Anda di halaman 1dari 221

HBTL2203

Tatabahasa Bahasa Tamil II

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


HBTL2203
TATABAHASA
BAHASA TAMIL II
Sevanesan Raju
Paramasivam Vadivelu
Omonora Kathamutu

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


Project Directors: Prof Dr Mansor Fadzil
Prof Dr Widad Othman
Open University Malaysia

Module Writers: Sevanesan Raju


Paramasivam Vadivelu
Omonora Kathamutu

Moderator: Govindaraju Sinnasamy

Editor: Mohammed Bin Abdul Kadir

Developed by: Centre for Instructional Design and Technology


Open University Malaysia

Printed by: Meteor Doc. Sdn. Bhd.


Lot 47-48, Jalan SR 1/9, Seksyen 9,
Jalan Serdang Raya, Taman Serdang Raya,
43300 Seri Kembangan, Selangor Darul Ehsan

Cetakan Pertama, Januari 2008


Cetakan Keenam, Oktober 2011

Hak cipta ©Open University Malaysia (OUM), Oktober 2011, HBTL2203


Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada bahan ini boleh disalin semula dalam mana-
mana cara tanpa kebenaran secara bertulis daripada Presiden Open University Malaysia
(OUM).

Versi Oktober 2011

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


e©b¾Ó‘kym
iR i i d xiii - xix

p 1 i l 1 1
1.1 r i en l en ? 2
1.1.1 i e i - a e i 3
1.1.2 i l r i 6
1.1.3 i m - r i in R m
R L 7
1.2 r i L 10
1.3 R - al ip r i 12
m 14
e R L 16
R L l L 16

p 2 i l 2 (u ir μn u ir) 17
2.1 u m e y 21
2.1.1 i μn u ir 22
2.1.2 μn u ir 22
2.1.3 μn u ir 22
2.2 u m e y 23
2.2.1 a, , μn u ir 23
2.2.2 u, μn u ir 25
2.2.3 u ir μn u ir 26
2.2.4 u in μn u ir in 26
2.3 R i p r i 29
2.3.1 R i in in u ir 29
2.3.2 R i in μn m 35
m 36
e R L 37
R L l L 38

p 3 i l 3 (e y μn u ir) 39
3.1 e y μn u ir 40
3.1.1 e i i 42

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


iv  e k m

3.2 e y μn u ir R i L 43
3.2.1 ik i a m e y μn u ir
in 44
3.2.2 e e i il i e i e
i u ir in 46
3.2.3 i N k m R d e l
e y R i e i in μn u ir in 47
3.3 R p r i 48
3.3.1 e i e r il in i 49
3.3.2 e i e r L 52
m 55
e R L 57
R L l L 57

p 4 i l 4 (u ir μn e y) 58
4.1 u ir μn e y r l 59
4.1.1 i e i a, i, u eνm d e l
μn e y in 60
4.1.2 i e i e enνm i e l
i e i μ l e y in 61
4.1.3 i e i a, i, u, e enνm d
e l i e l i
e i μ l e y in 61
4.1.4 i e i R i i
e i μ l m in 63
4.1.5 i e i μR i i
e i μ l m in 63
4.1.6 i e i i i il u i m e i
μ il e l i μm i i μm in
a e o i μm a l
i l yp m 63
4.1.7 i e i eνm e o
e i al R u ir e y
e o e i e i
μ l nj, , m enνm e l i e y in
e i μ l e l i m i m. 64
4.1.8 i e i i i il u ir e i
μ il l i m 64

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


e k m  v

4.2 R u il r i 67
4.2.1 i N m R u R i
i e i μn l i m in 67
4.2.2 i N m R e il
i e i 67
4.2.3 n m R u ( i e i u ir)
μn e y ( l i m) in 69
4.2.4 n m R u ( i e i u ir)
μn e y in ( l i m in) 70
4.2.5 m R u ( i e i u ir)
μn e y in ( l i m in) 70
4.2.6 m R u ( i e i u ir)
μn e y in ( l i m in) 70
4.2.7 m R u ( i e i u ir)
μn e y in ( l i m in) 71
4.2.8 ed m R u ( i e i u ir)
μn e y in ( l i m in) 71
4.3 e i - e i ( r i) 72
4.3.1 i μR e il u ir μn e y
in 72
4.3.2 i e e il u ir μn e y
in 73
4.3.3 e e e il u ir μn e y in 75
4.3.4 i e l e il u ir μn e y
in 75
4.3.5 u i e l e i il u ir μn e y
i L 76
4.3.6 a k e il u ir μn e y in 76
4.3.7 i e il u ir μn e y in 76
4.3.8 N e il u ir μn e y in 76
4.3.9 u e il u ir μn e y in 77
4.3.10 um e il u ir μn e y in 77
m 78
e R L 80
R L l L 80

p 5 i l 5 (e y μn e y) 81
5.1 e y μn e y 1 82

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


vi  e k m

5.1.1 R in μn e y 84
5.2 e y μn e y 2 88
5.2.1 R in μn y in 88
5.2.2 , , R in μn e y in 91
5.3 e y μn e y 3 92
5.3.1 R p r i 92
5.3.2 R in μn e y in 94
m 97
e R L 99
R L l L 99

p 6 i il 6 ( ip id e R in r i) 100
6.1 ip id i e R il i i 101
6.1.1 pe r μn l i m r l 101
6.1.2 e enνm pe r μn y l 102
6.1.3 enνm e l in μn l i m 103
6.1.4 en R i p i i 103
6.1.5 i enνm e iR i p i i 106
6.1.6 n enνm e iR i p i i 106
6.2 i p e rp r i 108
6.3 eNΝp e rp r i 111
6.3.1 on i N en R in r i 112
6.3.2 n en n r i 113
6.3.3 n en n r i 113
6.3.4 en n r i 114
6.3.5 ed en n r i 115
6.3.6 on en n r i 115
6.3.7 eνm eNΝpe r on μ l ed
uL eN n m μ 116
6.3.8 eνm eNΝpe r μn i
eNΝpe r L 117
6.3.9 eνm eNΝpe r μn i N 118
6.3.10 on μ i eN L mμn m m
μ 119
m 119
e R L 121
R L l L 122

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


e k m  vii

p 7 e i r i 123
7.1 rk i 127
7.1.1 a μn a l 127
7.1.2 i μn i l 129
7.1.3 u μn u l 130
7.2 i 131
7.2.1 a μn i 132
7.2.2 a μn u 133
7.3 i i i 134
7.3.1 a μn 135
7.3.2 a μn o 136
7.3.3 u rk m 136
m 137
e R L 138
R L l L 139

p 8 i
i m i L 140
8.1 ip id e il i i l 142
8.1.1 i e i a, i, u eνm
d e l i l d m
i i m 142
8.1.2 i e i ses enνm i e l
i e i μ l le il
e i l d m i i m. 143
8.1.3 e o e ik p in e m m
i i m 143
8.1.4 ik Re a m in
in m i i m 143
8.2 ip id e R il i i l 144
8.2.1 i e i a , i , e enνm
e l i m d m i i m. 144
8.2.2 a , i , e eνm e R k p
inνm d m i i m 144
8.2.3 i e i ap , ip , ep
en k p in d m i i m 145
8.2.4 i e i , ,
en k p in d m i i m. 145

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


viii  e k m

8.2.5 i e i N , N , N
en k p in d m i i m. 145
8.2.6 i e i av , iv , ev
i R iR p in d m i i m. 145
8.2.7 i e i a , i , e
i R iR p in d m i i m. 146
8.2.8 i e i i i R m i i R iR p
in d m i i m. 146
8.2.9 i e i an i, in i, R R m R
i R iR p in d m i i m. 146
8.2.10 i e i , e , aΝ, μ , , i
i R iR p in d m i i m. 147
8.2.11 i e i a , i, ed R m
i R iR p in d m i i m. 148
8.2.12 i e i μn r R m in r
i R iR p in d m i i m. 148
8.3 e r L 149
8.3.1 R u L, e L,
u ne k e il i i l 149
8.3.2 e L 150
8.3.3 u m νm u ne k e il
i i m 152
m 156
e R L 158
R L l L 158

p 9 i i i L 159
9.1 i i i L - e , e l 161
9.1.1 , , μ i i e in in i
i il 161
9.1.2 pe il m in in i
i 161
9.1.3 i in inνm i i il 161
9.1.4 R m, i i i i e L il m
k p in i i il 162
9.1.5 ip id i e R k p in i
i il 162
9.2 i R u in in i i 167

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


e k m  ix

9.2.1 μ m R enνm e y
R il i i 167
9.2.2 n m R u i o ,
in i i 168
9.2.3 m R u i in ,
i i R in in i i 168
9.2.4 m R u i a , ,
a, u i R in inνm i
i 169
9.3 i i i i L 170
9.3.1 i i R e L 170
9.3.2 i R e r k p in i
i 172
9.3.3 R i k p in i i i L 175
m 177
e R L 178
R L l L 178

p 10 e r i ( i i l - i i ) 179
10.1 i i m i i i L 1 181
10.1.1 R i i in in a m i 181
10.1.2 ine d in in i 182
10.1.3 iz e R L + i e i e R L 184
10.2 i i m i i i L 2 185
10.2.1 e e m s l i e i
μ k e N e R L 185
10.2.2 i e m - l i e i μ k
e N e R L e e n e in in
l i m e i μ m
le R i m 186
10.2.3 e ye n y d i e m
zk N n p
i i i 187
10.2.4 l i in in l i e i 189
10.2.5 e r + e r + en a p il
m e r il le R
i il 189
10.2.6 l i m i e l i l 190

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


x  e k m

10.2.7 en , e , l, , n i
i e R in in l i m 190
10.2.8 , μ i e R il in
l i m 191
10.3 i i m i i i L 3 191
10.3.1 i ik i i in in l i e i 191
10.3.2 u r i e p k i i + l i
e i 192
10.3.3 e r a in inνm i p i
e R in inνm l i m 192
10.3.4 i d p e R L 192
10.3.5 i d k i i L 193
10.3.6 e ie i e R L 193
10.3.7 e r L 193
10.3.8 u p r d r u i i in
in l i m 194
m 196
e R L 198
R L l L 198

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


©µiR…i ÇÍiybd’

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


TOPIK 2 KAEDAH DAN TEKNIK W 17

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


iR i i d W xiii

Rχ d m

L ip Rχ d m μ l i p k
N m. iv d l ip Rχ n uL k μm a L
ev n m eνm l m uL . m ip Rχ
e R μ i l L e k a m
k p d L . μk p uL m m
L ke L ip Rχ d av p R L
e L m n k m.

a μ m
HBTL2203 ize i i k m II enνm ip m, Rχ L
on χ p l n l e p
l p . ip Rχ 3 d
p k e N , 8 μ l 15 k L
μ k m.

Rχ r L
ip Rχ i μ ( ze ) d p p
Re L m a r m e N m. ize i
i k m 2 eνm ip i μ n p
e p il in r L a m r p
e p il r.

L , R m l r i p l
u m k R m R m , i k R e
R Re L m νm e N r N m.
ip Rχ Re L m μn ip Rχk L, L
R m ip Rχ e l p m μ m u p k
e L l .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


xiv X iR i i d

ize i
i k m 2 eνm ip i μ n p
al p e p il in r L
a m r p e p il r. ip p i
e R μn ip i d l i μ il i p
i e L m.

R l p y

χ p k n r p o d
p uL R r L 40 m
e k N m. e , 3 d p e N
ip R L 120 m e k N m. πn m
ad 1 o k d μ k d .

ad 1: o k

R l
R l k
L

Rχ uL χ m m 3

χp k R l 60

3μ l 5 μ rμ k R k l 10

i R l 12

L r 15

op p , , r 20

e m 120

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


iR i i d W xv

Rχ k L
ip i μ d n R l iR i in i i il:
1. i l R i a i r.
2. i il u ir μn u ir r i R i a i n r.
3. i il e y μn u ir r i R i a i i k r.
4. i il u ir μn e y r i R i a i i k r.
5. i il e y μn e y r i R i a i e i r.
6. i il i ip id e R in r i p R i a i
i k r.
7. e i r i R i a i n r.
8. i i m i L R i a i n r.
9. i i i L R i a i n r.
10. e r i il i i m i i i L R i a i
n r.

Rχ k L
ip m i l R i i k i . a il r i L
R i m, u ir μn u ir r i R i m, e y μn u ir r i
R i m, u ir μn e y r i R i m, e y μn e y r i R i m
i k i . in r e i r i R i p i . i i ,
e r i il i i m, i i i p R i i k i .

ip Rχ 10 p p π k p d L . ove p k
k L zk Ν :

p 1 i l-1
i p il m μ il r i i i k p
rp m. a il i l r i R m i p r i
R i m i k p d L . a il r i
m y m. a il e r μn e r, e r
μn i , i μn i , i μn e r R i
i k L i m e R L . R r i R i m
al i r i R i m i k p d L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


xvi X iR i i d

p 2 i l 2 - u ir μn u ir
i p i il i N i m. i il
u ir μn u ir R i r i i i L
i ik p d L . a il s s u m e y R i
i i i k p d L . a , s s u m e y
R i m p d L . i i k R i p r i
R i i k p d L .

p 3 i l 3 - e y μn u ir
i p il e y μn u ir m r i i i L i
i k p d L . ik il μn e y R m
i il e y μn u ir r i
i k p d L . e i e r, e il
p r i i m p d L

p 4 i l 4 - u ir μn e y
i p il u ir μn e y R i i i
i k p d L . a il d e l, i e l,
R i m, μR i m n R in r i R i
i k p d L . a R u il r i
R i i k p d L . i i , e r i m
e i m i m r i R i i k p d L .

p 5 i l 5 - e y μn e y
i p il R in μn e y, R in μn
e y, , , R in μn e y i p d L .
i i , , , R in μn e y i
i k p d L .

p 6 i l 6 - ip id e R il r i
i p il ip id e R in r i R ip
p i . a il ip p e r R m , n,
i i e R in r i i i k p i .
i p e r, eNΝp e r r i R i m
i k p i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


iR i i d W xvii

p 7 e i r i
i p il e i r i
R i i ik p d L .
μ il rk i R i i k p d L . a n in r,
i R i p d L . i i , i i i
R i m u rk m R i m i k p d L .

p 8 i i m i L
i p il i ip id e k p in i i l
R ip p i . i , ip id i e R k p
in i i l R i i k p i . i i ,
R u L, e L, u n e k e L
i R il i i l R i p d L

p 9 i i i L
i p il i i l en l en en
i k p d L . ip id i e , e R k p in
i i l R ip p d L . a , i R
u il i i R i i k p d L . R
e , e r k p in i i R i m
ip id R i k p in i i i m
i k p d L .

p 10 e r i ( i i l - i i )
i p il e r i R i a i m. a
R u in in a m i R i m
e e in in i i l R i m i i
R i m i k p d L . i ik i i, u r i e p k
i i, i d k i i, e r L i R il i
i l, i i R i m i k p d L .

uL k a p d
i χp n m μn, i l Νm uL k a p
μ a e L n .uL k μ a e L n
m ip Rχ p n k l r R k e L
u m.e ove p m zk Νm μ l
a pe R L .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


xviii X iR i i d

R l : i l L i l a p m k
m.ove p m R m a l Νm R l
R L N m e m..i n R pπl
L a m d m e m u p k e L m.

e : χp l R l i k
μ . pπl o u p al χ u
p k p π i k m.i l L χ
e d k L d p d k m.e , L
χ χ k e r. L χp l i k
Νm χ dχ e y l N m. e k
av p e y l R p d en e
uN m.al L R e m χ l p
k l en m e m.e ip l
d p m L k l L i χp l m.

k :e k m χp l
i l i me R k m. e l l k L
l k a k m. m , y , N d m
al y Re L m i l a m.

e k p d k R m p m
e N k m i k m. k L e y l L
χp l e R ,e R p μ p rk m.i n
L y l,e y l R m pπ l n u r
χ k e y m k d k e L m.

k m: i l i L m. p
μ m p ke L i u . k k
R m u n R l k
e L m. k l u k p i pπn
χp l a e d k N m R χ .

e R L: ove pπn i l i k m.
L ip χp l χp l n p d k m
a nje R m m p k e L m.
i l Νm a nje R k μ R d l
N m χp l a e R N l .

R L L: i l p k m , νL p m,
njχ L, L, n l Lμ d l L
e k p d k m. ip d χp l i l
m. d , Rχ d ( R L d l),
pπn i l al χp n i l

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


iR i i d W xix

e k p d k m. p m a e m l
l L e m L k p d R L l p
p k k p .

μn i
i i r iR ik l i il i μ n p e p
in i l .

ip μ
pπ m μ m a m μ m R e i k e L , myVLE-
.

R L l L
ove p in i i i m R L l L i k p
d L .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


xx X iR i i d

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  i l
1 1

R l :
ip i ik L L,
a. i k il r i eνm e l e k ik i
en a i i k r;
. r i p R i a i i p e R p
n r;
i. R p r i, al ip r i R i a i i p
e R r;

R l . i l p r i, i p r i R i a i i p e R
i k ip r; R m
u. e l p i m R m n l e N i l
a i i p e R p n r.

 a iμ m
m μ il r i en l en en rp m. r i R i
i k i m i l r i R i m i p r i R i m
y m. a n i , r i p rp m. a il e r
μn e r, e r μn i , i μn i , i μn e r
i r i p R i y m. i i R p
r i m al ip r i m rp m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


2  p 1 - i l 1

1.1 r i en l en ?

i k i il m r i eνm e l p R ik
L ip d p m. i k i il i R p r i eνm
e l a i k i il in k m. il νm
i m n e irp d i u m i m i r.
i R i R p r i en e r. i R e m r i
i m.

r i

i l i m

n l i i l e l

m 1.1: r i in L

i k i m r i eνm e l n p L
R a i i p r L. e , i N e R L on r
r i e p m. inνm l i e l N e in i
e i m e i μ m on p r r i. i
i e i en μ il iR m e l. e i en a
a m e l.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 s i l 1  3

i e l in e e
i i i μ e i .....
(e l 108)

i k m:
i e l in R i L e n e i μ il iR m
e e r i e p m.

e i 1.1

a. r i en l en ?
. r i il e L uL ?

1.1.1 i e i - e i

a. i k m 1:
s iz s

R N e Re il μ il iR m e l s s.a a
m e l s iz .s en i e i. iz eνm
e l e i. enνm e l i e i k e L p d
a R p k il iz eνm e l l a R e i
en a p il e r a L .

. i k m 2:
sμ k n en m a p rs

RΝm k i il sμ s eνm e l i e i l
s ns en e i m. s ns eνm e l
i e i k e N l sen ms eνm e l e i e
d p m. sen ms eνm i e ik sa p rs eνm e l
e i m.

in m e l p i i il i e i, e i R i
ip L p in .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


4  p 1 - i l 1

..........................................................
ive a i k i k
i e l , i i i, e n( )
i r i d
(e l 108)

i e l - i e i
i i i - e i

m e in al e l in ove e l m p
r l e l in μ il r a p o i m i i il r
a p o i m i p k m.

i. i k m: 3

e k d 1: s Ns
R
Νm e l il μ il m e ? s s iq u ir
e . i e l u ir e il e m e l. e , i
u ir μ l e i en r. i e l in i i il sNs i .
sNs e y e . i e l e y e i i k e N
μ l i e l in e y e p m. e s Ns eνm
e l in e i μ l u ir; e i e y m.

e k d 2: s s
R Νm e l il e i μ l e ? s s m. e , aq
u ir e i μ l i . R Νm a e l il e i
e ? s s m. i s s en en ? u ire y e m.
e s s eνm e l in e ? u ire y en e i i .
l, L s s eνm e l in u ir e y e
i l a m.

s s eνm e l in u ire y e k e
i m i k i i r L a e l in
u ire y al en in r.

p i k i ?
i k m e e r L!

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 s i l 1  5

ip :
e l in μ l R ip me i k
i i r L e i μ l R m e i e μ l
e in a p i k ip i in r. iz
e ik e L u ir 12 R m e y 18 e
e m 30 al ? a 30 e in a p i
e i μ l R m e i R ik ik p in . inνm
uR k i l eνm e l s s il e i s s
eνm u ir il μ u μ m. i il s s
e u ire y R il i m a n o μ s s eνm
u ir en i k ip i k . ( = + ) e , s s
eνm e l in u ir en i ik k m.

e k d 3: s ms
R Νm s ms eνm e l in μ l e ?
i N e in e i μ l ? s s
i e l il μ l e m. s s l R il al
a n i il u ire y. s s n i l al
u i p r l sps e e k m.
(u m.) e s s u ik in e sps eνm e y
μ il e i o ik in . s ms eνm e l in e i
μ l e y m. s ms en e l il sms eνm e e ik
i i il L . e , i e l in e y m.
R Νm e l il sps eνm e y (e ) e i μ
L . sms eνm e y e i L .

e k d 4: s s
i e l il μ l e e iνm u ik in e sps
eνm e y μ il e i o ik in . i e l in
e i μ l e y m. a s s e ik i i il i .
u ik in e (l+a) a eνm u ir i μ i .
e a e l in u ir. e , s s enνm e l in
e i μ l sps eνm e y m; e i sas eνm u ir
m. e , m y e R in i in
uL .

N- u ir μ l e y
- u ir μ l u ir

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


6  p 1 - i l 1

m - e y μ l e y
- e y μ l u ir

iv el e R m a i y l e ik
μ i m i i i m on u ir m; al e y m.
e l N in el e ik m u i m
e y μ m m. i e l p i μm in
ip i i .

.............................................................
sel e ik m i i m μ m
e y u ir en r i s
- e l. (103)

1.1.2 i l r i

i il e R L r in e ev i R μm
i i p k μ m.

e k d : s iz + e is
iv i N e R m r l ize i e ev i R μm
in i i l k μ m. iv e R L
r in e ev i R μm R l i l p
r i l r i en r.

i i l r i m ik i N p
ke L m. R N e k d l s iz + e is
en r il ize i e i . i il e o
R μm il . iq i l r i m.

a in m e R p L.

s iz + i s

iv i e R m r l ( iz + i ) = i i e
i . i ev p r i R m R d L ?

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 s i l 1  7

sz + i = is

i e i in i l n ? szs um sis m r l
i l s is iz e in . u ir e y e
a . e , iv il a m r i i l r i
en i k i i r L ip i in r.

l + n en l n e i l r i in a
l l + a en m en r i l
r i in .

i l r ik m i e k d L:

e n+ = e n
i m+e i = i me i
e n+ m = e n m

e n+ l = e n l
+ m = m
m+ l = m l

1.1.3 i m - r i in R m R L

e R L r in e e R L R in en
i ik N m.

s + ms

iv i N e R m i e i l s p ms e m.
iv i N e R rk in e i il i
e nRi al i R L R d
i r i i i p r i en r.

i p r i en n p m:

a. n l i m
. i i l i m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


8  p 1 - i l 1

i. e l i m

a. n l i m
• r e k d n , i N e R L r
i il o e n in a n l i m
m.

e k d : r i + i L - r i i L

• n l i iR m i e k d L:

i + L = i k L
i + i = i p i

. i i l i m
• i N e R L r in e i m i e i in
Re u N . e i in μ l e m
u R m a N . iv i N e R L
r in e i e i in e i in μ u
i l i r i i i i l i m en r.

e k d 1:
l + - R

• R Νm r i il i e i in Re i sls eνm
e sRs i k μ i .

e k d 2:
m + iz - iz

• R Νm e k d il e R L m
i e i in Re i sms s s i i L k
μ i .

• i i l i iR m i e k d L:
+ l = R l
e n + = e R

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 s i l 1  9

e n + = e R
l + i = R i
l + = R

i. e l i m
• i N e R L r in e i m e R k
i il e N .

e k d : m + r

• iv i N e R m r e l ip L. r
e p r k N r L. i e R R m e in
m eνm e l m r eνm e l m r in e
i il i e i in Re i sms il R m.
iv i N e R L r in e e
e l i m en r i k i i r L.

• e l i iR m i e k d L :

m + u i = i
m + i = i
m + u =
m + i = i

• , R Νm e k d i i i p r i en
n l, e l, i i l e p m en e i m.

e y i i l, i l, n l en
ive e i i i m .
(e l 109)

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


10  p 1 - i l 1

e i 1.2

a. i l r i en l en ?
. i p r i e p m?
i. i p r i il n l, i i l, e l en l en ?
. i e i, e i en l en ?

a r i il p m Re i i ipe
N m.

1.2 r i L

i N e R L r in e e il r i n
p m en in m e l p i i m ik in .

u i i e lμn u ir i m
u i i e lμn e y i m
e y i e lμn u ir i m
e y i e lμn e y i e n( )
ive a i k i k
i e l , i i i, e n( )
i r i d
(e l 107)

i N e R L r in e e il in n
p m en i R in e L.

u ir + u ir
u ir + e y
e y + u ir
e y + e y

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 s i l 1  11

e R L l e e e m, e e i m,
i e i m, i e e p m.

a. e r μn e r
y + i - e r + e r

. e r μn i
m + - e r + i

i. i μn i
N + i n - i + i

. i μn e r
N + i - i + e r

e e e p
rk m
e e e i rkp m
e ie e rkp m
e ie e i p rk m
n i i i n; on i l e
a n e i r i l .
(e l 108)

e R L iv e r + e r, e r + i , i + i , i
+ e r a p il i m uN r i en
a e R k i il p m i e i R m e i
μ l (e ) a p i e R L r in .

e i 1.3

a) i N e R L r in e e il R m
r i L ?
) e R L l R m r i L ?

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


12  p 1 - i l 1

1.3 R - al ip r i

r i R ip in e R p r i en l
en e n m al ip r i en l en e n m e i e L iz
i k i l i i p i e L u m.

a. R p r i

i N e R L r in e i il R u L
m p d l a r i R p r i
en in r. inνm l i k N e in
R p r i e p , l, , in, a , N enνm
R u m e R in i il iνm
e ip d iνm e R L r m.

e k d : R i i

R i i u e r R
d k d n i N m R i i
l e i n l n m R i i
d k e n n n m R i i
in i in m R i i
i i m a m R i i
in N i N m R i i

R e :u e r R
d n ( ) 2-m R e
le i n ( l) 3-m R e
e n n ( ) 4-m R e
i (in) 5-m R e
i m (a ) 6-m R e
R i ( N) 7-m R e

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 s i l 1  13

. al ip r i

R al i il r m al ip r i e p m.
aq r i il i m e R L i e ik m m
e ik m i il e e R u m l,
R i μm il l m r ik al ip r i
en e r.

al i e r L a p il e i e r m
e i e r m e r . al i e r in
eN ik 14 m. u e , um e ,
N e , i e R m ane i e i
e i e r m al ip r i in l d .

e y e r, i i e r, e i i iμR e r, ip
i μR e r, e e e r, i e e r,
i e Re r, u i e Re r, a k e r i
on e i e r m al ip r ik i
e k d m. in m e i e r m
al ip r i in l d .

e k d L :
i. u e : y
ii. um e : y i
iii. N e : e m N
iv. i e :
v. ane i e : ne i ( L)

zk Νm on e i e r m
al ip r ik i e k d m.

1. e y e r: N n a n
2. i i e r: n ! .
3. e i i i μR e r: r.
4. ip i μR e r: e n n i n
5. e e e r: l m
6. i e e r: u
7. i e Re r: R o n
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
14  p 1 - i l 1

8. u i e Re r: i
9. a k e r: i i

R i re i i m
R al ip re i i m
e i i N in
o k l i m
(e l:112)

e i 1.4

a) R p r i en l en ?
) al ip r i en l en ?

• e , i N e R L on r r i e p m.
• inνm l i e l N e in i e i m
e i μ m on p r r i.
• i i e i en μ il iR m e l. e i en
a a m e l.
• m e in al e l in ove e l m
p r l e l in μ il r a p o i m i i il
r a p o i m i p k m.
• e l in μ l R ip m e i k
i i r L e i μ l R m e i e μ l
e in a p i k ip i in r.
• iz e ik e L 30. a e in
a p i e i μ l R m e i R ik
ik p in .
• el e ik m u i m e y μ m m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 1 s i l 1  15

• e R L r in e ev i R μm R l i l p
r i l r i en r.
• i i l r i m ik i N p
ke L m.
• u ire y e a m i l r i en
i k i i r L ip i in r.
• i N e R L r i il o e n in
a n l i m m.
• i N e R rk in e i il i e
nRi al i R L R d i
r i i i p r i en r.
• i p r i en n p m, a n l i m,
i i l i m, e l i m.
• i N e R L r in e i e i in
e i in μ u i l i r i i
i i l i m en r.
• i N e R L r in e i m e R k
i il e N . a k e l i m en m.
• i N e R L r in e e il r i
n p m
• e R L l e e e m, e e i m,
i e i m, i e e p m.
• i N e R L r in e i il R u L
m p d l a r i R p r i
en in r.
• R al i il r m al ip r i
e p m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


16  p 1 - i l 1

r i i e i
i l e i
i m e iμ l
n l e i
e l u i
i i l

• r, a. i. (2007). l iz N ? e n : i
i m. .
• i i r, . i k i k m - 3 i l .
e n : N p n ip m.
• i n, . e l p i μm n m. e n 600030:
a i m.
• p r, . i R iz i k m. e n 600014:
iz N ip m.
• i i, . e l p i m. rk e i u . e n :
ip m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  i l 2
2 (u ir μn
u ir)

R l
ip i ik L L,
a. r i il u ir μn u ir in e R L m i i p
R i a i i p e R n r;
. u m e y R i a i i p e R i k r;
i. u m e y m e R i p r i e r;
. u m e y m e R i p r i e r; R m
u. n l R e N u ir μn u ir r i R i
a i n r.

 a iμ m
m u m e y en l en e n rp m. a n in r s
u m e y il sis μn u ir m, s s μn u ir m, s s
μn u ir i p rp m. a n in r
u m e y R i k N i m. a il a, μn u ir
l, u, μn u ir l, in u ir μn u ir l
R ip rp m. i i k R i p r i R i
i k p d L . a il R i in μn u ir R i m,
R i in μn m R i m i k p d L .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


18  p 2 i l 2 (u ir μn u ir)

e i 2.1

u m e y en l en ?

u ir μn u ir r i - a iμ m
u m e y s r i il u n (al ) i N u ir
e u n R n m i N e ye k
u m e y en e r. i il i N u ir e L a
il . r i il i e i R i m e i μ i m
u ie in a R u m R al
u m e y L n in . iv i e L d i il
u m e y e l in .

u m e y

i l
(u ir μn
u ir)

R i p
r i u m e y

m 2.1: i l - u ir μn u ir L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 i l 2 (u ir μn u ir)  19

ip il i e i e i μ l i m ui ir
e l ev m en rp m. i e i
u ir e in i e i in i i il u ir e a k i
i l i i a μ l uL i il
i k N m en e L k . , e i y u ire y
e L n m. R o i n u ir o i i k m en
i k ip i k . u ir e y e L m u ir
R il e N L en m i iRe L N μk i
e y i m.

e o e i y i e i in a m d
i e i u ir e i l i il i k m
en m m il e L N on .

k m - e y k m -u ir k m
iz e i il u ir k m i . u ir k m i e in
en e L?u ir k m en l en en i e L μ il
k m en l en en e i e L a i m. i k il
k m eνm e l in e i in m e l p rk m.

s k ms en e l il e y k m uL . en e l p i
en i i ? k m en l en en i il ?
e r L. k m eνm e l p a p o i p
i i l

k m = p + a + k + k + a + m e m

R Νm e l i ip il sks a ine sks L k


μ i ? sks en e y e . k il Re
e i sks um e y e . iv i N e y e L
a a in a e y k m en r.

R L eνm e l p l ( i i l)
R L = p + a + R + k + a + L

i e k d l sRs a al a sks L . i N
e ye L a l i m e y k m uN
en in m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


20  p 2 i l 2 (u ir μn u ir)

iv o e l il i N u ir e L a L p
r L ? iz e i il u i u irk k i i
in i l a e l p m r i k yp il .
e iνm, av i N u ir e L a m z i
R in en e y ? en i k ip in k m
m.

i k il k m en l en en i e N i p r L
en i k i n.

a in m e Re p L. i i N e R L
p in .

se l il s

se l s en μ l e l. a i e i. a n s s il
μ L . s s en l + a en l i e i in sas eνm
u ir e il μ L . e , i e i in u i m.

e i sil s L . e i in μ l u ir en
r i m. R Νm i N e R in r i
i k il u ir μn u ir r i en r. e , e l +
il en e l il e p m.

i il u ir k m il . u ir μn u ir l i il a
i N u ir m i k m e d svs eνm e
n i L . i i i e i , e i μ l i i N m
u i i p in ev m en rp m.

a R μn m o e y i. i e i u ir e in u ir e
i e i in R il m en e L e L l .
i e i in R il u ir e a n i i sas μ l s s
i i il p . iz e R n
y l u ire y il a p m. u ir e y e L
el m u ir il μ in en m un ip k ik
N on .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 i l 2 (u ir μn u ir)  21

e k d s s eνm u ire y e sps eνm e y


μ i m sas eνm u ir k i i m e N p N .
ipe u ir μn u ir in e R L ev r in en
rp m.

2.1 u m e y
i e i in R il i, , i n u ir L e i
μ il a μ l i n i N u ir e k L e
u ir m i il u ir k m il i l av i N
u ir m i k i il sys eνm e y n m. n i
e y in l e i μ l i i m. m e i
i ike L zk Νm e k d p rp m.

+ i n

R Νm e k d l i e i in sis eνm u ir. en


i ? ep sis en e i i l ? e i in μ l
s s eνm u ir.

+ i n
( + d + i) + i n

, R Νm i N e R in r i i

i μn

e , u ir μn u ir in av i N u ir m i k sys
eνm e y n m.

+ y + i n
+ (y + ) i n = i n e iR .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


22  p 2 i l 2 (u ir μn u ir)

2.1.1 i μn u ir
i + al = i l
i + R = i R
i + il = i il
i + = i
i + uN = i N
i + i m = i i m
i + en = ie n
i + n = i n
i + = i
i + on = ie n
i + d m = i d m

2.1.2 μn u ir
+ a p = p
+ l = l
+ in i = in i
+ n = n
+ uN = N
+ =
+ en n = e n n
+ n = n
+ =
+ on = e n
+ d = d

2.1.3 μn u ir
+ a n = n
+ d = d
i + il = i il
+ =
+ u m = m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 i l 2 (u ir μn u ir)  23

+ d = d
+ e = e
+ =
+ =
+ on = e n
+ i n = i n

• R N e k d i i i, , eνm n u ir in
μn u ir in i il sys eνm e y n i av i N
u ir m i k i en k μ i .

e i 2.2

a. i k il k m en l en ?
. e y k m en l en ?
i. u m e y e i m?

a , am n u ir e ir i e in μn
u ir in ep p r i en rp m.

2.2 u m e y
i, , i i u ir e i a, , _, _, u, , e, , _,
o, , i e in μn u ir in ev m en
i ip rp m.

2.2.1 a, , μn u ir
μ il i e i R il sas e i μ il u ir in
ev r in en rp m.

e k d :
+ a =

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


24  p 2 i l 2 (u ir μn u ir)

+ v + a
(v+a)+ =

i + N = i N
e + il = e il
i + rp = i rp
+ uN = N
i + r L = i r L
e + en = e e n
i + = i
e + il = e il
e + on = e e n
d + m = d m

R Νm e k d in i i e i R il u ir
μ il u ir in av i N u ir m i k i il svs
eνm e y n k m. n i e y e i μ il
u i i l p r i i .

a μn u ir in m e R k e k d p
rp m.

i + al = i l
i + N = i N
+ i = i
+ d m = d m
+ uN = N
+ r = r
i + e m = i e m
i + R m = i R m
+ =
e + on = e e n
+ i = e i

R
Νm e R in i il i e i L m s s il μ k
m. e i μ l m sas il e i s s u ir
μ k m. a d m al . i e i R m
e i μ m svs eνm e y u m m r L.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 i l 2 (u ir μn u ir)  25

2.2.2 u, μn u ir
a sus e y R in μn u ir p m e k d p
rp m.

i + a L i L
i + v + a L
i + (v + a) + L

i + d i = i d i
i + i = i i
i + d = i d
i + uL m = i L m
e + r i = e r i
e + el = e e l
u + R = u R
u + = u
i + o i = i e i
i + m = i m

R
Νm e k d L u in μn u ir e il
e m e R L in av i N e R k m i il
u m e y n i a a u i i l p
r in en m i i ikkin .

m uL u ir e i e, , o, , i R
i e i in Re k e N e R L eN ik il
i k in i l a R iR i i e k
d L i p il .

e ep i p iνm, u ir μn u ir in e r i
R L R in en e i il i ike L
n in i m k p e i m νL i k m.

i i v m
u ir i v m μn iv i m
u ir in u m e ye n m.
( n l 162)

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


26  p 2 i l 2 (u ir μn u ir)

i i v m - i, , μn v m ( e y m)
u ir i v m - u ie in μn v m (
e y m)

μn iv i m s s s eνm u i in μn i i N m
aq sys al svs
u ir in - u ir e in
u m e ye n m - u m e y .

e L
i e i R il i, , enνm u ir e L iR ,
e i μ il u ir l sys eνm e ye
u m e y m.

u ir e in μn u ir in svs eνm e ye
u m e y m.

s s eνm e R ile N e l k μn u ir
m sys al svs enνm e ye i il
u m e y m.

2.2.3 u ir μn u ir
e k d L:
+ a = ( + v + a )
( + y + a )
+ m = m ( + v + m)
+ i = i ( + y + i )
a + a n = a n (a + y + a n)

2.2.4 u in μn u ir in

u in μn u ir in ev m en rp m.

i e i in R il u m i N i il m. on
R i m; al μR i m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 i l 2 (u ir μn u ir)  27

a. μR i in μn u ir in

e k d :
e + e

R N R L e eνm e l in i i il μR i
L . a n μn ses eνm u ir L .

iv μR i in μn u ir in a v eνm
u m e y n m. n i u ir a v eνm e y
l i i l p m. R Νm i N e R m
r l,

e k d :
e + v + e
e + v + e +
e + e +
e e e p m.

m i μR i in μn u ir r e R L.

e k d :
+ al = l
+ = .
+ =
+ d m = d m

i i i k L

i i i k 1
eνm e l μR i k e N iνm a n μn
u ir μ l e l in i il svs n . k
R i m n r in .

e k d :
+ i = i
+ a i = i
i i i k 2

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


28  p 2 i l 2 (u ir μn u ir)

e y in l i μ in μR i m R N
r in .

e k d :
+ m = m
u + il = u il
i + = i

μR i in μn u ir in m n m eνm μn
i ip r l m en m, u il en m
i en m N m. l, k il av
r il en i k ip i k .

i i i k 3
a , i , e i e R L μR i e R L.
μR i in μn u ir in u m e y n m
en e i i. e iνm, im n e R m i i p
r in .

a + al en a l , a l e p r in .
i + al en m i l , i l e p r in .
e + al en m e l , e l e p r in .

im n e R m i i m r m en
i r ip i i r.

i i i k 4
R i m en iz i k k d . a iz
e R k e i m. e i e R in R i L
u L l i e y in l i i m a
R i . a μR i p m.

a e R L e i μ l u i me
u m e l m. in R i r
e k d k ip i in r. μR i p r i l
m u m e y n i i k N .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 i l 2 (u ir μn u ir)  29

e k d L:
m + = m
m + an = m n

e i 2.3

a. u ir μn u ir eve u in ?
. μR i e R L r i in i i i k L ?

2.3 R i p r i

2.3.1 R i in in u ir
i e i R i i e i μ l u i in
en k i . ipe rp m.

e k d : + e

en e l e rk R i m. a n μn e eνm u ir
L . iv i e R m me e e p
r i . R i in μn u ir in l i e y in l i
u m, e y id , a e y in l e i μ l i
i l yp m.

e k d 1:
+ d m
+ + (u) + d m
+ + d m
d m

e k d 2:
μ + o i
μ + + u + o i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


30  p 2 i l 2 (u ir μn u ir)

μ + + o i
μ e i

u ir in uk L e y id m
v in iy m; μR m aR o i.
( n l 164)
( )
uk L - R i m
u ir in - e i il u ie in
e y id m - n i e y id m
in - m μ ne i l
iy m - i i i m
o i - i i il
μR m aR - μR i μm av i i i m e R p
m.

e L: R i in μn u ir in R i il uL u m
n i L e y id i m. ame y n e i u ir
r u ire y m; μ l e i l R i il
uL u m i i i m. μR i μm i i il iv i
i i m e R p m.

m i e k d L:

d + e = de ( ne rk R i in
μn u ir)
+ R i n= R i n (e ne rk R i in
μn u ir)
r + e = re (i e rk R i in
μn u ir)
+ al = l (e Re rk R i in μn
u ir)
μ + e = μ e (u ir e rk R i in
μn u ir)
aq + en = aqe n ( y e rk R i in
μn u ir)

R i i i L e ne rk R i m, e ne rk
R i m, i e rk R i m, e Re rk R i m,
u ir e rk R i m, y e rk R i m i k p
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
p 2 i l 2 (u ir μn u ir)  31

e i m, e Re r u ir e rk R i k i
i p i i L uL .

i i p i i L

a. e Re r, u ir e rk R i m

s s μm s s μm Re a e Re r,
u ir e rk R i k μn u ir in e i ip
u ir in uk L e y id m eνm i ike p u m
e n i i e i R i L e y L i
i il i d k in .

e k d :
+ o m ele rk R i R in μn
u ir L .
R + u + m R i in μn u ir in (u ir in
uk L e y id m) u i m.
R + + m u id .
R + R + m m i d (ine R
n i L )
R + R + + m a sRs um s s um r e L m
R + + m r s s .
R m. - i i i .

μ l i ip , R i in μn u ir in (u ir in
uk L e y id m) u i m. a , R i d k m.
a i l p m.

m i e k d L:

i + a m = iR m ( m i d L )
i + o i = iRe i ( m i d L )

R N R u e R m u ir e iμn
m.

e k d L:

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


32  p 2 i l 2 (u ir μn u ir)

+ = d ( m i d L )
+ = d ( m i d L )
+ a n = d n ( m i d L )

ip :
e y i d k m i L
i. R u me e m m
e y L i d kkin .
ii. u m νm u ne k e i m e y i d in .
iii. m R e i m e y i d in .

e y i d k i L
e y R il
e L i e Re r,
u ir e rk R i k μn u ir in e i ip
u ir in uk L e y id m eνm i ike p u m
e d i l p m. e y i d p il .

. i e i s s

i e i s s me a e il e p
e il i e p rk N m.

s s en i e l e il l μ l u ir
e m i i u m e y n i e i u ir
a n l i u ire y i i m.

e k d : 1
a + i r = a i r
a + y + i r
a + (y + i) + r
a i r

e k d : 2
+ un = n
+ y + un
(y + u) + n
+ n
n

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 i l 2 (u ir μn u ir)  33

s s en e o e i o e m
e l in u m e y n m.

+ ey i n = e y i n ( - am )

i. i e i s s

ss en u i e l e il in e i ik
u m e y k N i m. ip i kki il
i i p i .

e k d :
s i n ils ( + i - i )

s s en e o e i y i e i l
e i ik ud d u m e y i .

e k d :
+ i - i ( + v + i )

. i e i s s

i e i s s en a n, i n eνm e
o e ipe il in e i ik ud d
u m e y i .

e k d :
+ a r = r ( + v + a r)

s s eνm e d m i la n in sils in
il en m il en e k m. i k p
il en N m. a i il en
k m. i i k p i en i r
i r. il eνm e l il m m
u m e y an en i r a r.

u. i e i a, i, u eνm d e l R m e eνm
i i e l

i e i a, i, u enνm d s s e l al
ses eνm i i e l e i μ l u i
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
34  p 2 i l 2 (u ir μn u ir)

in i e y n m. i e y u m e y
an .

e k d L:
a + a v = av
i + i v = iv
u + a n u v a n = uv n
e + u m e v u m = ev m

R Νm e k d il m svs al e y s
u ir i v ms e p m i in u m e y n .

i k m:
p m e k d L on i i+ en
i p i R in μn u ir in sys al u m
e y i k N m. iy en l N m.
iv e i p l i il m
u m e y n en e i in . e d , i
μ i i e R L me m m u m e y
e k ip i p il .

e i μ d n μn r
u i m μm ey in v m
i in a m k il d
in μm n l e i
( n l 163)

i k m:
e i - e eνm i
μ d n - n de i a, i, u
μn r - μn r
n l e i - i l μ m.
e eνm i e in μnνm a, i, u eνm de in
μnνm u ir in m n m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 i l 2 (u ir μn u ir)  35

2.3.2 R i in μn m
in m e k d k i L
+ =
aq + = aq i

R N e k d l i e i R il R i e L
L . e i in μ il 'y' L . i ev
r in ?

i e i R il uL R i m i y i i r in .
(u enνm e 'i' i ). e , R i e R in
μn u ir μ u e R L l, R i m e d ,
i e i R il iR m e y in l e i μ il uL u ir
r m. e i μ il 'y' e l 'u' m
'i' i i m.

R i k μn m i l i k
R i i m en m r.

m i e k d k N ?
+ =
+ = i
+ = i
i + = i i
m + = m i
n + = n i

e i 2.4

a. R i e R L i e i R il i k l
ev r i e i ?
. e le r, u ir e r R i k μn
u ir in en i z i ?

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


36  p 2 i l 2 (u ir μn u ir)

• e o e i y i e i in a m d
i e i u ir e i l i il i k m.
iz e i il u ir k m i .
• i N e ye L a a in a
e y k m en r.
• u ir μn u ir l i il a i N u ir m
i k m e d svs al sys eνm e n m.
• u ir e y e L el m u ir il μ in .
• i e i in R il i, , i n u ir L e i
μ il a μ l i n i N u ir e k
i k i il sys eνm e y n m. n i
e y in l e i μ l i i m.
• R N e k d i i i, , eνm n u ir in
μn u ir in i il sys eνm e y n i av i N
u ir m i k i en k μ i .
• u in μn u ir e il e m e R L in
av i N e R k m i il u m e y n i
a a u i i l p r in .
• μR i in μn u ir in a svs eνm
u m e y n m. n i u ir a svs eνm e y
l i i l p m.
• eνm e l μR i k e N iνm a n μn
u ir μ l e l in i il svs n . k
R i m n r in .
• a , i , e i e R L μR i e R L.
μR i in μn u ir in u m e y n m
en e i i. e iνm, im n e R m i i p
r in .
• R i m en izi k k d . a iz
e R k e i m. e i e R in R i L
u L l i e y in l i i m a
R i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 2 i l 2 (u ir μn u ir)  37

• s s μm s s μm Re a e Re r,
u ir e rk R i k μn u ir in e i ip
su ir in uk L e y id ms eνm i ike p u m
e n i i e i R i L e y L i
i il i d k in .
• s s en i e l e il l μ l u ir
e m i i u m e y n i e i u ir
a n l i u ire y y i m.
• i e i a, i, u enνm d s s e l al
ses eνm i i e l e i μ l u i
in i e y n m. i e y u m e y
an .
• R i e R in μn u ir μ u e R L
l, R i m e d , i e i R il iR m
e y in l e i μ il uL u ir r m.
• e i μ il 'y' e l 'u' m 'i'
i i m.i k R i i m en r.

d e R L u ir k m e i
e y k m u m e y
e R L u m e y
u m e y R i m
μR i m e y i d p

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


38  p 2 i l 2 (u ir μn u ir)

• i m m iL , . u. e l p i m e i m i m m.
(1991). e n : μl i m.
• μ r. iz i k m (i k k m) (1993) .
e n : μl i m.
• i n. e l p i μm n m. (1983). e n : a i m.
• i, i. iz i k i k i a iμ m (2004). e n :
p i rS.
• i r, . i k i k m ( i l) (1991)
e n : S r i m.
• il i, . n l ( μm u m) (2003) e n :
i p i rS.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  i l 3
(e y μn
3 u ir)

R l :

ip i ik L L,
a. e y μn u ir in e R L m i i p R i
a i i p e R p n r;
. ik il μn oR R i a i r i e r;
i. e i e r il R p r i R i a i
i k ip r;
. e i e r il R p r i a i
i k r; R m
u. n l e N i l a i i p e R p
n r.

 a iμ m

m μ il e y μn u ir m r i i i p R ip rp m.
a n e i i p R i y m. a n in r ik il μn
e y R i y m. a n in r i il e y μn u ir
l R ip rp m. a p r i R i e i
e L m. a il e i e il s s p r i p R i
a i m. a n in r e il s s p r i R i
y m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


40  p 3 i l 3 (e y μn u ir)

k 3.1

e y μn u ir r i R i u k e i p il
al i ir e L .

3.1 e y μn u ir

r i
(e y μn u ir)

ik il μn oR p r i

e i e r e i e r

m 3.1: i l - e y μn u ir L

ip il i e i e y i e i μ l u i
in ev m en rp m.

i e i e in i e i in i i il e y e l.
e i μ l e in i e i a in e l in μ l
e al a e l in e k e u ir e l
en e L.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 i l 3 (e y μn u ir)  41

3.1.1 e i i

i e i in i i il e y e e i μ il u ir
e in i l p m en e i i.

i l p m e in i e i in R il uL e y m e i
μ il uL u i m on r u ir e y e i i l
en m.

i m il e L N ine μk i ip
en e in i e i m e i m r m e r, e
e m i k m en a . i e i m e i m
r u in e r R e i m i
al R al al i e i m i, i
i i m i l p m en e i i.

e k d :
l + R m

m i N e R p rk i m. μ l e l l i
i e i. i N m e l R m.i e i. i e i in
Re sls. i e y e . iv uL m
i e i e y e k ip i i m.

R Νm i N e R m me l + R m =
R m e p i . ip r i in en ?

i e i in Re i sls e i μ l e i s s u n
r (l + ) = e i s R ms e p r in .

e i il m R i p m. ie d e y m n i N
u i m r 216 u ire y e L u in . a
re L e k ip i p in . i e i m e i
μ m iv e y u ir i il iR in a i l
re u ire y i p e in . a r i
i l r i k e L p in .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


42  p 3 i l 3 (e y μn u ir)

R Νm e y μn u ir m r ik m i
e k d p rp m.

l + a =
l + l = l
m + e r = e r
m + l = l
a n + il = a il
i n + n = i n
y + d m = d m
y + =
u ir + aR = u i R
ir + i = i i
L + u =
L + r = r

u l l u ir e n i l
n l 204

u l l - i e i in R il in e y e in l
u ir - e i μ il uL u ir e
on on (on d u ire y )
i l - i l r i m.

i k m
i e i in R il in e y e in l e i μ il
uL u ir e r u ire y i i l p m.

e R r i in e ye n u ir e k m
e a n m l i p l a m
i p r i e k i i e i n r
iq i l r i e i i p k ip i i r
m e n k u i k m e i L r il i
ip i i r.

i e y μn u ir in ev m en R i e
i i p R i a i m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 i l 3 (e y μn u ir)  43

e i 3.1

e y μn u ir r i p R ik .

3.2 e y μn u ir- R i L

i l
(e y μn u ir)

ik il
μn oR

e l μn e y

e e i il
i e i e l

i N k m
e y R e R L

m 3.2: i l - e y μn u ir - R i L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


44  p 3 i l 3 (e y μn u ir)

3.2.1 ik i a m e y μn u ir in

R N e i ik a l i r in
i i m m iR i i il N i m. a R L o
i ipe rp m.

l + e i n

R N e Re p L. iv i N e R m
e i ip r i iv N m. e i i en
e l i ? e y μn u ir in i l p m. av i ip , l
+ e i n ( l + e i n) = e i n e p N m. m
ap r i e in m? al ! l + e i n en
le i n en l e in m.

n i i ? i R n r m i i en ipe
rp m.

ik il μn oR u ir in i d m
( n l 205)

i k m
ik il μn - ik Re in μn
oR - e ye
u ir in - e i μ il u ir in
i d m - i d k m.

e L
ik i a in e y e , e i μ il u ir
e me i d k m.

R
Νm i in e ipe e
e k d in e N y m. R μn r
N e k d N m y m.

l + e i n

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 i l 3 (e y μn u ir)  45

l en i e i. en r e . a ν n sls r l
e . i e l il i N e uL .

μ l e s s. a m Re . iv o ik Re
a e y e a n μn u ir in a e y i d m
en i n e L.

l + e i n eνm e R r i il ik i i s s a
l eνm e y , a n μn ses eνm u ir l a sls
i d k m.

ap e n l, l (l) e i n en il uL (l) i d l
a p k ik L i k m sls n i L . e ,

l + l + e i n
l + l + e + i n
l + e + i n le i n e m.

ip : R Νm r i il i d e y l u ir i
u ire y in en m m a k ik k m.
R Νm i i in r in e R r i in e k d
a N m.

e l + d i = e l d i
l + u = l
l + m = l m
l + u p = l p
il + R m = il R m

N + = N
N + i = N i
N + a = N
iN + u m = iNΝ m
N + u m = NΝ m

d e k d il el m i e i i N
e u e l en m ik k . a m μ l
e il al Re i . a m ik il m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


46  p 3 i l 3 (e y μn u ir)

i e i e i
e e l
( Re + e y) u ir e il e m e l

r
i il i z :
av i N e R k m i il i e i in Re
i d k i . (e y n i .) i p r i

i d a e y l e i in μ l e a
u ir i .

3.2.2 e e i il i e i e i
u ir in

i e i i N e e R i μ l e e
i p in e i ik R i l p m en m a
il e L N on .

a R i e k d i ik N m.

l + =
l + =
l + a i i = i i
l + e i n = e i n
l + d m = d m
l + a =
l + =
e l +a k = e l k

R Νm e k d il i e i i N e l
. μ l e e l al e de en m
ik m. a e y L . i e i R e y μn
u ir L .

iv i e i e e l i a n R l
e i p in e i ik R R e y m e i μ l
u i m r i l p r u ire y m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 i l 3 (e y μn u ir)  47

3.2.3 i N k m R d e l e y R
i e i in μn u ir in

i N k m R d e l e R L i e i
i e i in Re e y i a n μn u ir e il
e m e i in e i ip i l p m.

e k d L:
l + i = i
n + =

l + i = i

e d l + = e d
i r + a r = i r
d n + el = d e l
d + e = de

• R Νm e k d il i e i i N k m R d
e l en y i . e i μ l u ir
e il e in en m N . a
e i in μ l e i u ir e i e i in
Re i e y l i me u ire ye i
i in en m y i .

e k ip :
• i e i inR il eve e ye L m en
R i a i k u m en l a e r k ip i
i iR k e N l .

• e ye ie d l l i m m (k, , d, , p, R)
e ik i i il . e l i il s s o i R
e y m e ik i i il m. (nj, N, , m, n) i i m
m e i y m (y, r, l, v, z, L)

• R N ie e y L sms i R el e y m
Re n i i k d d m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


48  p 3 i l 3 (e y μn u ir)

e i 3.2

ik i a m e y μn u ir m r i p
R ik .

3.3 R p r i

i e i in Re sms a n μn u ir in e v
i il e v i p r k μ i . i
i il m e i . i i il i l p r i .
a p R i i k a k N m.

i R μn r m e y μn u ir m e e R L ev
r in en i k R e r R i a i i p n
il . l, m i e i in a n μn u ir in
a r i i i e i l a i a i m p i .
m p d e r en e r en a i i a m
e i al i l p r i en μ m.

R p r i

e i e r L e i e r L

m 3.3: R p r i L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 i l 3 (e y μn u ir)  49

3.3.1 e i e r il in i

e i e r il i e i i e i
μ il u ir in i l p m. i i k p i e L
m e r R i a i i R d r l n k m.

L R a i e r en e e i r
e i e r e i N p m. e i e r
en i e R k i il m e r.
R u u u al i i k
u p e i e r en i m.

e i e r en o e il e m i .
e m e i e il e i
i e i μ l u i i p in i l p m

l e i e r L:

e i e r il R p r i

e y e r

i i e r

e e e r

i μR e r

a k e r

R e r

m 3.4: e i e r in L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


50  p 3 i l 3 (e y μn u ir)

a. e y e r
e y e il m i l p m.

e k d :
m i ik m.

i i e i m. a n sms. a , e y.
e i i ik m. e i μ l u ie sis.

i i en e l i ? e i e r il i e i
i e i μ il u ir in i l p m.
ap e in m i ik m en i l p N m.

e k d :
m i ik m
(m + i) ik m
i ik m.

m i e k d L:
m + il = il
m + i i = i i
m + i = i .
m + il = il
m + i i = i i .

R
d e i e r il on i e y
e il i e i i e i μ il u ir
in i l p m en R i e k d L m.

. e e e r
e e e i m i l p m.

e k d L:
m + a =
m + a i = i
o ik m + i = o ik i

R N e i e r il on i e e
e il i e i i e i μ il u ir
in i l p m en R e k d L m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 i l 3 (e y μn u ir)  51

i. i i e r
i i e r il uL i e i in m e i μ l u ir
in i l p m.

e k d :
m + =
i m + e = i e

. a k e r
a k e i m i e i R il m e i μ l
u ir in i l p m.
e k d :
a m + a m = a m
u. i μR e r
i μR e i m i e i R il m e i
μ l u ir in i l p m
e k d :
m + a m = m
m + i = i
. R e r
R e i m i e i R il m e i
μ l u ir in i l p m.
e k d :
m + i L = i L
e , e i e r il i e i in R il uL
μm e i μ il u i m in e o R μm in i
i l p r in e m. e i e r il m
e il .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


52  p 3 i l 3 (e y μn u ir)

3.3.2 e i e r L

2-m
R
e
(i l )
7-m 3-m
R R
e e
(i l ) (i l )

R
e il

6-m 4-m
R R
e e
( i m) (i l )
-m
R
e
(i l )

m 3.5: e in L

e i e r L p m. a R in i en en
e r rp m.

R e i e r il i e i
i e i μ l u i i p in m R
e i R R e il m e
i l p m.

a. i N m R e
i N m R e il m e l i l p
m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 i l 3 (e y μn u ir)  53

e k d :
m + uN n = μN n ( m e il ;
i l p r )

( uN n - i N m R i i.)

m + u n = μ n
m + i n = i n
m + e n = e n
m + e n = e n
m + u n = μ n

. n m R e
n m R e il m e l i l p
m.

e k d :
m + u r n = μ r n ( m e il ;
i l p r )

( l u r n - n m R i i)

i. n m R e
n m R e il m e l i l p
m.

e k d :
e l m + am = e l m ( m e il ; i l p
r )

(e l k am - n m R i i)

u. m R e
m R e il m e i l p m.

e k d :
p l + i n = p i n
+ i n = i n

( p il i n - m R i i)

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


54  p 3 i l 3 (e y μn u ir)

. m R e
m R e il m e i l p m.

e k d :
l + l = l.
l + a =
( il a - m R m i i)

k in, m R ir R R
e il i e i R e y e y i
e i μ l u ir in i l p m.

e. m R e
m R e il i e i e y i
e i μ l u ir in i e i R m e m.

e k d :
m + a = ( iν a )
m+ o i = e i ( iν o i)

. u m νm u ne k e
o e r u m νm u n e k e in
i e i R m e m.

e k d :
m + i = i ( l e y p d i)
m + u i = i ( i i e y p d u i)
m + u i = i ( iR u i u i )

i k m :
R e R in μn e i il u ir in i e i
R e y e d i l u ir R i ip m e p
e k m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 i l 3 (e y μn u ir)  55

e i 3.3
a. e i e il R p r i ev
e i ?
. e i e r il R p r i ev
e i ?

• i e i in i i il e y e e i μ il u ir
e in i l p m en e i i.
• i l p m e in i e i in R il uL e y m
e i μ il uL u i m on r u ir e y e i
i l en m.
• ie d e y m n i N u i m r 216 u ire y
e L u in . a re L e k
ip i p in .
• i e i m e i μ m iv e y u ir i il
iR in a i l re u ire y i p
e in . a r i i l r i k
e L p in .
• iq i l r i e i i p k ip i i r.
• o ik Re a e y e a n μn
u ir in a e y i d m en i n e L.
• i e i i N e e R i μ l e
e i p in e i ik R i l p m.
• i e i e e l i a n R l e
i p in e i ik R R e y m e i μ l u i m
r i l p r u ire y m.
• i N k m R d e k l e R L i e i
i e i in Re e y i a n μn u ir

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


56  p 3 i l 3 (e y μn u ir)

e il e m e i in e i ip i l p
m.
• i e i in Re sms a n μn u ir in
e v i il e v i p r k
μ i . i i il m e i . i i il
i l p r i .
• e i e r il i e i i
e i μ il u ir in i l p m.
• e y e il m i l p m.
• e e e i m m i l p m.
• i i e r il uL i e i in R il m
e iμ l u ir in i l p m.
• a k e il uL i e i in R il m
e iμ l u ir in i l p m.
• i μR e il uL i e i in R il m
e iμ l u ir in i l p m.
• R e il i e i in R il m e i
μ l u ir in i l p m
• i N m R e il m e l i l y
m.
• n m R e il m e l i l p m.
• n m R e il m e l i l p
m.
• m R e il m e i l p m.
• m R e il m e i l p m.
• m R e il i e i e y i
e i μ l u ir in i e i R il m e m.
• o e r u m νm u ne k e in
i e i R m e m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 3 i l 3 (e y μn u ir)  57

ik il e y e r
i μR e r e e e r
Re R e r
e y i i e r
R e a k e r
u m νm
u n e k e

• i m m iL , . u. (1991). e l p i m e i m
i m m. e n : μl i m.
• μ r. (1993). iz i k m (i k k m).
e n : μl i m.
• i n. (1983). e l p i μm n m. a i m: e n .
• i, i. (2004). iz i k i k i a iμ m. e n :
p i rS.
• i r, . (1991). i k i k m ( i l).
e n : S r i m.
• il i, . (2003). n l ( μm u m). e n :
i p i rS

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  i l 4
(u ir μn
4 e y)
R l :
ip i ik L L,
a. r i il u ir μn e y in e R L m
i i p R i a i i p e R p e R i p
r i e r;
. R u il r i p R i a i
n r;
i. e i e r il i m u irμn e y
r i p R i a i i k ip r;
. e i e r il i
m u irμn e y
r i p R i a i i k ip r; R m
u. n l R e N u irμn e y r i
R i a i n r.

 a iμ m

m μ il i e i il i l en p il u ir μn e y
r i p rp m. a il d e R L, i e R L,
R i m n R il i m r i p rp m. a
a R u k p in i m r i p R ip
rp m. a n i , e i e r i m e i
e r i m i m u ir μn e y r i p R ip rp m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i l 4 (u ir μn e y)  59

e i 4.1

a. R u il u irμn e y r i ev i z i ?
. e i e r il u irμn e y r i ev
i z i ?

4.1 u ir μn e y r l

r i

u ir μn e y R u L e i
e i -
e r L

m 4.1: u ir μn e y r l L

u ir μn e y l en i u ir e in μn e y
m u ir o i in μn e y m a m. i e i
u i e i μ l e y in ev m en
rp m.

i e i e in i e i in i i il u ir e l.
i e i in i i il u ir en i i il
rk m. on u ir e u ir e il ap .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


60  p 4 i l 4 (u ir μn e y)

Re i u ir e il l i e i u ir
e o i il i p .

i e i in u ir o i il μ . u ir i e y al
u ire y en m on . a R in μn e y l e in e y
e l en e L . u ire y av
p i . i e i a in e l in μ l e
al a e l in e k e e y en i k
ip i k .

4.1.1 i e i a, i, u eνm d e l μn
e y in

i e i a, i, u eνm d e l μn i e
e y m a e y i d k m en i i.

e k d : a + a + k +

R Νm e k d il i e i en sas eνm e
m. aq u ir μ l m. a n μn eνm e l L .
s s eνm u ir e y m uN il sks eνm e y e o i
μ il i en i k ip i k . iv a, i,
R m sus eνm d e l in μn e y in a e y
i d k m en i i.

m i e k d L:
a + i = ak i
a + m = a m
a + e y i = a e y i
a + m = anj m
a + = a
a + y = a y
a + = ap
a + m = am m
a + = av
i + = ik
i + m = i m
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
p 4 i l 4 (u ir μn e y)  61

i + e = i e
i + m = inj m
i + = i
i + i = i i
i + = ip
i + i = im i
i + m = iv m

iv sus iR m e L .

u + k m = up k m

4.1.2 i e i e enνm i e l i
e i μ l e y in
i e i e enνm i e l i e i μ l e y
in m i e e y m a e y i d k m.

e k d :
e + l = ek l
e + m = e m
e + m = e m
e + n = enj n
e + iz = e iz
e + L = e L
e + k m = ep k m
e + m = em m
e + = ev

4.1.3 i e i a, i, u, e enνm d
e l i e l i e i
μ l e y in
i e i a, i, u, e enνm d e l i e l
i e i μ l e y in i il e y n m;
e y n .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


62  p 4 i l 4 (u ir μn e y)

e k d L:
a + = av
i + = iv
u + = uv
e + = ev

e i μ d n μn r
u i m μm ey in v m
i in a m k il d
in μm n l e i
n l 163

( )
e i - e i e l
μ d n μn r - n d n (a,i,u) μn r
u i m - u ir e m (u ir e il e m
e l m)
μm - μm
ey in - in
v m - svs enνm e y m
i in a m - i e ye L l
ame ye m
k il d in - e y il d m.
μm - e
n l e i - n μ m.

e i
e i , a, i, u, enνm n d e in μn r
u i m e ye m r l i il e y
n m. i in s s m n m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i l 4 (u ir μn e y)  63

4.1.4 i e i R i i e i
μ l m in

i e i R i i e i μ l m in
u m e o i μm n ip m.

i + = i i
i +
i + + u +
i + + + u m e m
i + + i + i m n i L
i + i +
i i

i enνm e l R i il μ L . aq
u ire rk R i m. iv R i in μn il
e m e l in (e R L me ) R i il
uL u m i i i m.

4.1.5 i e i μR i i e i
μ l m in

i e i μR i i e i μ l m in
u m e m m i l p m.

e k d : +

4.1.6 i e i i i il u i m e i μ il
e l i μm i i μm in a e o
i μm a l i l yp m.

e k d :
+ i = i
e L + y = e L y

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


64  p 4 i l 4 (u ir μn e y)

o i + m = o i m
e L i + = e L i
+ iR n = iR n

4.1.7 i e i eνm e o e i
al R u ir e y e o
e i e i μ l nj, , m
enνm e l i e y in e i μ l
e l i m i m.

e k d :
+ μ m = mμ m
+ m = m
+ d = d
+ m = m m
+ e iz = e i iz

a i e
i i i il u ir e i μ il l i m
ev e R L r in en i ip rp m.
i e i m e i m r in e i l p
r in al i p d p r in en
e m m i e i m e i m r in e
od a in en il e L k .

4.1.8 i e i i i il u ir e i μ il
l i m

i e i i i il u ir , e i μ il l i m in
i l p m en e i i. a m ip e y
e il i l p m.

e k d L :
i
i y
e i
i r

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i l 4 (u ir μn e y)  65

i
e y

R
Νm e k d il i e i e y en il
e L m. iv i e i e i u ir
R ke N e i μ l l i i l i l p
m.

i i i k
1. i e i e i a ne rk
R i i l e i μ l l i i p in
d m i i m.

e k d L:
k i i
k p e i
k
i i
d i
e k

e e y il i i en e i i. l, i e i
ne rk R i i p in d m i i m. e y, R
e rk R i i l i l p m.

e k d L:
- e ne rk R i m (i l r i)
r - i e rk R i m (i l r i)
i - u ir e rk R i m (i l r i)
iR - e le rk R i m (i l r i)
eq e i - y e rk R i m (i l r i)

2. i e i e o e i in e y e
i l i i il i i i .

e k d :
+ i = p i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


66  p 4 i l 4 (u ir μn e y)

+ i = k i

ip :
u i r u ire y e o e i k p
in l i m in i l r in .

e k d L:
i i
e
i

3. μ e i m a e e m a
e e R L i e i i k m e y e il
e i μ l l i m in l i m i i .

e k d L:
y = p y
i e i = i p e i

i i R i i e e y e il i i
i l p m en a i m. i ip id i il i
i m μ i .

e i 4.2

a. i e i a, i, u eνm d e l μn e y l
ev m?
. i e i a, i, u, e enνm d e l
i e l i e i μ l e y in ev
m?
i. μn e l i e y in ev m?

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i l 4 (u ir μn e y)  67

4.2 R u il r i

4.2.1 i N m R u R i
i e i μn l i m in

i N m R u R i i e i μn l i m in
l i m i m.

e k d :
i i L
d k d n
d n
r n
N i p r n

4.2.2 i N m R e il i e i μn
l i m in

i N m R e il i e i μn l i m in
i l m.

e k d :
i n
p id n
i n
i i i L

ip :
i N m R e i m i e i
ne rk R i i l i i m en il
e L k .

e k d :
e k p i n
k k e n
p e y n

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


68  p 4 i l 4 (u ir μn e y)

e k i n
d p d n

il e L k 1
ne r al R k R i L i e i aq
i N m R e i p in i l p m.

e k d L:
e R n e le rk R i m
N d r L e ne rk R i m
r i n i e rk R i m
eq e d r y e rk R i m
μ e d r u ir e rk R i m

il e L k 2
i N m R e il u i r
u ire y e o e i i i oe o
e ik p in l i m in i i i .

e k d :
ke n
k e n
p i n
p i n

i n eνm e il i i il . m,
r u ire y e L .

il e L k 3
i N m R e il i e i i il
e l i p in a m u u i R il
e N k l e i μ l l i m i i m.

e k d L:
k n
e k d n

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i l 4 (u ir μn e y)  69

i e i i il iνm a u u ir R il
il e il l i m i .

e k d L:
i
r ke N r.
i i i r

i N m R e il i e i e e l
e m i i a n in l i m in i l p
m.

e k d L:
e L
i r
e r

i N m R e il i e i e e l
il e i a n in l i m in i i m.

e k d :
i k e N r
p i
i p i n

4.2.3 n m R u ( i e i u ir) μn
e y ( l i m) in
n m R u L l, n, o , , u n i m.
i R L o R m i i N u u ir R p
e R L . i i N u a n μn e y in ip
l i m in i l p m.

e k d L :
ie y
e e z
e i e i i r
an m
a i N p
y
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
70  p 4 i l 4 (u ir μn e y)

4.2.4 n m R u ( i e i u ir) μn
e y in ( l i m in)

n m R u L , e , d i m. i R L
, e d i e L l m. i n u
u i il μ in en ik k . i i il u ir μn
e y in ev m en m N .

R N el n m R u a n μn e y in
ip l i m in i i m.

e k d :
k p e L i
k p l e
e N in e d i n
k e y n

4.2.5 m R u ( i e i u ir) μn
e y in ( l i m in)

m R u L il, in, in , i i . i R L
in , i i e l L m. R N R L in
R m i i d u ir e N L . a R in μn
e y in a m ip l i m in i l p m.

e k d L:
d i e n n
i in e d .

4.2.6 m R u ( i e i u ir) μn
e y in ( l i m in)

m R u a , , a, u i
i in . i R L u en e l m. R Νm
n u u ir R k e N L en i k

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i l 4 (u ir μn e y)  71

ik k . a n u in inν e y in
i l p m.

e k d L :
u
e N i r
i i l
e
m i
a e n

4.2.7 m R u ( i e i u ir) μn
e y in ( l i m in)

m R u il, N, i m e p e k
ip i p i . i n e y k e N L . e ,
u ir μn e y R ip m R e il e m
il en ile L k .

4.2.8 ed m R u ( i e i u ir) μn
e y in ( l i m in)

ed m R i i R . i i R a p R p
n i . iv a k in e e m m i R
e m o i k d l a p k m. av il
ed m R il i e i , μ i o i il a l
a n μn l i m in i l p r N i m.

e k d L:
aN r
e y
N L
i m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


72  p 4 i l 4 (u ir μn e y)

i l iνm i i iνm in u irμn


i m i n
( n l)

n l 165

i e y R e i ed m R
i e i u ir a n μn e y μ l e i
e R L ev r in e p r m.

e i 4.3

a. e y e il i e i u ir μn l i m in ev
m?
. i N m R e il i e i u ir μn l i m
in ev m?
i. m R e il i e i u ir μn l i m in
ev m?

4.3 e i e r - e i
e r il u ir μn e y r l
i i, e i e il i e i u i e i
μ l e y in e R L ev r in en rp m.

4.3.1 i μR e il u ir μn e y in
i μR e il u ir μn e y in i l yp m.
e k d L:
i i i
u i m
il
i
i e iz
r

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i l 4 (u ir μn e y)  73

e R
i
u k p d d m

ip :
ne rk R i iR p in i i m en R
r i k i m. l, i μR ne rk R i
i m a l i i p in i l p r in .

e k d :
m i
i i i
u i
e i

4.3.2 i e e il u ir μn e y in
i e e il u ir μn e y in i l p r in
i p in en i e i in n p e
a in . i e i ne rk R i i a n μn
e i l i il e i l i i i . i
R i k p in i l p r in .
ne rk R i i e iR p in i i i .

e k d L:
e p r n
e k e n
r p
e ne rk R i in in i l m.

e k d L:
e n
i i e n r
e r e n n
e N e n n
N e N n
e n r n
μ n r

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


74  p 4 i l 4 (u ir μn e y)

i e rk R i in in i l m.

e k d L:
e y e N
e y e N r

u ir e rk R i in in i l m.

e k d L:
e e N r
a N r
u r n
r n

i e L a R il μ m uN . a R
i e k p in l i m in i i in .

e k d L:
rk + r = rk p r
e k + e n r = e k e n r
k + r r = k p r r
e y + i r = e y k i r
+ r = p r

i R i e k p in l i m in i i in .

e k d L:
+ i r = p i r
+ i r = p i r
+ i i = p i i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i l 4 (u ir μn e y)  75

4.3.3 e e e il u ir μn e y in
e e e il u ir μn l i m in i l m.

e k d L:
i + = i
u + = u
+ d = d
r + N = r N
i + ir = i ir
μ + m = μ m
d + m = d m
e y + = e y

e y i enνm i e m p
e ie m μR n u
aq i p n am μn i l
n l 167

4.3.4 i e l e il u ir μn e y in
i e l l p m. ove k m ove i
u ir μn e y in e R L r in .

a, i, u eνm d e R in μn ses eνm


i i e l in μn e y in a e y e m m
i k μ in .

e k d L:
a + l = ak l
a + m = a m
a + m = am m

i + d = i d
i + = i
i + = im
e + d i = ek d i
e + i m = e i m
e + m = em m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


76  p 4 i l 4 (u ir μn e y)

4.3.5 u i e l e il u ir μn e y in
u i e l r i o i ik L a il e
i r in r. n r k m
k e L N m e p i k in r.

e k d :
+ i n = p i n
i + = i

4.3.6 a k e il u ir μn e y in
a k e il u ir μn e y in i l p r in .

e k d :
m m
i i i i

4.3.7 i e il u ir μn e y in
i e il u ir μn e y in i l p m.

e k d :
l

e L

4.3.8 N e il u ir μn e y in
N e il u ir μn e y in e m m i l p
r μ in . ( u ir μn e l i e y in)

e k d :

i
e
m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i l 4 (u ir μn e y)  77

iR i i il i e L n i i p m uN .

e k d :
e
e r
n

4.3.9 u e il u ir μn e y in
u e il u ir μn e y in e m m i i i .
(u ir μn l i il e in e l in)

e k d :
N k n m
k N
μ p l

u ir μn e l i m in i l m.

e k d :
μ m
μ

4.3.10 um e il u ir μn e y in
um e il u ir μn e y in e m m i l m.

e k d L:
e
i l
l

i il m u ir μn e y in e R L ev r in
en r m. a m ip e i e il u ir μn
e y in i R i m e i e il a ν i
R i m a i m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


78  p 4 i l 4 (u ir μn e y)

e i 4.4

a. e y e il i e i u ir e N e i
μ il e y in ev m?
. i e il u ir μn e y in ev m?

• u ir μn e y l en i u ir e in μn e y
m u ir o i in μn e y m a m.
• i e i a, i, u eνm d e l μn i
e e y m a e y i d k m.
• i e i e enνm i e l i e i μ l
e y in m i e e y m a e y
i d k m.
• i e i R i i e i μ l m in
u m e o i μm n ip m.
• i e i μR i i e i μ l m in
u m e m m i l p m.
• i e i eνm e o e i al R
u ir e y e o e i e i μ l nj,
, m enνm e l i e y in e i μ l e l i m i m.
• i e i e i a ne rk
R i i l e i μ l l i i p in
d m i i m.
• i e i e o e i in e y e
i l i i il i i m.
• u i r u ire y e o e i k p
in l i m in i l r in .
• i N m R u R i i e i μn l i m
in l i m i m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 4 i l 4 (u ir μn e y)  79

• i N m R e il i e i μn l i m in
i l m.
• i N m R e il u i r
u ire y e o e i i i oe o
e ik p in l i m in i i m.
• i N m R e il i e i i il
e l i p in a m u u i R il
e N k l e i μ l l i m i i m.
• i e i i il iνm a u u ir R il
il e il l i m i .
• i N m R e il i e i e
e l e m i i a n in l i m in
i l p m.
• i N m R e il i e i e
e l k il e i a n in l i m in i
i m.
• el n m R u a n μn e y in
ip l i m in i i m.
• i μR e il u ir μn e y in i l yp m.
• i e i ne rk R i i a n μn
e i l i il e i l i i i .
• e ne rk R i in in i l m.
• i e rk R i in in i l m.
• u ir e rk R i in in i l m.
• a R i e k p in l i m in i
i in .
• i R i e k p inνm l i m in i
i in .
• e e e il u ir μn l i m in i l m.
• u i e l r i o i ik L a il . e , n r
k m k e L N m.
• a k e il u ir μn e y in i l p r in .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


80  p 4 i l 4 (u ir μn e y)

• i e il u ir μn e y in i l p
r in . N e il u ir μn e y in e m m
i l p r μ in . iR i i il
i e L n i i p m uN .
• u e
il u ir μn e y in e m m
i i in . (u ir μn l i il e in e l in)
u ir μn e l i m in i l m.
• um e il u ir μn e y in e m m i l m.

R i m i i i k
R e l i m
u R e
μR i m i i m
l i m R e r
i μR e r

• r, a. i. (2007). l iz N ?
e n : i i m.
• i i r, . i k i k m - 3 i l
e n : N p n ip m.
• i n, . e l p i μm n m: e n 600030:
a i m.
• p r, . i R iz i k m. e n 600014:
iz N ip m.
• i i, . e l p i m s rk e i u .
ip m: e n .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  i l 5
(e y μn
5 e y)
R l :
ip i ik L L,
a. r i il e y μn e y in e R L m
i i p R i a i i p e R i k r;
. r i il e y μn e y in e R L m
i i p R i a i i p e R p e R i p
r i e r;
i. R in μn e y in i m r i a i
n r;
. , , , , R in μn e y in i m
r i a i n r; R m
u. e y μn e y m r i i i L R i n l
R k in a iμ a i i p e R p n r.

 a iμ m
ip il i e i e y e i μ l e y
in ev m en rp m. a il μ il i e i R il
m e ye p R ip rp m. a n in r, e i
μ il eve e ye L in en rp m. i ,
e y p rp m. a n in r R in μn e y
in ev r i en rp m. a , R in
μn e y r i R ip rp m. i i , , , R
μn e y r i R ip rp m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


82  p 5 i l 5 (e y μn e y)

e i 5.1

a. e ye L e ? a e p m?
. e y en l en ?

5.1 e y μn e y 1

e y μn e y

n l i m i i l i m e l i m

N > d

m >

l > R / n

L > d / N

n > R

m 5.1: e y μn e y L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 i l 5 (e y μn e y)  83

ip r i R i m i i p rk m μn i e i R il
eve e y e L in en rp m. ie d e y
e m i e i in R il il en m a m
a i .

e l i m
(N,m,n -
i e i )

i e i
R il m
e ye L

l i m
i i m ( i e i
(y,r,l,L,z - R il
i e i il )
)

l i il k, , d, , p,R i e y e
i e i in R il il . e l i il N, m, n i n
e y e i e i in R il p rk i m.

i i il y, r, l, z, L i e y e ik il
i e i in R il p rk i m.

e l i il n e y m i i il e y m
e m ed e y i e i in R il in .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


84  p 5 i l 5 (e y μn e y)

a , e i μ il eve e y e L in en
rp m. l i il k, , , p i n e y e ik
μ il in . e l i il nj, , m, i n e y
e ik μ il in . i i il y, r, l, v, i n
e L l n iνm l R m r i e iμ l
iz n . a i e i e R i k m. ,
i i il y, v i i N e e ik μ il
in . , e m on e y e ik μ il
in .

e r e l R μn, m o ad u k ik
e L m.

i e i R e y L e i μ l e y L
N k
m
y nj
r
l
z p
L m
n y
v

i i ove e y in i m e e k d in
e N r i in R m R y m.

5.1.1 R in μn e y
μ il s R p r is R i a i m. s R p r is R i
n l i μ il rp m.

l i m d m i in
i l m R k al ik
a e y iνm i l m .
( n l 209)

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 i l 5 (e y μn e y)  85

- e y R e R L
l i m - l i m
m - d R i i m
i in - l i m ir i e y L in
(e l i m R m i i e y L in)
i l m - i l p m.
R k - R p r i il
al ik - al ip r i il
a e y iνm - el e y iνm
i l m - i l p m

R Νm i in i m e i e L m e y i
ove n p rp m:

e y R e R L μn l i m in i e i R in
e y isNs R m sns i sds R m sRs i i m.
i m e i e L m μ l e y i sNs, sds i i m
en . a m e ? R p r i il.

e k d L:
N + = d
N + m = d m
N + N m = d N m
N + = d
N + = d
N + i = d i

R il sNs μn l i m al e l i μm i i μm in
i l m.

e d L:
N + = N
N + = N
N + m = N m
N + = N
N + i = N i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


86  p 5 i l 5 (e y μn e y)

al i il e y L m i l p m.

e k d L:
N + e i = N e i
N + d = N d
N + i = N i
e N + z i L = e N z i L
N + = N
N + = N

a e yμn e y L in el e r i m
i l p m.

e k d L:
N + e iz = N e iz
N + μ i = N μ i
N + k m = N k m

ik i r e y i e i e i μ il
m in i e i R e y ap i k e i μ l
m el e r i m i i m.

iN + = iN

R Νm i e i in sNs a n μn m L . a
me i e i in sNs ap i k e i
μ i s s > sN s i i iN e iR .

m i e k d L:
N + y = N y
N + r = N r
N + R m = N R m
N + i = N i
e N + m = e N m

i e r al i N R m R d
e R e l i e i e i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 i l 5 (e y μn e y)  87

μ l il in a m i i m. i e i R
m e m. iq el e r k m e m.

i e r μn m.

e k d L:
N + y = y
N + =
N + in = in

i N R m R d e R e l μn m

e k d :

N + i n = i n

L
N e N enνm e pe r k p in l i m l e
e i m m i i il .

e k d L:
e N + i = e N i
N + i m = N i m
e N + = e N
e N + m = e N m

ed enνm e il m eN en e l e i μ l
l i me , m i i .

e k d L:
eN + n = eN n
eN + N = eN N

e i μ il , , L , i e i R m
eve v i il i i , av v i il e y
m, m i i m. m i i
e i μ l μm i i i m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


88  p 5 i l 5 (e y μn e y)

e k d L:
N + = d
N + = d

i e i R m, e i μ il , , L ,
eve v i il s s i i l i l y i k
av v i il s s m e i μ y m, s s y
l i l y i k m. l, e i μ l s s m d m
y i i i m.

e d L:
N + m = N m
N+ = N
eN + L = eN L
iN + L = iN L
N + = N

e i 5.2

a. i e ik R e y L ?
. e i μ il m e ye L ?
i. e y R e R L μn l i m in R m
r i

5.2 e y μn e y 2

5.2.1 R in μn e y in

s s m i e i i e i μ l e y in e
r i R L R in e i ip rp m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 i l 5 (e y μn e y)  89

a. μ il, s s m i e i i e i μ l s s
e y in e r i R L R in en
rp m.
in m e k d k i L
m + m = m
m + m = m
m + i m = i m
m + i m = i m
m + m = m
m + d m = d m

e , m i e i i e i μ l e y
in i e i R in m e i .

. s s m i e i i e i μ l s s e y
in R N i i m e i .

e k d L:
m + R m = R m
m + =
il m + = il
m + iz i = iz i
i k i m + = i k i
i m + N = i N

ip 1
m, em, m, m, um μ i e R in μn m in s s
e y e l r in .

e k d L:
m + L = m L
em + k L = em k L
m + = m
um + = um

ip 2
m, em, m, m, um μ i e R in μn e y L
in e i R e y, , e y i i
i in .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


90  p 5 i l 5 (e y μn e y)

e k d L:
m + i = nj i
em + m = enj m
m + m = nj m
em + m = e m
m + m = m
um + m = u m

i. s s m i e i i e i μ l s s e y
in e m m s s m e p rk i m.

e k d L:
m + r = r
m + L = L
m + y = y

ip :
iR i i il m i e i i e i
μ l e y in i l p r k N i m.

e d Lk
e l m + = e l m (e e e r)
m + i n = m i n (2- m R e )
i m + L = i m L (e y e r)

. s s R in μn l i m in s s m u ir y in
l i m i r in .

e k d L:
m + i = k i
i m + m = i m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 i l 5 (e y μn e y)  91

5.2.2 , , R in μn e y in

, , μn rk , , , al i
i l m i m m; R
i m i u z m i i l.

( n l : 224)

, , en e y i i il e N e R in μn , , ,
in al ip r i il i l m i m m. R p
r i il l i νm e l i νm i m, av i
i R i m i i m.

al i il i l r i

e k d L:
y + e = y e
r + i i = r i i
z + e i = z e i
y + m = y m
e y + n = e y n

al i il l i m i l

e k d L:
r + l = rk l
r + m = rp m

R il l i m e l i m i l; i u z l

e k d :
y + d = yk d
r + l = rk l
y + l = y l, yk l
r + = r , rk
iz + = izk , iz
z + i = z i , zk i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


92  p 5 i l 5 (e y μn e y)

e i 5.3

a) R in μn e y in e r i R L
R in ?
) in m e R p r i e i i i .
i) m + i
ii) m + i

5.3 e yμn e y 3

5.3.1 R p r i

n l R p Nr i R ik m e i i in :

R il m al i
a R u z m i i me i
in m i in i l m
m i i νm en .
( n l : 227)

i k m
i N e y m i in R il m
m m m i i m. al ip r i il a m
i i m i l m u z m.

i p r i i m e l i m e i μ in
e y e y m e y e y m i i
m. i i e y in i l p m.

R p r i il in m i i p rk i m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 i l 5 (e y μn e y)  93

e k d L:
l + e = Re
e l + r = e R r
μL + r = μd r
μL + k = μd k

L l i m me R il s s
m s s m s s m s s m i i r .

al ip r i il i i m i l m r .

e k d L
l + e i = l e i / Re i
μL + i i = μL i i / μd i i

μn e l i m in

e k d L:
l + = n
l + e i = ne i
l + e i = ne i
L + μ = Nμ
μL + μ i = μNμ i

R Νm e k d in i μn e l i m
in m m m m i i L k
μ i .

μn i i m in

e k d L :
il + m = il m
L + = L
l + i i = l i i
L + m = L m

i i i m i i m me i l p r

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


94  p 5 i l 5 (e y μn e y)

5.3.2 R in μn e y in

i e i e i μ l in el
e r i m i l p m.

e k d L:
e n + l = e n l
e n + = e n
n + i = n i
n + i i = n i i
n + e i = ne i
e n + i = e n i

i e i e i μ l e l i i m
al m in el e r i m i l p m.

e k d L:
e n + m = e n m
e in + iz n = e in iz n
e n + m = e n m
n + m = n m
en + = en
e n + = e n

ik il r m μn m in i e i m ap
i k e i m i i i i m. el e r i m
i i p i .

e k d L:
n + i = n i
e n + m = e n m
e n + = e n
en + m = en m
n + k = n k

i e r s s m μn s s m i N R m
R d e e l R s s m μn s s m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 i l 5 (e y μn e y)  95

e i μ l m el e r i m i i
i e i R μm e m.

e k d L:
n + i = i ( i e i R m e d )
n + n = n

i e i i i il m e i μ l l i i p in
e i e i R m i i m.

e k d L:
e n + iN m = e R iN m
e n + i = e R i
e n + k m = e R k m
μn + i p = μR i p
n + m = R m

i i i k L
R Νm i ik a m p in .

e k d L
n + m = n m
n + z = n z
n + = n
n + = n
n + i = n i
n + e m = n e m

an, in, n, n, n i i i L s s m, e i μ l
l i in μn s s y i i i l p r in .

e k d L:
on n + e l = on n e l
N in + i i = N in i i
μl in + r = μl in r
i n + m = i n m
e R l n + iL = e R l n iL

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


96  p 5 i l 5 (e y μn e y)

ip
i e i i i il s s m e i μ l l i
i p in e i e i R s m s s i i m
e p r m. e i μ l s s i p in r i il
m i R L i z k μ i .

e k d
e n + i = e R i

R Νm e k d i sns μn m in sns > sRs


e i in s s μm s s i i k μ i .

m i e d L:
e n + r = e R r
e n + r = e R r
e n + i = e R i
e n + = e R

i il m e y μn e y in e R L ev r in
en r m. a m ip N, m, y, r, z, l, L, n i
e in μn e y in ev m e p r m. N > d,
m > , l> n / R, L > d / N, n > R i e i R e y L
e i e yμn i i l a k N m.

e i 5.4
in m e R p r i e i i i .
a. e n + μd
. N +
i. n + p
. l + k m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 i l 5 (e y μn e y)  97

• l i il k, , d, , p, R i e y e
i e i in R il il .
• e l i il N, m, n i n e y e
i e i in R il m.
• i i il y, r, l, z, L i e y e
i e i in R il m.
• l i il k, , , p i n e y e ik μ il
in .
• e l i il nj, , m, i n e y e ik μ il
in .
• i i il y, r, l, v, i n e L l
n iνm sls R m srs i e iμ l iz
n .
• R il sNs μn l i m al e l i μm i i μm
i l m.
• al i il e y L m i l p m.
• a e yμn e y L in el
e r i m i l p m.
• N e N enνm e pe r k p in l i m l
e e i m m s s i i il .
• ed enνm e il m eN en e l e i μ l
l i me , s s m s s i i .
• s s m i e i i e i μ l e y in
i e i R in s s m e i .
• m, em, m, m, um μ i e R in μn s s m in s s
e y e l r in .
• m, em, m, m, um μ i e R in μn e y L
in e i R s s e y s s s s e y i i
i in

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


98  p 5 i l 5 (e y μn e y)

• s s m i e i i e i μ l s s e y
in e m m s s m e p rk i m.
• iR i i il s s m i e i i e i
μ l s s e y in i l p r k N i m
• s s R in μn l i m in s s m u ir y in
l i m ik p r in .
• , , en e y i i il e N e R in μn , ,
, in al ip r i il i l m i m m.
• R p r i il l i νm e l i νm i m,
av i i R i m i i m.
• s s s s i N e y m i in R il s s
m s s m s s m s s m i i m.
al ip r i il a m i i m i l m u z
m.
• i p r i i m e l i m e i μ in s s
e y s s e y m s e y s s e y m i i
m. i i e y in i l p m.
• i e i s s e i μ l s s in
el e r i m i l p m.
• i e i s s e i μ l e l i i s s
m al s s m in el e r i m i l p
m.
• ik il r s s m μn s s m in i e i s s m
ap i k e i s s m s s i i i i m.
• i e i i i il s s m e i μ l l i
i p in e i e i R s s m s s i i m.
• an, in, n, n, n i i i L s s m, e i
μ l l i in μn s s y i i i l p
r in .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 5 i l 5 (e y μn e y)  99

al i i l r i
l i m e l i m
R i i m
e y ik il
i e i u z

• p e d r . iz iR m μ . e n .
• L. (2000). a i ke . e n : μl
i m.
• n. k L. m: e n .
• i m m iL , . u. (1991). e l p i m e i m
i m m. e n : μl i m.
• μ r. (1993). iz i k m (i k k m).
e n : μl i m.
• i n. (1983). e l p i μm n m. e n a i m
• i, i. (2004). iz i k i k i a iμ m.
p i rS: e n .
• i r, . (1991). i k i k m ( i l).
e n : S r i m.
• il i, . (2003). n l ( μm u m). e n :
i p i rS.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  i l 6
( ip id
6 e R in
r i)
R l :
ip i ik L L,
a. i l i i il i d p R i a i i p
e R i k r;
. i l i i il i d p R i a i i p
e R e Re r ip i in i e r;
i. i pe r
p r
8i R: i a i
in l r;
. eNΝp e r r i R i a i n r; R m
u. i l i i p R i n l R k in a iμ
a i i p e R i k ip r.

 a iμ m

μ il
m ip id i e R k p in i i il en p
rp m. a il pe r μn l i m r l R i y m.
i n enνm e ik i p i i y m. a
i pe r r i i i y m. a n in r eNΝpe r
r i p R i i i p rp m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)  101

e i 6.1

pe r L m i L ev r in ?

6.1 ip id i e R k p in i
i il
e R r i in i il k iR i e R L
r k μ in . n, m, n e R L R
e R n i in e e v i e p m
aν il rk i m. i e R il e r i
R L R in en i a i il rp m.

6.1.1 pe r μn l i m r l

pe r L R d i il r in . pe r L r i
R i n r in R il iv i r:

pe r μn r i e l e
pe mu R i .
( n l 166)

e Re L
pe r μn r - i pe r k μn
i e l e - e i l i k i i
e le
pe m u - m u m
R i . - R p r i il

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


102  p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)

e i
i pe r k μn l i m in e i l i k
i i e l i e R p r i il m i
uL .
u ir R in μn l i m in l i m i N e
i i. iv i ik a l i i il pe r k
μn l l i m in a R u i i e l i m i
e i p i i p i ..

e k d L:
+ ir = ir
+ = m
+ i = i

6.1.2 e enνm pe r μn y l

e eνm pe r μn y enνm e l in i e i in
μ e N , R ir e y i s s e d p m.

e k d :

e + y

+ y

+ y

R :

e N R ir e y e m y in.
( n l 187)

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)  103

e Re L :
e - e enνm pe r (e n k ip )
N - μ l e N
R ir e y - R il uL s s enνm u ire y
e m - e d p m
y in - y enνm e l e i in

6.1.3 enνm e l in μn l i m

enνm e r e l in μn l i m in e i ip e i
l i m i i le iνm a R i e l i m i m
r N .

+ e = e
+ e = nje
+ =
+ = m

n l R :
pe r μni e n m n m

e Re L:
pe r μn - eνm e r e l μn
i e n m - l i iR i i e l i μm
n m - i m.

i k m:
i e n m n m e um il l i m
e i ip k p n m en m l .

6.1.4 en R i p i i

enνm e r e l in μn e enνm e r m
e in R p r i il l i m i m.

+ e = ke

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


104  p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)

enνm e l in μn l i m in i i il
i e i R m e d samsenνm i e R p m.

e k d :
+ y = y
+ y
n + y ( e i )
n + am + y (am i e i )
+ m + y (m > , in i m ) y
+ e iL = nje iL
+ e iL
n + e iL ( e i )
n + am + e iL (am i e i )
+ m + e iL (m > nj, i i m nj) nje iL

+ =
+
n + ( e i )
n + am + (am i e i )
+ m + (m > , in i m )

+ m = m m
+ m
n + m ( e i )
n + am + m (am i e i )
+ m + m ( in i m e sms ap in )
m m

s i Ls enνm e r in e l i m i ,
i e i R m e d sams i e R m.

+ i L = i L, i L
+ i L = i L (i l i m i L )

+i L = i L
+i L
n + i L ( e i )
n + am + i L (am i e i )
+ m + i L ( in i m e m > i i L )
i L
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)  105

sad s eνm e r in i e i R m e d ,
e i a m y N m.

+ ad = d
+ ad - n + ad ( e i )
n + d ( e i μ l N ; a m
N )
+ d (n + r e ) d

n l R
μn e in i m i in
y amμm i L in u z m
ad in e d L m R ( n l 203)

e Re L
μn - eνm e l μn
e in - e eνme l in
i m - i m ( m i m)
i in - l i m l
y - m e d
amμm - am i p e m
i L in - i L eνm e l r l
u z m - i m, y am i p e R
i R i l
ad in - ad eνm e l in
e d - m e d
a L m - e i a m y m
R - R p r i il.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


106  p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)

6.1.5 i enνm e ik i p i i

p i μni e n m n m
( n l 175)

e Re L
a L on i i eνm pe r μn l i m in
e i ip l i m n m. iR i i il l i iR
i e l i μm i m.

e k d L:
i + i = i i
i + = inj
i + ir = i ir
i + i m = im i m

e iνm i k i i r L l i m i e i p
en in r. av i i e i l,

i + i = ik i
i + = i
i + ir = i ir
i + i m = ip i m

e p m.

m i i il i y, i m m e am i e R m
r k μ i .

6.1.6 n enνm e ik i p i i

n enνm e l in μn al i, R i i p
r i i m i e y m me i l p m.

al ip r i:
e k d :
n + iN m = n iN m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)  107

n + n = n n
n + = n

R p r i:
e k d :
n + = n
n + = n
n + p = n p

e l i in μn i l p r l l, i e i R
e y e d p r m uN .

n + e i = ne i (i l )
e i e i i i m r L . ( m e d L )
n + r = n r (i l )
r ( m e d L )

l i m me i l p r n i i e i
e d e i l i m i m l i iR i e l i m
i m r l uN .

e k d : n + m = n m , k m

e n i il v i i p r N .i il
μk i e y i e in n m i p r i
p in .

e k d : n + m = n m, k m, m

e i 6.2

in m e R p r ie i r i in R m
R i i i .
a. n + iN m
. + m
i. + e

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


108  p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)

6.2 i pe r r i
i p r i R i n l m R μ il rp m.

i e i m i m in
i R ire y ve R m
m i i m i .
( n l 186)

e Re L
i e - i pe r
i m - i pe r m
i m - i e r e R m
in - e i r l
i R ire y - i e i in R il uL u ir e y
ve R - a R μn uL sks enνm e ye m
m - i i m al e m
m - u ir e y e d in iR m sRs
e ye
- ,
i i m m - i i m m.

i k m:
i pe r i pe r m i e r m
me i e i in R il uL u ire y m, a R
μn uL sks en e ye m e m. R ire y e d in
iR m e y e y e y i i m.

i pe i pe r me i e i y iR
k m e R en ip i k . i pe i e r L
me iv il .

e k d L:
k + i k = i k
k + R = R

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)  109

R Νm e d k il i pe r i pe r m i
e r m me i e i in R il uL u ire y
a s s, R m a R μn uL sks en e ye m
e k μ i ?

a e k d p rp m:
e R + i k = e n i k
e R + R = e n R

R Νm e k d il R m R m ? i i en
e l i ?

i pe r i pe r m i e r m
me i e i in R il uL u ire y m, a R μn
uL sks en e ye m e m. R ir e y e d in iR m
e y e y e y i i m.

R Νm e k d il R il uL u ire y aq s s
e d . a n in se Rs en i e i iR i . R i i in
R ire y e d in iR m e y e y
e y i i N m.

a n e R > e n i
, e R + i k en e n i k en i i m
e k in .

m i e k d p rp m.
k + i = i
k + i = i
k + =
k + m = m

k + i = i
k + =
k + =
k + i = i
k + =

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


110  p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)

R
Νm e k d L el m i pe r i e r L
me i e i in R il uL u ire y m, a R
μn uL sks en e ye m e m en R i .

a m e k d L e R i en μ in ?

e R + i = e n i
e R + m = e n m
e R + l = e n l
e R + = e n
e R + d = e n d

i : a m R ir e y e d in iR m e y
e y e y i i m en R i e k d L.

iR :
i k eνm i p e r μn i e r L in k m l
R N e k d L n i e i in R il uL
u ire y m, a R μn uL sks en e ye m e m.
in enj i L i en e l il uL a m e d μ l
N r in .

e k d L:
i k + i = z i
i k + l = zk l
i k + i = z i
i k + = z

e i 6.3

in m e R p r ie i r i in R m
R i i i .
a. k +
. e R + i
i. i k + i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)  111

6.3 eNΝpe r r i

eNΝpe r r i R i i k l L en in
en rp m.

eN i a m i m ey in
on μ l ed m eNΝL
μ l e Nμ l n
z m zal R in
R ir e y m n u i m
m R i en r r. ( n l 188)

e Re L
eN i (eN+ i ) - eNΝpe m i pe m
a m - a pe m
i m - i e r L
ey in - e i l
on μ l - on μ
ed m - ed
eNΝL - eNΝpe r L
μ l e N - μ il uL on i N
μ l - e i μ il uL Re L
e de i i m
n z m - n , , i
eNΝpe r in μ l e i
e de L Re
i i m.
zal R in - m m al R
eNΝpe r in
R ir e y m - R u ir e y m
n u i m - en n R il uL sus eνm
u i m
m - e m.
R i - R i il
en r r - en r r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


112  p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)

i k m:
eNΝp e r, i pe r, a pe r, R m i e r L
e i i e i on μ l ed uL
eNΝpe r L on , i N , i eN il uL μ l
il m. n , , i eNΝp e r in μ il
uL e de L Re i i m. m m
al (on , i N , n , n , , ed i )
eN in R il uL u ire y e m. enνm
eNΝpe in Re i s s il uL u ir (u m) e m.

p d eNΝpe r in r i R i k
N e in on μ l ed L eN L μ l
N m, R ire y e d m, μ l i m, R ir e y il uL
u ir e d m m e m.

6.3.1 on i N en R in r i

on n L i
i N n oR u ir uv
( n l 189 )

e Re L :
on n L i - on eνm e l il uL sns
-
i N n oR - i N eνm e l il uL il
u ir uv - uL a m u .

i k m:
on eνm e l il uL sns i i i N eνm
e l il uL il uL a m u m.

e k d L:
on + = o
on + i = o i
on + = o

i N + nj = i nj

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)  113

i N + i = i i
i N + = i

6.3.2 n en n r i

n n u p i m m m
( n l 190 )

e Re L:
n ν p - n eνm e l il uL u p
a i m - e m
m m- e m i i m

n enνm eNΝpe r e i n me e
i ip R u ir e y e d , sns enνm e ye m e d m,
e i e ye i i m m.

e k d L:
n + i m = i m
n + u =

n + m = μk m
μn + = μ
n + d = μv d

6.3.3 n en n r i

n n e y , , m .
( n l 191)

s n s en eN il uL sns enνm e y s s s s en e y
i i m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


114  p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)

e k d L:
n + i m = i m
n + i = l i

n + i = R i
n + l = R l

n + i = n i
n + i = i

6.3.4 en n r i

e R a m i μm e m ( n l:192)

enνm eNΝpe r e i me R u ir
e y i s s e d , i in e y e i e ye
i i , e i e ye k i e ye i i ,
e d m.
+ n = m n
+ N = nj N

+ = m
+ e i = me i

+ m = m
+ on = e n

+ d = d
+ i m = i m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)  115

6.3.5 ed en n r i

ed n u m v m en ( n l 193)

ed enνm eNΝpe r e i me R ire y


e d , i in e y e y i i m.

e k d L:
ed + = eN
ed + i = eN i
ed + = eN
ed + = eN

6.3.6 on en eN in μn m m

on e m m on in
μn in μ i ove
m i ip q R i v
i i ip e i
( n l 194)

e Re L :
on e - on q enνm eNΝp e n
m m on in - eνm e R L r l
μn in - μnνL i
- e i i i R
μ i - μ e m, i m e m i i
ove - o n
m i i - s s enνm e ye i i
q R i - i e i i L q en k i
v - e n en il uL sns enνm
e ye
i - μ e y m,
e y m
i ip e i - i ip μ m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


116  p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)

i k m:
on q enνm eNΝpe r μn eνm eNΝp
e r L in e i L μ i m e i i k
e L N m.

a n i i e i μ l e i sos en n s s enνm
e ye r se s en k N m. a , q
en k N m.

enj i in se ns en il uL sns enνm e ye
e i en n μn sNs m , i m en n μn sLs
m i ik N m.

e k d 1:
i. on q + > e N ( R m r i R L)
ii. (on q + > on q + > e n q + >
iii. e n + > e N + > e N )

e k d 2:
i. on q + > e L i m ( R m r i R L)
ii. on q + > on q + i m > e n + i m >
iii. e n + i m > e L + i m > e L i m

6.3.7 eνm eNΝpe r on μ l ed


uL eN n m μ

μ i n m eNμ rp in
i e R l y l
e i i i m R m en .
( n l 195)

e Re L
μ i n m eNμ r - on μ l ed uL
eNΝpe r in μn
in i e R - eνm e l in i uL s s
eνm oR
l - e l

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)  117

y l - av i il y e n m
e i i i m - enνm iv i i i m
R m en - e m en r

i k m
on μ l ed uL eNΝpe r in μn eνm
e l in av i e i in i il uL s s eνm
e ye al oR e m. av i il y e
m uN . iv i i i m e ik u i en r.

e k d L:
on + = o (o q )
i N + = i (i q )
n + = μp
n + = R ( R q )
m + = m
+ = a
+ = e (e q )
ed + = eN (eN q )

6.3.8 eνm eNΝpe r μn i


eNΝpe r L

on μ l i m
eN i a m i in in
R ir e ye inνm iR m
R R m on m i .
( n l:197)

e Re L :
on μ l - on μ i
i m - m i μm
eN - i eNΝpe r m
i - i pe r m
a m - a pe r m
i in - i e r m
in R ir e y - enνm e l in R il uL s s

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


118  p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)

enνm u ir e y
e - k i
inνm iR m - av i il in al iR enνm
i
R R m - e R m
on m i . - on m iv

i k m:
on μ i i L eNΝpe r m, i m, ,
i pe r m, a pe r m, i e r m
me enνm e l in R il uL s s enνm
u ir e y e m. av i il in al iR enνm i
i iR R n m. on enνm e l m iv
i p e R m.

e k d L:
+ on = ie n , iRe n
+ n = in n
+ n = i n
+ = i
+ = i
+ = i
+ ed = ie d
on + i m = on i i m, on iR i m

6.3.9 eνm eNΝpe r μn i N

enνm eNΝe r μn i N eνm e l in


i e i i en n R ire y i s s e d i
in s s enνm e ye sns enνm e ye i i m.

+ i N
+ i N
n + i N
n i N

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)  119

6.3.10 on μ i eN L mμn m m μ

on μ l uL eN L mμn m me
i e i in μ l e i R e e l m e m.

u i μ u e l in svs n m. e y μ
u e l in e y i m.

e k d L:
on + on = ove n
i N + i N = iv i N
n + n = μm n
n + n = n n
+ =
+ = av
+ = ev
ed + ed = eve d
+ = p

e i 6.3

in m e R p r ie i r i in R m
R i i i .
a. +
. +
i. n + u l

• pe r L R d i il r in .
• e eνm pe r μn y enνm e l in
i e i in μ e N , R ir e y i s s e d p
m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


120  p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)

• enνm e r e l in μn l i m in e i ip
e i l i m i i le iνm a R i
e l i m i m r N .
• enνm e r e l in μn e enνm e r
m e in R p r i il l i m i m.
• enνm e l in μn l i m in i
i il i e i R m e d samsenνm i
e R p m. sad s eνm e r in i e i
R m e d , e i a m y N m.
• a L on i i eνm pe r μn l i m in
e i ip l i m n m. iR i i il l i iR
i e l i μm i m.
• n enνm e l in μn al i, R i i p
r i i m i e y m me i l p
m.
• l i m me i l p r n i i e i
e d e i l i m i m l i iR i
e l i m i m r l uN .
• i pe i pe r me i e i y iR
k m e R en ip i k . i pe i
e r L me iv il .
• i pe r i pe r m i e r m
me i e i in R il uL u ire y m, a R
μn uL sks en e ye m e m. R ire y e d in
iR m e y e y e y i i m.
• i k eνm i p e r μn i e r L in k m l
i e i in R il uL u ire y m, a R μn uL sks
en e ye m e m. in enj i L i en e l il
uL a m e d μ l N r in .
• n enνm eNΝpe r e i n me e
i ip R u ir e y e d , sns enνm e ye m
e d m, e i e ye i i m m.
• enνm eNΝpe r e i me R
u ir e y i s s e d , i in e y e i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)  121

e ye i i , e i e ye k i
e ye i i , e d m.
• ed enνm eNΝpe r e i me
R ire y e d , i in e y e y i i
m.
• on q enνm eNΝpe r μn eνm eNΝp
e r L in e i L μ i m e i i k
e L N m.
• on μ l ed uL eNΝpe r in μn eνm
e l in av i e i in i il uL s s eνm
e ye al oR e m. av i il y e
m uN . iv i i i m e ik u i en r.
• on μ i i L eNΝpe r m, i m, ,
i pe r m, a pe r m, i e r m
me enνm e l in R il uL s s enνm
u ir e y e m. av i il in al iR enνm i
i iR R n m.
• enνm eNΝpe r μn i N eνm e l in
i e i i en n R ire y i s s e d i
in s s enνm e ye sns enνm e ye i i m.
• on μ l uL eN L mμn m me
i e i in μ l e i R e e l m e m.

pe r pe r
i pe r i
eNΝpe r i i l
R ir i pe r
oR ke m i k l

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


122  p 6 i l 6 ( ip id e R in r i)

• r, a. i. (2007). l iz N ?
e n : i i m.
• i i r, . i k i k m- 3 i l.
e n : N p n ip m.
• i n, . e l p i μm n m. e n 600030:
a i m.
• p r, . i R iz i k m. e n 600014:
iz N ip m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  e ip
r i
7
R l :

ip i ik L L,
a. e p r χ en l en en i e N
k r L;
. rk , , R a i
d i r;
i. e ip r i a i n r; R m
. e i R i n l R in a iμ a i i p
e R i k ip r.

 a iμ m
m μ il e i p R i e i e L m. i , e i
r i p R i y m. a n in r, e i r i il
rk i R i p rp m. a il n i r i
y m. a n in r i p R ip rp m. a il i
i r i i y m. i i i i i R i
y m. a il i i r i i u rk m R i
rp m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


124  p 7 e ip r i

e i 7.1

a. e i en l en ?

e. e
i al i r i R l
e i u i k l en e i m?

i il i p i i m, i L i μ i
i i m i r L i m iz k
id r. a r e i S i m. k i i r in
e i l, a e i en a p r. ame i e R L
i il i e N . i i e i e R il,
e i e R a i m.

e i il u ie p i
; e y μp . u ir e il a,
, i, , u, , , , o, enνm e m,
e ye il , , , , , , , , , , , , , , en
i e m e ik m iz e ik m e
e L. i ir i e d e m e ik
u i i p e L. , , ,e, o enνm e L e i il
il . e , i iz e ik u i i pe L in .

e i i pe e ip m μn r
iz μ k R i i ke N r. e e
e i e R ap R k e N r. e , i
e i k m e e e i e l i il
m a R m ( iz e l k
e i e l. e k d : m) en a p r.

e ik u i i pe m, al e m i p i
e m i, i i l μ i i a , i il
m e i e l R m ( e i i i i i i il
m e l e k d a i- i) en r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 e ip r i  125

e e νm, χ pe νm,
r e νm i e l
( n l : 274 )

i k m:
R m k m e y uL e m, R
u χ p e e m, iv N e m
z e l n n e z l
m e l e l m.

e k d :
a m, m - i e e l .
, , - χ pe l l
n .
a n - e e m, χ p e m, χ p
e m

i k m il l e i en m.
e r m e R m i k m il R l
e l e n k R i μN .

r χ z e n χ p i l L on m. i R
on n . r m e r m r χ l
a L .

e e R L a R m, e l
k R m, e R m, e y n
l k m χ μ a L a R m
r χ a p in .

i z e k d l ; e k m e m. ,
r L i e m p n
i k p π R N m. μ p n
a k N m. ip l L e p l

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


126  p 7 e ip r i

e r l μ a e L i m e
m n m.

e i i L

rk
i

e i
r i

i i i
i

m 7.1: e i r i L

l e e r L n . a
e m m l r χ e R m. l m
e e r p π n e i R e e L
k p m.

r χ r en r. l rk , ,
enνm n e L n .
μ N . i μ
e R k u m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 e ip r i  127

7.1 rk
rk n p m.

rk i

a, μn a, i, μn i, u, μn u,

m 7.2: rk i L

7.1.1 a μn a l

e R l,sas al s s i e μ l sas
al s s l e l uL u m e l uL
u m i N m e l r s s n m.

in m e k d k Ν L

+ aν m > ν m

' ' en e l i e i il uL . a n R e ' '


en (N + a). e , i 'a' m R il uL .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


128  p 7 e ip r i

a e i μ p rp m. 'aν m' en e l L .
a il u ir e 'a' μ il L .

e , r i il i e i il uL 'a' m e i μ il
uL 'a' m e in .

a n in r ' ' en e l n ip r i .

e , R N r i in m i il R i .

+ aν m >

( +N+a) + (a + ν m) (a L e in )

( + N + + ν m ) ( n i )

+ ν m > ν m en i .

m i e k d L :

r + a > r
a r + anj m > a r nj m
χ + m > χ m
+ am m > m m
+ a i i > i i
+ m > m
+ m > m
+ a i i > i i
m + a i m > m i m
+ a i m > i m
+ a i n > i n

R
Νm n l e e μ
a m al m e d , s s en u r e e n
n p r p k m.

a / + a / 

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 e ip r i  129

7.1.2 i μn i l

e R l, sis al s s i e μ l sis
al s s l av N m e l r s s n m.
e e μ i m e d ,
en u r e e n n p r p k m.

in m e k d k Ν L

i + i i n > i n

' i' en e l i e i il uL . a n R e ' i'


en (v + i). e , i 'i' m R il uL . a
e i μ p rp m. 'i i n' en e l L . a il
u ir e 'i' μ il L . e , r i il i
e i il uL 'i' m e i μ il uL 'i' m e in .
a n in r ' ' en e l n ip r i . e , R N
r i in m i il R i .

i + i i n > ( + v + i) + (i + i n) (i L
e in )

( + v + + i n ) ( n i )

+ i n > i n en i .

m i e k d L :

+ n > n
μ + m > μ m

i/ + i / 

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


130  p 7 e ip r i

7.1.3 u μn u
e R l, sus al s s i e μ l sus al
s s l av N m e l r s s n m.

in m e k d k Ν L

+ u m > m

' ' en e l i e i il uL . a n R e ' '


en (r + u) i e l . e , i 'u' m
R il uL . a e i μ p rp m. 'u m' en
e l L . a il u ir e 'u' μ il L . e ,
r i il i e i il uL 'u' m e i μ il uL 'u'
m e in . a n in r ' ' en e l n ip r i .
e , R N r i in m i il R i .

+ u m >

( +r+u) + (u+ m) ( u L e in )

( + r + + m ) ( n i )

+ m > m en i .

m i e k d L

+ >
m + r m > m r m

R Νm n l e e μ
u m e d , en u r e e n n p
r p k m.

u / + 

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 e ip r i  131

iR :
o e e l χ n e , n
i e L m u r m
e p i .

e k d :
n -
-
N l r - N r

• e l i e i u r R k
μ n .

e i 7.2
a. rk e p m ? a ?
. πn m e R p π e
i. m m ii. m iii. n
iv. r m v.

7.2 i

a μn i a μn u

m 7.2: i L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


132  p 7 e ip r i

7.2.1 a μn i
e R l, sas al s s i e μ l sis
al s s l av N m e l r s s n m.

in m e k d k Ν L

+ i i n > i n

' ' en e l i e i il uL . a n R e ' '


en (j + a) e , i 'a' m R il uL . a
e i μ p rp m. 'i i n' en e l L . a il
u ir e 'i' μ il L . e , r i il i
e i il uL 'a' m e i μ il uL 'i' m e in .
a n in r ' ' en e l n ip r i . e , R N
r i in m i il R i .

+ i i n > ( + j + a) + (i + i n) (a m i m
e in )

( + j + + i n ) ( n i )

+ i n > i n en i .

m i e k d L:
+ i n > n
+ S n > S n
+ n > n
+ n > n
+ i i n > i n

R Νm n l e e μ
a m e d , s s en u r e e n n p
r p k m.

a / + i / 

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 e ip r i  133

7.2.2 a μn u

e R l, sas al s s i e μ l sus
al s s l av N m e l r s s n m.

in m e k d k Ν L

+ u m > m

' ' en e l i e i il uL . a n R e ' '


en ( + a) e , i 'a' m R il uL . a
e i μ p rp m. 'u m' en e l L . a il
u ir e 'u' μ il L . e , r i il i e i
R il uL 'a' m e i μ il uL 'u' m e in .
a n in r ' ' en e l n ip r i . e , R N
r i in m i il R i .

+ u m > ( + + a) + (u + m ) (a m u m
e in )

( + + + m ) ( n i )

+ m > m en i .

m i e k d L

r + u m > r m
+ u n > n
+ uR > R
+ u n > n
i + u m > i m
a + u m > a m
+ u n > n

R Νm n l e e μ
u m e d , en u r e e n n p
r p k m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


134  p 7 e ip r i

a / + u / 

e i 7.3

a. e p m ? a ?
. in m e R r e i i i N .
i. + i i n
ii. + uR i

7.3 i i i

i i i

a μn

a μn o o

u rk m

m 7.3: i i i L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 e ip r i  135

7.3.1 a μn

e R l, sa s al s s i e μ l s
sal s s l av N m e l r s s n m.

in m e k d k Ν L :

i + m > i m

' i ' en e l i e i il uL . a n R e ' '


en (v + a). e , i 'a' m R il uL . a
e i μ p rp m. ' m' en e l L . a il u ir
e ' ' μ il L . e , r i il i e i il
uL 'a' m e i μ il uL ' ' m e in . a n in r
' ' en e l n ip r i .

e , R N r i in m i il R i .

i + m > ( i+v+a) + ( + m) (a m m e in )

( i + v + + m ) ( n i )

i + m > i m en i .

m i e k d L :
+ n > n
r + S m > r S m
+ S m > S m

R Νm n l e e μ
a m e d , en u r e e n n p
r p k m.

a / + / 

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


136  p 7 e ip r i

7.3.2 a μn o o
e R l, sas al s s i e μ l sos
al s s l av N m e l r s s n m.
in m e k d k Ν L

+ o i > e i

' ' en e l i e i il uL . a n R e ' '


en (n + a) e , i 'a' m R il uL . a
e i μ p rp m. 'o i' en e l L . a il
u ir e 'o' μ il L . e , r i il i
e i il uL 'a' m e i μ il uL 'o' m e in .
a n in r 'o ' en e l n ip r i . e , R N
r i in m i il R i .

+ o i > ( + +a) + (o+ i) (a m o m e in )

( + + o + i ) (o n i )

e + i > e i en i .

m i e k d L

+ o > e
+ m > e m

R Νm n l e e μ o
m e d , en u r e e n n p
r p k m.

a / + o / 

7.3.3 u rk m
u rk m en e i il i e l k μ il r
. i il u rk L i i . e i u rk L i il
in . a R m e i e N l i in i
e R m e L e i e L R m i i k m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 e ip r i  137

a. i il u rk m

e k d :
- i
- ke L

. e i u rk m

i a m e irp e L .

e k d :
a - a r i
a - a m
i - i m

R e L

u - u m ( k i)
a i - a i i i ( i i)
r - rk m (e d )
i - i m (μ m)
i - i n ( )

e i 7.4

a. e p m ? a ?
. πn m e R p π e
i.
ii. χ k m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


138  p 7 e ip r i

• l rk , , enνm n
e L uL .
• e R l, sa s al s s i me μ lsa
sal s s l e l uL u m e l
uL u m i N m e l r s s n m.
• e R l, sis al s s i me μ l sis
al s s l av N m e l r s s n m.
• e R l, sus al s s i me μ l s s
l av N m e l r s s n m. i rk
i e p m.
• e R l, sas al s s i e μ l sis
al s s l av N m e l r s s n m.
• e R l, sa s al s s i e μ l sus
al s s l av N m e l r s s n m.
i i e p m.
• e R l, sas al s s i e μ l s s
al s s l av N m e l r s s n m.
• e R l, sas al s s i e μ l sos
al s s l av N m e l r s s
n m. i i i i e p m.

e L r χ
e e
e rk

u rk m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 7 e ip r i  139

• r.a. . (2007). l z e N ? e n :
m.
• N m.e n. (1992). l m l l e m.
e n : z p p m.
• i r. . (2004). l. e n : N p n
p m.
• i n, . e l p i μm n m. e n 600030:
a i m.
• p r, . i R iz i k m. e n 600014:
iz N ip m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  i i m
8 i L

R l :
ip i ik L L,
a. i i l R i a i i p e R i k r;
. e il i i m i a i ip i in i
e r;
i. e R il i i m i a i ip i in i
e r;
. e r il i i m i a i ip i in i
e r; R m
u. i i m i i L R i n l R k L a iμ a i i p
e R i k ip r.

 a iμ m

m μ il i i l en l en en e i e L m. a n
in r ip id e R k p in i i l R i a i e L m.
a n i e o e ik p in r i i p R ip
rp m. in r, R u L, e L, u m νm u n
e k e L i R il i i p R ip rp m.
i i a R p e e e m, i R p e e m
e d e e m i R il i i l R ip rp m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i m i L  141

k 8.1

i i l en l en en μ il y

i i l
ip il i i m i L e p rp m. li i
e in en e L? i en l i m en n k m. i
i l e in l i m i l e p e L. l i m en m
el m a i on ! k, , d, , p, R eνm l i m m.
l i m i m e in iv m i l en e L? al ! al !
i R iνL k, , , p eνm n le L i i i l
e p .

i
i l

e L e R L e r L

m 8.1: i i l

i i m i a i n μk i m
i i N i il i i l e i l e p m
R in en in m e k d in i a i m.

i e l
i e l

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


142  p 8 i i m i L

R Νm e Re il r i il i i L ; R r
i il i i il .

μ l e Re in e L s i k s en m. i N m
e Re in e L s i i e ls en m. μ l
e Re r i . i N m e Re e r e l
n .

i d R m i il sks eνm l i
m. , ip p i il e L e i R m
μk i i le L R in en i k
ip i k . i i μk i i i m i L R i
a i i i i r ove m a i i l i a i m.

in m e R in e L en e n i p L?

8.1 ip id i e k p in d m
i i m
8.1.1 i e i a, i, u eνm d e l
i l d m i i m.
e k d L :
a + = ak a + = a
a + = a a + m = ap m

i + = ik i + d m = i d m
i + i = i i u+ k m = up k m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i m i L  143

8.1.2 i e i ses enνm i e l i


e i μ l le il e i l
d m i i m.
e d L:
e + m = ek m e + m = e m
e + e i = e e i e + k m = ep k m

8.1.3 e o e ik p in e m m i i m

e k d L:
+ m = p m
+ d = d
+ i = p i
+ = k
+ l = p l
+ = p
+ i L = i L
+ = k
+ i = k i

8.1.4 ik Re a m in in
m i i m

e k d L:
i + = i
+ N n = k N n
+ i = k i

e i 8.1

a. i i m en l en ?
. in m e R r e i i i N .
i. + m ii. + i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


144  p 8 i i m i L

8.2 ip id i e R k p in d m
i i m

8.2.1 i e i a , i , e enνm e l
i m d m i i m

e k d L:
a + = a k a + = a
a + m i = a m i a + p = a p p
i + e = i k e i + n l= i n l
i + m = i m i + = i p
e + i r = e k i r e + i m= e i m
e + ik = e ik e + l = e p l

8.2.2 a , i , e eνm e R k p inνm


d m i i m
e k d L:
a + N n = a k N n
a + i n = a i n
a + n i r = a n i r
a + n = a p n

i + = i k
i + y n = i y n
i + = i
i + r = i p r

e + N y = e k N y
e + i = e i
e + i y = e i y
e + y = e p y

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i m i L  145

8.2.3 i e i ap , ip , ep en k p
in d m i i m

e k d L:
ap + = ap k
ap + = ap p
ap + L = ap L
ap + = ap p

ip + = ip k
ip + e y = ip e y
ip + N k = ip N k
ip + = ip p

8.2.4 i e i , , en k p in
d m i i m

e k d L:
+ e n n = e n n
+ n = n
+ i y = p i y

8.2.5 i e i N , N , N en k p
in d m i i m

e k d L:
N + e n y = N e n y
N + r = N k r
N + e n r = N e n r

8.2.6 i e i av , iv , ev
i R iR p in d m i i m

e k d L:
av + k L = av p k L
iv + e l L = iv e l L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


146  p 8 i i m i L

ev + i L = ev i L

8.2.7 i e i a , i , e
i R iR p in d m i i m

e k d L:
a + e i = a p e i
i + i i = i i i
e + i L = e k i L

8.2.8 i e i i i R m i i R iR p in
d m i i m

e k d L:
i i + n = i ik n
i + d = ik d
i + = i
i + iz = i iz
i + l = ip l
i + i = i i
i + n = i n
i + e = ipe
i + m = ik m
i + i i = ip i i

8.2.9 i e i an i, in i, R R m R
i R iR p in d m i i m

e k d L:
an i n = an ip n
in i e l n = in i e l n

R + i L = R k i L
R + e l L = R e l L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i m i L  147

8.2.10 i e i , e , aΝ, μ , , i
i R iR p in d m i i m

e k d L:
+ l = k l
+ m = m
+ e = e
+ k m = p k m

e + d m = e k d m
e + k m = e k m
e + i l = e i l
e + i = e p i

aΝ + N = aΝk N
aΝ + i = aΝ i
aΝ + i L = aΝ i L
aΝ + d m = aΝk d m

μ + m = μ k m
μ + = μ
μ + l = μ l
μ + = μ p

+ d i = k d i
+ =
+ i = i
+ e i = pe i

i + L = i k L
i + m = i m
i + m = i m
i + L i = i p L i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


148  p 8 i i m i L

8.2.11 i e i a , i, ed R m
i R iR p in d m i i m

e k d L:
a + m m = a k m m
a + i i m = a i i m
a + R m = a R m
a + k m = a p k m

i + = ik
i + k m = i k m
i + k i = i k i
i + m = ip m

ed + d = ed k d
ed + i = ed i
ed + ik = ed ik
ed + k m = ed p k m

+ = k
+ e = e
+ =
+ m = p m

8.2.12 i e i μn r R m in r i R iR p
in d m i i m

e k d L:
μn r + i r = μn rk i r
μn r + e n r = μn r e n r
μn r + r = μn r r
μn r + r = μn rp r

in r + N n = in rk N n
in r + p id n = in r p id n
in r + e d r = in r e d r
in r + r r = in rp r r

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i m i L  149

e i 8.2

i i m e R L ?

8.3 e r L

8.3.1 R u L, e L, u ne k
e il i i l

a. i N m R u ' ' p in i i m.

i N m u R m. a i e R k p
in i i
N m. i R r e k d k N m.
- en e l p i i l a + en
m. e , en e l s s en i N m R
u R L . e , i i e i i e i
l i e μ k e N l i i N m.

e k d :
+ i n = p i n
+ p R i n = k p R i n

m i e
k d L :
i e
k i r
e irk d i k ip i r.
p i r
i i L
d k d n
d n
r n
N i p r n

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


150  p 8 i i m i L

) n m R u in in i i m.

e k d L:
d k k l
i k e n n
k r k
iR p d r
k p e L i
k p l

8.3.2 e L

a. u e il e m m i i m.
u e il on e k i iR m. e k
d μ p l en l μ n l en e L m.
e , i n u e il i i m.

m i e k d L:
i ip
k N
μ p l
k ik n m

. N e il i i m

e k d L:
e L p
k i i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i m i L  151

i. i e e d p N e il d m i i m.
on i p pe m R e pe m i
e e d p N pe r e p m. e k d m en
e p e r. en i p p e r. e , p m
en i e e d p N p e m. e , i
e e d p N e il i i m.

e k d L:
ik y e L ik y
N k y k y

a ip m p m
e y p m p m

l i p μl p
ip e N p

i L r i i L
i L r i i L

. n m R e il i i m. ( i e i
aq i l)

e k d L:
μ k m - μ k u i m
ik l - ik i l

u. m R e il i i m ( i e i aq i
i l)

e k d L:
i
k d
ik
ik l
i k d

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


152  p 8 i i m i L

. m R e il i i m

e k d
p i r ( m R u i sils L )

8.3.3 u m νm u ne k e il i
i m.

o e il R u m m e l m
l aq u m νm u ne k e en m.

e k d :
rp n eνm e p rp m.
d m n en i n i i .

, rp n eνm e il s s eνm R u m R m
s d ms eνm k ik m e l m L . iv
R u m a ν n k ik m e l m
u m νm u ne k e en in m. o
e il i N m R u m k ik m ine
e l m l aq i N m R u m
νm u ne k e en m.

a. i N m R u m νm u ne k e il
d m i i m.

e k d L:
iR N
rk
rp n
l i

. n m R u m νm u ne k e il i
i m.

e k d L:
e L ip i m (e L i l e y p d ( ) i m)
i k

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i m i L  153

k p
i

i. n m R u m νm u ne k e il i
i m.

e k d L:
y
i i

. m R u m νm u ne k e il i
i m.

e k d L:
i ip l
yp d

u. m R u m νm u ne k e il i
i m.

e k d L:
N r
rk i
p l k m
e n p l k m

. a R i e iR p in i i m

e k d L:
e y k i n
e n r
e l N
k p n

e. i R i e iR p in i i m.

e k d L:
e n r
p r
i r r

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


154  p 8 i i m i L

e l ik d r
p i r
i e n r
ip i r

. y y e μ m i e k p inνm i
i m.

e k d L:
y e n r
yp
e l

. e d e ir p e e k p in m i i m.

e k d L:
u p iL
e i m
e L n
a i p m
e l m
e le m

o. ne rkR i iR p in d m i i m
R i p R i R L L r L. i p iνm,
R i m en l en e n R i p L. m.
R i m en o re m. a , , , , , en
e k e N μ m e R m. l, ik i
a , , , , , en e L m a
R i m . R i m p m en
u k e i m. a il on ne rk R i m.

le R k a l e k e N k m
e R ne r R i e R m. in m
e k d k i L.

k en o R i e l. a s s il μ L .
a ' ' en R e k a l e 'k" L l i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i m i L  155

ne r R i m m. , ne r R i
e R k p in i i m.

e k d : k + = k k

m i e k d k Ν L:

sk s
k k d n k rp i n
k k p n

s s
k i il
a e il p i n

sd s
d k p d i
id L d p i

s
r k e n e i
r k i n a p i n

sp s
p k p e l
p k u p p

sR s
R k e R l
iR e uR p r

i il e k p in, e R k p in, e
o e i, R u L (2, 4), ik i a m
m, ne rk R i m, i e m (a , i ,
y/ y/ ) e L, R e L (4, 6, 7),
i e e d p N e , u e , N e , u m
νm u ne k e (2-7) e d e ir p e e m
i R in in i i m en r m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


156  p 8 i i m i L

e i 8.3

a. eve R u k p in i i m?
. eve R e k p in i i m?
i. eve R u m νm u ne k

• i en l i m en n k m. i i l e in l i m
i l e p e L.
• le il k, , , p eνm n le L i
i i l e p .
• i i N i il i i l e i l e L
p m R m
• i e i a, i, u eνm d e l i l
d m i i m.
• i e i e enνm i e l i e i μ l
le il e i l d m i i m.
• ik Re a m in in m i i m.
• i e i a , i , e enνm e l i l
d m i i m
• a , i , e eνm e R k p in d m i i m
• i e i ap , ip , ep en k p in d m
i i m.
• i e i , , en k p in d m
i i m.
• i e i N , N , N en k p in d m
i i m.
• i e i av , iv , ev i R iR p in
d m i i m.
• i e i a , i , e i R iR p in
d m i i m.
• i e i i i R m i i R iR p in d m i i m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 8 i i m i L  157

• i e i an i, in i, R R m R i R iR p in
d m i i m.
• i e i , e , aΝ, μ , , i i R iR p in
d m i i m.
• i e i a , i, ed R m i R iR p in
d m i i m.
• i e i μn r R m in r i R iR p in d m
i i m.
• ne rk R i iR p in d m i i m.
• i N m R u in in i i m.
• n m R u in in i i m.
• u e il e m m i i m.
• N e il i i m.
• i e e d p N e il d m i i m.
• n m R e il i i m. ( i e i
aq i l)
• m R e il i i m ( i e i aq i
i l) m R e il i i m.
• u m νm u ne k e il i i m.
• i N m R u m νm u ne k e il
d m i i m.
• n m R u m νm u ne k e il i
i m.
• n m R u m νm u ne k e il i
i m.
• m R u m νm u ne k e il i
i m.
• m R u m νm u ne k e il i
i m.
• a R i e iR p in i i m.
• i R i e iR p in i i m.
• y, y, e μ m i e k p in i i m.
• e d e ir p e e k p in i i m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


158  p 8 i i m i L

i i l N e
i e i u e
e e m a R i e m
e i R u
i e e d p N e i R i e m
e d e ir e e m

• r, a. i. l iz N ? e n : i i m.
• p r, . i R iz i k m. e n 600014: iz
N ip m.
• i i, . e l p i m - rk e i u . e n :
ipp m.
• i m m iL , . u. (1991). e l p i m e i m
i m m. e n : μl i m.
• μ r. (1993). iz i k m (i k k m).
e n : μl i m.
• i n. (1983). e l p i μm n m. e n : a i m.
• i, i. (2004). iz i k i k i a iμ m. e n :
p i rS.
• i r, . (1991). i k i k m ( i l).
e n : S r i m.
• il i, . (2003). n l ( μm u m). e n : i p
i rS.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p  i i
i L
9
R l :

ip i ik L L,
a. i i i L R i a i i p e R e Re r
ip i in i e r;
.e il i i i a i i k r;
i. e R il i i i a i i k r;
. e r il i i i a i n r; R m
u. i i i i L R i n l R k L a iμ a i i p
e R i k ip r.

 a iμ m

m μ il i i p R i a i e L m. a n in r i
ip id e R il i i p R i a i e L m. i ,
R u L m i il i i p R i y m.
a n in r, R e il i i p R i a i
e L m. i , R e r il i i p R i
y m. i i k R i L m i il i
i p R i rp m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


160  p 9 i i i L

e i 9.1

i i i L en l en ?

i i i L :
le i i i i i L en i m. le
i i L e en m i k l L i e i
L . ip il i i i L e p rp m.

e L

i i
i L

e r L e R L

m 9.1: i i i L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 i i i L  161

9.1 i i i L - e , e l

9.1.1 , , μ i i e in in i
i il .

e k d L:
a e n L?
L?

n l R :
R i i ip e rμn i i l
( n l 160)

9.1.2 pe il m in in i i .

e k d L:
i
o rk d i
l d
i

9.1.3 i in inνm i i il .
e k d L:
z iz!
r i r!
o i e m!
e l i m!

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


162  p 9 i i i L

9.1.4 R m, i i i i e L il m
k p in i i il .

e k d L:
a n i r.
a r L N i i.

9.1.5 ip id i e R k p in i
i il .

a. i e i a , i , e e i p in i i .

e k d L:
a + = a
a + = a
a + N = a N
a + iN m = a iN m

i + i = i i
i + d m = i d m
i + d m = i d m
i + = i

. i e i a , i , e e i m i i il .

e k d L:
a + i L = a i L
a + L = a L
a + e r L = a e r L
a + k L = a k L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 i i i L  163

i. i e i an , in , en enνm e l i l i
i il .

e k d L:
an + N n = an N n
an + i n = an i n
an + m i = an m i
an + y = an y

in + y = in y
in + y = in y

in + m = in m
in + m = in m

en + i p r = en i p r
en + = en
en + r = en r
e + d = en d

. a , i , e eνm e R k p in i i .

e k d L:
a + L i = a L i
a + e L = a e L
a + L = a L
a + L = a L

i + = i
i + i L = i i L
i + = i
i + = i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


164  p 9 i i i L

e + N y = e N y
e + = e
e + k l = e k l
e + r = e r

u. i e i av , iv , ev en k p in
i i .

e k d L:
av + ir = av ir
av + m = av m
av + L l = av L l
av + p = av p

iv + = iv
iv + e = iv e
iv + m = iv m
iv + m = iv m

ev + m = ev m
ev + m = ev m
ev + m = ev m
ev + e = ev e

. i e i av , iv , ev en k p in i i .

e k d L:
av + i r = av i r
av + e y r = av e y r
av + id r = av id r
av + i r = av i r

iv + e d r = iv e d r

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 i i i L  165

iv + e n r = iv e n r
iv + e r r = iv e r r
iv + i i r = iv i i r

ev + L = ev L
ev + i = ev i
ev + n i = ev n i
ev + = ev

e. R m e μ m i e k p in i
i il .

e k d L:
e n L e n e y
d i n l

i i e y
eN i i e n

. i eN e r e R in in i i il .

e k d L:
o N o N
o d l o m

i L i k L
i N L i L

a m a
a a

e l e i p

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


166  p 9 i i i L

i N L i N L
i N i L i N i L

n L n ip L
n n L n i L

n il L n i i L
n r L n l i L

i L
L N L

N L L
i L

L r L e L
L L

on d L on L
on e il L on i L

. , , i i e R in in i i il

e k d L:
e y
N

r i i L
i l i L

i L i il L
i L i k L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 i i i L  167

e i 9.2

a. eve eN e r e R k p in i i il ?
. eve e k p in i i il ?
i. eve e e R k p in i i il ?
. eve e e R k p in i i il ?
u. eve e e R k p in i i il ?

9.2 i R u in in i i

R L
( i i )

μ m
R

n m
R

m
R

m
R

m 9.2: i i R L

R L ed en u k e i m. a R il i R il
i i m; i R il i i . a R m N m.

9.2.1 μ m R enνm e y R il
i i .
e k d L:
e l i d L i n ik n
μ μ i L e y

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


168  p 9 i i i L

i i L l i i
i L i i L
i L i i i L
i n e
m i L e n i L
i i r p r e i r e p r

9.2.2 n m R u i o , in i
i .
e d L: k
a i N p N n
i i n y
k R m i m i n
i i n an m
n e i n ie y
e i e i i r e R i n
e r i n a r e r m
n e p d n e e z

n , u eN i e d
m u m μn r i l m
( n l 179)

9.2.3 m R u i in , i
i R in in i i .

e k d L:
d i i m i n i i i n
d i e n n d i p i n
i i p d n i in e d .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 i i i L  169

9.2.4 m R u i a , , a,
u i R in inνm i i
e k d L:
N i i il u
i m i i l
e m i l
e n N i

n , u eN i e d
m u m μn r i l m
( n l 179)

e i 9.3

a. e y R il i i p R ik .
. i i R p d i .
i. n m R u L ?
. m R u L ?
u. m R u L ?

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


170  p 9 i i i L

9.3 i i i i L

9.3.1 i i R e L

e L

2- m R e

4- m R e

6- m R e

i e

m 9.3: i i R e L

a. i N m R e il i i .

e k d L:
r n i e n
p id n r r n
i n i r
i i n i i n
iz r i n
i L i n

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 i i i L  171

. n m R e il i e i u r i
i p in i i .

e k d L:
L i i
L i n

i. m R e il i e i u r i i p in
i i .

e k d L:
N i il i il
μ i N il m i d
am il ap

. i e il i i .

e k d L:
d
z
i e N
l e ye L
i ir i e L
e L

n , u eN i e d
m u m μn r i l m
( n l 179)

u. um e il e m m i i il .

e k d L:
l e d y i
y y id i m r
n m
i r e R i k

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


172  p 9 i i i L

9.3.2 i R e r k p in i i

R e r

i i e r

i e r

e y e r

i μR e r

a k e r

m 9.4: i i R e r L

a. i i e il i i il

e k d L:
N n L
ap e l L. i m
am L. e y
aN r e N

R i i ip e rμn i i l

( n l:160)

. i e rk R i k p in i i .

e k d L:
e y e N
e y r

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 i i i L  173

ne r al μn i al i

( n l:181)

i. e y e il i i .

e k d L:
i i
i r r i i r i r
i i L am i L
e Ne y i N ir r
r r r e y
e i

. i μR e il i i .

e k d L:
i i i i
L

i e iz i r m
i r e l i

r iz u r R m
r n d m

e m e i i
i N

u. a k e il i i il .

e k d L:
m m i i i i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


174  p 9 i i i L

i i

. e e k p in i i .

e k d L:
d d in d
i i m in i i m i i m
r r in
r m rk in m rk m

l n l m
l rp l d i

i i d m i i n l
i i i l i i L i

e i i m e i i
e i i i e i m

• e e e i i i p e e m, ip i p
e e m e i p i i p r i i
i a m m.

e k d L
d r N
i ir μ m
d m e y

e y i enνm i e m p
e ie m μR n u
aq i p n am μn i l
n l 167

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 i i i L  175

9.3.3 R i k p in i i i L

a. e ne rk R i k p in i i .
ip i e i a e ne rk R i
i l N p i i .

e k d L:
d r r e N
e e r e l
i i e n r e n
y k i i e k p d
i i in i i r L
e i p d n
N e N n e N e n n
u N i N r e N r
e n r r μ n r

ne r al μn i al i
( n l: 181 )

. u ir e rk R i k p inνm e i i .

e k d L:
i i iz
a N r μ d l
r n u r n
e e N r

ne r al μn i al i
( n l: 181)

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


176  p 9 i i i L

i. i d k i i i m l i m i il

e k d L:

i i

. y, r, z en R in in al i il i i .

e k d L:
r e r i
r N y i L
z e i z i il
z i k ?

i il e e R k p in, eve R
u k p in, e e r k p in i i en r m.
k p d e R k p in i i . μ m R ,
n m R , m R , m R u k p
in i i . i N , n , i R e il
i i en m r m. e u ir e r, e ne r,
i e r i R i k p in i i il .
e r il e y e r, a k e r, i i e r, i μR
e r i m e il i e , um e i m i
i il .

e i 9.4

a. ev e in in i i ?
. ev e r in in i i ?
i. ev k R i k p in i i ?

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 9 i i i L  177

• i e i a , i , e e i p in i i .
• i e i a , i , e e i m i i il .
• i e i an , in , en enνm e l i m i
i il .
• a , i , e eνm e R k p in i i .
• i e i av , iv , ev en k p in
i i .
• i e i av , iv , ev en k p in i i .
• R m e μ m i e k p in i
i il .
• i eN e r e R in in i i il .
• , , i i e R in in i i il .
• μ m R enνm e y R il i i .
• n m R u i o , in i i .
• m R u i in , i i R in in
• m i i .
• m R u i a , , a, u i R in
inνm i i .
• i N m R e il i i .
• n m R e il i e i u r i
i p in i i .
• m R e il i e i u r i i p in
i i .
• i e il i i .
• um e il e m m i i il .
• i i e il i i il .
• i e rk R i k p in i i .
• e y e il i i .
• i μR e il i i .
• a k e il i i il .
• i in inνm i i il .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


178  p 9 i i i L

• , , μ i i e in in i i il .
• R m, i i i i e L il m k p in i
i il .
• pe il m in in i i .
• e e k p in i i .
• e e e i i i pe e m, ip i p
e e m e i p i i p r i i
i a m.
• e ne rk R i k p in i i .
• u ir e rk R i k p in e i i .
• i d k i i i m l i m i il .
• y, r, z en R in in al i il i i .

R i m i i
R e i e
um e i e r
e ne r u ir e r
i d k i i a k e r

• r, a. i. l iz N ? e n : i i m.
• i i r, . i k i k m - 3 i l.
e n : N p n ip m.
• i n, . e l p i μm n m. e n 600030:
a i m.
• p r, . i R iz i k m. e n 600014:
iz N ip m.
• i i, . e l p i m - rk e i u .
e n : ipp m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p e r i
( i i l -
10 i i )

R l :
ip i ik L L,
a. e r i en n a i i k r;
. l l il i i m i a i d i r;
i. l l il i i i a i d i r;
R m
. in k il e iz e r in r i R i a i
i k ip r.

 a iμ m

m μ il e r i R i a i m. a n in r i
i m i
i i il R u L, ine d L, R m R ip
rp m. a n in r e e m, i e m, l i ,
i e l i R il i i m i i i p R i
y m. i i i ik i i, u r i e p k i i,
i d p k i i, i d p e R L, i d k i i L, e ie i
e R L, e r i R il i i m i i m
R i y m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


180  p 10 e r i ( i i l s i i )

e i 10.1

e r i en l en ?

e r i
r , i il e ip i 8 R m 9-l i i l,
i i R i i i p
r r L. i p il m l
l il i i m i i m R i e r i
a p il i k p d L . i μ r e R a r in
r il e p d i k m. i m p n e L.

i m i p p i p r p i u k , i i i
p p al en i m al ? u L i k
R e ike m m id . m! L
el i k k m il i i i i k m
i .

i ik
N d il, N m i i R k
a m. i i m en l en ? le , , , , ,
i R il, s s m m e iμ l e L e
e l p i m, n l μ l L e p in . in , s s
eνm e e R k μ in . l, s s eνm e
in m e i μ en e i .

Re n le L, i il / u e i i il,
i e i R il u ire y i , e iμ il , , ,
l, le R n m. oR en e y en a i .

i e y i, e r eνm i il ev e l i e k
N m. i e r i en m a p r. i i eνm
e l i k ik m. e R L e i e R o e l
a l e i e r m a R i
uL i k u k m o i n a p k m R i i i L
a in . i e r i en i m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 e r i ( i i l s i i )  181

10.1 i i m i i i L 1

10.1.1 R i i in in a m i

a. e in in oR i

e k d L:
a i e n L
i
N i i

. R in in le R μ k e N e l
m oR i m

e k d L:
N k N n
N k N n N n

i. R i il (e r+ i en a p il)
e i le R i il .

e k d L:
r N n
y r n

. R in in le R il oR i m.

e k d L:
e k k e n
k r n
k e i m
a νk p

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


182  p 10 e r i ( i i l s i i )

u. u i il (e r+ i en a p il) e i
le R i il .

e k d L:
r e n n
e n n

. o , , a i u in in oR i .

e k d L:
en r n
a n

e
u r

e. l, il en u il uL m ik i il
oR .

e k d L:
l i
L
in il i n

10.1.2 ine d in in i

ine d R i, i μ e m m i al
e i i i e l e l in . i i i
i e l L R i, i μ e ye n
i e a p i m, , i μ e e n e
a p i m, uL , u i , μ e e a p i m
in .

e e k m i e k m m i i i L
i i i i ine d k m e m.

e k d L:
u p R ip i r
u k i p i r

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 e r i ( i i l s i i )  183

u k k i r
e k i i
e k L i
k

e e in in le R i . av e e a p i p
e R u i , uL , i in od in inνm le R
i l .

sis R e ye n e in inνm ne rk R R
e ye n e in inνm e e n e in inνm le R
i m. av a a p i p e R R i, i i
ine d in inνm oR ik .

e k d L:
u p R ip i r
u k i p i r
u k k e r

e ne rk R R e ye n e in in le R i .
av a a p i p e R e N , i i
ine d in inνm oR i l .

e k d L:
Le N e n n
m e N k i n
i i e n n

i il, e i il, a il, il, in l, μn l μ


ine d il il, l i R u L uL .
a R u k e n i i i i R k m
e m.

, i , i , i μ ine d il en
e e n e m uL . e e n e k e n
i i i i R k m e m. a i R in in le R
i m.

e k d L:
a r e y i aνp i n.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


184  p 10 e r i ( i i l s i i )

u k p i p e p R r.
a r i e y i aνp i n.

uL , e i , , i μ ine d in i i il
s s i e l r L . i e l in in
le R i . a i i i R k m e m.

e k d L:
k L ike N r.
a r in r id .
a r i e i yke N r.

i m, d m, l, m i ine d L
e i il l i m e i μ m ev i i
R k m i il .

e k d L:
a r u i m e i r.
y k d m e L.
a r m p l i i k i r.
a i il m y r L.

10.1.3 iz e R L + i e i e R L

i e i e R L e i m a e i il uL
l i m o ip o i al u e i i l, a
il oR i il .

e k d L:
μ m
rk
m
m

e i 10.2

a. iz e R L + i e i e R il i i ?
. u i , uL , i ine d in in i i ?
Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)
p 10 e r i ( i i l s i i )  185

10.2 i i m i i i L 2

10.2.1 e e m s l i e i μ k
e N e R L

a. a , i , e i e e in in i i m.

e k d L:
a k i
i p r
e p l

. el en e e in inνm en e in inνm
oR i m.

e k d L:
el p m n
el k i m id ;
e p .

i. e d e ir p e e in in oR i m.

e k d L:
k i r
e l k
p
i m

. ip id R i e e in in
le R i . e e m en e l , e n μ
e i i p e e m, l , , e i , i i μ
ip p e e m uL k i .

e k d L:
i e N L
L d L i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


186  p 10 e r i ( i i l s i i )

a l m
a r N e k i r

a , i , e e e i m, an ,
in , en i e
e m, ap p d ,
ip p d , ep p d i e e m, ap ,
ip , ep i e e m, i k i ,
e R i , k i i e e m, μn ,
in , R , , in i e e m,
m i i m, m i a m e e m
ip p e e e L p m. i R in in le R
i .

e k d L:
a
i e y i

ip r
i k i N

μn r
R e y i

10.2.2 i e m - l i e i μ k
e N e R L e e n e in in
l i m e i μ m le R
i m
e k d L:
e l
il l e p ike L
e i m

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 e r i ( i i l s i i )  187

10.2.3 e ye n y d i e m zk N
n p i i i .
a. ne rk R R e ye n e m
. i R e ye n e m ( oR i i
m a m i il a m)
i. e ye n e L

μ l i i e k p inνm l i m e i
m le R i m.

e k d L:
d k e N n
r p n

ne rk R R e ye n e in in oR i
N .

e k d L:
e ip i n
ip iR
y r n

i R e ye n e in inνm oR i i k
e N i e in inνm le R i N .

N i e L ip id m e
n k il
i e il n r . i
i e L e ne rk R R m i e rk
R R m u i e rk R R m e N
a L . e Re rk R R i m y e rk R
R i m e ye n i e L a il . i oR i
en k il e L N m.

e k d L:
r n
N i n
a r n

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


188  p 10 e r i ( i i l s i i )

in m
i m e y e N r L

e in, e y l μ R y d i e in in
l i m e i μ m R L e m i z il .

e k d L:
L d in N n n.
L d l N n n.

e R en in i i m o i e y k
e N l n m R u i in in oR ik
i m i m.

e k d L:
R e n n
R il

a R l in in l i m e i m oR
i m.

e k d L:
i p e i i r
i k p i r

i p i i r
i p e i

d d il i en e e k m
i e k m ip i k m a N . i
ip N i i en a R l en
ip id k i m. i le R ik k il
e L .

i m en n in l i m e i m ip p d i
R m i z il .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 e r i ( i i l s i i )  189

10.2.4 l i in in l i e i

, , , e iv m μn i o l
i in in l i m e i m in e i il
oR i il .

ek d L:
N
m i
μn i p n l i k m i p n l
i k m i i i e m. a a i R m
i z il .

e k d L:
L m i
L N n

10.2.5 e r + e r + en a p il m
e r il le R i il .

e k d L:
d d m
e e
k k
id id k k

ne rk R R e R in in i l i m m
oR i m uN .

e k d L:
p
k k

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


190  p 10 e r i ( i i l s i i )

10.2.6 l i m i e l i l
l i m i i l e l i m e i
l i iR R i e e l i i i m.

e k d L:
d m+ d = d d

10.2.7 en , e , l, , n i
i e R in in l i m

en enνm i e l e ne rk R R e ye n e
il i p l a e m i m le R i
i .

e k d L:
i e n y id r
e n e i il

e enνm i e l e e nνm i e il
i p l, a e iR u i i i e R l i m i i m
e k m.

e k d L:
R i iνm d e i L r e n r.
a r i e p y id r.
e m ke k .

l enνm i e l in in l i m m ev i
i R μm i .

e k d L:
a r u p l r.

enνm i e l e ye n i e il i p l
a e m i m oR i i e k m.

e k d L:
a r u p p r.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 e r i ( i i l s i i )  191

10.2.8 , μ i e R il in l i m

, , o i i e R in in l i m m
le R i il .

e k d L:
a ?
a e n ?
r p id n.
a e n r?

e i 10.3

a) e e in in i i p R i i k .
) eve i e R il i i ?

10.3 i i m i i i L 3

10.3.1 i ik i i in in l i e i

N , e i i R m ipe r in inνm am ,
ap , e i i R m μ p e r in inνm i i R
p e r in inνm a , a y, a , y μ
i ik i i in inνm l i m e i μ m in
e i il oR i il .

e k d L:
N

a e i il e
a , e n i p i e L

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


192  p 10 e r i ( i i l s i i )

10.3.2 u r i e p k i i + l i e i
, a p , am μ u r i e p k i i k p in
l i m e i m ev i i R μm i z il .
e k d L:
e i
a p , e i r L ik ik i !

10.3.3 e r a in inνm i p i
e R in inνm l i m
e , i p , ip ,
e n l, l μ e r
a in inνm i p i e R in inνm l i m
e i l a e l p k R i i i L
a m.
e n l, l μ i p i e R L i R iR
i m il . a , i R in i i il uL m
e i il l i m m il . a
i l i k m.
e k d L:
n il ; l, N n r
R a r u ik il ; e n l n
i id r.

10.3.4 i d p e R L
p , , e l e l e m, e e ,
p , i i, in in , e m e i e i ,
e d e d , e m e R L i d m a i m.
ip i d m i e i in e l p k R
i i i L a m.
a , p en il e e n e in s s oR i .
p en il ne rk R R e ye n e in

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 e r i ( i i l s i i )  193

in oR i L . i i en il i R e ye n
e in in oR i . e i e i en il e e in in
oR i . i m μn i i i il a m.

10.3.5 i d k i i L
, , , e iv m i d k i i il
oR i il .
k e n , k ke n , d p de n μ R il
oR i m N i m. i e i il ne rk
R μm e i il l i μm a m i d k i i il
e m m le R i m. i in R il .

10.3.6 e ie i e R L
, d d , i , e l i il i, i , ,
e i e iv m e ie i e R il oR i il .
i e ie i e R L i k i k il a i i i
m.

10.3.7 e r L
, e m, NΝ, m m , N i e
iv e m e m e r il oR i il .
l, i e r il oR i m e l i m i e
e l i i m m.
e k d L:
e k e e e n
n e n
ip p d e r i e R L i i k
R k e L N m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


194  p 10 e r i ( i i l s i i )

10.3.8 u p r d r u i i in in
l i m
a , a , u μ u p r d r u i i in in
l i m m oR i il .
e d L:k
e n y?
k e i m?
en e n ?
ν e n n.

e i 10.4

a. in R L e i?
i. d L? d k L? ii. L ? k L
iii. d ? ?
. in m e r il n d L i i i k .
i. a p r a r i r.
ii. u L k N n d k e N n.
iii. a L u p p i L.

e k d L : i i m - i i e r L d l

a
a p m p L i
a k p N e n r

i
in ip N p m
i p ke r

u
u e il zp n
u p e L rk il

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 e r i ( i i l s i i )  195

e
e m k n
e irp k m

o
N id m oR ke m
p i i L op ke N n

d k
d p m

e k d L : i i e r L d l

a
a e n e
a i e R n n

i
i l
i r e i

u
u l l
u e L r l

e
e e i ? L
e l p ?

o
e L L o n
o m

i
i

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


196  p 10 e r i ( i i l s i i )

• i il / u e i i il, i e i R il u ire y
i , e iμ il , , , l, le R
n m.
• oR en e y m.
• e R L e i e R o e l a l
e i e r m a R i uL
i k u k m o i n a p k m R i i i L
a in .i e r i en i m.
• e in in oR i . R in in le R
μ k e N e l m oR i m s s R
i il (e r + i en a p il) e i
le R i il . s s R in in le R il
oR i m.
• s s u i il (e r + i en a p il)
e i le R i il . o , , a i
u in in oR i .
• e e k m i e k m m i i i L
i i i i ine d k m e m.
• e e in in le R i .
• sis R e ye n e in inνm ne rk R
R e ye n e in inνm e e n e in inνm
le R i m.
• e ne rk R R e ye n e in in le R
i .
• , i , i , i μ ine d il
en e e n e m uL . e e n e
k e n i i i i R k m e m.
a i R in in le R i m.
• uL , e i , , i , μ ine d in
i i il s s i e l r L .
i e l in in le R i .

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


p 10 e r i ( i i l s i i )  197

• i e i e R L e i m a e i il
uL l i m o ip o i al u e i i l,
a il oR i il .
• ne rk R R e ye n e in in oR i
.
• i R e ye n e in inνm oR i i k
e N i e in inνm le R i .
• e in, e y l μ R y d i e in in
l i m e i μ m R L e m i z il .
• e R en in i i m o i e y k
e N l n m R u i in in oR
ik i m i m.
• a R l in in l i m e i m oR
i m.
• ne rk R R e R in in i l i m
m oR i m uN .
• l i m i i l e l i m e i
l i iR R i e e l i i i m.
• en enνm i e l e ne rk R R e ye n
e il i p l a e m i m le R
i i .
• e enνm i e l e e nνm i e il
i p l, a e iR u i i i e R l i m i
i m e k m.
• l enνm i e l in in l i m m ev i
i R μm i .
• i ik i i in inνm l i m e i μ m
in e i il oR i l .
• u r i e p k i i k p in l i m e i
m ev i i R μm i z il .
• i d m i e i in e l p k R i
i i L a m.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


198  p 10 e r i ( i i l s i i )

e r i l i
le R l
i ik i i ine d
e i u r i e p k i i
ik il i d k i i
e ie i e R L

• e n. N n. (2002). i il μm il l
e m. i i k m. e n : me il e i .
• r, a. i. (2002). l iz e N ? e n :
i i m. .
• i m m iL , . u. (1991) e l p i m e i m
i m m. e n : μl i m.
• μ r. (1993). iz i k m (i k k m).
e n : μl i m.
• i n. (1983). e l p i μm n m. e n : a i m.
• i, i. (2004). iz i k i k i a iμ m. e n :
p i rS.
• i r, . i k i k m. (1991). i l
e n : S r i m.
• il i, . n l. (2003). μm u m. e n :
i p i rS.

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


MODULE FEEDBACK
MAKLUM BALAS MODUL

If you have any comment or feedback, you are welcome to:

1. E-mail your comment or feedback to modulefeedback@oum.edu.my

OR

2. Fill in the Print Module online evaluation form available on myINSPIRE.

Thank you.

Centre for Instructional Design and Technology


(Pusat Reka Bentuk Pengajaran dan Teknologi )
Tel No.: 03-27732578
Fax No.: 03-26978702

Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)


Hak Cipta © Open University Malaysia (OUM)

Anda mungkin juga menyukai