Modul Sejarah Tingkatan 3

SEJARAH / TINGKATAN 3
BAB 1: KEDATANGAN KUASA BARAT • Bahasa melayu dan tulisan jawi

Tidak Formal
1.1 KESTABILAN DAN KEMAKMURAN NEGARA • Kemahiran bercucuk tanam, menangkap
ikan, bertukang
1. Apakah maksud kestabilan? • Ilmu agama, pekerti mulia
• Pantun, syair, peribahasa berbentuk
✓ Sistem Pemerintahan tauladan
• Sistem Pemerintahan Beraja • Matlamat; membolehkan berdikari
• Hierarki Pemerintahan Negeri Sembilan • Amalan dan kepercayaan turun temurun
• Sistem Pemerintahan Sarawak
• Sistem Pemerintahan Sabah 1.2 FAKTOR KEDATANGAN KUASA BARAT
✓ Perundangan
• Undang undang bertulis 3. Apakah faktor kedatangan kuasa barat abad
• Contoh: Hukum Kanun Melaka ke 16?
• Undang tidak bertulis ✓ Barangan Mewah
• Contoh: Adat Perpatih • Rempah ratus, minyak wangi, emas, perak
✓ Hubungan luar • Dari China seperti teh, sutera, tembikar
• Dengan negara luar ✓ Pusat Pengumpulan Barang
• Politik, ekonomi, sosial • China mahukan emas, perak, bijih timah
• Memanfaatkan hubungan dengan yang boleh dijumpai di Kepulauan Melayu
pedagang ✓ Pelabuhan Persinggahan
• Kebijaksanaan pemerintah • Angin monsun
• Berlindung sementara perubahan angin
2. Apakah maksud kemakmuran? • Mengisi bekalan makanan, baiki kapal
✓ Hasil Bumi, Hasil Alam 4. Apakah faktor kedatangan abad ke-17-20?

• Bijih timah, emas, perak
• Hasil hutan; rempah ratus, damar, rotan ✓ Revolusi Perindustrian
• Hasil hutan; kayu kayan, gaharu, cendana. • Abad 17,18- Membolehkan barangan
• Hasil laut; sirip ikan yu, timun laut dikeluarkan secara besaran. Mencari
✓ Memanfaatkan Hasil Alam pusat untuk bekalkan bahan mentah
• Sifat kreatif, kemahiran tinggi ✓ Industri Kereta
• Hasilakn kraf tangan • Kemunculan kereta dan tayar menambah
• Daun mengkuang, daun pandan, daun permintaan getah asli.
nipajh ✓ Kesuburan tanah , Hasil Bumi
• Menenun dan menyulam • Tanah luas, subur, iklim sesuai. Kaya
✓ Sistem Ekonomi dengan hasil bumi; emas, bijih timah
• Perdagangan dan pelabuhan ✓ Terusan Suez
• Timbang, Sukat dan Ukur • Mempercepat urusan perdagangan.
• Mata wang Perdagangan semakin bertambah
• Sistem Percukaian ✓ Industri mengetin
✓ Kegiatan Intelektual • Megetin makanan, minuman, bumbung
Formal rumah dan tong minyak. Harag bijih timah
• Istana – hal pentadbiran, politik melambung
• Masjid surau – Bacaan solat, tajwid, hadis ✓ Kapal Wap
• Pondok – al-Qurn, ilmu hadis, bahas Arab • Membawa muatan banyak, menjimatkan
• Madrasah – Sukatan pelajaran, secara masa dan kos. Penghantaran barang
kelas, diawasi mudir murah.
a
✓ Saingan Kuasa Barat ✓ Pajakan

• Britain, Jerman, Perancis, Sepanyol, • Kontrak bagi orang lain menggunakan
Amerika Syarikat. Sanggup berperang atau menduduki sesuatu dengan tempoh
✓ Ciptaan Telegraf dan bayaran
• Membolehkan menghubungi ejen dengan ✓ Serangan Fizikal
cepat. • Menyerang, menyerang balas ,
✓ Beban Orang Putih melancarkan serangan ke atas pihak
• Tanggungjawab mereka, dan tugas lawan.
mereka. “Tugas Menyebar Tamadun
7. Apakah perbezaan strategi British dan
1.3 PERSAINGAN KUASA BARAT MENDAPATKAN Belanda?
TANAH JAJAHAN ✓ British
• Manipulasi
5. Apakah kuasa barat yang ingin meluaskan • Ugutan/Desakan
kuasa? • Tipu Helah
✓ Perancis – Indochina • Perjanjian
✓ Rusia- Ujung Salang • Pakatan
✓ Jerman – Langkawi • Pajakan
✓ Amerika Syarikat – Terengganu • Serangan Fizikal
✓ Brooke – Sarawak ✓ Belanda
✓ SBUB – Sabah • Serangan Fizikal
✓ Belanda – Hindia Timur • Pakatan
✓ Portugis – Timur Leste • Perjanjian
✓ Sepanyol – Sulu
✓ British – Brunei
1.4 PERBEZAAN STRATEGI KUASA BARAT
6. Apakah startegi yang digunakan barat untuk

meluaskan kuasa?
✓ Manipulasi
• Mengatur sesuatu dengan bijaksana,
sehingga mencapai tujuan yang
dikehendaki.
✓ Ugutan/Desakan
• Menakut nakutkan, menyatakan akan
melakukan sesuatu atau mengugut.
✓ Tipu Helah
• Mengenakan pengaruh, tipu helah untuk
mendaptkan sesuatu.
✓ Perjanjian
• Seseorang atau dua orang pihak saling
berjanjiuntuk sesuatu hal.
✓ Pakatan
• Kerjasama antara dua pihak untuk
melakukan sesuatu.
2
BAB 2; PENTADBIRAN NEGERI-NEGERI SELAT 3. Jelaskan peristiwa perluasan kuasa di Pulau

Pinang.
2.1 PERLUASAN KUASA BRITISH DI PULAU
✓ Perebutan takhta
PINANG, SINGAPURA, MELAKA
• Sultan Muhammad Jiwa melantik Tunku
Abdullah sebagai Raja Muda
1. Jelaskan latar belakang Pulau Pinang,
• Kerabat Diraja tidak bersetuju.
Singapura dan Melaka sebelum kedatangan
• Meminta bantuan SHTI – Gagal
kuasa British.
✓ Ancaman Siam
• Siam menuntut kembali penghantaran
✓ Pulau Pinang
bunga emas
• Wilayah Kesultanan Kedah
• Sultan Kedah rasa tergugat
• Pelabuhan dagang serantau
• Meminta bantuan SHTI
• Batu Uban; pelabuhan terawal
• Menawarkan Pulau Pinang
• Dianugerahkan oleh Sultan Kedah kepada
• Meminta bantuan Francis Light
orang Sumatera kerana membantu
✓ Tipu Helah
menentang Siam.
• Francis Light berjanji
✓ Singapura
• Sultan Abdullah pegang janji, menawarkan
• Wilayah Kesultanan Johor Riau
pembukaan petempatan di pulau Pinang
• Ditadbir olrh Temneggung Abdul Rahman
• Prince of Wales
• Pemerintah Kesultana Johor Riau ; Sultan
✓ Perjanjian
Abdul Rahman bersemayam di Lingga
• Siam mengancam Kedah
✓ Melaka
• Sultan Abdullah meminta bantuan SHTI
• 1511 - Kesultanan Melayu Melaka ditawan
• SHTI enggan kerana tiada perjanjian.
Portugis
• Menyerang Pulai Pinang, Francis Light
• 1641 – Belanda mengalahkan Portugis
dapat bantuan SHTI
• Pusat pengumpulan hasil
• Tewas; Perjanjian 1791 – Iktiraf
• Belanda mementingkan Betawi
pendudukan British
2. Apakah faktor kedatangan kuasa British ke • 1800 – Bristish duduk Seberang Perai
Pulau Pinang?
4. Apakah faktor kedatangan kuasa British ke
✓ Pusat Pengumpulan Barang
Singapura?
• British ingin Teh dari China
• China perlukan emas, bijih timah, rempah
✓ Masalah
ratus sebagai tukaran.
• Pulau Pinang terletak di utara Selat Melaka
• Bristish perlukan tempat untuk kumpulkan
• Bangkahulu berada di luar laluan utama
barang
perdagangan
✓ Pelabuhan Persinggahan
• Kapal berlabuh di Pelabuhan Betawi, Riau,
• Pelabuhan diantara China dan India
Lingga
• Membaiki kapal, bekalan makanan
✓ Kepentingan
• Berlindung dari angin monsun
• Pelabuhan lebih strategik
✓ Pangkalan Tentera
• Mengawal kegiatan perdagangan
• Pangkalan di Bombay, sukar mengawal
• Peranan sebagai pusat pengumpulan hasil
Madras
ekonomi
• Mempertahankan petempatan India
daripada ancaman Perancis dan Belanda.
3
5. Jelaskan peristiwa perluasan kuasa di 8. Apakah kesan pakatan British-Belanda?

Singapura.
✓ Temetrai Perjanjian London 1824
✓ Stamford Raffles ✓ Menamatkan pertikian
• Stanford Raffles dan William Farquhar ✓ British menguasai Melaka dengan pertukaran
• Perjanjian awal mendirikan petempatan wilayah bersama Belanda
• Temenggung Abdul Rahman meminta
untuk mendapatkan pengesahan Suktan 2.2 PERJANJIAN LONDON 1824 DAN KESANNYA
Abdul Rahman
✓ Isu Pewarisan Takhta 9. Apakah syarat perjanjian London 1824?
• Tengku Hussein diketepikan daripada
menjadi Sultan kerana tidak menghadiri ✓ British
permakaman Sultan Mahmud Shah III • Berundur dari Sumatera
• Tengku Abdul Rahman ditabalkan • Menyerahkan Bangkahulu kepada Belanda
• Mendapat sokongan Belanda dan Bugis • Tidak membuka petempatan baharu di
✓ Manipulasi Kepulauan Riau dan Lingga dan kepulauan
• Stamford Raffles memanipulasi isu lain di selatan Singapura
tersebut ✓ Belanda
• Menjemput Tengku Hussein ke Singapura • Iktiraf petempatan British di Singapura
• Disytiharkan Sultan Johor Riau • Menyerahkan Melaka dan jajahan
• Kesultanan Johor Riau mempunyai dua takluknya kepada British
Sultan • Tidak membuka petempatan baharu di
✓ Perjanjian Tanah Melayu
• 6 Februari 1819 – Sultan Hussein dan TAR
• Petempatan British di Singapura diiktiraf 10. Apakah kesan Perjanjian London 1824
• 2 Ogos 1824 – Residen John Crawfurd
bersama Sultan Hussein dan TAR ✓ Pembahagian Alam Melayu
• Singapura diserahkan selama lamanya • Dua lingkungan pengaruh barat
kepada British • Selat Melaka dan Selat Singapura dijadikan
pemisah
6. Jelaskan faktor pakatan British-Belanda • Mengutamakan kepentingan mereka,
diadakan? meinggirkan kerajaan alam melayu
• British – Tanah Melayu
✓ Tamatkan pertikaian • Belanda – Hindia Timur Belanda
• British – majukan Singapura ✓ Selat Melaka Dibawah British
• Belanda – dakwa Singapura dibawahnya • Perdagangan Dikuasai oleh British
• Menuntut Singapura berundur • Tiga pelabuhan; Pulau Pinang, Melaka,
✓ Dasar persahabatan Singapura.
• Kedudukan Belanda Britain dekat • Buka peluang British meluaskan kuasa
• Perancis jadikan Belanda pangkalan serang ✓ Perpecahan Empayar Kesultanan Johor Riau
Britain • Singapura menjadi tanah jajahan British
• British menjaga jajahan Belanda • Perjajian Ogos 1824 – Singapura diserah
✓ Penyelesaian pedamaian kepada British
• Mengelakan perperangan • Berakhir Kesultanan Riau Lingga
• Tidak mahu terbeban dengan kewangan • Institusi Kesultanan Riau Lingga di
• Rundingan pedamaian hapuskan Belanda.
• Pengisytiharan Kedaultan Pahang.
• Bendahara Tun Ali membebaskan Pahang
4
2.3 PEMBENTUKAN NEGERI NEGERI SELAT
11. Jelaskan pembentukan Negeri Negeri Selat.
✓ Pentadbiran sendiri
• P. Pinang ditadbir Persuruhjaya
• Singapura ditadbir Residen
• Melaka ditadbir oleh Residen Konsolur
✓ Tujuan Pembentukan
• Menjimatkan perbelanjaan
• Menyeragamkan pentadbiran
✓ Kepentingan Pembentukan
• Penguasaan laluan perdagangan
• Pelabuhan bebas
• Pusat pengumpulan hasil
• Pintu masuk buruh
• Penanaman modal pelabur luar
2.4 PENTADBIRAN NEGERI NEGERI SELAT
12. Bagaimanakah pentadbiran Negeri Negeri

Selat dibawah SHTI dan Pejabat India?
✓ SHTI di India
• Diketuai Gabenor
• Residen Konsular membantu
• P.Pinang pusat pentadbiran pertama.
✓ Pejabat India
• Undang undang British dikuatkuasa
• Pemberontkan berlaku di Pejabat India
• Pejabat India tidak beri perhatian
• Pedagang tidak puas hati
13. Apakah faktor permindahan pentadbiran ke

Pejabat Tanah Jajahan London?
✓ Tiada wakil NNS dalam Majlis Perundangan

✓ Pejabat India gagal kawal rompakan
✓ Pejabat India mahu menggunakan wang rupee
India
✓ Ingin mengenakan cukai pelabuhan
✓ Menjadikan NNS tempat buangan banduan
5
BAB 3: PENTADBIRAN NEGERI NEGERI MELAYU ✓ Perebutan Takhta

BERSEKUTU
• Raja Abdullah (Raja Muda) tidak
ditabalkan menjadi Sultan kerana tidak
3.1 KEKAYAAN HASIL BUMI DI PERAK, SELANGOR,
hadir upacara permakaman
NEGERI SEMBILAN DAN PAHANG
• Raja Ismail (Raja Bendahara) ditabalkan
1. Jelaskan tentang kekayaan hasil bumi di Perak, • Raja Yusuf (Raja di Hilir) menuntut hak
Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang. • Andrew Clarke campur tangan,
menyokong Raja Abdullah dan
✓ Bijih Timah
menamatkan perang Larut.
• Abad 15 – Perlombongan di lembah
•
sungai, kegunaan tempatan dan
3. Jelaskan strategi maipulasi British di Selangor.
diperdagang, surat tauliah.
• Abad 16, 17 – Perak, tertumpu di Sungai
✓ Perang Klang
Perak, Kuala Kangsar, Kelian Intan.
• Raja Abdullah; dapat hak mentadbir Klang
• Abad ke 18 – Perak, di Larut, Terong,
dari Sultan – berjaya memajukan Klang
Beruas. Selangor di Kuala Sungai Selangor.
• Raja Mahadi; putera Raja Sulaiman
• Abad 19 – Perak, di Larut, Lembah Kinta.
(petadbir Klang) – menuntut hak
Selangor, di Jugra, Kuala Lumpur, Lukut.
mentadbir Klang yang sebelum ini di
✓ Emas
bawah ayahandanya.
• Di kawasan Jalur Emas, sebahagian besar • Tunku Kudin mendapat bantuan British
di Pahang. untuk tamatkan perang
• Lokasi – Sungai Tembeling, Sg Jelai, Sg
Semantan
4. Jelaskan strategi manipulasi di Negeri
• Raub, Tui, Tersang, Selinsing
Sembilan.
• Abad 16, 17 – Mendulang, melampan;
orang Melayu, Asli • Persaingan pembesar
• Abad 18 – Melampan; orang Cina
• Sungai Linggi laluan penting; dapat hak
• Abad 19 – Lombong dedah, lombong
memungut cukai
bawah tanah ; orang Eropah
• Persaingan Pembesar
• Antara Dato Kelana, Dato Syahbandar dan
3.2 PERLUASAN KUASA BRITISH Dato Muda Linggi
• Dato Kelana mendapat bantuan British
2. Jelaskan strategi manipulasi yang digunakan
mengalahkan Dato Syahbandar
British di Perak.
• British memperoleh hak mengutip cukai
✓ Perang Larut
• Ramai pelombong cina, berlaku 5. Jelaskan strategi desakan di Selangor.

pergaduhan Ghee Hin dan Hai San
• Pergaduhan menjejaskan perdagangan ✓ Rompakan Kapal Dagang British
• Golongan pelabur Eropah meminta British • Dirompak berdekatan perairan Kuala
campur tangan Langat
✓ Serangan Rumah Api ; 1874, di Tanjung
Rachado
• Mendesak Sultan atas alasan gagal
mengawal dan mewujudkan keselamatan
perairan Selangor
6
6. Jelaskan strategi desakan di Pahang. • Pahang tidak membenarkan membuat

perjanjian dengan kerajaan asing tanpa
✓ Kematian lelaki berbangsa Cina bernama Goh kebenaran British
Hui
8. Apakah itu Sistem Residen?
• Tiada kekacauan berlaku
• British tiada ruang untuk campur tangan ✓ Peranan
• Sultan Ahmad amat berhati hati dengan • Menasihati Raja-Raja Melayu dalam semua
rundingan hal ehwal pentadbiran kecuali berkaitan
• 1887- British meminta bantuan Sultan Abu dengan agama Islam dan adat Melayu
Bakar • Semua nasihat hendaklah dipatuhi dan
• 1888- Kematian lelaki berbangsa Cina diikuti.
bernama Goh Hui yang didakwa rakyat ✓ Residen Negeri
British di perkarangan Istana. • Perak – J.W.W. Birch
• Sultan Pahang dipaksa menerima • Pahang – J.P. Rodger
perlindungan British • Selangor – J.G. Davidson
• Atas alasan, Sultan tidak mampu • Negeri Sembilan – Martin Lister
mewujudkan keadilan dan kententeraman ✓ Ciri ciri
awam • Kedudukan sultan dan pembesar negeri
dikekalkan
7. Jelaskan strategi perjanjian yang digunakan • Nasihat British mesti diterima dan Sultan
oleh British. tidak lagi moleh membuat undang undang
• Sultan dan pembesar kehilangan kuasa
Perjanjian Pangkor 1874 pentadbiran dan pungutan cukai.
• Raja Abdullah diiktiraf Sultan Perak • Residen mengambil alih pentadbiran
• Raja Ismail dibenar memakai gelaran • Jabatan jabatan dan sistem bercorak
Sultan Muda British digunakan
• Sultan menerima seorang Residen
• British berkuasa penuh ke atas pungutan 3.3 PEMBENTUKAN NEGERI NEGERI MELAYU
cukai di Perak BERSEKUTU
Perjanjian British-Selangor 1875
• British membantu Sultan memerintah 9. Apakah ciri-ciri Negeri Negeri Melayu
negeri Bersekutu?
• Briitish menghantar J.G Davidson menetap • Gabungan Perak, Selangor, Negeri
di Klang dan Frank Swettenham menetap Sembilan dan Pahang
di Langat untuk embantu pentadbiran • Residen Jeneral sebagai ketua pentadbiran
Selangor kerajaan persekutuan
Perjanjian British-Sg Ujong 1874 • Raja-raja Melayu menerima nasihat
• Dato Kelana diiktiraf pemerintah Sg ujong Residen Jeneral dalam semua perkara
• British mempunyai kuasa penuh kecuali yang berkaitan agama Islam dan
memungut cukai di Sg Linggi adat Melayu
Perjanjian British-Pahang 1887 • Kuala Lumpur mrnjadi pusat pentadbiran
• British menempatkan seorang wakil yang • Juga dikenali sebagai Persekutuan 1896
mempunyai kuasa seperti pegawai konsul
di Pahang
• British bertanggungjawab menjaga
keamanan Pahang
7
10. Apakah faktor pembentukan Negeri Negeri • British membentuk Durbar

Melayu Bersekutu? • Mendapatkan sokongan Raja raja Melayu
✓ Mengatasi Kelemahan Sistem Residen

• Tiada panduan jelas
• Semakin berkuasa
• Raja dan pembesar tidak berpuas hati
kerana kehilangan kuasa
✓ Menyeragamkan Pentadbiran
• Mempunyai undang undang sendiri
• Kemajuan negeri tidak seimbang
• Memerlukan pentadbiran cekap
✓ Menjamin Keselamatan Negeri
• Pasukan keselamatan sendiri
• Menjaga keamanan tanpa bantuan luar
✓ Menangani Masalah Kewangan Negeri
Pahang
• Gabungan negeri negeri Melayu kaya
• Perak, Selangor, Negeri Sembilan dapat
membantu mengurangkan beban
kewangan negeri Pahang
3.4 PENTADBIRAN NEGERI NEGERI MELAYU

BERSEKUTU
11. Bagaimanakah pentadbiran Negeri Negeri

Melayu Bersekutu melalui Majlis Mesyuarat?
✓ Majlis Mesyuarat Negeri

• Ditubuhkan selepas British campur tangan
• Dipengerusikan oleh Raja Melayu
• Menggubal undang undang dan
membantu pentadbiran
• Tidak lagi berkuasa selepas NMMB
ditubuhkan
• Pentadbiran diambil alih Residen Jneral
• Kuasa Raja Melayu terhakis
✓ Majlis Mesyuarat Persekutuan
• 1909 – British menandatangani perjanjian
bersama Raja Raja Melayu
• Berkuasa meluluskan undang undang di
Negeri Negri Melayu Bersekutu
• British mengawal undang undang dan
kewangan
• Kuasa diberikan kepad Persuruhjaya Tinggi
British
• Menjejaskan kewibawaan Raja raja
Melayu sebagai ahli biasa
8
BAB 4: PENTADBIRAN NEGERI NEGERI MELAYU ✓ Perundangan

TIDAK BERSEKUTU • Kanun undang-undang Kedah pertama
1650 – memberi hak kepada raja dan
4.1 PEMERINTAHAN KESULTANAN PERLIS, pemerintah
KELANTAN, TERENGGANU, KEDAH DAN JOHOR • Lima bab undang-undang
• Undang-undang 1060H
1. Jelaskan tentang pemerintahan Kesultanan • Tembera Dato Seri Paduka Tuan 1075
Perllis. • Hukum Kanun Dato Setar, Adat Bunga
Emas
✓ Latar Belakang • Adat Kebesaran, Pada Masa Tabal, Orang
• Terpisah daripada Kedah 1842 Besar
• 1843 – Maharaja Siam iktiraf Syed Hussin • Adat Meminang dan Undang undang
Jamalullail sebagai Raja Perlis 1199
• Istiadat pengisytiharan diadakan
✓ Pentadbiran 3. Jelaskan pemerintahan Kesultanan Kelantan
• Pentadbiran daripada kalangan pembesar
tempatan ✓ Latar Belakang
• Raja Muda – Tuan Syed Abdullah • Wujud sebelum abad ke 17
• Perdana Menteri – Dato Arau • Long Yunus berjaya menyatukan Kerajaan
• Dibahagikan kepada 22 buah mukim Kelantan
✓ Hubungan Luar • Pertelingkahan antara Kelantan dan
• Hubungan dengan Siam Terengganu
• Strategi untuk tidak diganggu gugat kuasa • Memnuat persetiaan dengan Siam –
lain mengelakkan ancaman Terengganu
✓ Perundangan ✓ Pentadbiran
• Berdasarkan Undang Undang Kesultanan • Sultan dibantu pembesar.
Kedah • Sistem Jemaah Menteri
• Menitik berat kebajikan masyarakat • Dibahagikan kepada jajahan
• Peringkat bawah, dijalankan oleh Tok
2. Jelaskan pemerintahan Kerajaan Kedah. Kweng
✓ Hubungan Luar
✓ Latar Belakang • Hubungan dengan kerajaan Siam
• Bermula pada abad ketujuh – kerajaan • Menjalinkan hubungan dengan
terawal Terengganu, Kedah, Patani
• Pertapakan Islam pada abad ke 12 ✓ Perundangan
• Sitem pemerinthan Islam • Perlaksanaan undang-undang syarak
✓ Pentadbiran • Pemerintahan Sultan Muhammad
• Diketuai oleh seorang Sultan, pembesar
dan disokong undang – undang
• Pembahagian wilayah
• Mukim-mukim yang dikendalikan dalam
kalangan penghulu
✓ Hubungan Luar
• Menjalinkan hubungan luar dengan Siam
– strategi mempertahankan negeri
• Hubungan diplomatic, pentadbiran dan
kewangan
9
4. Jelaskan tentang pemerintahan Kesultanan ✓ Hubungan Luar

Terengganu • Hubungan dnegan Terengganu, Perak,
Pahang, Selangor
✓ Latar Belakang • Dengan negara luar melalui lawatan ke
• Sultan Zainal Abidin I Eropah dan Jepun
• Negeri paling akhir menerima Penasihat ✓ Perundangan
British • Undang-Undang Tubuh kerajaan
✓ Pentadbiran
• Sultan dibantu oleh pembesar 4.2 PERLUASAN KUASA BRITISH
• Sistem penghulu
• Sultan Zainal Abidin III dibantu oleh 6. Apakah faktor perluasan kuasa British di
Tengku Musa, Tuan Hitam dan Che Abdul Kedah, Perlis, Kelantan Terengganu?
Rahim
• Dato Mata Mata – menyambut ✓ Kedudukan Strategik
kedatangan pelawat • Penting kepada perdagangan British
• Sistem Jemaah Mesyuarat Kerajaan • Kedah dan Terengganu terletak di laluan
✓ Hubungan Luar perdagangan antara Siam dan Singapura.
• Hubungan dengan kerajaan Siam ✓ Menghalang Kemasukan Kuasa Barat
• Menjalinkan hubungan dengan Kelantan, • Penampan usaha usaha kuasa Barat lain
Patani, Johor untuk campur tangan
• Memboleh Terengganu diakui berdaulat • Perancis, Jerman, Amerika, Rusia
✓ Perundangan ✓ Kemakmuran dan Kekayaan Hasil Bumi
• Berasaskan prinsip keadilan Islam • Kedah, Perlis: Pertanian dan penternakan
• Tengku Musa – Ketua Jabatan Makhamah menjadi sumber bekalan makanan
• 1911 Undang Undang Bagi Diri Kerjaan • Kelantan, Terengganu: Pembuatan
Negeri Terengganu ✓ Beban orang Putih
• Hakim makhamah dipilih secara teliti • Siam melakukan kekejaman di negeri
negeri Perlis, Kedah, Kelantan dan
5. Jelaskan pemerintahan di Kesultanan Johor. Terengganu
• Slogan Beban Orang Putih – digunakan
✓ Latar Belakang British
• Keturunan Sultan Melaka berakhir 1699. ✓ Menghubungkan Burma dengan Pulau Pinang
• Kesultanan Johor diperintah oleh • British Ingin menghubungkan Burma yang
keturunan Bendahara dikuasai dengan Pulau Pinang dan
• Konflik politik membolehkan keturunan Sinapura
Temenggung Daeng Ibrahim menjadi • Pembinaan jalan raya, kereta api dan
pemerintah telegraf di antara Burma dan Pulau Pinang
• Diganti oleh Daeng Abu Bakar bolehkan British mempunyai rangkaian
✓ Pentadbiran terus perhubungan India
• Maharaja Abu Bakar, - zaman pemodenan
• Majlis Jemaah Diraja Johor
• Dato Seri Amar Diraja, Dato Bentara
Dalam
• Jawatan Menteri Besar dan Setiausaha
Kerajaan
10
7. Jelaskan peristiwa kearah Perjanjian Bangkok. ✓ Januari 1908-Januari 1909 – Draf

perjanjian dirangka dan dipersetujui
✓ Kearah Perjanjian Bangkok
✓ 10 Mac 1909 – Perjanjian ditandatangani
• Negeri negeri Melayu mempunyai
hubungan rapat dengan Siam
4.3 PERLUASAN KUASA BRITISH DI JOHOR
• Siam menganggap negeri naungan
• Negeri Melayu menganggap hantar bunga
9. Apakah faktor kemajuan dan kemakmuran
emas sebagai Persahabatan.
Johor?
• Pengaruh Siam kurang menyenangkan
British
✓ Perkembangan pesat dalam ekonomi
• Menyedari konfrontasi bersemuka akan
komersial; pertanian
merugikan, Bristish menggunakan strategi
✓ Kebijaksanaan dan kecekapan pemerintah
perjanjian.
✓ Kemunculan golongan pentadbir,
✓ Perjanjian Sulit 1897
menjalankan tugas dengan berkesan
• 6 April 1897
✓ Pemodenan dalam pelbagai bidang
• British memastikan tidak ada kuasa lain
meluaskan pengaruhnya ke atas Kedah,
10. Jelaskan strategi British menguasai Johor.
Kelantan, Terangganu.
• Britsih mengakui hak pertuanan Siam ke
✓ Perjanjian 1855
atas negeri tersebut.
• Sultan Ali dengan Temenggung Ibrahim
✓ Perjanjian Sempadan
menyatakan sekiranya jajahan Kesang
• 29 November 1899
hendak dijual oleh sultan, kesang
• Menetapkan sempadan di antara
hendaklah ditawarkan dulu kepada
sempadan negeri Perak, Kelantan,
British.
Terengganu, Pahang dan Kedah.
✓ Perjanjian Setia 1885
• Menyelesaikn masalah sempadan
• Antara Johor dan British – hanya
diantara Perak dan Reman (Siam)
menerima seorang ejen; peranan sama
✓ Perjanjian 1902
dengan pegawai Konsul dan lebih rendah
• 6 Oktober 1902
dari Penasihat
• Siam mengawal hubungan luar negeri
✓ Tahun 1879
Kelantan dan Terengganu.
• Gabenor NNS mencadangkan British
• Negeri negeri ini tidak boleh
menempatkan Residen British di Johor
menyerahkan konsesi kepada kuasa asing
✓ Usaha manipulasi
tanpa izin Siam.
• Memanipulasi kedudukan kewangan
• Langkah penting bagi perluasan kuasa
Johor; menawarkan pinjaman 200 000
British di Negeri Melayu Utara
dollar untuk membiyai pembinaan kereta
api
8. Jelaskan kronologi Perjanjian Bangkok.
✓ 12 Mei 1914
• Sultan Ibrahim menandatangani
✓ April 1907 - Rundingan British dan Siam
perjanjian dengan Sir Arthur Henderson
✓ Jun 1907 – Pejabat tanah Jajahan
Young, Gabenor NNS.
benarkan usaha rundingan
• Jawatan Konsul ditukar kepada Penasihat
✓ 13 September 1907-Strobel menemui
Am British
Putera Damrong bagi menyampaikan
hasrat British
✓ November 1907- Hasrat British
diisampaikan kepada Raja Siam
11
4.4 PENTADBIRAN NEGERI NEGERI MELAYU ✓ Kelantan

TIDAK BERSEKUTU. • Penasihat British terlibat secara langsung
• Sultan mempegerusikan Majlis Mesyuarat
11. Apakah ciri-ciri Negeri-Negeri Melayu Tidak Negeri. PB merupakan anggota Majlis
Bersekutu? • Kakitangan awam – Orang Melayu. Orang
Eropah dihadkan
✓ Bersifat longgar • Menteri Besar peranan penting.
• Tidak ditadbir sebagai satu unit ✓ Terengganu
pentadbiran • Berlandaskan Undang Undang bagi Diri
✓ Tiada Gabungan Kerajaan Terengganu
• Tiada perjanjian khas. Bersifat untuk • Penasihat British terlibat secara langsung
membezakan pentadbiran dengan NNMB • Jemaah Menteri dan Majlis Mesyuarat
✓ Persuruhjaya Negeri ditubuhkan
• Di bawah kawalan Persuruhjaya Tinggi • Kakitangan awam – Oranag Melayu.
NNMB yang merupakan Gebenor NNS Pegawi Eropah dihadkan
✓ Kuasa Raja Melayu ✓ Johor
• Raja Melayu mempuyai kuasa lebih besar • Undang Undang Tubuh Kerajaan Johor
daripada raja di NNMB • Sultan tidak dibenar menyerahkan negeri
✓ Pemerintahan Beraja kepada kuasa asing.
• Tetap kedudukan sebagai negeri Melayu • Menteri Besar jalankan pentadbiran
pemerintahan beraja, bebas dan • Majlis Mesyuarat Menteri dan Majlis
berautonomi. Mesyuarat Negeri membantu sultan
✓ Usaha gagal • Orang Eropah dan Melayu dalam
• Usaha mengabungkan kedua dua sistem perkhidmatan dilayan sama taraf.
pentadbiran gagal kerana tentangan raja Keutamaan kepada orang Melayu untuk
Melayu NNMTB jawatan
✓ Pentadbiran Berasingan
• Pentadbiran NNMTB berasingan dengan 13. Apakah yang berlaku selepas perluasan kuasa
NNMB sehingga Perang Dunia Kedua British terhadap pentadbiran NNMTB
12. Bagaimanakah pentadbiran NNMTB di negeri ✓ Pengekalan Kedudukan Sultan

negeri berikut? • Tidak mengubah kedudukan Sultan
• Sultan masih kekal sebagai puncak kuasa
✓ Perlis • Sultan mempunyai kuasa dalam hal
• Penasihat British terlibat secara langsung agama dan adat istiadat Melayu
• Majlis Mesyuarat Negeri menjalankan • Kedudukan pembesar dikekalkan
pentadbiran dipegerusikan oleh raja • Pembesar tidak mengutip cukai, diberikan
• Kakitangan awam – orang Melayu elaun dan pencen
• Setiausah Kerajaan terpenting ✓ Penerusan Sistem Pentadbiran Tradisional
✓ Kedah • Sistem Jemaah Menteri, Majlis Negeri dan
• Penasihat British terlibat secara langsung Undang undang Tubuh Kerajaan
• Kedah tidak diserahkan kepada negeri lain diteruskan
tanpa keizinan bertulis oleh sultan dalam • Pembesar Melayu jadi peneraju
Majlis Mesyuarat Negeri • Sistem perkhidmatan awam sendiri
• Kakitangan awam – orang Melayu ✓ Pengenalan Birokrasi Barat
• Setiausah Kerajaan terpenting. • Penasihat British menentukan dasar
pentadbiran – mengurangkan kuasa
sultan, pembesar
12
• Jabatan baharu diperkenal • Dijalankan pembesar tempatan yang

• Pasukan polis diwujudkan menjadi wakil sultan atau pembesar yang
• Mula mengamalkan pentadibran cara memiliki wilayah tersebut
barat, • Sungai Sarawak = Datu Patinggi, Datu
• Makhamah sivil Bandar, Datu Temenggung – wakil Sultan
• Pegawai British dibawa masuk Brunei
• Pedalaman = Orang Kaya (O.K) – O.K Beti
BAB 5: DINASTI BROOKE DAN SBUB DI SARAWAK di Padeh, O.K Antau di Rimbas, O.K jugah
DAN SABAH di Lundu dan O.K Gasing di Skrang
• Kuasa KB berasaskan sistem penguasan
1. Jelaskan tentang Sistem Kesukuan di Sarawak tanah.
dan Sabah.
3. Jelaskan tentang Sistem Kedatuan di Sarawak.
✓ Sarawak
• Masyarakat Iban, Bidayuh, Kenyah, • Diamalkan kerajaan kerajaan awal
Kelabit, Kayan • Sawaku – Sungai Sarawak ditadbir Datu
• Kepatuhan adat Merpati Jepang
• Pemilihan pemimpin daripada kebolehan • Keturunannya turuntemurun menguasai
peribadi. Bukan keturunan pentadbiran – gelaran Datu Patinggi, dati
• Orang tengah menyelesaikan Bendahara, Datu Temenggung
pertelingkahan • Sewaktu Pengaruh Kesultanan Brunei –
• Iban = Tuai Rumah golongan pembesar ini menjadi wakil
• Bidayuh = Tua Kapung pihak Sultan Brunei
• Kenyah = Peran Lepo • Berkuasa mentadbir tanpa campur tangan
• Kayan = Kelunan Maren Kesultanan Brunei
• Melanau = Menteri • Bertanggunjawab dalm pentadbiran dan
✓ Sabah pembangunan
• Masyarakat Kadazandusun, Murut dan
Bajau 4. Jelaskan tentang pemerintah tempatan di
• Alat kawalan sosiopolitik Sabah.
• Orang Tua (Ketua Kampung)
• Majlis Kampung, membantu Orang Tua • Kawasan pantai Barat – Kesultanan Brunei
dalam pengurusan adat dan kehidupan • Kawasan pantai timur – Kesultanan Sulu
harian • Dijalankan pembesar tempatan yang
• Tukang Adat – setiap upacara betul untuk menjadi wakil sultan atau pengiran
elak bencana wilayah
• Bajau = Matto’a – pelindung adat dan • Sultan Sulu memilik semua tanah
kepentingan anak buah • Pemerintahan diwakilkan Datu
• Kuasa Datu bergantung pada milikan
2. Jelaskan tentang pemerintahan tempatan di bilangan hamba (pengikut) dan
Sarawak. kemampuan menghantar ufti
• Datu – menjalankan pentadbiran di pantai
• Dipengaruhi pentadbiran Kesultanan barat, Sistem datu.
Brunei
• Dipecahkan kepada tiga
• Sungai Kerajaan, Sungai Tulin, Sungai
Kuripan
13
5. Jelaskan tentang Sistem Ketua Bebas di Sabah. ✓ Datu Patinggi Ali

• Pembesar tempatan
• Muncul dari sikap berani dan kepewiraan • Melakukan penentangan
seorang tokoh yang mencabar Sultan • Menentang tindakan wakil Sultan Brunei
• Mempunyai pertalian keluarga Sultan • Bersetuju berunding dengan James
Brunei atau Sultan Sulu Brooke
• Mempunyai undang undang sendiri dan
tidak mengiktiraf kuasa luar 7. Huraikan strategi James Brooke untuj
• Ketua Bebas yang dikenali – Syarif Osman; mendapatkan Sarawak
Marudu
• Datu Kerunding; Tungku ✓ Rundingan
• Berkuasa dan bertanggungjawab • Berunding dengan Pengiran Raja Muda
menjalankan pentadbiran dikawasan Hashim
masing masing • Pengiran Raja Muda Hashim menawarkan
Sarawak kepada James Brooke, sebanyak
5.2 PERLUASAN KUASA DINASTI BROOKE DI 2 kali
SARAWAK ✓ Ugutan
• Mengugut menyerang kedudukan PRMH
6. Bincangkan tentang individu yang terlibat di Kuching, PRMH bersetuju menyerahkan
dalam percaturan politik di Sarawak pada tahun Sarawak kepada James Brooke
1830-1840. • Ugutan kepada Sultan Omar Ali apbila JB
hadir diiringi tentera laut British, SB
✓ Sultan Omar Ali Saifuddin II mengesahkan penyerahan Sarawak
• Mentadbir Sarawak 1827 berhasrat ✓ Perjanjian
mengawal kegiatan perdagangan • Perjanjian 1841; James Brooke dengan
• Pengiran Indera Makhota – dirikan pusat Raja Muda Hashim
pentadbiran di Kuching • JB memerintah Sarawak
• Perbalahan berlaku – cukai tinggi dan • JB harus menghormati dan memelihara
kerahan tenaga undang undnag adat Melayu
• Penantangan dipimpin Datu Patinggi Ali • Perjanjian 1842; James Brooke dengan
✓ Pangiran Raja Muda Hashim Sultan Omar Ali
• Dihantar oleh Sulatn Brunei • Sultan Brunei menyerahkan Sarawak dari
• Menyelesaikan masalah di Sarawak kawasan tanjung Datu ke Sungai
• Bapa saudara Sultan Brunei Samarahan
• Berusaha memujuk Datu Patinggi Ali, • Semua hasil pendapatan diserahkan
tetapi gagal kepada JB
• Meminta bantuan James Brooke ✓ Ketenteraan
✓ James Brooke • Diiperoleh melalui sokongan kapal HMS
• Mencari peluang Dido yang dimiliki angkatan tentera laut
• Menjalankan aktiviti pengembaraan di British
antara Sarawak dan Singapura – dengan • Digunakan bagi memeranagi ancaman
kapal Royalist lanun
• Mendapat sokongan pihak British, melalui
angkatan tentera laut
• Menerima pelawaan Pengiran Raja Muda
Hashim
• Mengenakan syarat, untuk menyerahkan
Sarawak kepadanya
14
8. Jelaskan usaha dan Tindakan James Brooke ✓ 1861

untuk meluaskan kuasa di Sarawak. • Sultan Abdul Mukmin serah Sungai
Rajang, termasuk Oya, Mukah, Tatan,
✓ Kekuatan Tentera Bintulu
• Bantuan dan sokongan tentera laut British ✓ 1883
• HMS Dido berjaya hancurkan kubu kuat • Orang Kayan mendiami Sungai Baram
orang Iban di Sungai Saribas dan Sg menentang Kesultanan Brunei
Skrang • Charles berjaya mendapatkan Baram dari
✓ Menentang Kebangkitan Sultan Brunei
• Menganggap sebagai lanun ✓ 1885
• Alasan tindakan meluaskan kuasa sebagai • Kawasan Sg Trusan diperoleh
tindakan sah. • Membolehkan isu pembunuhan peniaga
✓ Sokongan Masyarakat Sarawak diselsaikan
• Memperoleh sokongan daripada ✓ 1890
sebahagian masyarakat tempatan • Limbang diperolehi oleh Charles
termasuk orang Iban dan Melayu. • Penduduk Limbang bersetuju menyertai
✓ Mengambil Kesempatan Sarawak
• Menyokong Pengiran Matusin yang ✓ 1905
berkonflik dengan Pengiran Ersat • Memperoleh hak terhadap Lawas
✓ Menghapuskan Tokoh Tempatan • Sempadan kekal sehingga kini
• Sharif Masahor dituduh terlibat dalam
pakatan 5.3 PERLUASAN KUASA SBUB DI SABAH
• Dibuang ke Singapura
• Datu Patinggi Abang ghafur di buang ke 10. Apakah faktor yang menjadi tarikan pemodal
Melaka asing ke Sabah.
✓ Memperkukuh Pertahanan
• Benteng dan kubu dilengkapi meriam ✓ Kedudukan strategik
• Kubu Port James – memerhati pergerakan • Berada ditengah tengah laluan
kaum Iban perdagangan China dan Singapura
• Renjer Sarawak ditubuhkan • Hampir dengan Pulau Palawan – laluan
✓ Sokongan Kewangan maritime kapal dagang ke China dan
• Daripada pemodal Baroness Angela Jepun
Burdett-Counts • Aktiviti perdagangan melibatkan
kepulauan Sulu, Papua New Guinea dan
9. Huraikan kronologi perluasan kuasa Dinasti Australia
Brooke di Sarawak. • Kapal berlabuh dengan selamat daripada
angin monsun
✓ 1841 ✓ Kekayaan ekonomi
• Memperoleh Kuching, kawasan Tanjung • Sarang burung, sagu, rotan, getah perca,
datu ke Sungai Samarahan gamat dan siirp ikan yu telah memasuki
• Menguasai Batang Lupar dan Sungai pasaran antarabangsa
Saribas. • Sarangburung – permintaan tinggi China
✓ 1853 • Pedagang Barat mendapatkan Sarang
• Penentangan orang Iband berjaya burung untuk dibawa ke China
dihapuskan, dengan alasan • Kawasan dataran dan lembah – Indigo dan
menghapuskan Lanun kapas
• Sadong, Batang Lupar, Saribas, Kalaka • Pertanian komersial dijalankan
15
11. Jelaskan kawasan pengaruh British di Sabah 13. Huraikan tentang Syarikat Borneo Utara
sebelum penguasaan SBUB. British dan Piagam Diraja.
✓ Pulau Balambangan ✓ Syarikat Borneo Utara British

• 1763 – Alexander Dalrymple buat • Piagam Diraja memberikan kuasa kepada
perjanjian dengan Kesultana Sulu SBUB untuk memiliki Sabah
• Mengibarkan bendera British • Piagam diberikan kerajaan British
• Mengahadapi masalah – serangan lanun • Mengiktiraf kedudukan SBUB sebagai
• 1805 - British meninggalkan pulau wakil British
✓ Pulau Labuan ✓ Syarat Menerima Piagam Diraja
• James Brooke mengadakan perjanjian • Menerima Penasihat British
dengan Sultan Brunei • Memelihara adat resam dan undang
• 1846 - Sultan Brunei menyerahkan Pulau undang
Labuan • Memrintah Sabanh dengan adil dan
• British bertanggungjawab menumpaskan saksama
lanun • Melantik Pegawai Tadbir yang diakui
• James Brooke – Gabenor pertama British
• Tidak dibenarkan menyerahkan Sabah
12. Huraikan kronologi pertapakan SBUB di kepada pihak laun tanpa kebenaran
Sabah. British
✓ Matlamat Utama
✓ Charles Lee Moses • Pembangunan ekonomi melalui
• 1965 - Menyewa Sabah dari Sultan Brunei eksploitasi sumber sumber
selama 10 tahun • Melindungi dan mempertahankan hak hak
✓ J.W. Torrey dan T.D Harris masyarakat tempatan
• Moses menjual hak kepada mereka ✓ Wakil SBUB
• Menjadikan Kimanis pusat perdagangan • Presiden – Sir Rutherford Alcock
✓ Alfred dan Edward Dent • Pengarah urusan – Alfred Dent
• 1878- Memajak pantai timur Sabah • Gabenor – William Hood Treacher
daripada Sultan Sulu
✓ Baron Gustavus Von Overbeck 5.4 BENTUK PENTADBIRAN BARAT DI SARAWAK
• Bekerjasama dengan Alfred dan Edward DAN SABAH
untuk memajukan Sabah
• Torrey menjual haknya kepada Baron 14. Apakah usaha pemantapan pentadbiran Barat
✓ British North Borneo Provisional Association di Sarawak dan Sabah?
LTD
• Ditubuhkan oleh Alfred dan Edward Dent ✓ Pembahagian wilayah
pada 1881 ✓ Pengekalan golongan elit tempatan
• Mendapat status piagam (Charter) ✓ Pentadbiran berhieraki
✓ Borneo Utara ✓ Pentadbiran berasaskan kaum
• 1888 – Borneo Utara menjadi negeri ✓ Perundangan
naungan British
• SBUB memerintah sehingga 1942
16
15. Jelaskan tentang pembahagian wilayah di • Ketua Anak Negeri yang digelar O.K.K
Sarawak dan Sabah. membantu Pegawai Daerah menjalankan
pentadbiran pada peringkat daerah
Sarawak • Dilantik menjadi hakim
• Raja Brooke bahagikan kepada tiga
bahagian 17. Jelaskan tentang pentadbiran berhieraki di
• Charles Brooke menambah dua bahagian Sarawak dan Sabah.
• Bahgian dipecahkan kepada daerah dan
kampong Sarawak
• Sempadan kawasan sebagai asas • Raja
pemilikan dan kekuasaan • Dibantu Majlis Tertinggi dan Majlis Negeri
• Bukan hak percukaian • Residen
Sabah • Bahagian
• Pembahagian residensi • Daerah
• Dua residensi • Kampung
• Pantai timur berpusat di Snadakan Sabah
• Pantai Barat; berpusat di Jesselton • Diketuai Gabenor
• 1922 – menjadi 5 residensi • Gabenor bertanggungjawab kepada
• Tambahan Kudat, Pedalam dan Tawau Lembaga Pengarah Syarikat di London
• 17 daerah • Majlis penasihat untuk menaishati
• Residensi diketuai Residen Gabenor
• Daerah diketuai Pegawai Daerah • Setiausaha Kerjaan
• Ketua Jabatan, Residen
16. Jelaskan tentang pengekalan pembesar • Pegawai Daerah
tempatan di Sarawak dan Sabah. • Ketua Anak Negeri
• Ketua Kampung
Sarawak
• Atas dasar amanah 18. Jelaskan tentang pentadbiran berasaskan
• Mengisi kekurangan pegawai pegawai kaum di Sarawak dan Sabah.
Eropah yang jumlah kecil
• Penglibatan dalam kalangan Datu Sarawak
• Beberapa gelaran baru diwujudkan • Sistem pecah perintah
• Pembesar tidak lagi megutip cukai • Tiga kategori masyarakat; Melayu, Iban,
• Pembesar diberikan gaji dan peranan Cina
membantu pentadboran • Melayu = Pentadbiran
• Mengekalkan semua undang undang • Cina = Ekonomi
tempatan dan adat • Iban = Keselamatan
• Jawatan tertinggi masyarakat Iban,
Sabah Temenggung
• Membahagikan ketua ketua • Orang Cina = Kapitan, Kangcu
• Dua kategori ; diakui dan tidak diakui Sabah
• Ketua Anak Negeri yang diakui diserap • Berasas peribumi
dalam pentadbiran dan dibayar gaji • Pentadbir dikenali Penolong Pegawai
• Ketua Anak Negeri yang tidak diakui tidak Daerah
dibayar gaji • Pentadbiran kerajaan peringkat tempatan
• Institusi Ketua Anak Negeri, Ketua • Ketua etnik dipilih berdasarkan personaliti
Kampung, Makhamah Anak Negeri dan kepakaran
17
19. Jelaskan perundangan di Sarawak dan Sabah. Pertanian komersial

• Negeri-negeri Melayu; lada hitam, buah
Sarawak pala, cengkih, tebu, kopi, kelapa sawit,
• 1842 - Undang undang lapan perkara tanaman teh
• Makhamah diwujudkan • Seberang Perai pusat pengeluaran gula
• Diadili Raja dan dibantu Ketua Majistret • Sime Darby dan Guthrie.
• Makhamah Residen • Sarawak; lada hitam, sagu
• Makhamah Adat • Sabah; tembakau
• 1911 – Makhamah Cina diwujudkan • London Borneo Tabacco Company
Sabah Getah
• Undang undang barat dan tempatan • Selepas kejatuhan harga kopi
• Makhamah Majistret dan Makhamah • Negeri-negeri Melayu
Anak Negeri • Guthrie, Sime Darby, United Plantations
• Makhamah Majistret – Undang undang • Sarawak; tidak mengalak pembukaan
barat lading getah oleh syarikat asing
• Diadili Pegawai daerah • Sabah; ditanam di Taman Percubaan
• Makhamah Anak Negeri diadili Ketua Kerajaa
Anak Negeri • British North Borneo Para Rubber, British
North Borneo Company
BAB 6:KESAN PENTADBIRAN BARAT TERHADAP
EKONOMI DAN SOSIAL 3. Jelaskan penggunaan teknologi dalam eknomi
moden.
6.1 PENGENALAN EKONOMI MODEN
Perlombongan
1. Apakah ciri-ciri sistem ekonomi moden? • Negeri-negeri melayu; kapal korek dan
perlombongan hidraulik
✓ Modal yang besar • Pahang Consolidated Conmpany Limited,
✓ Tanah Malayan Tin Dredging, Gopeng
✓ Pengeluaran skala besar Consolidated
✓ Penggunaan tenaga buruh ramai • Melebur bijih timah; Eastern Smelting
✓ Pengunaan teknologi moden Company
• Sarawak; kaedah moden, kilang antimoni
2. Huraikan tentang modal dalam ekonomi di Bau
moden. • Sabah; terowong Tanjung Kubong
Pertanian
Perlombongan • Negeri negeri Melayu
• Negeri-negeri Melayu; emas, arang batu, • H.N. Ridley’ teknik torehan ibedem atau
bijih timah. torehan tulang ikan kering.
• Pemintaan bijih timah tinggi, British ubah • Memperkenalkan teknik membungkus
undang undang. anak anak pokok getah dalam arang yang
• Malayan Tin Dredging, Gopeng lembap.
Consolidated • Sarawak; masih mengekalkan pertanian
• Sarawak; emas, antimoni., arang batu, tradisional
petroleum • Sabah; mengasingkan daun tembakau
• Syarikat Borneo Berhad, The Anglo Saxon mengikut mutu
Petroleum Company
• Sabah; emas, arang batu
• Syarikat Cowrie Harbour Coal
18
4. Huraikan tentang buruh dalam ekonomi • Boustead and Company Ltd – Biji timah,
moden. gula, getah
• Guthrie & Co. Ltd – Kopi, Getah
Perlombongan • Harrison & Crosfield Ltd – Getah
• Negeri-negeri Melayu; mengisi • Borneo Cp Ltd – Biji timah,,Getah
kekosongan perlombongan bijih timah • Sime Darby & Co Ltd – Bijih timah, Getah
• Sarawak; orang Cina dibawa masuk Enakmen Tanaman Padi 1917
melombong emas dan antimoni • Diperkenalkan oleh British
• Sabah; orang Cina di sector perlombongan • Penduduk hanya mengusahakan tanaman
Pertanian padi
• Negeri negeri Melayu • Mengelakkan menjadi pesaing kepada
• Orang india atasi ekkurang buruh di lading pelabur Eropah
getah • Menyekat bantuan kredit pertanian
• Sarawak; Orang Cina Foochow, Orang • Petani mengalami masalah hutang
Jawa di lading getah • Tanah tanah tergadai dan dipindah milik
• Sabah; Orang Cina bekerjad diladang
tembakau 6.2 PENTADBIRAN BARAT BERKAITAN EKONOMI
• Membentuk Lembaga Penasihat Orang
Cina 7. Senaraikan pentadbiran barat berkaitan
eknomi.
5. Huraikan tentang pengeluaran skala besar
berciri eksport. ✓ Perundangan
✓ Jabatan dan Agensi Kerajaan
Perlombongan ✓ Syarikat Perwakilan
• Negeri-negeri Melayu; pengeluaran ✓ Sistem Kewangan dan Insurans
pelombong biji timah Eropaj meningkat,
manakal Pelombong Cina menurun. 8. Jelaskan tentang perundangan tanah dalam
• Sarawak; pengeluaran arang batu dan ekonomi.
petroleum meningkat secara besaran.
• Pengeluaran bijih timah di Tanah Melayu Negeri negeri Melayu
menyumbang 55% daripada jumlah • Akta Tanah Simpanan Melayu
keluaran dunia. • Residen boleh mengisytiharkan mana
Pertanian mana tanah sebagai hak orang melayu.
• Negeri negeri Melayu; peningkatan • Tanah tidak boleh dijual, dipajak gadai
jumlah keluasan lading getah dari 1901- kepada bukan Melayu
1912. Sarawak
• Sarwak; tanaman tradisional seprti • Land Order
kelapa, lada hitam dan tembakau ditanam • Hak milik tanah simpanan peribumi
meluas. diwartakan
• Sabah; tanaman getah meluas. • Melindungi kepentingan masyarakat
peribumi
6. Huraikan tentang tanah dalam ekonomi • Land Settlement Order
moden. • Land Order 1948
Sabah
Tanah • Urusniaga sebelum 1888, peribumi –
• Kawasan hutan yang belum diterokai Eropah tidak sah
serta terpisah dari petempatan • Proklamasi III Perlindungan Hak peribumi
• Syarikat pelaburan; • Melindungi hak dan kepentingan peribumi
19
8. Jelaskan tentang perundangan buruh dalam 11. Jelaskan tentang sistem kewangan dan
ekonomi. insurans.
• Buruh cina – lombong bijih timah – Sistem • 1580 – Mata Wang Sepanyol – NNS NNM
Kontrak • 1897 – Mengeluarkan wang dibawah
• Buruh India – ladang getah – Sitem Ordinan VIII
Kangani • Mengeluarkan mata wang NNS, hapus
mata wang kerajaan Melayu
Sistem Kontrak • 1903 – Dolar Selat diganti Dolar Malaya
• Dibawa masuk oleh majikan • Sistem perbankan – modal negara luar
• Tambang perjalanan, makanan, pakaian, disalurkan ke NNM
tempat tinggal disediakan majikan • Syarikat perkapalan memerlukan insurans
Sistem Kangani maritime
• Kangani – ketua, tadil, mandur • Syarikat Royal Insurance Company (1860)
• Pemilik ladang getah hantar Kangani ke
India, cari tenaga buruh 6.3 KESAN EKONOMI AKIBAT PENTADBIRAN
• Kangani menguruskan tambang dan BARAT
perjalanan ke majikan
• Jabatan Hal Ehwal Cina 12. Jelaskan kesan ekonomi terhadap sistem
• Ordinan Buruh Ontrak pengangkutan.
• Tabung Imigran India
Kereta api
9. Jelaskan tentang jabatan dan agensi kerajaan. • NNM; 1885-1896; Lombong – pelabuhan,
menghubungkan Bandar
• Jabatan Pertanian – memajukan tanaman • 1897-1909; Hubungkan utara Tanah
ekonomi, industri getah Melayu dan selatan
• Institusi Penyelidikan Getah Malaya • 1910-1931;Hubung seluruh Tanah Melay,
(RRIM) Membawa penumpang
• Jabatan Parit dan Tali air – meningkatkan • Sabah; Hubung Beaufort dengan Jesselton
keberkesanan pengairan dan Tenom. Untuk kegiatan pembukaan
• Jabatan Pos dan Telegraf ladang
• Jabatan Kereta Api Tanah Melayu • Sarawak; Hubung Bau dan Kuching
Jalan raya
10. Jelaskan tentang syarikat perwakilan. • NNM; Kuala Lumpur dengan Pelabuha
Klang
• Pemodal membawa masuk modal asing • 1902 – jalan raya lebih lebar; peningkatan
yeng besar penggunaan kenderaan
• Mengimport barangan secara terus • 1911 - menghubungkan bandar Bandar,
• Syarikat Perwakilan – Gedung Perwakilan kawasan sumber ekonomi
• Memiliki rangkaian sistem kewangan, • 1939 – menghubungkan seluruh negeri
insurans, syarikat penyelidikan, • Banyak penempatan, kawasan lading,
perdagangan antarabangsa perlombongan dibuka
• Hubungan erat dengan syarikat • Sarawak– Kawasan berbukit, paya. Kos
perdagangan yang tinggi
• Sabah – Hubungkan bandar di pantai
barat, Jesselton, Sandakan, Kudat, Lahad
Datu, Tawau
20
Pengangkutan udara dan laut 16. Jelaskan kesan sosial akibat perkembanga
• NNM; Penerbangan awam – Syarikat ekonomi.
Wearne Air Service
• Perkhidmatan domestic Singapura, Kuala ✓ Perkembangan bandar
Lumpur, Pulau Pinang • Perkembangan sistem pengangkutan
• Perkhidmatan Kapal Wap – Syarikat • Rangkaian landasan kereta api dan jalan
Straits Steamship raya
• Membawa bekalan makanan, buruj dan • Perniagaan dan perdagangan antara
jentera untuk perlombongan bandar berkembang pesat
• Sarawak; perkapalan – Singapore and • NNM; Kuala Lumpur, Seremban, Taiping,
Sarawak Steamship Company Ipoh
• Kapal terbang air; hubung Kuching dan • Sarawak; Kuching, Sibu Miri
Singapura • Sabah; Jesselton ditukar nama Kota
• Sabah; syarikat perkapalan – Straits Kinabalu
Steamship – mengangkut barang dan ✓ Masyarakat berbilang kaum
penumpang Orang Melayu
• Kampung, bandar, pekan
13. Jelaskan kesan ekonomi terhadap keudahan • Pertanian, perikanan, perniagaan,
pelabuhan. perusahaan, hartanah, perbankan, ahli
profesional
• NNM; peningkatan eksport bijih timah Orang Cina
dan getah menjadikan pelabuhan • Bandar, pekan
P.Pinang, Kuala Sepetang, Port Dickson, • Pertanian, perniagaan, perusahaan, harta
Melaka, Singapura, Klang sebagai pusat tanah, perbankan, jawatan tinggi kerajaan
pelabuhan penting Orang India
• Sarawak; Pelabuhan Kuching, Rajang, • Perladangam, pecan, bandar
Bintulu dan Miri • Perladangan, pengangkutan, sector
• Sabah; Pelabuhan Labuan, Kota Kinabalu, kerajaan, swasta
Tawau , Lahad Datu, Sandakan ✓ Pendidikan
• Sistem pendidikan vernakular –
14. Jelaskan kesan eknomi terhadap menggunakan bahasa ibunda sebagai
telekomunikasi. pengantar
• NNM; talian telegraf antara KL dan • NNM; Sekolah vernakular Melayu
Melaka (1886), Pos KL (1880-an) • Sekolah Vernakular Cina
• Sarawak; telegraf antara Kucing dan • Sekolah Vernakular Tamil
Singapura • Sekolah Inggeris
• Sabah; telegraf dan radio di bandar besar • Kolej Melayu Kuala Kangsar, Maktab
Perguruan Sultan Idris
6.4 KESAN SOSIAL AKIBAT PERKEMBANGAN • Sarawak; 20 sekolah mubaligh, sekolah
EKONOMI Melayu, Madrasah Melayu, Sekolah Cina
• Sabah; sekolah mubaligh Kristian, sekolah
15. Senaraikan kesan sosial akibat ekonomi. kanak kanak perempuan, sekolah Melayu
✓ Perkembangan bandar
✓ Masyarakat berbilang kaum
✓ Pendidikan
✓ Perkhidmatan kesihatan
✓ Pembinaan penjara
21
✓ Perkhidmatan kesihatan
• NNM; Hospital kerajaan pertama di
Taiping
• Hospital Selangor, Pahang, Kuala Lumpur
• Insitut Pernyelidikan Perubatan
• Hospital tung Sin
• Hospital persendirian dibina
• Sanitary Board – mengawasi kebersihan
dan kesihatan Kuala Lumpur
• Jabatan Kesihatan mengawasi aspek
kesihatan
• Sarawak; Hospital di Kuching dan Sibu
• Hospital Raja Brooke Memorial
• Sabah; Hospital di Kota Kinabalu,
Sandakan, Beaufort, Tawau, Kudat
• Perkhidmatan dispensari
✓ Pembinaan penjara
• NNM; Pulau Pianng sebagai tempat
penempatan banduan SHTI dari india
• Banduan dijadikan bekalan tenaga buruh
murah
• 1790, banduan ditempatkan di Fort of
Cornwallis, Pulau Pinang
• NNMB; Penjara Taiping
• Sarawak; Penjata Sibu atau Rumah
Pasong
• Rumah Pasong ditadbir oleh Pegawai
Daerah
• Sabah; The Square Tower
• Menempatkan pesalah yang dijatuhi
hukuman
22
BAB 7: PENENTANGAN MASYARAKAT 3. Jelaskan penentangan Yamtuan Antah

TEMPATAN
✓ Latar belakang
7.1 MATLAMAT DAN BENTUK PENENTANGAN • Tunku Antah
• Anak Raja Radin Yamtuan Besar Negeri
1. Jelaskan matlamat dan bentuk penentangan Sembilan
masyarakat tempatan • Dilantik Yamtuan Besar Negeri Sembilan
✓ Sebab penentangan
✓ Matlamat perjuangan • Menggugat kedaulatan bangsa
• Mempertahakan hak dan kedudukan • Bimbang British meluaskan kuasa
pemerintah tempatan ✓ Peristiwa
• Mengembalikan den mengekalkan sistem • Memimpin 4000 pengikutnya untuk
pemntadbiran tradisional menentang Dato’ Kelana
• Menentang pentadbiran dan peraturan • British berjaya mengalahkannya di Paroi
baharu dan Bukit Putus
✓ Bentuk penentangan • Pada 1876, beliau berunding dengan
• Penentangan bersenjata Gabenor Negeri-Negeri Selat, William
• Mencabar Perjanjian Jervouis
• Sistem Perundangan • British melantik Yamtuan Antah sebagai
Yamtuan Besar Seri Menanti
2. Jelaskan penentangan Dol Said.
4. Jelaskan penentangan Dato Bahaman
✓ Latar belakang
• Abdul Said bin Omar ✓ Latar belakang
• Penghulu Naning Seri Merah Raja Dol Said • Abdul Rahman bin Imam Noh
• Suku Semelenggang • Pembesar Temerloh
✓ Sebab penentangan ✓ Sebab penentangan
• Bayaran cukai hasil tahunan 1/10 • Hilang hak mengutip cukai
• Mendakwa Naning merupakan negeri • Pembinaan balai polis tanpa pengetahuan
merdeka ✓ Peristiwa
✓ Peristiwa • Melancarkan gerakan menentang British
• Membuat muafakat dengan Yamtuan • Dibantu Tok Gajah dan Mat Kilau
Muda Raja Ali Rembau, Pembesar Seri • 1894; berjaya menawan Kuala Tembeling
Menanti, Penghulu Gemenceh, Dato' dan Jeram Ampai
Kelana Sg Ujong, Penghulu Remai dan • British menghantar Kolonel Walker
Rechat, Penghulu Linggi, Johol dan Ulu sebagai tindak balas
Muar • Berjaya menawan semula Jeram Ampii
• Mengumpul 4000 hulubalang Melayu • Berundur ke Kelantan dan Terengganu
• 1831; Perang Naning Pertama, berjaya
mengalahkan British
• British berjaya memecahbelah
permuafakatan
• British berjaya takluki Tabuh dan satukan
Naning dengan Melaka
23
5. Jelaskan penentangan Rentap. 7. Jelaskan penentangan Tok Janggut.
✓ Latar belakang ✓ Latar belakang

• Libau • Haji Hassan bin Munas
• Rentap – Penggoncang dunia • Kampung Jeram, Pasir Puteh
• Raja Ulu dan raja Darat • Pendidikan pondok di Kelantan dan di
• Pemimpin orang Iban Mekah
✓ Sebab penentangan ✓ Sebab penentangan
• Dituduh lanun • Kekerasan pentadbiran Encik Abdul Latiff,
• Penempatan Iban dihapuskan Ketua Jajahan Pasir Puteh
✓ Peristiwa • Peraturan cukai
• 1853; Menyerang kubu James Brooke di • Bersemangat jihad
Nanga Skrang ✓ Peristiwa
• Alan Lee , pegawai James Brooke • 29 April 1915, Tok Janggut mengadakan
terkorban mesyuarat di Kampung Tok Akib untuk
• 1854; James Brooke menyerang kubu memboikot pengenalan sistem cukai
Rentap di Sungai Lang, • Merancang menyerang Pasir Puteh dan
• Rentap berundur ke Bukit Sadok mendapat sokongan dari Haji Said,
• 1857; Charles Brooke menyerang Rentap Penghulu Adam dan Che Ishak
di Bukit Sadok • British menyerang kubu di Kampung
• 1858; serangan kali kedua dan 1861; Dalam Pupuh Saring
ketiga ke atas kubu Rentap di Bukit Sadok • Tok Janggut terkorban
• Rentap berundur ke Entabai
• Meninggal dunia beberapa tahun 8. Jelaskan penentangan Mat Salleh
kemudiannya.
✓ Latar belakang
6. Jelaskan penentangan Sharif Masahor. • Mohammad Salleh
• Inanam Sabah
✓ Latar belakang • Keturunan Bajau dan Suluk
• Pembesar Sarikei ✓ Sebab penentangan
• Dilantik Sultan Abdul Mumin Brunei • Mengambil alih hak memungut cukai
• Berasal dari Kampung Igan • Pembesar kehilangan kuasa
✓ Sebab penentangan • Rundingan gagal
• Kewibawaan tergugat • Dianggap mengancam kepentingan SBUB
• Mahu mengusir James Brooke ✓ Peristiwa
✓ Peristiwa • 1897; menyerang British di Pulau Gaya
• 1860, Sharif Masahor mengadakan • Membina kubu di Ranau
pakatan sulit menggulingkan Brooke • November 1897; menyerang Ambong.
• Mengajak orang Melayu dan orang Dayak • 1898; Cowie mengadakan rundingan
menyertai pakatan dengan Mat Salleh di Menggatal
• Sharif Masahor menggunakan jalan laut • Membenarkan Mat Salleh mentadbir
menyerang Kuching dari arah barat, Tambunan
• Dato' Patinggi Abdul Ghapur menyerang • SBUB tidak menepati janji tersebut
dari arah timur dengan mengambilalih Tambunan
• Brooke berjaya patahkan serangan • SBUB menyerang Mat Salleh di Teboh
mengguna kapal perang dan senjata Tambunan secara besar-besaran
moden • 1900; Mat Salleh gugur dalam
• Kedua-dua tokoh ini dibuang negeri pertempuran di Tambunan
24
9. Jelaskan penentangan Mat Sator • Dato Maharaja Lela, Dato sagor, Pandak
Indut dan Siputum dijatuhi hukuman
✓ Latar belakang gantung sampai mati
• Orang kanan dan Ketua Leftenan Mat • Sultan Abdullah, Raja Ismail dan Ngah
Salleh Ibrahim dibuang negeri
• Pemimpin Kadazandusun di Tambunan
• Mat Jator 11. Jelaskan penentangan Abdul Rahman
✓ Sebab penentangan Limbong.
• Memperjuang kedaultan tanah air
• Meneruskan perjuangan Mat Salleh ✓ Latar belakang
✓ Peristiwa • Ketua gerakan Kebangkitan tani
• Membina kubu di Kampung Kapayan • Haji Abdul Rahman bin Abdul Hamid bin
Lama Haji Abdul Qadir
• Melambatkan serangan British • Haji Abdul Rahman Limbong
• 1990; British berusaha menamatkan • Patani dan Terengganu
kebangkitan • Meninggal dunia di Makkah
• Mat Sator dan pengikut berudndur ke ✓ Sebab penentangan
Sungai Sunsuron • Menentang pengenalan pentadbiran
• April 1900; Mat Sator menawan Kudat barat
• British menyerang balas • Menolak undang undang tanah yang
• Mat Sator terkorban berlawnaan hokum syarak
✓ Peristiwa
10. Jelaskan penentangan Maharaja Lela. • Memohon Lesen Wakil (pleader) untuk
menjadi wakil tertuduh
✓ Latar belakang • Bertindak sebagai peguam bagi mewakili
• Dato’ Maharaja Lela Pandak Lam penduduk Ulu Telemong yang diwakili
• Keturunan Daeng Salili anak Raja Bugis renjer hutan
• Orang Besar Berlapan Perak • Kegagalan pihak peguam cara(pendakwa)
✓ Sebab penentangan dan hakim menjelaskan pertanyaannya
• Residen mengambil alih kuasa Sultan menyebabkan perbicaraan ditangguh dan
• Pengambilan hak mengutip cukai berakhir tanpa keputusan
• Mencabuli dat resam orang Melayu • Akhirnya perbicaraan ditamatkan dengan
✓ Peristiwa keputusan berpihak kepada Haji Abdul
• 16 Oktober 1874; Sultan Abdullah Rahman Limbong
berusaha memansuhkan Perjanjian • Berlaku Kebangkitan Tani 1928, beliau
Pangkor, namun gagal dituduh sebagai penghasut dan ditangkap
• Sultan Abdullah dan pembesar • Beliau dibicara dan dibuang ke Makkah
bermesyuarat untuk menghapuskan
J.W.W Birch
• 2 November 1875; J.W.W Birch dan
pebngikutnya menampal penisyitiharan
mengambil hak memungut cukai di Pasir
Salak
• Dato Maharaja Lela dan pengikut
mengambil kesempatan untuk
membunuhnya
• J.W.W Birch dibunuh
25
7.2 SISTEM PENTADBIRAN BARAT YANG 13. Huraikan kesan pentadbiran terhadap
MEMBERI KESAN TERHADAP KUASA Perundangan.
PEMERINTAHAN DAN KEHIDUPAN
✓ Naning
12. Huraikan kesan pentadbiran barat terhadap • Melaksanakan undang undang Barat
kuasa pemerintahan. • Telah mencabar bidang kausa perhakiman
Dol Said dan Adat Perpatih.
✓ Negeri Sembilan ✓ Pahang
• Kedudukan Yamtuan Antah tercabar • British mendirikan balai polis
• Menempatkan Pegawai Majistret dan • Kedudukan Dato Bahaman sebagai
Pemungut Hasil penguasa undang undang tergugat
• British menyatukan semua daerah – ✓ Perak
Persekutuan Negeri Sembilan • Pembinaan balai polis
✓ Pahang • Perlantikan Kapten Speedy sebagai
• Kuasa pembesar hilang Penolong residen Larut
• Daerah di bawah pentadbiran Pemungut • Ngah Ibrahim diminta menerima nasihat
Cukai dan Majistret. Kapten Speedy
• Sultan Ahamad dipaksa melucutkan
jawatan Dato Seri Perkasa Pahlawan 14. Huraikan kesan pentadbiran terhadap
Sematan daripada Dato Nahaman kewangan.
✓ Perak
• JWW Birch memaksa Sultan Abdullah ✓ Perak
• Tandatangan perjanjian surat • Pembatalan pajakan pungutan cukai
pengisyitaharan • Larangan mengutip cukai
• Memberi Residen British peluang • Menjejas pendapatan Sultan Abdullah dan
mentadbir hasil negeri Ngah Ibrahim
✓ Terengganu ✓ Pahang
• Perlantikan Penasihat British dan • Tidak dibenarkan mengutip cukai
Penolong Penasihat British • Pembesar mendapat elaun bukanan yang
• Hubungan luar dikuasai oleh British. sangat kecil
✓ Kelantan • Dato Bahaman tidak berpuas hati dengan
• Pembentukan jajahan dan ketua jajahan bayaran elaun
• Perpindahan pusat pentadbiran jajahan • Membuat bantahan untuk tidak akan
pasir Puteh mematuhi keputusan Majlis Mesyuarat
• Engku Besar Jeram mendapat jawatan Negeri
yang rendah.
✓ Sarawak 15. Jelaskan kesengsaraan masyarakat yang
• Brooke melibatkan penduduk tempatan dihadapi kesan pentadbiran barat.
dalam pentadbiran
• Perlantikan Datu Patinggi, Datu Bandar ✓ Pasir Puteh
dan Datu Temenggung • Sebelum pentadbiran British
✓ Sabah - Cukai hasil keluaran.
• Menggugat pentadbiran Mat Salleh - Hasil sikit, cukai sikit. Tanah tidak
• Mat Salleh dibenarkan mentadbir diusahakan, tiada cukai
Tambunan - 40 sen – 1.20 ringgit seekar.
• SBUB mengambil semula Tambunan • Selepas kedatangan British
- Perlu melapor keluasan sawah padi
26
- Terdapat kadar cukai mengikut jenis ✓ Kubu pertahanan

tanaman dan ternakan • Yamtuan Antah ; kubu di Paroi dan Bukit
- Pejabat bayaran jauh dan dibuka pada Putus.
waktu pejabat sahaja • Kubu semula jadi; terletak di atas bukit
- Penduduk akan didenda sekiranya tidak tinggi, halangan ranjau, pokok tumbang
membayar cukai dan berbukit bakau.
- Bercanggah dengan nilai hidup tempatan • Mat Sator, kubu dikenali Kota Mat Sator
✓ Sarawak di Kampung Kapayan lama
• Mengenakan cukai kepada orang Iban • Terletak di tebing Sungai Sunsuron
• Mengarahkan rumah Panjang dibina • Rentap ; kubu Bukit Sadok
dikawasan sempadan Sarawak • Kawasan curam dan berbukit tinggi,
• Menjejaskan kegiatanan tanaman dikelilingi hutan rimba, kayu belian dua
• Barangan dirampas kaki tidak ditembusi peluru.
• Dikenakan denda sebanyal 10 kati • Menggunakan Meriam “Bujang Timpang
✓ Sabah Berang”
• Menindas orang Murut ✓ Persenjataan
• Dilarang membuka tanah baharu untuk • Dol Said; mempunyai bantuan
pertanian dan petempatan ketenteraan dari rembau dan Naning
• Kekurangan bekalan beras dan makanan • Senapang jenis flintlock dan snider riffles
harian serta Meriam kecil (lela rentaka)
• Bayaran menyukat tanah dikenakan • Mudah dibawa ke medan perang dan
• Suami isteri tinggal berasingan dipisahkan serangan hendap
dengan aliran sungai. ✓ Perundangan
• Didenda $1.00 setiap kali berjumpa • Haji Abdul Rahman Limbong; memohon
lessen pleader bagi membela petani di
makhamah
7.3 PENENTANGAN MASYARAKAT TEMPATAN • Menyatakan tanah “Hal Allah SWT”
TERHADAP KUASA BARAT • Menyatakan sisitem percukian
betentangan dengan syarak dan
16. Huraikan kekuatan penentangan masyarakat menunyuk mengikut huku Islam
tempatan.
17. Huraikan kelemahan penentangan
✓ Muafakat masyarakat tempatan.
• Dato Maharaja Lela bermuafakat dengan
Sultan Abdullah, Ngah Ibrahim, Dato ✓ Penentangan bersenjata
Sagor dan pembesar Melayu. • Yamtuan Antah; British menggunakan
• Bermsyuarat di Durian Sebatang, dan di Meriam yang besar dan telah
rumah Dato Sagor. menghancurkan kubu pertahanan
• Bersumpah dengan meminum air keris • Kehabisan peluru dan kekurangan ubat
bagi menyimpan rahsia pakatan. bedil.
• Berjaya membunuh JWW Birch • Rentap; ditewaskan dalam serangan
• Sharif Masahor mendapat bantuan Dato ketiga
Patinggi Abdul Gapur untuk menyerang • Brooke menggunakan Meriam tembaga
Kanowit “Bukit Sadok:
• Berjaya membunuh dia orang pegawai • Angkatan tentera lebih besar
British
27
✓ Ancaman Perundangan barat ✓ Pemantapan kuasa barat

• Haji Abdul Rahman Limbong • Seluruh negeri Melayu dikuasai oleh
• Berlaku kebangkitan Tani. British
• Isytihar perang terhadap British, • Brooke Berjaya meluaskan kuasa di
menduduki balai polis, bangguna kerajaan Sarawak
dan mengibarkan bendera merah. • Sabah dikuasai oleh SBUB
• Haji Abdul Rahman ditangkap dan
dibicarakan sehingga dibuang negeri ke 19. Huraikan kesan penentangan masyarakat
Mekah. terhadap masyarakat tempatan.
✓ Gagal mentafsir Perjanjian
• Dato Maharaja Lela; Sultan dan pembesar ✓ Pemerintah dan pembesar tempatan
gagal mencabar Perjanjian Pangkor • Hilang jawatan dan kedudukan
• Perlu mendapatkan sokongan British • Kehilangan jiwa
• British tidak memberi masa yang cukup • Dibuang negeri
untuk Pembesar Melayu mentafsir ✓ Kedudukan raja dan pembesar di
perjanjian. beriperhatian
✓ Tipu muslihat • Memperkenalkan Durba – Memberi
• Tok Janggut; British mendesak Sultan peluang menyuarakan pandangan
Muhammad iV untuk mengisyitihar Tok • Bahasa Melayu menjadi Bahasa rasmi dan
Janggut sebagai penderhaka. menggunakan tulisan jawi dalam surat
• Sbeagai tipu muslihata menakutkan menyurat
rakyat. ✓ Menjadi inspirasi
• Mat Salleh; SBUB membenarkan Mat • Keberanian
Salleh mentadbir Tambunan, tetapi telah • Memberi semangat
diambil semula setahun kemudian.
7.4 KESAN PENENTANGAN MASYARAKAT

TEMPATAN
18. Huraikan kesan penentangan masyarakat

terhadap pentadbiran British.
✓ Kerugian akibat peperangan

• Perang Naning – 1000 000 pound sterling
• Perang Perak – 400 000 pund sterling
• Perang Pahang – 7000 pound sterling
✓ British lebih berhati hati dalam pentadbiran
• Lantik Residen yang berpengalaman
• Menubuhkan Majlis Mesyuarat Negeri
• MMN – badan penasihat Sultan
✓ Merombak semula skim penempatan pegawai
• Pegawai British harus mengetahui adat
istiadat Melayu
• Menubuhkan Kolej Melayu Kuala Kangsar
• Aristokrat Melayu m,enyertai
Perkhidmatan Awam Tanah Melayu
• Perkhidmatan Tadbir Melayu melibatkan
orang Melayu
28
• Menegaskan Siam tidak ada sebarang

BAB 8: KEBIJAKSANAAN RAJA DAN PEMBESAR kuasa ke atas Terengganu
MELAYU MENANGANI CABARAN BARAT • Penghantaran emas sebagai tanda
persahabatan bukan ajajahan
8.1 REAKSI PEMERINTAH NEGERI • Mengemukana bantahan kepada Gabenor
NEGERI MELAYU UTARA DAN JOHOR Negeri Negeri Selat.
TERHADAP TINDAKAN BARAT ✓ Kelantan
• Sultan Muhammad IV menolak Perjanjian
1. Huraikan protokol sempadan Perjanjian Bangkok
Bangkok. • Berasa kecewa dengan tindakan
menyerahkan wilayah Tabal kepada Siam.
✓ Memecahbelahkan wilayah Negeri Negeri
Melayu Utara 3. Huraikan kewibawaan Temenggung Daeng
• Garis sempadan berasaskan legeh dan Ibrahim.
lembah sungai
• Bermula dari utara muara Sungai Perlis di ✓ Menjaga keselamatan perairan
sebelah barat • Memastikan perairan sentiasa selamat
• Berakhir di muara Kuala Tabal di sebelah • Memperoleh hadiah pedang keemasan
Timur daripada Ratu Victoria
• Pulau Langkawi dan pulau pulau • Penghargaan mewujudkan keamanan
dibahagian selatan menjadi kepunyaan perairan.
British ✓ Bandar Iskandar Puteri
• Pulau Terutau danpulau pulau bahagian • Memindahkan pusat pentadbiran Johor
utara menajdi milik siam. • Dari Teluk belanga, singapura ke Tanjung
Puteri
2. Jelaskan reaksi pemerintah terhadap • Ibu negeri Johor dinamakan Bandar
Perjanjian Bangkok. Iskandar puteri
✓ Memodenkan pentadbiran negeri
✓ Perlis • Mengasaskan birokrasi moden
• Kehilangan wilayah Pujoh • Sistem tradisional diperkukuh
• Raja Syed Alwi Jamalullai mebantah ✓ Mengeksploitasi hasil hutan
keputusam tersebut. • Getah perca dijual kepada pedagang
• Wilayah Pujoh sepatutnya sebahagian British
Perlis • Monopoli Johor – Perdagangan getah
✓ Kedah perca
• Kehilangan wilayah Sadao, Setul, Pulau ✓ Memperkenal sistem kangcu
Terua, Butang dan pulau sekitar. • Mengalakkan kemasukkan orang Cina
• Sultan Abdul Hamid Halim Shah berasa untuk tanaman gambir dan lada hitam
tersinggung • Pengeluar gambir dan lada hitam
• Tidak dibawa berunding. terkemuka
• Baginda menegaskan pembahagian
sepatutnya mengikut kriterian sempadan
sedia ada.
✓ Terengganu
• Tidak dapat diterima
• Sultan Zainal Abidin III mengecam
tindakan
29
8.2 TINDAKAN RAJA MELAYU DALAM ✓ Diplomasi Sultan Zainal Abidin

MENANGANI CABARAN BARAT • Kebijaksanaan dalam rundingan
• Menandatangani Perjanjian British-
4. Senaraikan tindakan Raja Melayu dalam Terangganu 1910
menangani cabaran barat.
7. Huraikan kengganan Raja Melayu menerima
✓ Tuntutan Durbar Penasihat British.
✓ Diplomasi menangani tekanan British
✓ Keengganan menerima Penasihat British ✓ Penasihat British Perlis
✓ Menggubal Undang Undang Tubuh • Meadow Frost
✓ Raja menerajui pemodenan negeri • British dan Perlis tidak terikat dengan
perjanjian.
5. Jelaskan tentang tuntutan Raja Melayu • Perjanjian Perlis-British ditandatangani
melalui Durbar. ✓ Penasihat British Kedah
• W.G Maxwell
✓ Kuala Lumpur 1903 • Keengganan menerima beliau
• Sultan Idris Murshiidul Adzam Shah, menimbulkan konflik dengan Majlis
Sultan Perak kritik pemusatan kuasa Mesyuarat Negeri
Residen British • Konflik membawa kepada Perjanjian
• Yamtuan Besar Negeri Sembilan Kedah-British
menuntut Bahasa Melayu menjadi Bahasa • Secara rasmi menjadi negeri naungan
rasmi persekutuan British
✓ Pekan, Pahang 1931 ✓ Penasihat British Kelantan
• Sultan Perak mendesak kuasa • J.S Mason
pemerintahan dikembalikan kepada Raja • Tidak menerima Perjanjian Bangkok
Raja Melayu. • British berunding mewujudkan perjanjian
✓ Klang, Selangor 1937 lain.
• Yamtuan Besar Negeri Sembilan, meminta • Perjanjian antara British dan Kelantan
British memberi peluang perkhidmatan 1910
kepada buruh dari alam melayu, seperti ✓ Penasihat British Terengganu
orang Jawa • Enggan menerima Penasihat British
• Sultan Pahang, desak british beri • Hanya menerima wakil British
perhatian kepada orang Melayu yang • Berlaku Perjanian Terengganu-British
tiada kerja dan tanah 1919
✓ Seri Menanti, Negeri Sembilan • Membolehkan status Wakil British
• Sultan Selangor mencadang Malay Girls menjadi Penasihat British’
College untuk memartabatkan Pendidikan
golongan wanita
6. Huraikan usaha diplomasi menangani tekanan

British.
✓ Diplomasi Sultan Abu Bakar

• Menubuhkan Lembaga Penasihat Johor di
London
• Mengadakan hubungan baik dengan
Kerajaan Negeri-Negeri Selat
• Menemui Ratu Victoria di England
30
8. Jelaskan tentang Undang Undnag Tubuh yang • Jabatan Tanah dan ukur, Jabatan Audit,
digubal. Pejabat Besar Pos dan Telekom,
Makhamah Keadilan dan Pasukan Polis
✓ Undang Undang Kerajaan Johor Kedah
• Mengandungi 64 fasal ✓ Pemodenan Terengganu
• Sultan tidak boleh menyerahkan negeri • Sultan Zainal Abidin III menubuhkan
kepada kuasa asing Jemaah Mesyuarat Kerajaan dan Jemaah
• Agama Islam sebagai agama rasmi selama Menteri
lamanya. • Pejabat Setiausaha Kerajaan, Pejabat
• Kepentingan; menyediakan asas kukuh Perbendaharaan
mengimbangi kuasa British dan identiti • Pejabat Persuruhjaya Keadilan, Pejabat
negeri. Agama dan Pelajaran
• Membentuk kerajaan yang berteraskan • Pejabat Kerja Raya dan Pejabat
demokrasi Persuruhjaya Hutan
✓ Undang Undang Bagi Diri Kerajaan 8.3 USAHA PEMBESAR MELAYU DALAM
Terengganu PEMODENAN NEGERI
• Itqan Al-Muluk Bi Ta’dil Al-Suluk
• Soal kuasa sultan, tugas pembesar, 10. Jelaskan usaha pembesar untuk
kesetiaan rakyat dan peraturan dalam memodenkan negeri.
negeri
• Terengganu merupakan kerajaan Melayu ✓ Pembangunan sosioekonomi
Islam • Long Jaafar – negeri Melayu sebagai
• Islam merupakan asas perundangan pengeluar bijih timah, membina sekolah
negeri Melayu Matang
• Kepentingan; memantapkan pentadbiran • Ngah Ibrahim – membangunkan ekonomi
dan memelihara kedaulatan negeri. bangsa, mempelajari pentadbiran moden
• Mengukuhkan perpaduan dalam kalangan ✓ Pembangunan pertanian
raja, pembesar dan rakyat. • Wan Muhammad Saman – mencetus idea
membina terusan Alor Star ke kaki
9. Jelaskan tentang pemodenan negeri yang Gunung Jerai
diterajui. • Menyebabkan banyak tanah dibuka untuk
penanaman padi
✓ Pemodenan Johor ✓ Pembangunan bandar
• Aspek pentadbiran, kewangan, undnag- • Dato’ Muhammad Salleh bin Perang –
undang, pelajaran, kesihatan, tanah, polis melukis peta lengkap negeri Johor
dan tentera • Mengasas pembukaan Bandar Maharani
• Penubuhan pelbagai jabatan oleh Sultan (Muar), Endau dan Bandar Penggaram
Abu Bakar membuat kerjasama dengan (Batu Pahat)
Dato’ Jaafar bin Muhammad, Dato’ ✓ Pentadbiran dan Pendidikan
Mohamamd Salleh bin Perang, Dato’ • Dato’ Jaafar bin Muhammad –
Muhammad Ibrahim Munsyi mengarahkan bendera Union Jack
• Sultan Abu Bakar ‘Bapa Pemodenan dikibarkan lebih rendah, mewajibkan
Johor” pegawai British memakai pakaian rasmi
• Pemodenan Kedah kerajaan Johor
• Sultan Abdul Hamid Halim Shah “Bapa • Dato’ Muhammad Ibrahim Munsyi –
Kedah Moden” Penubuhan jabatan pelajaran,
• Mewujudkan Jabatan Perbendaharaan Jawatankuasa Pelajaran terdiri daripada
31
tokoh birokrat, agama dan masyarakat, ✓ Rejimen Askar Melayu Diraja

Pendidikan wajib kepada kanak kanak. • Penubuhan melalui desakan dalam Durbar
• Dato’ Abdul Rahman Andak – Mengawal tentang keperluan pasukan bersenjata
hubungan Johor dan British, Penubuhan • Kompeni percubaan diwujudkan sebelum
Pakatan Belajar Mengajar Pengetahuan menjadi Rejimen Askar Melayu
Bahasa ✓ Pegawai Tadbir Melayu
• Syeikhul Islam Terengganu – Memberi • Skim Perkhidmatan Tadbir Melayu
nasihat dan semangat perjuangan kepada • Melatih orang Melayu dalam pentadbiran
Sultan, terlibat dalam penggubalan negeri
undang undang bagi Kerajaan Terengganu ✓ Mempertahan Institusi Beraja
✓ Ahli Majlis Mesyuarat persekutuan • Kebolehan bersiplomasi oleh Raja
• Ahli Majlis Mesyuarat Persekutuan – • Namun nasihat British mesti diterima
Golongan Bangsawan
• Menuntut Pembentukan Rejimen Askar
Melayu Diraja
• Membuka lebih banyak peluang pekerjaan
kepada anak watan
✓ Kepimpinan di Sarawak dan Sabah
• Datuk Hakim Imam Abang Haji Murshidi
• Memainkan peranan penting dalam
pentadbiran Dinasti Brooke, hal berkaitan
umat Islam
• Orang Kaya-kaya Haji Mohammad Arshad
• Membantu Pegawai Daerah
• Menjaga keamanan, mengutip cukai,
mengurus hal tanah, pertanian
8.4 KEBERKESANAN PERANAN PEMERINTAH

TEMPATAN DALAM MENANGANI CABARAN
BARAT
11. Nyatakan keberkesanan peranan pemerintah

tempatan.
✓ Kemakmuran negeri
• Pemodenan dan kemajuan Johor
• Menarik ramai pelabur asing ke Johor
• Kemajuan perlombongan bijih timah,
pentadbiran, pelabuhann, hasil bumi
✓ Melambatkan perluasan kuasa
• Penggubalan Undang Undnag Tubuh
Kerajaan Johor dan Undnag undang bagi
Diri Terengganu
✓ Kemajuan Pendidikan
• Pendidikan bukan fokus British
• Sultan mendesak mengenai kepentingan
Pendidikan anak watan melalui Durbar
32
BAHAGIAN A
1. Sistem pemerintahan beraja diamalkan di negara kita. Sultan dibantu oleh

golongan pembesar .
Apakah bidang tugas pembesar jajahan dan daerah?
A Mengetuai pentadbiran
B Mengetuai peperangan
C Membantu mengekalkan kedaulatan negeri
D Menyampaikan arahan kepada orang kampung
2. Rajah berikut berkaitan dengan sistem pemerintahan di Sabah
Sistem Pemerintahan di Sabah
Sistem Kesukuan Sistem X Sistem Kesultanan
Apakah Sistem X ?
A Ketua Adat
B Ketua Bebas
C Ketua Puak
D Ketua Kerajaan
3. Maklumat berikut merupakan cerita rakyat.
Si Tanggang Anak Derhaka
1
Apakah yang cuba disampaikan melalui cerita tersebut?

A Memberikan nasihat kepada seseorang supaya tidak bersikap tamak
B Memberikan nasihat kepada seseorang supaya tidak bersikap boros
C Memberikan nasihat kepada rakyat supaya tidak menderhaka kepada raja
D Memberikan nasihat kepada anak supaya tidak menderhaka kepada ibu bapa
4. Maklumat berikut berkaitan dengan timbangan di negeri-negeri Melayu.
12 saga = 1 mayam
16 mayam = 1 bungkal
12 bungkal = 1 kati
Timbangan tersebut digunakan untuk menimbang
A Perak
B Bijih timah
C Sarang burung
D Rempah ratus
5. Siapakah yang terlibat secara langsung dalam pemilihan dan pelantikan Buapak dalam
hieraiki sistem pemerintahan di Negeri Sembilan ?
A Lembaga
B Undang
C Ibu Soko
D Anak buah
6. Apakah jenis bahan mentah yang sangat diperlukan oleh negara-negara barat pada
abad ke-19 dan ke-20 ?
2
I. Bijih timah
II. Perak
III. Emas
IV. Getah
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
7. Pernyataan berikut merujuk kepada kedatangan kuasa Barat ke Alam Melayu pada
abad ke-16 dan ke-17
Agama Kristian
Kedatangan Kuasa
Barat abad ke-16 dan Pelabuhan persinggahan
ke-17 Pusat pengumpulan
barangan
Apakah X ?
A Penciptaan kapal wap
B Ciptaan telegraf
C Revolusi perindustrian
D Barangan mewah
8. Apakah persamaan negara-negara Eropah berikut pada abad ke-16?
3
• Sepanyol
• Portugal
A Melaksanakan Revolusi Perindustrian
B Menyebarkan tamadun mereka ke Timur
C Menekankan usaha penyebaran agama Kristian
D Momodenkan sistem pentadbiran
9. Maklumat berikut tentang kedatangan kuasa Barat ke Alam Melayu pada abad
ke-17 dan ke-18
• Barangan dikeluarkan
secara besar-besaran
X • Memerlukan kawasan
pasaran yang lebih luas
Apakah X?
A Revolusi perindustrian
B Penciptaan telegraf
C Pembukaan Terusan Suez
D Penciptaan kapal wap
10. Mengapakah selepas tahun 1840, permintaan untuk bijih timah dari negeri-negeri
Melayu bertambah pesat?
A Perkembangan perindustrian getah
B Perkembangan Industri mengetin
C Perkembangan Industri pembuatan senjata
D Perkembangan industri membuat barangan elektrik
11. Mengapakah Perancis ingin meluaskan kuasanya ke IndoChina ?
4
A Merancang membina Terusan di Segenting Kra
B Pangkalan tentera
C Pusat pengumpulan barangan
D Pelabuhan persinggahan
12. Kuasa Barat cuba mendapat tanah jajahan menjelang abad ke-19 dan ke-20.
Pilih pasangan yang tepat.
Kuasa Kawasan Alam Melayu
A Jerman Pulau Langkawi
B Portugis Terengganu
C Amerika Syarikat Timor Leste
D Sepanyol Kepulauan Hindia Timur
13. Mengapakah kuasa-kuasa Barat berlumba-lumba meluaskan kuasa ke Alam Melayu?
A Memajukan pentadbiran
B Membangunkan prasarana
C Meningkatkan taraf hidup
D Kepentingan ekonomi
14. Apakah strategi yang digunakan oleh Francis Light untuk mendapatkan Pulau Pinang?
A Pakatan
5
B Pajakan
C Tipu helah
D Ugutan
15. Berikut ialah strategi yang digunakan oleh Belanda untuk meluaskan kuasa di negara
kita KECUALI
A Serangan fizikal
B Pakatan
C Perjanjian
D Pajakan
16. Pernyataan berikut berkaitan dengan strategi yang digunakan oleh kuasa British untuk
meluaskan kuasa di negara kita.
Tindakan mengatur sesuatu dengan cara bijaksana,

Strategi X mengambil kesempatan atas sesuatu perkara, sehingga
dapat mencapai tujuan yang dikehendaki
Apakah strategi X ?
A Tipu helah
B Pakatan
C Perjanjian
D Manipulasi
17. British mengambil kesempatan dalam peristiwa tentang isu pewarisan takhta
Kesultanan Johor Riau untuk menguasai Singapura.
Apakah strategi yang digunakan oleh British ?
6
A Manipulasi
B Pajakan
C Perjanjian
D Serangan fizikal
18. Sebagai generasi muda patriotik, apakah nilai yang perlu diamalkan pada masa kini?
A Berdikari dalam pelbagai bidang
B Semangat patriotisme berasakan kaum
C Mengamalkan nilai-nilai individualisme
D Bekerja keras dan berusaha untuk mengharumkan negara
19. Maklumat di bawah berkaitan dengan kuasa British menggunakan strategi ugutan atau
desakan untuk menguasai negara kita
Strategi Peristiwa
Ugutan atau • Sultan Pahang menerima Residen

Desakan • Sultan Selangor menerima Residen
• X
Apakah peristiwa X ?
A British meluaskan pengaruhnya ke atas Sabah
B James Brooke diiktiraf sebagai Raja Sarawak yang merdeka
C British menyerang Naning pada tahun 1832
D British mendapatkan Singapura
20. Bagaimanakah cara kita dapat mempertahankan kedaulatan negara kita daripada
ancaman kuasa asing ?
7
A Meningkatkan populasi penduduk
B Memutuskan hubungan diplomatik dengan kuasa asing
C Memulau barangan yang dihasilkan oleh kuasa asing
D Melahirkan generasi muda yang bersemangat patriotisme
8
BAB 2 : PENTADBIRAN NEGERI-NEGERI SELAT
BAHAGIAN A
1. Jadual berikut berkaitan dengan kewujudan pelabuhan di negara kita.
Pelabuhan Pernyataan
X Pelabuhan awal yang dibuka di Pulau

Pinang.
Apakah pelabuhan X tersebut ?

A Batu Upih
B Batu Uban
C Pantai Batam
D Pantai Acheh
2. Lokasi berikut pernah berada di bawah pentadbiran Temenggung Abdul Rahman ?
Singapura
Apakah tanaman yang diusahakan ketika itu ?
A Padi
B Kelapa
C Gambir
D Lada hitam
9
3. Apakah peranan Melaka semasa berada di bawah pentadbiran Belanda?
A Pusat pengumpulan hasil laut
B Pusat pengumpulan hasil hutan
C Pusat pengumpulan bijih timah
D Pusat pengumpulan rempah ratus
4. Mengapakah SHTI enggan membantu Sultan Abdullah apabila Kedah diancam Siam?
A Tiada perjanjian ditandatangani
B Tidak mahu menentang Siam
C Menyokong tindakan Francis Light
D Merancang untuk menghapuskan Kedah
5. Mengapakah British berminat untuk mendapatkan Seberang Perai ?
I Mengawal kuasa sultan
II Menjadi benteng pertahanan
III Memerlukan tanah pertanian
IV Menyebarkan agama Kristian
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
6. Bagaimanakah British berjaya menduduki Pulau Pinang ?
10
A Membuat pajakan
B Melalui tipu helah
C Pakatan dengan Bugis
D Perjanjian dengan pembesar Kedah
7. Jadual yang berikut berkaitan dengan perang di Eropah.
Tahun 1793 – 1814
Perang Perang Napoleon
Apakah kesan perang tersebut terhadap negara kita ?
I Pembentukan Negeri-negeri Selat
II Pendudukan British keatas Singapura
III Menyebabkan rakyat hidup senang dan mewah
IV Menyebabkan negara menjadi maju dan ekonomi berkembang
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
8. Apakah peristiwa yang di manipulasikan oleh Stamford Raffles untuk membolehkan

beliau menduduki Singapura ?
A Kedudukan Singapura
B Kemerosotan Johor
C Kelemahan Belanda
D Perwarisan takhta Johor
11
9. Rajah yang berikut menunjukkan masalah yang wujud dalam Kesultanan Melayu ?
Kesultanan Melayu Masalah
Kesultanan Perak Perebutan takhta
Kesultanan Johor Riau Pewarisan takhta
Apakah kesan daripada masalah tersebut terhadap Kesultanan Melayu ?
A Penjajahan Siam
B Pembahagian kuasa
C Kebangkitan rakyat
D Kehilangan wilayah ditadbir
10. Pada abad ke-19 timbul pertikaian yang menyebabkan hubungan antara British
dengan Belanda di Alam Melayu semakin tegang.
Apakah sebab berlaku pertikaian tersebut ?
A Pendudukan British di Singapura
B Pemasalahan perairan Selat Sunda
C Krisis kewangan Belanda semakin sengit
D Kegagalan Belanda membanteras ancaman lanun
11. Apakah yang menyebabkan berlakunya peristiwa berikut ?
• Berakhirnya Kesultanan Riau Lingga

• Perpecahan empayar Kesultanan Johor Riau
12
A Perjanjian London 1824
B Perjanjian Surat-surat Kew
C Perjanjian Sultan Hussein dengan John Crawfurd
D Perjanjian Temenggung Abdul Rahman dengan Stamford Raffles
12. Jadual yang berikut berkaitan dengan perjanjian antara Belanda dengan British ?
Tahun 1824
Perjanjian Perjanjian London
Apakah kesan daripada perjanjian tersebut terhadap Alam Melayu ?
I Perak diisytiharkan negeri yang bebas
II Belanda menguasai kawasan Selat Melaka
III Perpecahan Empayar Kesultanan Johor - Riau
IV Barat membahagikan Alam Melayu kepada dua lingkungan pengaruh iaitu

Belanda dan British
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
13. Mengapakah Belanda menamatkan pertikaian dengan British meskipun membantah

pendudukan British di Singapura ?
A Tidak mendapat sokongan rakyat
B Berkongsi kekayaan dengan British
C Bersetuju memecahkan Empayar Johor
D Tidak mahu terbeban dengan masalah kewangan selepas Perang Napoleon
13
14. Apakah jawatan awal yang disandang oleh Francis Light di Pulau Pinang ?
A Residen Jeneral
B Residen Konsular
C Pesuruhjaya British
D Penguasa pelabuhan
15. Apakah kepentingan Negeri-negeri Selat terhadap Negeri-negeri Melayu ?
A Menyediakan pelabuhan
B Membekalkan bijih timah
C Mempunyai hasil pertanian
D Menjamin kedaulatan negeri Melayu
16. Siapakah yang mengetuai pentadbiran Negeri-negeri Selat yang berpusat di Pulau
Pinang?
A Residen
B Gabenor
C Residen Jeneral
D Pesuruhjaya British
17. Pada 1 April 1867, Negeri-negeri Selat diletakkan di bawah tanggungjawab Pejabat
Tanah Jajahan British di London. Apakah status Negeri-negeri Selat berikutan
pemindahan tersebut?
A Tanah jajahan India
B Tanah jajahan British

C Negeri-negeri merdeka
D Negeri naungan British
14
18. Tindakan berikut telah dilakukan oleh pentadbir British.
Menggabungkan wilayah X dengan Borneo

Utara pada tahun 1890
Apakah X ?
A Sulu
B Brunei
C Labuan
D Pulau Cocos
19. Pejabat India telah mengenakan cukai pelabuhan di Negeri-negeri Selat.
Apakah kesan terhadap tindakan tersebut ?
A Meluaskan pasaran
B Menjejaskan kemakmuran
C Menghalang pertelingkahan
D Meningkatkan perdagangan
20. Apakah sumbangan Mohammad Eunos Abdullah ke atas Negeri-negeri Selat?
A Memilih Gabenor India
B Mengetuai Pejabat India
C Menjadi Residen Konsular
D Menganggotai Majlis Perundanga
15
BAB 3 :PENTADBIRAN NEGERI-NEGERI MELAYU BERSEKUTU
BAHAGIAN A
1. Apakah yang menyebabkan Acheh meletakkan negeri Perak sebagai negeri naungan
pada abad ke-16?
A Perlombongan bijih timah
B Perlombongan emas
C Bijih besi
D Pengeluaran minyak
2. Maklumat berikut berkaitan dengan kekayaan negeri-negeri Melayu abad ke-18 yang
diakui oleh pedagang persendirian.
5000 pikul bijih timah setiap tahun
Kontrak perdagangan dengan Belanda di Melaka
Siapakah yang mengakui kekayaan negeri-negeri Melayu tersebut?
A Stamford Reffles
B Francis Light
C Golden Khersonese
D Cheah Boon Kheng
3. Bagaimanakah Ngah Ibrahim memajukan perdagangan bijih timah di Kelian Pauh dan
Kelian Baru?
A Membawa pelombong Eropah
B Menggunakan kapal korek
C Membawa pelombong China
D Mencari buruh India
16
4. Maklumat di bawah menunjukkan dua batang sungai yang penting di Selangor.
Sungai Klang
Sungai Lumpur
Apakah kesan pertemuan antara sungai tersebut?
A Bandar Kuala Lumpur
B Pusat pentadbiran
C Pelabuhan
D Perdagangan bijih timah
5. ⚫ Raub
⚫ Tersang
⚫ X
Maklumat di atas, merupakan kawasan perlombongan emas yang diusahakan pada abad
ke-16. Apakah X ?
A Belanja
B Kancing
C Jugra
D Hulu Dong
6. Mengapakah pelabur Eropah meminta British campur tangan dalam Perang Larut?
A Melindungi pelabur
B Mempertahankan hak
C Keselamatan
D Memajukan perlombongan
17
7. Bagaimanakah British memanipulasi campur tangan di Selangor?
A Perebutan takhta
B Perbalahan pembesar
C Perang Klang
D Pertabalan Sultan
8. Gambar 1 menunjukkan benteng yang didirikan di sepanjang Sungai Linggi oleh pembesar
daerah Sungai Ujong.
Apakah kepentingan sungai tersebut?
A Petempatan pembesar
B Pintu gerbang
C Kegiatan perdagangan
D Hak memungut cukai
18
9. Maklumat berikut berkaitan desakan dan paksaan British di Pahang.
Kematian seorang lelaki berbangsa Cina bernama Goh Hui di perkarangan istana
Apakah alasan British terhadap Pahang sehingga dipaksa menerima perlindungan?

A Ketidakadilan
B Kelemahan sultan
C Kekacauan
D Kemakmuran ekonomi
10. British mengadakan perjanjian dengan pemerintah tempatan untuk mengikat persetiaan
menerima pengaruh British dalam pentadbiran negeri Melayu.
Apakah kesan perjanjian tersebut?
A Sultan berkuasa mutlak
B Membentuk negeri naungan
C Penolong residen
D Menerima nasihat British
11. Berikut adalah faktor-faktor pembentukan Negeri-negeri Melayu Bersekutu untuk

memenuhi kepentingan British, kecuali.
A Mengatasi kelemahan sistem residen
B Menangani pengurusan kewangan Pahang
C Menjamin keselamatan negeri
D Tidak menyeragamkan pentadbiran.
19
12. Sejauh manakah pembentukan Negeri-negeri Melayu Bersekutu mampu menjayakan

Sistem Residen?
A Kedudukan sultan dan pembesar negeri dikekalkan
B Residen mengambil alih pentadbiran pada peringkat pembesar dan negeri.
C Menyeragam pentadbiran setiap negeri.
D Jabatan-jabatan dan sistem bercorak Barat digunakan dalam pentadbiran.
13. Maklumat berikut berkaitan dengan kelemahan Sistem Residen.
Kemajuan ekonomi antara

Keselamatan negeri tergugat.
negeri tidak seimbang
Bagaimanakah British mencari jalan penyelesaian bagi mengatasi masalah tersebut?
A Menggabungkan Negeri-negeri Melayu yang kaya.
B Menyeimbangkan kemajuan ekonomi antara negeri.
C Menggabungkan negeri-negeri Melayu bersekutu.
D Residen menjadi semakin berkuasa.
20
14. Jadual di bawah menunjukkan beban kewangan negeri Pahang.
Tahun Hasil Belanja

1894 100 220.43 207 514.27
1895 106 743.80 231 913.90
Sejauh manakah negeri Pahang dapat mengatasi masalah kewangan tersebut?
A Menerima bantuan kewangan dari Perak, Pahang dan Selangor.
B Hasil pungutan cukai dari pembesar dan sultan.
C Bantuan dari residen setiap negeri tidak bersekutu.
D Sumbangan dari pelabur luar.
15. Pelaksanaan Sistem Residen memperlihatkan British mengukuhkan kuasa di negeriPerak,

Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang dengan membentuk Negeri-negeri Melayu
Bersekutu. Apakah ciri-ciri Negeri-negeri Melayu Bersekutu?
A Sultan sebagai ketua pentadbiran kerajaan persekutuan.
B Negeri-negeri Selat menjadi pusat pentadbiran.
C Dikenali sebagai Persekutuan 1896.
D Meneruskan sistem pentadbiran Tradisional.
16. Selepas pembentukan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu, Majlis Mesyuarat Negeri tidak
lagi berkuasa kerana kuasa perundangan telah diambil alih oleh pihak lain. Siapakah
pihak tersebut?
A Residen General
B Pembesar tempatan
C Residen
D Pesuruhjaya Tinggi.
21
17. Kuasa Raja-raja Melayu semakin terhakis kerana terpaksa menurut Residen dalam semua
perkara berkaitan pentadbiran. Antara kuasa Raja-raja Melayu yang tidak terhakis ialah
A Agama dan adat Melayu
B Kewangan negeri
C Mengutip cukai
D Perundangan
18.Durbar ditubuhkan untuk mendapat sokongan Raja-raja Melayu terhadap Negeri-negeri

Melayu Bersekutu. Ahli-ahli Durbar yang terdiri dari Raja Melayu dan Pesuruhjaya
Tinggi British.
Manakah antara berikut yang mencerminkan nilai antara Raja-raja Melayu sebagai
pelindung orang Melayu?
A Bertangungjawab
B Menghargai
C Nasionalisme
D Berkorban
22
19. Rajah berikut menunjukkan keahlian Majlis Mesyuarat Persekutuan 1909. Apakah X ?
Pesuruhjaya Tinggi British
( Pengerusi )
Residen Jeneral
Empat Orang Raja Melayu X

Empat Orang Residen
A Residen British
B Empat Orang Ahli tidak rasmi (3 Eropah, 1Cina)
C Pegawai Eropah.
D Pedagang Eropah.
20. Pada tahun 1909, British telah menubuhkan Majlis Mesyuarat Persekutuan di negeri-
negeri Melayu. Apakah tujuan penubuhan majlis tersebut?
A Menjadi penasihat sultan
B Menjaga keamanan
C Meluluskan undang-undang
D Menguruskan pentadbiran wilayah.
23
BAB 4:PENTADBIRAN NEGERI-NEGERI MELAYU TIDAK BERSEKUTU
BAHAGIAN A
1. Bagaimanakah bentuk hubungan luar yang dijalinkan oleh Kedah dan Siam?
I Hubungan pentadbiran
II Hubungan diplomatik
III Membayar ufti sebagai pampasan
IV Melantik penasihat Siam dalam pentadbiran
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
2. Peranan Penggawa atau Penghulu dalam pentadbiran Kesultanan Melayu ialah
A Menjaga keamanan
B Menyediakan tenaga kerja
C Melaksanakan perintah sultan
D Perantara antara pembesar dan rakyat
3. Kesultanan Johor mewujudkan beberapa sistem pentadbiran moden untuk melicinkan

pentadbiran.
Apakah sistem pentadbiran moden tersebut?
I Ahli Mesyuarat Negeri
II Jabatan-jabatan kerajaan
III Majlis Jemaah Diraja Johor
IV Ketua Kampung dan Penghulu
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan I
24
4. Maklumat berikut berkaitan dengan gelaran yang pernah digunakan oleh pemerintah
sebuah kerajaan negeri di negara kita.
Phaya Pipit Pakdi
Siapakah pemerintah kerajaan tersebut?
A Sultan Perlis
B Sultan Kedah
C Sultan Kelantan
D Sultan Terengganu
5. Jadual berikut menunjukkan kawasan yang dikuasai oleh negara Barat.

Negara Barat Kawasan
Jerman Pulau Langkawi
Rusia X
British Perak
Kawasan X ialah
A Singapura
B Terengganu
C Segenting Kra
D Ujung Salang
6. Maklumat berikut berkaitan dengan slogan kuasa Barat untuk meluaskan pengaruh.
Beban Orang Putih
Kuasa Barat yang menggunakan slogan tersebut ialah

A Rusia
B British
C Perancis
D Portugis
25
7. Apakah cara yang dilaksanakan oleh British untuk menghubungkan Burma dengan
Pulau Pinang bagi membolehkan mereka mempunyai rangkaian terus perhubungan
dengan India?
A Telefon
B Telegraf
C Kapal Berkuasa Wap
D Mengadakan persempadanan dengan Siam
8. Apakah kaedah yang digunakan oleh British untuk menghalang kuasa Barat lain
menguasai negeri-negeri Melayu?
A Meminta bantuan ketenteraan Siam
B Mengadakan perjanjian dengan Siam
C Melantik sultan yang disukai oleh British
D Menandatangani perjanjian dengan kuasa Barat yang lain
9. Undang-undang berikut berkaitan dengan kanun undang -undang pemerintahan

Kesultanan Melayu
Adat Meminang dan Undang-undang 1199H
Undang-undang tersebut termaktub dalam sistem perundangan Kesultanan
A Perlis
B Johor
C Kedah
D Selangor
10. Mengapakah Siam mengarahkan Kelantan, Terengganu, Kedah, dan Perlis

menghantar bunga emas kepadanya?
A Mengelakkan serangan Siam

B Mengakui ketuanan dan kepatuhan kepada kuasa Siam
C Mendapatkan bantuan ketenteraan daripada Siam jika negeri tersebut diserang
British
D Sebagai tanda persahabatan kerana negeri tersebut mempunyai hubungan
perdagangan dengan Siam.
26
11. Apakah perubahan yang dialami oleh Negeri-negeri Melayu Utara berikutan
perjanjian berikut?
Perjanjian Bangkok 1909
A Mempertuankan Siam
B Menerima penasihat British
C Menjadi jajahan takluk British
D Memansuhkan sistem pemerintahan beraja.
12. Maklumat berikut berkaitan dengan perjanjian di antara British dan Siam
Perjanjian Persetujuan
Pengisytiharan British – Siam 1902 Siam akan mengawal hubungan luar bagi
negeri Kelantan dan Terengganu.
Apakah yang hendak dicapai oleh British melalui perjanjian tersebut?
A Hubungan baik dengan Siam

B Meluaskan pengaruh ke Siam
C Menentukan sempadan Siam-Kelantan
D Meluaskan kuasa ke Negeri-negeri Melayu Utara
13. Maklumat berikut berkaitan dengan strategi British menguasai Johor
British menawarkan pinjaman sebanyak 200,000 dolar kepada Johor

M
Mengapakah Sultan Johor menolak tawaran British tersebut?
A British mahu menempatkan penasihat British

B British mahu membeli Kesang daripada Sultan Ali
C British mahu memanipulasi kewangan Johor yang kesannya menjejaskan ekonomi
Johor
D British mahu menandatangani perjanjian dengan Sultan Ibrahim untuk
menempatkan konsul
27
14. Jentera pentadbiran yang berikut terus diamalkan berikutan pembentukan Negeri-
Negeri Melayu Tidak Bersektu.
Jemaah Menteri Majlis Menteri
Apakah kesimpulan yang dapat dibuat berkaitan pentadbiran dalam Negeri-negeri

Melayu Tidak Bersekutu?
A Pentadbiran bersifar moden
B Birokrasi Barat tidak dilaksanakan
C Sistem pentadbiran tradisional diteruskan
D Kuaasa pemerintahan Raja-raja Melayu semakin merosot
15. Maklumat berikut berkaitan dengan tokoh yang terlibat dalam pemerintahan
Kesultanan Terengganu.
Tengku Musa
Apakah tugas beliau dalam pentadbiran
A Menjatuhkan hukuman
B Mentadbir Kawasan jajahan
C Menyambut kedatangan pelawat
D Menjalankan urusan keadilan dan perundangan
16. Maklumat berikut berkaitan dengan perkembangan dasar British di Johor.
• Perjanjian Setia 1885 menyaksikan penempatan seorang ejan British di Johor

• British menawarkan pinjaman sebanyak 200,000 dolar untuk membiayai
pembinaan kereta api di Johor
Apakah matlamat yang hendak dicapai oleh British

A Memodenkan Johor
B Menjalinkan persahabatan
C Strategi menguasai Johor
D Mengembalikan keamanan
28
17. Mengapakah usaha Perancis tersebut perlu dihalang British?

Perancis berusaha meluaskan kuasa ke Segenting Kra
A Pengeluar penting hasil hutan

B Mengeksplotasi hasil pertanian
C Menggugat perlabuhan Singapura
D Menjadi penampang Negeri-negeri Melayu
18. Bagaimanakah cara kita menzahirkan rasa syukur atas kekayaan hasil bumi yang
dimiliki?
A Memaksimumkan pencarian hasil galian

B Mengagihkan pendapatan secara sama rata antara negeri
C Memanfaatkan hasil bumi untuk kesejahteraan hidup masyarakat
D Mengundang negara lain untuk melabur dalam industri cari gali agar lebih berdaya
saing
19. Bagi menghadapi cabaran British, pemerintah Johor telah berjaya mengekalkan
kedaulatan negeri Johor hingga tahun 1914 dengan melaksanakan pelbagai
pemodenan.
Bagaimankah usaha ini dilakukan?

I Menerima Penasihat British
II Mencontohi pentadbiran British
III Memajukan pertanian komersial
IV Menyertai Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu
A I dan II
B I dan IV
C II dan IIID
III dan IV
29
20. Kuasa raja di Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu lebih besar berbanding kuasa
raja di Negeri-negeri Melayu Bersekutu.
Mengapakah dikatakan sedemikian?
A Mengekalkan takhta
B Mengawal adat dan agama
C Mempunyai kuasa autonomi
D Mengekalkan pentadbiran tradisonal
30
BAB 5:PENTADBIRAN BARAT DI SARAWAK DAN SABAH
BAHAGIAN A
1. Antara berikut, yang manakah merupakan etnik tempatan di Sabah?
I Murut
II Kelabit
III Bidayuh
IV Bajau
A I dan II
B I dan IV
C II dan IIID
III dan IV
2. Apakah golongan masyarakat yang ditadbir oleh penjawat jawatan berikut di Sarawak?
Tua Kapung
A Melanau
B Bidayuh
C Kenyah
D Kayan
3. Apakah peranan golongan matto’a terhadap masyarakat tempatan di Sabah?
A Melindungi Adat
B Menguasai Daerah
C Memimpin kaum Bajau
D Mengetuai pentadbiran Kadazandusun
31
4. Bagaimanakah tindakan yang diambil oleh pentadbiran Brooke terhadap penentangan

yang telah dilakukan oleh tokoh berikut?
Sharif Masahor
A Dibuang ke Betawi
B Dibuang ke Melaka
C Dibuang ke Singapura
D Dibuang ke Pulau Pinang
5. Apakah kawasan yang terawal sekali dikuasai oleh Dinasti Brooke di Sarawak?
A Batang lupur
B Bintulu
C Kuching
D Saribas
6. Apakah negara pengimport utama hasil keluaran masyarakat Sabah berikut?
Sarang burung
A Siam
B Ryukyu
C China
D Arab
32
7. Sistem pemerintahan tempatan yang dilaksanakan di Sabah dan Sarawak adalah sistem
kesukuan.
Apakah asas pegangan sistem kesukuan tersebut ?
A Ketaatan kepada ketua

B Persamaan suku kaum
C Penekanan terhadap adat
D Kepatuhan kepada budaya
8. Sistem Kedatuan merupakan sistem pemerintahan tradisi masyarakat Melayu di

Sarawak. Apakah pusat pemerintahan sistem tersebut ?
A Kawasan pantai timur

B Bandar-bandar utama
C Pinggir Lembah sungai
D Sekitar Sungai Sarawak
9. Apakah tujuan penghantaran kapal HMS Dido yang dimiliki oleh angkatan tentera laut
British ke Sarawak ?
A Memerangi ancaman lanun

B Menghapuskan perang saudara
C Menentang kebangkitan pembesar
D Memperkukuh pertahanan Sarawak
10. Pada tahun 1878, Alfred dan Edward Dent telah membuat pajakan terhadap pantai timur
Sabah ?
Siapakah yang membuat pajakan kawasan tersebut ?
A Sultan Sulu
B Sultan Brunei
C Sharif Masahor
D Datu Patinggi Ali
33
11. Sebelum kedatangan kuasa-kuasa luar, masyarakat tempatan di Sabah dan Sarawak telah
mempunyai sistem pemerintahan yang berkesan , iaitu sistem
A ketua
B kedatuan
C kesukuan
D kepatuhan
12. Antara sebab kuasa-kuasa luar menjajah dan campur tangan dalam negara kita
termasuklah
I kawasan tanah tinggi yang banyak
II kepelbagaian penduduk
III kedudukan geografi
IV hasil bumi yang berharga
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
13. Soalan 13 berdasarkan gambar berikut.
Susun tokoh dalam Dinasti Brooke mengikut turutan yang betul.
A III , II , I
B I , II , III
C II, III ,I
D III, I, II
34
14. Maklumat berikut berkaitan dengan pemimpin utama sistem kesukuan Sarawak
Sarawak.
Tuai Rumah Tua Kapung Peran Lepo
Apakah syarat untuk memilih pemimpin utama tersebut ?

I Keturunan
II Kemahiran
III Kekuatan fizikal
IV Kebolehan peribadi
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
15. Peta berikut menunjukkan pembahagian wilayah di Sarawak semasa pemerintahan

Dinasti Brooke.
Pembahagian wilayah berbeza dengan amalan sebelum kedatangan Brooke ke Sarawak.

Apakah amalan tersebut ?
A Hak keselamatan
B Hak percukaian
C Sistem kesukuan
D Sistem pengawalan
35
16. Pernyataan berikut berkaitan sistem pemerintahan tempatan di sebuah negeri.
● Penekanan terhadap kepatuhan kepada adat
● Pemilihan pemimpin bukan sekadar faktor keturunan, tetapi lebih

kepada kebolehan peribadi
Pernyataan tersebut adalah berkaitan dengan sistem pemerintahan di
A Brunei
B Melaka
C Sabah
D Sarawak
17. Antara bukti sistem perundangan barat di Sabah wujud ialah mewujudkan Mahkamah
A Adat
B Majistret
C Residen
D Syariah
18. Pada pendapat anda, mengapakah pihak SBUB menyerapkan institusi peribumi ke dalam
sistem pentadbirannya ?
A Menyanjung pemimpin tempatan

B Meningkatkan kekayaan SBUB
C Memperluaskan jajahan takluk Sabah
D Menjaga kepentingan SBUB sebagai penjajah
36
19. Dua matlamat utama SBUB ialah
I pembangunan ekonomi
II melindungi hak rakyat
III Kestabilan politik
IV penyebaran agama
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
20. Jadual berikut berkaitan dengan pembahagian residensi oleh SBUB di Sabah pada
peringkat awal.
Residensi Pusat Pentadbiran
Residensi Pantai Timur Sandakan
Residensi Pantai Barat X
Apakah pusat pentadbiran X ?
A Kudat
B Tawau
C Jesselton
D Lahad Datu
37
BAB 6:KESAN PENTADBIRAN BARAT TERHADAP EKONOMI DAN SOSIAL
BAHAGIAN A
1. Apakah matlamat British memperkenalkan sistem ekonomi moden di Tanah Melayu?
A Menggalakkan pelaburan
B Memajukan pengangkutan
C Mementingkan keuntungan
D Memperbanyakkan pekerjaan
2. Mengapakah ekonomi moden berikut memerlukan modal yang besar?
Sektor perladangan
Sektor perlombongan
A Menguasai harga pasaran
B Mengimport barangan luar
C Melindungi pasaran tempatan
D Meningkatkan proses pengeluaran
3. British telah membuka lombong bijih timah bawah tanah yang terpanjang dan
terdalam di dunia pada tahun 1888. Di manakah lokasi lombong bijih timah tersebut?
A Lembah kinta, Perak
B Lukut, Negeri Sembilan
C Ampang, Kuala Lumpur
D Sungai Lembing, Pahang
38
4. Apakah kepentingan lokasi berikut di Sabah?
Labuan
Sandakan
Silimpopon
A Pusat pentadbiran kerajaan
B Pusat petempatan buruh luar
C Pusat pengeluaran lada hitam
D Pusat perlombongan arang batu
5. Mengapakah British mengusahakan tanaman-tanaman berikut pada peringkat awal?
Gambir
Buah pala
Lada hitam
Kayu manis
A Mendapat pasaran yang meluas
B Harga yang tinggi di pasaran dunia
C Mempunyai tenaga buruh yang ramai
D Kemerosotan terhadap permintaan kopi
6. Apakah produk yang boleh dihasilkan daripada pokok rumbia yang terdapat di
Sarawak?
A Sagu
B Santan
C Bijirin
D Kerepek
39
7. Antimoni yang dilombong di Bau, Sarawak telah dipasarkan ke negara luar.

Apakah negara tersebut?
A Jepun
B Belanda
C Sri Lanka
D Singapura
8. Dinasti Brooke telah membawa buruh dari luar untuk bekerja di ladang getah.
Siapakah buruh luar tersebut?
A Orang Cina
B Orang India
C Orang Jawa
D Orang Banjar
9. Akta Tanah Simpanan Melayu telah diluluskan pada tahun1913 di negeri-negeri

Melayu. Siapakah yang berkuasa meluluskan mana-mana tanah sebagai Tanah
Simpanan Melayu?
A Sultan
B Residen
C Pegawai Daerah
D Pesuruhjaya British
40
10. Undang-undang tanah berikut telah diperkenalkan oleh British.

Apakah persamaan di antara undang-undang tersebut?
Land Order
Land Settlement Order
Akta Tanah Simpanan Melayu
A Menjaga tanah hak milik peribumi
B Melindungi kepentingan ekonomi British
C Menggalakkan pembukaan tanah pertanian
D Mengelakkan penjualan tanah milik peribumi
11. Maklumat berikut berkaitan dengan cara kemasukan buruh dari luar ke Tanah Melayu
pada kurun ke-19.
Sistem Kontrak
Sistem Kangani
Mengapakah sistem tersebut dipilih oleh buruh dari luar?
A Keselamatan dijamin oleh pihak berkuasa
B Latihan kemahiran disediakan oleh kerajaan
C Tambang pengangkutan dibayar oleh majikan
D Tempat penginapan disediakan oleh agensi yang dilantik
41
12. Mengapakah institusi tersebut ditubuhkan oleh British?
Tahun Peristiwa
1897 British menubuhkan Lembaga Pesuruhjaya Wang di bawah
Ordinan XIII
A Melicinkan urusan kewangan
B Mengeluarkan mata wang kertas
C Menghapuskan mata wang tradisional
D Menyediakan pinjaman kepada pemodal
13. Apakah kesan kemajuan sistem pengangkutan berikut terhadap Tanah Melayu?
Pembinaan jalan raya

Pembinaan jalan keretapi
A Pembinaan pusat pentadbiran
B Pengenalan tanaman komersil
C Penguasaan ekonomi penjajah
D Penghijrahan penduduk tempatan
14. Terdapat banyak jalan raya pendek yang tidak berturap dibina di Sarawak.
Apakah faktor yang menghalang pembinaan jalan raya di negeri tersebut?
A Kejadian gempa bumi
B Kekurangan jumlah penduduk
C Ditentang oleh masyarakat peribumi
D Bentuk muka bumi yang tidak sesuai
42
15. Mengapakah perkhidmatan telekomunikasi diperkenalkan di Sarawak pada abad ke-

19?
A Memajukan pertanian
B Melicinkan pentadbiran
C Menggalakkan perpaduan
D Menjalankan perdagangan
16. Pelabuhan-pelabuhan moden berikut telah dbina di negeri-negeri melayu.
Port Weld
Port Dickson
Port Sweettenham
Apakah faedah yang diperoleh daripada pembinaan pelabuhan-pelabuhan moden

tersebut?
A Meningkatkan pengeksportan bijih timah
B Menggalakkan perhubungan antara negara luar
C Memudahkan pengangkutan tenaga kerja dari luar
D Memulakan perkhidmatan mengangkut penumpang
17. Apakah faktor yang membawa kepada kemajuan bandar Miri, Sarawak sejak dari
tahun 1840-an?
A Pertanian dagangan
B Perusahaan bijih timah
C Perlombongan petroleum
D Perdagangan antarabangsa
43
18. Apakah ciri-ciri masyarakat berbilang kaum di Tanah Melayu?

I Pengasingan sosial dan budaya
II Perpaduan antara kaum tercapai
III Peningkatan taraf hidup penduduk
IV Perbezaan Pendidikan dan pekerjaan
A I dan II
B I dan IV
C II dan III D
III dan IV
19. Manakah yang berkaitan dengan sekolah vernakular Melayu pada akhir abad ke-19?
A Dinaungi golongan pembesar
B Ditadbir oleh golongan ulama
C Terbuka kepada semua golongan
D Pendidikan hanya terhad di peringkat rendah
20. Mengapakah hospital berikut dibina di Sarawak?
Hospital Raja Brooke Memorial
A Tapak penempatan kusta
B Pusat penyelidikan kesihatan
C Mengawal penyakit berjangkit
D Mengurangkan kadar kematian
44
BAB 7:PENENTANGAN MASYARAKAT TEMPATAN

BAHAGIAN A
1. Tokoh berikut mengetuai gerakan penentangan di negara kita .
Abdul Rahman bin Imam Noh
Gerakan penentangan tersebut berlaku di
A Perak
B Pahang
C Kelantan
D Terengganu
2. Tindakan berikut telah dilakukan oleh British di Naning.
Mengenakan cukai hasil tahunan
Berapakah kadar cukai tersebut?

A ½
B ¼
C 1/5
D 1/10
3. Tokoh-tokoh berikut terlibat dalam satu rundingan di Sabah.
• Mat Salleh
• William Cowie
Apakah hasil rundingan yang telah dicapai?

A Mat Salleh dibenarkan mentadbir Tambunan
B Tambunan diserahkan kepada SBUB
C Beaufort diserahkan kepada SUB
D Mat Salleh dibenarkan mentadbir Beaufort
45
4. Apakah faktor yang membawa kepada kegagalan British untuk menguasai kubu di
Bukit Putus ,Negeri Sembilan?
A Senjata yang moden

B Kedudukan yang tinggi
C Bantuan daripada Johor
D Menggunakan kayu belian
5. Apakah faktor yang membawa kepada penentangan Rentap terhadap Brooke di

Sarawak?
A Perlucutan jawatan
B Penghapusan petempatan
C Pelaksanaan sistem cukai
D Pembinaan balai polis
6. Sekiranya anda adalah rakyat Terengganu, apakah dokumen yang diperlukan untuk
mengambil hasil hutan dan membuka tanah?
A Surat Rujukan
B Surat Pajakan
C Surat Kelulusan
D Surat Kebenaran
7. Apakah kesan pembatalan pajakan pungutan cukai dan larangan mengutip cukai oleh
J.W.W. Birch terhadap pembesar di Perak?
A Pembesar kehilangan kuasa

B Pendapatan pembesar terjejas
C Pembesar dilucutkan jawatan
D Pembesar kehilangan kawasan taklukan.
46
8. Apakah tindakan yang diambil oleh British untuk menghilangkan kuasa pemimpin
tempatan di Negeri Sembilan,,Perak dan Terengganu?
A Menempatkan pegawai British dalam pentadiran tempatan

B Memaksa pemerintah melucutkan jawatan pembesar
C Membuat rundingan palsu dengan pemimpin tempatan
D Memindahkan pusat pemerintahan pemimpin tempatan
9. British telah memperkenalkan sistem pentadbiran Barat di Negeri-negeri Melayu.

Apakah kesan daripada pengenalan tersebut terhadap Negeri-negeri Melayu?
A Pengukuhan kuasa pembesar

B Ekonomi negara terancam
C Kedudukan sultan tergugat
D Peningkatan taraf hidup rakyat
10. Sistem pentadbiran Syarikat Borneo Utara British (SBUB) menyebabkan hak
kehidupan orang Murut terjejas. Apakah buktinya?
A Dilarang memburu binatang liar

B Dilarang melakukan pertanian pindah
C Dilarang menetap di sempadan negeri
D Dilarang membuka tanah baharu untuk petempatan
11. Sultan, pembesar Perak telah bersumpah untuk merahsiakan pakatan sulit.
Bagaimanakah mereka mengikat taat setia merahsiakan pakatan sulit tersebut?
A Menepuk bahu kiri

B Meminum air keris
C Memakai baju putih
D Memakan sirih pinang
47
12. Apakah faktor Yamtuan Antah gagal dalam penentangan terhadap British di Negeri
Sembilan?
I Kehabisan peluru
II Kekurangan ubat bedil
III Kehabisan makanan
IV Kerosakan Meriam tembaga
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
13.Haji Abdul Rahman Limbong dijatuhi hukuman buang negeri ke Makkah?

Apakah kesalahan beliau?
A Membunuh Residen
B Menyeludup senjata
C Menghasut penduduk
D Mencetuskan serangan
14. Bagaimanakan usaha British untuk mengalahkan penentangan Tok Janggut di

Kelantan?
A Meminta bantuan Belanda

B Membina kubu pertahanan
C Mengunakan nama Sultan
D Membakar kampung penduduk
48
15. Apakah kesan Rundingan Perdamaian Menggatal pada tahun 1898 terhadap Mat
Selleh di Sabah?
A Membenarkan mentadbir Tambunan

B Merampas Kawasan pentadbirannya
C Menjatuhi hukuman buang negeri
D Menempatkan Residen Jeneral
16. Antara berikut, yang manakah strategi British untuk menggagalkan tentangan
masyarakat tempatan di Tanah Melayu?
I. Memberi rasuah
II. Menangkap pembesar
III. Mengunakan istana
IV. Memecah belahkan pakatan
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
17. Mengapakah pertahanan Rentap di Bukit Sadok sukar ditembusi oleh tentera James
Brooke?
A Menggunakan senjata moden

B Kubunya terletak di puncak Bukit
C Terdapat halangan daripada kayu belian
D Memiliki bilangan tentera yang ramai
49
18. Bagaimanakah British berjaya menguasai daerah berikut?
• Jelebu
• Rembau
• Seri Menanti
A Melantik Presiden
B Menempatkan Pegawai Majistret
C Melancarkan serangan ketenteraan
D Mengadakan pakatan dengan para pembesar
19. Apakah tindakan British yang menyebabkan konflik dengan Dato’ Bahaman semakin
serius?
A Mendirikan Balai Polis

B Melantik Penasihat British
C Memperkenalkan cukai tanah
D Mencabuli adat resam orang Melayu
20. Apakah tindakan British untuk mendapatkan sokongan Raja-raja Melayu?
A Memperkenalkan Durbar
B Memberi elaun dan pampasan
C Melantik sebagai penasihat Residen
D Mengiktiraf sebagai ketua pentadbiran negeri
50
BAB 8:KEBIJAKSANAAN RAJA DAN PEMBESAR MELAYU MENANGANI

CABARAN BARAT
BAHAGIAN A
1. Rajah berikut berkaitan dengan sistem kerajaan berpelembagaan di Terengganu.
Tokoh X
Menggubal
Undang-Undang
Tubuh Kerajaan
Siapakah tokoh X berikut
A Sultan Ibrahim
B Sultan Muhammad II
C Sultan Zainal Abidin III
D Sultan Sulaiman Badrul Alam Shah
2. Gambar berikut merupakan tokoh yang terlibat dalam pentadbiran Syarikat Borneo Utara
British (SBUB) di Sabah?
Haji Mohammad Arshad

Apakah peranan tokoh tersebut kepada masyarakat tempatan ?
A Pegawai daerah
B Mengetuai Jabatan
C Mengusahakan pembalakan
D Hakim di Mahkamah Anak Negeri
51
3. Logo berikut digunakan oleh pasukan Rejimen Askar Melayu.
Sejauhmanakah semangat dapat dizahirkan melalui logo tersebut?
I Kedaulatan undang-undang
II Memupuk sikap bersatu padu
III Menegakkan kesucian agama Islam
IV Keberanian mempertahankan raja dan negara
A I dan II
B I dan IV
C I dan III
D III dan IV
4. Antara berikut, perjanjian manakah yang tidak diterima oleh sultan di Negeri-negeri
Melayu Utara?
A Persetiaan British dengan Sultan Kedah 1791
B Perjanjian Bangkok 1909
C Perjanjian British- Johor 1914
D Perjanjian British-Kedah 1923
52
5. Mengapakah pemerintah Negeri-negeri Melayu Utara tidak mahu menerima penasihat
British selepas perjanjian Bangkok 1909?
A Kedudukan politik raja dan pembesar terancam
B Berusaha mempertahankan hak dan identiti negeri
C British mengambil alih peranan pemerintah di negeri masing masing
D British memberi layanan buruk kepada pemerintah Negeri-negeri Melayu Utara
6. Apakah tujuan kerajaan Johor dan Terengganu menggubal Undang-Undang Tubuh ?
A Memudahkan pentadbiran negeri
B Memperkenalkan Birokrasi Barat
C Memperkukuh kuasa pemerintahan negeri
D Memperkenalkan sistem pentadbiran secara demokrasi
7. Jadual berikut merupakan inisiatif Sultan yang telah memperkenalkan Undang-undang

Tubuh Kerajaan Negeri masing-masing.
Perlembagaan bertulis Negeri Johor dan Terengganu

Undang -Undang Tubuh Negeri
Apakah iktibar yang dapat diambil daripada perlaksanaan Undang-undang tersebut?
A Berwaspada terhadap anasir luar
B Bijak dalam membuat keputusan

C Sentiasa berusaha memajukan negara
D Bekerjasama menegakkan undang-undang
53
8. Apakah sumbangan Wan Muhammad Saman sebagai Perdana Menteri Kedah yang
pertama?
A Membangunkan bidang pertanian
B Memodenkan sistem pengangkutan
C Meningkat aktiviti perlombongan
D Menggubal undang-undang tubuh negeri
9. Gelaran berikut diberikan kepada tokoh pemodenan negeri Johor

• Digelar Dato’ Bentara Dalam
• Digelar Bapa Pendidikan Melayu Johor
Siapakah pembesar berwibawa tersebut?

A Dato’ Jaafar bin Muhammad
B Dato’ Abdul Rahman bin Andak
C Dato’ Muhammad Ibrahim Munsyi
D Dato’ Muhammad Salleh bin Perang
10. Tengku Menteri Ngah Ibrahim mempelajari sistem pentadbiran daripada Sultan Johor
bagi memajukan daerah Larut.
Mengapakah usaha beliau terhenti?
A Pembangunan tergendala akibat campurtangan British
B Beliau dipaksa oleh British untuk bersara awal
C Beliau dijatuhkan hukuman mati
D Beliau dibuang negeri
11. Persidangan Raja- raja Melayu dikenali sebagai Durbar merupakah wadah pertemuan
antara Raja-raja Melayu dengan British.
Apakah peranan Raja-raja Melayu dalam Durbar?
I. Menyelesaikan pertikaian
II Berperanan sebagai jurubicara
III Melindungi kepentingan bangsa
IV Penggubal undang-undang kerajaan negeri
A I dan II
54
B I dan IV C
II dan III D
III dan IV
12.Apakah nilai yang dicontohi dari usaha pembesar negeri memajukan negeri-negeri
Melayu?
A Berkorban
B Bijaksana
C Taat setia
D Berani
13. Apakah persamaan di antara Raja Chulan, Raja Di Hilir Perak dengan Dato’ Abdullah
Haji Dahan, Undang Luak Rembau?
A Merupakan Ahli Majlis Persekutuan
B Menjawat jawatan Syeikhul Islam
C Merupakan tokoh pejuang kemerdekaan
D Merupakan pembesar negeri yang dibersarakan awal oleh British
14. Siapakah tokoh yang telah menjadikan Kedah sebagai negeri Jelapang Padi di negara kita.
A Tengku Menteri Ngah Ibrahim
B Wan Muhamad Saman
C Tengku Muhammad
D Long Jaafar
55
15. Berikut adalah sumber utama negeri Sarawak
Antimoni
Emas
X
Pada tahun 1820-an Sarawak merupakan pengeksport utama antimoni emas dan X .
Apakah X ?
A Bijih timah
B Sagu
C Kelapa
D Petroleum
16.Kemunculan ekonomi di Sarawak dan Sabah telah mewujudkan pelabuhan seperti Kota
Batu, Santubung , Banjarmasin dan Sambas.
Apakah kegiatan utama penduduk ketika itu?

A Pertanian
B Perikanan
C Perdagangan
D Pembalakan
56
17. Tindakan diplomasi membuktikan kesungguhan Raja-raja Melayu menghadapi cabaran
perluasan kuasa Barat. Apakah usaha yang dilakukan Sultan Abu Bakar dalam
mengekalkan kedaulatan kesultanan Johor sehingga tahun 1914.
I Menubuhkan Lembaga Penasihat
II Menandatangani perjanjian dengan British
III Membuat rundingan untuk menyelesaikan masalah
IV Mengadakan hubungan baik dengan kerajaan Negeri-negeri Selat.
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
18. Undang-undang Bagi Diri Kerajaan Terengganu mengandungi 53 fasal.
Apakah kandungan penting berkaitan perlantikan Ahli Mesyuarat Negeri?
I Boleh terdiri daripada orang bukan beragama Islam
II Mestilah rakyat negeri
III Bersemangat patriotik
IV Berbangsa Melayu
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
19. Apakah tindakan yang telah diambil oleh tokoh di bawah untuk menyekat kemaraan
British di Johor?
57
Temenggung Daeng Ibrahim
I Memastikan perairan Johor dan Singapura selamat untuk Perdagangan
II Memindahkan pusat pentadbiran Johor ke Teluk Belanga, Singapura
III Memperkenalkan Sistem Kangani
IV Memodenkan pentadbiran negeri
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV
20. Peranan pemerintah tempatan dan pembesar negeri telah berjaya melambatkan perluasan
kuasa British di negara kita . Apakah iktibar yang boleh dipelajari daripada kenyataan
tersebut. .
A Sikap berhati-hati dan berwaspada
B Bekerjasama dengan penjajah
C Menandatangani perjanjian
D Menghormati penja
58
BAHAGIAN
B
SOALAN
STRUKTUR
59
BAB 1 : KEDATANGAN KUASA BARAT
TINGKATAN 3
SP: 7.1.1
TAJUK : 7
SK : 7.1 – Menerangkan
TEMA : Kedatangan Campurtangan Dan
Kedatangan Kuasa kestabilan dan
Kuasa Asing Penjajahan Kuasa
Barat kemakmuran negara
Barat kita
1 Gambar berikut berkaitan dengan pendidikan formal dan kegiatan keintelektualan masyarakat
Melayu di zaman kemakmuran negara kita sebelum kedatangan kuasa barat. (Buku teks m.s
9)
Madrasah Taufikiah, Kedah
(a) Senaraikan tiga ciri pendidikan madrasah yang dilaksanakan dalam masyarakat
Melayu.
.……………………………………………………………………………………………….
(i)
.……………………………………………………………………………………………….
(ii)
………………………………………………………………………………………………..
(iii) (3 markah )
(b) Apakah peranan Bahasa Melayu pada suatu ketika dahulu sebagai Bahasa yang
berkembang pesat?
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(3 markah)
(c) Pada pendapat anda, apakah yang patut dilakukan untuk menjadi individu yang
rajin membaca?
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
1
TINGKATAN 3
SP: 7.1.1
TAJUK : 7
SK : 7.1 – Menerangkan
TEMA : Kedatangan Campurtangan Dan
Kedatangan Kuasa kestabilan dan
Kuasa Asing Penjajahan Kuasa
Barat kemakmuran negara
Barat
kita
2 Gambar berikut menunjukkan antara karya teragung masyarakat Melayu.
(Buku teks m.s 9)
(a) Selain buku di atas, nyatakan tiga buah buku hasil penulisan kesusasteraan oleh
cendiakawan Melayu ketika Bahasa Melayu menjadi bahasa ilmu dan bahasa
lingua franca di Alam Melayu.
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .……………………………………………………………………………………………….
(2 markah )
(b) Jelaskan pendidikan formal yang dilaksanakan oleh penduduk tempatan di

Sarawak dan Sabah sebelum kedatangan Barat.
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
(c) Pendidikan merupakan pelaburan masa hadapan generasi muda untuk

membangunkan negara. Sebagai rakyat Malaysia, apakah yang perlu kita lakukan
untuk meningkatkan mutu pendidikan negara ini?
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
2
TINGKATAN 3
TAJUK : 7 SP: 7.1.2
SK : 7.1 –
TEMA : Kedatangan Campurtangan Dan Menghuraikan faktor
Kedatangan Kuasa
Kuasa Asing Penjajahan Kuasa kedatangan kuasa
Barat
Barat Barat ke negara kita
3 Slogan berikut berkait rapat dengan kedatangan kuasa barat di negara kita.
Beban Orang Putih
(Buku teks m.s 15)
(a) Jelaskan maksud slogan ‘Beban Orang Putih’ yang digunakan oleh kuasa Barat
terutama British.
.……………………………………………………………………………………………….
.……………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………..
(3 markah)
(b) Nyatakan tiga buah negara Barat yang bersaing untuk meluaskan kuasa di Asia
Tenggara.
i. ………………………………………………………………………………………………..
ii. ………………………………………………………………………………………………..
iii. ………………………………………………………………………………………………..
(3 markah)
(c) Sekiranya anda pemimpin tempatan, apakah usaha anda untuk mengekalkan
kedaulatan negara daripada diceroboh oleh kuasa asing?
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
3
TINGKATAN 3
TAJUK : 7 SP: 7.1.2
SK : 7.1 –
TEMA : Kedatangan Campurtangan Dan Menghuraikan faktor
Kedatangan Kuasa
Kuasa Asing Penjajahan Kuasa kedatangan kuasa
Barat
Barat Barat ke negara kita
4 Peta berikut menunjukkan kedatangan kuasa Barat ke Alam Melayu.
(Buku teks m.s 10)
(a) Mengapakah kuasa Barat memerlukan pelabuhan persinggahan di Alam Melayu

pada abad ke-16?
.……………………………………………………………………………………………….
.……………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………..
(3 markah)
(b) Apakah barangan yang diperlukan oleh kuasa Barat yang terdapat di Alam
Melayu.
(i) ………………………………………………………………………………………………..
(ii) ………………………………………………………………………………………………..
(iii) ………………………………………………………………………………………………..
(3 markah)
(c) Nyatakan iktibar yang boleh dicontohi daripada kerajaan Alam Melayu.
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 marka
4
BAB 2 : PENTADBIRAN NEGERI – NEGERI SELAT
TINGKATAN 3
SP: 7.2.1
TAJUK : 7 Menjelaskan
SK : 7.2 –
TEMA : Kedatangan Campur Tangan Dan perluasan kuasa
Pentadbiran Negeri-
Kuasa Asing Penjajahan Kuasa British di Pulau
Negeri Selat
Barat Pinang,Singapura
dan Melaka
1 Batu Uban merupakan pelabuhan paling awal dibuka di Pulau Pinang dan sering dikunjungi
oleh pedagang-pedagang Arab
(Buku teks m.s 30)
(a) Senaraikan dua peranan Batu Uban .
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .……………………………………………………………………………………………….
(2 markah )
(b) Mengapakah British memerlukan pelabuhan persinggahan di Pulau Pinang?
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
(c) Pada pendapat anda, apakah keistimewaan yang diperoleh British apabila memilih
Batu Uban sebagai pelabuhan utama mereka?
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
5
TINGKATAN 3
SP: 7.2.2 Menghubungkaitkan
TAJUK : 7 SK : 7.2 – Perjanjian London 1824
TEMA : Kedatangan Campur Tangan Dan Pentadbiran dengan kesannya terhadap
Kuasa Asing Penjajahan Kuasa Negeri-Negeri Alam Melayu.
Barat Selat K7.2.8 Memahaskan iktibar
yang diperolehi
2 Persaingan kuasa –kuasa Barat di Alam Melayu membawa kepada perancangan British dan
Belanda untuk membuat pembahagian kawasan pengaruh masing-masing. Akibatnya terhasil
Perjanjian London yang telah dtandatangani pada 1824.
(Buku teks m.s 42)
(a) Nyatakan syarat –syarat Perjanjian London bagi kuasa Barat berikut:
(i) British
……………………………………………………………………………………………….
.……………………………………………………………………………………………….
(2 markah )
(ii) Belanda
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(2 markah)
(b) Terangkan kesan Perjanjian London terhadap Alam Melayu
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(3 markah)
(c) Jelaskan iktibar yang diperoleh daripada peristiwa Perjanjian London
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(3 markah)
6
TINGKATAN 3
SP: 7.2.3 Membincangkan
TAJUK : SK : 7.2 pembentukan Negeri-Negeri
Campur tangan dan Pentadbiran Selat
TEMA : Kedatangan
Penjajahan Kuasa Negeri- K7.2.5 Kepentingan sifat
Kuasa Asing
Barat Negeri Selat berwaspada dalam membuat
keputusan
3 Rajah berikut merupakan bendera Negeri-negeri Selat.
Bendera Negeri-negeri Selat
(Buku teks m.s 47)
(a) Senaraikan dua buah Negeri-negeri Selat
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .……………………………………………………………………………………………….
(2 markah )
(b) Mengapakah British menubuhkan Negeri-negeri Selat?
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
(c) Jelaskan pengajaran yang anda peroleh kesan daripada strategi British
membentuk Negeri-negeri Selat.
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
7
BAB 3 : PENTADBIRAN NEGERI-NEGERI MELAYU BERSEKUTU
TINGKATAN 3
SP: 7.3.3
Menghuraikan pembentukan
SK : 7.3 NNMB
TAJUK : Campur
Pentadbiran
TEMA : Kedatangan tangan dan penjajahan
Negeri-negeri K.7.7
Kuasa Asing kuasa barat
Melayu menilai keberkesanan
Bersekutu pentadbiran yang sistematik
untuk kemajuan negara
1 Pembentukan Negeri-negeri Melayu Bersekutu bertujuan untuk memenuhi kepentingan

British.
(Buku teks m.s 75)
(a) Senaraikan negeri-negeri yang terlibat dalam pembentukan Negeri-negeri Melayu

Bersekutu.
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .……………………………………………………………………………………………….
(iii) ………………………………………………………………………………………………..
(3 markah )
(b) Mengapakah gabungan Negeri-negeri Melayu Bersekutu dibentuk
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .……………………………………………………………………………………………….
(iii) ………………………………………………………………………………………………..
(3 markah )
(c) Kebijaksanaan kuasa barat membolehkan mereka meluaskan pengaruh.

Apakah nilai-nilai positif yang diperoleh daripada peristiwa tersebut?
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
8
TINGKATAN 3
SP: 7.3.1
menjelaskan
kekayaan hasil bumi
TAJUK : Campur SK : 7.3 Pentadbiran di Perak, Selangor,
TEMA : Kedatangan tangan dan penjajahan Negeri-negeri Melayu Negeri Sembilan dan
Kuasa Asing kuasa barat Bersekutu Pahang
K7.3.5 Menerang
sikap kesedian
menerima perubahan
2 Bijih timah menjadi hasil bumi yang penting pada abad ke-19.
(Buku teks m.s 60)
(a) Senaraikan kawasan perlombongan bijih timah yang utama pada abad ke 19.
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .……………………………………………………………………………………………….
(iii) ………………………………………………………………………………………………..
(3 markah )
(b) Jelaskan kesan akibat perkembangan kawasan perlombongan 2 (a) tersebut.
.……………………………………………………………………………………………….
.……………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………..
(3 markah )
(c) Huraikan iktibar yang diperoleh daripada kekayaan hasil bumi sesebuah negara.
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
9
TINGKATAN 3
SP: 7.3.4
Membahaskan
pentadbiran NNMB
TAJUK : Campur SK : 7.3 Pentadbiran
TEMA : Kedatangan
tangan dan penjajahan Negeri-negeri Melayu K.7.8 mewajarkan
Kuasa Asing
kuasa barat Bersekutu kepentingan berilmu
dalam membantu
pembangunan negara
3 Rajah berikut berkaitan dengan keahlian Majlis Mesyuarat Persekutuan 1909.
.
(Buku teks m.s 77)
(a) Jelaskan keahlian tersebut
.……………………………………………………………………………………………….
.……………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………..
(3 markah )
(b) Penubuhan Majlis Mesyuarat Persekutuan memberikan kesan kepada Negeri-

negeri Melayu. Beri penjelasan anda
.……………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………….
(3 markah)
(c) Huraikan langkah yang boleh diambil oleh kerajaan untuk mengekalkan
kedaulatan negara.
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 mark
10
11
BAB 4 : PENTADBIRAN NEGERI-NEGERI MELAYU TIDAK BERSEKUTU
TINGKATAN 3
SP: 7.4.1
Menyatakan
TAJUK : 7 SK : 7.4 –
pemerintahan
TEMA : Kedatangan Campurtangan Dan Pentadbiran Neger-
Kesultanan Melayu di
Kuasa Asing Penjajahan Kuasa negeri Melayu Tidak
Perlis, Kedah,
Barat Bersekutu
Kelantan,Terengganu
dan Johor
1 Negeri Terengganu merupakan negeri yang terakhir menerima Penasihat British kerana
memiliki pemerintah yang bijaksana dan sistem pemerintahan tersususn.
(Buku teks m.s 89)
(a) Senaraikan dua buah negeri yang menjalinkan hubungan luar dengan Terengganu
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .……………………………………………………………………………………………….
(2 markah )
(b) Selain sultan,,jelaskan peranan pelbagai pihak yang terlibat dalam pentadbiran di
Terengganu
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………….
(4 markah)
(c) Mengapakah sistem pemerintahan yang sistematik penting bagi sebuah negara?
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
12
TINGKATAN 3
SP: 7.4.1
TAJUK : SK : 7.4 – Menyatakan
Campurtangan Dan Pentadbiran Neger- pemerintahan
TEMA : Kedatangan Kesultanan Melayu di
Penjajahan Kuasa negeri Melayu Tidak
Kuasa Asing Perlis, Kedah,
Barat Bersekutu
Kelantan,Terengganu
dan Johor
2 Usaha British untuk meluaskan pengaruh di negeri Negeri Melayu Utara tergugat kerana
ancaman pengaruh Siam.
(Buku teks m.s 90)
(a) Nyatakan dua negeri melayu yang mempunyai hubungan rapat dengan Siam
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .………………………………………………………………………………………………
(2 markah )
(b) Jelaskan siri perjanjian British-Siam yang melibatkan Negeri-negeri Melayu Utara.
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
(c) Bincangkan kesan termeterinya perjanjian di (b) kepada Negeri-negeri Melayu

Utara?
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
13
TINGKATAN 3
TAJUK : SP: 7.4.4
SK :7.4 Pentadbiran Merumuskan sistem
Campurtangan Dan
Neger-negeri Melayu pentadbiran Negeri-
TEMA : Kedatangan Penjajahan Kuasa
Tidak Bersekutu negeri Melayu
Kuasa Asing Barat
Bersekutu
3 Pembentukan Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu masih mengekalkan sistem pentadbiran

tradisional dan mempunyai kuasa autonomi.
(Buku teks m.s 101)
(a) Senaraikan dua bukti pengekalan sistem pentadbiran tradisional tersebut
.……………………………………………………………………………………………….
.……………………………………………………………………………………………….
(2 markah )
(b) Jelaskan pelaksanaan sistem birokrasi Barat di Negeri-negeri Melayu Tidak

Bersekutu.
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………….
(4 markah)
(c)(c)
Pada pendapat anda,mengapakah sesebuah negara perlu melakukan perubahan
dalam sistem pentadbiran?
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
14
15
BAB 5 : PENTADBIRAN BARAT DI SARAWAK DAN SABAH
TINGKATAN 1
TAJUK : SP:
SK : 7.5.2 Menerangkan
Campurtangan Dan
TEMA : Kedatangan 7.5 Pentadbiran Barat peluasan Kuasa
Penjajahan Kuasa
Kuasa Asing di Sarawak Dan sabah rejim Brooke di
Barat
Sarawak
1 Sarawak kaya dengan hasil bumi seperti sagu, antimoni dan emas telah menarik perhatian
James Brooke untuk menguasai negeri tersebut.
(Buku teks m.s 114 - 115)
(a) Senaraikan 2 daripada individu yang terlibat dalam percaturan politik dan
pemerintahan di Sarawak.
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .……………………………………………………………………………………………….
(2 markah )
(b) Jelaskan dua strategi yang dilakukan oleh James Brooke untuk mendapatkan
kuasa pemerintahan di Sarawak
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
(c) Huraikan iktibar daripada peristiwa kelicikan dan kemampuan James Brooke
menggunakan pelbagai strategi yang membolehkannya menguasai sumber
ekonomi di Sarawak.
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
16
TINGKATAN 1
SP: 7.5.1
TAJUK : Menyatakan Latar
SK : Belakang
Campurtangan Dan
TEMA : Kedatangan 7.5 Pentadbiran Barat Pemerintahan
Penjajahan Kuasa
Kuasa Asing di Sarawak Dan sabah Tempatan di
Barat
Sarawak Dan Sabah
2 Sistem pemerintahan tempatan di Sarawak mengamalkan Sistem Kesukuan.
(Buku teks m.s 110 - 111)
(a) Senaraikan tiga suku kaum yang terdapat di Sarawak yang mengamalkan sistem
tersebut.
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .………………………………………………………………………………………………
.
(iii) ………………………………………………………………………………………………..
(3 markah )
(b) Nyatakan tugas pemimpin masyarakat Sarawak tersebut.
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(3 markah)
(c) Jelaskan ciri-ciri pemimpin yang akan anda pilih untuk menjadi pemimpin di
kawasan anda.
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
17
TINGKATAN 1
TAJUK : SP:
SK : 7.5.3 Menghuraikan
Campurtangan Dan
TEMA : Kedatangan 7.5 Pentadbiran Barat Peluasan Kuasa
Penjajahan Kuasa
Kuasa Asing di Sarawak Dan sabah SBUB di Sabah
Barat
3 Pada bulan November 1881, kerajaan British telah menganugerahkan piagam kepada Syarikat
Borneo Utara British . Melalui piagam tersebut SBUB mempunyai kuasa mentadbir Sabah.
(Buku teks m.s 122-123)
(a) Senaraikan dua strategi yang digunakan oleh kuasa asing menguasai sabah.
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .……………………………………………………………………………………………….
(2 markah )
(b) Jelaskan syarat yang perlu dipatuhi oleh SBUB untuk menerima Piagam Diraja.
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
(c) Jelaskan kesan pemberian Piagam Diraja kepada SBUB terhadap Sabah.
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
18
19
BAB 6 : KESAN PENTADBIRAN BARAT TERHADAP EKONOMI DAN SOSIAL
TINGKATAN 3
SP: 7.6.1
TAJUK: 7 SK: 7.6 –
Menyatakan
TEMA: Kedatangan Campurtangan Dan Kesan Pentadbiran
pengenalan ekonomi
Kuasa Asing Penjajahan Kuasa Barat Terhadap
moden oleh kuasa
Barat Ekonomi dan Sosial Barat di negara kita
1 Perusahaan getah di Tanah Melayu telah berkembang dengan pesat pada pertengahan tahun
1890-an.
(Buku teks m.s 141)
(a) Senaraikan dua pelabur Eropah yang terlibat dalam industri getah di negeri-negeri
Melayu.
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .……………………………………………………………………………………………….
(2 markah)
(b) Mengapakah Dinasti Brooke tidak menggalakkan pembukaan ladang getah oleh
syarikat asing?
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(2 markah)
(c) Nyatakan dua lokasi penanaman modal SBUB dalam perusahaan getah di Sabah.
(i) ……………………………………………………………………………………………......
(ii) ………………………………………………………………………………………………..
(2 markah)
(d) Mengapakah perusahaan getah di negara kita masih dimajukan sehingga kini?
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
(4 markah)
20
TINGKATAN 3
SK :7.6 - Kesan SP: 7.6.2
TAJUK: Campurtangan
Pentadbiran Barat Menghuraikan
TEMA: Kedatangan dan Penjajahan Kuasa
Terhadap Ekonomi dan pentadbiran Barat
Kuasa Asing Barat
Sosial berkaitan dengan
ekonomi
2 Pihak British telah membawa masuk tenaga buruh dari luar untuk memenuhi keperluan aktiviti
ekonomi di Tanah Melayu.
(Buku teks m.s 147)
(a) Nyatakan cara kemasukan buruh berikut ke Tanah Melayu.
(i) Buruh dari China
.……………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………..
(2 markah)
(ii) Buruh dari India
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(2 markah)
(b) Apakah kesan daripada peningkatan jumlah kemasukan imigran tersebut di Tanah
Melayu?
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(3 markah)
(c) Pada pendapat anda, mengapakah selepas merdeka sehingga kini negara kita
masih lagi menjadi tumpuan buruh warga asing?
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(3 markah)
21
TINGKATAN 3
SP: 7.6.4
SK: 7.6 - Kesan
TAJUK: Campurtangan Menilai kesan sosial
Pentadbiran Barat
TEMA: Kedatangan dan Penjajahan Kuasa akibat
Terhadap Ekonomi dan
Kuasa Asing Barat perkembangan
Sosial
ekonomi di negara
kita
3 Gambar berikut berkaitan dengan pembinaan penjara di negeri-negeri Melayu dan Sabah.
Sabah Pulau Pinang
(Buku teks m.s 163)
(a) Berdasarkan gambar, namakan penjara tersebut.
(i) Pulau Pinang: ...………………………….…………………………………………………
(ii) Sabah: ……………………………………………………………………………………….

(2 markah)
(b) Siapakah yang membina penjara tersebut?
(i) Pulau Pinang: ….…………………………………………………………………………...
(ii) Sabah: ………………………………………………………………………………………

(2 markah)
(c) Mengapakah British membina penjara di Tanah melayu?
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(3 markah)
(d) Sambutan Hari Penjara diadakan setiap tahun oleh Jabatan Penjara Malaysia.
Pada pendapat anda, wajarkah sambutan tersebut diadakan setiap tahun?
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
(3 markah)
22
23
BAB 7 : PENENTANGAN MASYARAKAT TEMPATAN
TINGKATAN 3
SP: 8.1.2
SK : 8.1 – Menghuraikan sistem
TAJUK : 8
TEMA : Kedatangan Penentangan pentadbiran Barat memberi
Tindak Balas
Kuasa Asing Masyarakat kesan terhadap kuasa
Masyarakat Tempatan
Tempatan pemerintah dan kehidupan
masyarakat tempatan
1 Pelbagai jenis cukai telah dikenakan kepada penduduk tempatan di negara kita
(a) Bagaimanakah sistem cukai tersebut dilaksanakan sebelum kedatangan British?
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .……………………………………………………………………………………………….
(iii) ……………………………………………………………………………………………......
(2 markah)
(b) Mengapakah pelaksanaan sistem cukai oleh British menimbulkan kebencian

kepada masyarakat tempatan di Kelantan?
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
(c) Sistem percukaian penting kepada sesebuah negara. Jelaskan.
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
24
TINGKATAN 3
SP: 8.1.2
SK : Menghuraikan sistem
TAJUK : 8
TEMA : Kedatangan 8.1 – pentadbiran Barat memberi
Tindak Balas
Kuasa Asing Kedatangan kesan terhadap kuasa
Masyarakat Tempatan
Kuasa Barat pemerintah dan kehidupan
masyarakat tempatan
2 Masyarakat tempatan bangkit menentang Bristish dengan mengunakan pelbagai strategi.

Kebangkitan ini mempunyai kekuatan dan kelemahan. Pada peringkat awalnya menunjukkan
kejayaan sebelum Britsih bertindak balas dengan agresif menghapuskan penentangan rakyat
tempatan.
(a) Senaraikan dua kekuatan strategi yang digunakan oleh masyarakat tempatan
untuk menentang penjajahan kuasa Barat.
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .……………………………………………………………………………………………….
(2 markah )
(b) Berdasarkan jawapan yang diberikan di 1(a), jelaskan kekuatan strategi yang
digunakan dalam penentangan masyarakat tempatan terhadap kuasa Barat.
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
(c) Apakah iktibar yang boleh anda ambil daripada kegagalan penentangan oleh
masyarakat tempatan ini
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
25
TINGKATAN 3
SP:
8.1.1
TAJUK : 8 SK :
TEMA : Menerangkan
Tindak Balas 8.1 –
: Kedatangan Kuasa matlamat dan
Masyarakat Tempatan Kedatangan Kuasa
Asing bentuk penentangan
Barat
masyarakat
tempatan
3 Maklumat berikut berkaitan dengan penentangan penduduk tempatan terhadap British di

Sabah.
Penentangan awal gerakan anti-penjajah di Sabah dapat dilihat menerusi penentangan

terhadap Syarikat Borneo Utara British (SBUB) yang dilakukan oleh pembesar-pembesar.
Sumber: Mohd Isa Othman (2002) Sejarah Malaysia 1800 – 1963, KL

Utusan Publication Distribution Sdn.Bhd.
(Buku teks m.s 177)
(a) Senaraikan dua tokoh pembesar tempatan yang menentang British di Sabah.
i .……………………………………………………………………………………………….
ii .……………………………………………………………………………………………….
(2 markah )
(b) Mat Salleh menentang SBUB di Sabah.

Bagaimanakah penentangan tersebut dilakukan?
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
(c) Mengapakah semangat perjuangan pemimpin silam di negara kita wajar dicontohi?
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
26
27
BAB 8 : KEBIJAKSANAAN RAJA DAN PEMBESAR MELAYU MENANGANI CABARAN BARAT
TINGKATAN 3
SP: 8.2.2
SK : 8.2 Kebijaksanaan
Menghuraikan
TEMA : Kedatangan TAJUK :8 Tindak balas Raja dan Pembesar
tindakan raja Melayu
Kuasa Asing Masyarakat Tempatan Melayu menangani
dalam menangani
cabaran barat cabaran Barat.
1 Perjanjian Bangkok 1909 telah membawa campur tangan British di Negeri-negeri Melayu Utara.
Kedudukan politik yang terancam memberi kesedaran kepada pemerintah untuk
mempertahankan hak dan identiti dengan enggan menerima kehadiran penasihat British.
(Buku teks m.s206)
(a) Senaraikan dua Penasihat British di Negeri-negeri Melayu Utara?
(i) .……………………………………………………………………………………………….
(ii) .……………………………………………………………………………………………….
(2 markah )
(b) Bagaimanakah kerajaan Kedah mengekalkan identiti sebagai negeri Melayu

walaupun secara rasmi telah menjadi naungan British?
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
(c) Usaha raja-raja Melayu menangani cabaran perluasan kuasa barat telah berjaya
mempertahankan kedudukan institusi raja sebagai pelindung bangsa hingga hari ini.
Sebagai rakyat Malaysia, buktikan kesetiaan anda kepada institusi beraja.
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
28
TINGKATAN 3
SK : 8.2 Kebijaksanaan SP: 8.2.3
TAJUK : 8 Tindak
Raja dan Pembesar Menilai usaha
TEMA : Kedatangan balas Masyarakat
Melayu menangani pembesar Melayu
Kuasa Asing Tempatan
cabaran barat dalam pemodenan
negeri
2 Para pembesar negeri-negeri Melayu berusaha bergandingan dengan pemerintah negeri

dalam proses pembangunan dan pemodenan demi kesejahteraan rakyat tempatan.
(a) Namakan tokoh yang menyumbang kepada pembangunan sosioekonomi

khususnya di dalam sektor perlombongan bijih timah di Perak.
(i) ……………………………………………………………………………………….………
(ii) .………………………………………………………………………………………..……..
(2 Markah)
(b) Jelaskan sumbangan Dato’ Jaafar bin Muhammad dan Dato’Abdul Rahman bin
Andak kepada kemajuan pentadbiran negeri Johor.
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
(c) Sifat muafakat sangat penting untuk pembangunan sesebuah negara. Pada
pendapat anda, apakah yang akan berlaku sekiranya pemimpin dan rakyat tidak
mengamalkan nilai tersebut?
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 markah)
29
TINGKATAN 3
SP: 8.2.4
SK : 8.2 Kebijaksanaan Merumus
TAJUK : 8 Tindak
Raja dan Pembesar keberkesanan
TEMA : Kedatangan balas Masyarakat
Melayu menangani peranan pemerintah
Kuasa Asing Tempatan
cabaran barat tempatan dalam
menangani cabaran
Barat.
3 Peranan pemerintah tempatan dan sokongan pembesar negeri berjaya membawa

kemakmuran negeri dan melambatkan perluasan kuasa British
(a) Apakah usaha pemerintah dalam memperjuangkan hak dan kebajikan rakyat
semasa perluasan kuasa British?
.……………………………………………………………………………………………….
.……………………………………………………………………………………………….
(2 markah )
(b) Mengapakah Skim Perkhidmatan Tadbir Melayu (PTM) ditubuhkan pada 1910.
Bincangkan.
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 Markah)
(c) Desakan Raja-raja Melayu dalam Durbar mengenai kepentingan pendidikan anak
watan amat diberi perhatian. Generasi hari ini seharusnya memanfaatkan bidang
ilmu pengetahuan demi kemajuan bangsa dan negara. Berikan pendapat dan hujah
anda?
……………………………………………………………………………………………......
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
(4 marka)
30
BAHAGIAN
C
ESEI
31
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
1
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
2
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
3
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
4
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
5
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
6
7
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
8
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
9
10
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
11
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
12
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
13
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
14
15
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
16
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
17
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
18
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
19
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
20
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
21
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
22
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
23
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
24
UJIAN PERTENGAHAN SESI AKADEMIK

T i n g k a t a n 3 S e si 2023/2024
Sejarah (21)
2 jam
Nama
No. Kad Pengenalan
Kelas
1. Buka kertas ujian ini apabila Untuk Kegunaan Pemeriksa

diberitahu. Nama Pemeriksa:
2. Tulis nama, nombor kad
pengenalan dan nama kelas anda Bahagian Soalan
pada ruang yang disediakan. Penuh Diperoleh
3. Jawapan anda hendaklah ditulis A 20
pada ruang jawapan yang
disediakan di dalam kertas ujian ini. 10
4. Kertas ujian ini hendaklah 10
diserahkan kepada guru bertugas
pada akhir ujian. 10
10
20
20
[20 markah]
Jawab soalan.
Maklumat berikut berkaitan slogan yang digunakan kuasa Barat untuk

melakukan penjajahan.
Tugas Menyebarkan Tamadun
Apakah kuasa Barat tersebut?

Britain
Portugal
Perancis
Sepanyol
Berikut merupakan faktor kedatangan kuasa Barat ke Alam Melayu.
Apakah fungsi pelabuhan persinggahan?

Pusat pengumpulan barang
Mendapatkan kekayaan
Menyebarkan agama
Membaiki kapal
Sebelum kedatangan kuasa Barat, sistem pendidikan tidak formal telah wujud dan
berkembang lama di negara kita.
Bagaimanakah pendidikan tidak formal disampaikan kepada masyarakat

tempatan?
Melalui cerita lisan
Mengikuti sistem pondok
Mengamalkan tulisan Jawi
Menjalani pendidikan madrasah
Negeri-negeri Selat di bawah Syarikat Hindia Timur Inggeris (SHTI) di ketuai

oleh Gabenor. Pada tahun 1832, Pusat Pentadbiran SHTI telah
dipindahkan.Kemanakah pusat pentadbiran dipindahkan?
Pulau Pinang
Melaka
Johor
Singapura
Apakah tugas utama Majlis Esekutif dalam struktur pentadbiran Negeri-negeri

Selat ketika di bawah Pejabat Tanah Jajahan London ?
Kewangan
Perdagangan
Hal pentadbiran
Kewangan dan hal ehwal negeri
Rajah berikut berkenaan garis masa pembentukan persekutuan.
Mengapakah konsep persekutuan diguna pakai sehingga ke hari ini?
i. Perkembangan industri perkilangan

ii. Pembahagian kuasa pentadbiran
iii. Pentadbiran lebih sistematik
iv. Peningkatan taraf hidup
I dan II
I dan IV
II dan III
III dan IV
Bagaimanakah tindakan British mengikat persetiaan pemerintah tempatan?

Memberi elaun tambahan
Menandatangani perjanjian
Mengurangkan kuasa sultan
Menggugut dilucutkan jawatan
Pertelingkahan yang tercetus antara Raja Abdullah dan Raja Mahadi di Selangor
telah membuka ruang kepada British untuk meluaskan pengaruhnya.
Mengapakah konflik itu berlaku?

Pertabalan sultan
Pertikaian daerah
Perbalahan pembesar
Pelanggaran perjanjian
Apakah sistem pemerintahan diamalkan dalam kerajaan negeri-negeri Melayu

sebelum kedatangan kuasa British?
Tirani
Autokrasi
Demokrasi
Kesultanan
Maklumat berikut berkaitan undang-undang yang disusun dan diwujudkan

semasa pemerintahan Sultan Zainal Abidin III.
Mengapakah undang-undang tersebut diperkenalkan?

Menyaingi kedudukan Johor
Memastikan keamanan negeri
Mengukuhkan kedudukan dan kuasa sultan
Menghalang penjajahan dan kemaraan kuasa British
Bagaimanakah Francis Light Berjaya menduduki Pulau Pinang?

Desakan
Serangan
Manipulasi
Tipu helah
Pada 1 April 1867, Negeri-negeri Selat diletakkan di bawah tanggungjawab

Pejabat Tanah Jajahan British di London.
Apakah status Negeri-negeri Selat kesan pemindahan tersebut?

Tanah jajahan India
Tanah Jajahan Eropah
Tanaj Jajahan British
Negeri-negeri Merdeka
Apakah tujuan Majlis Perundangan ditubuhkan ?

Percukaian
Penjajahan
Pentadbiran
Pertanian
Apakah peranan Pejabat tanah jajahan di London?

Mengurus hal ehwal tanah jajahan British
Mengawasi kegiatan perdagangan
Mengawasi pentadbiran British
Meluluskan undang-undang
Antara berikut, yang manakah merupakan kerajaan terawal yang bermula sejak
abad ketujuh?
Kelantan
Terengganu
Selangor
Kedah
Dalam pentadbiran wilayah, negeri Kelantan dibahagikan kepada______________

mukim
daerah
residensi
jajahan
Maklumat berikut berkaitan dengan peristiwa perjuangan tokoh di Perak.
5 September 1875
Mengadakan mesyuarat di rumah Dato’ Sagor.
Mereka bersumpah meminum air keris untuk
merahsiakan Pakatan sulit
Apakah kesan daripada peristiwa tersebut?

Balai polis dibakar
Kematian Raja Ismail
Pembuinuhan J.W.W.Birch
Kubu British dimusnahkan
Protokol Sempadan Perjanjian Bangkok 1909 telah memecahbelahkan masyarakat

Melayu khususnya di sempadan Kelantan -Siam.
Apakah iktibar yang boleh anda perolehi daripada perjanjian tersebut?

Merasa tidak puas hati.
Menerima keadaan sebagai takdir.
Pihak kuasa luar terlalu kuat dan bijak.
Perlunya sikap tegas dalam mempertahankan hak dan maruah bangsa
supaya negara selamat daripada campur tangan kuasa asing.
Antara yang berikut yang manakah syarat Perjanjian 1855?

Memajukan pertanian komersial
Menawarkan kesetiaan kepada British
Mencontohi pentadbiran Barat
Menerima penasihat British
Apakah Langkah British untuk menyekat kemasukan kuasa Barat lain di Perlis, Kedah,
Kelantan dan Terengganu?
Melaksanakan konsep beban orang putih

Melaksanakan Pakatan dengan raja
Menguasai negeri-negeri Melayu
Memperkenalkan sistem Birokrasi Barat
Bahagian B Untuk
Kegunaan
[40 markah] Pemeriksa
Jawab semua soalan.
Negara kita terkenal di persada antarabangsa kerana memiliki hasil kekayaan sumber
alam dan diperdagangkan ke seluruh dunia.
(a) Nyatakan hasil laut yang terdapat di negara kita.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[2 markah]
(b) Apakah kemahiran yang digunakan oleh masyarakat tempatan untuk

memanfaatkan sumber alam?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[4 markah]
(c) Mengapakah kita perlu memanfaatkan sepenuhnya sumber semula jadi

tersebut?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[4 markah]
Untuk
(a) Namakan dua negeri yang membentuk Negeri-negeri Selat Kegunaan
Pemeriksa
i
........................................................................................................................
ii
........................................................................................................................
[2 markah]
(b) Mengapakah British berminat menduduki Pulau Pinang
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[4 markah]
(c) Jelaskan perubahan pentadbiran Negeri-negeri Selat secara kronologi
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[4 markah]
Rajah berikut menunjukkan ciri-ciri ekonomi moden yang diperkenalkan oleh British Untuk
Kegunaan
pada abad ke 19. Pemeriksa
(a) Namakan
: ..................................................................................................
: ..................................................................................................
[2 markah]
(b) Terangkan ciri-ciri dan dalam soalan 1(a)
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[4 markah]
(c) Ramalkan yang akan berlaku sekiranya kuasa luar masih mengeksploitasi Untuk
Kegunaan
sumber kekayaan negara kita sehingga hari ini. Pemeriksa
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[4 markah]
Raja-raja Melayu menerajui pembaharuan dan pemodenan negeri sebagai langkah Untuk
Kegunaan
untuk menutup ruang campur tangan British. Pemeriksa
(a) Nyatakan langkah yang diambil oleh Sultan Abu Bakar dalam memodenkan
Johor.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[3 markah]
(b) Bagaimanakah Sultan Abdul Hamid bertidak memodenkan negeri Kedah?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[3 markah]
(c) Jelaskan ciri kepimpinan berwibawa yang boleh dicontohi daripada tokoh-
tokoh terdahulu untuk kemajuan bangsa dan negara.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[4 markah]
Bahagian C Untuk
Kegunaan
[20 markah] Pemeriksa
Jawab mana-mana satu soalan daripada bahagian ni.
Negeri-negeri Melayu Bersekutu dibentuk selepas pengenalan Sistem Residen 1874.
(a) Nyatakan ciri-ciri Negeri-negeri Melayu Bersekutu.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[4 markah]
(b) Jelaskan faktor-faktor pembentukan Negeri-negeri Melayu Bersekutu.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[8 markah]
(c) Penjajahan kuasa Barat memberi kesan negatif kepada negara kita. Cadangkan Untuk
Kegunaan
langkah-langkah untuk mengelakkan negara daripada dijajah oleh kuasa luar. Pemeriksa
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[8 markah]
Sistem pentadbiran Barat memberi kesan terhadap kuasa pemerintahan dan kehidupan Untuk
Kegunaan
masyarakat negara kita. Pemeriksa
(a) Apakah tindakan British yang menyebabkan pemimpin tempatan hilang kuasa?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[6 markah]
(b) Bagaimanakah sikap muafakat penduduk tempatan berjaya melawan ancaman

kuasa British?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[6 markah]
(c) Jelaskan langkah yang boleh dilakukan untuk meningkatkan semangat Untuk
Kegunaan
nasionalisme dalam kalangan generasi muda pada hari ini. Pemeriksa
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[8 markah]
Untuk
Kegunaan
Pemeriksa
UJIAN AKHIR SESI AKADEMIK

2023/2024
SEJARAH
Tingkatan 3 Tempoh 2 Jam
Nama
Kelas
JANGAN BUKA KERTAS UJIAN INI SEHINGGA DIBERITAHU

ARAHAN:
1. Kertas soalan ini mengandungi tiga bahagian: Bahagian A, Bahagian B dan
Bahagian C.
2. Anda dikehendaki menjawab semua soalan dalam Bahagian A dan Bahagian
B serta satu soalan daripada Bahagian C.
Untuk Kegunaan Pemeriksa

Nama Pemeriksa :
Soalan Markah Penuh Markah Diperoleh

A 1-20 20
1 10
2 10
B
3 10
4 10
C 1/2 20
Jumlah 80
1
BAHAGIAN A
[20 MARKAH]
Jawab semua soalan.
1 Antara yang berikut, yang manakah merupakan unit paling kecil dalam sistem
pemerintahan masyarakat Melayu?
A Daerah
B Jajahan
C Kampung
D Pekan
Rajah 1
Rajah di atas merupakan hierarki pemerintahan di Negeri Sembilan. Apakah

X?
A Ketua kampung
B Buapak
C Ketua Bebas
D Pegawai daerah
3 Mengapakah permintaan getah melambung tinggi pada abad ke-19 dan

abad ke-20?
I Kemunculan perusahaan kereta
II Perusahaan penebat barangan elektrik
III Penggunaan pemadam di sekolah
IV Pembuatan sarung tangan getah
A I dan II
B I dan III
C II dan III
D II dan IV
2
4 Apakah yang berlaku setelah angkatan perang Kesultanan Kedah

ditewaskan oleh Francis Light yang mendapat bantuan ketenteraan SHTI?
A Tentera Kedah diserap masuk untuk menjadi sebahagian tentera SHTI.
B Sultan Abdullah telah diturunkan takhta dan dibuang negeri
C Rakyat Kedah menjadi tawanan perang
D Termeterainya Perjanjian Persahabatan dan Keamanan British-Kedah
1791.
5 Berdasarkan isu pewarisan takhta Kesultanan Johor Riau, siapakah dua putera
yang terlibat dalam peristiwa tersebut?
I Sultan Muhammad Shah III
II Tengku Abdul Rahman
III Tengku Ahmad
IV Tengku Hussein
A I dan II
B I dan III
C II dan III
D II dan IV
6 Perkataan di bawah merupakan frasa yang digunakan oleh pihak British

apabila berjaya menguasai Pulau Pinang, Singapura dan Melaka.
Tanah Jajahan Mahkota British
Siapakah yang dilantik oleh pemerintahan beraja British bagi memerintah

tanah jajahan tersebut?
A Gabenor
B Residen
C Pesuruhjaya Tinggi British
D Kolonel
7 Maklumat di bawah merupakan nama-nama bandar yang telah muncul

setelah berlakunya perkembangan kegiatan perlombongan bijih timah pada
abad ke-19.
• Gopeng
• Batu Gajah
• Kampar
Di manakah terletaknya daerah-daerah di atas?

A Selangor
B Perak
C Pahang
D Melaka
3
8 Yang manakah berikut merupakan kaedah yang digunakan untuk aktiviti

perlombongan emas di Pahang pada abad ke-16 dan abad ke-17?
I Kaedah lombong dedah
II Kaedah melampan
III Kaedah mendulang
IV Menggunakan kapal korek
A I dan II
B I dan III
C II dan III
D III dan IV
9 Bagaimanakah British memanipulasi isu persaingan antara Dato’ Kelana dan

Dato’ Syahbandar supaya British memperoleh hak memungut cukai di Sungai
Linggi?
A Mengutus surat kepada Dato’ Syahbandar untuk mengundur diri
B Memberi bantuan ketenteraan kepada Dato’ Kelana untuk
mengalahkan Dato’ Syahbandar.
C Memberi arahan kepada Dato’ Kelana untuk berpindah ke Sungai
Linggi
D Memberi pampasan kepada kedua-dua pihak
10 Berikut merupakan peranan bagi pembesar peringkat jajahan atau daerah

kecuali….
A Menjaga keamanan
B Menyerahkan sebahagian hasil cukai kepada kerajaan
C Membekalkan tenaga tentera
D Mempertahankan kedaulatan negeri
11 Apakah infrastruktur yang dibina oleh British bagi memastikan Pulau Pinang
mempunyai rangkaian terus dengan negara India?
I Pembinaan jalan raya
II Pembinaan jalan kereta api
III Telegraf
IV Pembinaan jambatan
A I, II dan III
B I, II dan IV
C I, III dan IV
D II, III dan IV
12 British telah cuba untuk memanipulasi kedudukan kewangan Johor namun

strategi mereka tidak berjaya kerana cadangan tersebut telah ditolak.
Apakah strategi yang cuba digunakan oleh British?
A Membuat perjanjian untuk meminjam sejumlah wang dari pentadbiran
Johor.
B Meletakkan cukai yang tinggi kepada golongan kelas atasan.
C Menawarkan pinjaman sebanyak 200,000 dolar kepada Johor untuk
pembinaan kereta api.
D British cuba untuk meletakkan seorang penasihat kewangan dalam
pentadbiran Johor
4
13 Gambar di bawah merupakan bapa saudara kepada Sultan Omar Ali

Saifuddin II yang telah dihantar ke Sarawak untuk menyelesaikan masalah di
sana namun gagal.
Gambar 1
Apakah tindakan beliau setelah gagal menyelesaikan misinya?

A Bertindak untuk menghantar tentera bagi menangkap Datu Patinggi Ali
B Meminta bantuan James Brooke untuk menyelesaikan tugasannya
C Pulang semula ke Brunei
D Menggunakan taktik serang hendap ke atas pemberontak
14 Mengapakah Sultan Abdul Mumin menyerahkan Sungai Rajang kepada

James Brooke?
A Kerana isu pertelingkahan antara pembesar.
B Kerana James Brooke telah memanipulasi Sultan Abdul Mumin
berkaitan isu takhta
C Kerana tidak mahu Sarawak menjadi milik James Brooke sepenuhnya
D Kerana telah membantunya menghapuskan kebangkitan orang
tempatan
15 Disebabkan kepesatan kegiatan perlombongan dan pertanian di negara kita,

British telah membawa masuk buruh dari luar. Buruh-buruh yang bekerja di
ladang getah merupakan buruh dari negara…
A India
B Indonesia
C China
D Afrika
16 Berikut merupakan nama syarikat yang telah ditubuhkan pada tahun 1929.
• Eastern Smelting Company

• Straits Trading Company
Mengapakah dua syarikat di atas ditubuhkan?

A Untuk melebur bijih timah
B Untuk membina kapal korek
C Untuk memasarkan antimoni
D Untuk memproses lada hitam
5
17 Campur tangan kuasa Barat di negara kita telah menyebabkan masyarakat

tempatan bangkit menentang kuasa British di negara kita. Yang manakah
antara berikut merupakan bentuk penentangan yang digunakan oleh
mereka?
I Penentangan bersenjata
II Mengikut sistem undang-undang
III Pencerobohan
IV Mencabar perjanjian
A I, II dan III
B I, II dan IV
C I, III dan IV
D II, III dan IV
18 Penyataan di bawah merupakan faktor salah seorang pembesar tempatan

yang telah menentang British di Tanah Melayu.
• Hilang hak mengutip cukai

• Pembinaan polis tanpa pengetahuannya
Siapakah beliau?
A Yamtuan Antah
B Rentap
C Sharif Masahor
D Dato’ Bahaman
19 Apakah usaha yang dilakukan oleh Sultan Hisamuddin Alam Shah bagi
memastikan kaum wanita mendapat pendidikan yang sama taraf seperti
penubuhan Malay College Kuala Kangsar?
A Mengutip dana untuk pembinaan institusi khas latihan vokasional untuk
kaum wanita
B Menubuhkan kelas tambahan bagi kaum wanita
C Mencadangkan penubuhan Malay Girls College
D Melaksanakan sistem pemerintahan yang memberi kelebihan kepada
kaum wanita
20 Pada tahun 1923, Kedah secara rasminya telah menjadi naungan British.
• Cuti umum pada hari Jumaat

• Penggunaan bahasa Melayu dalam pentadbiran dan perundangan
Apakah bukti dari penyataan di atas?

A British hanya membenarkan dua perkara di atas dijalankan seperti
biasa di Kedah
B Kedah masih lagi berjaya mengekalkan identiti sebagai negeri Melayu.
C British bertolak ansur dengan budaya orang Melayu.
D Kedah cuba untuk melanggar perjanjian dengan British
6
BAHAGIAN B
[40 MARKAH]
Jawab semua soalan.
1 Pihak British telah menggunakan strategi halus iaitu manipulasi di negeri-negeri

Melayu bagi memenuhi kepentingan perkembangan perindustrian di Eropah.
a) Namakan peristiwa yang menyebabkan British mengambil peluang

untuk melaksanakan strategi manipulasi di negeri-negeri Melayu
berikut.
Negeri Peristiwa
(i) Negeri Sembilan
(ii) Perak
(iii) Selangor
[3 markah]
b) Apakah alasan yang digunakan oleh British untuk mendesak dan

memaksa Sultan Pahang menerima perlindungan British ekoran
peristiwa kematian lelaki berbangsa Cina di perkarangan istana?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[2 markah]
c) Perselisihan antara pelombong Cina dari kumpulan Ghee Hin dan Hai
San telah membawa kepada Perjanjian Pangkor 1874.
Tuliskan tiga syarat yang telah dipersetujui dalam perjanjian tersebut.
(i) ________________________________________________________
(ii) ________________________________________________________
(iii) ________________________________________________________
[3 markah]
d) Pada pendapat anda, apakah strategi yang boleh digunakan oleh

pemerintah untuk mengurangkan kebergantungan terhadap kuasa
luar?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[2 markah]
7
2 Sabah merupakan negeri yang kaya dengan sumber alam dan telah
menyebabkan ia menjadi perhatian pemodal asing seterusnya berusaha
untuk meluaskan kuasa di Sabah.
a) Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, tuliskan tiga hasil-hasil

ekonomi Sabah yang telah didagangkan oleh masyarakat tempatan
dengan pedagang-pedagang asing.
(i) ________________________________________________________
(ii) ________________________________________________________
(iii) ________________________________________________________
[3 markah]
b) Namakan dua kawasan yang telah menjadi milik British sebelum

pertapakan dan peluasan kuasa Syarikat Borneo Utara British (SBUB) di
Sabah.
(i) ________________________________________________________
(ii) ________________________________________________________
[2 markah]
c) Nyatakan tiga syarat yang dikenakan ke atas SBUB untuk menerima

Piagam Diraja yang dikurniakan dari kerajaan British.
(i) ________________________________________________________
(ii) ________________________________________________________
(iii) ________________________________________________________
[3 markah]
d) Pada pendapat anda, apakah ciri keistimewaan Sabah selain sumber

alam yang telah menarik minat pelabur asing?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[2 markah]
8
3 Pengenalan ekonomi moden oleh kuasa Barat di negara kita merupakan

peristiwa yang telah mengubah landskap ekonomi, sosial, dan politik secara
ketara dalam sejarah negara ini.
a) Tuliskan ciri-ciri ekonomi moden yang telah diperkenalkan oleh kuasa

Barat.
(i) ________________________________________________________
(ii) ________________________________________________________
(iii) ________________________________________________________
[3 markah]
b) Namakan dua sistem yang digunakan oleh British untuk membawa

masuk buruh-buruh ini.
(i) ________________________________________________________
(ii) ________________________________________________________
[2 markah]
c) Bagaimanakah British membantu pengusaha ladang dan pekebun

kecil melalui penubuhan Jabatan Pertanian pada tahun 1905?
(i) ________________________________________________________
(ii) ________________________________________________________
[2 markah]
d) Pada pendapat anda, adakah penyertaan generasi muda dalam

bidang pertanian penting demi masa depan negara? Jelaskan.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[3 markah]
9
4 Dalam sejarah Tanah Melayu, terdapat beberapa pembesar tempatan yang

dengan gigih menentang penjajah British. Tindakan menentang ini
merupakan cerminan semangat untuk mempertahankan kedaulatan serta
kebudayaan tempatan di hadapan pengaruh asing.
a) Namakan negeri berlakunya penentangan berdasarkan nama

pemimpin tempatan yang disediakan.
Pemimpin tempatan Negeri

(i) Rentap
(ii) Mat Salleh
(iii) Tok Janggut
[3 markah]
b) Nyatakan tiga faktor penentangan Dato’ Maharajalela di Perak.

(i) ________________________________________________________
(ii) ________________________________________________________
(iii) ________________________________________________________
[3 markah]
c) Apakah kesan dari peristiwa pembunuhan J.W.W Birch di Pasir Salak?

(i) ________________________________________________________
(ii) ________________________________________________________
[2 markah]
d) Sebagai rakyat Malaysia yang cintakan tanah air, bagaimanakah

caranya kita menunjukkan rasa penghargaan kepada pemimpin –
pemimpin tempatan yang telah berjuang mempertahankan
kedaulatan negara?
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[2 markah]
10
BAHAGIAN C
[20 MARKAH]
Jawab mana-mana satu soalan daripada bahagian ini.
1 British telah menugaskan dua orang wakilnya iaitu Stamford Raffles dan William
Farquhar bagi mencari pelabuhan baharu untuk menghapuskan penguasaan
Belanda
a)
(i) Jelaskan mengenai kepentingan Singapura kepada British
[3 markah]
(ii) Apakah strategi yang digunakan oleh Stamford Raffles bagi

meluaskan kuasanya di Singapura?
[3 markah]
b) Jelaskan mengenai kesan perjanjian London 1824 terhadap Alam

Melayu
[6 markah]
c) Pada pendapat anda, bagaimanakah cara untuk mengekalkan

kedaulatan negara daripada dijajah kuasa luar?
[8 markah]
2 Pelbagai usaha yang telah dilakukan oleh para pembesar negeri-negeri

Melayu dalam usaha memajukan pembangunan serta pemodenan bagi
memastikan rakyat dapat hidup dalam keadaan yang sejahtera.
a) Terangkan mengenai usaha pembangunan yang telah dilakukan oleh

pembesar-pembesar negeri Melayu di setiap negeri berikut.
(i) Perak
[2 markah]
(ii) Kedah
[2 markah]
(iii) Johor
[2 markah]
b) Jelaskan kesan dari usaha yang telah dilakukan oleh pemerintah

tempatan terhadap kemajuan di Tanah Melayu ketika itu.
[6 markah]
c) Pada pendapat anda, apakah yang boleh dilakukan oleh generasi

muda bagi menyumbang kepada kemajuan negara?
[8 markah]
KERTAS PEPERIKSAAN TAMAT
11

Modul Sejarah Tingkatan 3

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

Modul Sejarah Tingkatan 3

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

SEJARAH / TINGKATAN 3

BAB 1: KEDATANGAN KUASA BARAT • Bahasa melayu dan tulisan jawi

✓ Hasil Bumi, Hasil Alam 4. Apakah faktor kedatangan abad ke-17-20?

✓ Saingan Kuasa Barat ✓ Pajakan

1.4 PERBEZAAN STRATEGI KUASA BARAT

6. Apakah startegi yang digunakan barat untuk

BAB 2; PENTADBIRAN NEGERI-NEGERI SELAT 3. Jelaskan peristiwa perluasan kuasa di Pulau

5. Jelaskan peristiwa perluasan kuasa di 8. Apakah kesan pakatan British-Belanda?

2.3 PEMBENTUKAN NEGERI NEGERI SELAT

11. Jelaskan pembentukan Negeri Negeri Selat.

2.4 PENTADBIRAN NEGERI NEGERI SELAT

12. Bagaimanakah pentadbiran Negeri Negeri

13. Apakah faktor permindahan pentadbiran ke

✓ Tiada wakil NNS dalam Majlis Perundangan

BAB 3: PENTADBIRAN NEGERI NEGERI MELAYU ✓ Perebutan Takhta

• Ramai pelombong cina, berlaku 5. Jelaskan strategi desakan di Selangor.

6. Jelaskan strategi desakan di Pahang. • Pahang tidak membenarkan membuat

10. Apakah faktor pembentukan Negeri Negeri • British membentuk Durbar

✓ Mengatasi Kelemahan Sistem Residen

3.4 PENTADBIRAN NEGERI NEGERI MELAYU

11. Bagaimanakah pentadbiran Negeri Negeri

✓ Majlis Mesyuarat Negeri

BAB 4: PENTADBIRAN NEGERI NEGERI MELAYU ✓ Perundangan

4. Jelaskan tentang pemerintahan Kesultanan ✓ Hubungan Luar

7. Jelaskan peristiwa kearah Perjanjian Bangkok. ✓ Januari 1908-Januari 1909 – Draf

4.4 PENTADBIRAN NEGERI NEGERI MELAYU ✓ Kelantan

12. Bagaimanakah pentadbiran NNMTB di negeri ✓ Pengekalan Kedudukan Sultan

• Jabatan baharu diperkenal • Dijalankan pembesar tempatan yang

5. Jelaskan tentang Sistem Ketua Bebas di Sabah. ✓ Datu Patinggi Ali

8. Jelaskan usaha dan Tindakan James Brooke ✓ 1861

✓ Pulau Balambangan ✓ Syarikat Borneo Utara British

19. Jelaskan perundangan di Sarawak dan Sabah. Pertanian komersial

BAB 7: PENENTANGAN MASYARAKAT 3. Jelaskan penentangan Yamtuan Antah

5. Jelaskan penentangan Rentap. 7. Jelaskan penentangan Tok Janggut.

✓ Latar belakang ✓ Latar belakang

- Terdapat kadar cukai mengikut jenis ✓ Kubu pertahanan

✓ Ancaman Perundangan barat ✓ Pemantapan kuasa barat

7.4 KESAN PENENTANGAN MASYARAKAT

18. Huraikan kesan penentangan masyarakat

✓ Kerugian akibat peperangan

• Menegaskan Siam tidak ada sebarang

8.2 TINDAKAN RAJA MELAYU DALAM ✓ Diplomasi Sultan Zainal Abidin

6. Huraikan usaha diplomasi menangani tekanan

✓ Diplomasi Sultan Abu Bakar

tokoh birokrat, agama dan masyarakat, ✓ Rejimen Askar Melayu Diraja

8.4 KEBERKESANAN PERANAN PEMERINTAH

11. Nyatakan keberkesanan peranan pemerintah

1. Sistem pemerintahan beraja diamalkan di negara kita. Sultan dibantu oleh

C Membantu mengekalkan kedaulatan negeri

D Menyampaikan arahan kepada orang kampung

2. Rajah berikut berkaitan dengan sistem pemerintahan di Sabah

Sistem Pemerintahan di Sabah

Sistem Kesukuan Sistem X Sistem Kesultanan

3. Maklumat berikut merupakan cerita rakyat.

Si Tanggang Anak Derhaka

Apakah yang cuba disampaikan melalui cerita tersebut?

B Memberikan nasihat kepada seseorang supaya tidak bersikap boros

C Memberikan nasihat kepada rakyat supaya tidak menderhaka kepada raja

Timbangan tersebut digunakan untuk menimbang

A Penciptaan kapal wap

8. Apakah persamaan negara-negara Eropah berikut pada abad ke-16?

A Melaksanakan Revolusi Perindustrian

B Menyebarkan tamadun mereka ke Timur

C Menekankan usaha penyebaran agama Kristian