Sistem Ejaan

Jawi
Pada umumnya tulisan Jawi menerima 30 abjad Arab, seperti yang dinyatakan
awal tadi. Huruf-huruf ini tidak dapat melambangkan semua fonem yang
dalam bahasa Melayu. Bagi memenuhi keperluan mengeja perkataan Melayu, 3
huruf ini ditambah dengan 5 huruf lagi iaitu:
a. Bunyi ga
b. Bunyi pa
c. Bunyi nga
d. Bunyi nya
e. Bunyi ca
Sistem ejagn Jawi mengalami
perkembangan yang lama dan berubah-ubah
dari semasa ke semasa. Perkembangan ini boleh dibahagikan kepada empat
sistem yang besar. iaitu:
i. Ejaan berbaris seperti baris-baris tulisan pada bahasa Arab.
Contoh:
tVf
tt rk kacalNaquib Al-Attas 1988: 1 16)
l,
ii. Ejaan yang dihilangkan barisnya tetapi kadang-kadang sVaddah.l2F+r)
dikekalkan.
Contoh:
":
,..o.-rJ
untuk setem
(Naquib Al-Attas, 1988:130)
iii. Ejaan pengaruh Arab ditukar kepada ejaan bahasa Melayu, iaitu dengan
'menambah
huruf vokal pada suku kata pertama
Contoh:
-ni
tntukputus
iv. Ejaan Melayu yang meletakkan vokal pada suku kata pertama dan kedua.
Contoh:
4g
untuk boleh(Raja Mohd. Tahir, 1915:22)
Sistem ejaan yang pertama dan kedua dipengaruhi oleh sistem ejaan bahasa
Arab. Oleh sebab itu, tanda-tanda baris diletakkan sedangkan huruf vokal tidak
digunakan atau kurang digunakan. Dengan menggunakan kaedah baris, tidak
perlulah menggunakan huruf-huruf vokal. Contoh-contoh
yang berikut dapat
dikesan pada tulisan atau manuskrip Melayu lama seperti kitab Aqaid Al-Nasafi
(Naquib, 1988). Contoh adalah seperti yang berikut:
-
,/-z
r, (.
kuda
*,
tt
t
\>
jika
maka
bagi
laki
agama
fulisan Jawi mapan dalam bahasa Melayu, timbul perkembangan
tanda baris ditiadakan. Mana-mana yang dianggap mengelirukan
barisnya
atau syaddahnya. Dalam kitab Aqaid Al-Nasafi terdapat
yang dieja dalam bentuk sedemikian. Misalnya:
.l
.1/
budi
pada
Esa
apa
ada
bagi
segala.
Dalam peringkat ketiga, bentuk ejaan Melayu sudah lama menyerlah dan
pengaruh
ejaan Arab ditinggalkan, khususnya tanda-tanda baris dan syaddah.
contoh-contohnya
boleh dilihat dalam kitab Hidayat al-satikin dan Hatla, al-
Badraiyan,
seperti perkataan-perkataan
yang
berikut:
1..
r
( utu
'+.
ov
/)4
,JL)
-
LJr--t
/
l0
e
L-'-1l
\-9
I
)'
er
J{*
H
bumi
lagi
laki
*-,6^-''
sedikit
t-eY
rangit
(fu
serama
Oleh sebab dalam sistem yang ketiga tidak ada baris. sedangkan vokal hanya
wujud pada suku kata pertama, timbul kata yang homograf. iaitu ejaan yang
sama
bagi kata-kata yang berbeza. Contoh:
,o J
boleh
iadi
bom dan bumi
l!)
J!
boleh
jadi
lagi, laga dan lagu
./
,5j
boleh
jadi
taki dan lasu
bolehjadi selama dan salam
t
+):!
uor"n
jadi
oteh dan otah
Bagi mengaturi ,*rutuh ini, disepakatkan untuk meletak vokal pada suku
kata pertama dan kedua. Contoh:
L:t-.-,,-,
selama
i
rl..lJ.ii..l Putus
lJ
'/J
Jl-rL,
beliau
J aS
bumi
VJ-.
'5t
ragu
5s
ragi
'Kt
laga