Anda di halaman 1dari 47

Ngitung 1 nganti

20
Basa Jawa
Kegiatan 1
Apa iku Ngitung 1 Nganti 20 ?
Ngitung 1 Nganti 20 yaiku nyebutake angka siji
nganti rong puluh
1 Satu Siji 11 Sebelas Sewelas

2 Dua Loro 12 Dua Belas Rolas

3 Tiga Telu 13 Tiga Belas Telulas

4 Empat Papat 14 Empat Belas Patbelas

5 Lima Lima 15 Lima Belas Limalas

6 Enam Enem 16 Enam Belas Nembelas

7 Tujuh Pitu 17 Tujuh Belas Pitulas

8 Delapan Wolu 18 Delapan Belas Wolulas

9 Sembilan Sanga 19 Sembilan Belas Sangalas

10 Sepuluh Sepuluh 20 Dua Puluh Rongpuluh


BAGEAN AWAK
Basa Jawa
Kegiatan 2
Apa iku Bageyan Awak ?
Bageyan Awak yaiku bageyan sing diduweni awak
sing duwe kegunaane dewe-dewe
bathuk sirah

mripat kuping

irung pipi

cangkem driji

pundhak tangan

sikil janggut
dagu
Kepala Sirah Leher Gulu
Dahi Bathuk Bahu Pundhak
Mata Mripat Jari Driji
Hidung Irung Tangan Tangan
Mulut Lambe Perut Weteng
Gigi Untu Lutut Dhengkul
Pipi Pipi Kaki Sikil
Ba
thu
k=
pal
ar
ap
an

11

Ali
s=
im
ba
12

Pi
pi=
pa
ng
ar
as
an

13

Ca
ng
ke
m
=
tut
uk
14

Un
tu
=
wa
ja
15

Ilat
=
lat
hi

16

Ja
ng
gut
=
ket
he
ka
n
17

Ra
i=
pa
su
ry
an
18

Gu
lu=
Ja
ng
gi
19

Pu
nd
ha
k=
pa
mi
dh
an
ga
n
20

Dh
ad
ha
=
jaj
a
21
mripat kuping
gunane kanggo ndeleng gunane kanggo ngrungokake

tangan
irung
gunane kanggo nulis
gunane kanggo ngambu
lan nyekel

lambe
sikil
gunane kanggo ngomong lan
gunane kanggo mlaku
mangan
WERNO
Basa Jawa
Kegiatan 3
merah abang
kuning kuning
orange oranye
hijau ijo
biru biru
ungu wungu
coklat coklat
putih putih
hitam ireng
isinen titik – titik ing ngisor iki
1. … ana rong puluh
2. kuping ana …
3. rambut werno …
4. … werno abang
5. untu werno …
6. sikil gunane kanggo …
7. … gunane kanggo nulis utawa nyekel
8. mripat gunane kanggo …
9. … gunane kanggo ngambu
10. lambe gunane kanggo …
KEGEMARANKU
Basa Jawa
Kegiatan 4
Gambar apa ning ngisor iki?

Dolanan bal balan


Wacanen sing cetha

i k i b a y u Aksara (huruf)
k Wanda (suku
i ba yu kata)
i bay
iki Tembung (kata)
u
Iki bayu Ukara (kalimat)
Wacanen sing cetha
bay
b a y u ba yu
u
y u n i yu ni yuni
r i k o ri ko riko
f i r a fi ra fira
a y u a yu ayu
Isinen nganggo tembung kang cocog karo gambare

1. Bayu 2. Dhik Mila 3. Beni


seneng ... seneng ... seneng ...

4. Riko lan Lani 5. Yuni


seneng ... seneng ...
Bayu hobine bal-balan
Kancane bal-balan jenenge Tomi
Tomi uga seneng bal-balan
Saben ana wektu lodhang bocah
loro pada bal-balan
Yen bal-balan becike ing
lapangan Yuni hobine nggambar
Yuni senengane nggambar
kewan
Gambare Yuni diwernai
nganggo krayon
Rafi lan Riko hobine dolanan layangan
Rafi lan Riko seneng nggawe layangan dhewe
Layangane digambari gathotkaca

Dene Ayu hobine maca buku


Ayu senengane menyang perpustakaan
Sregep maca bisa nambah ngelmu
1. Sapa sing hobine bal-balan?
2. Menyang ngendi Ayu maca buku?
3. Apa hobine Ayu?
4. Layangane Rafi lan Riko digambari
apa?
5. Nganggo apa Yuni wernai gambare?
Tulisen 5 hobi kancamu ning sekolahan

1. Fahmi hobine bal-balan


2.
3.
4.
5.
KEGIATANKU
Basa Jawa
Kegiatan 5
kagiatan Bayu nalika arep budhal sekolah

Bayu tangi jam Bayu sembahyang


lima esuk Bayu adus
subuh

Bayu sarapan bareng Bayu pamitan marang bapak lan


keluargane ibu nalika arep budhal sekolah
Tulisen kagiatanmu nalika arep budhal sekolah

aku tangi jam___ aku lagi _____ aku _____

Aku sarapan aku pamitan marang bapak lan


bareng _____ ibu nalika arep _____
PR tulisen 5 kagiatanmu nalika arep
budhal sekolah!
Jam pitu esuk para siswa wis teka ing sekolah
Para siswa banjur ngumpul ing lapangan sekolah
Kabeh siswa mirengake pituduh saka pak guru
ngenani kagiyatan kerja bakti

Dina iki arep ditindakake kerja bakti ing sekolah


Siswa kelas siji lan loro kerja bakti ing sisih lor sekolah
Siswa kelas telu lan papat kerja bakti sisih kidule
sekolah
Siswa kelas lima kerja bakti ing sisih wetan sekolah
Siswa kelas enem kerja bakti ing sisih kulon sekolah
Kabeh siswa nindakake kerja bakti kanthi semangat
Ayo Melu Kerja bakti
Jam pitu esuk para siswa wis teka ing
sekolah
Para siswa banjur ngumpul ing lapangan
sekolah
Kabeh siswa mirengake pituduh saka pak
guru ngenani kagiyatan kerja bakti
Dina iki arep ditindakake kerja bakti ing sekolah
Siswa kelas siji lan loro kerja bakti ing sisih lor
sekolah
Siswa kelas telu lan papat kerja bakti sisih kidule
sekolah
Siswa kelas lima kerja bakti ing sisih wetan sekolah
Siswa kelas enem kerja bakti ing sisih kulon sekolah
Kabeh siswa nindakake kerja bakti kanthi semangat
1. Para siswa wis teka ing sekolah jam ....
2. Para siswa banjur ngumpul ing ....
3. Para siswa arep nindakake .... ing
sekolah
4. Siswa kelas siji lan loro kerja bakti ing
sisih ....
5. Kabeh siswa nindakake kerja bakti
kanthi
KELUARGAKU
Basa Jawa
BAB 4
KELUARGAKU
BAB 4
Wasesa predikat
Jejer subyek
Titikane Ukara Agnya

Ukara agnya (kalimat perintah) yaiku ukara


kang ngemot prentah marang wong liyo kanggo
nindakake sawijining penggaweyan.
Titikane ukara agnya:

1. Nggunakake tandha seru (!) ing pungkasane


ukara yen digunakake sajroning basa tulis,
tuladha
 Mangana dhisik!
 Tutupen lawange!
2. Nggunakake panambang (akhiran) –a lan –en
tuladha
 Aduso saiki!
 Bukaken lemarine!
3. Nduweni pola ukara inversi (wasesa-jejer)
tuladha
 Wacanen bukune!
 Sinaua sing sregep!

4. Ukara parentah yen dilisanke intonasine dhuwur


ing wiwitan banjur cekak ing pungkasan
tuladha
 Gawanen tase!
 Pakanana pitike!
Ukara Panyuwun

Ukara panyuwun (kalimat permintaan) yaiku


ukara kang ngemot prentah nanging
diandharake kanthi cara alus.
Titikane ukara panyuwun:

1. Biasane migunakake tembung nyuwun lan tulung


2. Ing akhire ukara diwenehi tanda seru (!)

Tuladha
 Dhik, aku nyuwun jupukna banyune!
 Dhik tulung jupukna tas ing kamarku!
Mbedakake ukara agnya (kalimat perintah) lan ukara
panyuwun (kalimat permintaan)

Tuladha
1. Garapen tugase !
Kalebu ukara agnya
2. Tulung bukaken cendhelane !
Kalebu ukara panyuwun
TUGAS 1
1. Yen kancamu senengane mbuwang sampah sembarangan
Prentahe . . .
2. Yen ana kancamu sing males nggarap PR
Prentahe . . .
3. Yen kancamu nalika diwulang malah rame dhewe
Prentahe . . .
4. Yen kancamu nalika nggarap tugas senengane mung nyonto
garapane kancane
Prentahe . . .
5. Yen ana kancane sing njupuk barange kancane nalika kelase
sepi
Prentahe . . .
TUGAS 2

Gaweo 5 ukara panyuwun !

1.

2.

3.

4.

5.
1. Isinen ngangko tembung-tembung sing cocog!
a.Sedulurku wadon sing luwih tuwa diarani_____
b.Ibu e ibu utawa bapak diarani_____
c.Adhine lanang bapak utawa ibu diarani_____
2. Ukara panyuwun yen di waca ing Basa Indonesia yaiku
kalimat_____
3. Sebutna 2 titikane ukara panyuwun! _____
4. Nggaweo 2 ukara agnya! _____
5. Nggaweo 2 ukara panyuwun! _____
Nulis Ukara Latin (Tegak Bersambung)

Tuladha

Simbah gerah : Simbah gerah

Anda mungkin juga menyukai