INVERS FUNGSI
KOMPOSISI FUNGSI DAN INVERS FUNGSI
Standar Kompetensi
3.20 Menganalisis operasi komposisi dan operasi invers
pada fungsi
A Fungsi B
Domain Kodomain
Contoh:
Jika f(x) = 2x + 5
tentukan: a. f(x) untuk domain –1 ≤ x < 3 , x bil bulat
b. Range (Rf)
Jawab:
Df : {–1, 0, 1, 2}
f(–1) = 2 (–1) + 5 = 3
f(0) = 5 Rf : {3, 5, 7, 9} atau
f(1) = 7 Rf : 3 ≤ f(x) ≤ 9 x bil bulat
f(2) = 9
Tambahan Domain Fungsi . . . . .
Contoh:
Jawab:
a. Df : x Real b. x – 3 ≥ 0 c. 5 – x ≠ 0
Df : x ≥ 3, x Real Df : x ≠ 5, x Real
SOAL
Tentukan Domain (Df) dan Range (Rf) dari fungsi berikut ini:
1. f(x) = 4 – x2
2. g(x) = |2x + 6|
6. Tentukan Domain dan Range dari:
a. b. (–1, 4)
●
x x
(2, –1)
(–1, –3)
c. d.
(–5, 6)
(2, 3)
●
2 x x
(5, –4)
OPERASI ALJABAR FUNGSI
5. fn(x) = [ f(x) ]n
Contoh 1
Jawab:
a. (f + g)(x) = (2x – 3) + ( 4 – x) = x + 1
b. (f – g)(x) = (2x – 3) – (4 – x) = 3x – 7
f 2x 3 f 7
d . ( x ) (5) 7
g 4x g 1
Contoh 2
Jika f(2x+1) = 2x – 3 dan g(3x+5) = 4 – 6x, tentukan:
a. f(x) dan (g)(x)
b. (f + g)(x)
c. (f x g)(x)
Penyelesaian
a. f(2x+1) = 2x – 3 g(3x+5) = 4 –6x
Misal t=2x+1, Misal 3x+5 = t,
2x = t-1 3x=t-5
x= (t-1)/2 x = (t-5)/3,sehingga
sehingga 2x-3 = 2(t-1)/2 – 3 4-6x = 4 – 6(t-5)/3
= t-4 = 4-2t+10
f(t)= t – 4 =-2t+14
f(x)= x– 4 g(t)=-2t+14
Jadi g(x)= -2x +14
c. (f+g)(x) = (x-4) + (-2x+14)
= x – 2x – 4 +14
= – x + 10
d. (f.g)(x)=(x-4).(-2x+14)
= -2x2+14x +8x- 56
= -2x2+22x -56
Soal
1. Jika f(x) = 4x – 3 dan g(x) = 3 + 2x,tentukan:
a. (f+g)(x) b. (f – g)(x) c. (f x g)(x)
gof
A C
B g
f
x f(x) g(f(x))
Jawab:
c. (f o g)(4) = 6 . 4 – 3 = 21
SOAL
2. f(x) = x2 – x – 6 , g(x) = x2 + 2
1. f(x) = 3x + 7
2. f(x) = x2 + x – 12
C. Tentukan f(x) jika:
1. f(x + 3) = 6 – 5x
2. f(2x – 7) = 4x – 3
Menentukan f(x) atau g(x) jika diketahui komposisinya
Contoh:
1. Jika (f o g)(x) = 6x – 5 dan f(x) = 2x + 1 maka g(x) = ?
Jawab:
Cara 1 : (f o g)(x) dan f(x) linear misal g(x) = ax + b
(f o g)(x) = f(g(x)) 6x – 5 = 2 (ax + b) + 1 = 2ax + 2b + 1
g masuk ke f 2a = 6 a = 3 2b + 1 = –5 b = –3
didapat g(x) = 3x – 3
silakan cek (f o g)(x) = . . . . ?
SOAL
a. (f o g)(x) = 4x + 7 a. (g o f)(x) = 4x + 7
g(x) = 2x g(x) = 2x
b. (f o g)(x) = x2 + 3x – 6 b. (g o f)(x) = x2 + 3x – 6
g(x) = x + 1 g(x) = x + 1
2
c. (f o g)(x – 2) = x + x – 12 c. (g o f)(x – 2) = x2 + x – 12
g(x) = x + 3 g(x) = x + 3