Nan disabuik luwak Tanah Data: Babatu Nan dikatokan luwak limo puluah: Dari
Bungo-satankai, basungai bakayo-tarok, sisauak sungai rimbang, sampai kasikokoh
bakampuang dibaliak labuah, banamo si pinang tuo, kasipisak pisau anyuik, sialang
dusun-tuo, balimo kaum disinan. – Limo balantak basi, kampa kiri jo kampa kanan.
Kaum duo-baleh-koto, sambilan koto —-
didalam, duo baleh anak kotonyo, —- Suayan sungai balantiak, sariak laweh jo
Batabek basawah-tangah, ikua labuah tambun ijuak, batu ampa jo koto tangah,
tanjuang-sungayang, sungai tarap salapan babai durian gadang.- Aiya tabik sungai
batua, sijangek koto badampiang, bapintu kamuyang, situjuah jo banda dalam,
kasungai-patai, bajanjang kakoto-rajo, limbukan padang karambia, sicincin jo aua
babasa kaampek-balai. Panitahan disungai- kuniang, tiaka jo payo basuang.- Mungo jo
tarab, Mangkudun disumaniak, Indomo andaleh, taram bukik limbuku, batu balang
disaruaso, tuan gadang dibatipuah, harimau- koto nan gadang, Lunang koto nan ampek.-
campo kotopiliang. Balubuak tigo Gantiang jo koto laweh, suliki jo sungai
batanjuang tigo, manolah lubuak nan tigo: rimbang, tiaka balai mansiro, talago jo balai
Partamu lubuak sikarah, kaduo lubuak tangah,- Taeh jo simalanggang, piobang
simawang, katigo lubuak sipunai. Tasabuik sungai baringin, gurun lubuak batinggkok,
tanjuang nantigo: Partamu tanjuang tarantang jo sari lamak, arau-solok jo
sungayang, kaduo tanjuang barulak, katigo padang laweh, Gaduaik jo tabiang tinggi,
jo tanjuang alam. sitanang muaro lakin, halaban jo ampalu,
surau jo labuah gunuang.
– Adopun nan dikatokan luwak Agam: Nan
salilik gunuang Marapi saedaran gunuang jikok dikambang saleba alam
Singgalang, sabalik danau Maninjau…. Jikok dibalun sabalun kuku
Ampek-angkek pado mulonyo, agam biaro Tantang nangko basudah kalam
balai gurah, lambah jo panampuang, Tambo sakiro itu dulu
canduang jo koto laweh, lasi bukik
batabuah, parik putuih jo tanjuang alam, Tungkek galah Amat Dirajo
pasia jo ampang gadang. – Sariak jo sungai Sitaba dibaliiak pakan
pua, batagak batu pulano, kurai jo Kalau salah tobatlah ambo
banuhampu, sianok jo koto gadang.- Kok bana samo amalkan
PANGKA PANGKA
St. Maruhun???…. Manitahlah ….
ALEK ALEK
Ambo…. Walaupun ka-Sutan surang tampek ambo
PANGKA mahantarkan sambah; tapi nan manjadi
Sambah batibokan pado sutan.- ujuik-mungkasuik ambo bana, iyolah
kapado angku-angku niniak mamak, nan
PANGKA gadang-basa-batuah, – Urek tunggang
Manitahlah ! ….. pucuak nan bulek dinagari, dahan rampak
daun nan rimbun dipusako, putiak labek
PANGKA buah nan ranun, makanan urang saalamnyo.
Pihak dek kami sipangkalan, ditampek hujan — Langkok sarato Imam Katik, palito nan
barasah paneh bapuhun, nan manyusun- tidak kunjuang padam, suluah-nyalo maso
mahatok pakarjaan dirumah nagko; didunia, bendangnyo sampai ka-Akhirat;
sakironyo ado kato sapatah kabasabuik, nan duduaknyo bacamin kitab, tagaknyo
rundiang sabuah nak katangah, iyo katarabik rintang jo pituah. —Taruih kapado Cadiak
dari diri ambo… sungguahpun katarabik Pandai, urang nan arih-candokio; pandai
dari diri ambo, bukanlah ceceh karano aka, maagak-mahagiahkan, kok runciang indak
bukan geneang karano kain, sorong mancucuak, tajamnyo indak malukoi, pasak
lompatan digalanggang, tapi ambo kok pai kungkuang kunci nan taguah, sumarak koto
jo rundiangan, nan lain tingga jo mupakaik. jo nagari. —- Mako nak salangkok
— Apolah buah parsambahan nan ganoknyolah salam jo sambah ambo, kapado
kabatatiangkan kabakeh Sutan, yaitu adok silang nan bapangka, karajo nan bajunjuang;
kakami sipangkalan. – Dek sarik bakisa di- nan maharah nan maico, nan mananai-
nan sampik, suko batenggang di-nan tidak, malatakkan, pakarajaan diateh rumah
mako satantang panantian kami siko, gadang nangko: Ujuang pasambahan kapado
mungkin kabasuo sumbang-salah, sasek jo St. Sinaro.
gawa. – Kok tibo indak tapabasokan, datang
indak tamuliakan. – Ndak basuo tampan jo PANGKA
taratik, lelo jo karenah; nan patuik talatak Yooooolah ….
diulu tailiakan, ipa bisan taparampiakan,
mohon dimintak banyak-banyak, karilahan ALEK
Sutan gadang-gadang…. Sakian sambah A-lah nan maanjadi buah parsambahan
pado Sutan. ambo: mandanga imbauan Sutan cako ;
gumanta sugalo batang tubuah, bakipeh
ALEK paluah kadado, bakaja darah kamuko,
Ma-nyo St. Sinaro?- apolah sabab dek baitu …. Lariak kapado
badan ambo sutan, ibaraik biduak kaciak
PANGKA¬ nan jolong sudah: Kalangkapan balun lai
Lai Sutan…. cukuik, balaiya ditapi-tapi, katangah takuik
dek galombang, kapulau garik dek buayo,
ALEK lakek pituah Sutan Juo.-
Sambah tibo pado Sutan.- Baburu kapadang data
Dapeklah ruso balang kaki
Dihalau katangah padang …
Baguru kapalang-aja basuruah, kandak undang nan ba-amalkan. –
Baru baraja guru mati Mujua batimpo jo nan elok, tuah lah lakek
Disilau surek sureklah ilang dinan mulia, usahlah ragu tantang itu, kami
mananti baritonyo.- Sakian pambari dari
Baguncang bumi jo langik, barombak lawik- ambo…
sailan, bakumpua karang katapi, kok karam
ambo tantang itu sutan . —- ALEK
Akan tetapi sasudah ditimbang ma-ana kato, Alhamdu lillah, mamakaikan ambo ……
disilau ma-ana ragi; nyatolah nan kato wajib
dijawab, nan gayuang wajib disambuik…. ALEK
Ba-a satantang dari pado itu: Adok kabadan Sutan Sinaro???….
diri ambo kiniko, tapeklah bak mamangan
urang juo: Saibarat urang pai manyumpik; PANGKA
Dicari kutiko baiak, dipiliah maso nan elok; Ambo ….
mako diambiak galah salapan, lalu bajalan
masuak hutan. – lah tibo dirimbo nan ALEK
satumpak, dipandang ilia jo mudiak, diliyek Batibokan juo sambah ka Sutan …
kiri jo kanan, tampaklah si buruang nuri,
inggok dikayu nan sabatang, sadang PANGKA
maangirai-ngirai sayok, sadang malapeh- Lalukanlah ….
laapeh payah…. Lalu diambik sumpitan
gadang, sarato damak nan baipuah, ALEK
disumpik buruang didahan.- Dek tinggi batang lamo karareh, dek
Satibo damak diateh, bagaluik jo bungo panjang jalan, lamo kasampai, agak talaalai
kambang, babeenda jo buah ranun, babega- ambo mambaliakan kato, karilahan juo pado
bega jo awan. – Mako samantaro buruang Sutan.-
nak katangan, diwalakkan kalam sakutiko,
mananti Sutan samantaro, lai kadalam bana- PANGKA
tu stan ???…. Yoooo lah
PANGKA ALEK
Lah sampai dek St. Maruhun ?.- Tu-mah lah Sutan liyek Sutan pandangi;
taradok sambah jo titah, nan talewa kapado
ALEK kami sialek, nan pai sabondong, pulang
Sakiro alah …. satampuah, alah lah dikatangah—katapikan;
ba-iyo-2 kami jo mamak, batido-tido jo
PANGKA samo-gadang.- Mako buleklah jantuang
Sapanjang buah kabanaran Sutan tadi, lah dikalupak, buleklah kato jo mupakaik.-
susunan Adat jo limbago…. Kalau adat ado Ruponyo, nan kamanjadi polongan-asok,
batangkai, pusako ado batampuak, kok sambungan –lidah, iyo tatapek dibadan diri
undang ado talinyo.- Mangabek undang jo ambo- Aratinyo bana, kok tibo dikato
sakato, mangabek kato jo mupakaik, itulah kamanjawab gayuang kamanyambuik; atau
bana nan kadituruik.- Ba-a nan kini: Lah sambah kabaulakkan, titah kaba-alekokan,
tabik niat dek Sutan, tumbuah pangana kato sapatah nak basabuik, rundiang sabuah
dalam hati, nak mambao kato jo ba-iyo, nak katangah; Kadari ambo tarabiknyo…
mancari bana nan sabuah; dek adat itu sungguah kadari ambo tarabiknyo sutan, nan
ibaraik urang mangaji. – Nyampang kok Mako mamintak ampunlah ambo, dari pado
ndak tabacokan diayatnyo; nak kanai tajuik pambilangan Pangulu, malin mati jo
jo tilawah, nan panjangnyo tasingkekkan, dubalang, diateh kaampek-jinih maratabat,
tibo disingkek tapanjangkan, tasadiak tabao nan mampunyoi kabasaran, didalam
lalu, lafat batuka jo ma-ana, iyo batolong kampuang jo nagari. Amma ba’du adopun
dek Sutan manyapo-maulangkan, jan badoso kamudian dari pado itu, mako mamuji-
kito sabalik, Sutan ….. mayanjuang-mamuhunkan sambahlah ambo,
kabakeh silang nan bapangka, pakarajaan
PANGKA nan bapokok; siyalah urang nan mahatok
Insya Allah …. Bacolah dek… Sutan nan mahatun kakok-karajo dirumah nangko,
sabalah sinan, nak kami simakkan dari iyolah urang cakapan-biopari.—-
siko.– Kajirek tabang ramo-ramo
Inggok mancakam lidih saga
ALEK Tadabuak lalu katanah
Assalamualaikum …. Ketek indak disanjuang namo
Palupuah batang malapari, Gadang indak disanjuang gala
Pucuak manimpo aka jumbai Sambah jatuah katangah-tangah
Dibao nak-rang kabatipuah
Sungguahpun ambo tagak baradiri PANGKA
Bukanlah urang cadiak pandai Sabananyo ….
Ujuiknyo duduak nan basimpuah
ALEK
Kasah ambun kasah biludu Alah lah kami tukiakkan pandangan dakok,
Batanti bajaik tapi dilayangkan pandangan jauah, dilerengkan
Baturap jo banang sirah pandangan karusuak; lah tibo bana dimakan
Alah tahampai disandaran…. patuik sutan, lah nyato manuruik alua:
Mintak ampun ambo kapangulu
Nanan salirik duduak ditapi Kok putiah indak babacak
Saedaran adok katangah Kok hitam indak bakuran
Jo sambah sajo dimuliakan Janganlah cacek nan kanampak
Puji sanjungan batibokan…..
Pisau sirawik ulu sonsang
Saruangnyo tareh kayu jati Kalau dituruik jo pidoman, tando dibaliak-
Ulunyo pangka kayu kamaik dikarisai, batamu adat jo bidaran; nan bak
Diambiak paracik buah mamang dinan pandai:
Takuik-ganta ambo mambilang
Pangulu banyak nan sati Barakik biduak talenggang
Tuanku banyak nan kiramaik Karucuik jo saliguri
Rang-gadang banyak nan batuah Dalam rumik Sutan batenggang
Tando bamain aka-budi….
Mulonyo jalo diserakkan
Kanai kulari nan bapalun Apun ba-tu hanyo lai, salampih nan
Mulonyo kato disambahkan daripado itu; adat dunia kan baleh-
Manyusun jari mintak ampun mambaleh, sariat palu-mamalu; adok
kakami pulo kini: Pihak dikami koh nan
datang, nanduduak ditanai lantai, nan
salingka barih ditapi, sabanja barih ditangah. ALEK
Dek bacampua tuo jo mudo, nan tuo kok- Nak-nyo tuhua-tuhua sa-alahan, disisiak-
nyo takilaf Stan, nan muko kok-nyo sisiak sapalapah, ba-a kok kito tuhukan
tasasek.- Mungkin kabasuo salah cotok tantang maaf-bamaaf, Sutan ?.-
malatiangkan, salaah awai mahampehkan,
salah muluik mautangkan; takirai langkah PANGKA
kamasuak, takirah lenggang kalua, tasingik Kito tuhuakan!!!.-
budi dinan rami…. Mako nyampang basuo
nan baitu Sutan :
PANGKA
Lah sampai Sutan ? …..
ALEK
Hinggo itu ….
PANGKA
Diambo singkek sajo kajaweknyo.-
ALEK
Rancak singkek
PANGKA
Dek maaf gadang paidah, dek rila gadang
munfaat, barila-rila kito disiko …. Kito
luluihkan katanah lakang, dihanyuikkan
kalawik lapeh, nan batin dipulangkan pado
Allah.
ALEK
Alhamdulillah …. Jadilah Sutan Sinaro?-
PANGKA
Manitah Sutan !.-