m r e N
i k m.

u. m μ i
i p in e ne i ad 2.2-l m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


44  p 2 u i, e R i R ,

ad 2.2: e ne i L: m μ i
k a m
il μm μm k il .
μm
μm
• μm s m e y m
• μm s rk k e m
• k il s N k R il
e ip
m e y m, rk k e m, N k
R il .

r el m e i r.
ik a m
il in μm n μm ik il .
in μm
n μm • in μm n μm - μm k μm ik - u in n
a i ik
• il - uN il
e ip
μm k μm u in n a i ik uN il .

i m k m d il .
a m
i m i rk m i m il .
i rk k
il • i rk s i k
• m s l i μm
• i m s μm
• il s rp il
e ip
i k l i μm μm rp il .

i k i m i i μm il .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 u i, e R i R ,  45

. zk i

i p nj e l μm e r
a k z a iν r

• i p m s u r m
• e l μm s e m
• e m s n m
• u r s e i zk u r
• a k z s an i

• a iνm a r s p m r

e ip
u r m, e m, n m e i zk u r
an i p m r.

e z m zk e d p i m
uN .

a i i i i p r
a iν r

• a i s k k e k in
• i s i
• i s y id k d
• i p r s ip r
• a i s a zk p e R
• a iνm r s a d i e y m e y r

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


46  p 2 u i, e R i R ,

e ip
k k e k in i y id k d
i m a zk p e R a d i e y m
e y r.

i e r a r m uN .

e. e l n

e y e n e l n i l
e y m e y m

• o n s o
• e y u s e y
• e l s r
• n i l s m i l
• e y m e y m s uN n m

e ip
o e y r m i i l uN
n m.

il l ν e y m e y m.

. e l n

e y e n e d l
e y m e y m

• e y o n s uN m o ν e l

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 u i, e R i R ,  47

• e d l s e l n il l
• e y m e y m s e y m

e ip
uN m o e l, e l n il l
e y m.

e l n il n e y m e y m.

e i 2.2

a. a ?
. su N s eνm p in i i i r
k e i i r?

k 2.1

a. s i n. n i k .
. L iL i k e L m. e i .

2.3

2.3.1 μm u m
a. L z

k N m l μN m L
k N m i - ke N
p r i i m ik n m
p R r r k .

• p r s m m ( ip i )

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


48  p 2 u i, e R i R ,

• i i s i i m
• m ik n s ik m u i k in
• m s i
• ke N s (a ik ) r e k e N
• p l s m l
• r r k s a e y rk
• k uN m s e l m uN m
• l m uN m s l i uN m
• L s e e i e p il i k m
i k i in
• k uN m s a d r uN m
• i s a r u m
• s ( i i l) d μ

i k in i p ip rk k l i m e l μm,
μm uN m.

2.3.2 in L
il a i i k m p i i m
r.

a. a i e l m m

m m l n R
m N i -
ne R e l m
m

• r m l s i L al i
• r a m s i u in a i k m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 u i, e R i R ,  49

• (a l) N a i s i a i
• n R s n
• l a m s l in a i k m
• n e R e l m s n a e l
• s μR i p iR e y
• a m s in a i k m
• m s
• a m s ( n i ) in a i k m

o k a i i m e l m i m m
in a m i k m.

. a i R in i i

i e m ik d iR m
a l l L -
d i in n ip i
d n l m

• i s i u i m
• e m i s e m u i m
• d a iR m s d νL iR in
• a s a L
• l L al s l L
• s R r in
• d s (o r) d
• i in n s ik d l in νm
• ip a i d n s i r ip a i d ν
• l m s l m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


50  p 2 u i, e R i R ,

l i il νm o ip a i νm, i
i yp i iνm i iν r.

i. uN u i r

aR in a rp l
uR i r r u l r - ak iR
e d m m m e y m
od r u

• aR in s r R i i in m,
• a s in ,
• rp p l s r z L ,
• uR i s ,
• r r s r,
• u al r s u i r,
• ak il s a k i L ,
• e d m m m e y m s e d m al i m
e y m ,
• od u r s r i
aν ip ,
• u s u i r.

e m r i n m aν ip
u i r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 u i, e R i R ,  51

. il

il i k il e n il
il m il in s il L
i i R μ k l av il
i i y i m.

• il L a i k - ( R R e y ) L
d l i k in
• il on il - (av d l) il e L on il
• il m il in - L il R iνm
• il L i i R m u k l - L
e i e R e l iνm
• av il i i y i m - av i i r l
i i m

R Re y L i k m el p
e m i ; av il m id R i
m.

u. l r i μm e l r i μm

R i e
p r r nj i p
e R i e p m s iR i
r i i ey p
e n r i m.

• r s r
• nj i s l d l
• l i op r s l in i l i m k r
• e n i op m l r s (ap d )

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


52  p 2 u i, e R i R ,

e n in i op m op r
• (o r d k r) r o n r i m s i p ik
e i m
• il i r i i ey m s il p i
(am i ) r i k ey i (ap ) m

r i m i iR m; e i r i m u m

. a i r a L uL m

m e e y i νm
m p r a i r - r
k ir i
k N r.

• m s
• r k m m s ( m ) i r e d m
• ir i k m s (a k ) ir i i i k
e e i k m
• (a ) a i u r s a i r
• m m s ( m) i m
• e y i νm s ( i r k ) e y i νm,
• m a m m p r s m a m m
m p r

a i r k e y k m n e y r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 u i, e R i R ,  53

e i 2.3

uN u i r ev i p r? il ep
i k m?

k 2.3

sin e y o l a r
n m e y i ls ( L).
R N , a i in a L uL op i .

• u i
o i i l i R N m
o e l il k .
o e , e y i l N m.
o R i l .
o l i il e N m.
o u i p in l u m uL m iz i z r.

• e R i R
o e i i n i n n
o a : e i l, i N l, e p
Ν l, R r a l
o u N ; d ; m μ i ; zk
i ; e l n ; e l n .


o a i i ; e l m i ; m i .
o l i, ip a i n i iR m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


54  p 2 u i, e R i R ,

o n i m r l u i r.
o l il L il d R m.
o l r i m m; e l r i m .
o a i r e y rk n e y r.

i iL . a R e . m r: n i i S

in i. (2001). in a e i L: e n : e il i
ip m.

p i i n, . . (1983). i i i k i L: e n : u
i y i i m.

n, μ. (1990). i k i il i R . e n .

a n, . . (1992). i i k i i l. iz d m: i.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  ne i i
ie i
3 i k m

R l
ip i ik L L:

a. s ne is il a i L in e
e i p i μ zk
e r p ip r L;

. s l is il a i L in e
e i p i μ zk
e r p ip r L; R m

R i.
l s ie i i k ils il a i L in
e e i p i μ zk
e r p ip r L.

 a iμ m
N r , i k i r ? N n μ n
i N i n. i m ik n m ik
p m. i i L, i e i il ne i,
l i, ie i i k m μ i R il a i L
e i p i e L r L. a μ
zk op id p r L. n r. L ?
zk L a i e d i p m r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


56  p 3 - ne i i ie i i k m

3.1 ne i
3.1.1 μm u m

ine i μ i e
ne i e N R m

• in e i s in l m o i in , μ
• i n a e s i k in i l
• ne i e N R m m s ne i enνm in R
e N m m

i k l ne i enνm l i in i
i i μ m en m.

3.1.2 ne ip e N k L

ne ip e N k k n i i , o k r y
u e p m r.

a. μ n e ir l u

en μ n i m r NΝnj
e n e Le p r R r s n
iR e i y!
iR m .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 s ne i i ie i i k m  57

• in e i y s i l i in
• s a i
• s n l z l i
• iR s iνk
• n s ik L u i
• u m s i m ik e k m
• ( z an :a ) aR r s R R i
e i r
• en μ n i m r NΝm s e i m ( k )
u r e l i i m
• e n e L e p r s e n (a rk N m)
e k e p r.

e i r k u nj e l i m e n
a rk N m e r.

. r o

n νm in i
i e nj e y -
eN i N e n i enμ y k n
N i N e n N.

• s z e l p in
• eN i N m on m s i m e i
• i en μ y s i n en e l p m
μ !
• N i N m s i N N m
• k l s r l

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


58  p 3 - ne i i ie i i k m

• on o e m
• (a ) l m νm an
i m
• νm in i il o e y s
( mμL ) l l (o k) R il o
e y r

νm i m o e y m a i m.

i. l i e k i

m l i e nνm
a e k z i - i
μ ik μ μ m
ik uN p m

• μ m ik m s o ik in ir i e i m
• μ ik a l s μ i r k i a i
μ i r l
• μ uN p m s e N p m
• ( l) m s m
• l i l l a m s l ip e l
i rp m
• enνm s en e L in
• a l a e k s i e i N
i i e k p m e k i
• z i i l s (u ) a iz i i i L

e p e l i m, e k in
l e p e l p r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 s ne i i ie i i k m  59

. n in in n

e yp n y l i r n i
e yp r m l i m s p iR
R e l R i y
R nj i n m

• i y s R R e n
• i l m s i i e y i m
• R m s (e R m)
• p in s (a n) i l
• l R m e l s l m
• R s R d
• (a ) e yp n L m s e y i
n m
• l i r l an i s l i i l l
• e yp r m l s e y i i
• y i s n e y d

m n i l n i e y i r n r.
( n L : , , u m, , R m)

u. u m in u ir a p

μ ie n n i m iR
e - i i y!
r e L R i il
iR l

• i i y s i i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


60  p 3 - ne i i ie i i k m

• r s ir i i
• e L l i il s il i i
i il o ip ( i m)
• iR l i p s iR i m
• (a ) m u ir - in u i
• on n il u m il e - on
u m i i m ( l
i n ) n

on u m i u ir iR k n i
k i l .

. e l e k i

e p e nje l R e n
r e k r l s i l
i k m N r y!
k m n .

• i k m N m s o ik in N L in
• r r y s k i ir i e i

• k m n s (ek iνm
a R i ) k m (o il)

• ( l) r s μ n a i r L
• e s a i
• e nje l m s e i e l i
• R en s i i k in m en
• e k r l i s e k l il

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 s ne i i ie i i k m  61

e p e nj e l k m a i e n i
a a i r.

o. i il

in i e y i k l
in a i i i m s in
l d n m
il k

• i s (in m) i p il
• ey i k l s a l
• in s a n m
• in a il s n m μ p il
• i i m s i i i e L m
• in s n m
• (a ) L al L s ( R i ) l il
• l m s r l m
• L il k a m s (aν i R m) n
il in a m
• m s ok m

k i m, μ k e l μm n m
i ip .

e i 3.1
a. μ n e ir l u - i k .
. l i - e l m. iv i N e k m i N m
en i r a i r. n?

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


62  p 3 - ne i i ie i i k m

k 3.1
m n l r n r. ev ? i k .

3.2 l i
p R i i i i , il i i m r!

in n i e N R r il r
μ n r. iz i k i i i il in
p z en m o i k e N i k m.

i i r d m i i ek iR m
ev i k m em i k m e d k m e
e p k μ e k e r. i m
i i , u r i n r n r i L i m
i d i in . i k L ep u o p d R
i p a L , a n in i ,
e n n, , l i n R i L ik
u μ iR , ip r k m i r k m o
z i l a i uL .

3.2.1 μm u m

p
e i νm m p i
k n n - nje y
k iμ i ! e k
iz n .

• nj e y s a e y in
• m s e
• iμ s μ

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 s ne i i ie i i k m  63

• i s i i n i
• m s in m
• e i νm s e i νm
• m s e l p m
• p m s p m ( i )
• m s n nj r
• u k s u k ( i )
• n n s n e p n (a R p i )
• e k s (un p i ) e k
• m s iz il i
• n i m (i l, i , m, enνm) s μ i m
e L .

i k i l i m i el m m.

i i
m n a μ R :
m, i m, m
en . iz n a : i R iz, i iz, iz
en . l, n, i il ove n m i ip ; i
n m on r l ik i i k e k m. k
m l i n i m e y i n k N k
d k e L N m enνm μ i e y L e i ik in .

3.2.2 l i in L
l i il a i L i e r y e y m.
i id r ?

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


64  p 3 - ne i i ie i i k m

a. n e y l

N i m m m d e y
N iR i rk e L - eNΝ l e i
il e re l m
e i n e l.

• N i m s l i
• m s e y k
• m s i
• m s k k
• L s μR i p il
• e y s e y p d
• a s a l i i
• N il s i il
• i rk s i i k
• e L s r e m
• eNΝ l s y r l
• a r s e i
• e l m s m
• o i s i i il - e n il
• ( l) o i s id
• n e l s n e y

id n e y N m. i e μm
u i p ik m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 s ne i i ie i i k m  65

. i r i l

i m ;
e ie n R ;i i
e nj m N e i
nj r e il

• s k k i k L
• i s i p d
• a m s p id m
• s i k d
• e s i k L
• in en l s L y i L en L i m
• s d
• (i a i l) e nj m N - m N m
• e m s e
• m i i s m R eN i i
• i s k μR
• nj s
• r s i in
• e il s m

i k k p d i p i r e il.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


66  p 3 - ne i i ie i i k m

i. i i i k m u m

i e n i i i p rk ( )
a e il - u m
i i l e l m
i i i y i m

• i s i νk
• s (en) k m u i
• en i i s (a ) i i
• i p rk s ip rk
• a m s ( i i i l uN m)
• o m il s o il
• u m i s k i i i
• i m s m en e l p m
• al s iv i al
• el m s R el R iR m
• i i s i i e in i
• i y i m s a i e l m i i i m

L el R m id i i ip i i i
e l il ; R i i i i a a
a i m n p ik e L m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 s ne i i ie i i k m  67

. i r i m

d p p k
e d i ! L;
id i n i in ν ip r
i p m.

• d s i
• s m i
• s (a p n l)
• e d s l i
• i s i
• i L s i
• L s n e l k d k e L L
• i s iv il
• id s (i ) u id
• i s u i
• i in s i
• a p m s ( L) a p e
• aν ip r s n r
• r- r? (o il )

e p n ik e L N m; p
i m.

u. a e

μ i i nj e l
i ie d p - i
el rk L z i p y
l rk m e l

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


68  p 3 - ne i i ie i i k m

• s k N
• μ il y uL e il
• a i m s i i
• e l s e R d l
• m a i s e e d
• i e d s a i a i
• i s ( ) e n i i m
• el rk m s rk m
• L y s i y
• i p m s μ i k m i p i i i m
• y s e d i
• l rk m s i p μL e N k m
• e l n m s e l n n
• s i e i e L

o n k inj i e e y l, i i i a n.

uN i; u p n μ m;
eN i e NΝ ; N
r zk N in m
ν nj nj n.

• uN s u k N
• i s u k a i i m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 s ne i i ie i i k m  69

• u p s u k e L
• n μ m s n μ m μL m
• ( l) i eNΝ s il u ik m L
• eN s eN - eN m; (ip
i k in ) N - N e d
• r s i
• zk s il zk
• N in m s N l e y N m
• m s m il
• nj s k uN NΝm ( N in
a u m il n k N m).

a i ik m e m. l, uL k
e N i p i a l zk m.

e. i p aν i N m

μn e y i ν ip r
n e i i ; !
o ene m? e l e n y
e m i i?

• s a
• n s a i il u i i n
• e i i s (e i ) e in
• m m s a r, μn s μR i p il
• e y i s e y i in
• aν ip r s aν i r r

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


70  p 3 - ne i i ie i i k m

• o s ( m ) i
• en e m s ( m) en e y k m?
• r el m s il uL r m on y - on r ,
• e z m s e L i m,
• i i ? s i i id ? ( )

i ev i i m k μ ; a aν i
N m.

i i
i Ν in u i il u i l, i m k
s ns enνm e r uN iR . i i - i k
k i ik p d .

. ne l m ine l m

e de e e e l m; iR
d l nj iR - e d p m
k e k i p in
k e k i m.

u m: il d u m l nj il .
u m: e de e e e l m.
u m: e i p p k e k i p in
mk e k i m.
u m: se e e de e l ms en e k i
iR in .

• il s i in u il
• d s , u m s uL e l in
• l s d al am
• nj il s e l i nj k L
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
p 3 s ne i i ie i i k m  71

• ( ) e l
• (a ) e de s nje R L
• e e s ine R
• e l m s R k d
• ( l) e s N
• i p p k s i p i l e y p d p k
• e k i p s i R
• in s i nje in mk
• e k i m s i m
• (a ) (e e s ine R L
• e de s nje R
• e l m s R i m

ine l l ek i μm m; ne l
uN k m.

. ip r l

yk μμ ; k m
in r r μ ;
i n i e k
n r .

u m: yk m μμ .
u m: k m in r r m u r.
u m: i m n n i e .
u m: k u m u r n .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


72  p 3 - ne i i ie i i k m

• s
• yk m s yk in
• μm u s l, a i, a m i k in
• (a ) s e l ik d
• in s i r ip il in
• u r r s (a r) uL k u r in r
• k m s i r i m
• m u r s i r i k in r
• s e v i i m - i id m,
• n s n μ
• i e s i p
• k s νk
• u m s (i i l) i m
• u r n s a i uN

i r k L e l e i e L i r m, e l i m
e i r m uN . l, e l e i
e L i r i a i i L.

i i
s k L s, en i op i k .

op R L

r nj i n μ m
r i μ ie i -
i μ i r e l m
o e n r

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 s ne i i ie i i k m  73

• r s i L r i R i
• m s i k m
• i s e y n e i
• n s n in
• μ m s a i u i μm
• r s (ap r, m r, r i ) r
• i m s iz i μm
• μ i s i μ i r i R i
• e i m s i μm
• i μm s ( ik r a i )
i k m
i μm i r e l m s i r r i R i
i i μm
• o m en s op R l L en
• u r s e i e L.

i k L μ i l L i R l m.

i i
n : i k , r, m, a r m en . o
m - op R L k en m.

e i 3.2

a. e i n e y. n?
. i r i l k i r L R p
d i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


74  p 3 - ne i i ie i i k m

k 3.2

op R i in l i l
op k .

3.3 i e i i k m
i i p R i i i p rp m. r 17 m
R N l z e zp r r.i r e l
d l, Nμ χ k k m, χ k m
p π r. π l p π i k k p
πn m n a e p . r e N ,
k m m l i R r k
e n r. ak l l i a
k n N k i dχ am n e l
dχ m πL z enνm i R r. πn r m
l, χ χ r en m i r.
ak l m l e r, χk p
r. a χ m e a k p d o
rk m μ Rχ l d r. i n e n
p m r.

k m m, e k m, r n ,
μ k πL z, χk m m, χ m μm k
, l en i r i R π l m.

χR k r en d k u r r.
a R e y k n n l e l en
p l k R i r zk m e y k
m r m χ r. k n a i a R
a d zk r L i ke n i m
k R l uN . i r πR l n k
r L μ l n uL l o
R k r. i r e e k m en l i m
e R L n e k m μ n
ik d a .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 s ne i i ie i i k m  75

3.3.1 μm u m
a. i n
e k l L z p m r 102 l L
uL . i R L 75 l L e k m
n l a L .( N ; s e k l Ls,
r y , e 1, . 254.) a
νk e a r n r e k
i l μ l .

ad 3.1-l p m L z p l
n e k m k l a L .

ad 3.1: L z p l
i
iR i i i i e l m rk i i i s i p m
iR d m e i L - il rk i i
e m k L - e i L - i l
en rp ik p m e l m
em i n n ( .e . i.1) il e m k s i u l
il e p in e

p π m, ipπ l rk m e l μm R k
en r L m m r L. i l ep
d e l rp l μ p y R r L.
e l p e R y i m n
a e y r L. i l L
k p n . r z m e r z m an m
u l a n . i eN m r
a R p d d l d l a r L e ypπl .
i n u r r r.

i l n r, i p m rk ; l
rk p m e l m l e n a ; u l l
e n e en e i e k r. i
u r ove m e l d l L
m m. L m d l a n r μ m
χ p m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


76  p 3 - ne i i ie i i k m

. e k in
o r a m r en e k k e L l
a R m. e p π r L
e k R r i l N m.

m e l l m a r k
e l m u m en e L N m.
a l m l l k p r m R
N uL en eNΝ l N m. i
e l m l m u r r L en
eNΝ l e k m. e k r L z k m
en n m. i , ad 3.2-l
p m il m.

ad 3.2: e k in
e k in
m n e k • m in e i s m i
e l il
am e e n z s • e i e n iz s i
m νm e l m u m e
i e L
R k k
R e l m • R k ik s l i il
ik i i R
i rk m en
N
( .e . . 15)
• i s e k o i i

i. μ R i
μ n l μ e m il ; μ Rχ u r i z χ a r;
l e l m en e l m a m a
μ e m. i L m, m up k m N r
u n u R r ( L.620) en pπ n r.
zk l o r e m u r k a r m μ Rχ
n . m eN eN ey k m o r
mμ u l n m, uL p χ, k m i R el m
e d k en r r. i ,
ad 3.3-l p m il m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 s ne i i ie i i k m  77

ad 3.3: μ R i
μ R i
e y m r i k r • e y m s u l y
N nj r
• i k r s i e L r
ev r Re L r -
• N nj r s r
e v i
• eve r m s i r e y m
a m r a ip
e L r
• e v i a m s i i R
N i r.
• a ip s R l
( .e . .53)
• N i r s e il
e R i u i eN m

. e i μ l
μ n l μ e l en m on e y
μ l R μn a e e y R m, i m , m,
n R y l in m.
ape n e l e R e i m. i ,
ad 3.4-l p m il m.

e , e μ n n e R l n zk l
e R e μ m en .

ad 3.4: e i μ l

e i μ l
m a i • a i s m a i
e y n
• i m a i s i m e i
-
m m z • i s i
e • ie i s n a i
L p m. ( .e . .53)
• L i p m s e R i e
i m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


78  p 3 - ne i i ie i i k m

u. nj m i
r L o o r R m njχ m
p n r. i m e e m. i m
njχ e R r L en r r.
π njχ z n r k ape N l
o njχ d m en u r m. im z χ
R m. o r π R m njχp m
L r ke N i k r. e a R N
k pe R m en , ad 3.5-l p m
l r a r.

ad 3.5: nj m i

nj m i
njχ e m L m • i i i L s i R r L
njχ m en n n - njχ • n in s iz i m
( R i )
e m u e n Ν e l en njχ
• u e n s L
a m a ( .e . .94)

l l r u m m n l r L
nj eN l pi N r i l
N m.

. iR in m
r m k m en e . i ne L
l r r r m l r r en m.
n e r n m m nνm en Re e .
i ne L r r l r m r
r en m.

u l r r l r L e m p
rk m. l r r r L l en
a on i k . i k m
d k d l . ap l ad 3.6-l m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 s ne i i ie i i k m  79

ad 3.6: iR in m

iR in m
χR n m χn νm • R in m s R in L
aq R r • i r s i m r
R n m m r - • in m s i in m
μR m
• in s u il
n k r z
n p z mπ l
( .e . .88)

a n m n r χR n m r;
χR n mπ r R n el m r. e
χR n m z l en k
e L m. i n L m χR nj en
r.

e , r e k l p N
m e L k μ .

e i 3.3
r χk k e
p il i .

k 3.3
iR in p d i . a R l uN m n p
R i l on p il .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


80  p 3 - ne i i ie i i k m

• ne i

(i) e ir l u .

(ii) n s i i n m u N m.

(iii) l i s e l e k ide ik N m.

(iv) n L en .

(v) r k m n l n m m.

• l i

(i) n e y; R e y .

(ii) id k .

(iii) k i e N m.

(iv) uL k e N i p i e L.

• i e i i k m

(i) m, e , e y l e y k N m.

(ii) R z χ rk N m.

(iii) χ νm e r μ Rχ e y l N m.

(iv) N k N m.

(v) i in χ i a r n e
e k N m.

(vi) n e y μ d m e y k N m.

(vii) n R p e L d k N m.

(viii) o νk o i en uN y N m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 s ne i i ie i i k m  81

i iL . a R e . m r: n i
i S.

in i. (2001). in a e i L: e n : e il i
ip m:

p i i n, . . (1983). i i i k i L: e n : u
i y i i m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  i i i,
d r
4 l L,
i r l L
R l
ip i ik L L:

a. i i i il a i L in e
e i p i e L e rp e y r L;

. s d r l ils i R e i p i
e L e rp e y i ip r; R m

i. s i r l ils i R e i p i e L
e rp e y e r.

 a iμ m
N r , iz i i k i r ? iz i zk
N m. l i i ; R r L i ; e l
i k in i i . , L i k m k i p i,
n ik i m l l k k R
zk il iR a R . av il i e i il
i me R L i i i, d r l L, i r l L
μ i R p , , i k enνm a p il
e i in m r!

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i i i, d r l L, i r l L  83

4.1 i i i
4.1.1 p R i i i L
i il i i en e il i N l L uL . on
i i. me m p i L on . R i i i.
a i k i i k nj i m. 135 l e N i
l. i i r m m a i il en m R μm,
e R m, ik m, p r uL p p m
N m uL . i l i i i d p e R l k
e N a i e p ; i k u i l. i il i me R L
l L ove n m n a L e N . ove m
e i m i i m e N i ir . ove i m
a i L i L, L, L, p r k m
i m e N ; i ik N . i R il Νm p m
e l p m p r uL p N m R l uL .

4.1.2 μm u m

i e l L m

al l m l i m an iR il i
e l m m m - l
i k L R i k m
i k e k l

• al l s n m
• a s aN

e i
L k m e i i a k il il
e N L m ik i i l, m m
n L e m; i i m m. i d ? in μL
n m m.

4.1.3 i i i il i i l L
e r i l y e y o k r i z m
L.
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
84  p 4 i i i, d r l L, i r l L

a. R

k u iL a m ik u an m
N r
i i m a i p e N
a k n e i e L n
r m i .

• m s r d
• r m s i r i , , i k m.

e i
n p m , k e R
u iL , l i
il i k u , m irk μ
N r, i a i m m e i
e N, a k i i n,
i i r i a i k d a n k
n, m k m i n il N i
r m, i m R m.

. m u

k p π k d
k r nj d χ nj e y n
ak m m ν N
k k l R R e ?

• k l s y
• s ν
• m s i m. a k e k e L l l .

e i
k p d , nj L χ, p e d e l m
, ν n d l a m, y o m
ν . a l ν i . a n yk m
u ; .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i i i, d r l L, i r l L  85

i. i i m

dπ k y m r π r r r
d R R n k k m
ad n e n n
d y mμd p r L N y.

• y m s nj
• m s a
• r r s k m
• d l s e p
• k r s R r

e i
d i l nj νm, π n n
a l a n a z νm, l
e u p d n k k R , a L m p
πn a m e y νm, o u n u k
e n i χ ( p ) n νm, a y i
a k e νm, r ipπ l e e
y N π l l z m.

. R R μ r

N ν n π

N ν N m
N
NΝm
N
r l r l k
N
m R p r R .

• N m s

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


86  p 4 i i i, d r l L, i r l L

• N s ir
• m s ,
• NΝm s uNΝm
• N s m,

e i
k nν n π r k m r n
uN e . l d N L
a n NΝm. a l e L pπνm
R n a a l k e . R k d
e m. " R k R μ r"

u. e l m i il R il

μμN l
dχe l n e n m
r p r
p N .

i k m
i l , y, k m a m
nL e m. r ( r) L l
i p r L. i e l m u r L ;
r m d r L. i l e l m
i k m el m R i p r. e l m n
o m aΝ d r L.
. i m l

op n μ r N χ
upπ k d μN r m
μp e n μ n
pπ χ m χ

• μ r s inμ n
• μp m s μk i,
• μ s i i e
• m i s a i i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i i i, d r l L, i r l L  87

e i
z χ l a μm μ μm r mπ uN χ
upπ k e m, a uN rk a r m.
aq n , μ m μk n a uN i n,
a uN n χ k , a p χ uN NΝm.

e. μm ik m m

R n n L m z r
e m n m R e p m
k n n n m m m
e m e y k m m.

e i
u l l μ o n π l, a νm a n
a r m N z r L. a n i k m
i e l m m m; a
m k op m. u e m z m z n.
ap il , n il z n π l, a k m
e y m m i p l, a n k m
e y n. i n k (π k m ) m p
π e k m u μm k m.

. e d m

e d m r L p
z p L r r
d r p k
m r e n l r
p rk r l r l
r l e k k r
e p p rk p
e me n r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


88  p 4 i i i, d r l L, i r l L

• e d l - e l m
• p i - il z i
• a d r - a de l
• i r - m r
• r - a r

e i
e l R μk e a rp r L l
z p r; a de l m k m
m r. e nj μm a χ μm, m,
r m, a m e k d r L. n
e p p νk e p k k
e p r.

e i 4.1

s i i i ils a i i k m k u
e il i i k .

4.2 d r l L
i il
μm μm i i . av p
i r L n i iv i in
e p i uL r. m R N l n i
pe i r i r. a r L d m i i i m r.
d r e me d m i r il i r. e r
i r, r m .

d m i i i m l L, i i il a
e i l m. k ie m e l k p e R L
d r l mi i i r l m e i il
a νm a e i ik . ap l L m
el m e i il i ik e L i .
n a i r l m l L m
uN i ik e L i m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i i i, d r l L, i r l L  89

d in i Re r i e N r. ipe r k m ?
o μ n i k i il i e n i
e i i k N p d i i m s N !
i i k k d i NΝ il i p i i m N n
a n i m i n. a L e y N m.s en d a m
m i r.

i e n i e N d l e i r. νm a
i e n i k k N in R n. a i
i e N d R a L i i m d k id .
a n a il i n a eN m e N n. i
i i i e n, s ik i ip m d il i k k
y,s e i y r i r.

a k i i m d i i i r- k m
m i i r z r. a r L i i k r L. a r k
o e N k p in e d p k i m
i k l i . a r L i N k r N
i N e m i r. a in e i in
i p n a r k p i r. ak k
i e N r e p e r d a i r.

4.2.1 d in p L
d in p L ? a en ?

d L a i i L il n i , i
μm ik , i i r μm ik , i m μ r
i i, i e R i r o o i i m
i μ il rk p d k in . i L d p
iL r i p l i d eνm e l p d in .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


90  p 4 i i i, d r l L, i r l L

4.2.2 d in l L
i i a l il i R k N m r.

a. l 1

i i k m i i k m
n i m n m
e i k m i e k m
u r k m u m

r i i m i i m
a i m a k m
u p e p m e p u p m
en i m u r n i m

• e s e i uL
• r s , r , i
• a i s uN , p id
• u p s i m

i k m
u il i u ir L m en o L i m.
av i m u ir N m iv il i k m. n i
e L L o L m; e L L N m
n m. e e L L o L i p m. a l
i e L L o L e k m. k e i e l m
i m, a l m o L
u m.

e l m i i m; i i e l m N m
m. m uN e l m m; m u i
el m a k m. i m p e k p m
e k p i m p m en i L el R m
e v a i e N y .

i l u m i μR k e N i k m en m,
i p m e L L i e en m a R
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
p 4 i i i, d r l L, i r l L  91

i p l n i ene m e L i u
μ i . u i l zk i on l en
e i p i iR i ip l. i i k m i
i k m en im m m i iR .
e i k m i e k m en
pe m ( pe L) k p e m
( Ne L) i iR en e i .

. l 2

μL l μ n k m μnj μm m i m
uL p nje m a m iR i e n m
e Le m i i i k i μn
k l e
L m e e l i i N im i p y i
i m
u i R r L i
e m k n rk i y n R m
i i Ne μ p r μ ie d
i m i m e n m
e μ i in i i k rk p n
i e n e l i i m

• e Le m s e L i e m
• L m e s L m l n
• n s aR n e
• i N s N
• e μ s N u m
• s u k
• u i R s μL r L
• μ i s

i k m
μL i m l i m i k in uL p nje n
e l i m, e L i e m k pe R k
L m l n ip z m, i μm e m m
e i aR e p e m Ne n
i m, N u m iR m i p u k
en m, i e n m u p z m, m m e p m
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
92  p 4 i i i, d r l L, i r l L

p m a in iR i
e n e l i m, p
i m i μn r i N i p y e i R
u r uL i i ip r k i me e i
e e ke n R i in l
N i r k e l n. k in i in
u p L m μ r in i iz ik in l a
a r l p in . a r L R a k N i
r en e i .

i. l 3

l p i m p i m i i
il p i mi p i m in anje
e l p i m i p i m e p i m
el p i m e L y i m

• l p i s R R m
• p i s i ik R m
• e p i s R m

i k m
i nj i i e i i k in m ! i i i
n un a m iR i d m l k R
R m, a R p R i i ik R m m u i
un i il un i m u ik R m, un
i i m e y R m um p R ip
R m R m R μL el k
R m e i L i .

l i a i p r i z . R el m en
a i k e i i z . l p
i i l i e n l i il r uL il
i n R i k d n en i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i i i, d r l L, i r l L  93

. l 4

m i r d R i
μ m μm N μ in
e k i k m i i i m i L
m ke n N i ik i

• N s a i
• m s a in

i k m
e n i e nνm i il e i i k m i e !
r iR il m ip in rp i il i r
d u i μ l a i n m l
m a i i m a m o r i i
i i i k in i in a i i i l i k p
m i L id a m m en ?

en u i l zk in in n
aν i l en i . s i i i m i Ls
en p i p r a in r νm o L
i k μ en i e i . i p m i p m
i R in i i i i i e m p ik μ . m
in n n; m a p n; a m e l
N m. i n u i i in i k m.

u. l 5

ik e il n k i nj
i ik nj i e ne y e R i
ip i iR i p l
e k i n i

• i s
• s d

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


94  p 4 i i i, d r l L, i r l L

• i s uL m
• e s en

i k m
i e ! i k i i ! a n k d p
n l n. i i k u r i m eNΝm
n en e y n? a i in m i k i
uL e m an l d v ik e N e l in
p de N i k u i
N k i n.

yk n i i i R i k
e l n d k i e l . d
y u i p R ik e L m. i iR u i
i l . iv l r L m μ R i l i p R l
il en i k p i . yp i i i
R i k e l m v i e l m. i
k i i l . iv l i e n i
i r i e n ne i il uyk N m
en a i i .

. l 6

NΝN k N k k i ip
NΝN e i N d p l i l
eNΝN e ir iR i k i
NΝN e i i

• s m
• i s k L

i k m
e d p in r ! i e i ip R k
N N ; a i ip R m uN ; u i
a n p R p N L uN ; a R p i r k
d R k N ; i n i p k l
ar ip R i N . i i e N e y
i n μn iR R me d i e n i k il

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i i i, d r l L, i r l L  95

e N i k il R i i k e e R
im i u ! N in i .

u i L p i i il i ν p i i.
ip i i il i l e k p d L N μ u p L
av i k m i n l N m.
i i d R k i k pe R ν u p i i il
n r NΝk i r.

e. l 7

NΝN k N k k i ip
NΝN e i N d p l i l
eNΝN e ir iR i k i
NΝN e i i

• ik s uN
• l s r R m e N u l

i k m
i in r R m m iv e p e k u i
en e l m; e k u i en e l m; i
NΝm e k m en e l m; e k
u i en e l m; i n uNΝm e d k
u i en e l m; i i y n uNΝm e d
e k u i en e l m. iv N a i l i
i p n r n. i l e k en n?
e n il .

u ir i in r
u l e p , μ i R iR
u in a rk l u ir i k iR L
a rk N m. u k μ i m e p i
n iR μnν i e l a i m e i p i .
u i n a μk i i k id e l m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


96  p 4 i i i, d r l L, i r l L

. l 8

i p e y e y ene N i e nj
o k m i n - e i
me n i p y i L y
m e n i k n

• i p s i y
• s i p
• e i s e i

i k m
! u il z i e y; i y
i m en i k e oi i . e
u mμ e n m iz i i k , y i y
μ i mμ e n iz i i k in .
el i m nν ir r i a e i n
so k m i n s en r.

e i 4.2

a. d r i p R i m
e k .
. iv zk il m e y N L
en d r l in e N i k .

4.3 i r l L
a. i
r en r r?
i en a i , χ u r L χ r L. a i
r L i r L. χ r L z πn k L. e
z μ , μ l i d z ,
μ u k n o μ N u
p r L i r L. i R k m d k L
u r L en χ r i m N , e νm i r L u

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i i i, d r l L, i r l L  97

i l χ p a en n r m.
i r in , , i , , i k ,
L e p L i r n u N
e m n iνm i r L e y n N a
en R , uN a μ n r L.

χ r a p , p m
e n l, ove n μm, k
χ r n k m. p k , p k
i l χ r L ud l .

. χ r n e L
e m il u m n in
i m. l a u m p Ν d i.
e m a N m. u mπνL k
N z en χ r in e L .

i. i m
χ r n μ L m pπ μ
i k . N nnj a n
χ χ m. kk m e d ,
an R R m, zk μ k
, a μ m e
μ , a m e y e L m e d r.
av i μ , a r n i pπ a l
k m k e N , k r.
k L a m, o k l N m en m, e y,
, e , , m, o k m i u l
uN k m en m p Rχ z l e R
e μ m en m u l n N L μ m
en m i r L l L L r. u il k
i μ m en u i k m e N μ
i en in r i r p R i y e y
n r e k L.

. χ r n i m
"χ r l χ r i m p e n k m ( m) l
d k n r. i μ Rχ
R N l u e m k n ." in
l a n i m al e o
e n k μ . e νm ap p d
μ Rχ in l n μn en
R ke L p d on n. l m μ n .
e y k im L e k p n .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


98  p 4 i i i, d r l L, i r l L

e m en l n l a en
e L. r en χ r e l L l e r
e y i l μk m e n .

u. χ r n a l y χ
χ r L N χ nj
y χ m. u L, up L, i L,
r L, d L μ n
y N k n r. d m m m
z χ r L L y χ k r L.
in p p L an i k l .
e νm a r n y χ L in nj y n
o p k k i k .

. χ rn m
L, r L, a n Νm a en
mπk uL r L k L N L n u r μ m
en m n r. l i r in m ik i R ,
k k N L u r μ m en a r n
mπk .

e. z χ r L
z d l i χ r L e d p r ( ie N i r L)
en r. a r L :

• r • e r
• i r • nj
• m μ • r
• i k r •
• n • m d
• l • d μ
• μ • r
• r • m χ r
• μ • k r

e νm, πR l χ r L i r L l n r.
i p d l χ r n e k r uL d
R n a p .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i i i, d r l L, i r l L  99

i p e d χ r L r, r? en l
R k l, χ e r L n . e νm, μR l
u i ey r n eN k e d R m
R m en l χ m l . χ r L a ,
m u r ed d n , u k L νk
m, u d e p n μm,
mμ l π k e l L m,
L r. e d χ r l o m χ r o
e N en pπ k .

. i r in i l L
i r p R i e y i N m. i i i r il
i r l k N m. r.

l 1

u k L
u m N eN r
u m N u r πn
u m L uN ν .
s i k i r

• s
• uN s a , uLe y
• u m s m

i k m
in R uL k
nj l l a m ! n e N L e d
k m N uL e yk L e l eN d r L.
ap a uL e n a L
u r πn , a a on r νm a
r . i a en i .

m u l μn i i e l N m r u r .
iv r i i k in l u zk il
iR in iR μ n e n iR in m; in p
R a i in a R μ
de n i m. in p R a ik k i i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


100  p 4 i i i, d r l L, i r l L

u r R p i L i m a m μ R ip il . ap
μ R i e y u r l av i k i i i m i
i m en i r i i r. ap i i R n u
p m; iR in m; i e
i i ey m en ip in m en i .

l 2

n μm
n
N y
e n μL .
s i k i r

• s N u k (e l )
• m s e
• N s m

i k m
anj i e m ,
! m u χk u (a ) epe m
ke N p ! en u νL N L ke m
a enνm l ( + m)
uL y un k inνm
m uL !

i en o il n en e L. νm a
a νm a . a i e n on m i k in n.
a m i k in n. a n ik
al i a R inνm e i i L e k
N m en e i il !

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i i i, d r l L, i r l L  101

l 3

R nj N - un p
z R eN ;
R μn z eN - π r
m k z p N .
s e i i r

• N s iN l N
• s e l

i k m
χ r R m mπ N e y k .
a π , , n eL k k .
R z χ e y R r L un k N m en eN k
. ap p d zk e L . π rk
k m e l e y k .

a r N R k L ik e r.
av e a k m i νk m uL e r m.
a k Νk in i r a e eL i r. i
irk p N on m. k el m e i m en
i i m a r k on e i en eNΝm i i m
R r k iN l NΝ i r μd L
d i al a r a i R n k d i e m.

l 4

k : - i
m μ m e y m e y
e y L e y - l
R L e y .

• r s r
• m s u m
• e y s e y

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


102  p 4 i i i, d r l L, i r l L

• e y s e

i k m
u k e y k eN . i m
μ m e y l mπ m unνL o e y aΝ m
. e l e y , k m L
l l e a p .

i n p il u L e v i m n on .
n k L z i k R ip i p il iv p e R L .
e R u l e m p n i i i m p n
l e N i m n i on n. ov r
n m k ik ip i p e i k in .
a l u k ip i p il i i k m u k e N u
p k ik e L μ N m. a n e d i
i ik k i il . r i il, uN
i il e l en i r i r. i r un i z m a r
i . a r L a i il e y i r L. m a r p l
e y y en l m a i il n i k in y en
e L m. un R i L r L e y i m k
, i u ir n . iv
e y l u L i N i L e m e
μ l z k i d i r e i i r.

l 5

N m i l e N y
νk k k k N p y
N i k d i m e R y
N e i k e N y m
s m d i r

• N m s u m
• l s i
• n s i l

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i i i, d r l L, i r l L  103

i k m
iv m i a i i m , L
un k N l m d i y, N d m
e i m m , .

me n l m m en m d e i. m k
i e i L i . a R in N e i
e l in .. e , m iR de i en e μN . m
en i k ip i p N i i k i m. N i i
N id i . i l i k m e p il
N i i m e N L . a n k i il e l m
k m R i . il i N i i
e m in i k m R m. i k d p i l
k ik e N N m.

k 4.1

i i i, d r l L, i r L l L
i u zk i ev u r in
en n n .

• i il i i en e il i N l L uL . on
i i. me m p i L on . R
i i i.

• i il i me R L l L n a L e N .
ove m e i m i i m e N i ir .

• m R N l n i pe i r i r. a r L
d m i i i m r.

• k i e m e l k p e R L d r
l m, i i i r l m e i il
a νm a e i ik .

• d in i Re r i e N r.

• d L a i i L i m i μ il
rk p d k in .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


104  p 4 i i i, d r l L, i r l L

• i R k m d k L u r L en χ r
i m N , e νm i r L u i l χ p a
n r en m.

• e m a N m. u mπνL
k N z en χ r in e L .

• χ r n μ L m pπ μ
i k n

• d m m m z χ r L L
y χ k r L.

• k k N L u r μ m en χ r n
mπk .

ik n, . (2008). i i i - e i i il,
i i il e i , . e n : u ip m.

ik m, a., r. (1995). i i i (u n). e n :


i r ip m.

i . i. . (2007). d r l L. e n : i p i rS.

i r, V. (2005). i r L s r? nj i m: il n
e i .

izp i i n, i μ r. (2008). m d i in l L.
e n :a ip m.

n, a . (2004). i r l L. e n : i i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


r
p 
i i p
5 l L

R l
ip i ik L L:
a. r i in l i ik e N
e i i k r;
. i i p l i ik e N a il p m
z i l e i i k r; R m
i. r l m i i p l m in
zk μ op id y e y p r.

 a iμ m
an L k k m. i il i i i l L,
d r l L R m i r l L i R k R
iR a m zk p i
e N p r L. e r i e i m u L zk k
N uL k i r i . i e i in i
L in l L en p in z el m ev
in R i k m, zk en , u i l d m
i R p R i a i L r L. e r i r l
i N e i k R e i e L r L. iv i
e i i m i r en r r? ape r l L
? a e y i n e p e k e N r?
i R i a i e i e L r e p e i m m in m.
m, i m m a i p k R k k
e N k i r L L a r in a i k d ,
a n in p R a m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


106  p 5 r i i p l L

5.1 r l L
"el m in R i k p
al l on a n ''

en i k u r e n i m L a i i p r L.
z e R iv i k i a n N z
m m i iR m p R i m
rk p i m.

r i r? a in i en ?

5.1.1 in l m N m
N m en l χ l z p
(ap k R r en e L) πL
en r av rk l
r R m r. a r n
l n χ r. av m r epe m i n
p l p i mπk n il l
r. χ a r e k r
a N e a il i R i r. a r a n
u nπ k a N p e p op r.

p R N a r L k L r
k e n m i m r. e y μm
l a r L k n l
μ me l k i in a l o
e N νm e y a νm r π r.

n r χ l μ k e
N n e R r r. a k m,
e m Rπ n a χ l r m Rπ r.
'e y N S m, ap r, r, m n
l m, p m, χ l m
r n n e y k n r χ k
N z r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 r i i p l L  107

r u k m n r.
a m a k
i k l . n ν a a e l k
n rk a a L d e .
a z m l z m e y
epe m mπ .

p πL n l n r χ k i R
ey r. n m a L 'e k k L e u l
i k me n μk a N m' en
r n e e y . a r u n uN
a pπ p e R p ' R R n R p R " u l
R z r.

i p zk e m d
e N k d k k m l i d R
e n e R a m a r
e χ r en k N a a a
u m e m N r. a uL k
k p u r a r S r
aν o k π a
de L k r

a u r L i m o il z m
R ev u R μnν m en e k d
N m en N r. m e χ p e R .
νm, m dχ m r. a r k k
en l n π n. p R R p π r
k d e , μ m Rπ r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


108  p 5 r i i p l L

a r L n n p k k N m en
k p e R k e N i R ey r. av k
l L l χ k n m op πn r m
l de L p d r.

5.1.2 i k m
r n u k r m e y , a r k
zk n o l e d ,
a k e n a r d r. 1742 m N e r n
15 m a r.

18 m R N l, r χ a p
pπ r. L p l d enνm l 36
p l 1452 l L uL . a R l 771 l L
N m, 83 l L e N k m uL . i
k N m . N l L k k p
m e l p l n p π
r. 'el m in R k p al l
e n n .' ( k N - 221) n a
k L e k k n u r u χk N m en
a u r k e p n .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 r i i p l L  109

5.1.3 in l L

a. l 1

l r l r L l r L
R ma l en
r e ne l n e n e l n
l
l k r μk e n
d n r e n
d μk e n
n e
l e n
p n
l r n a e
L χ l n
e l e m d
e n μ
χ n e R
χ r .

pe L i k m
• l r l r L l r L
s l k l r l r L l r L
• R l e n r ene l n?
s l R m a il en r en
e l n?
• l l k
s l r L l k e k n p
R e n l
• r μk e n d n
s r μ n en d n
• r e n d
s o n l

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


110  p 5 r i i p l L

• μk e n n
s μn e n μ n en n
• e l e n
s e l o n l
• p n
s χ p m μn d en
e l n
• l r n
s o l e R z a r
• a e n L χ l n
s a e n χ p p R k L
e p n
• e l e d
s e l l e m m e y
R d R k
• e n μ ?
s e k μk k e k ?
• χ n e R
s m χ m k k
χ p e R
• χ r !
s χ r d !

l i k m
l a e n m, av R N R k
R m,
ak l k R r k d m, l
r l r L en r r. μk k
e k m μk m en o r l, a m
μk m en u m, m n μk e n
e l m, m n e en p n.

d m n e m, r m
e n χ p e n. iv e e l l
m e y m en m? m,
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
p 5 r i i p l L  111

χ m i N m m χ r
d !

. l 2

e νm e R m nj e
m
m m ; i R d r
μ k
μ l μm yp, R e R
R !
L ! n R
e y μN ?

pe L i k m
• e νm e R
s e n e l p e R l
• i m nje m
s (a m) i m nj p
• e m m m
s a m l m m
• i R d m r
s i l R l m d L m
• μ k μ l μm y
s d m a R p μm χ μm
• R e R R
s i m n k e m p R
e N R r a
• L
s o a L
• n R e y μN ?
s il l o k e y m uN ?

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


112  p 5 r i i p l L

l i k m
el a k m m. l R m
d m p y, d a R p μm
il l i m z k p r en i n
m.

i. l 3

k
e m
d m o χ m μ n R e L
de e d m
e n i m m
R N m
e r l u m
N le nj
μm i k m Re
νm nj
l k l k
n l χ e m
χ a k m i k n
en
χ e N a e y
.

pe L i k m
• k m;
s , m.
• e m m d m;
s e N m d m.
• o χ μ n R e L m;
s o χ n ud r e L m.
• de e d m
s m ( de ) d l m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 r i i p l L  113

• e m m
R N m
s e pπl m (i m) id u m
e n k R uN m.
• e r m
s m l u u m
• N le m
s r ( N r ) m
• μ k m
s μm i i k m.
• Re nm m
s e u l e L m.
• k m; n k m
s n ( m - m) l k m. e pπn ( n -
l) l i k m.
• n l χ e m
s k m π χ p e m
• χ k m k n
s a k m i k n m m
• e n χ e N a e y !

s uN en R e N k , a
e y , .
l i k m
m i a k m, , k d
a k i i m. e i χ n i i
e y m. m il i e m. id m
enνm l u p e n
R zk
m zk m. n L
a i N m i m. iNΝ r m
a p m. l m e y N en m i
i k m. i k i l d k y e
u k L e L m. in l k m a R m
e pπn l k m. l k i e N i
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
114  p 5 r i i p l L

k iR ap R d opπl χ L e R m. l,
χ a k m i p i k ! a av
e i il k in i m al .

. l 4

me y
N m N e
me me k
n
me nj e njχ r k
dχ dχ a r
u me e l k m
uN uL .

pe L i k m
• m e y
s u k a k χ ude N ;
• N m N e a m e m o
s m NΝ m e e en a l;
l o mπ p n ;
• k n
s u n u m z n R n; ( n l
in m);
• me nj e njχ r k dχ dχ
s e y k nj μL e njχ l μ n ;
e k k dχ y! R k m n r y
R ;
• a r u me e l
k m uN
s a n uL e N k m !
e n m n uN !
• uL i
s uN i n an p π l en

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 r i i p l L  115

e i 5.1

a. R Νm in e i k i e .
. r il p m z i l
p il .

5.2 i r l L 1
u i l z il m e R L i m e N e
i N r r. ap N z , m
m i z e N p r n i r. i r a i
e n n i i m.

enνm i μ , χ m
i n p R p m m
χ p ; e u e k m
χ N m i l k .
u k L el m e Re L R l zk
μ m χ e e l r R χ p R e L k
Ne L m o k y χ
e y R e a m e z χ z
i m.

5.2.1 i r en i Re ?
k χ π k l μ R e l
N r r. a L e R k
χ r o r. a r eN χ m yk p e R r;
a μ rk N r. am μ n χ L R eN
χ r, e a R eN k
n m p d e n k r. m l
p a L
r; a r.

a i a r e l m R k L
y e N k L e N r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


116  p 5 r i i p l L

a r L
m yk R π
n en n av
yk e l d n, n e π k k
L r r l a z k R n
r e L u r a l z i e R yk
n. a u rπ a l an n yk pe R
k L a u mπ R e n p m
.

k n e N r. a χ r
a L ` k L uR k l N m` enνm
eN m i n l n , `i n u r
e Re n ip k L m `` e e
χ r, mμ u mπ p p l
d m n r p π m ( d k
y l) enνm u
u mπR m e r enνm e y e r.
k n d R d e n r.

μ l l
k L k e n u mπ
i a m u m p r r.
i l av m p l . a e
e y r χ l y e r.

`χ e n u r L l e a e y
χ n a me L i l k l
k k L i l χ
μn u mπ i r pπ r` en uN
r μR r l e r r. a n in r
χ e n χ av d
k a r. a r a e
am p a k n R L a n
z l χ l a r , χ m e n
u r l on r.

m a e y l i m χ l a r
r. e r π njχ m
m u r uy m e d m, m, ,

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 r i i p l L  117

enνm l ne m l r m
pπ e zp ν i n k
a R m l,

on n , i N n in L,
n n n νL, n r n,
e n n, n, m r
e n n, ν r e d

enνm p e , o N k o p
m N L χ r m p l
y r r.

5.2.2 e l dχ L
e m e n m L n m e r χ
e l r, m χ χ r
χ uN k L m r uy l N m
enνm a L k n p ν a e y l,
a l l k , , m;
m, n m, ; χ , aχ ; , , m, m;
, a , ; m, χ m, m, m,
m, m; m, , , n, m;
k L, k m, m, m nj r, π
anj r; i m, m, m, π m, π m,
, m, ; L μ ; m,
m, χ m; m, m m, m en μ L
e R m e Re r m ak p e k
k e R L χ m i m e R L .

a. l 1

an m χ μm i Ne n r a r
an χ m a r
an χ m a πn

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


118  p 5 r i i p l L

pe L i k m
• i Ne n r a r s i N en r L
a i il r L
• χ m a r s i e m a i il
• χ m a πn s i e i e N
i

l i k m
san χ ms en i r r. an χ m al .
i N m on . an n χ m m χ m n an m
n uN i p l u r .
an n χ m a l anπ uL l i a
epe m e R l m m. an
m, m, m, m e N
m. l e y m. π π r enνm
in el k m m. a
el k m l R m m el R .
χ , χ k m π
u r k an e y N m. ap n a e m
k a m. anπ l on m il . an
z n z . an e e .

. l 2

a i N m a R
e ye m n χ p
π π e n Ν
r e L !

pe L i k m
• a s a i m a i m
• e ye m s e m i i i k in
• π π e n s i i a i n en
• r s ik a i r
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
p 5 r i i p l L  119

l i k m
l d m a m
z m. i a R N n a a
i N m a k l N m. a ne d
μ R m R l a χ m. a R u
π a me p π e p p R
m. π a l χ m m.
π a a k k m e
k m. a n k a r
n il z p e a d r. χ ν p
p e R y r a a
i N m a R m R l e R r. n
i R a R N m en k e
p i k r z il i m in i z l a m.

a uL l
k L a a k m e d
a m
k n r. a m m a μ
k p ll . a p n a R R
n e y n r. a n e l L
a r μL a k p p l . a m
n m uL r m a m n μm p k
k uL . a a i N m
e y m n o n μm i p l . i u r
R m e y R N L e y n m il
z !

i l 3

, im k
n R on m il
π y l π R m N
y p m

pe L i k m
• s il R in
uN il i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


120  p 5 r i i p l L

• im k s i i p k R
• n R on m il s k m i i
e n il
• π R m N s p
• y p s n k i k
e N p
l
i k m
R n . a k m a k m (anj l
L m). a k m πn e n m il .
a R l y R m il . N e R ? n
m en n k ( n eN d )
a p m.

μ r χ e R n e en e k d
o N k
m. u zk
o m r k e n e N r. l o
e n l k k . a k N l e
n l nj m uN ene N
l N L a n n. πn l
e N a k N L. e l
l k d L "inν N R m e n R m
m e ?" e n e N a L.
e n l e n eνm a L d a n
d .

e i 5.2

a. i r l il p m e i i p i i
e .
. l i k m i k m a i k m uL e r
y .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 r i i p l L  121

5.3 i r l L 2
an r e nj , i R μ i il i r
l L i R k N , uy r e y i
i e N m. e i e R k e N in i
i i il an , a i , a i , i R N
e i m al ? a n inνm i l m a R il
Νm zk m n m i ik
N m r.

k e l μn i p R i m i i k k
N ?

z μ a k mπ k n m
e n k χ r, d R χ L
R m d r, e n d R njχ
a m χ r e m a r e k L
m, z d R e l a μ e
dπ l a k p p d m, n
e Re l l a d am r
k l e N e m, m l z
N p k p d m, r a n
e l e N e d l p e l z m
i R L m i χ χ r
ν mπR r enνm e p e R μn m
z d R l N L z Rχ r en n
e p m. χ p e n R e y m i n
m n p n e m e e r k
l a r zk e r r en m, e e n z
d a N e n
R χ r e a e y
χ me n i N k zμ r
e n m n p m.

5.3.1 m a m
i , r i p ν a e y m
e en i y R m. .π. ed m R N l z

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


122  p 5 r i i p l L

r L ` mπ n n a rk m a n` ( .7
.35. .5) e p R m, k r, m r
χ r p l, r a
p l n e Re r m e L m
e p d m, r m . π. m
R N R μR d e n e . r m N L
χ r N k e p
p l a e y r e p e m m.

5.3.2 m
i u m, i n i l m, u ir rk m, L
m d y i L uN p e L L
n en a i id k i e n L r L. a i, m
en m. im n e L m e k μm μ m il
en N r L. i n p R i m i il
sμpe L uN s e i m i i k ik p d L . i m
l il i i i r.

a. l 1

i m en r n il
i i p l, m a i
i i e n Ν , m
i Ν il m i

pe L i k m
• i s i n
• s u ir
• m s m, n m,
• e p r s en p in
• a i s i R
• aΝ s e n d

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 r i i p l L  123

• i Ν il s i n i l
• i s iR

l i k m
i, , m en p in n il i i i p
, u i m a p i k in i m
a i e L L. i p i u i m
a i n. m en m, n m, enνm
L. i μm p i d N iR i i
u ir. m en el m on en uN u
s ns enνm u r i. n m en l i i enνm
d uN k i u i d in m. en
i uN N kk a k . e y i i i
R i e i i e y m m.

a i i k in i i i n u ir L in
n k N e N i i m a i l
an i u i k i i i uy m i il . i n
aΝ m , a p i i L
i i m. a m i iR l, k m i
i u m.

i d i n en i
k e L in a p m. i d m
e y k N i on , d i p R i
i l en i r i r. a R k N m r.

. l 2

e i in i i N l
e i in i m e p l
e i in i r d l
e i u i i l !

pe L i k m
• e i s m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


124  p 5 r i i p l L

• N l s N
• i r s i a
• u s in u m

l i k m
in u il k i i in iL in
i i i ip iR N iR i. in
i i i e l , u ip , ,
in a i m i m m e i l i m
d , a i ep m i i ip
i el m e ynj m e R i i m
en k in r i r.

i p R i k i m μm u i k k i id l
k i k in n L ? a il i R
i k N m.

i. l 3

m n m i m
m n m i m
m n il m
i e m i n i !

pe L i k m
• s u i in i
• m s N, , y, k , e y
• i m s i il e l m
• n m i m s d p d k L i k m
• n m i m s m a ν m
• m s e l m i m
• i s R k ik e N

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 r i i p l L  125

l i k m
N m, d m, e l m, i ip m i i
R i iR l n L m un m i i m
en i r i r. n i m p d n m, i i
n i n i il e l m. a u il
in m e ype e l m.

i i p ? i p m en i r μ i r. ep ?

m, e i, e y im n m i i i
il on i
in id l R R e l m k i n n i
i ik m en u i k i r. av
i ik m n n L m e i e n
i i ide ik m; n a p il i m.

i u m k L iR in n in u i ,
i u m k L s ip s n m. a
m in i i l n i ik m.

u e l m ap e l l
i p i e y k i e i l e
n L i m en e m i r u m in i R
i e k d k R L R ik e L e
e ik i k in r. a i i R ν u m
n i k m n e L en i r.
a n μk i p in m in i e i p i r.

. l 4

e l m o ik a id
i k ip i e n id
d k e N y d d
i il z i i pe i r !

pe L i k m
• o ik a id s i a id

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


126  p 5 r i i p l L

• i k i s i m n i e
i l
• s μ i e e L
r L
• i il z i s N il μ ik i
• i pe i r s i in i p r L

l i k m
u i u ir i m uR r u i r, r el m
i i r L. u ir i k m n o p
e r e l i a k i r L. u ir i i a νk p
i m en as• i p e r n. a n in r, ap i
d k e e n e ik i r L. ap de i in
m e m N il z i a N k e N
i p R i i i i i r L.

ip i il u m i p R μn ν r L
i i, n k ik e L a i
r in r. e , i e N i m i k il
e N e l N l a i i .
i r, z iR i μk i al a p n
a μn k in r. m e y r L en
e l i k a p a i m. i
μ l a . e y l i p , N i
e l p i L en i N a . m
N i m zk in o k e i. i i N
n a en e il, i in i
u m i k m e R aν ik N m en m.

ep aν ip ? l l e e y aν ik m.
e l e l e y N e e i m i r
i r. in m il a k m L.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 r i i p l L  127

u. l 5

av i m i a me il n in
e v i ip i re L v n in
e v i i i NΝm e
v ike N in p d

pe L i k m
• av i m s nj
• a me – r p k i
• il n in s iR r L
• e v i i s eN k i m
e i
• i re L s i u
• v n in s a ik r L
• e v i i s l ip d
• i s zk i p L a
• uNΝm s p i in e
• v ike s o a p
• uN in s uNΝ in
• p d s uN R ud m .

l i k m
i r m N m nj L i, p k i
a R i e L r L. en
r k e L R o i, p i m μ il o
i k k e id p i N m.
p n rp R m, i r e l
i p R m i i k m. m el R m
N k iR m a p k
e L in . uL k i e y i . k
m aν ip R μn i u ir k e N
o e p N i e L en
e l l e l i r i r. e , iv m
n e l d i k m Re e y i l
N m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


128  p 5 r i i p l L

e i 5.3

a. i, , m i R R zk
op id k .
. e k m i k m uL e r i k .

k 5.1
a. R Νm in e i k i e
. r il p m z i l
i in z i l op i .

• N m en l p πL m l m
epe m i n i l r e y k p
i r.

• r e l d d il a i
e N a i p p i r.

• r 36 p il 1452 l i R i r. a R il
771 l L N i m 83 l L e N k m
uL .

• R N l i k R a n k r k d m,
l r l r L.

• el a k m m. l R m
d m p y, d a R p m
il l y i m.

• l k i e N i k iR ap R d opπl χ L
e R m. l, χ a k L i m
al .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 r i i p l L  129

• k in n p k id k y i i r
i r.

• N ke i m l a i e n L r
i r.

• an χ m al . i N m on . an n χ m
m χ m n an m n .

• l d m a m
z m. i R a R N n a a
R k l N m.

• n R . a k m a k m.

• u ir L μm p i d N i i i a
μ l ik in .

• i d i n en i k
e L in a p m.

• m, e i, e y im n m i i i il on i
in id l R R e l m n k i i m.

• ν r L u m i k in i i, n
k ik e L l N m.

• en r k e L R o i, p i m
μ il o i k k e id p i N m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


130  p 5 r i i p l L

e μ , r. (1983). m i k m. i m m:
i r ip m.

n, i. . (2003). i μ r L ( n m m) e n :
al nS me i.

i - μ. (1997). i r e i. e n : i ip m.

n, . i n & n, a . (2004). i r l L.
e n : i i m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  i r
6 i L
R l
ip i ik L L:
a. i i
in i L on eνm p in z
k p d L ip l e i i k r;
. i i in i L i N eνm p in z
k p d L il d k d i L i
i ip r; R m
i. i in i i L n eνm p in z
k p d L k ik i y e y
R l
p r.

 a iμ m
an L k k m. i p il μ l i
e R i k ik id r L z L. e r
ip il el m l i n R R
. i p e i in i L i in ip l L
en p in z u i N m, Lk u l, am k NΝp
d , R m e n i i k R L r L.
e r i in i R in e i e L il
d k R uy L r L. u L i k i in m
e d m e d p i i L 3 en p in z i in
k i l k R r a il Νm μ
L r L. i, i k k k e N k i r
L a e n N m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


132  p 6 i r i L

6.1 i r
in m m 6.1- i L. i μN d
k n e e i i ?

m 6.1: i i

im R m un i n. r R m i n.
i
m e R R m i. i n in p l n. s k
e il i ; d R u l; i pe m i l,s
en m a m d k e L m aR k i n. p
e l m l e R n. s is en e ne l l
en m k L il i i k m k L i n.

i en e ? d ? i e L N ? e L
u L !!!

i i m e y μR m i N i
i il i N a i m. on i o i p il
z n. Re n i o i p i z n.

i 1882 m N m r i L 11 m L ip i il i r.
e r in i ay r. r e r i d i. i r L
ik id e r p i i n. an a e r p .
am i d k p ep m ip R m μm
i . d r o iz i r. a r d i n
p p iR il e i r e ik u i
e m.

i i i e e i r; i m
a il ed a in μn i k m a d k i r k m
R d d l e n l a k p s is en

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  133

d m p d . an μ l a p d a k μ Re
i i m m d e r .

en r i e p i ? a zk k ip p
R i νm u k e i ? zk Νm p m 6.2
i ik m.

1902 - ed il a i.
11.12.1882 s i p 1903 - i i i y
1887 - r m a r ip i r.
1889 s m i r 1904 s i i n
1893 s ed a k i L u i i i r
s is en d 1906 s i i i ip .
d r. 1907 s si i s
1894 - i e l i il m i ik i i r
m l i R r 1908 s s Ls e i
1897 - e l m r 1909 s s n is e i
1898 - r; 1910 s s s i e i
i il a 1912 s μp l i .
p m in ; 1920 - i k N r.
a p e i L 1921 - il l a ir .i
R r. 11.09.1921 - m

m 6.2: i in zk k ip

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


134  p 6 i r i L

6.2 i r i L 1 ( ip l L)
6.2.1 u i N m

i i N m,
k i i i i N m;
i l N m,
e i e L p N m;
e yp N m,
i il N m;
μm in μm N m,
i i e N m.
N i i N m,
i i i N m;
e N i N m,
e i L k N m,
N ν N m,
i e n N m;
uN in i N m.
m m m m.

in i
i p k p d n iv il in l k m
i r k m i i p ik μ en iN m.
i e N i νk i N m. ape a
k in i r m, n m, m m e i l m.
Rk p m il i νk e i N m en
i e r i k i iR i r.

• k s e l
• N s i
• m s ed / u r
• i s u m
• i il s e y m e il

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  135

i k m
il u i m, in il i i m, i L
en m
l i k N m. k N e L i i
N m. m L N m, a i il i i
N m. e l μm in μm N m. iv i e N m.
en m i ip n i e y m e il u i i k N m.
e N k i m N m, L a m N m.
ip i ν N m, i k en i k m e L i k
i i l N m. uN en m i e R in i N m.

• i m epe m u i i k N m.
ape n e k in μ m e y in e l m
n k l a m. in il i i m
i k in i L en m l i k N m
en i r.
• e irp rp L a m i m N m. a
il e y in i il en m e i m i k
N m en i r. e N k i m a ik p N m.
i n u k k a L i i N m. i p
i l ip i n e m il z i l N m en i r.

6.2.2 νk u l

! u n i le ik i n; en n
! R u i ik i n-a ( )

i i iR ik i n; en n
μ i r e N i ik i n- i
e n i k k - in n
μ k r e d , ?a ( )

μN e n rk N n-
i p y d d i n-i
i m m id l!u i ik i n- i
in μn u ik i n-a ( )

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


136  p 6 i r i L

in i
n en l e n. e n N anj r il e m. e
p k R p R i k N in r.
νk p k e k in e N k
i k i r i r. a a p il a ip
N m.

• i s m / p
• i n s i e n
• i r s n r
• s μd
• μN n s i uN n
• i n s i Ν

i k m
e , e k p l n n. en ! un i i
k i n. μ p e in p en il
ik i n; u n r e k eN i
l in n. i en i kp R
u μ k r i id μd ! i
uN i e in rk N k
r R e n d d n n a i n. R i m
k ap l e n i . in un i i
μ k in n e !

e k N anj l . k N i n m
e L k . e l k p k i r L
a N m. eN i e l N m.
i inj i , inj i k i e n m il . a
k r in u ir ik μR m n iR
n eN ik e N i n zk z i l
N m. e , i m ik m n r in k m m
p i i k m k e L N m en i r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  137

6.2.3 am k NΝ d

s d i p - l
i p i ss
d i p N -in
d i p e N .
d p -
d p e y ;

d p il -an k
d i p e l .
R p -i k
k p e y ,
R p ip -u ir
i .

in i
i p d n e N k e N k N m
en i k i r. am k NΝ en p il o
e NΝk e l i k e i i r.
i in e y m e l m i m μk i m y . a
e k e N a μm i m ir ik p i en
μ e l i e l i r i r.

• N s i
• s N i
• e y s uN
• m s u l

i k m
d i k m d m k e N i k i m. l
a i k e N i k N m. o d a n i
n e R i e i . o iz i m
u k o e N in i n uL . N i il

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


138  p 6 i r i L

i l a k k e N i i m.
y k e L i k p i k N m.
il k e N d i m. uN k k e N
m ir k p i k N m. i m R k e N
i i a n e d i u Re in i i
N m. k e N u ude L i m. o k
i n m.

o e N L e N k e N k N e e
e i i r. o m i e N l i , l m
e N i k N m. o m in m , iz i
i o m i in il n uL en i r i r.
a e N L y k e L
N m, i k p m, uN m N i k
e N m, m nμ il m ir ip m
i k N m. m u in k i p Ν m o
k an i d m i k N m.

6.2.4

i in r
enνm N k m
de n e de n m;
i m e i i m;

, i , n m,e y,
m, , R i l
i e i
i R e n m z .

in i
u il i ove u i k m ove N . a n
e d i n u a i i k i n en r
n r. av i e y r z il en m e R i
id m; in z aν ip r. i n a p i i r
p R i i i R i i k in r i. ik i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  139

e y m en rμ k i e y m en μ
e y m en k in .

• in r s iz i r
• N k s
• i R s iz i

i k m
i
e y r L en m in a r en
d p m. e L en e n e k
e i m i m e i a i e L d m. on
e y e n l e e n e y m. , i , n m,
e y, m, y i n R i
e id iz i R z !

i e y N m. μn r μnν k
e L N m. e i in a i a R R
e L N m. e y in i μ m m e y i l
N m. iz i z Re L e L k ,
i il i e L k , i νk R m n m, e y,
y, m, i i, i R k il e N
iz i m a i z m.

6.2.5 e n

e n i i ! r
ep m e n i e y
e n ik m e νm i il z
r!e n k i l N m.
in i yp i m en ir
eN iN μ i k e N
in i in R i z r;
e m a i m, i m i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


140  p 6 i r i L

in i
i z il in μm n μm i i k . in m a i m
i k in i m iz m a m n m
R in a i m N m i k N m. i p
k e N z in N m. il m
i m eN i l . i p p i in a p il
a n in m i in e n en i .

• s a i il
• ir s p k m a r
• i s i
• iN m s u i

i k m
m id
e n en m m N m a
a i il ! r ep m e n i e n a ik m
eνm i il z p k m a r. e n p R i
a N m. in n i y i m en
eN i i k e N n u i, i
in m e R z i l N m. av e y l r aν i
e l m a i m. a N m un n .

o n m μ id l a p
N m N R i m i i k
e N l k e n i k m. uN
R k e L m N r k e L N m. s i p e l m
id l e y m il . i i l a i
en il .s en l i op k k uL .
eN i m l i i eN i e l N m;
uR m e N e ir e ire L N m.

e i 6.1

i L in i il i r k k
e l e k .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  141

6.3 i r i L 2 ( il d )
i in p il μ m R k , e k
i k i a i p il d . il d a uN k
. R i i m. in R . i zk in l
nj i m. i r, il i i R
rk , p il e k e l N .

o L p in e
n il i R i i k m i
e l i il ip k e N e N il on k N
a n i i il d e m k i i m i i
m a p k e l i r.

an a i il l N on m N i r. n m
m e l i r. a il me i , e m e
on iR k N i r. n m m e l i r.
iRe N i m l e L i r. ip k N d i k
e N R il i i p k i i in
uN k il d . ip d on i p
k p d L . a R il μ l n i k N m r.

6.3.1 i 1- il
a. N i 1

i m i i ir i
k r e
pe i r i l
nj i e i μ
i i l p e L
m nj r ...
e iz e n e nν i in
R , i e il e nj ,
R L r m
y e nj ; -
a nj i r i , ...

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


142  p 6 i r i L

• i s i n
• r i l s o a i L l
• m s k in
• pe L s m l in R
• s i m μ
• i s a L

i k m
pe il i nj i o i i k l e pe i o
a i k in i L l d i ik i .
i k in a o i d e i p
l in R L i
nj rk in e iz R m e n
eνm i r. a in R , e nj il
a i k in nj . a il n
i i m i p r L
R i e nj . a nj il, o L
il...

. N i 2

r i i il,
k ie n e d r n i il
R i , N il L i μ ,
R i e , uL l e ,
p e l m z yk
k iR in ik d k ,
in μ k R i i e l,
in R n e i y i i i y
l l, i i L
i e y i n R m i l l,

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  143

• l s a l
• in μ m s aμ m
• i i s il
• m s i irk

i k m
r L o il e N ie n k i il
a r i . a k N N il L e y i irk ; a
i l R l il l, uL il a l e , a
il p L el m z e N i m
n k e y l d k
e N k , i i aμ k R il e m
in l il i e l i i i i
i l, i ...

i. N i 3

in i m l i i k m i
μn ik i e i N i p
d p i rk n m
e d k in i z i i - N n n.
n ik ie n i r ...
in i p d i νm y,
ss i ik i m ?
i i ik iR d en m i i l,
i k k i ?
k i mμ i p k ?ss ...

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


144  p 6 i r i L

• m l s ik l
• i s a i m
• μn i s e nj
• l s e p
• e d k s N
i k m
i i nj ik i i k m a i
e nj il i d e N i d i
k N i n m o e m. n a k
N n. n i ie n i r in i p d
νm ik iz i n, se k i i u m i
i m ? i i l i k e N i p i i l
a k i k in μ d ? i
e p il enν i p k ik e L d ?s...

. N i 4

en e N i k μ p R l.
an n d a r d ?
k k e n il m d i
e k e e l m n i e n i k ;
a p e a ik i n; ...
i k k , i i r, ene y n!

• a r s r
• e k s e ip
• a i s u m
• i i s i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  145

i k m
en eN ik e N k n . an n
d a i i r m d r ? k k
en il m d i n R a i e e l m
en i il n i . a p e e l m i
u k u i n. i i k n en e y p
i n en e k e i il .

i p ? in p i ? i in
i in a i ? a r ep av in
aν ik i r?

nj k
e l i r. i p rk i r. il o
il z
i k i . i r i , il i k in .
a n i il R L el m e y d in .
a in a p d l o m
i k N i r a n il e L i r.
ak i i i il n m k i u m i
i m ? n ak i k in a n
an k d e i r. n d m
iv in p e l R r m i u N m en
k il r m k a k i r. ak i in d
ip k p i - i e l m m
i r. i R in l e N a d en e n
? aν i in ev i k ?

6.3.2 i 2 - i in d
i 2 i in d in m ad 6.1-l m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


146  p 6 i r i L

ad 6.1: i 2 i in d
l i k m
l, l, l, • l s an l il zk
l iR l iR iR .
• l s i p
l, l, l. ... ( l)
a l e i ; •a L s e i
o i in, o i in, y id l z
•o i s e i m
i N i m.
i , i , i . ( l)
in m, in m, in m; • in m s iz i iz ik el
in iR e l il, l a
• n m s m
n m
n m, n m, n m. .. ( l)
m, m, m; • m s i i k z i
r i N in, R in av i
• i s z i
m
m, m, m. ... ( l) • m s m
m, m, m; • m s m m R
iR r N in, R in a m
• m s p
p k m
m, m, m. ... ( l)
N , N , N ; • N s i p d i p d R p
N iR r N in. R in av i
• N s N
m
N , N , N .
( l)
, , ; • z s ip k k R m
k r N in, R in a
• s R m
z k i k m
i , i , i . ... ( l) •i z s z
u i, u i, u i; •u i s i m i iR p i i
u ik r u N in, R in a
•u s i i
i m.
i i, i i, i i. ... ( l) •i i s i
l, l, l • l s r l k i p i
p in n in, n y id l
• n s n
R m.
l, l, l. ... ( l) • l s m
, , ; • l s i i k
iR l , R in m a
• s m
il l i
i , i , i . ... ( l) • i s in i

r , i r en e l in r e p i i ?

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  147

zk il l il e n l av zk ar R
zk i i m. id d o p i n z
e N p m. zk i k iz ie i ep m i i k
e N k N m. ave i epe n i
i k i ape a i k ip y e N k i
e m. l en m a n. l il e il a
iz ik i il e m.

in iR el i k k . av el k p in
in iR n R d z i k i i k id
e l m e μ k i e l i r i. i e n
n p d iR am p i
in iR id e l m l e N . a R l y
i k m al i R in in iR
i k in n m k i in a d
p k k id e l m.

d R m in i . i N m r l n a
R m. l a R p R in ap l R
a i m. m av i L o p i,
ap iR i r in ak l R i u e i l
a i m. m m o z in ik m. a R
i nj l L R in a zk i i i k p i
en i r μN i. e i m u i al m ik
i k in o k p i i R in a i i i
i i i .

k l i k uN l a
m aν ik μ l i . a l n m. n
i k in il n in μm iz i m. n il e n l
ak in in m y u m en i r r N
i e r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


148  p 6 i r i L

6.3.3 i 3 - i in l
a. N i 1

p e p d μ e m
N; R i n i r
in e i m i l.
in n rk p e k i q e n l l
R p e iv ...

• m s k m
• s o
• e s e N

i k m
k m d μ e R m u e m e
i in . ap d l in e i m μm i .
a n in n rk in a p e N i ir R
L e i .

. N i 2

oR k
il μR i
N n. y in ,
ss ! i i ! in p d y!
m in R i ν y!
k e y i e n? y!ss e k
d n. ...

• s e N
• i i m s e l m
• s n m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  149

i k m
i in a oR k il i in k
N n. a a r i in a e n se N !
e l ! in p d p ! μm in
R m i n e R ! u k R d n m n en ?
!s en d n.

i. N i 3

k i n ν r
i i r
e l in n.
ss N k in n, il e il
N vik in nss en l,
ss p Le l m p i y. ...
iR d i m n i L y,
r e y i k n ss e n n.

• L s
• l s k m
• m s a i
• ey i s a μ l

i k m
k i m i n m i il r k m e l i k
d m k in n. san N in n,
a il e il i p N ik in ns en . a R
n s p e l m in a iR p in y.
i m n i i in y. a l
R k m n en ?s en i i n.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


150  p 6 i r i L

. N i 4

m Νm i i i
k i ik e l iR :-
ss k m μ n rk l, ...
uN μ m u i n R r!
e N k i ip i e l d in n
a i m i, a i i
i i e L y i i n i i νm,
r i e y i ...

• m s e d m
• m s l
• a i s u m

i k m
m e d μm i il k il e l
e iR . s R ! k m μm n
rk l uN μ m i n L. e N k
i i R p e d k e L i n.
a i m u μm i p i i i i e
a n i i m r i e y k
R ...

. N i 5

r e i m e i m e R n;
ν r e nj ke l r id n:
p e νm i m,
R i k d m i i m,
R a i e i i i m, ...

• e nj k s m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  151

i k m
a m in e i e i il u r e L m e m
R i p e R n. i r L e l m i
e R ie N n. m in e νm o i i m,
R i R m i i m, il in
in o i i m,

u. N i 6

p e e μ i k m
i u ik m i i i m,
ν p e N L e i l
ν p il i n i i m,
R rp d n i i i m, e l i k ...

• m s m
• i s i k l
• r s a

i k m
p e l n e μm e p m in i m,
ν p e N in me R in d l e y p
i m n n i k i m, e a i
d n i i m, e l i k m...

. N i 7

Re r k e k e nj m o i i i m
N i p r nj i N i m
N r d i m
d id p e N L k L e ik k
e d i i r d μ p d i m, ...

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


152  p 6 i r i L

• Re s a i p e N l
• k l s k l
• r s e N L

i k m
a i p l L a i r e nj m
o i i m, e i p r in i i i m, i
r in d i m, e N L i l
d id k e d o i i i m aμ m n i m ...

e. N i 8

in i r μ
i i m ik m l i
d i d i m e l m ne ik m
d i m, e nj p ie n i n.
m e i k μ m r p ... 45

• y s il

i k m
il μ i r m m
ik in l i l d m d m Lμ k
n o ik m d m en p ie i n.
e m k in r l...

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  153

. N i 9

i i p R i iR e n ?
e nj k e k k i r.
nj , en n i z i ?
N k in n, il e il,
N ik in nss en . ... 50

• e k s z
• nj s N

i k m
i m en p R i iR in . e nj k in .
N e n iz i e a iR i k i en
L. N ik in n. a k l
il e n l n e eN i in n.s
en

. N i 10

in k i i e p i p z i i ,
en p i r in ,
uL i m u i i m p
iL k i i r n i R n;
ss i ik l i i l ... 55
lss e R e l ie n
uL m il, uL m
iL o ip l e r o i il .

• e p i s i
• iL l s r

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


154  p 6 i r i L

i k m
in k il av e n en p i r in
m . uL i m u i i m a p
iL k i in il l n n. l
e k k i k il e il e irp r in n
en il e n a r en μ m
r o ik in . a i e o i m e k k
d il .

o. N i 11

i m i i m, pe n in i
a i m i ...
k i ie n i e i l,
k i m e ir iq k m,
s l i n μ e n r;
i i i i r! n k i i
l i e N r y l id r; ...

• m s m/
• i i i i s o i m N L
• y s k m

i k m
iv n i m i i in i , a m r k
il i e n e l m i m i a
nj i il a r id . k i m i
ik e N i , s l i i m μ
en r L; o ie i N u ! n
n k i i k in l u i e N k m
l e k l r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  155

. N i 12

al m y ne iv
in iνk m i N ;
ane i a n il
l N m, r, R r!
i ie N e l in r l, ... 70
i i n, a i i r, n L.
i n L k ip n,
e n r, en i e in r,
e n rss e p e
e N i i i N. ... 75

• al s n m
• m s unν n
• i i n s u ir d n
• s

i k m
n m um a i n e R i in iR
i id . an L i a n m
il N m. r L R ! e
p i e N e l i r L. L il e n l
u i i k d n, k N m n m L.
i i n n d p k ip n, y
L, en k e N e l in r, e n L,s
e i i in k i m av i id p
e n .

i in l k d r ? ak i in l i m
R i ? l m k iv e n l m
i k ev i i k m en R
i ip .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


156  p 6 i r i L

e i 6.2
il, i in l, i in l in i i i r
en i r en k p il
i .

6.4 i r i L 3 (e y p l L)

6.4.1 l r e y

l r e y - a
e p i il e i N ?
e l , i k i - e
r i m a i n id y
l , i
i m ν z R ?
e l i k i!- i
e z i i ?

i p l - i uL m
N m u l e d n,
d n - m i m
me m u ir r d n,
i νm - i
k i p m l a m d n.
a i d n, i
a L il u k ?

in i
i a i i i e d e
N n.
a il μ ik i k m d k e i
e y
N e eN i n. e ik m R iR m a p R l;
a k i. e , R m k i i d i m i n;
e y n; k i p e R n. a n m i m k i p
e R ; m i e R en i r i n k a r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  157

i R p e ev k i i k d i r en
in m i il N m.

• l s i
• i s i
• s an
• i m s L m
• m s
• a s m

i k m
l ik o e y a m e i i
e i r ? e l i k i, en i
a i y id y. e k i m R m
i i i m ν z R . e l i k i, i
i iR z i e k a L i y?

i l i e l m i p l uL m N e l m
u l d n. an e L m m d n. L m
e i in u ir d n. e i e p
de i m i k i p m l k d n.
k in a i k d n. i R e l m e k a L il
u k m L uL ?

zk e n R a N m. e
zk n k in l ak e N a i l
N m. zk a ; i n in a p
u . d i , μ i n e i en u r i
u il r i . i n i n o k k L. R l
ik zk u k m, i m ν i e y m.
i iR e o m r. i in k d r.

u ir zk k u l. uL m i m i u l e l
N m. u ir-uL m i R in i k R u l i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


158  p 6 i r i L

N m. a l n i r, a k p m i e l
, uL iR i i m u k d in r.

m!
- a o ir. n p R i d i m u r k
e n e r. i m u i a k ik m. l n
i r R m d i r. u i p d L m i -
i u r l o ipe R i N m en N i r.

6.4.2 k ik iN p m

k e n i s al l en n
i i i ;
y i s al l a il
i y i ;
i i i s al l en n
i i ;
i m i L
m e y !

k i i s al l u irp
p k i i ;
i e i k s al l i
e u k ,
i p r s e l m e
eN i i p ?
e p e iν s uL in
i i i p !

L μ ? s am k ik
N r e ?
uL m e i ? s e y
m o i ?
e L k i s i y i
d ?
iL R i s a i m
i i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  159

in i
i νk i p e R k e L n.
l i l a m k e L μ . ip i n
n a k i il μ l i n. l e R i id il .
Re i m d i n. ape m l i i n. i i
i il k N i i m d i n. a n
i m e y i r. a r en d i r en rp m r.

• m s
• m s u l
• m s u r i
• m s on
• m s u
• i s i
• r s e
• L m s nj
• iL l s i i

i k m
a i i il l e i i i .
e
k i i il l a i L a i p k i i .
u r i i i i il e n l u i i .
o n i in u m i L , a m e y !

u k i i al u ir L aν ik in n p k i i ;
i e i k al i u u i R k ; uL
on i r e l m e le i i p ?
el p e L i m uL i i k .

nj L ? k ik N r e ? uL m
e i i a ? e y, m, m i
a i ? e L m n il i i
a in ? k / i ip R a i
a i m i m i i p !

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


160  p 6 i r i L

u il i u l e R u i p d e m R on l .
a Re n e p m m p d L . i
a i l u r e L μ . k i on i m u l e R
uN u μ m. av N p e i l
N m en i r i r. i νk en i l on .
l, a a k on l . a R R l N m
il l u ir i m il l n.
i p d n n e n a k i N m. u
m ik e L N m. i ep m e i k
e L N m. e y uN en m i i k .
nj L k i i N m. k i i i Re L
N m. i e l m e i m N N m.

e i 6.3

i in k i i m N R e k .

k 6.1

i r i il p m r i k i o
d .

• i νk i i m μk i on m. i
il e n l z il a i n e ir e L i m.
eN i l p eN i e l N m.

• k N m e L k . m o
i z k e L N m. e i e ir e L
N m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i r i L  161

• e N ke n i L uL . a e N L
il i m l m i N m. u m
uL m en k i i k N m.

• ove i νm eN i u r e l
N m.

• eN i m e L l i y i i k i m
en eN i νm in νm i a
z z i N m.

• i i m n p ie i r a n k
d i r. m e L i r.

• il n k k i i m u R
i . l n m in m n m
e i m i .

• l k r ? l
en k i L R ape n k L ν m
N m n l e R μ m e k i i m N iR i r
i r.

• k N k i i m iN p ik in r i r. l
a i N m, m N m, m N m, l i , k i
i R iN p ik i r i.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


162  p 6 i r i L

i i r R N i r, (1982). e n : iz d
i iN rS & rS i d i ie d.

, eS. (1999). i in il d n r m.
e n : i p i m.

Nμ m, . (1981). i o i p m. e n : i m i S.

i n. (e ) (1994). i r i L. e n : i
e nj i k S.

e y p l m p l m. (1985). e n :
i p i m.

i, . ., k r. (1982). i i k i m s o r .
: e iz a m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  i n
i L
7
R l
ip i ik L L:
a. d ik i i in i L on eνm
p in z k p d L ip l
e i i k r;
. d ik i i in i L i N eνm
p in z k p d L i k
d i L i i ip r; R m
i. d ik i i in i L n eνm
p in z k p d L i y
R l e y p r.

 a iμ m
i k i r ? i e i il m d ik i i in
i ip l y e y i k i k i r. in r, s m
i k (o L i z i)s enνm i i in r.
uy r R p i i m i ike L r. i i , i in
i i y e y , a R e i i k m R p
e r. r e k p d l m, i m
i m , i k R m μ i in
a p il y in i k i m. L, i in
i n i iz m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


164  p 7 i n i L

7.1 i n
i in zk k ip μ il y rp m. m
7.1- rk m.
m 7.1: zk k ip (μk i i z L d m)

1891 -1920 1921-1940 1941 - 1960 1961-1990

*1941 -
*1962 -
*1891 - p l *1926 s
e ir N i
29 ( i p ) i μ l
μ m d ik
( i m) i m,
*1895 - *1930 - *1942 s
i
e k k i m, m i k 1
*1943 s e N
l i r in
N n
l
i ( i m) *1964 s m
*1908 s ( p i m) *1944 -i N (a 72)
i k , l
l *1937 s i L, l
rp , a in *1970 -
d ik i
i ip , m i i
*1909 - ( i m) i k 2. a i i
i i rp *1946 s s d ik
( i i - r
i *1938 - is d m.
*1948 - m)
e i r
i ? m
*1918 s s n
i k 3. *1971 - p l
l, , d i k in *1949 s 29, r
, l i rs i n
i L2
i L
en
*1950 s m i (
*1919 - i d l,
i k 4 & 5 a )
i n i *1955 s *1990 s
* 1920 - L 1 i n
r
i m i L 3
p
i
a
d
k i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 i n i L  165

7.2 i in i L 1 ( ip l L)

7.2.1 ip l 1: m

e L z m e L μm
ie n μ
e L r e r
i L i r L on l N !

i e m e m i i n m
iN m u k m
l l i R m i i n
i m L
N i in d e n m
i i k m e y μ
!

i nj r e n d k L
i e n
e m i rk in l i l
m i e μ !

e e k d l i m
e L e R i L L!
p l i ip l L
μL m e L uL m!
e i iR z nje y
in iz e L m!

in i
i r in il e ip R m i p R m i k
R in ip l. am d , i r in i p i m
R in r, r i n.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


166  p 7 i n i L

• on l s oR i l
• i i s i n
• u k L s d i m
• r s R l ik r
• m s a i
• k s
• i s i m
• z s i

i k m
i r L oR i p k N r L id r L.
ize i m i i μm e n y . i in
in m.

i r L R l ik r L. i r k n m l a i i m.
k anj r L. i ip il l e R r L. i m
k r L.

i r L o i id r. r L a i id r. e n
y i r L in a m. i R l
i r k n m l a i i m. a i i
i n eN m. i i νk ye i i m.

e i 7.1
m eνm k N i L i i k ik .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 i n i L  167

7.2.2 ip l 2: i u m e y m

i r u m e y m - e d
i m u yp m. ( i )

e u k e L i e d m rp m
i e L u ie n p m. ( i )

i e l m an i i il p m
i e e nν r e irp m ( i )

u re νm i a r i e ip m
so e L is eνm i i ip m! ( i )

i l e L n i l ip m
N m e il a m ip m. ( i )

in i
m i u p rk i r i r. e i
i r L N m e eNΝ i r. a R i k m
k i a ik a m i N r e k k i i r.
i i il u i n ip l.

• s a
• e u s a k m m
• i e d m s ed i i m
• i e e nνm s i e k d m n
• a r i s k
• o e L s ipe L i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


168  p 7 i n i L

• i l e L s u k p m e L
• i l s i k i l
• ip m s n i p m
• N m s e p e n l
• ip m s uN m

i u m a p m. av il, k i a a ip m.
e u u iR rp m. an p R m.
i e irp m. e L L a m a k m
m en i u k m.

e i 7.2

s i u e y ms i k N i L i
i k m .

k 7.1

o e L i... eνm i L u r m e L ?

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 i n i L  169

7.2.3 ip l 3: e N d

N iR l i ik d ik !
i i
i i
r in rp !
i nj i k d m i !

N u r i r e l m
e N i l uNe n e N !
yen e N il rk m ip ik
yen d i rk y !

e Nμ il m i k e N k m
N L u ! i u i y!
an in i a i e
in u i i e l i !

in l o i i i i !
n l i i i !
in μ R m in
, k m R p e d !

N i i d e p R
N i k y m e d !
N iR m i k m e y in d k
N iR l i ik d ik !

e y m m i e N
uy ik u p ! i !
el m L e l en m
e l r p e !

ilid e p rk m ik i
ie n m e L irp !
ik p e d d ien r e y k
i u ; NΝ !

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


170  p 7 i n i L

in i
, ove in . o m, a k i .
ak d i L y. a d n
eN m i m e i k i L. a il
i k i ip l.

• l s / ak i
• r m s m
• i s i / m
• N s e
• il s / e l
• a i m s o r
• n l s m
• μ s r R m/ l
• m i k m s am i m
• uy ik s i
• e l s
• e p s e y
• i s e d m

i k m
in a i , i , n μ !
e , r i, i r m e N l μ m e p !
i k N k e N , an in , a i in m
e N a i ! μm e m e N i i ,
a ip ie i o ip , e y i
i d k ! i i l i d z e N k m i
e N i pe N ! i il m ik m
i r , i ipe e l m L e
eNΝ in i r eN i e d p d , i i u !

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 i n i L  171

ze e N eN ike N k m iv il i e
i ik i p . μ a ik e d . i
e o ik . i i l i d z e N k m
i e N p k id e l .
m ik e ik p y e d p
n ile L e y i L y.

k 7.2

N i L 6 R m 7 il a i i k m
R ke L i r ? k k d n i k .

7.3 m i k ( i m)

μ R i: o L i z i
( r e k p d i L d m)

r
i ir
i k il inνm e il ,
i r i L il ,
iνm L i l a m l,
L i e y e N ,
e d il N m ,
pe i L n d k ,
r i p m e , d il
r a in i i L

a L e L
k i i
k μm p L μm,
e m e i i;
e i i k k il o i m a L i i
il ik m e N n!

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


172  p 7 i n i L

id L
in k i e e m
e n Re y e μ p l
io i i k in N
e L i r i l
e i e y i i r il
i, an m y e ,
μl a m μ yp i k m,
e l irp
e N L; e N , μ k i
uN r μ y u ir p inνm,
r e i e k
r z i , R
d , e d k i,
a i i k m a L; a k
i il d n n e ne i!

p d
il i i L; i
in u i e L; i il
s i m i s en
r i iR r L,
i i il i k p y
i iL L, i in
in i il k ,
in e ira r d r r.
a i i i m l,
i i L.

d L
L p i i;
L;
d i m i L;
e m e me n k i L;
a p i il i ap m a k ik,
k i i e l i r
i k ip rk id
i k an i i
μ l μ i μ L
sa ns en L; a i n n.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 i n i L  173

νk u i
n i m N m
ir l d k ik e l i,
i n m i N
an in a i e nν l z ,
in i , μn in i,
e L i i i p in

k e N
s iL Ls en L! iL L r!
me n i p n
k y L e l aL i,
id k d m i e l i m
e d y i l
in i k e n in i k
n d me y in r
i z R i i i l
i k L u il r i
, e nj il k m an
a k y a μ i ,
s p r p k s e , a r
a k L N m r,

a k i aνp i L ;
s ns en n n;
s ms en r iL L
i il a m i r i y
i i n il
e N m uN r;
y i r i yp i r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


174  p 7 i n i L

L ik p iL L
se Ls en L, e r;
o a k i, u a i i p
n i l e p L
in r iR e i i
il , e d
l, e νm ,
iL L in e L m ik
i m i i l
a i L i il,

a in L m
u uN e n L, ap m
uN L, i
l m i il
iz i r k N L!
n a R i
m o L i d ,
si R a n an k
i i Ls en L,

d L
od k m, m
uL μm i i m r L;
d i ik ,
in d e l m
d e k i s y s
i e y ,
d L p R
e d L l!

a n n e y m
k in L N m d l i
k d ila k ip ,
i k in e m i i R i
i ik in μl i k N i k i,
i k in i i k i i e y
i k in in e nj d l
k in R m e n
n e l in r L.
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
p 7 i n i L  175

a k iR iL L
i p e R iL , n;
z r L, ik d m
e i , ine i L e i i k p
e νm,e d νm, an in
a d i e i in, el m y
a k iR m a id r;
o e m rk m r,
u k i p ,en r; s is

L i in
a n ke N n a k L
a L r i rk m,
u u id k nμ L;
ud k k i a m r,
i i k m νm uN L
e k ik m e nj k i i,
a iz m i o i l i z L m
al ip i i L m

d N
e N i il on a k il
n i p k k R n
aN i y sa ns en L;
a i n? sud rs en n,

iN il p in L
i k μl r d in n
N n! N L! u p in i ,s r
p i N d rs en L!

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


176  p 7 i n i L

d e N
e e N ?
sin k k ien ?e ?
i ? k i
e n ?e k d e y ?
e ? k
on k n iR e L?
un il e k e y ?
n i r m i p N ?
e k e n ? e n ?
i m N m,

e e N e y ?
s i i R y k m; e iνma
R p in uL m i k m
a ! a e n ?
sa i e i m i d m
a k k y m rp l l,
i k m e k e n e y m?
en m i p rp il ,

n l en k m
i e n e l ike L in m μm;
iz d n μn R m i m in m!
e e n e l in m n!
ep i νk k
p o e e y m?
i en νm z L n il,
a k i i ? il
a iv i l e k ms

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 i n i L  177

e m e N e y L m
m in i r e i L i k
i e i e n n a nu p n
s m p n m k
k i k r i L m
m i i r r L
p i i n eN i p r!
e m y e y N ; k k p
i id y N s en e l ,

iz k N m el m
sap ! a i l e n n
a i r p y μn R
ep iνme R id l k L
ip zp il i r n ?
e yp m a i ine R l
R r e p i k m,
μR l N ? ep k m
μ R y iz k N ms en L,

iz k
u i m n
i m z N m d l,
el m i r y N m
i e m i e N m
R r L R m e N m
i iz k en n
u ir N νm ns en n,
s mi n rk p l rp n u L
N m y i p r a ns en L,

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


178  p 7 i n i L

an n
san i i r
m μm
k N !en n
k
n iR r rk e
, N il
i i k m L e
L L el m
one n m e L m;
one n m i il e id p m;
an n , e id N ?
i e k m in m; en n,

i k i νp i
L iin a i i i i k m
l n k L e n l
e l u l i m iR m
il i i i i rk m
e l i y, i i i i y i m;
r i i L i N , n k L,
l i iR yo m;
ip r m i e l m.
μR m

e i 7.3

a. R Νm i il k p d L e l
al e Re r k e i k ;
a i in ke N a R iR e e .
. o m i in o L i z p d id
i k .

k 7.3

o L i z ( m i k ) eνm p i in
in i y e y .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 i n i L  179

7.4 i n i L 3

7.4.1 i 1: a
i n i R aν i e i sa s eνm i in
a i ip m r.

a
i m i i i a k N n!
R
p il, o ip il N n! a
i , r i , ir L m il
e d i m e m N il d p d n!
i R i il i in
ik i L i L! nj
i i m i i in d
il a sa e s L i L;

i i i i i o i y in L;
i
i k iR i ik in L; e
e p in i l il
e y in L; a e d
i i p n u n e l m
il i L; i ne y
i i i en i i i i L; en
e nj il i iz i e y L;

i k N n, n N n, ud
e i m p m N n, N m
a m in m N n, R m
a k N n l in e N n,
L e i L L N!
i l i L N!
k e m uL L!
l p d l n il .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


180  p 7 i n i L

in i
l il L i νk p e m z rp
a i R p l L a in . i zk in
in i il i R p y, i R a n a iR
aν i p i R k i i z r i n. si R
a m a s eνm uN k u r i r. a in
sa in i ip s eνm e p il, μ k p m i sa s.
i R a o e N u i p L r i r.

• i i s i n/ n/ i n
• a L s a i e N
• p s p / a m
• l s r
• i in s i in / o ie y in
• nj s L i L
• ne y s i e R ir L
• N m s e m
• s u ir n
• L ... N s el p e L i m a L a n
n yk L L
• s i p m /

i k
( N i 1)
i m i in i il, i p p in o i il, il,
k il R m ir il a e nνm e N ke N k i L.
am d , e d i e l m N k a y i .
e r , il R i il m i in
N il, L m i i in i i il a
a e nνm e N i L.

( N i 2)
i i i o i il, i i k in e i il, i m r
e k m e N in i l a il, d p i i
p n u n e l m il, n i e R i in

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 i n i L  181

N il i in r i i; uL il iz i L
a a enνm e N.

( N i 3)
ed i il, il, a m e L il, a p e L il
R m a p e L il a i m a k N
in e N n. el p e L i m a a n n yk
L . p e L il i y i k in L.
k m a d i L. av m
p d l en n il .

e i 7.4

R N i il s k e m uL Ls
enνm R k R a e nνm e N ev i ie l m
i rk e n d L en i k i p d i .

k 7.4

i R a iz iR i m. i p iνm, i
il i n i R a i e R u
u k p e m i n. ik e d u
i ? .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


182  p 7 i n i L

7.4.2 i 2: i n

n l ! l !
l !
en z l d n
u k n n:

νm y e z d r
n N m,
l in a r m eN
u n n.

n n i z en
y m n!
e e e L
id m e n!

" ke " en R r
e a l
i pπ l k n n
i m en !

e n l ze k e N
z en r
L al r; a r r
r z r!

en r dχ
al l L n R n!
ν l dπνm e z d k
p n n rp n!

in i
r i r i il ke o m
R i e k i r. ize i i k i R il izp R
- i i p R eνm u r u r i i n uL il iz u r
N e y n i R μ R i r. d ik i r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 i n i L  183

in i p l L iz d r in u
r i
N l . a r i a ik μ m k i k N m
a r k l z i m l en i r.
izp r m ik i i k i .

• s
• i p i il s e pe i il
• m s m
• r s a r
• al l L s n L
• ν l s i i u l
• u p n s iz i n

i k
( N i 1)
y, , i m, iz l id , un i m
in n.

( N i 2)
i z i e N k m iz d in m i,
y il l u k n d n.

( N i 3)
i in i p i i i p i y m i d n.
e e r a m p d n.

( N i 4)
i r L k L e e a l e p
e il u n.

( N i 5)
u ie z in i k i r L
e eN N m. a r L i ik
i i r L e i iR e L.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


184  p 7 i n i L

( N i 6)
iz d l i r L d i i e n m m n a
e ire L n. en u i k d m iz i n n.

7.4.3 i 3: e d μ !

u re n e d μ - l
uN r L z !
a r l a l -
p π n n.
u re n e d μ !

a l en e d μ !- u
r al r!
r e y eN m r - i m
L en e d μ !
u re n e d μ !

a L r d l - R m
N l r
r χ e L m R - uN
k k p r m.
u re n e d μ !

z k e n - i
l μ k μ !
e n d r il - i
R μR m μ k !
u re n e d μ !

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 i n i L  185

in i
r e ip e ld i R d m i ip r i d
iz e i s i !s, s iz i !s
s iz a i l i r a i r!s s i k il ik i m
ms e iz d n u i i m! e m
u r l, em i r e iR e k e d μ !,
en μ μ l i r. i i in a p il
i n ik i .

• a r s r
• i i r s i r
• r s R r
• m s u m
• R i s n i

i k
i νk r il ; a μm il . u p i n
i n. i i r al r a r. n m m r
a ik p r. m R i p r L N il r L.
iz i νk d m n. el i i m i p p k
e d μ !

e i 7.5

a. i n i in i i r m
e k .
. e d μ i in k L ?

e i 3.3

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


186  p 7 i n i L

• m eνm i in i i r L on d id r.
l, a r m z i e u r p i .

• i i p e i i p m eνm
i u m i in m u r p i .

• e N d i e N in i r
i r.

• o m i in o L i z ( m i k )
a p m i k d i r i r. a , e
i m i in r.

• a eνm i il i R a o e N u i p
in r i r. i R i p k m in
e L m uL il e ke m en i r.

• iz d in e i, i m R m d p R N m
il s i ns eνm i i R p d L .

• N m N m i p il en enνm
uN u r l se d μ s i .

i n (2000). i n i L. e n : i r ip m.

i n (1993). i n i L. e n : i ip m.

i & e n (1985). izk ik . m r: .


em. ip m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  i i i
i m iL
8 i L

R l
ip i ik L L:
R a.
l i i i i m iL in i L on eνm
p in z k p d L i i enνm
i k il e i i k r;
. i i i i m iL in i L i N eνm
p in z k p d L i il a i L
k i ip r; R m
i. i i i i m iL in i L n eνm
p in z k p d L i y e y
p r.

 a iμ m
i k i r ? i e i il m i i i i m
iL in i i enνm i k il y
e y i k i m. a n d n
i k i k i m. in r, a in i i , i k
R m μ i in a p il y
in i k i m. L, i i in i i
iz m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


188  p 8 i i i i m iL i L

8.1 i i i i m iL
i i i i m iL
( i ip L)
s• R izk i in k k i.
s• 1876 s il il ( nj il ) i r.
s• 1895 s il sa m i i i ms μ l
i l.
s• 1938 s il s m ms i
e p l.
s• 1940 s il s i is en d m e R r.
s• 1941 s il s i is enνm i m
e i i p d .
o e in zk
o ed in r l n sLight of Asias
en i in l.
s• i i in e k l i r
iv i r.
s i i in ipe
i μm en ed ipe
i ie νm r m
a i il e n n a ms.
s• 1954 s il i r r.

8.2 i i i i m iL
i L 1

i i - r e in zk :
m i νm
in i
r a N id e i i in i z m. i
p l i il r r i k i r. ap a
r i i i m r i i l d i r. n z in
e i n k i n. r, i p i l u r z rk
e a νk p ik i r. iv ip i il p i .
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
p 8 i i i i m iL i L  189

r i z l
N i r i μ i n
uN u r iv in en m
a i in m a m a i l
n r z m i

iμ m
L i i il n r i,
uNΝm u m u k μm in i
i m m i i e m
e i i R o L
il e i il e e i il
l r N m
m a i μ μm e i i
u i m u m m
inj i k l z i n.

• n s n (i n)
• e e i s e
• s i ( )
• inj i s i
• n r s a r ( i S )

i k
y, p , i p μ i μpe muN u r a i
in m a m k i l, a z , n ,
a i n il L id i i r. o L
L i il n i S m id i i, u m u k μm
il lal m m i i , u l e i , m
e i i l l r , r i k i r.

i n Ν l
L y m s o n
r i n
k i s e l m
i in N n

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


190  p 8 i i i i m iL i L

i k
av i y e N i z
r i n o n, r i k N n.

• r m s z m
• s r

a n e l
mz i s i
e l nμ m
e y i il e i l s L
e d a il d n.
e y i s e i n
N m i i
e y m e s i i
i i in n.
uL e i s e L
on a ,
L l ke i s
il id n.
d e l m s r
R μm i ,
d i l s il
d i i am !
y i m s i m
e i i m i ,
i L s i
i μm am !
iv m Ν R
a i r e y e k
L e in n s i n
i n.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i i i m iL i L  191

• N m s e m
• s ( )
• s e i
• i μm s m

i k

N i 1
i i ν r z i i in μ m m
e i il e i i k , a i n i e d a il
d n.

N i 2
i k z n n e e eN i
i n
e y i m i, i in n.

N i 3
i m i i e i R n, a n e L on e r ,
L l in k m e i , d n p i i a r il
k n.

N i 4
( i e )a i n d m r R μm m
i d i, d i p n av il a
R m .

N i 5
r m i m i m r e i . i R l
i k p d p n e il i m uN .

N i 6
n iv il a i a i r e y m e eN i,
L il a i n i N m u r i e in n.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


192  p 8 i i i i m iL i L

r e l d l
i iR i n s e l
i ir k ik
s i i e nj m s k
ys en n.

• n s n
• m s iN m

i k
N i il i n, i i k i, so iN il
k , m is en d r.

i n l
s ! s en n s i n
saN ! νmu k
i l N e N s i n
r d i ns en n.

• N s e
• i n s yp n

i k
s ! μ s en n i n. s ! n d i n.
i n.
u en l e i aR ns e e r n
a n.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i i i m iL i L  193

r a i l
u m ze i n s i
u i k d a L
a il i l s e n
aμ e i i m!

si r m m s uL m
i i m m
u n i r l s r
u e L r, ap !

o m u i il s
o m N il,
p r m s i
e i N ap ?

e r u m i i m s i p
i i p !
e r i i rk m s u rp
i R p !

e R i il m s r il
N m
e R iv u il s e m
i N ap !

i p i l e rk m s u il
e p !
i p N e il s l
e y N m, ap !

n e y s u m
m R r
in e y s aN
N oN r.s

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


194  p 8 i i i i m iL i L

i k

N i 1
iR i n, i in k d , a R m
e N i i e i l a νk a i k i r.

N i 2
s i r i n m m m i k me N ,
u n i r L l d e L N m.

N i 3
u il m i i m i m N i m ev i m
p r m m i i r r e n a m
μ ?

N i 4
a i u m il m i in N m i p n!
a l, a in N il m in i R n m
u rp m.

N i 5
e R i il i R m r il N m e N iv il
m i uN ?

N i 6
ip i il i id o i l k p e L
. , k i p L N e il, l e y L
N m.

N i 7
i k n e y r iv il u r r. ,
e y r N r L r.s

i n l l
i r i s i i z i, sen m !
i i e nj m s k s en n.

r i νm s il a ik i N ,
iνm i i n s e N r i i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i i i m iL i L  195

• aN l s u r r
• a il s a R
• i r s n m
• u i m s i m
• in s
• aN s a
• oN r s r
• r i s r

i k

N i 1
ip i il p d k e N k m i n, iv
a i i in a i i m i il k
d r.

N i 2
i r r a i νm il a ik , a
i N i i i n r i n.

e i 8.1

a. s m i νms ik i p i k
il i i k .
. r r i νk i z i a i p
d id k d .

k 8.1

s N r Ls e L k r L. k k
d n i k .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


196  p 8 i i i i m iL i L

8.3 i i i i m iL
i L 2
i i a r in i il e i i m i m
p r a i R i m. a i il an
k il uL e R i i k m. ik i p i
a i i i N il . i d k
k m, i e k m n e R r i i.
i i k i m μ u r m a i i l,
i i in i il iz N in m z k m.
a r m iz i p l in l , ,
u ir p i il i , a l
izk i u il e r e R i r i i. iv il
a r izk l k a i s m ms eνm
i e p i i i i p in m
r.

8.3.1 il i
i e k i m? i k L ik u i i i
i p l i d m e i m i k in . a i
e p e m i i k m i p i d l a
i ; o p d n i z m i a
a R i i enνm z k i p l
i k in .

s il i s, e N L i r i z m u l l
a L . i p in μ R i i d l d m
i a i m e N o i n i i m
a k e p l a L . a R a i
m e i i k i N m i m. ak i
i ad 8.1-l m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i i i m iL i L  197

ad 8.1: s il i s i m a n i k μm

i i L i k m
1. il μ N n s i k il μ n;
u r u r i m ip r n.
m ik N n, e iνm, rk a
i n s e m i il .
i!
m N .
2. e p k N n s e p k m μ m r n; a
R i R i i k m m i i m
m ik N n, n. l, N
eyp il p ma s u m a n e m
i! rk i il .
n N .
3. iR i N n s l il μ m a i i m
i i N n, i i m N n. l,
aR r i i s i! i R i a e i
a aR r i e i i
a e N .
i i i μ il .
4. e nνm i m N ns ie m nνme i m i
m i p k
N n.
e k N n, m m r n.
en p n em i s l i R il el m en
i! n νm en ν i a
i k i il .
inνm n N .
5. i l N n s m il μ m m m i i
R i e l N n, i r aν i n;
il p s R e y m r n.
i! e iνm, i il el m
il k m k m en
a n N .
p rk μ il .
6. il p i N n s i m il uL r i m
a a n m a m N n.
iR m μ N n, l, l m i k m a
l k i e y - k L en N l
i! i il ! n en e y n i?
N R N .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


198  p 8 i i i i m iL i L

7. NΝk i i k N s N k m m d i k N ,
k a p a il i
d l a id , u i d l a m id id
N i m s i z m i l e
i! νm il i, i
u r .
e n il , a !
8. uL il uL n, a ! s e e a m a n
a un uL il uL n i d
u N m, a ! u N m. a op R ,
uL il N e il s i un uL k i il N l
il ap a k L e p i
k il il el m m.
uL N y, a !
i u r i !

• eyp il p s i il u R k p m
p e L; il
u R i k m i
k m e L.
• i l s m i i i l
• m R i e l s R m R i e l
• il p i s e n i i il uL i m il
d p d L in il.
• iR m m s n m a m

8.3.2 i
e e p e L k a p k e N i m?
i k L i el r i m e l uN . i i in
uL i m i i e il e i p m il .
i i R R u en o ip id e L u il
il . i l k p d i u il el p e L
i k i pe a m i e R . pe
d m r e ke N l ? pe i in
R m, u r i m e ip m o i p r
uL il in i ik N m. n, i r in
R a N m. i n n e i u r uN
m a i m e i il N m en i r i i.
in m m 8.1, i k e i u r i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i i i m iL i L  199

N aR pe m s N m m i m
N m i in uL il i
aR pe m; Re p R L u i aR p
N d m i m - en n e L m.
k R p e m

N l N i
N l iN u n-
u m u in m,
il i il i in
p il N k
N i n - i p
e R i i ar in
il aR p e m
il m i k i
e L m.

iz i p i i m
k m i e n - i i in uL m
uL m i i m; i i m; p
k m R i - a n R i L m n
n L m a n uL μm k N
L m.

m e k n - m i e i u i i i ,
e m m e k n; e m , y, i n
m e k n s m i in i k i
L i m e k N n pe L m.

l m e l m
l in L el m s
i n i k d
i i k d n; iz n. l m
l in m a i n- e l m a i , a n
a p i ip n
p m e
l n i n.

a il i - n el il o i
a i a m i l k p d
u il e p e m iv il uL e o
u i e m, , e m i k i
e a m n
u .

uL L i - i in uL R il
in m u e p i p i ; p R
i ; u i in p e
e L e i i il- u e p i ;
uN e i p e i i il uN
i u r u p i .

m 8.1: i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


200  p 8 i i i i m iL i L

• iN l s N l; u l
• i n s ar n
• a il i s el il o i i n

8.3.3 i R
i o i l uL . R i p
d l e ip il . i R in a L i l z k m
en ip d i k in . av i R i ip m r.

i R
m l e y m
e y
l N i m;
N ir
l l k m
l l m;
y l l k m;
l l n k m
n inj i k
e N i m;
p i il id k i m

i k
il m i l e y m; e y l i i m.
r i l a N il l m. l m uL
i il k m i i k m. k L i p l
in l i i k m. l p i i l n m
n uNΝm. n enj i k L n
N m.

8.3.4
k ld en r i R i i k i i
e p d . s s enνm ik i en i i i p
d n a k ip il i L r. l, a r a i k
i in e k ip i il .

s s enνm ik i l en i i p l, i
r i k i in e ie rp en i . e m m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i i i m iL i L  201

a i k i in pe d m a p k
e N , iz iR R i k i i R i L r i i
en i μN .

s s enνm ik i p k m i , i k i
on in l enνm eN m i k il . a R i
i i in e p p enνm u r i iR i .
i eN m p r uL il u N l, i i
m iz a i k i il uL k ie
a m e u k ik e N k N m.
ak i p e il a r uL m y in m y i k
N m. a in m R m u r i m ,
iz l i p i R i i k N m. i r
a i . i k il r r i i. μm ak
uy r in m L.

k 8.2

in m i i L. N i 3 e i, R el
N i k m u l i i k m a ip r.

ad 8.2:

i i L i k m

1. e i y? y- am : e i y?
a
: n e m i i k m
νm a i i e l y! e i il i n;
ip i
e m i e i ili n-
i k i n.
R
i i k n, am !

2. r m i i L- e am : !
r n a i
e R y? en y!
i i e p
m i R m i il- e R y?
m
: ik m i il,
ne i , am ! m e k
ne
r n i i L.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


202  p 8 i i i i m iL i L

3. N il o i i k N n- am :
a k
?
d i in e n? y!
:
iN n o i i i i-a
in i i in m ! .

4. e nj m ik m y!- am :
N il
?
r i in e ?
:
nj p i il e -a
ie ir in m ! .

5. o i m un e R i i i - am :
e n
?
uN e p ? en y!
:
i m e y e n -
a .
i a i N en am !

6. in a μ il-en m am :
e i i m e n? ?
y!
:
m N i k d i- νm
.
e i N n am !

7. n i m - o am :
m N ? y? ?
μn m a m r L r-on y
:
μ m a i i, am !
.
8. k y! i e i L- am :
un
?
a y?
:
νm i y i n - d
.
i m e en am !

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i i i m iL i L  203

9. in i L i m- am :
u k
?
ev ? en y!
:
an r iv i- en
.
aN a i k am !

10. i i y!- i am :
a i l L e e N y! ?
i i in i - o
:
i e d i N n.
.

11. i k ie l m - n am :
ev ? en ?
y?
:
e i n u e N n-
u n .
νm e in n, am !

12. i iz i k y!- am :
e n
?
i il e ?
:
i μm e y e l-
a .
i L d m !

• nj p i s m m i u m
• a m r L s p e N L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


204  p 8 i i i i m iL i L

8.3.5 m
in k R m u r i m i
k r in i i. i r i in e n il z
l, ap i il uL il m i
e m. m i n m e m p
e i i m. a a n i e i il i k ik
d in r. iv in in μm aν ip m r.

k 8.3

e k p d L i k n i i , u
e il u p . i , u L i , u L
n op id p rk m.

m
in i m ,
e l e l ik ;
en e l i ik e n
i m in n m !
s N il e nj d y
m e !
N r L;
s e n .
s d L;
i L N L;
e d i k i m
p Ls en .
s p e p i L;
i e m L;
n k
e i Ls en .
s d e l m
m ;
d m n m;
i e Ls en .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i i i m iL i L  205

8.4 i i i i m iL
i L 3
s... i, d , iS i, i . k N m. ...
e d ...s

enνm e i k i r il e m. m,
a k i r m a in i m i
ke N id r. m i ? e L e i e
μ k id N d e m in m a .

i i a r m s N d e m ns eνm i in i
am in e l p d id k d i r. ak i
uy r e L m r.

μ k i in e L
μ k i in e L nj m en
u k r m i i n;
m e n - i m nj m a i p m i m
nj i N n e nj nj p i il a N
nj m . inj z r i
n d e m n r
e nj il e i n l
i m i m R .
e il μ n
i μm R i s mN l in n;
e i n; m N l in n;
k i d iz m i i i νm
m i a i i n; i m ns en
e l e L e L m i rk
i N e k i e n d n
i i il m N
i il N R . e n m R .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


206  p 8 i i i i m iL i L

s mN l in n; d id m e y
m N l i n; i in s n;
m e i ! d r anj m n
N il i m ! i n en il
ni k i i p ed i m ze R n
?sen e L rμn e L N .
m N
e n m R . an a i m;
L d m;
e L k r n R i e l m
i i μ i n, i k m N m;
e n z e n r R m nj i
op il i n μn i i a k i m;
n, N in n r N n r
e R i μ μ k i i p e n m i .
i e n
p p R . e nj i m zk i k
inj i νm i m
y il e L k e nj i N i
e y N i m; i n a r n;
y i L e y i m nj r i i l
a L a i n; N d e m n r
y μ l i d m inj m N e R
nj N N νk r R m i .
y i i iz
i iR p R . e N

μR m i e anj i rk e n m a m
N i a m a i i n nj rk z
z uL il i n s inj
eL m eN n;
u e i z e n d p nj
u i i p z d i l
m e n m
e n m R . N in n m
R m m.
d e m n i
m e ν

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i i i m iL i L  207

• nj m s a k m
• s e i
• s
• nj s N
• z s zk
• d r s e i i
• i n s l n
• e n r s e n
• nj r s nj m i r L
• inj m s e N e m
• anj i r s me N r
• n m s l e
• R m s m

k 8.5

R N N d e m n i z
R r , a R in e e .

• i i in i r i p i l u r z rk
en i r.

• uL il uL n i n enνm i k i
il i enνm i .

• i in e L L u .

• n enj i k L k N m en i
si R s.

• a i in a a L i i k in
s s enνm i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


208  p 8 i i i i m iL i L

• i R in e ip s ms.

• N d e m n i il a e l L m
i k d p d k in .

i. . . (1985). izk ik (i N ). i i y i l
, p l k m. m r: i .

i i m iL . (2000). m m. i. r. e n :
μl i m.

n, μ. (1983). i i k i . il i: i i a i.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  d k
l
d
r,
9 a . L i p
k l
,

i m
iL
R l
ip i ik L L:
R a.
l d k d l i in in i m a in
l m a i r;
. k i r a . L i p in in i m a
l il Νm i p m a i i k r; R m
i. k l i m iL in i m a n
e m e i k r.

 a iμ m
k m. i ip in i i ed p i k e N k i r L.
z L. i e i in i ize i r ik m
i iR m e ve e N R i N il i m
iz e nj L i i d k d l
r, k i r a . L i p R m k l i r
i m iL i p R i e i e i
e L i k i r. a r l il Νm , e i,
e L i R e i a i e L uL r. i r
l il Νm μ k L u L i k i
a m e p e i m e irp rk in m. L iR L
e l m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


210  p 9 d k d l r, a . L i p ,
k l i m iL

9.1 d k d l r
9.1.1 zk p in i
d k d l m (13.04.1930 - 8.10.1959) z e R
z p χ r r. e l
r k p i χ p m.
i l L d k p d L . z m
nj r d m d k d a uL m n
enνm χR l a r - dχ k
e m l π r. i r m m
n e R r. l m i k m, m S
i m e N r. 1954 m N e N
p R μ l i R r.

29 N z l
, yp r, up e r,
r, e e 17 l l d i l
u r. i l L p N .
l l u k d l u r χ k d r.
i k m m N m d k d r.
l d k n m, m, a
k n l i r. l m a r L. i m
π l a r m d r.
m m Sd dχ m e N r. n πn R
dχ n i dχ u l k m l
rp l d r.

d k d r e p m r 11, 1957il a ik d i
r e m L en zk R k
e N r. ap a k 27. i N N k p in
l r m i k a i N k p i .
ak k k l e p e r d iz r. 1958 m N
i p i s m ms a i i i r
e y . 1959il m r e i r m ipe k
s k L i rs en d ik e i .

1954 μ l 1959 a z e n i i i il i
p i . in u ik e n id r en
e l m. i z iv i k e n il r n.
i i iR p in ik r. 1959 m N
e p m r il k il i a i id Re L p d .
ap a i i m e i . a k d p R a k
a i id Re N r L ev μ n m μ l
. r μ R i ik l l 1959 m N
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
p 9 d k d l r, a . L i p ,  211
k l i m iL

ak r i L ed m L i i id i
il z i r. i r i m
iz i m i e i i l m
i p il n i ak i k p e r .

9.1.2 d d in l L
a. l 1: ( d k d r 15 l e μ l l)

p p
e N k nj -
l
e N k nj
N l n m
- e m
L k k
e N k nj

i k m
R il e N nj on m a i y
e N p m a il d k e L m en i
a k p R m e d e ik i k in r.
N l n l am νk e k i a k
p R eN i R il en m, a i m L ik
ik N e e ik in r.

. l 2: p m (i m , 1960)

r
r y
p m
L p e n
e l l
z a ,
u p
k e
u l m,
aN n mπ y
a m z
a L k R m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


212  p 9 d k d l r, a . L i p ,
k l i m iL

i k m
i l a i m R i . a l a i
N e e k i r. i i n ik k R k e L
N m. L n e m d il z
a k e L N e n i r. u p iR μnν i
e a R k e p u il r e
a i i N y N i r. iv il a m
aN n m i p n i i p e n
z a k e N z i N y a i in r.

i. l 3: m (on d l uN z , 1960)

l n l
r d l in l ! ( l)

i m d - m
e m m d ! ( l)

k m z , m
i k m e p , N !
k m i m- R l
k m e l m m ( l)

e n an k N
a μN
m μl N
N m e m χ m
m d -e m
χ m r m d ! ( l)

i k m
o ke r eN i l e m
i ik m d n a i m R m. i n
p m. a l a id i l
en i r d k d r. ap R p d m o
i a m en e L e i k i L r.
i en on id l n p R on il .
l, i il l r l in m m id n
e m e n i m en i r. d en i i k
e N . av i i ik d k d l m
m i i i m; e e d k m i
i k m m el R m i m en i r i r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 d k d l r, a . L i p ,  213
k l i m iL

m i p
i z i L R N ; L
N . L m id i i e p m
L iv il uL . a R m p
m R il i m o i e l m m
in en m in r.

an in il a i N . m
m N il e i m μl r
m u inj m N k N m iz
i m. av eN m k l
e N d en i r. d l i m
r i m d en i r d n l k n
e i m i r.

. l 4: e d p ( k n, 1962)

d e d p
e d m -
e d m .... ( )

d d
r n -e m.... d
k k N
l d k m

k y k m nj e l k
i k N -inνm
i k N - m.... ( )
d , d
r n ...

• s a i , a i il r L
• r s z k L
• r s e d p p n.

i k m
i i d p i i L L u i p m
i i i d r. ap d p d in
e d p y i k i en i r. a m d
i d k r L. l, i e d m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


214  p 9 d k d l r, a . L i p ,
k l i m iL

i e d p en i r. a i il z k in
i d k e N . a r μd L
k l il d ke N n
e ir k m en i r.

i r d L l n m en i l
e m al k e m o e
i id en μn r l u k p d
d n i eN ip m i r d k d r.

u. l 5: m (i m , 1960)

n l
i m e l -en
p m p
e l e n m l
k k m l
m μp m o

π u
m i
nk e l m
k d k n-
e k u k nν πyk n ( )

e d e d r d
d l d
d k d d
e d k n e d -a
d m d ( )
y L i k
k d k m
L i k
p r k m
e e Ν nν
eN k l -i
eN k m μ l ( )

NΝk a p e N p n
e NΝk p n
oNΝk e l p n
u m in p n
en p m -aN
en p m
i k m a k m n
k L n n? ( )

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 d k d l r, a . L i p ,  215
k l i m iL

i k m
i r k L e ir k m e p i m n
d l e ip i r. o m n m m
i m ep e l m m i n en e L e i k
d i r. m p k il e il R L
a y i i en i r. m p
e irp rk m i i m ep i e l i ip
en e i l iN k i n ak m n.

a n m n m e r i n. k i m
i k en i n. m μ m u m i i
μ il en m in l i p
i k l u m m e m m k
d i ip m i i k i i n. i n
i i il m p m e R l n e r L el m m
d i n; i k in p iy k e L i r L en
n e l l d k e N a i m k in
i m N μn e N i r.

u i m i d i en d u m
k on m i p il ap e l m d
μ i n ik ik e L i en i r. a p m
d k id k L m p e k ik
e L in r. u p n o n a aν ip n
e i k in n en d μ i
in r i r.
e n m R i iR ild m , k
e n e L l i a n i p
rk m u m i i in . l L
N iR a y d i ik in . R m i
l i L eN ip r l a r k
k R d i i m. in i m
k m i e i p m i k d i r i r.

il i i ini n r p iR i .
rp R a e N
p n. a p e NΝk
p n. N a iR p e nνm
e m L n a R m iz i n
z R u m μ m iz i m in p
L n. ip e l m iv il i n
e m id ! id ? a
i k m id en i i il u p
d ik m i i e e L i r
d k p r d k d r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


216  p 9 d k d l r, a . L i p ,
k l i m iL

. l 6: r n e l (a χ , 1957)

χn p χn p
(χn p)
n e l p r l
eN p -
eN p (χn p)

m Νm a m Νm
a N r χ ( m)
n k a -
m z χ ( )

m ove m m
m m Rχ-un
m n πn Νm
n u r χ-un ( m) (χn p)

z Νm
l - mπ
l ( )
r m u k -
-
( r )

k e L
e N e y -
e N e y ! ( )
el m m en
e y -el m
e y !

p u χ l nν
e nν nν
p m
e l p -un
k e
L p
R r n
R r
k k
mπ -
d k L
e mπ -
e mπ !- (χn p)

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 d k d l r, a . L i p ,  217
k l i m iL

i k m
μ il m ik Li i k in . a μ k
μn R iR i k in . μ R i e y l
el m i m en eN m k L il i
in id . i R e l m R N m en il
R N l a i k i . i R p
e i r i m R i m μ
i i il R i e k i ip
i R i L r.

in i m n e l p m k d
i in r. r ie n u l r i a i m
N m en i r. i r i o yk iz i
m e y i m. a z il ove m or aν m
i k m. a aν n u r i m n
i iR N m en k in r.

i n i N m en i epe m
il i iR N m e il r m
u iR a m u m i k N p
a νk i k i en i r k d i r.
o el m aν ik N m en
eN iR e i e N e N m en i r.
i i el m m en e l m u p
m ik e k i iN k in r. μ r i
i r in il n i k i e u i k i r.

i il ip i r R m R d l
i m e k i a i r. a l a
m N m en i r. a i k R
p m m e r i r. i r L iz i
i p m R e d p p
ike N k m i r p i y i k m a
e n i N m en e l i i
i r i il uN NΝ r. ap e l r in
i d k k m i i en i r. m i r en
m? d R L μ ik i k m il l
n i μL i u l e m ip N n
en i r k e nj m e k in r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


218  p 9 d k d l r, a . L i p ,
k l i m iL

e i 9.1
a. d k d r il p m r i
i i e .
. s z Νm, l - mπ,s
enνm R in i r op k .

9.2 a . L i p

9.2.1 zk p in i
d ik l k
l k p L ,
p k l L e pπ il r
iR ipe N . l
mπ k e l m i r n m
m e . m e m
i N k e N a p
a e N R χn njχ m.
ove m i r n p
i m i i . a . L p i l
n r s m N
p l d e R
n a r.

a . L p k d d L m
en l,
1922m m m r m m π r. i e R r L
a p e d r, u L χ r. i k l
eS. . . L m i i k l i a n πn r
p d L S S u rp L i i m e Re N r.
n n m i R e m. i r
, χ r μ r, i r R m k r
k r m R r.

zk m 1940l e n L k p
a l r , . m
R r. ap k e mπ r. k l i
i k i k N r L r a μ r L. k l
i r m , i n a p R 1941l
l r r. l i e N m d m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 d k d l r, a . L i p ,  219
k l i m iL

e e r, 1982l y e R m, p
d m y e l

1944l L p L m m r. i m k
L i . a , a p n, S , u L, e y
en e r k e N a iz r. l
i k m r r, m, k e
χ p R r. 1951 μ l 1954 nj en
i k m, y e R πn 1983l i 1987 l e
m en i m χ i r.

k e m e r ke l m m,
d m,a r k p m i L p ,
l i k m k m, e r L e m el k
e r m on d 1950l e r L
m en a p r. k i in i i r . n
n i n μ l r. a e r L p
a pπn e m, m, d m
e p R k e N r.

m R e m k
l L e L p n m. L i k
μn , πL k , k e m l, ene l m
R p d r. 1982l r l k l s zp
e m ls en e k p d r. k i r
m R m l m, i iR m l m
e L r. m L en p n e n d L R
i , Sd n i e l
e d L

i k L χ rk l k k
r l πl μne r L a . L p en l a
i . p R , e p R , le k m, i R p ,
μ χ k n u k k R
e k Rπk N e n a . L p n
a .

s p p l Ls. s e s, su n k d s,
sam m a mss s k s, s m uL ms, s e n r
s, s n Ls, se L k Ls, s n
N r Ls, s r , 'e L d s, s n n s,
s l N r Ls, s d s, s s, s
e m s, s s, s p ms, s zk ms,

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


220  p 9 d k d l r, a . L i p ,
k l i m iL

sχn njχ ls, se r z z χ Ls
μ l L p a r L e L r.

χ r l e r d a r k νm,
R l l χ rk l χ L i
R k μ m. χ r l l R p n a m,
R p n Re L p m i m χ p r
i p e m en i r d L L, L,
d p e L L, e y L, e R r, u r, n N L
μ R a p k e N p l
e r.

nj , r, l , N , e N , l, , R
μ R ude k e r.

χ rk a d l, n i e χ r
Rπ i l N m en m i
i . m L π r p N en
u m i r e N r. L, L,
e L L r m, m m i
i .

p il l a . L i p in ip i k
R i L r. in i N n
a m il μk i p R i r. χ rk l R
e p n Rχ n μk μm i l rp
p d L . i R χ e k d L
p n . k Rπ l ''i m a m" en
''u l-u i k " p d m r μne r.
i m a m k d m l L R k r
L r. '' p a " , '' yk d ", ''χd k ",
''χn pe m " μ ipπ R pπ k .

''aν l i aν k " χ rk l
r e l l N m en m l uL p d L .
e aν k d pπ i k L
u k m e R L . χ rk , d p R n ye
l in en l p d L .
u r n l i r
R z m a m Rπ l N m en m
u r L r. χ rk i k k p m
k m a . L p a r L pπ z
i k iR i L r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 d k d l r, a . L i p ,  221
k l i m iL

9.2.2 a . L i p in l L
a. l 1

d p n
k m ;
e e k k e k n
ν νk m ;
a m n
a k m ;
an e p e n
a a m u !

in i
'u z R an in enνm uN p
p L r'. iv N k k R
μ l i R L r ik r. χ πL L r
a m, r m on n πn on
i , anπn n k r.

• d p p e s d d (a k k l)
• e s m l

i k m
m k N e il a p μ d N m.
av d in e a n L i m m
k m e R e i νm p νm d i ik m. a
l m iν iνk N e il a p m
N m. m l en k i e i i k k
e r p l en e L. av m m
in od i k m R i L i
iν iνp i k m. r L e d i i i i
i i i i k m a m. av i i m a n i i
n k R e ip m. a u m
a i i k N e il an e i N m e
e i i r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


222  p 9 d k d l r, a . L i p ,
k l i m iL

. l 2: am

am am en m
a y μ m y
N p en
k m e y m
am νm r n
a i e l L e y i n
u m el m z
u z i n.

i k m
o n p r p m i il ip l a p
e R L . n e i il in e
u k in . n R m am e k N m e l m
a y μ m u n e ip y. o i νk k
N i m μk i u p . a m p r k
e L N m, il l zk μ m N r i
n p i m. a k N p en
k in y. en p p il ik
e y R L. inνm i i il νm r
e i i i n. ap e m e y μ
e l e l m e y d n. u m en p m
a k k m e y l R d u
z i n en o n i m u i in .

i. l 3: L

L L

e l u y
m m r
e l k m
χn

i k m
L l m m a p m
e μ d n r. u a R
R R l ip l a e R L . L
i in m, en i m p i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 d k d l r, a . L i p ,  223
k l i m iL

a n u y m m r a
a k in m i r in r.

. l 4: in p

χn χn p m
p m m
n p m
p p m
i l R m m
e p π k m m
p n m
p m

i k m
k rp p i i L en l e L i p m.
a p i i m i r n k R p
n ik e N r. i k i il in p p
n i i k i r. p rp R in i k m
l m id l ip m. a p in i m
i m i k m a m i il
i k in . l k m l e i p i p R
i il R m. il i o i k m i i
m. ip il k e N , i r L
i νm i i m e l N y
e irp rk in r i r a . L i p r.

u. l 5: m m

m m m m
l m m
m m
k m m m
a m m
m m
u k N
i L
d n m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


224  p 9 d k d l r, a . L i p ,
k l i m iL

i k m
i R p i r il e m. i r L
i i R R i R n k a in .
a il i r a . L i p m i i i k l . p
i i i R k L u N e k i r
i r. ip il i R k k ev
u r i r en L. m
ip i R i k in r. l m m il
i p m a m m i ip ik m i k i m.
i i ap m rp R a k d i ip k
in r. k m m N a r L el m
on i a k in r. i k in m
a m id uN m e k i i p p ir
uN N m en i e i in i
u r i iR in r k i il p m k
i .

e i 9.2

a. a . L i p k i
N p il i i .
. a . L i p in p l L r i i k
ev il u i e y m e r i k in r.
i i i .

9.3 k l i i m iL

9.3.1 zk p in i
i r k l i m iL m
d il a L r enνm
iR il 1888 m N ak r m 19 m
i i r. r e r e d
iL . r am i am L. e N
k p in ed iL
i i m iL i r.

i i in e R r L p i
il r L e iνm μm i μm
i r L. a r L i i av

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 d k d l r, a . L i p ,  225
k l i m iL

rk il . n p k r. a e k k l i
k l il i m z r L i il e i r. a n in
r k R i e n l u r i k
l i m il e r r. a n in i i il eS. i. i.
l i r r. a k l i il k e N k me
in R in il μ m k m i r.
i i m 1909il e R .

i i m i i k r. iμ Re N i m
i m i L i m i l o i
p d . e k p L i il k e N k m ,
d e N il p i i r
e N p k m. i N i k p d k N k p d r.
u r i L i i m ip k m e r . l i a r
d p d r. iR il i i k e N m m
i m i r.

i i i i i i m i il ip d r μm
R m p d . ak k d il k l il a k
e k e m. a e k k i r l
e i r. ap l k d Re n r m rk
k i id . i l i ip e m
e i . i iR e p d o p
k d i in d p e R r. ap d i
u r i m k i m e ip m il a i .
iR il a i il m N e n p
l p r.

k min m i i m i i r e k L
ev u l m N m en p R ip l p
L r. iv i i in i m R
e nj e nj m i . i i k il r
in a i p i p i .
i in l R d k i a i k p
i i m e i m d . 1930 N l a
i k i r e p e k L d i r.

s n i n e n s n k p
l p k l r i m πL a r L
χ m, m R r. s ms n
m i u r N pe R r. μ l
r n r n l rk p d i r
n e L l de L p d πn a m on l
d p e μ m en μ k r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


226  p 9 d k d l r, a . L i p ,
k l i m iL

χ p L d n e m, r d k
S m, k l d k S m
R r. k k χ l i r
e N r R r. a χn m , d l
e Re R r. 1932l e R up k p
d l e N N χ N e R r.
sa k rs d μm ` k ns d μm e R r.

μ m N i il, ak il i i
l i k p ik e N r i i k il
rk p d n ik e N r. a n i
i m, i k e , i, N d k e
n μ in l a k k e p R d .

i l i L m e y m, N r i k p
m, p m i m, i n i a m o
i il a r p i m i ik r. i in
k id i k , i μn R m, r uR i
μ i p e i m R ip i m e i m a r i
μ p n r. iv ak k d il d l u i
r i k m r ik d m a μ ,
a i l e L u k il e i m i .

i k i il a r i iz
νk m i in il,
e i i il i m i m e
e i r. a i L e i i il e i il
p d l, k k a R p m
e i i k m ud p i e L m μ .
i il iz d l an ze R i i r ik
i r p i i i, i i m iL i in
a a m in R i r.

izd l i i i i p i i i in
k p in, i il e i il i m, u
l m e m k e r p i r i r.
1972 m N Sd 24 m i i e n p l r.
s e n e l r l s en k
d a n a r z il m l
a k p d L . e n L a e
d R m i e r d p d L .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 d k d l r, a . L i p ,  227
k l i m iL

9.3.2 k l i i m iL in l L
i i a i L i R p rp m.

a. l 1: N

d ! d !
d d d !
d k L
N e n .

e y L e m
e r d m
e d k d e S k l
r e n e l r.

νm l
e p e n l
e k d m
e e n e l ?

y
μ m ;
NΝm n m
m N op m ;

m l a
n
a pe
a e ?

e L e m
e n uN
e e L μn
e y !

μ uN m
μR n d
m χ k
μ k n?

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


228  p 9 d k d l r, a . L i p ,
k l i m iL

• e y s e i i
• e S m s m, e k i m, m
• i s i m i
• l s m
• m s m
• e m s u m
• r s μd L

i k m
i r N d id d N m; N
en eN k e N L i r in a i d
N m e μ k i i r. e y L
e R ik e N n i i m a e d k
e N p r e n eNΝ i m.

L i a l e d m en l e
i e r L en u e l en
l rk i i in r. i y, ,
i R i m i e nj i m. a i inνm
z m inνm n i k m N R
m m a ip m. l m a i e N
i n, n i k e N i n a i l
a n e e L a i iR p e e k
d i r. i r iv d i k L i N
i i i i k e n id n en k
d i . i iR k e k m i i i νk
il en μ il p m z i eN i m
i r.

e r , e e L n k en
u k L a i e L e y i .
zk in μ , u i , uN m
i i k in i d μd L L i ik in al
eL i in i μ il k k
p i p n en m k d i k in r
i r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 d k d l r, a . L i p ,  229
k l i m iL

. l 2: e y k i

al e n r χ r L;
a na e n r χ r L;
l n a n N l
m e n r L;
e l l ' r m'
en m χ r e l r L;
el p p m
o e L i k !
a p e m
a m an yk m.
e p y e ra
ep e l ke n ?
π p l
m e l e y l
p ma m;
z m y z m.

in i
i l i k i ik r i r i i iL . a n
p R i i p L r. L
en on en m l m ak k p e r L
e a k in m. l i u il i m.
av il o i i .

• a n s i n
• a i s i l
• l n s l n
• i s z l
• ir m s μk i
• i s nj , i z i

i k m
iv il i n o en m el μm R k
e L in . l a e v e r e N
a k in r. i r al en i r L, i r i e n m
i e n m a k i r L, N il in l

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


230  p 9 d k d l r, a . L i p ,
k l i m iL

ik en in r, inνm i e l l i ik
e L μ μk i i en in r. ip p p r e l ik
p i m e e n uN il i k i . av N p
e m eN ip r an i k e N m.
r N m a p e ep N m
ik e L d m a l k ev i m il .
i i ik l a k e k i k l a uN p
e i z l z k ik e L m
en i i r i r.

i. l 3: i r z

il
in e m k p i
m i r m m i
i z R l r N
p e a i me l i
il e l L i
p il e p e y m
R k id l
mμ iz z m.

in i
m ikL m i d m eL i r k
N
a r k a r. i p n
N n r l iz d l R i rk p d
iz N d R i en i k in r.
iv i id l e p R ip e p d k
e L μ m en d in r. a p in in r.

i k m
• s il m i
• e s u r
• m s e p
• s i z i
• p s i i i L

i k m
i n ke N k m il L iR m
iR m e m i R i in . l
e k m i i l ik il L ik p il ;
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
p 9 d k d l r, a . L i p ,  231
k l i m iL

a n k p in r. i k e n
m i r in m ik r p m e y in r.
l i il z a k e N i d
n r in a i e p e
r l il e l m i r L. iv
l k i i R d i i r. i a i R
k id l mm i m R ip
i r N , m, L a m m e
i i e ik in r.

. l 4: en l en ?

a k L , a k pπ,
a m a k ,
in n u r χ e pπ,
n n y k
il on m i p p
k N μn l e y
i k on m il l
d e y ,
zk k m l l
k m e L m u d p
l m N m,
l e y R m k y
i e R ' ' e p m.
' ' en R uL ;
d m m ; m m ;
e ym m y p e
a p d a ν k m.
e i k m r m
a k p de e y m
uL uL u k m
d R l l
m n m en
k m ; .
R L
ze k L pe m χ p !

• a i s r , i
• a m s r m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


232  p 9 d k d l r, a . L i p ,
k l i m iL

i k m
i in R p i en a i p k i,
a i k p r i e , i il l a m
p i i i mμL i k m in n
u r i e p i i m n e N . a n m
m e i i k k l e N .
i il on m i p p m k N
μn n e y m. a d in i i k m on
il l id e y k k i m
y en i r. k L l zk m, n zk
in zk R R u m, zk k N
u i m ik k e k u k l i R m,
il i y iR R R m i in e R
i e p m en i r i r.

i en il R k i μN . il k d m
i p k m m n e N . e y m
uN a a ν μ n
k m. i il e i k iR
ud d e R a k i u k i uL
uL e l i m d R k
k l i i e l μ . av R il l
m d m e n l m n m d l
i en R op m. l i il p
e k R p e k i μN . R
i i L i il i uL . i ize ik
uL i i p en i r k l r.

e i 9.3
k l i m iL e L il
d R i k .

k 9.1
d k d r, a . L i p , k l i i m
iL i i il p m oR
i k i o d .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 d k d l r, a . L i p ,  233
k l i m iL

• d k d l m (13.04.1930 - 8.10.1959) z e R
z p χ r r.

• e l r k p
i χ p m. i l L d
k p d L .

• l m i k m, m S i m
e N r. 1954 m N e N p R
μ l i R r.

• i l L p N . l l
u k d l u r χ k d r. i k m
m N m d k d r.

• 1958 m N i p s m i ms a i
i i r e y . 1959il m r e i r
m ipe k s k L i rs en d ik
e i .

• 1959 m N ak r i L ed m L i i
id i il z i r.

• a . L p k d d L m en l,
1922m m m r m m π r.

• n n m i R e m.

• L p k a l r ,
. m R r. ap k e
mπ r.

• i n a p R 1941l l r r
a i e N m d m e e i r.

• m R e m k
l L e L p i r.

• 1982l r l k l s zp
e m ls en e k p d r. k i r
m R m l m, i iR m
l m e L r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


234  p 9 d k d l r, a . L i p ,
k l i m iL

• i R uR k l, i R aν l, i R
i z l μ uL k i r k
μn r.

• i r k l i m iL m d il a L
r enνm iR il 1888 m N ak r m 19 m
i i r.

• i i m i i k r. i μ Re N i m
i m i L i m i l o i
p d .

• i i i i i i m i il ip d r μm
R m p d .

• i in e L il p d a id p e i m
R ip i m e i m a r i μ p n
r.

• k k a i il e i i k m
ud p i e L μ .

• iz d l i i i i p i i ik p
i a i i r i p i r.

• 1972 m N Sd 24 m i i e n p l
r.

_______________________. (2000). d k d l m
l L. 4- m ip , e n : e N ip m.

e i n. (2006). k i r a . L i p . e n :
a i p ip m.

aν n, i. . (1988). k l i i m iL . il i:
i i ak e i.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  i k
i r in
10 i L

R l
ip i ik L, L:
R a.
l i r k i r, i r .u n R m i r
n i in i il;
. a i i k m a m k p e i r;
i. a L N i L i k i k r;
. a p d μ n k p d i r;
R m
u. L k d n i ip r.

 a iμ m
m i k i r L k i r, . u n R m n
i ip i il i k i m. μ il, ve i in
in i i k i k i m. in r, ak i in
e L p R i l e y i k in m. i i ,
r e k p d i p , i k , R m
m μ i in a p il y rk i k in m.
L, ak i i in m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


236  p 10 i k i r in i L

10.1 k i r i L

10.1.1 i r k i in zk in i
i r k i in zk in i μ il rp m.

i Re r : p
i p : i
e : iz i r i n m
i : i r
e il : ip i i r (a m)
i p : m (SPM) id m(1985- 1990)
p L : (a) i
• m (e p )
• L (u r ip l L)
• n m n (a i)
( )
• r L ( i e p )
• N p i ( k )
• m (e )
(i) i m
• a

10.1.2 k i r i L
k i r i in e L L p R i m
r.
• L k i n i i k m.
• e i i l
• n p R ip l
• i r i k N m e L l
• i R i i l
• d p R

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 i k i r in i L  237

• a i l i - e l d i e ir l

iv il i r i in e y
in m.

e i 10.1

i r k i r i in e i k ik .

k i in i i in p k z Νm m
10.1-l rp m.

k i (1970)

m rp (1967)
e y (1962

a L y
i p
am (1973)
(1975)

i p k r a i
(1977) (1979)

μ k r
am (1975)

m 10.1: k i in i i in p L

k i in i i k zk Νm m 10.2-l
p m in a p il m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


238  p 10 i k i r in i L

i k

m 10.2: k i in i i in L

e i 10.2

R N p R i L ip d k i r ? i
i k m L.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 i k i r in i L  239

10.1.3. i 1: k i

r k e k e i
n i k p n
y i e Ne il u i m e y i k
k L nu p n

e νm ik L z R μn k
Ne ir e N p n
m k l N i k
i μm p n

e R u il eN i
i k in i p i p n
R zk μ k L l
in i n i i p n

a i n m n
ie n N il p N
i μ k L o n
u k i u k i u p n

i m e y in R k i
en k m u e n i !
ie nνm a k i e m k i
l re N e i !

• r s pe i
• e i s i i
• k s e p k L
• ik s k
• m s m
• N i s il i
• μm s iz i
• i s a i
• k i s e m k i
• e i s e i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


240  p 10 i k i r in i L

i k
( N i 1)
k i
en i m i l pe i e ip m
i i k e d k r n p n.
e ik in e Ne il i i m e y i e p k L
m p n.

( N i 2)
k i on en i m i l m enνm k L z m
r k N μn e N m e y n. e m
k il i e y iz i u k n.

( N i 3)
k i on en i m i l e il ip i il i k m
eN i m a i i p n. μ zk
ap μ i l m in i n p n.

( N i 4)
i νk i k m a i m y in r a i
on iv il u k i p n. r i μ R L
l n m a i m p n.

( N i 5)
i a m e y k i R k i en k m uL
en u r . i enνm a k i
e l m R . a n k k e N
e i .

i r i o k i k i r. i enνm
k i on k e N i zk il i z μ
i e l m i z i i m en aν r
u r ik i p L r. i R k i
i p m k i a r k m i p m a k i
e l m R en m i r ip i in r. e ,
i e m R l r L i p r L. e il, a o
p i m. a o k i.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 i k i r in i L  241

m
• e i p ( e νm - m, e R - R )
• i p ( i - a ie n , i - l)
• i p ( - u , a i - e i , - )
• e l d i i n ( m il)
• k i - u p p d L
• i μ k i y eνm uN i i

e i 10.3
a. N i i N e i i k .
. s e l m R s s iv i
i k .
i k i i in i i k .

k 10.1

a. R Νm i in a i L i p
d i .
. d i p d d n
i i k .
i i m i m a i .
R ke L i r ? n?

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


242  p 10 i k i r in i L

10.1.4 i 2: le d m

le d m k k m en ?
r i i m en ?
i a R ?
N l R ?

e d k il i - en
i id r i k i!
μ d m a r e ! - a il
μ n Ν !

N i l r i ik i y! - a k
d i il i n μ k i r!
m l m Νm s il
m l m Νm - a
i l R r y νm!

• s e N
• a s r
• e d k m s e y m i m
• i s i m
• i s R r r
• m l s iR m R l
• Νm s k Νm
• i l s i p e i l

i k
( N i 1)
l m m e NΝk k m ? rk m r il
m e i i !

( N i 2)
e m i r i l R m a ? al
e k (un n) r l R m R d !
( N i 3)

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 i k i r in i L  243

i il i en i iR e y
aνp i id r. μ L i a r d p i il
n n L L e y i m i i k i n.

( N i 4)
en u n N i l r n k in y! a k
d i k N i μ k i r. m ev i m, m
m iR k m R l k N m.
i p r R r a N m.

i r i i m ip rk i r. l k
d il i z aν p ir e L i r. i in
e il k i m R i r. m ev i m e y m
e il k i i k N m e k i r m i k d i r.

• i p ( l s r , i - N )
• e i p (e d s i, m s m)
• e i k e R L
• i in e il k i
• d p zk m i k d p i
• e y m e i e y m

k 10.2
s m l m Νm s il
m l m Νm...s eνm i L r m
e L ?

e i 10.4

l e d m eνm i il a i L
p d i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


244  p 10 i k i r in i L

10.2 i r .u in i L

10.2.1 i in in i

i Re r : . u n
pe r : i k i r, u , i i n
i p : rd k n, e i i e m i n(1937)
e : i r i L
i : r i n ( i a )
e il : ip i i r (a m)
i p : m (SPM) id m(1980- 1985)
p L : (a) i
• k iN m (e p -1966)
• i p μ (e p )
• z (e p )
( ) p l
• N m
(i) k p i m
• i
• a

e i 10.5

i r . u in in i p R i i i k m .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 i k i r in i L  245

10.2.2. d p i μ i
(o d p i n in i i eN i op i k in )

a. m 1

e i ! an il i !
e y k e i y id l !
e m i e id u !
um p i i l r a in r!
e R r a in r; iL m in r!
uR r a in r; uL μL r in r!
sap s eνm m sa ns eνm m
op i k in r u n i i !
i l i iR
i l in n e nje

• e y s e yk l / uN
• e s / e l
• in r s in r
• op i s a m l
• s r / e N ( i)
• s k N

i k m
an il i e i e k e p il r k
p i i m i u i i
r n . un p i i l r
k e l m l a in r. un p e R y
r a in r; iL L in r. i r
ir u u i r R m l m r L a m
u i i ik e L l m in r. ap en
u m a n en u i m u
i p a m in r. i n
i i l u i i iR i L; u in n
k N i i r e y r e e i
iR in n.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


246  p 10 i k i r in i L

e i 10.6

s i l i iR
i l in n e nje s

R Νm l i in ude i k .

. m 2: i i L (e r i)

νm k in n; in
y u inj i n m r i n
n i L r i il en νk
n d n e n id r!
il; il; d i
in i n e e n k r!
R i i p k m e e m
rk l d ie y m p i r!

• n s n / a n
• u inj i s
• i m s u m
• s e
• e s i ik e N
• rk l s a i m u k l
• p s i / e nj i
• k y s R il

i k m
u ik e L μ l νm l k in n.
u a (i ) n l k
n i / u r i k in n. i
u il un n i i k i r L en k p R . p
l an d e id id
id r . L k m il, il, e
d il il l n z R u ik e N
en k p R i r L. R i, il el p k μm,
el i i m L a i m u k l m
e / i i r L.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 i k i r in i L  247

k 10.3

R N N i in i, in e p R i u
?

i. m 3: i i L (e r i)

k i k il k y r r!
s k s e n i i m r
ik i ip e l e l
ik l e in i e i r i n
r r l i i i l;
r m i i l i i i
uL i enν m i r n
e L e i N d m d id n!
e L m m i i u ir rk
L e k i m m!
en i m; i id r e l l!
μn u i l r i p m!

• k y s d i
• k m s e m
• i ip n s
• ik l s L
• e i s i i m
• r s i
• m i s i / r
• i s m
• i m s r i m / iz i m
• i s y / i / e n / i i
• s i m ( R )

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


248  p 10 i k i r in i L

i k m
n i k m i k il e k R R l d i
a r r L. i n i m u inj R p e
m en u L u il e k R i m r i k
e l e l ev i il l
i k i n. r / i r l
i l, i l i n r e l i
i uL i e p i r n N
a iR e m p e k i id n. e m m
nμ il u ir z R i
i r L. iv L r m /
iz i i m. l, e i m e l ik
e L i i id r L. μn i i l L
z R i p r i p m.

. m 4: i i L (e r i)

N L i k i
N n i em i k i il !
e e e n m ev z m
a e l m p l e r yp !
m i z m ne nj r m
e irk k y y m
e y y u in n p l
e y a r i i il !
em p i il ; en m a i il !

• i il s il
• yp s i p
• m s u m
• ne nj r s l m r
• l s l / R l
• y s e y / u ir e p y
• e y y s uN y
• a r s r m r

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 i k i r in i L  249

i k m
L d z R e k ip r
il . e , L u ir i i
e k e n m e i il . L iv i id
e e n m ep n z m
av i ie l m p l e r i p ?
( i k d r). iv e z p i m
l m r e i m / R i m al
e u i k e m, uN y
in n u p l n / u r m
l m / r m r ip i i il . e p
i p i il ; en m a i il / o i il .

e i 10.7

s m i z m ne nj r m
e irk k y y ms

R Νm l i in ude i k .

u. m 5: i i L (e r i)

se m k s l s s en r il !
p i il ; p r il
p i m u r r N il !
s e sνm uL m; p n !
i m p r! N i p r!
ip R ik r i il !
iR i r e in k i i
R L p n y r i !
se ks e n m k ; il d n
i k μ ke l m e e m ie m k
e l r; i m! e ip il z i m!
e l μ i νm e n i νm
id i il ; e m i L
d k i i p rp r a i i r!
on i N e n i ove n y em k
e n e i r; e n i m!
l k i r! l i i i r!
d l a m! i p i m!

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


250  p 10 i k i r in i L

• e m k s / ik m N m id l
• s i i / a n
• N i m s e n
• r s z
• y r s μ n i r
• i k μ k s el i i m
• e ip s R m
• s a a i
• d k i s a ip R
• a m s n m

e i 10.8

R Νm i i k e k p d L in
ke N u il e i i .

. m 6: i i L (e r i)

e n m e n m Ne n m e n m
e ye n m ke n m m e n m
el m u r L; eNΝm i m
l N n y μ r!
i r L ik d m i r!
ik p R m m μ i r!
uN r in r; m i i l
N e l m l e y in r!
e R L; e i !
u in i il o i a in r;
i i e N p z i k
i id p rk in r, L rk in r!
el m e l? i m i p l!

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 i k i r in i L  251

• eNΝm i m s i ik m i
• l N s i e N / R l ik
• ike d m s a μ i m
• N Ls a i R e l L
• l s il l / l
• i m s eN m
• a l s nj
• i i s R e N/ i
• i id s μ l

i k m
, N,l, , u l, k , a R
Ri el m u r L; n i i e l m
i e N r L; R l i a
m
e N i r L i i m / el i i m
zR i e i r L; u R p i k
p i k e i r L uN r in r L. u il
in i i l a i R e l l e y in r.
i i r L k i k R e y in r,
i R in r, l m in i k
i ip in i R e N /
i k e e y k i in r;
n rk in r. u i i m i k in i i i l
iv e l m a r L e y i r L.

e. m 7: i i L (e r i)

e l m m z i i ie l m
rk m i i i i
rk m ν r e p l i ?
N , i k L, , e L!
uN ie L m un i k e d ?
y i i i m k i i
y i ie m z l ?
R k k NΝ ir L z R
R i i eL k i e n?
e d k i i i y z e il
id k e e n? μL i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


252  p 10 i k i r in i L

• m m s e d p in
• z i s R l /
• ν m s i r L
• e p l s l
• NΝ ir L s d u ir L
• eL k s i i
• i m s a

i k m
e l R e d p in R i il i d in
i i il k m i r n e l k
R k L. N , i , , e L
n R il m i m u i k ed il ?
il l i ip m k i i L
u ir z R R e k e N l R d i ?
l i k k d u ir L z R uN
i il e k i i e l en R d i m.
i i i i L a z e n l id k
e l en e l i p i , e l L
μL i r , ( iN l)

. m 8: i i L (e r i)

ip em d m i m p l
e p i i i l e y r e e N !
s kse n k m
e k m e y e !
r r um i m; i p m!
r i in i p m!
s d s e n e n l μ nj ik m l r
d r e i k z l i p m;
! L ! e n i k !
i k ip e y i p m!
n i l s d s in
n i i i k m n L ?
e L i i k d m n
i d m; k L!!!

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 i k i r in i L  253

• e k s i p / r
• l r s i i m il r L
• d s eN
• n s p n e N n
• e y s e yk l (uN y)
• s z

i k m
iv e d m R r i m i iR l
i k e i e N e y r L. L u k k m
in n / e /
i p e y e , un p l i i
r r L en e k e i il l,
i p m; r i in i p m.
d p i en e n μ m ik m l m
r in eN e i R L m
e L m. m , e ,
e n i k r i k i uN y i p m.
n i d p i in n L n i i i p
L il ? e L u il i m i k m
u an z i d m. k L.

e i 10.9

d p i μ i il p m μ k p
d i . d p i μ i il p m i p
e k .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


254  p 10 i k i r in i L

10.3 i r n i L

10.3.1 i r in in i

pe r : n
i p : k ( i m s 1942)
e : l , i m
e il : e r
p L : (a) i
• e L i i
(e p -1979)
• n (e p -1994)

10.3.2 n i in i i m p in
eN ik m
n i in i i m p in eN ik m z Νm
m 10.3-l m.

i r L a L i L
(48 i L) (13 i L)

i k n
i L
i L i L (8 i L)
(13 i L)

m i i n
d i m i i n
(5 i L) (e N )

m 10.3: n i in i i m p in eN ik m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 i k i r in i L  255

10.3.3 n i in e L
i r n i p l e L il
L r. a r n i e L il aν μm u r i m
e i m i k d p in . a in i il
a i L e L L e i r , i r , i r ,
u r , a i l i , n i r , an r , d ,
n i il a i k m. i u r i r aμ
i m i i,

s... ik i il e i m e i m
in r i ! - a n
eN i ! s l
R m i !
R m iR m i k
m ! - o
R m r ! - a
i y i z !

e a k k in r.

e r , i r in i i k zk Νm
( m 10.4). in a p il y m

i k

m 10.4: i r in i i in L

e i 10.10

i r n i il a i L e y .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


256  p 10 i k i r in i L

10.3.4 i 1: i m ( i r L i i )

a i m n L r μ n e y m!
a n d m - R n! inj i e n n!
p e , μ k in N m e y m!
a i n - R n! e iR il e n n!
e il; d R in !
R ! s n! i il e n n!
ik m e i me d L iR m
i n s n! i iR e n n?

d k p me il uL
ype l m - R n! k ik e n n!
e d e il i p iR y e y m!
i im - R n! R i e y n!
d e iR k μ n e y m!
μ n - R n! y e n n!
id id μn m e i
e i i m m en R m?

• n s m
• i m s i m
• ik m s i m m
• i s
• d m s d m
• y s od e

e i 10.11

s d k p m e il ...s - eνm i i
R e r p i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 i k i r in i L  257

i k m
( N i 1)
i l a ik m r n e y m.
in a il uL d a i e y il n
m i e R i e R L n. iR u i e , μ k
μ i in N e y m. a R in u a i
r L a k R a e iR il m i m
a L r. R k d d in
r L m i i R a e i il i p i k i r L.
e L i iR m i m.
r m a i a e i il m m inj i id r.

( N i 2)
k e a R d m e i m e y m.
a i L n el m a i r L a e i k
e k ik e N r L. m zk R e d
e i Re N m. r a e i a i e d
in R i e y in r. d k d m d e i
m i n R ke N m. r a e i k k
e in e R i n e y in r. zk il μn
o id id e i i i r L μn in r.
ap p d i m e k R m. on m R il !

ik i in i i r, e il k m μn
i i k in m. i p iνm, a e il m μ
id id e l l l, a e il L i i l
( l) m p d , in a r L e m r ik N L r.
, e e i m m k R id id
e l i l, i m m i m e il e i m e
e k i r r in r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


258  p 10 i k i r in i L

• i p ( a - a n , m s )
• i Re l in n a i m
• i r in id i e μ in r
• i r L k R i i e l N m
• e l d i i n - m en R m? on m R il e p
e L m

e i 10.12

i in i p am d n i k .

10.3.5 i 2: m ! (a L i L i i )

e νm i d n
u m d n
m d y-
ie n k y

μ !
a i k l !
in i i !
l i !

!
ik m i !
!
e l i i e l m !

rd a r !
e l m rp !
nj μ !
k m e l m !

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 i k i r in i L  259

• m s l in i p
• k y s m e y y
• l s n m
• m s a i / i
• i i s u m i
• i s μ
• m s i
• rd s m il i R i k m i m
• nj m s

e i 10.13

in i p n k d n i k .

i k m
( N i 1)
m enνm i p e i, i , un i m m on
d n. a n m, en l il i p e y y.
i , en n e y y.

( N i 2)
μ R i m m e N i ,
a i k l p m . m Re k m e ip
i i i , e k μ a N m.

( N i 3)
i in i iR op . k i m i p
e . nνL a k i i k m e , n
ek i il d m e R i d m e in i e l m
e k L .

( N i 4)
rd enνm il ke N p . k r in L
el m r p . μ ke N , en
k k el m a L .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


260  p 10 i k i r in i L

ik i i in
i r i i m i N i r.
m i il m p m N m a L N e n m a i
e N e n m a e l i m e l m k i
N e n m i p e N i r. am d , m m
e i e l m a N m e k i i m ik
k i r.

• i p ( - a i , m - m, m - e l m)
• e / m i p ( m - m)
• e l d i i n - in i i m ( i n)
• μ i i N l i m a L id m
• i in l L/ e l L m i k
d p d .

• e k i u p p d L .

• L μ i μ i ik .

• i in a i in n u r e l N m.

• k .

• e y m e i e y k p m.

• d p i n in i p k N μ i i
(u m).

• n k e y e N i r rk i .

• n u i i il m a i i i m
i i i k i .

• am d , i r in ad i m e i m i .

• n e n l ie i m i me
μ e k i d p i.

• e il k μn i r L i r L.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 i k i r in i L  261

• iνm, i i r m i i R e il e l m
e il i i e y i k i r L.

• i r L i id i l e m i L
m a il .

• i μ i N l a L id m.

• i k k i m m r.

• i L id l k a m e l m k i i k m.

n. (1994). n i L. vS. i r:
ip m.

μ e n. (1997). i izk i k nj i m. iL n:
a L i m ip m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


MODULE FEEDBACK
MAKLUM BALAS MODUL

Should you have any comment or feedback, you are welcomed to:

1. E-mail your comment or feedback to modulefeedback@oum.edu.my

OR

2. Download and fill up the feedback questionnaire from


URL: http://lms.oum.edu.my/ via myVLE
and
e-mail to modulefeedback@oum.edu.my

Thank you.

Centre for Instructional Design and Technology


(Pusat Reka Bentuk Pengajaran dan Teknologi)
Tel No.: 03-27732273
Fax No.: 03-26978702

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)

Anda mungkin juga menyukai